DÉ EEMLANDED A. H. VAN NIEUWKERK ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort f2.10, per maand f 0.75, per PRIJS DER AOVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer, Donderdag 13 December 1928 27e Jaargang No. 141 BUiTENLANDSCH OVERZICHT SAMENZWERING TEGEN HOOVER HET ZUID AMERI- KAANSCH CONFLICT Groot aantal arrestaties De bemiddelingsactie Complete Woninginrichting Speciale aanbieding CLUBFAUTEUILS DE CONFERENTIE TE LUGANO Nog steeds onderlinge besprekingen VECHTPARTIJ IN HAMBURG S RAAD S KONINGS ZIEKTE De toestand bevredigend Heftige tooneelen DUITSCHLANDS HERSTELSCHULD Onafhankelijke deskundigen ■DiiHiil STEGER WA LD TREEDT AF LUCHTVAART ERNSTIG VLIEG ONGELUK Drie dooden week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f. 0.171 /a. Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-. Afzonderlijke nummers 10.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 515 DIRECTEUR - UITG EVER.' J.VALKHOff DAGBLAD elke regel meer f0 25 Llefdadlghelds-advertcntiën voor de helft van den prijs. Kleine Advertentiön „KEITJES" bij vooruitbetaling 15 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.— Bewijsnummer extra f 0.05 Het Zuid-Amcrikaansche conflict. De herrie tusschen de twee kleinste Zuid- Arnerikoansche republieken klein dan in be- trekkelijken zin, want beiden zijn toch nog eenige malen grooter dan Nederland heeft op'het oogenblik aller belangstelling, niet het rriinst, omdat zij zoo plotseling uit de lucht is komen vallen. In een vorig overzicht hebben wij al omschreven, waarom het gaat: het is een ruzie om grond, die op de grensscheiding tus schen beide landen ligt. Nu kan men zich een dergelijke twist nog indenken, als zulk een landstreek veel belooft wat betreft opbrengst van den bodem, hetzij dooi vruchtbaren grond, hetzij door groote rijkdom aan delfstoffen Mijnen en petroleum zijn altijd een begeerlijk bezit gcwccstl Maar wonderlijk genoeg bevat de twistappel tusschen Paraguay cn Bolivic niets van dien aard. Mag men kenners van deze landen gclooven, dan is het een woest en kaal stuk land, dat in den zomer een woestijn gelijk is, met slechts zéér schanrschen plantengroei, en in den regentijd een uitgestrekt ontoegan kelijk moeras, zooals trouwens ongeveer heel Paraguay met moerassen bedekt is. Inderdaad een vreemde geschiedenis. De aanleiding tot het conflict zal dan ook wel niet liggen in dit land, dcor het bezit waarvan geen van beide partijen rijker wordt, maar in de warmbloedigheid van -de bewoners cn de soldaten aan weerskanten van de grens Er zal wel eens geschoten zijn, in die onherbergzame streken, waar de revolver altoos nog het krachtigste argument is, er zal wel eens teruggeschoten zijn, en nu zijn de poppen aan het dansen. En de laatste berichten spreken al van oorlogsmanifesten, mobilisatie- geruchten, zelfs al van een feitelijkcn oorlogs toestand. Hier in Europa behoeven wij ons van al deze herrie niet bijster veel aan te trekken, zoolang de strijd gelocaliseerd blijft tusschen de beide genoemde staten. Maar daaromheen liggen de grootere broers: Argentinië, Brazilië en Chili, die,;*bij een werkelijken oorlog, zich niet zullen kunnen bepalen tot toezien alléén. Trouwens, dc berichten wijzen er al op, dut van alle kanten bemiddeling wordt aangeboden. Ook Hoover schijnt zich voor het conflict nogal te interesseeren, temeer, waar hij op het oogen- blik in Zuid-Amcrika reizende is. Ook in Vol kenbondskringen bespreekt men druk het ge val. Het schijnt, dat Bolivië door bemiddeling van den Zwitserschen gezant de zaak aan den Volkenbond wil voorleggen. Hoe dit zij, het is té hopen, dat het' niet tot een formeelen oorlog zal komen, want vooral in dc internationale politiek hebben kleine oorzaken dikwijls