Piano's
Orgels
Radio
I
S. DUfJKER
DE EEMI,ANDES
BUITENLAND.
PIANOHANDEL
A. H, VAN NIEUWKEHK
Eieclrische Gas- en
Petroleumkachels.
ABOHHEMEKTSPBiJS per. 3 maanden voor Amersfoort f 2-10. per maand 0.75. per
PHIJS DER ADVEBTEHTIEM van 1—4 regels f I 05 mer inbegrip van ccd bewijsnummer,
Woensdag 2 Januari 1929
27e Jaargang Mo. 155
BORMS BEDREIGD
,Mijn bloed kome
over België''
DUITSCHLANDS
HERS! ELSCHULD
De Engelsche leden
DÜUMERGUE'S REDE
Frankrijk werkt voor den
vrede
HET CONFLICT
GEËINDIGD
De rust weergekeerd
HAVIK 29
Gors- en Kallmann
Complete Woninginrichting
Speciale aanbieding GLUBFAJTEUILS
Haarden, Kachels en
Fornuizen.
NIEUWJAAR BIJ DEII
RI KS PRESIDENT
Teleurstelling voor het
Duitsche volk
's KONINGS ZIEKTE
l.- i week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.!7l/j.
Binnenland traoco per post per 3 maanden f 3«-. Afzonderlijke nummers I 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
DIBETTEUR UITG EVER; J.VALKHOFF
111 1 1 elke regel mee» (0 25 Licfdao'lghcids-adverrcntitD voor dc
helfr van den prijs. Kleine Advertcntiën ..KEITJES bii vooruitbctalino 5 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatscD I.— Bewijsnummer extra 0 05
Zijn leven niet zeker
Sedert dr. Borms, de Vlaamsche nationa
list, mot een overweldigende meerderheid
ajs afgevaardigde in do Kamer werd geko
zen, waarin hij geen zitting kan nemen,
omdat hij zich in de gevangenis te Leuven
hevindt en van zijn burgerrechten is be
roofd, ontvangt hij dagelijks heftige bre
ven, waarin hij met den dood wordt be
drei.gd, zoodra hij uit de gevangenis mocht
worden vrijgelaten. De woede der Belgen,
die de VIaamsch-actiy is ti s eh e beweging af
keuren, uit zich in deze brieven.
In de Schelde heeft dr. Borms thans een
brief gepubliceerd. Hij vertelt er in, dat bij
sterker dan ooit wordt bewaakt, dat binnen
de muren der gevangenis tal van gendar
mes dag en nacht de wacht houden en dat
er tot fn den burcht machinegeweren zijn
gep[aats,t. Moer en meer wordt Borms af
gezonderd wel echter laat de gevangenis-
censuur alle dreigbrieven door. De schrik
kélljkste scheldwoorden worden hem toe-
geslingerd en het bagno of de brandstapel
worden hém toegewenscht.
Borms schrijft: „De regeering schijnt het
er op aan te leggen mij niet enkel van al
mijn burgerrechten to blijven berooven,
doch ook my vogelvrij te verklaren. Mij
goed. Na tien jaren mijne vrijheid opgeof
ferd te hebben, wil ik ook gaarne mijn
leven geven voor ons geliefd vaderland.
Doch mijn bloed kome dan over den ver-
drukkenden staat België-'
De instelling der commissie
van deskundigen
De Engelsche minister van financiën
deelt mee, dat de regeering sir .losiah
Starnp en lord Revelstoke heeft aangewe
zen als de Engelsche leden van de commis
sie van deskundigen tot het opstellen van
voorstelen voor do definitieve regeling van
het vergoedingsvroagstuk. Er zullen ook
nog twee plaatsvervangende leden benoemd
worden, wier namen later bekend zullen
worden gemaakt.
Sir Josiah Stamp is de bekende econoom,
die Engeland in 1924 ook in de commissie-
Dawes heeft vertegenwordigd. Lord Revel
stoke is édn van de commissarissen van de
Bank van Engeland en deelhebber in het
bankiershuis 'gebrs. Baring.
FORDS ARBEIDERSLEGER.
Dertigduizend nieuwe werklieden.
.Volgens een bericht uit Detroit is Ford
voornemens in de
eerstvolgende twee
maanden 30000 nieu
we arbeiders aan ie
stellen, om in zijn
fabrieken een werk
week van G dagen
in te voeren, ten
einde de productie
uit te 'breiden. Voor
<le arbeiders zelf
hliift echter de week
van vijf werkdagen
gehandhaafd, daar
Ford van oordeel is,
lat het genieten van
FORD. meer vrijen tijd door
de arbeiders aan de productie ten goede
komt. Na de aanstelling van de nieuwe
arbeider^ zullen in de fabrieken van Ford
in het geheel 180.000 man werkzaam zijn.
