ZOLTAN SZÉKELY „Oe Porceieyne Fles", DE EEMLANDED DICECTEUR UITG EVER.' J.VALKHOFf Maandag 10 December 1828 SÖSTEIMDSCH OVERZICHT BUITENLAND. Dr. BORMS KAMERLID 27e Jaargang ivo. 138 's KONINGS ZIEKTE Voorzichtig optimisme AMERSFOORTSCHE KUNSTKRING PARTIJDAG VAN HET CENTRUM Dr. Kaas tot voorzitter gekozen Electrische Gas- en PetroieunrKachefs. Êhfaardert, Kachels en Fornuizen. EMSSD B. MIEWIG Vertegenwoordiger van de Delftsche Aardewerkfabriek MUSSOLINI EN DE VREDE Zwartgehemde ministers JUWELIER AANGEHOUDEN Weer in vrijheid gesteld amfrsfoortsch dagblad ABONNEMENTSPRIJS pc' maande» voor Amersfoort f 2.10. per maand f 0.75, per week (met gratl« verzekering tegen ongelukken) f 0.17'/* Binnenland rranco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513 PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels I 1.05 mei inbegrip van een eewijsnummer. elke regel meer f0 25 Licfdadlghcids-odvertcntiën voor de helft van den prijs. Kleine AdvertcrtiCo „KEITIES" bl) vooruitbetaling 5 regeli 50 cent elke regel meer 10 cent driemaal plaotsco 1 I.Bewijsnummer extra 0.05 Chamberlain corrigeert Chur chill. Dc Daily Telegraph over de ontruiming van 'I Rijnland. De Fransche gezant te Londen heeft Donder dag Churchill, den kanselier der Britsche schatkist, bezocht en langen tijd met hem ge praat over de commissie van deskundigen voor de regeling van. 't viaagstuk der Duitsche. her stelschuld. Bij deze gelegenheid heeft de gc- zunt het on twerp-ant woord dor Fransche re- geering op het Dnitsohe memorandum aan de geallieerden van 3 October, betreffende ge noemde Commissie, overhandigd. Kort na dit onderhoud heeft de gezant op 't Foreign Office en bezcck afgelegd aan Chamberlain, den Engclschcn minister van buitenlandsche zaken. Zoolang Churchill de zaak alleen in handen had, heeft hij aangedrongen op een bespoedi ging der voorbereidende onderhandelingen Toen de Fransche regeering plotseling voor den dag kwam met de oude Commissie van Herstel, om deze de benoeming der deskundi gen op te dragen, heeft het Engelsche depar tement van financiën vrij duidelijk haar mis noegen geuit over deze nieuwe moeilijkheid, die Frankrijk opwierp, maar van een bizonder verzet wgs echter ook geen sprake. Om op geenerlei wijze aanstoot te geven, werd ver klaard, dat de zaak een kwestie was, waarom trent Duitschland cn Frankrijk tot een rege- lirg moesten zien tc komen. Aan een en ander herinnert de Kölnisohe Zcitung van vandaag. Over der. inhoud van Frankrijks antwoordnota wordt slechts meegedeeld, dat Pcincaré voor stellen heeft gedaan om de gewenschtc mede werking der Amerikaansche deskundigen in de Commissie te verzekeren. Naar verluidt, zal onmiddellijk de regeering der Vcreenigde Sto ten gepolst worden over de wijze van uitnoo- diging en deelneming van deskundigen, die haai het aangenaamst is. Daar niet gesproken wordt van overeenstemming, wat den inhoud betreft, tusschen het reeds een week geleden te Parijs overhandigde ontwerp-nntwoord der Britsche regeering en het thans te Londen overhandigde memorandum der Fransche re- geerirg, is het niet onredelijk aan te nemen, dat de antwoorden in menig opzicht van el kaar afwijken en dat daarom nog uitvoerig meet worden onderhandeld om de standpunten nader tot elkaar te brengen. Daar ondertus- schen Chamberlain over deze aangelegenheid weer het voornaamste woord voert, is het zeer wel mogelijk, dat een regeling tot stand komt, die beantwoordt aen de wensohen der Fran sehen. Trouwens dn verscheidene .Duitsche bladen wordt de meening verkondigd, dat Poin- caré voortaan, vrij spel heeft, omdat