Piano's Orgels Radio I DE EEMLANDEü S. DUIJKER PIANOHANDEL Dondardag 17 Januari 1929 27e Jaargang Ne. 168 BUITENLAÜ3DSCH OVERZICHT SCHEEPSRAMP BIJ HONGKONG ZEILSCHIP VERGAAN HAVIK 29 Gors- en Kallmann AMERIKA EN HET KELLOGGPACT Met 85 stemmen tegen 1 AMAN OELLAH'S VAL De gewezen koning nog in 't land TREINONGELUK IN ROEMENIE COMPLOT TEGEN DE TURKSCHEREGEERING GROOTE BAND TE NEW YORK ENGELSCH VISSCHERS- SCHIP VERGAAN ï:iiiiH!tt!iiiiui«eiuioiiii SNEEUWSTORMEN IN 'T BUITENLAND DE AMNEST1EWE AANGENOMEN REDDINGSBRIGADE Een en twintig leden bedolven ABONNEMENTSPRIJS «aandeo voor Amersfoort f 2.10. per maand f 0.75. per week (met gratis verzekering regen ongelukken! f 0.l7'/r Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. l'OSTRHKHNING 47910 TELEFOON INTERC 513 DIRECTEUR - UITGEVER: J.VALKHOFF DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN vao I—4 regels f 105 met inbegrip van een bewijsnummer. elke regel meer f0 25 Liefdadigheids-advcrtcntiün voor de helft van den prijs. Kleine Advcrtentiïn ..KEIT1ES' bi) vooruitbetaling 5 regels 50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I.bewijsnummer extra 1 0 05 Hot aulonoiuisme in Frank rijk. Belangrijke tusschen- tijiïsche verkiezingen in den Clzas Zondag hebben in den Elzas een paar verkiezingen plaats gehad, die de Franschf» regeering stellig te denken geven. Men her innert zich wellicht nog, dat de Fransrho Kamer in den naberfst van 192S Ricklm en Rossé, twee F.lzassisclie autonomisten, die voor het parlement waren verkozen, nochtans van hun mandaat vervallen ver klaarde, on grond van het feit, dat /ij in 't geruchtmakende autonomistenproces te Colmar waren veroordeeld. In laatstge noemde plaats nu ulsmede in Altkirch moesten de kiezers opnieuw ter stembus tijgen om mannen aan te wijzen ter ver vanging van de onwaardig bevondencn. De uitkomst nu van dezen electoraten strijd is geweest, dat onderscheidenlijk te Alt kirch en Colmar con autonomist is ge kozen cn een autonomist, die bij de her kiezing stellig een zetel zal verwerven, de meeste stemmen beeft behaald. Noch het vorenvennelde proces, noch de maatrege len tegen Ricklin en Rossé, noch de felle pers campagne heeft de kiezers er dus van weerhouden hun genegenheid voor de nuto- nomisten te betoonen. Integendeel men mag zelfs aannemen, dat al deze factoren er juist toe hebben bijgedragen, dat de auto- nomisten voet bij stuk hielden. Voor de Fransche regeering, gelijk wij opmerkten, is bet resultaat van de ver kiezingen verre van aangenaam, omdat zij opnieuw bevestigd ziet, dat er in den Elzas een mentaliteit heerscht, die moeilijk In overeenstemming is ie brengen met de ge zindheid, welke te Parijs heerscht. Of het. officieele Frankrijk thans opnieuw de o.i verkiesbaarheid van Sturmel, die als Ka merlid werd aangewezen en van llauss, met wien di* a s. Zondag zoo goed als zeker zal geschieden, zal uitspreken, inog be twjjfeld woiden, omdat beide personen niet als slachtoffer van een proces in opspraak zijn gebracht. Te Parijs zal rnen in den stembusuitslag vermoedelijk dan ook be rusten, omdat een annulcering dezer man daten de positie van het ccnlralisoerendfc Frankrijk, die toch reeds slechter is gewor den door het Colmarsche proces en de houding tegenover Ricklin cn Rossé, nog meer zon verzwakken. Het is nu de vraag, of de Fransche re geering in den vervolge door een gewijzigd beleid zal trachten te herstellen, wat zij dcor haar vroegere fouten heeft bedorven, maw: of zij eerbied zal betoonen voor de tradities en den eigen aard van de her wonnen provincies. Kras optreden kan slechts bevordereiT, dat de Klzassische wond. die toch reeds pijnlijk is, nog meer gaat schrijnen De iechtsche pers in Frank rijk moet niets hebben van welwillendheid tegenover de Elzassers en sommige bladen hebben reeds aangeraden het dictatuur- voorbeeld