Ariël
DÉ ËEliLANDEü
Rudge-Whiiworth
Mie. Bovée
Nic. Bovée
Hsrley Davidson
Mac. Bovée
m
F. N. model Sahara
Donderdag 23 Maart 1929
27e Jaargang No. 223
vara af f 540.
NIC.
6UITENLANDSCH OVERZICHT
FOCH'S BEGRAFENIS
NORTON
Motorrijwielen
Schitterend troepen
défilé
DE MOORD OP DEN
GRAAF
Het gevolg van een
ongeluk?
vanaf f 535.
S3
vanaf f 695.
DE GRAF ZEPPELIN
vanaf f 420.
Mbc. Bovée
AMER
ABONNEMENTSPRIJS maaodeo voor Amersfoort f2.10. per maand f 0.75. per
1 weck (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/»
BlnneiJland franco per post per 3 maanden f 3*-. Afzonderlijke nummers i 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 513
DIRECTEUR-UITGEVER: J.VALKHOff
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 105 mei inbegrip vat» een oewi|sDummep«
elke regel meer f0.25 Liefdadlgheids-advertentlifo voo» de
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bi) vooruitbetaling '—5 regels
50 cent elke regel meer 10 cent drieman! plaatsen f I.— Bewijsnummer extre 0.05
Lavendelstraat 9 en 12
Tel. 1093
De „verkiezing" in Italië. Een
volkomen iascistische Kamer go-
kozen.
Zondag hebben in Italië verkiezingen
plaats gehad. Althans in naam. In werke
lijkheid was er echter geen sprake van ver
kiezingen voor een parlement, zooals wij
die in andere landen kennen. De fascisti
sche groote raad heeft namelijk een lijst
van -100 candidaten opgesteld en de Itali
aansche kiezer had slechts één der twee
briefjes in te leveren, waaruit bleek, of hij
zich met deze lijst al dan niet verecnigde
Meer dan acht en een half milliocn kiezers
hebben de van j a, nog geen 150000 de van
neen voorziene stembriefjes in de bus In-
ten glijden. I)it beteekent dus een groote
fascistische „overwinning", daar alle can
didaten zuivere fascisten zijn, zoodat de
Kamer, waaraan thans het aanzijn is ge
geven, van alle vreemde smetten vrij is en
er in 't geheel geen parlementaire opposi
tie meer bestaat.
Even mogen wij in herinnering brongen
hoe de lijst van den fascistischcn grooten
raad tot stand is gekomen. De vereenigiu
gen van werkgevers en werknemers in de
diverse takken van industrie wezen 800
candidaten aan, terwijl de verdere 200 can
didaten werden voorgedragen door andere
lichamen: universiteiten, oud-strijders, oor
logsverminkten, scholen, enz.
Op een zeer tactische wijze, die reeds bij
voorbaat de instemming waarborgde van
bet overgroote deel van het Italiaansche
volk, Is toen de groote raad aan 't schiften
gegaan. Zeshonderd candidaten werden ge
schrapt en de resteerende 100 waren aan
nemelijk voor de meest Italiaansche kie
zers.
In beginsel was het natuurlijk mogelijk,
dat het aantal neen-briefjes dat der bil
jetten met. ja erop overtrof en met deze.
alleen in theorie bestaande, eventualiteit
hield de Italiaansche regeering dan ook re
kening door wettelijk te bepalen, dat, mocht
de lijst van den grooten fascistischcn raad
niet de goedkeuring van de meerderheid
der Italiaansche bevolking wegdragen, er
een nieuw plebisciet plaats zou vinden
Doch in een dergelijk geval zouden op
nieuw alleen fascisten op de lijst komen,
zoodat de tegenstanders nimmer een eer
lijke kans konden krijgen.
De uitslag van den stembusstrijd, die
eigenlijk heelemaal geen strijd was. was
dan ook slechts een aanwijzing, dat de fas
cistische regeering erop een verfijnde wijze
in is weten te slagen aan heel Italië haar
wil op te leggen en den schijn te wekken,
alsof het thans tot stand gebrachte corpo
ratieve parlement inderdaad het volk ver
tegenwoordigt.
Immers: de oppositie mocht geen enke
len candidaat stellen cn het parlement is
nu een slaafsche dienaar geworden van de
regeering, aan welker hoofd Mussolini
staat. Uit het vorenstaande blijkt overdui
delijk, dat Italië bezwaarlijk het land der
vrijheid kan worden genoemd, omdat de
politiek andersdenkende er onder geen be
ding aan het woord mag komen. De franke
mecningsuiting wordt op een verbluffende
wijze aan banden gelegd.
