DÉ EEMLANDEU VerhuringvanLipssafe-loketten WILLEM GROENHUIZEN JUWELIER ABONNEMENTSPRIJS pet I maandcD voor Amersfoort f 2.10. per maand f 0.7S, per PRIJS OER ADVERTENTIEN "*D 1-1 "s*1' 105a" ">b«9r<p v«»«Munumm«. Vrijdag 22 Maart 1929 27e Jaargang No. 223 BUtTENLANDSCH OVERZICHT DE REBELLIE IN MEXICO MAARSCHALK FOCH Plechtig eerbetoon N.V. MIDDENSTANDS-BANK Deskundige voorlichting bij den aan- en verkoop van Effecten. Verzilveren van coupons Handeiscredieten Incasseeringen Spaar-deposito's rente 4 Tel. 852 Gevestigd 1885 Modern handgedreven Zilveren werken. DE DOCUMENTEN AFFAIRE OLAF'S TROUWDAG De „Daily Express" gelooft aan de echtheid HET MIJNONGELUK IN PENSYLVANIA Vijf dooden geborgen Af lERSFOORTSCH DAGBLAD week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/* Binnenland franco per post per 3 maanden f 3«-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513 DIRECTEUR - UITG EVEC: J.VALKhOff elke regel meer f0.25 Licfdadigheids-advertentito voor de helft van den prijs. Kleine AdvertentliiD „KEJT1ES" bi) vooruitbetaling 1-5 regels 50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen t I.— Bewijsnummer extr» 1 0.05 Toenadering tnsschen Belgrado en Athene. Griekenland en Znid-Slavië sluiten een over eenkomst inzake SalonikL Wanneer men het woord „Balkan" uit spreekt, denkt men aan onrust en onvrede. De verschillende volkeren, die in den Zuid- Oosthoek van Europa wonen, verstaan niet steeds de kunst op prettige wijze met elkaar om te gaan en sinds den grooten wereld oorlog, die in 1914 begon, zijn de toestanden er niot beter op geworden, daar de vredes- veruiagen allerlei grenswijzigingen mee brachten. Het doet dan ook aangenaam aan, wan neer men eens hoort van een Balkanvraag- stuk, dat opgelost wordt. Jaren en jaren is er door Griekenland en Zuid-Slaviö onder handeld over een vrije havenzone ten be hoeve van laatstgenoemd land te Salonikl. Aanvankelijk was Griekenland niet voor concessies te vinden: de Heienen waren van gevoelen, dat door een regeling der kwestie in Zuid-Slavischen geest de souvereiniteit van Griekenland te Saloniki in het gedrang zou geraken. Belgrado beriep zich echter bij voortduring op het beginsel, door wijlen den president der Vereenigde Staten, Wil son, inzake den vrijen toegang tot de zee verkondigd. Wel heeft Zuid-Slavië havens aan de Adriatische Zee, maar het zag in, dat het tevens van onschatbare beteekenis voor het land zou zijn, wanneer het rechtstreeks en ongehinderd verbindingen kon onderhouden met de Egeïsche zee. Vandaar de aandrang om zich vrijelijk te Saloniki te kunnen be wegen. Dezer dagen nu zijn Zuid-Slavië en Grie kenland het omtrent laatstgenoemde haven eens geworden, nadat vooral sinds 1923 voort durend, maar vruchteloos werd onderhan deld. Dat de besprekingen zoo langen tijd zonder succes verliepen, wordt door som migen geweten aan de omstandigheid, dat Italië, hetwelk Zuid-Slavië steeds in 't vaar water zat en niets ongedaan liet om dit land zoowel in politiek als economisch op zicht te bemoeilijken, sterken druk oefende op Griekenland. Aan den anderen kant was ook de Fransche diplomatie ijverig in de weer, die het opnam voor Zuid-Slavië. Hoe het ook zij, Zuid-Slavië heeft than& eindelijk zijn zin gekregen en er is een re geling tot stand gekomen, die men mag toe juichen. daar het accoord feitelijk, zooals de Kólnische Zeitung dezer dagen opmerkte, de overwinning beteekent van het gezonde menschenverstand, de zege der vredesge- dachte en het streven naar samenwerking onder de volkeren. De regeling zal vermoe delijk nog zijn bekroning vinden in het sluiten van een