van Alexander, koning der Ser- ven Kronten en Slovenen, te volgen. Overal zien de Franscke nationalisten Duitsche machinaties, cn hun opvatting is, dat de autonomisten niet veel meer dan huurlin gen zijn van Duitschland. die het er op aan s'.urcn den Elzas los te scheuren van Ir 'anlcrijk. Zij verlangen, dat Elzas en Lo tharingen gedwee op de door Parijs voor gewezen wijze zich zullen schikken in 't kader van den ccntraliseercnden staat. Twijfelachtig is het echter, of bot en tact loos optreden de beste weg is om den Elzas als waardevol deel van Frankrijk te behou den Inzicht in cn begrip voor de geestes gesteldheid der Elzassers zoucl cnvoor Pa rijs stellig betrouwbaarder gidsen zijn. De linksche bladen in Frankrijk geven een nog al simplistische verklaring van de successen der autonomisten, wier goede kansen zij toeschrijven aan de voortduren de activiteit van den clerus, welke, naar 7.ij beweren, op de hand is van de Elzassers, die naar autonomie streven. Zij bevelen dan ook aan ferm op te treden tegen de geestelijken: Haegy. Fasshauer cn vele an deren Het gaat echter niet aan de aulo nomistische beweging te kenschetsen als het uitvloeisel van religieuse beïnvloeding. De nationaal katholieke abbó Hanser toch heeft te Colmar ruim 4000 stemmen minder op zich vereenigd dan de vrijdenker Hauss, terwijl de Altkirch' de z.g. onafhankelijke randidaat Silbermann, die vroeger tot de partij van abbó Haegy behoorde, het moest afleggen tegen Sturmel. Een blad als de Vossische Zeitung her innert er vanmorgen bovendien aan, dat de tegenwoordige leiders van de autono mistische beweging in den tijd, dat de F.lzts Duitseh was, voor t grootste gedeelte de kampioenen waren der Fransch zich oric-n- teerende oppositie. Behartiging verdient verder de volgende uitspraak van den Pa rijseben correspondent der genoemde Duit- scho krant: „Men spreekt in Frankrijk van een Klzas sische wonde en wil niet begrijpen, dat deze wonde heel gemakkelijk kan genezen, wan neer "ij maar juist wordt behandeld. De politiek der administratieve represailles en chicanes an de zijd>* der politie <s daar voor in elk geval niet de geschikte mciho de. evenmin als de onlangs in 'f pailpmcnt toegepaste pr a et ijk om elke pacing dei El zassische aiVevaardigden die de wcnschcn willen vertolken van de bevolking, welke zij vertegenwoordigen, door lawaaierige contra-betoogingen in de kiem te verstik ken Enkele honderden personen verdronken Zeventig man gered. Gisteren werd een draadloos bericht op gevangen, volgens hetwelk een stOQjuschip hedenochtend te kwart voor vijven bij Wag lan gezonken was, dat er geen spom was van overlevenden en dat de naam van het schip onbekend was. Blijkens een nader bericht was het het s.s. Ilsinwah var» do China Merchants Com pany, op weg van Sjanghai naar Hongkong. Het was te dicht langs den noordkant van Waglan gevaren en te 3.10 's morgens op een rots geloopen het begon te zinken en zond noodseinen uit. Eenige minuten later werd het weer vlot gemaakt cn trachtte Lel de kust te bereiken, maar het zonk to kwart voor vijven op ongeveer 400 M ten N.W. van Waglan. Twintig passagiers,- allen Chi neezen, gingen in een reddingsboot. verden opgepikt door een jonk en kwamen te Hong kong aan. Een sleepboot kwam bij hel aan breken van den dag op de plaats des en heils en zocht de zee af. Eén mast van hei schip is nog zichtbaar. Er is geen spoor u.n verdere overlevenden. Nader wordt gemeld, dat de jonk nog den tweeden officier, benevens twee Ohiaeezen heeft gered van het stoomschip Ilsinwah De^e drie geredden hadden recldingigr.rdela om. maar zij waren zoo door de koude ver kléumd, dat zij niet in staat waren de hun toegeworpen touwen te grijpen. Leden de» bemanning van de boot zijn daarop in ha» water gesprongen en hebben de sclupbreii kclingcn aan boord gcheschcn. Zii werden naar het naburige ziekenhuis gebracht Men vreest, dat do rest van de beman ning is omgekomen en dat van de pas,sa giers, behalve de twintig door de visseheis boot geredden, niemand de ramp heeft i.vt-r leefd. In het geheel waren 400 personen aan boord. De equipage bestond ui' 10? manschappen. Men gelooft, dat de kapitein een Deen was. De tweede officier is een Kstlander. Volgens een V. D.