Dat Mussolini, de ongekroonde koning
van Italië, waar de vorst slechts een orna
ment is, handig te werk is gegaan, blijkt
tevens uit het feit, dat hij de „volksstem
ming"liet houden op den dag na de her
denking van 't feit, dat hij tien jaren ge
leden aan de eerste fascio te Milaan het
aanzijn gaf. Een bizonder voordeel voor
Mussolini was tevens, dat hij het is ge
weest, die een voor het Vaticaan bevredi
gende regeling van de vermaarde Romein-
scho kwestie tot. stand wist le brengen,
waardoor hij in den pas wist te komen bij
de Katholieken. Het zou onbillijk zijn te
ontkennen, dat Mussolini veel voortreffe
lijks tot stand heeft gebracht: hij heeft stel-
li'-r orde. tucht cn rust geschapen, doch de
vrijheid, het kostelijkste goed der rnensch-
heid, wanneer dit niet wordt misbruikt om
een chaos te provoceeren, heeft hij voort
durend met voeten getreden en daardoor
veel geestelijk leed veroorzaakt.
RIJNLANDSCHE MIJNINDUSTRIE.
Essen, 2 7 M r t. (H.N.) De vakvereni
gingen hebben vandaag aan den bond van
mijneigenaren \an Rijnland en Mestphalen
schriftelijk de bestaande loonoverecnkomst
tegen 30 April opgezegd.
Lavendelstraat 9 -en 12
Tel. 1093
Een langzame statige
stoet
De Parijsche correspondent van het
Hbld. telefoneerde gistermiddag nog over
de uitvaart van maarschalk Foch:
Langzaam en statig is de enorme stoet
door de straten getrokken, waarlangs sol
daten in veldtenue de afzetting vormden.
Daarachter de menigte, die al, voordat het
licht werd, de goede plaatsjes was komen
bezetten. Langs het geheele traject brand
den omfloerste lantaarns. Men kan zich
een denkbeeld vormen van de lengte van
den stoet, indien men weet, dat de laatste
deelnemers van de Notre Dame vertrok
ken, juist toen het begin op de Place de la
Concorde aankwam. Van de vliegtuigen,
die in grooten getale boven den stoet heen
en weer vlogen, was in den dikker wor
denden mist slechts het geronk waarneem
baar.
Voor het standbeeld van Straatburg op
de Place de la Concorde stond een groep
maires uit Elzas-Lotharingen opgesteld,
die zich later bij den stoet aansloten. De
militaire muziek, hier geposteerd, deed bij
de" aankomst van den stoet de Marseillaise
weerklinken.
Langs de Champs-Elysées trok de stoet
de breede Esplanade des Invalides op, die
prachtig afgesloten ligt door het breede,
grijze gebouw aan bet eind, het „Hotel des
Invalides", waarboven do koepel in den
nevel verdwijnt.
Aan het eind van de Avenue Galliéni,
recht tegenover het ingangshek, houdt de
stoet stik De paarden worden afgespannen
en de genoodigden nemen plaats op twee
tribunes, die tegenover elkaar zijn opgesla
gen. In de rechtsche nemen plaats de pre
sident van de republiek en de vorstelijke
personen, met de ministers, parlementsle
den, Acadómiciens en magistraten in de
linksche komen de weduwe, kinderen cn
kleinkinderen van den maarschalk met de
hooge geestelijken cn officieren.
Met een schitterend défilé van de Fran-
sche en vreemde troepen langs de baar,
waarbij met vaandels cn sabels den doode
een laatst saluut werd gebracht, werd de
plechtigheid besloten.
Daarna werd de kist langs de rijen der
oorlogsverminkten heen, onder wie velen
zich slechts in wagentjes konden voort
bewegen, naar de kapel der Invaliden over
gebracht door den generaal-commandant
van het gebouw, met twee oud-strijders uit
den oorlog van '70, in het ouderwetsche
uniform met de platte pet, aan weerszijden.
Na een laatsten dienst in de kapel, slechts
door de familie en enkele der hoogste gas
ten bijgewoond, volgde de bijzetting van de
kist in den kelder, waar ze wachten blijft
op de overbrenging naar de definitieve
rustplaats onder den koepel naast het graf
van Napoleon.
En langzaam, nog onder den indruk,
ging nu eindelijk de menigte uiteen.
De herdenking bulten Parijs.
In geheel Frankrijk, in de hoofdsteden
der geallieerde landen, ook in die van neu
trale landen, hadden diensten plaats ter
nagedachtenis van maarschalk Foch.
DE STRIJD IN CHINA.
Nederlaag van do troepen
van Tsang Kai Tsjek.