verdrag van vriendschap en non-agressie tusschen Griekenland en Zuid-Slavië. Voorloopig is het echler reeds een vor dering van beteekenis, dat, al moge Grie kenland natuurlijk in staatskundig opzicht souverein blijven in de vrije haven en op den doorgangsspoorweg, die ten behoeve van Zuid-Slavië over Grieksch gebied leidt, Zuid-Slavië nu handel kan drijven in Salo niki. zonder dat hierop een hinderlijk toe zicht van Grieksche zijde plaats vindt Men mag aannemen, dat de ratificatie der getroffen regeling vlot van stapel zal loo- pen. De Grieksche premier, Venizelos, kan steunen op een sterke parlementaire basis, terwijl in Zuid-Slavië koning Alexander al leen de lakens uitdeelt, zoodat het feitelijk practisch onmogelijk is, dat een onwelwil lende volksvertegenwoordiging nog te elfder ure roet in 't eten gooit. Voor een nieuwen slag P a r ij s, 20 Maart. (V. D.) Volgens een bericht uit Nogales in Mexico hebben de opstandelingen onder leiding \an generaal Iturba de voorsteden van Mazatlan (Si- naloa) bezet. Er dreigt een nieuwe slag om het bezit van dit belangrijke punt. Pre sident Gil heeft een oproep uitgevaardigd, volgens welke alle leiders der opstandelin gen onmiddellijk na hun gevangenneming voor een militaire rechtbank moeten wor den gevonnist. Londen, 21 Maart. (V. D.) De Mexi- caansche opstandelingen onder aanvoering van generaal Escobar hebben zich van Es» calon nog verder naar het Noorden, naar Jir—.nez, teruggetrokken Verscheidene trei nen der opstandelingen zijn door regee- ringsvliegtuigen met bommen bestookt. De achterhoede der opstandelingen heeft 15 soldaten der federale troepen gevangen ge nomen, die trachtten de spoorlijn tusschen Escalon en Jimenez op te breken. Men acht de positie der opstandelingen volkomen ho- p^oos. HE^ SPOORWEGONGELUK IN ONTARIO. Thans reeds 19 dooden. Londen, 21 Maart. (H.N.) Volgens de laatste berichten omtrent het spoorwegon geluk bij Parry sound bedraagt het aantal slachtoffers 19. Tot nu toe zijn slechts 6 lij ken geïdentificeerd. De geïdcntificeerden behooren ale tot het treinpersoneel. Een nationale begrafenis Parijs, 21 Maart (H.N.) De begrafenis van maarschalk Foch zal waarschijnlijk Zondag a.s. plaats hebben, teneinde ook de deelneming van buitenlandsche afvaardi gingen mogelijk te maken. Het Engelsche ministerie heel'i reeds besloten een uitge breide delegatie te zenden, die het Engeli sche leger zal vertegenwoordigen. Het stof felijk overschot van den maarschalk zal waarschijnlijk Zaterdag onder de Are de Triomphe naast het monument van den onbekenden soldaat worden opgebaard en dan Zondagochtend in een plechtigen stoet naar de Notre Dane worden vervoerd, waar een requiem-mis wordt opgedragen en de beaarding wordt verricht. Het stoffelijk overschot zal vervolgens in den Dóme des Invalides worden bijgezet. Talrijke bewij zen van deelneming zijn reeds door de fa milie van den maarschalk en door de Fransche regeering ontvangen. President Hoover heeft den Amerikaanschen gezant telegrafisch opdracht gegeven om mevrouw Foch uit naam van het Amerikaansche volk deelneming te betuigen. MAARSCHALK FOCH. Pa ijs, 21 Maart (V.D.) De minister van oorlog, Painlevé, heeft een proclamatie tot het leger -gericht, waarin hij herinnert aan de daden van den overledene. Onmiddellijk na het doodsbericht begaven Poincaré en Painlevé zich naar de woning van den maarschalk, teneinde tegenover de nabe staanden hun deelneming te uiten. De over ledene ligt in groot tenue en met alle eere- teekenen, die hij tijdens zijn leven ontving, op het doodsbed. Aan hel hoofdeinde is een vlaggedoek aangebracht met