-bei icht waren er 10»"» leden der equipage en 300 pasSagieis ondei v.ir- dertig vrouwen cn kinderen, aan boord. Met uitzondering van de officieren waren, naar verluidt, alle opvarenden Chirie'èzén. Londen. 16 Jan. (II.N.) Volgens de laatste berichten, die echter nog niet be vestigd zijn, zijn van het stoomschip Ilsin wah, dat bij Hongkong is vergaan, in het geheel 70 man gered. Onder de verdronken passagiers bevonden zich dertig vrouwen en tal van kinderen. Vier passagiers cn 22 leden der bemanning zijn door Zwitsers opgepikt, nadat hun reddingboot gekenterd was. De overige reddingbooten konden wegens het snel zinken van het schip niet meer worden uitgezet. Naar eventucele overlevenden wordt ijverig gezocht, doch het reddingswerk wordt door de zware stormen op de Chineesche Zee bemoeilijkt. De bemanning omgekomen Kopenhagen, 1 5 J a n. (II.N.\ Uit Hel singfors wordt gemeld, dat Maandagnacht ten noorden van deze stad een groot zeil schip, Sofie genaamd, niet ver van land onverwacht gezonken is. Donderdagmorgen zijn twee reddingshooten aangespoeld. Van de bemanning heeft men geen spoor kun pen ontdekken, zoodat men bevreesd is, dat zij om het leven is gekomen. HET FRANSCHE VL90TB0UW- PROGRASS AANGENOMEN. Socialisten en communisten stemden tegen. Parijs, 15 Jan. (II.V) De Kamer heeft het wetsontwerp betreffende de uitvoering van liet tweede gedeelte van het vloot- bouwprogram van Juli 1928 tot Juni 1929, aangenomen. De socialisten en communis ten stemden tegen. Volgens deze wet zullen gebouwd wor den een kruiser, zes torpedobooten, zes duikbooten .lo klasse, een duikbootmijnen- legger, twee tankschepen en twee aviso's. De credieten hiervoor zijn reeds in de be grooting toegestaan. Bij het debat bestreed de sociaal-democratische afgevaardigde, Reyuaud het wetsontwerp niet alleen om financieele overwegingen, doch vooral omdat Frankrijk daardoor moeilijk heden met zijn naburen kon verkrijgen. Men mag den schijn niet wekken, alsof Frankrijk bij den bewapenings-wedstrijd de leiding op zich neemt. Leygues, de minister van marine, ver dedigde het wetsontwerp, dat hij beschei den noemde. De aangevraagde schepen z(jn noodig voor de verbinding met de Kolo niën. en de Fransche kruisers staan bij de nieuwe Duitsche ten achter. Perzina Grand Kohier Aeolian Hörügel Sinus wisselstr. toestel geheel compleet f 250.- De Senaat heeft het verdrag geratificeerd Washington, 15 Jan. (H.N.) De Ame- rikaanscho Senaat heeft bet Kellogg-pact geratificeerd. Daarbij werd het voorbehoud gemaakt, dat het pact de Monroeleer on aangetast laat en de Vereenisde Staten het recht hebben een*verdedigingsoorlog te voe ren De ratificatie had plaats met 85 stemmen tegen f. Senator Blain uit Wisconsin, die <le eenige tegenstander van hef \erdng was, oefende scherpe critiek uit op h -t pact en waarschuwde tegen de dreigende wc reldoverheersching door k'ngeland Senator Borah slaagde erin de senatoren, die vroeger wantrouwen tegenover hot verdrag koesterden, te overtuigen, door het verslag var. de co.pimissie van builenland- sche zaken aan den senaat over te leggen, waarin de interpretatie \an het \erdrag gegeven wordt, zcoals d.at onder woorden is gebracht tn bovenstaand II N.