Peking, 27 Maart. (V.D.) Volgens een
bericht uit Nanking zijn rle regeer ingstroe-
jien op ongeveer 70 K.M. van Nanking door
de troepen van de provincie Kwangsi vol
komen verslagen en op de vlucht naar
Nanking.
ERNSTIG ARBEIDSCONFLICT IN
OOSTENRIJK.
Weenen, 26 Maart (TI.N.) De Oostcn-
rijksche bond van fabrikanten heeft de
eischen van de metaalarbeiders afgewezen
en aangekondigd, dat de bond voornemens
is orn, ingeval van een staking in de auto
mobielnijverheid, de metaalarbeiders uit
te sluiten, eerst te Weenen en dan in heel
Oostenrijk.
De beslissing omtrent de staking in de
automobielnijverheid zal Woensdag in een
vergadering der bedrijfsraden vallen. Bij
twee firma's is reeds tot staking besloten.
DE MARKIEZIN VAN CAMBRIDGE
OVERLEDEN
De markiezin van Cambridge, de schoon
zuster van de Engelsche koningin, die aan
longontsteking leed, is hedenochtend o\er-
leden.
DE HOERIGHEID DER COMMUNISTEN
IN BULGARIJE
Bijzonderheden over de ont
dekking van 't complot
De ontdekking van de communistische
samenzwering heeft te Sofia groote be
langstelling gewekt. De gearresteerde af
gezant ~>an de derde Internationale heet
Mladen Slajonof, die vroeger tot vijftien
jaar gevangenisstraf werd veroordeeld. Ilij
verbleef langen tijd te Moskou. Hij kwam
in Bulgarije terug onder een aangenomen
naam en aanvaardde cle functie van secre
taris der in het geheim bestaande com
munistische partij en wijdde zich actief
aan opruiende propaganda, met liet doel
do draden dor ombonden Bulgaarschc
communistische partij weder aan te knoo
pen. Hij werd door de rechtbank te Sofia
wegens samenzwering veroordeeld, maar
wist aan de handen der politie te ontsnap
pen. Deze slaagde er nochthans in, hem
weer op het spoor te komen en gevangen
te nemen. Op het oogenblik, dat hij aan
een politioneel verhoor werd onderworpen,
trachtte Minden Stajanot zelfmoord te ple
gen, door zich uit het venster van hel ka-
net van den inspecteur te werpen, die
hem ondervroeg. Ten huize van den afgo
zant en zijn medeplichtigen werden groo
te sommen gelds en wapens ontdekt. Hel
onderzoek duurt voort.
Een bekentenis van den zoon
Hirschberg, 26 Maart (V.D.) De oud
ste zoon Christiaan Friedrich van den te
Jannowitz vermoorden graaf Stolberg—
Wernigerode, is heden door cle Berlïjnsche
recherche tot drie uur vanmiddag verhoord.
Tenslotte legde hij voor den „Kriminalrat"
Hoppe een volledige bekentenis af. Volgens
deze bekentenis zou zijn vader hem heb
ben verzocht, het jachtgeweer na te zien
cn te probeeren. Daarbij was een patroon
in den loop blijven steken.
Toen hij daarna op de achter de sofa
staande tafel aan het geweer zat te knut
selen, ging het schot af en de kogel drong
zijn on de sofa zit lenden vader in het
hoofd. In zi|n ontsteltenis rende graal
Christiaan de kamer uit cn viel buiten de
deur in onmacht. De recherche zal een on
derzoek instellen naar de juistheid van
deze verklaring.
De Duitsche bladen malden nadere bij
zonderheden omtrent de bekentenis van
den gearresteerden graaf Christiaan van
Lavendelstraat 9 en 12
Tel, 1093
schoten heeft, nagaan of men met een nood
lottig toeval of met een opzettelijk gepleeg
de daad heeft te doen. Ook de wapendes
kundige Schmiederer uit Berlijn is ontbo
den om vast te stellen, of de gevonden
kogel uit het in aanmerking komende
jachtgeweer is afgeschoten. Aan het opspo
ren van het boek, dat graaf Eberhard zat to
lezen, toen hijdoor het noodlottige schot
werd getroffen, wordt thans geen waarde
meer gehecht, zoodat het lijk niet opgegra
ven zal worden.
Hirschberg, 27 Maart. (II. N.) Om
trent het onderzoek inzake den moord op
graaf Stolberg Wernigerode wordt meege
deeld, dat vandaag gravin Antonin
is verhoord. Omtrent het verhoor zelf wor
den in het belang van hot verdere onder
zoek geen bijzonderheden bekend gemaakt.