TOONEELSTUK VERBODEN IN HET
RIJNLAND.
Koblenz, 51 Dec. (V. D.) De intergeal-
lieerce Rijnlandcomrnissie heeft de opvoerirg
van het looneelstuk „Der Weltenbummler"
van Konrad Ferdinand Simmen voor het ge-
heele bezette gebied verboden in verband met
de veiligheid van de bezettingstroepen. Het
stuk behandelt een dramatische episode uit den
tijd der vreemde overheersching aan den Rijn.
Naar verder verluidt, is de Rijnlandcommissie
voornemens stappen te ondernemen om langs
diplomatieken weg de opvoering voor geheel
Duitschland verboden te krijgen.
NIEUWJAAR IN FRANKRIJK.
Ter gelegenheid van het nieuwjaarsfeest
heeft president Doumergue, op voorstel van
den minister van oorlog, gratie verleend aan
381 door den krijgsraad veroordeelde per
sonen, door hun verdere straf kwijt te schel
den of hun straftijd te verkorten. Boven
dien zal van 337 personen, die de minister
voor gratie heeft voorgesteld, de zaak wor
den onderzocht.
PAN-EUROPEESCHE CONFERENTIE.
Een oproep van Coadehove-Kalorgi.
De president dei Pan Europeesche Unie,
gra-af van Coudehove-Kalergi, heeft oen
oproep gepubliceerd, om een Pan-Europee-
sche conferentie te houden. Ilij wijst in de
zen oproep op het voorbeeld van Amerika,
waar 40 jaar geleden de Pan-Amerikaan
«ehe conferentie voor het eerst is bijeen
gekomen, waaruit de Pan-Amerikaansche
unie is voortgekomen. De Volkenbond moet
door een Pan-Europeesche organisatie wor
den aangevuld, teneinde de belangrijke
vraagstukken van de ontwapening te land.
van de vèiligheid. van de bescherming der
minderheden en dat der opheffing van de
in en uitvoerrechten tot oplossing te kun
nen brengen. Van Coudehove-Kalergi ver
langt, dat in het nieuwe jaar van de par
lementen en de pers een groot© beweging
ten gunste van oen Pan-Europeesche con
ferentie zal uitgaan.
Dr nieuwjaarsreceptie van
den president
Par ij s, 1 Ja n. (H.N.) Bij de nieuwjaars-
wenschen van het diplomatieke corps heeft
de pauselijke nuntius een toespraak gehou
den, waarin hij er op wees, dat welvaart
van Frankrijk niet alleen van de bïnneh-
landsche toestanden afhankelijk is, aange
zien de welvaart van een volk van invloed
DOUMERGUE.
is op den socialen vrede in het binnenland,
terwijl deze welvaart ook welvaart van an
dere. staten en een goede verstandhouding
tusschen de volkeren vereischt. Voorts wees
de nuntius op de verdiensten van Frank
rijk voor den internationalen vrede, waar
bij hij m t. bijzonder de onderteekening
van het Kellogpact herdacht. Doumergue
zeide in zijn antwoord, dat het steeds ze
kerder blijkt, dat de materieel© en moreele
welvaart van een volk veel bijdragen tot
een goede verstandhouding, welke voor de
betrekkingen tusschen de volkeren zoozeer
gewenscht is. De Fransphe regeering zal
ook in de toekomst voor den vrede blijven
werken.
Paraguay en BoIi\'ia hebben een
verzoeningsprotocol onder;
teekend.
Nadat Paraguay het, bemiddelingsvoor
stel van de pan-Amerikaansche conferentie
had aanvaard, heeft de gezant van Bolivia
te Washington Maandagmiddag medege
deeld, dat de Boliviaansche regeering het
voorstel eveneens aanvaardt.
Londen, 1 Jan. (H.N) Uit Washing
ton wordt gemeld, dat het conflict tusschen
Paraguay en Bolivia thans zoo goed als
bijgelegd wordt beschouwd.
Vandaag is een herzicningsprotocol on-
clerteekcnd, waarin, de door de commissie
der pan-Amerikaansche conferentie Maan
dag behandelde voorwaarden, door beide
landen zijn aangenomen.