reus achtige gevolgénl Zaldc crisis spoedig zijn opgelost? Een volledig arsenaal ontdekt New 7ork, 12 Dec. (VJD.) Naar officieel uit Buenos Ay'rcs wordt gemeld, zijn in een huis te Bu< nos Ayr es door detectives bommen, handgranaten, dynamiet en wapens gevonden en in beslag genomen. Volgens nadere mede- deelingen van de politie is komen vast te staan dat de samenzweerders voornemens waren aan de grens van de stad bommen te leggen op den spoorweg even voordat do extratroin met Hoover zou arriveeren. De student in de chemie, die de bommen samengesteld heeft en de chauffeur, die ze vervoerd heeft, werden gearresteerd De politie heeft maatregelen genomen voor d bescheiming van Hoover. Arrestaties. Buenos Aires, 12 Dec. (V.D.) Met be trekkingen tot dc samenzwering tegen den nieuwen president der Vereenigde Staten Her- bert Hoover wordt nog gemeld, dat een groot aantal verdachten is gearresteerd. De meesten van hen worden ook verdacht van aanslagen in verband met de Sacco-Vanzetti-zaak en de gebeurtenissen in Nicaragua. Officieus bericht te Washir^on. Washington, 12 Dcc. (V.D.) In offici- eêle kringen te Washington wordt medege deeld, dat men van de samenzw og tegen Hoover in Argentinië slechts off' .*ms bericht heeft gekregen. Men onthoudt zich van com mentaar. Washington, II Dec. (N.T.A.) De Bo- livioansche regeering heeft aan het Depart, van Stout medegedeeld, dat het van verdere deelneming aan de tegenwoordige Pan-Ame- rikaansche conferentie, die zooals men weet, een commissie ingesteld heeft ter overweging van het conflict tusschen Bolivië cn Paraguay, afziet. N e w-7 o r k, II Dec. (Reuter). Naar gemeld wordt, bestaat er feitelijk een toestand van oorlog tusschen Bolivië en Paraguay. Bolivië heeft de bcmiddclingsaanbieding van de na burige landen van de hand gewezen. Lugano, II Dec. (V.D.). Een gerucht, vol gens hetwelk Bolivië reeds zijn gezant te Bern zou hebben opgedragen bij den Raad van den Volkenbond stappen te ondernemen ter oplos sing van het conflict, kon tot dusverre nog niet bevestigd worden. N e w-y o r k. II Dbc. (V.D.). Volgens berich ten van de Argentijnsch-Paragueesche grens, is het tot nieuwe botsingen tusschen de Boli- vianen en Paragueezen gekomen. Men ver wacht nog verdere gevechtenl Door Paraguay moeten verschillende ploatscn beschoten zijn Nadere berichten melden dat sinds 24 uur een levendige uitwisseling van telegrammen plaats vindt tusschen Argentinië, Chili en Bra zilië, men hoopt een vreedzamen weg tot op lossing van het conflict te zullen vinden. Men '■•ermoedt, dat de op het oogenblik door Zuid- ^mcrika reizende a.s. president der V. S. Hoo ier. ondanks een officieel démenti daaraan medewerkt. Londen, 12 Dec. (H. N.) Uit Washingtoi wordt gemold, dat men door het bericht, dat Chili en Argentinië bij een eventueelen oor log tusschen Bolivia en Paraguay neutraal zul len blijven, zeer geruststellend heeft gewerkt, «ongezien het daardoor zeker is, dat het con flict in ieder geval gelocaliseerd zal blijven, terwijl zonder hulp van buitenlnndsche zijde eer. oorlog in geen geval lang zal duren, aan gezien het terrein zepr onherbergzaam is. Men hoopt nog steeds, dat Bolivia' bereid- zal zijn het conflict aan een onpartijdig scheidsgerecht voor te leggen. i Dc regcering van Bolivia afgetre den. Ne w 7o rk I 2 No v. (V. D.) De regeering van Bolivia heeft haar collectief ontslag inge diend. In de motiveering van deze ontslag-aan vrage wordt o. a. gezegd, dat de aftredende regeering het bij den huidige», gespannen toe- si and noodig acht, dat de verantwoordelijkheid door een zoo groot mogelijk deel der politieke partijen wordt gedragen. Men verwacht dan ook dat de afgetreden minister van buitenlandsch-c zaken met het vormen van een