De mijnwerker Siegrnund, die zichzelf als
moordenaar aangegeven had, wordt verder
niet verhoord, daar men zijn verklaring
geheel verzonnen acht. De man zal waar
schijnlijk in een sanatorium worden opge
nomen. Naar het blad Tempo meldt, is de
kwestie der erfopvolging voor het majoraat
thans door de grafelijke familie geregeld.
Graaf Christiaan Friedrich, die zich in hech
tenis bevindt, had gisteren zijn advocaat
meegedeeld, dat hij van de erfenis wilde
afzien cn voorstelde zijn broeder Theodoor,
den op een na oudsten zoon van graaf
Eberhard, tot erfgenaam te benoemen.
Graaf Theodoor cn de andere leden der fa
milie wilden daarvan echter niets weten.
Vanmorgen heeft de broeder van den ver
moorden graaf aan de ambtenaren, pach
ters en het overige personeel van het land
goed meegedeeld, dat graaf Christian majo
raatsheer is geworden. Indien zij wenschen
hadden, moesten zij zich echter tot graaf
Theodoor wenden, die te zamen met den ge
volmachtigde van graaf Christian, een ad
vocaat te Hirschberg, zich met het. bestuur
van het landgoed heeft belast.
B e r 1 ij n, 2 7 M r t. (II.N.) De verklarin
gen van de verschillende betrokkenen zijn
zeer tegenstrijdig en ook de verhoorden
zelf spreken zichzelf tegen.
De bekentenis van Graf Christian wordt
niet onvoorwaardelijk geloofd, omdat zich
nog verschillende vragen voordoen. Zoo
vraagt men zich af waarom Graf Chris
tian eerst na 8 dagen hekend heeft dat hij
den dood van zijn vader door onvoorzich
tigheid heeft veroorzaakt^ waarom hij oor
spronkelijk verklaarde dat hij uit piëteit
tegenover zijn vader eerst later verklarin
gen wilde afleggen cn waarom hij direct
een bepaalde persoon met naam en van
heeft beschuldigd. Doze persoon moet de
man van een vrouw zijn, rnet wie Graf
Fberhard liefdesbetrekkingen onderhield.
Zoo zijn er nog verschillende andere vra
gen te stellen, waarop geen bevredigend
antwoord is te geven.
Stolberg. Volgens deze zou hij eerst ver
schillende lezingen over het verloop van
den avond, waarop het ongeluk geschiedde
hebben gegeven. Ten slotte verklaarde hij,
dat zijn vader hem had berispt over de in
de wapenkast heerschende wanorde. Ilij
zou toen terstond de verschillende geweren
en munitie zijn gaan sorteeren en de ver
schillende kalibers hebben beproefd. Intus
schen nam zijn vader op de achter de kast
staande sofa plaats en ging lezen. Bij de
poging van den zoon, om een in den loop
van een geweer steken gebleven patroon
los te krijgen, zou toen het schot zijn af
gegaan.
Toen hij naar zijn vader keek, zag hij
dat deze met bloed was jiedekt. Hij was
toen bij cle sofa neergeknield en hacl de
hand zijns vaders gekust. In allerijl verliet
hij daarop de kamer, rende de achter de
vertrekken zijns vaders gelegen badkamer
binnen, opende de portaaldeur om, naar
hij verklaarde, het te doen voorkomen, dat
zich inbrekers in het huis bevonden.
In een toestand vangrooten angst had
hij daarop de woning, die de grafelijke fa
milie bewoont, verlaten en rondgedoold, om
ten slotte aan een derden persoon mede
te deelen wat er was voorgevallen. De
naam van dezen persoon, dien de Jonge
man heeft genoemd en die zelf tot de fa
milie zou behooren, wordt in het belang
van het verdere onderzoek niet genoemd.
Na zijn verklaring, die hij met groote
innerlijke opgewondenheid aflegde, brak de
gearresteerde in tranen uit.
Van vvel-ingelïchte zijde wordt verklaard,
dat geen bevel is gegeven tot opgraving
van het lijk van graaf Eberhard Stolberg
en dat dit voorloopig niet in het voor
nomen ligt.
De mijnwerker Siegrnund, die zich zelf
van den moord heeft beticht, bevindt zich
op weg naar Hirschberg. Waarom hij zich
zelf heeft beticht, is nog niet duidelijk.
Hirschberg, 27 Maart. (H. N.) De
Berlijnsche rechercheurs zijn vanmorgen
met den zich in hechtenis bevindenden
graaf Christiaan naar het kasteel te Janno
witz gegaan, ten einde zijn verklaringen ter
plaatse nader te onderzoeken. In het bij
zonder wil men door vast te stellen uit
welke richting en op welken afstand hij ge
Lavende straat 9 en 12
Tel: 1093
WEERBERICHT.