-telegram. De gevechten duren voort Cairo, 10 Jan. (V. D.) Naar uit Kaboel gemeld wordt, hebben twee opstandige stammen opnieuw een aanval gedaan op Kaboel Uit het bericht blijkt, dat niet alle stammen zich bereid hebben verklaard den nieuwen koning lnajat Oellali bij te staan De toestand in Kaboel blijft voorloopig ge spannen. Vooral KngelsChe berichten wij zen er op, dat de politieke toestand in Ka boel nog veel onverwachte verrassingen brengen kan Kaboel. 15 Jan. (V. Dl De geruchten dat ex-koning Aman Oellah naar Europa gevlucht zou zijn, worden door de Afghaan- sche regeering tegengesproken. Aman oel lah bevindt zich nog steeds in Kandahar en heeft tob nu toe geen machtiging gekre gen het land te verlaten. De Afghnansche politic heeft opdracht gekregen er op te letten, dat alle Afghan sche vrouwen den sluier dragen. Zullen de rebellen den nieu wen vorst erkennen Sir Francis Humphreys, do Fngelsche gezant de Kaboel heeft gistermiddag naar Londen geseind, dat ernstige gevechten aan de grenzen der voorsteden geleverd worden tusschen Saquao's troepen en de soldaten van den nieuwen koning. Het is nog in het geheel niet zeker, dat de rebellenleider den koning, die onmid- ilelijk na den troonafstand van Aman Oel lah Maandagmiddag 12 uur gekroond is, zal erkennen en in elk geval schijnt hij Kaboel te willen bezetten met zijn troepen om dan nader over den regeeringsvorm te onderhandelen. Ook van de Sjinwari's in het Noorden is niet bekend, of zij Inayat Oellah zonder meer zullen erkennen. De gezant heeft er nog bijgevoegd, dat hij met het geheele mannelijke personeel van de legatie op zijn post blijft en voorloopig van geen van beide partijen last heeft gehad. Vijf dooden Boekarest, 16 Jan. (V D.) In de na bijheid van het station Turu-Severin stiel een locomotief op een D-trëln, ten gevolge waarvan vijf menschenlevens te betreuren zijn. De baan was langdurig versperd. Tachtig personen gearresteerd Londe n, 16 Jan. (V. D.) Volgens hier ontvangen telegrammen is te Broessn een samenzwering tegen de regeering van Au- gora ontdekt. Tachtig personen werden ge arresteerd. De samenzweerders beoogden een gewapenden opmarsch naar Angora om Kemal Pasja ten val te brengen. Na het onderzoek werden 33 personen weer in vrijheid gesteld, terwijl tegen 47 een straf vervolging zal worden ingesteld. Zes personen omgekomen New York, 16 Jan. (V.D). In het Noor den van Marhaltan brak in een woonhuis een grooe brand uit, die zich in weinig tijd over zes verdiepingen uitbreidde Zes per sonen vonden in de vlammen den dood. F.en in de nabijheid gelegen theater moest wegens brandgevaar ontruimd worden. Door den brand zijn ongeveer honderd per sonen dakloos geworden, terwijl, doordal de belendende huizen in brand begonnen te raken, ongeveer 50 gezinnen ergens an ders hun toevlucht moesten nemen. Zestien man verdronken Berlijn, 16 Jan (V.D) De Berlijnsche bladen berichten uit Tromsoc. dat daar drie Duitsche visscherscliepen binnenge- locpen zijn. die meldden, dat do Fjigelsche visschersstoomboot Thomas I lardy in het Oostelijk gedeelte van dc Noordelijke IJs zee ondergegaan is met 16 man aan boord liet. was hen door liet stormachtige weer onmogelijk geweest hen te hulp te komen. H! HET WEER VAN MORGEN. IH Hoogste barometerstand: 7G8.3 te Clermont. g Laagste barometerstand: 714.7 te Memel. sp Verwachting tot don avond van IS Januari: fy§ Matige tot zwakke N. tot W. H§ wind toenemende bewolking, af nemende kans op sneeuwbuien, H! licht0 vorst tot om het vriespunt in ÜH het W.. in het O. lichte tot matige pp vorst. DE DUITSCHE BEGROOTING OVER 1929 SLUITEND. Hilferding aan 't woord. B e r 1 ij n 1 6 J a n. (H.N.) Hilferding, rijks minister van financiën, heeft hij de beraad slagingen in de begrootingscommissie ver klaard dat do begrooting voor 1929 in even- wicht zal zijn. liet rijksministerie voor financiën heeft alles gedaan om dc be groot ingen van do verschillende minis teries te besnoeien, aangezien cr anders een tekort van 850 millioen mark zou zijn geweest.. Ver schillende nieuwe aanvragen heeft