alle kleuren der geallieerde mogendheden. In de artike len, die de bladen aan hem wijden, wordt vooral op de groote bescheidenheid van den doode gewezen. Zooals vanzelf spreekt wijden alle och tendbladen pagina's lange artikelen aan wijlen maarschalk Foch. Na afloop van do kamerzitting hield de regeering een kabi netsraad, waarin besloten werd, wanneer de familieleden hun toestemming daartoe zullen geven, het stoffelijk overschot van den veldheer met nationale eer bij te zet ten. Deze bijzetting zal Maandag of Dins dag a.s. plaats vinden. In de laatste vijftig jaren viel een dergelijke eer slechts aan mannen als Victor Hugo, Pasteur en den presidenten Carnot en Faure ten deel. „De grootste soldaat na Na poleon". Londen. 21 Maart (V.D.). De Engelsche ochtendbladen wijden lange artikelen aan maarschalk Foch. De Times noemt Foch do personificatie van de langzame maar ze kere methode. De door hem toegepaste praktijk was een voorbeeld van de klassie ke school der Romeinen. De Daily Mail schrijft, dat Foch wellicht de grootste sol daat is geweest, dien de wereld ha Napo leon heeft gezien. De Daily Express ver klaart, dat het Britsche leger er trots op mag zijn, onder zulk een man te hebben gediend, terwijl de Daily News Foch een genie op militair gebied noemt. Ter gelegenheid van het jaarlijksrhe ban ket der buitenlandsche pers te Londen heb ben minister-president Baldwin en sir Austen Chamberlain hulde gebracht aan de nagedachtenis van Foch. De prins van Wales heeft een telegram van deelneming gezonden aan mevrouw Foch. Gok Lloyd Geouge heeft zijn deelneming betuigd. Het heengaan van den maar schalk- Dr. Davenière heeft de volgende verkla ring a«gelegd omtrent het heengaan vau maarschalk Foch De maarschalk zat voor het venster in gezelschap van een verpleger. Deze stelde hem voor wederom naar bed te gaan, maar toen de maarschalk zich even had opgericht viel hij in zijn stoel terug en stierf om kwart voor zes in de armen van den ver pleger. voor Amersfoort en Omstreken Langegracht No. 4 - Telefoon 304 AMERSFOORT Directie: A. H. MARTENS. Do huldebetuigingen. Onmiddellijk na het overlijden van maar schalk Foch maakten tal van persoonlijk heden hun opwachting aan de woning van Foch, o.a. een vertegenwoordiger van presi dent Doumergue, de voorzitters van Kamer en enaat, Poincaré. de leden van het minis terie, de maarschalken Pétain en Lyautey, generaals en Académicienn. Om half elf hedenochtend zal president Doumergue een groet brengen aan het stof felijk overschot van den maarschalk. Painlevé, de minister van oorlog, heeft in een verklaring tot de pers gezegd: „Het overlijden van maarschalk Foch dompelt het geheele Fransche leger en alle gealli eerde legers in rouw Foch was een der be roemdste veldheeren, die in de geschiede nis naast Alexander, Gaesar en Napoleon zal voortleven. Hij was de geniale bevrijder, de smid, wiens gestadige, rake en krachti ge slagen de zorgvuldig door den vijand aangelegde linies vernietigden. Zijn voor naamste hoedanigheid was zijn w i 1, die on weerstaanbaar werd in de actie. Mij oefen de een soort magnetisme op zijn onderge schikten uit. De schoonste hulde, die een Franschman kan worden gebracht, is de be wondering en de toewijding van dogenen, die hij aanvoerde. De hulde, welke de le gers van alle landen, die aan de zijde van Frankrijk hebben gestreden, hem op de slagvelden hebben gebracht, zullen ze hem opnieuw rond zijn lijkbaar brengen." Prijzende woorden van ge neraal Pershing. Generaal Pershing, de vroegere comman dant van de Amerikaansche troepen in Frankrijk, die op liet oogenblik te Parijs