ZWARE BRAND IN HET
STEDELIJK ABATTOIR.
Chemnitz, 1 Jan. (V D.) Op Nieuw
jaarsmorgen brak op het terrein van het
stedelijk abattoir te Chemnitz een zware
brand uit, waarvoor de geheele brandweer
moest uitdrukken. Het vuur kreeg een
hardnekkig karakter door de aanwezigheid
van isolatie-materiaal. Ondanks het feit,
dat de brand eerst in den middag gë-
bluscht kon worden, ondervond het. bedrijf
geen stagnatie. De schade is zeer groot.
Perzina
Grand
Kohier
Aeolian
Hörügel
Sinus wisselstr.
toestel geheel
compleet f 250.-
ALDEGONDESTRAAT 103-105-107
TEL 043.
GROOTE SORTEER1NQ
CLUBFAUTEUILS en
THiE.VlEUBELSN
Dc bvMcirfovd'.rht. ^Uiiek nit'l
geheel bevredigend
HINDENBURG.
Berlijn. 1 Jan. (H. N.) Rijkspresident
Hindenburg ontving
vanmorgen het di
plomatieke corps,
namens hetwclke de
deken-nuntius Pa-
Telli den president
:le beste wenschen
voor het nieuwe, jaar
aanbood. De nun
tius herinnerde
Jaarhij in enkele
woorden aan het
■feit, dat Duitschland
Lot. het Kellogg-
pa'c.t is toegetreden.
Pacelli sprak de
1 hoop uit, dat liet
thans aangebroken jaar de gelukkige op
lossing zal brengen van de dringende en
netelige vraagstukken waarvan de welvaart
in Europa afhangt.
Rijkspresident Hindenburg dankte liet
corps, in aanwezigheid \an rijkskanselier
Muller, dr. Stresemann en dr. Koester, den
chef van het protocol, in zijn toespraak
voor de hem gebrachte wenschen en wees
er o}">, dat liet afgëloopen jaar teleurstel
lingen \oor het Duitsche volle heeft ge-
hraclit, daar het Rijn- en Saargebied en de
"alts nog steeds niet door de vreemde
troepen zijn ontruimd.
Ook hij sprak dc hoop, uit, dat de belem
meringen. die nog aanwezig zijn, uit den
■veg geruimd zullen worden en de toe
komst een op een goede verstandhouding
berustende samenwerking van alle volke
ren zal brengen. Verder ontving de rijlcs-
nresident den rijkskanselier, de rijksminis
ter en de staatssecretarissen der rljksregee-
ring. De rijkskanselier bracht de geluk-
wehschcn van de rijksregeering en liet
Duitsche volk over cn wees erop, dat op
het gebied der buitenlandsche politiek de
wenschen van het Duitsche volk nog niet
in vervulling zijn gegaan.
In zijn antwoord bracht von Hindenburg
in de eerste plaats eene groet aan de broe-
lers en zusters in het bezette gebied en gaf
zijn voldoening te kennen over de woorden
n den rijkskanselier, dat de rijksregee
ring onvermoeid haar krachten zal blijven
inspannen om het Rijn- en Saargebied en
Ie Palts van den clruk der vreemde bezet
tingen te bevrijden.
Voorts gaf hij zijn voldoening te kennen,
lat het conflict in de metaalindustrie in
het Noord-Westen bijgelegd is en wees ten
slotte op den nood van het landbouwbe
drijf, waarvoor de regcering al haar krach
ten zal moeten inspannen om den landbou
wer te steunen zijn taak, voor de productie
der levensmiddelen voor het volk te zor
gen, te volbrengen.
De uitputting nog ernstig
Londen, 31 Dec. (V.D.) Dl koning
heeft een '©enigszins onrustigen nacht door
gebracht. De algemeene toestand is ge
handhaafd gebleven, hoewel gelijk tevoren
de uitputting nog steeds bestaat, hetgeen
door de genceslieeren een uitermate moei
lijk probleem wordt geacht. Het opnemen
van voedsel gaat iets beter en dc locale
toestand is vooruitgaande.
Het bulletin van lialf negen Maandag
avond luidde
De koning heeft een goeden dag gehad.
Er is geen verandering in den toestand,
zooals die vanochtend uiteen is gezet. Het
bacteriologisch onderzoek heeft aangetoond
dat do omvang en de kracht van dc
plaatselijke besmetting verminderen.