nieuw kabinet zal worden belast, waarin alle politieke par tijen zitting hebben. De oorlogsgedachte wint veld. Londen, 12 Dec. (V. D.) Volgens be richten uit La Paz neemt de oorlogszuchtige stemming onder dc Boliviaansche bevolking ton zeerste toe. Duizenden menschen demonst-eer- den Dinsdagavond in de stad, met vaandels en vlaggen, en militaire muziekkorpsen deder. op verschillende plaatsen hun muziek hooren Tc Washington zou bericht zijn ontvangen dal Bolivia bereid zou zijn, in het conflict met Pa raguay op vriendschappelijke wijze tot over eenstemming te komen. De regeering van Pa raguay heeft den Amerikaanschen staatsecre taris Kellogg reeds officieel medegedeeld, dat tij bereid is, de zaak aan een scheidsgerecht voor te leggen. In Paraguay heeft thans d. afwachtende houding der bevolking eveneens olaats gemankt voor een meer oorlogszuchtige temming. Er worden openbare vergaderingen belegd, waarin men onmiddellijk optreden dei .regeering tegen Bolivia verlangt. Parijs, 12 Dec. (V. D.) Uit Montevideo wordt gemeld, dat de permanente commissie tot het beslechten van geschillen tusschen Bo livia er. Paraguay de Boliviaansche regeerinp een nota heeft doen toekomen, waarin zij 'ver klaart, dat Bolivia zich behoort te onderwerpen aan de verplichting, elke strijdvraag en elk gerezen geschil aan de permanente commissie voor te leggen. ALDEGONDESTRAAT 103-105-107 TEL. 543. GROOTE SORTEERING CLUBFAUTEUILS en THEEMEUBELEN Behandeling van het Poolsch Litausch conflict Lugano, 12 Dec. (H. N.) De rand van den volkenbond kwam vanmorgen om kwart ovev tien bijeen ter behandeling van het Poolsch Li- tausche conflict De Litausche ministerpresi dent Woldemaras nam met de overige leden van den rand aan den groenen tafel plaats. De Spaansche gedelegeerde rapporteerde over het conflict, waarbij hij een overzicht gaf van de vroegere onderhandelingen en op het besluit van den raad van September wees, dat de raad de lécningsverschillen tusscl cn Polen en Litnu- en nauwkeurig onderzoeken cn nieuw© prac- tische middelen tot oplossing van het con flict voorstellen, indien dc directe onderhan delingen tusschen de beide partijen geen noe menswaardig resultaat zouden opleveren. Hij voegde hieraan toe dot de beide landen aan den rand nog geen rapport omtrent de onder handelingen, die zeven November te Konings bergen zijn gevoerd, hebben laten toekomen. Woldemaras hield daarop oen uitvoerige re de, in den loop waarvan hij mededeelde dat Litauen het rapport nog niet heeft kunnen on derteekenen, omdat beide staten hot nog niet eens waren geworden ov(t den inhoud daat- van. Hij hoopte echter dat neg tijdens de tegen woordige vergadering te Lugono overeenstem ming kan worden bereikt. Briand cn Stresemonn elkaar mis» Hepen Lugano, 12 Dec. (V. D.) Hedenmiddag te ongeveer half zes begaf dr. Stresemann zich naar hotel Splendid, teneinde een tegen bezoek af te leggen bij Briand. Waarschijnlijk tengevolge van een misverstand of een verkeer de afspraak verscheen Briand korten tijd, na dat Stresemann het hotel verlaten had, in ge zelschop van zijn secretaris in het Palace Ho tel, waar Stresemann logeert. De secretaris spoedde zich naar hotel „Splendid" om Stre semann mede te deelen, dat Briand in het Pa lace Hotel op hem zot te wachten, waarop Stresemann onmiddellijk nnar het Palace Ho tel terugkeerde. Het onderhoud, dat slechts werd bijgewoond door den tolk van de Duit sche delegatie, dr. Schmidt, cn door prof. Rcs- nard van het Frnnsche gezantschap te Berlijn, duurde ongeveer twee uur. Over het verloop der besprekingen werden geen mededeelingen gedaan, maar zij golden voornamelijk de be trekkingen tusschen Duitschland on Frankrijk en de voortzetting der Locarno-politick. Briand gaat naar