vertoeft, verklaarde aan de Associated Press: De dood van Foch vervult onze har ten van rouw. Ilij zal niet alleen door de Fransche natie geëerd worden, maar door alle volken, wier troepen onder zijn bevel hebben gestreden. Als vriend en kameraad brengt de dood van Foch een persoonlijk verlies. Pershing voegde er aan toe: Dank zij de ruime opvatting van zijn taak wist hij de geallieerde troepen op schitte rende wijze te doen samenwerken. Zijn grootheid zal een erfenis voor de mensch- heid zijn. Maarschalk Foch heeft, in zijn beschou wingen over den wereldoorlog, naar het Hbl. in herinnering brengt, vier keerpun ten vastgesteld de slag aan de Marne, de strijd rondom Yperen, de vrede van Brest- Litowsk en het geallieerde offensief in Juli en Augustus 1918. De eerste slag aan de Marne in September 1914 bracht de plannen van den Duitsclien gcneralen staf geheel in de war en beroofde hem van het initiatief. Aan de Marne was Duitschlands lot reeds beslist. Daarna mislukte „de wedloop naar zee" cn werden de Duitsche strijdkrachten bij Yperen gestuit, hetgeen beteekende dat de opzet, om Frankrijk te verpletteren, had gefaald. De vrede tusschen Duitschland en Rusland te Brest-Litowsk vormde een wijle een ernstige bedreiging cn het scheen be gin 1918, of de zaak alsnog hopeloos voor de geallieerden verloren zou zijn, totdat in Juli de krijgskansen keerden en generaal Mangins offensief den Duitsclien opmarsch difinitief stuitte. Het leidde tot de over winning der geallieerden en den wapen stilstand van Compiègne, waarover Foch persoonlijk met de Duitsche gedelegeerden in den spoorwegwaggon onderhandelde. Ofschoon het aureool, dat den in Augus tus 1918 tot maarschalk van Frankrijk ver heven opperbevelhebber omgaf bij zijn in tocht als overwinnaar aan het hoofd zijner legers door den Are de Triomphe te Parijs, nimmer geheel is verbleekt, was de figuur van den militairen leider, die intusschen voorzitter werd van de commissie van con trole der Duitsche ontwapening, in den loop der jaren wel eenigszins op den ach tergrond geraakt. De politiek deed zich na afloop van den oorlog wederom sterk gel den en Fochs star standpunt tijdens de vre desonderhandelingen en later, toen hij ach ter Poincaré stond in diens politiek om geen te groote toegevendheid tegenover de Duitschers te betrachten, heeft meermalen critiek van de zijde der vrijzinnige partijen uitgelokt. Hij was de man, die aanstonds de bezetting van de Rijnlinie doorzette (het liefst had hij met de Duitschers volkomen willen afrekenen) cn er een voorwaarde sine qua non voor den wapenstilstand van maakte Bekend zijn do woorden ge worden „De wapenstilstand zonder den Rijn, ik zou geen nacht meer slapen! Ge wilt dus mijn dood?"... Ook in de Ruhr- bezetling heeft Foch, zonder dat dit ooit of ficieel bekend is geworden, een woordje meegesproken Vandaar dat velen in Frank rijk in Foch den man zagen, die achter de coulissen ,een toenadering tot Duitschland belette. P a r ij s2 1 Maart. (H. N.) De Fransche kamer heeft vandaag voor de begrafenis op staatskosten van maarschalk Foch op voor stel van de regeering een bedrag van 300 000 francs beschikbaar gesteld. De begrafenis» zal Dinsdag a.s. plaats hebben. Alle Parij- sche theaters en warenhuizen blijven dien dag gesloten. Men verwacht talrijke ver tegenwoordigers uit het buitenland. Dou mergue, de president der republiek, Clemen- ceau, de koning van België en het geheele diplomatieke corps brachten in den loop van den morgen een bezoek aan het sterf huis, waar zij de weduwe hun deelneming verklaarden of in het register teekenden. De senaat werd, nadat