elk verzet tegen dc Fransche stelling, dat tot dusver van Engelsche zijde uitging, in 't vervolg vermoe delijk achterwege zal blijven. Ondertusschen vcrmt de verklaring van Ohairbeilain inzake art. 431 van 't verdrag van Versailles in de Engelsche pers er. in Brit sche diplomatieke kringen nog steeds een punt van bespreking. De Daily Telegraph maakt gewag van de opvatting in zekere kringen, dot de voorwaar den voer een vervroegde ontruiming van 't Rijnler.d overeenkomstig den brief van Cle- menceau oan de Duitsche vrcdesdelegatie van 16 Juni 1910 met het toelaten van Duitschland tct den Volkenbond van kracht zijn geworden. In art. 1 van het Volkenbondsstatuut wordt ver1/.1 aard, dat een mogendheid slechts lid kan worden, wanneer zij werkelijke waarborgen heeft goboden van haar ernstig voornemen hear internationale verplichtingen na te komen. Officie el e Britsche deskundigen 'hebben ten tij de der cocktieregeerir.g von Lloyd George als hun meenirg te k.cnnen gegeven, dat de toe lating van Duitschland tct den Volkenbond al leen reeds zou worden beschouwd als een be wijs, dat Duitschland werkelijke garanties heeft, gegeven op het stuk der schadevergoeding en der veiligheid. Ook is het, volgens de Daily Telegraph, het gevoelen van welingelichte kringen, dat van Dtfitschlmd als prijs voor een vervroegde ont ruiming niet de betaling van een grooter deel zijner hcrstelschuld in de eerstvolgende jaren kan worden gevergd don het volgens het ver drag tot 10 Jan 1955, den dag der ontruiming, heeft tc betalen. BUREAU: ARNHEMSCHE POORTWAL 2» en overgroote meerderheid stemmen op hem uitgebracht Antwerpen, 9 Dec. (V. D.) Heden had den alhier de verkiezingen plaats voor de oaengèkomen liberale zetel voor Antwerpen. ®r. B o r m s, de bekende activist die thans in dc gevangenis te Leuven vertoeft, werd niet een overgroote meerderheid van stemmen gekozen. De offieieele uitslag is als volgt: Dr. Borms G9000 stemmen; Air. Bacldc 35000 stemmen; Trotzkistcn 2521 stemmen; Stalinisten 2150 stemmen, terwijl 42000 stem men blanco werden uitgebracht. Katholieken, Socialisten, tn communisten hebben voor een deel hun stem uitgebracht op Dr. Borms. De activisten gaven op luidruchtige wijze Uiting aan hun vreugde. Een nieuw consul/ der doctoren Het foit, dut het naaldondcrzoek bij korting Geoige geen aanzienlijke hoeveelheid plcuris- vocat heeft opgeleverd, beschouwen sommigen als een beslist hoopgevend teeken, maar ande ren beweren, dat het noch als een gunstig noch ols een ongunstig teeken kan worden be schouwd. Zij moenen, dut, indien er pleuris- vocht in gTOOtc hoeveelheid was aangetroffen, bepaalde actieve stappen konden zijn geno men, die tot gevolg zouden hebben gehad, dat de duur van het euvel zou zijn verkort. Zooals thans de zeok staat, kunnen dergelijke maat regelen niet worden genomen cn wordt de ge wone passieve behandeling hervat. Aan het hol is men echter optimistisch gestemd, wat het herstel van den koning betreft. Nader wordt bericht, dat men de verklaring der dokters in het bulletin van Zaterdagoch tend, dat de algemeene gezondheidstoestand van den koning dezelfde is gebleven, zeer be langrijk acht. Het feit dat de koning enkele uren slaap kon nemen, is een gunstig teeken. Gedurende de ziekte werden alle leden der koninklijke familie voortdurend von den toe stond des konings op de hoogte gehouden. Dc prins van Wales ontvangt iederen dag draad loos berioht op zijn spoedreis aan boord van dc Enterprise. Vijf van de zes dokters, die den koning be handelen keerden Zaterdagmiddag naor het Buckingho.mpaleis terug voor een nieuw