Chamberlüin. Lugano, 12 Dec. (V. D.) Onmiddellijk na zijn onderhoud met Stresemann begaf Bri and zich. naar Chamberlain, met wien hij onge veer één en een kwart uur in gesprek was. De voorgenomen bespreking tusschen de drie mi nisters kon door gebrek aan tijd nog niet plaats vinden, aangezien de conferentie tus schen Briand en Stresemann meer tijd in be slag heeft genomen dan men verwacht had cn Briand, na ziin onderhoud met Chamberlain, door andere zaken in beslag was genomen. Een bespreking tusschen de vijf groote mogendhe den onderling, waaraan ook Italië en België sullen deelnemen, zal waarschijnlijk voorioo- pig niet plaats vinden. Grandi, de Italinnnsche onder-minister van buitenlandsche zaken, fe hedenmiddag uit Lugano vertrokken. BOTSING TUSSCHEN STAKERS EN POLITIE TE BOMBAY. Londen, 12 Dec. (V. D.) Uit Bombay wordt gemeld, dat het daar in het Noorden dei stad tot heftige botsingen is gekomen tus schen stakende arbeiders uit de spinnerijen cn de politie, waarbij drie politie-agenten en zes arbeiders werden gedood. Het aantal gewon den is zeer groot. De stakers hebben verschil lende politieposten aangevallen en zouden ook een aantal winkels geplunderd hebben. In de betrokken stodsdeelen ligt bet geheele zaken leven stil. Naar aanleiding van geschillen tus schen de verschillende vakvercenigingsleiders, was een van hen aangevallen en werd heden een protest-demonstratie gehouden, waarbij men in botsing kwam met de inlandsche poli tie, die echter verdreven werd, zoodot de me nigte meester van bet terrein was, totdat Euro- peesche politie verscheen cn van de wapen;» gebruik maakte. Een feestmaaltijd voor dc peis. Lugono, 12 Dec. (V. D.) De stad Luga no, de plaatselijke journalistcn-verceniging en de bond van hotelhouders hebben hedenavond alle journalisten, die momenteel naar aanlei ding van de zitting van den Raad van den Vol kenbond te Lugano vertoeven, een feestmaal tijd aangeboden, waaraan ook deelnemen de perschefs der verschillende hier aanwezig zijn- do delegaties en een aantal ambtenaren van het secretariaat van den Volkenbond. De communistische fractie te Hamburg uit de zaal gezet doch werd terstond door den tweeden vice- president onderbroken. Daar Westhal, ondanks herhaalde aanmaningen, om niet verder te spreken, toch doorging, schorste de tweede vice-president de zitting herhaaldelijk en sloot tenslotte Westphal van de zitting uit Deze wilde de zaai echter niet verlaten en verzette zich tegen den zaalwachter, die hem wilde verwijderen, zoodat een vechtpartij ontstond. Andere communisten mengden zich daarin, zoodat de president Leuteritz tenslotte de heelc communistische fractie uitsloot. Dc vechtpartij duurde echter voort, totdat ten slotte een 20-tal agenten von de wacht wer den ontboden, waarna het met veel moeite gelukte Westphal en de andere wederspan- nige. communisten uit de zaal te verwijderen. De president verklaarde, toen de rust her steld was, de geheelo communistische fractie voor den tijd van 4 weken van de zittingen uitgesloten. Later verklaarde hij echter dat dn uitsluiting niet gold voor don voorzitter der communistische fractie Dittmann, daar gecon stateerd werd, dat deze niet aan het verzet had deelgenomen. Later deed zich nog een nieuw incident voor doordien 4 vertegenwoordigers der werklooze handelsbedienden van de tribune een transpa rent in de zaal trachten neder te laten, wat echter tijdig door de politie verhinderd kon worden. Men heeft opnieuw vocht afgetapt Hamburg, 12 Dec. (H. N.) Bij de be raadslagingen in de Bürgerschaft over een aanvullend crediet voor de bezoldiging der ambtenaren is het vanavond tot ernstige inci denten gekomen. Nadat de algemeene be schouwingen gesloten waren, nam de commu nistische öfgevaardigde