de voorzitter Doumer eerst hulde aan de nagedachtenis van den overledene had gebracht, tot leeken van rouw voor een uur geschorst. In de Acade mie Franeaise, waartoe maarschalk Foch ook behoorde, heeft Maurice Paleologue zijn nagedachtenis gehuldigd. In de Kamer werd het eerste telegram van deelneming der buitenlandsche parlementen, dat van het parlement van Cuba voorgelezen. Etn Ew'elsch oordeel WEERBERICHT. Hoogste barometerstand: 770.3 te Bresüau. Laagste barometerstand: 73S.7 te Vcstmanocr. Verwachting tot den avond van 23 Maart: Zwakke tot matige Z. O. tot Z. W. wind, half bewolkt tot betrokken, weinig of geen regen, weinig veran dering in temperatuur. Vorstelijk huwelijk voltrokken Londen, 21 Maart. (V.D.) De hoofdre dacteur buitenland van het conservatieve blad „Daily Express" schrijft naar aanlei ding van de Utrechtsche documenten, dat hij de aangelegenheid niet alleen te Utrecht bestudeerd, doch ook in de gelegenheid was zijn oordeel elders aan de beschouwingen van leidende persoonlijkheden te toetsen. De genoemde redacteur, Easterman, con stateert het volgende hel geheim verdrag is allereerst in handen gekomen van een hooge officieele persoonlijkheid uit IIol- landsche regeeringskringen. De regeering heeft het document zeer grondig door ex perts laten onderzoeken, waaronder een hooge militaire persoonlijkheid. Deze des kundigen kwamen tot de slotsom, dat het document niet alleen echt, doch bovendien van buitengewoon belang was, bij welke opinie de regeering zich aansloot. Dooreen der hoogste militaire autoriteiten werd het geheime stuk met toestemming der regee ring aan het Utrechtbch Dagblad voorge legd, onder verzekering aan den hoofdre dacteur, dat het stuk authentiek was en dat ook de regeering hiervan overtuigd was. Het blad legde op zijn beurt het do cument aan deskundigen voor, die even eens concludeerden tot de echtheid, waar na aan de regeering werd medegedeeld, dat het dagblad van plan was tot de publicatie over te gaan. Ondanks de verklaring van den minister van buitenlandsche zaken werd den Engelschon politicus medege deeld. dat de Hollnndsche regeering met de publicatie accoord ging. Het feit, dat zij later de dementi's accepteerde en het Utrechtsch Dagblad als zondebok gebruik te, verklaart Easterman hierdoor, dat Hol land anders in een ernstig conflict met zijn buurman zou zijn geraakt. Aan het dementi wordt derhalve door den schrijver geen waarde toegekend. Heine heeft be kend zich aan de vervalsching te hebben schuldig gemaaakt en vóórdat aankla ger en verdediger aan het woord konden komen, openen zich de deuren der gevan genis weer voor den dader. Een klucht Zijn medespelers waren „loyale Belgische ambtenaren", die zich een poets ten koste van de domme Hollanders en Duitschers permitteerden. Thans volgt echter geen ar restatie, doch ontslag van belangrijke, doch niet genoemde personen in dienst der Bel gische regeering. Buiten de diplomaten kunnen volgens Easterman slechts zeer weinigen deze gecompiiceerden onzin ge- looven. De schrijver zegt ten slotte te ge- looven, dat de Belgische ambtenaren een authentiek uit het officieele archief ont vreemd hebben en dit stuk heeft mèt ot zonder hulp van Heine Holland bereikt, om in het Utrechtsch Dagblad te worden gepubliceerd. TWINTIG DUIZEND STAKERS TE BOMBAY. Uit Bombay wordt gemeld, dat daar twin tigduizend fabrieksarbeiders het werk heb ben neergelegd in verband met de arres tatie van arbeidersleiders. Oslo, 21 Maart. (V.D.) In de Verlossers- kerk werd hedenmorgen het huwelijk tus schen kroonprins Olaf van Noorwegen cn prinses Martha van Zweden