con sult, maar men meent te weten, dat het doel van het consult is het heele geval oan een meer uitgebreid onderzoek te onderwerpen. Het offieieele avondbulletin van Zaterdag be helst, dat de koning een rustigen dag heeft ge had met eenigen slaap. De verhoogde tempera tuur houdt aan, omdat het herstel von dc aan doening van de long noodzakelijkerwijs lang zaam in zijn werk moet gaan. In een gezaghebbende verklaring over de ziekte van den koning wordt verklaard, dat de koning vooruitgaat, doch dit gaat noodzake lijkerwijs langzaam en moeizaam. In dc ofgcloopen week heeft er grootc be zorgdheid geheerscht in verband met het feit, dat het hoele lichaam door de infectie was aangetast. Thans hebben de doctoren met een gel oca lis eerde infectie te maken. Echter is de toestand nog moeilijk, daar de kening bijna drlP weken ziek is geweest cn zijn kracht om tc herstellen dus .minder sterk is dan zij was. Gedurende deze lange ziekte is het leven van den kening zoo nu en den in gevaar geweest, maar de toestand is thans vcorzeker gunstiger (..safer") dan een week geleden. Terugkeer van don prins van Wales. Uit Port Said wordt d.d. 9 Dec. bericht Na een kort bezoek aan Cairo is dc prins van Wales aan boord gegaan van de Enterprise om zich naar de Brindisi to begeven. Op de Middellandsche Zee heersöht stormachtig weer Géén operatief ingrijpen. Londen, 9 Dec. (H.N.) Omtrent den toe stand van den Koning werd hedenmiddag me degedeeld, dat de Koning enkele uren had ge slapen als gevolg van de uitputting door dc koorts. De pols slaat regelmatig. Er bestaat geen aanleiding tot een operatief ingrijpen. Het bulletin van hedenavond half negen meld de, dot dc Koning een rustigen dag heeft door gebracht en de pols regelmatig blijft. SCANDINAVISCHE MUNTUNIE. De leiders der circulatieban ken overwegen het herstel der UrJe. Kopenhagen, 9 Dec. (H.N.) Dc leiders van de circulatiebanken van Zweden, Noorwe gen en Denemarken beraadslagen tegenwoor dig over het herstel der Muntunie tusschen de Scandinavische Staten. Vóór den oorlog be stond reeds een desbetreffende overeenkomst tusschen de drie landen, welke echter slechts voor het metaalgeld doch niet voor het papie ren geld gold. Voor het definitieve tot stand komen van de muntunie moet nog het vraag stuk der inwisseling van biljetten nader wor den onderzocht. TEGEN DBN EENHEIDSSTAAT. Bctocgingcn in Eeiercn. München, 9 Dec. (H.N.) Vandaag hebben in verschillende steden van Beieren betoogin gen tegen den eenheidsstaat ploats gehad. Tc München was de betccging door den Lands- burgerrnad georganiseerd. Verschillende spre kers hielden toespraken, waarin zij betoogden, dat Beieren zich met alle middelen tegen het streven naar een eenheidsstaat moet verzetten. De zelfstondigheid en de souvereinitelt der boridslanden moeten gehandhaafd blijven. Zon- dug o.s. zullen nieuwe betoogingen worden ge houden. DE ONLUSTEN IN AFGHANISTAN. Alen verwacht, dat volgende week de rust hersteld zal zijn. Londen, 9 Dec. (H. N.). In Afghanistan hebben de troepen van den Koning nieuwe suc cessen behaald. In Afghnansche regeeringskrin gen koestert mengde hoop dat tegen het ein de van de week de rust overal hersteld zal zijn. 3UITENGEWOQN COMCERT VAN DEN BEROEMDEN VIOLIST AAN DEN VLEUGEL DE COMPONIST GEZAFRID WOENSDAG 12 DEC. IN AMICITIA. 