Westphal het woord, Londen, 12 Dec. (H. N. Draadloos.) Het bulletin van vanmiddag 4 uur stelt vast, dat de lichte verbetering in den toestand van den koning, welke vanmorgen werd geconstateerd, is blijven aanhouden. Ecnig vocht aan den on derkant van de rechterlong was vanmorgen door een punctie verwijderd en een verdere verwijdering van vocht zal noodzakelijk zijn. Het bulletin is door dc doctoren Hoette, Wriz- zard, Rolleston en Loid Dowson of Pcnn on derteekend. In het Buckinghampalcis was de stemming vandaag meer hoopvol. Wel maakt men zich nog steeds bezorgd, doch niet zooals op het einde van de vorige week. De ver'oete ring, waarvan in de bulletins melding wordt gemaakt, toont de verwonderlijke kracht, waai- mede dc koning op den f 2sten dag van zijn uitputtende ziekte nog steeds weerstand aan de ziekte biedt. De koningin heeft vanmiddag, niettegenstaande haar zorg over de ziekte, toch neg een gedenkleeken onthuld, dat op Touv/ei Hill is opgericht voor de manschappen der koopvaardij en der visschersvloot, die tijdens den oorlog hun leven verloren en in zee hun graf gevonden hebben Op haar weg naar h°t gedenkteeken en tijdens de plechtigheid self werd de koningin dc sympathie der bevo'king betuigd door een diep en indrukwekkend stil zwijgen in plaats von door ovaties, welke haai onder gewone omstandigheden zouden zijn ge bracht. Een korte dienst werd door den «arts bisschop van Canterbury gehouden cn de ko ningin verrichte de onthulling met de woor den Ter eere van God en ter eere van deze brave lieden onthul ik dit gedenkteeken naom van dengenen, voor wie zij gestorven zijn. Met vlaggen werd danrop het signaal „Wij zullen u niet vergeten" gegeven. Van d' plechtigheid werd door den omroep verslag gegeven en de stem van de koningin werd v.ooi het eerst in de geschiedenis van den draadloo- zen omroep door de luisteraars gehoord. Londen, 12 Dec. (H. N.) Het bulletin van hedenavond te 8.45 uur meldt, dat van avond opnieuw met goed succes vocht uit de rechterborst is afgetapt. De toestand van den koning is bevredigend. Onder de zes genees- hceren, die het bulletin hebben onderteekend bevinden zich twee tot nu toe niet genoemde doctoren, die speciaal voor het verrichten van de punktie ontboden zijn. De Prins van Wales en de Hertog van York kwamen om 7 uur op het Buckingham Palace en bleven daar totdat de operatie afgcloopcn was. Om half negen keerden zij naar hun paleizen terug. Het ontwcrp-anhcoord van Poinco.ié Londen, 12 Dec. (V. D.) Naar de „Times" meldt, is de Duitsche regeering door den agent-generaal voor de sehadevergoedir.gs- betalingen Parker Gilbert op de hoogte ge steld van het ontwerp van het Fransche ant woord op de Duitsche nota van 30 October j.L De Italiaancche cn de Bclg'ische regeering hebben de voorstellen von Poincaré in principe aangenomen. Het onwerp-antwoord van Poincaré bevat, naar de „Times" meldt, in een inleiding een overzicht van de verschi'lende memoranda, welke door de geallieerde regeeringen wor den ontworpen en welke de beginselen bevat ten voor een aJgeheele en definitieve rege ling van de Duitsche schadevergoedingsver- pliöhtingen. Vervolgens wordt geconstateerd dot in beantwoording van deze memoranda, welke de Duitsche regeering slechts ter ken nisneming werden toegezonden, Dirischland aan de geallieerden een memorandum zond, waar in wordt vastgesteld, dat Duitschland zich niet door deze beginselen gebonden kan achten. HET WEER VAN MORGEN. Hoogste barometerstand: 771.1 te Ingö. Laagste barometerstand: 749.3 Breslau. Verwachting tot den avond van 11 December. Meest matige, in het Noorden tijdelijk wellicht nog krachtige meest N. O. wind, be trokken tot half bewolkt, waar sehijnlijk weinig of geen neerslag temperatuur om het vriespunt tot lichte vorst.