voltrokken. Reeds lang voor het aangekondigde uur vulde een reusachtige menigte de straten, waarlangs de bruiloftstoet zou trekken. Kort voor twaalf uur arriveerdo kroon prins Olaf in luitenants-uniform, In gezel schap van den hertog van York, bij de kerk. Onder de tonen van de Hochzeitsmarsch betrad de bruidegom de kerk cn nam ter linkerzijde van het altaar plaats. Slechts eenige minuten later arriveerden de ver schillende vorstelijke gasten. Intusschen had de bruid vergezeld door haar vader, prins Karl en voorafgegaan door acht bruidsmeis jes. het slot verlaten om zich eveneens naar de kerk te begeven. Onder koorgezang be trad zij aan den arm van haar vader het kerkgebouw cn nam ter rechterzijde van het altaar plaats. Bisschop Lunde voltrok het huwelijk met het in Noorwegen gebruikelijke ceremoni eel. Na gemeenschappelijk gezang, een col lecte. koorgezang en een nogmaals gemeen schappelijk gezongen lied, verliet het kroon prinselijk paar de kerk en vertrokken ook de overige gasten onder de tooncn van een marsch. Op hetzelfde oogenblik begonnen de kanonnen van het fort Akershus hun saluutschoten te lossen. De terugkeer naar het slot vond plaats in omgekeerde volg orde van den tocht naar de kerk. De stoet werd geopend door een met vier paarden bespannen gala-rijtuig, waarin het kroon prinselijk paar gezeten was, dat door de menigte schier ononderbroken werd toege juicht. Na den terugkeer op het slot vond een lunch plaats, waarbij ongeveer 250 per sonen aanzaten. Hedenavond zal het bruids paar op de huwelijksreis naar het Zuiden vertrekken. Volgens de laatste berichten zijn nog 80 arbeiders in de mijn New York, 21 Maart (V. D.) In New Kensington (Pennsylvania) zouden 200 400 mijnwerkers, vermoedelijk tengevolge van een ernstige mljnontploffing van de buitenwereld zijn afgesloten. Men heeft reeds vijf lijken geborgen Reddingsmaatregelen worden genomen Kort nadat de dagploeg in de mijn was af gedaald, had een hevige ontploffing plaats, waarna een brand uitbrak. Het schijnt, dat de ontploffing door het overvliegen van een vonk veroorzaakt is. Een reusachtige steek vlam schoot met een ontzaggelijken knal omhoog. De kracht van de ontploffing wal zoo geweldig, dat gebouwen die drio kilo meter van de mijn verwijderd liggen, ern stig beschadigd werden. In de mijn bevon den zich op het oogenblik der ontploffing ongeveer 300 mijnwerkers. Met het red dingswerk werd terstond een aanvang ge maakt. waarbij het een gelukkige omstan digheid was, dat de mijn nog een tweeden ingang heeft. Geleidelijk werden mijnwer kers boven gebracht, zoodat volgens de laatste berichten op het oogenblik nog slechts 85 mijnwerkers in de mijn aanwe zig zijn. Tot nu toe moeten twee, volgens andere berichten 5 dooden boven gebracht zijn. De geredde mijnwerkers schijnen znch niet op de eigenlijke plaats van het ongeluk te hebben bevonden. Troepen cn brandweer hebben de mijn in een wijden kring afge zet. Vrouwen cn familieleden van de mijn werkers verdrongen zich den geheelen dag om de rnijn, teneinde zekerheid over het lot van de ingeslotencn te verkrijgen. TUSSCHENTIJDSCHE VERKIEZINGEN VOOR HET LAGERHUIS. De liberaal Russell gekozen. Londen, 21 Maart. (VD.) Bij de giste ren gehouden tusschentijdsche verkiezin gen te Eddisbury, ter opvolging van den conservatieven afgevaardigde Sir TL Barn- ston, verkreeg de liberale candidaat R. J. Russell 10223 stemmen en de conservatieve candidaat Fenwick Palmer 8931 stemmen. De liberale candidaat is dus gekozen en verovert daarmede een conservatieven zetel.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1929 | | pagina 1