'S AVONDS 8 UUR ENTREE voor leden Kunst'tring f 0.90. voor niet-leden f 1 25 (Vestiaire en rechten inbegrepen). Kaarten verkrijgbaar vanaf heden bij de Firma R, van den Burg en voor zoover beschikbaar 's avonds aan de zaal. 3LÜTHNER VLEUGEL uit het plano-magazijn R. van den Burg, Utrechtschestraat Dr. Stegerwald spreekt over de Duitsche politiek Te Keulen is Zaterdag onder deelneming van vertegenwoordigers tut alia deelcn des rijks de partijdog van het centrum bijeengekomen. De voorzitter van de centrumpartij in het Rijnland, „Justizrat" Mönnig, opende den par tijdag met een toespraak, waarin hij allereerst uiting gaf aan de grootc teleurstelling van het gehcele Duitsche volk en van h?t bezette ge bied, dat van een ontruiming pas sproke kon zijn, als de laatste „groschcn" door Duitsch land betaald is. Dr. Stegerwald hield daarop .een rede ovei „centrumpartij en de Duitsche politiek". Zijn uitgangspunt was, dat aan het eind van den oorlog die krachten, welke het oude regime von dc leiding van den staat verwijd rd had gehouden, nl centrum, soc.-dem. en democia- ten, voorwaardelijk den arb( id van den weder opbouw moesten verrichten. Een andere mo gelijkheid don de republiek was niet aanwezig. Het is aan het centrum in den strijd om dc leiding der Duitsche politiek duidelijk gewor den. dat een meerderheidsreget-ring van rechts of links voorloopig niet mo p jijk is zonder ac tieve deelneming* van het centrum. -Stegerwald vcrklaurde 2ich onder levendigen bijval tegen een vermindering van de transfer- bescherming en tegen nieuwe concessies om een vervroegde ontruiming te verkriigen. De vriendschap tusschen het Du'tsche cn het Oostenrijksche volk moest steviger cn inniger worden gemaakt, al kon dan de politieke weg van Wccnen naar Berlijn alleen over Rome en Parijs leiden. Ten aanzien der sociale politiek verklaarde spr. zich tegen dc door de soc.-dem. gceisch- te algemeene zorg voor het volk en voor een wettelijke sociale verzekering met vèrstrok- kerd zelfbestuur, waarbij de coöperatieve zelf hulp-gedachte niet verwaarloosd mocht wor den. Nadat het porti ibesluur cn de paitijraad van het centrum het Vrijdsg eens waren geworden over een vergelijk, waarbij drie voorzitters met gelijke rechten zouden worden gekozen, is, naar het „Nnchrichtcnburcnu des Vereins deutscher Zeiturgsverleger" verneemt, in bree- dc kringen der afgevaardigden de wensch ge- -ezen in nieuwe vertrouwelijke onderhandelin gen ren anderen weg te zoeken. De bestuurs verkiezing werd daarop dcor den partijdag voorloop'g uitgesteld cn cr werd een commis sie van 28 leden ter voorbereiding der be stuursverkiezingen ingesteld-. Tijdens de middagpauze van don partijdag werd een voorstel van de christelijke vakver- eenigingen ingediend, om Stegerwald opnieuw tot cenig voorzitter tc verkiezen. Een tweede voorstel, afkomstig von d<? le den dT jeugdor^amsaties, met name dc Wind- horstbonden, wilde Joos tot voorzitter. Volgens een nader bericht had 's middags de verkiezing plaats van een nieuwen partij voorzitter Er werden uitgebracht 518 stem men waarvan dr. Kaas er 184 lcreeg, Joos 92 en Stëgerwa'd 42 Eerstgenoemde was hierdoor tot voorzitter gekozen. Hij verklaar - de zijn benoeming te aanvaarden. De nieuwe partij voorzitter is 48 jaar, katholiek geestelijke en professor nnn hel priesterseminarie te Trier. In 1919 werd hij gekozen tot lid van de nationale vergadering. Sedert 1920 maakt hij deel uit van den rijksdag. Keulen, 9 Nov. (H. N.). De partijdag van het Centrum is gisteravond gesloten. De he raedslagir.gen vonden plaats onder presidium van Dr. Knas, den nieuwen poitijlcidcr. Na de verschillende referaten werd het partijbe stuur gekozen, dat uit 66 leden bestaat. Ondei de vier plaatsvervangende voorzitters bevindt zich ook de afgcvoaid'gde Joos. Er werden eer. reeks van moties aangenomen, o. a. betrekking hebbende op de hervorming