men geheel of ge» deoltelijk buiten bet schouwing moeten HILFERDING. laten. Met de lasten voor do schadevergoeding van 312 millioen mark, was het tekort op de begrooting nog ongeveer 600 millioen mark, waarvan 350 millioen door nieuwe belastingen zal werden gewonnen. De uitgaven zijn dan echter ook gedekt met inbegrip van do 50 millioen mark, xvelke voor dc verhoo ging der ambtenaarssalarissen noodig zijn. In Jutland verscheidene dooden. K o p e n hagc n. 16 Jan. (II. N.) Dene marken is dit jaar door sneeuwstormen be zocht, zoonis die jaren niet zijn voorgeko men. Op. sommige plaatsen ligt de sneeuw 2 meter hoog. Het spoorwegverkeer is voor een groot gedeelte onderbroken. Kopenha gen was vanmorgen zonder eenige verbin ding met het grootste gedeelte van het land. liet scheepvaartverkeer ondervindt eveneens grootje vertraging in do haven plaatsen hebben overstroomingen plaats ge had. waarbij verschillende" visscherssche- pen beschadigd zijn. Men vreest dat op Jut land verscheidene personen tijdens den sneeuwstorm het leven hebben verloren. Ook uit Zweden worden berichten omtrent belangrijke stormschaden ontvangen. Aan dc zuidoostkust ligt de sneeuw in verschil lende plaatsen tot aan de tweede verdie ping van de huizen, zoodat de bewoners deze niet kunnen verlaten. De meeste win kels rn scholen in deze plaatsen zijn ge sloten. DE TOESTAND VAN FOCH. P ar ij s 1 6 J a n. (V.D De toestand van maarschalk Foch blijft stationair. Hij toont geen enkele verergering. SPRINKHANENPLAAG IN PALESTINA. Londen, 10 Jan. (H.N.) De sprink hanenplaag treedt in Palestina weder op. ^rn OT FTrTTsJTTI} Volgens berichten uit Jeruzalem hebben de tv/vVjIoUin L#W 1 C/EylN Eylv sprinkhanen zwermen het gebied van Maan en Iverak bereikt. In Akada is geen groen meer te zien. \llcs is door de sprinkhanen kaal gex reten. ONGELUK IN EEN STEENGROEVE. Parijs. 10 Jan. (V.D.) Uit St. Quentin wordt gemeld, dat in de steengroeve van Durv een ongeluk heeft plaats gevonden, hetwelk een arbeider het leven kostte. Door de inwerking van de vorst stortte een stelling in. Drie arbeiders werden lex ens gevaarlijk gewond cn een vierde werd ge dood. Ook Dr. Borms valt onder deze wet. Brussel, 16 Jan. (H.N.) De Senaat heeft met 72 tegen 1 stem en 48 onthou dingen de wet tot verleening van amnestie aan de Vlaamsche activisten aangenomen. Ook dr. Borms valt onder deze wet. OPLICHTER GEARRESTEERD. Berlijn, 16 Jan. (V.D.) In een pension te Charlottenburg bij Berlijn werd heden een oplichter gearresteerd, die zich van briefpapier bediende, zooals dat door Rijks- gesteld. Bij een mijngasonlploffing in Amerika. Ken United Press-telegram uit Cleveland d.d. 16 Jan., voorkomend in de Tel., be helst Ten gevolge van twee explosies in een mijn te Rivesville (West Virginia) is een mijnwerker om liet leven gekomen. Voorts 1 iepen zes personen ernstige brandwonden op. terwijl 21 andere bedolven werden. Het ongeluk is te tragischer, aangezien later gebleken is, dat zich op het oogenblik der eerste ontploffing slechts zeven arbei ders in de mijn bevonden. Kén hunner werd op slag gedood, terxvijl de zes ande ren zich in veiligheid konden brengen. Daar toen echter nog niet het juiste aantal der in de schacht aan het werk ziji-dn ar beiders bekend was. daalde een reddings brigade af, ten einde naar eventucele an dere slachtoffers te zoeken Terwijl men hiermede nog bezig was, vond plotseling c-cn tweede ontploffing plaats, gevolgd door brand, waardoor zes leden der reddings brigade ernstige brandwonden opliepen, terwijl 21 personen onder de neerstortende massa's bedolven werden F.en gelukkig toeval heeft gewild, dat zich slechts zoo weinig menschen ten tijde der ontploffing iri de mijn be'vonden. In normale omstandigheden werken er name lijk 250 man.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1929 | | pagina 1