Londen. 1 Jan. (H.N.) Omtrent den
toestand van den koning wordt gemeld," dat
de nacht van Maandag op Dinsdag rustig
is doorgebracht cn de toestand over het al
gemeen omeranderd is gebleven. Volgens
sommige berichten hééft de voorzichtige re
dactie van het bulletin eenige bezorgdheid
gewekt Ook uit de bewoordingen, waarin
de koningin den burgemeester van Londen
haar dank voor de nieuwjaarswehschen be
tuigt, meende men te mogen opmaken, dat
het. tegenwoordig stadium van de ziekte
alleszins het beste te wenschen overlaat.
liet avondberichl. luiddeDc koning
heeft.een rustigen dag gehad. F.r is een
lichte verbetering in den algemeenen toe
stand te constatceren.
OP IJSSCHOTSEN WEGGEDREVEN.
Een deel der visschers gered.
Naar. thans bekend wordt, is het aan 49
visschers, die met achttien-paarden bezig
waren met sleepnetten te visschen op het
rand-ijs in het meer van Peipus en door het
plotselinge breken van een ijsschots tot in
het midden van het meer weggedreven, ge
lukt zich op den Sovjet-Russischen oever
te redden. Een andere ijsschots met 20
man, die eveneens afgedreven was, hoeft
men intuschen in zicht gekregen, zoodat
een vliegtuig tor liulpverleening kon wor
den uitgezonden.
Alle bezorgdheid, is echter nog niet ge
weken, daar zich oorspronkelijk 200 perso
nen op het ijs moeien hébben bevonden
OUDJAAR IN BERLIJN.
ryiassa-arrestaiic.
Berlijn, 1 Jan. (V. D.) In den Oude
jaarsnacht zijn te Berlijn niet minder dan
238 personen gearresteerd, voornamelijk
wegens baldadigheden. Op verschillende
plaatsen werden menschen op straat door
vechtersbazen bedreigd, waarbij velen mes
steken en andere verwondingen opliepen.
VUURWERK-ONTPLOFFING.
Vier dooden.
lil een Portugeesch vuurwerkfabriek ie is
een ontploffing voorgekomen van raketten
en ander vuurwerk, tengevolge waarvan
Iwee mannen cn twee vrouwen werden ge
dood. De fabriek zelf cn enkele op 40 me
ter afstand gelegen bijgebouwen werdén
totaal vermetel.
ENGELSCHEN EN WAHABIETEN.
Aan de grens van Irak.
Uit Bagdad wordt officieel medegedeeld,
dat er tusschen Engelsche vliegtuigen en
een groep van 130 Waliabicten in een paar
dorpen aan de grens een gevecht heeft
plaats gehad. De Wahabieten moesten niet
ernstige verliezen terugtrek kén.
FELLE DORPSBRAND.
Ruim 20 huizen in da asch.
In een Canadeesch dorpje zijn 21 huizen
vernield door een brand. De bewoners
moesten den brand zoo goed cn kwaad als
het ging zien te blusschen, maar er waren
geen brandspuiten beschikbaar. Ten slotte
kon men het vuur meester worden.
HEVIGE ONWEDERS BOVEN ITALIË.
Zv.are hagelslag.
Rome, 1 Jan. (II.N.). Op den laatsten
dag van het afgeloopen jaar is het weer in
een groot gedeelte van Italië zeer storm
achtig geworden. In Noord-Ilaiic is veel
sneeuw gevallen. Boven Pisa ontlastte zich
een hevig onweder, vergezeld van een
zwuren hngelsag, zoodat talrijke ruilen
vernield werden. De hagel lag een deci
meter hoog. Tijdens het onweer, dat twee
uur duurde, werd het tramverkeer gedeel
telijk stopgezet, doordat de bliksem in de
ekctrische centrale was ingeslagen.
STRENGE KOUDE IN MAROKKO.
Inboorlingen doodgevroren.
Berlijn, 1 Jan. (II.N.) Uit Tetoean
wordt gemeld, dat in het gebergte aldaar
hevige koude heerscht. Enkele beken zijn
toegévroren wat in Marokko zeer zelden
het geval is. Eenige inboorlingen zijn dood
gevroren. Ook de troepen hebben onder de
koude zeer te lijden. Tal van Nomaden stam
men komen naar de dalen.
Hl HET WEER VAN MORGEN.
Hoogste barometerstand 775.3 te
KarlstadL
Laagste barometerstand 716.5 te '|P|i
Jan Mayen.