van het kiesrecht en op het concordaat met Pruisen. Dr. Marx nam met bewogen woorden af scheid. Hij wees erop dat zijn aftreden oh voorzitter door voldoende redenen gerecht vaardigd is, nadat hij gedurende zes jaar zijn DR. KAAS. beste krachten aan dit ambt heeft gewijd. Dr Kaas sprak het slotwoord, waarin hij erop wc cs dat dc cultuurpolitiek van het Centrum geen aanval, doch slechts verdediging beoogt. In dien de VA millioen kiezers van het Centrum gesteund worden door dc 3 milliecn kiezers van andere partijen met een christelijke we reldbeschouwing, zul het bestaan van den Christclijken en Dcmocratischon staat voor al tijd verzekerd zijn. BRUG INGESTORT. Een doodc-. Keulen, 9 Dec.. (H. N.). Te Troisdorf is een in aanbouw zijnde brug ingestort, die een verbinding voor den autoweg KeulenFrank fort over de Sieg moest vormen. Het aantal ge wonden is nog niet bekend. Een arbeider is om het leven gekomen. ZANCBSTJt. QOJkL.ZQO voorheen GangestraaL L. BERGSTRAAT 13. TEL. 462 „Het bovenaardsche Kellogg:pact" De laatste bijeenkomst der Italiaansche Kamer gedurende deze zitting had Zaterdag plaats. 'Alle afgevaardigden, met uitzondering van de volgelingen van Salandra en Giolitti en enkele nationaal-katholieken, waren in zwarte hemden verschenenevenzoo de mi nister-president en de andere ministers. Mus- sclini werd een door alle fascistische afge vaardigden onderteekend adres van hulde overhendigd. Mussolini hield een rede, waarin hij be knopt de successen van 't fascisme op het terrein der birmenlandsche politiek schetste en daarna over de buitenlandsche politiek sprak. Steeds weer zoo zeide hij werd te uilen kent ovor den vrede gesproken. Men had zelfs een vredesverdrag, het z.g. Kellogg- pact, geteekend, dat zoo verheven was, dot het naar het scheen, voor bovcnaardsch kon doorgaan. Italië zou natuurlijk aan alle vre desverdragen deelnemen en ze alle ondertee kenen. Sommige menschen beweerden, dat deze wonderbaailijke vrede alleen door het wonderbaarlijke Italiaansche imperialisme ver stoord werd. Terwijl echter thans de hecle wereld slechts over vrede sprak, bewapenden zich alle naties tot het uiterste. Wanneer men een krant opsloeg, las men slechts van duik- booten, van nieuwe kruisers en andere be wapeningen. Wanneer deze bewapeningen bij de andere landen voortgang mochten vinden, zcu Mussolini zich verplicht zien, in het be lang van Italië, eveneens met nieuwe bewape ningen vcor den dag te komen. Tenslotte ver klaarde Mussolini, dat Italië zich, wanneer het eenmaal een verdrag van vriendschap sloot, daarvan niet zou laten afhouden, maar tot hel uiterste zou gaan. Aan het einde zijner rede uitte Mussolini de hoop, dat de Hemel hem de genade mocht verlesnen, zoo lang te mogen leven, dat hij nog het groote nieuwe Italië zou kunnen aan schouwen. Met stormachtig applaus en het zingen van de fascistische liederen werd Mussolini's redo onderbroken en aan het eind onderstreept. giHiiiii 1§ HET WEER VAN MORGEN. H IToogsto barometerstand: 761.2 üs tc B re stel u. Laagste barometerstand: 731.6 Hl te Stornoway. HH Verwachting tot den avond van 11 December: gH Meest matige Z. O. tot Z. wind, betrokken tot zwaar bewolkt, wel- licht cenigc regen of natte sneeuw, stijging van temperatuur. ühiiüs VERKEERSCEBOD. Ga niet kank'ren, als ge moog'lijk In Uw tochtje wordt gestuit. Gij ziet één, doch de „verkeerspost" Ziet altijd vier kanten uit. GROEGROE. Vedachte relaties met een inbreker Stuttgart, 8 Dec. (H N.) Naor de Schwaeb. Mcrkur meldt, is de Berlijnsche juwe lier Radawski door twe^ rechercheurs uit Stutt gart te Berlijn