- I'll 55 In het antwoord wordt verder punt voor punt ingegaan op de quaesties die naar voren werden gebracht in de Duitsche nota van 30 October j.L Het beginsel van de onafhanke lijkheid van de deskundigen wordt aanvaard onder voorwaarde, dat hun adviezen de deelnc- mende regeeringen niet kunnen binden. De be noeming van de geallieerde deskundigen zal, evenals bij de instelling van het comité-Dawes, door de Commissie van Herstel plaats vinden, terwijl de Duitsche deskundigen direct door de Duitsche rcgcering zullen worden benoemd en gelijke rechten als de door de Commissie van Herstel te benoemen deskundigen zullen genie ten. Het aantal deskundigen wordt tot twee voor eiken staat beperkt om de commissie zoo klein mogelijk te houden. Na de eerste bijeen komst te Parijs zullen de deskundigen zelf be slissen over de plaats, waar zij verder zullen bijeenkomen. De taak van de commissie komt overeen met dc berichten hieromtrent in de „Times" van 21 November met dit verschil, dat er met betrok king tot de vaststelling der Duitsche schuld op gewezen wordt, dat deze voortspruit uit de be staande verdragen en de daaruit vortvlociendo verplichtingen. Zoodro Poincaré de zekerheid heeft, dat het antword, dat op verzoek van Churchill ook aan de overigé geallieerden werd voorgelegd, voor Duitschland aannemelijk is, zullen de vertegenwoordigers der vijf betrokken landen officieel het antwoord te Berlijn over handigen. Als voorzitter van de Rijksdaggröep van het centrum De Rijksdaggroep von het Centrum is gister middag bijeengekomen tot verkiezing van het bestuur. Stegerwald verklaarde, dat naar zijn meening de functies von partijvoorz'tter en 'ei- der in den Rijksdag in één hand moesten zijn, weshalve hij als voorzitter van de Rijksdog- groep zou bedanken. Naar men uit Centrumrirgen verneemt, staat de verkiezing von den nieuwen fractievoorzit ter op dc agenda der zitting der Centrums- fractie van heden, doch het is zeer waarschijn lijk, dat de regeling di-zer aangelegenheid uit gesteld zal worden tot na de parlementaire Kerstvacontie. Een type vliegtuig dat niet schijnt te deugen Een vliegtuig van de lijn Keuler.—Berlijn ia bij Letzlingen in den kreijis Gardelegcn bij een noodlanding in brand gevlogen. Van de vier inzittenden is er slechts één, een passagier, den dood ontkomen. Tegen zes uur gistermiddag zogen de bewo ners van Letzlingen een vliegtuig op ongeveer 100 M. hocgte voorbijgaan, waarvan dc mo tor een ongewoon gedruisch maakte. Plotseling helde het toestel voorover en sloeg toen tegen den grond. D schroef brak. Het toestel maakte nog een sprong van 50 M., waarbij het ver scheidene boomen omtrok en bleef toen bran dend op den grond liggen. Dodelijk snelden voorbijgangers ter hulp. Een vu» dc passagiers de heer Hermann uit Ohligs, scheen vrijwel ongedeerd, doch was von den schrik zoo goed nis zijn bezinning kwijt en stamelde maar niets onders dan „ik weet van niets, ik weet van niets". Van den tweeden passagier vond mer» het lijk op korten afstand van het toestel. Dörr, de vlieger; en zijn mecanicien, waren op hun zitplaatsen in de vlammen omgekomen. Het terrein werd afgezet en de post, die niet door de vlammen vernield was, in veiligheid gebacht. De overlevende passagier werd naar het ziekenhuis van Gardelegen overgebracht, waar bleek, dat hij er inderdaad met eenige geringe kwetsuren aan armen en handen en aan het hor-fd af was gekomen. Omtrent de oorzaak von het ongeluk tast men nog in het duister. Het toestel was een Junkers met drie motoren, van hetzelfde type als de Hermann Koehl en de Deutschland. die eenigen tijd geleden eveneens verbrand zijn.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1928 | | pagina 1