Verwachting tot den avond van
3 Januari. fyg
Krachtige tot matige N. O. jjg
wind, meest licht lot half bewolkt Ifi
weinig of geen neerslag, lichte--Hi
vorst des nachts, overdag tempera-' |gg
tuur om bet vriespunt.
VERKEERSGEBOD
Wanneer ge ergens wachten moet
Blijf altijd in de rij
En rij op heek of kruispunt nooit
Een worganger voorbij!
GROEGROE.
wa'ihjii wthtl.
AANSLAG OP EEN FRANSCHEN CONSUL?
Hevigs ontploffing.
Ween en. 1 Jan. (H.N.) Uit Agrams
wordt gemeld, dat Oudejnrsavond in Rigusa
m het centrum der stad een hevige ontplof
fing hoeft plaats gehad. ITet bleek, dat
tegen een huis, door de Fransfclie consul
bewoond, (wee groote voetzoekers waren
geworpen, waardoor alle ruiten van het
huis en van de naburige huizen sprongen.
Een onderzoek wordt ingesteld of men
wellicht met een aanslag op den Franschen
consul te doen liad.
IN STAAT VAN FAILLISSEMENT.
Een ontrouw bankier.
Havas meldt uit Colmar, dat de bankier
Wolff, die bij de' zaak der levering in na-
tura betrokken is, op'grond van aanklach
ten, ingediend door de scliuldeischers en
leden van den raad van beheer der Schlett-
statter Bank. in hechtenis is genomen Mij
wordt beschuldigd van bedrog, misbruik
van vertrouwen en overtreding van de wet
op de naamlooze vennootschappen. De bank
heeft een passief van (5 a .8 millioen francs
cn is in staat van faillissement verklaard.
LIEPDESTRAGEDIE.
Een chauffeur doodt eeu
13-jarig meisje en pleegt
daarna zelfmoord.
Praag, 1 Jan'. (H.N.) Een chauffeur uit
Asch, die, hoewel gehuwd cn vader van 2
kinderen, te Eger betrekkingen met «en
19-jnrigc arbeidster had aangeknoopt, heeft
deze op Oudejaarsavond te Franzcnbad
met 2 revolverschoten gedood. Na het vol
brengen van ziin daad richtte hij den revol
ver tegen zich zelf en schoot zich eveneens
dood.
DE DOOD IN DE BERGEN.
Lawine-gevaar In Tirol.
Blijkens een bericht uit Innsbruck is do
ingenieur Hermann Völcker uit Plauen i
V. bij liet bestijgen van den Pëischelkopf
in tie buurt van St. Cri.stoph in Yorarlberg
verongelukt. Hij werd met zijn broer,-den
bekenden professor in de chururgie uit
Holle en drie andere heeren meegesleurd
door een losgeraakte sneeuwmassa en daar
onder bedolven De overige leden van het
gezelschop konden zich, toen de sneeuw
massa tot rust was gekomen, zonder moei
te daaruit bevrijden, docli ingenieur Volc-
ker bleek, toen zijn metgezellen hem na
vijf minuten uit de sneeuw' bevrijdden,
reeds overleden. Overigens worden uit. ver
schillende plaatsen in Tirol berichten over
lawines ontvangen, waardoor op sommige
plaatsen hel verkeer ernstig gestoord is.
LEVEND VERBRAND.
In een plaatsje in de buurt van Hallo-is
Zondag een hooischelf in brand - geraakt.
Twee handwerkslieden, die daar hadden
overnacht, zijn verbrand'.
GROOT GEBOUW TE LONDEN
VERWOEST.
Twee brandweerlieden gewond.
Londen, 1 Jan. (H.N.) In de buurt van
het Victoriastation is op Nieuwjaarsdag
een groot gebouw van 5 verdiepingen,
waarin verschillende winkels cn een groot
vernield. De 'schade is zeer belangrijk. Bij
het blusschingswerk werden 2 brandweer-
nnenmagazijn gevestigd waren, door brand
lieden gewond.
BE DUITSCHE ARBEIDSGESCHILLEN.
Een opgezegd contract.
Hannover, 31 De;.. (V.D.) He. dis-
trictsbesluur van den Du«tschen me:*- <lbe-
werkersbond te Hannover deelt mede, dat
het verbond van arbeiders in de II aim over
sell e metaal-industrie het collectieve ver
drag voor de Hannoverschc metaal-indus
trie per 31 Januari 1929 heeft, opgezegd.
Op 22 November jl. was bet contract
reeds opgezegd por 31 December 1928, maar
de daarna gevoerde onderhandelingen heb
ben geen resultaat opgeleverd.