gearresteerd en naar Stuttgart overgebracht. Aanleiding hiertoe was het feit, dat een berucht inbreker, Metz genaamd, die in honden van de politie is gevallen, bij zijn verhoor verklaarde, dat hij door dezen juwelier tot verschillende inbraken was aangezet. De politie liep daarop Metz een brief schrijven, waarin deze meldde, dat hij uit dc gevangenis tc München uitgebroken was en zich thans zon der middelen te Stuttgart bevond, zoodat hij den juwelier ver-ocht, hem een bedrag naar Stuttgurt poste restante tc zenden. Dit is don ook werkelijk geschied De politie zond door- op twee rechercheurs naar Berlijn, die, geassi steerd door een Berlijnschen politieambtenaar, Rakowski arresteerden en naar Stuttgart over brachten. Bij dc confrontoljes kwam Metz ech ter gedeeltelijk op zijn verklaringen terug. Ra kowski is hierop weer in vrijheid gesteld, doch moet zich ter beschikking van de po'itie houden, daar de zaak nog geheel niet tc zijnen gunste opgelost is. Rakowski heeft zich over het op treden der politie tegenover hem bek'aogd en haar van overschrijding van machlsbevoegd- hcid beschuldigd. De politie wijst er op, dat do rechercheurs in het bezit "van een bevel tot aan houding zirn geweest, terwijl Rakowski ook ge legenheid is gegeven bij zijn. verhoor op bet hoofdbureau van politie rechtskundigen bij staand te verzoeken. EEN BELANGRIJKE UITVINDING. Op het gebied van het drukken van couranten. Londen, 7 Dec. (H. N.) De United Press maakt melding van een zeer belangrijke uilvin ding op het gebied van het drukken van cou ranten. In een drukkerij van een New Yoiksche courant is een nieuwe machine getoond, die telczetmachine wordt genoemd. Bij deze ma chine moet het volgens de uitvinders mogelijk zijn, dat een zetter van de plaats, waar hij zich bevindt een willekeurig aantal zetmachines op verschillende plaatsen tegelijklijdig telegrafisch bedient. Een telegrafist zou dus volgens dit be richt voldoende zijn om 100 verschillende cou ranten op verschillende plaatsen van zetsel, dat kant en klaar is, te voorzien. Bij de demonstra tie te New-Pork werd een artikel getelegrafeerd, dot de nieuwe zetmachine met een snelheid van 60 woorden per minuut zette. De uitvinders be weren, dat zij deze snelhied nog kunnen verhoo- gen en dat bij een. verdere volmaking van de uitvinding een enkele rndiozetter de zetmachines van alle couranten in Amerika zal kunnen be dienen. Het bericht klinkt wel wet Ameri- kaansch. BOLIVIA CONTRA PARAGUAY. Bolivioansch fort aangevallen; de gehcele bezetting gedood. L o n d e n, 9 Dcc. (H.N.) De diplomatieke be trekkingen tusschen de Zuid-Amerikaansche re publieken Bolivia en Paraguay zijn afgebroken. Aanleiding hiertoe waren de grensgevechten, die een paar dogen geleden hebben plaats ge had. Van Boliviaansche zijde wordt verklaard, dat de troepen van Paraguay over de grens zijn gekomen en op Boliviaansch grondgebied doorged.ongen zijn. Een ofdeeling van 500 man moet een Ec-livioansch fort hebben aange vallen, waarbij de gchc-ele bezetting, bestaande uit 25 man. gedood is. DE SCHULDENKWESTIE. Churchil doet een stop bij Frankrijk. Parijs, 7 Dcc. (V.D.) Volgens het hoofd artikel vun de „Qotidien" heeft de» Engelsche kar.selier van de schatkist Churchill de Fran sche regeering gevraagd of het haar mogelijk is voor den aanvang van den arbeid van de commissie van deskundigen, de met Engeland en de Vereenigde Staten getroffen schulden regelingen door het Fransche parlement te doen rotificeeren. Nadere bizonderheden zijn nog niet bekend.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1928 | | pagina 1