Hoogste barometerstand: 776.4 te
Valentia.
Laagste barometerstand: 738.2 te
Vardö,
Verwachting tot den avond van
29 Maart:
Zwakke tot matige wind uit N.
richtingen, helder tot licht of half
bewolkt, waarschijnlijk droog weer,
weinig verandering in tempera
tuur.
DE OPSTAND IN MEXICO.
Een stad gebombardeerd.
P a r ij s, 27 M a a r t. (II. N.) Volgens be
richt uil Mexico hebben i vliegtuigen der
regeeringstroepen bommen geworpen op cle
sterk bevestigde stad Jimenez. Vier per
sonen werden gedood, terwijl er verschei
dene gewonden zijn De leider van den op
stand., Generaal Escobar, heeft Juarez ver
laten om te Jimenex het commando over
cle hoofdmacht van den opstand op zich te
nemen.
PENSIOEN VOOR DE WED. FOCH.
De Fransche Kamer kent haar
100.000 francs per Jaar toe als
buitengewoon pensioen.
Parijs, 27 Maart. (H. N.) Het voorstel
tot het toekennen van buitengewoon pen
sioen aan de weduwe van Maarschalk
Foch werd in de Fransche Kamer zonder
debat aangenomen De weduwe zal behal
ve het wettige pensioen nog een buitenge
woon pensioen van 100 000 francs per jaar
ontvangen dat ook op de kleinkinderen van
Foch kan worden overgedragen, die daar
van tot aan hun meerderjarigheid zullen
genieten. Voorts zal een Fransch oorlogs
schip, dat binnenkort van stapel zal loo-
pen naar den maarschalk genoemd wor
den.
VLIEGONGELUK.
Dinsdagavond is builen het vliegveld van
Mannheim een Klemm-Dairnler vliegtuig,
vermoedelijk door het breken van een
stuurkabel, van een hoogte van 50 M. neer
gevallen. De bestuurder liep slechts lichte
verwondingen op, doch een vrouwelijke
passagier is, na overgebracht te zijn naar
het ziekenhuis, aan haar verwondingen be
zwekèn Het vliegtuig is geheel vernietigd.
MOTORBOOT IN BRAND.
Een explosie het gevolg.
Saarbröcken, 27 Maart. (V. D.) De
bevolking van Besseringen werd lieden op
geschrikt door een hevige knal op de Snar.
Een motorschip, waarop 50 personen ver
voerd zouden kunnen worden, was bijna
voltooid en twee monteurs legden de 'aat-
ste hand aan het werk toen plotseling
brand in het schip uitbrak, welke zich
buitengewoon snel uitbreidde. De monteurs
vluchtten van de boot cn lieten deze om
gevaar te voorkomen afdrijven. Eenige
seconden later ontplofte met een hevige
knal do geheele benzine-voorvaad. De rest
van de boot was spoedig uitgebrand. Ge
lukkig zijn er geen menschenlevcns te be
treuren.
Heden middag te Friedrichs-
haven vernacht
Berlijn, 26 Maart. (II.N.) Te Frie
drlchshafen is bericht ontvangen, dat de
Graf Zeppelin te Haifa in Palestina is aan
gekomen De Oceana van do Hamburg
Amerika-lijn, die zich op reis van Rhodos
naar Beiroet bevindt, staat voortdurend in
radiotelegrafische verbinding met cle Graf
Zeppelin en zorgt ook voor do verzending
der telegrammen van het luchtschip De
Oceana, die een vacantiereis doet, heeft
ook de bemanning van een Italiaansche
vliegboot gered, die in cle Middellandschu
zee ronddreef. De commandant van het
vliegbooteskader heeft daarvoor een dank
betuiging aan den kapitein van de Oceana
gezonden.
Friedrlchshafen, 27 Maart. (H.N.)
De Graf Zeppelin bevond zich vanmorgen
om 4 uur ten noordwesten van bet eiland
Mejos en vloog om 6 uur boven Athene,
koersende in de richting van Constanti-
nopel.
B e r 1 ij n, 2 7 Maart. (II.N.) Volgens een
bij de werf te Friedrichshafcn ontvangen
bericht heeft de Graf Zeppelin tengevolge
van den tegenwind zijn koers gewijzigd,
zoodat de tocht naar Constantionapel niet
wordt voortgezét, doch het luchtschip meer
naar het zuiden gaat en over do Adriati-
sche zee de reis naar Friedrlchshafen zal
voortzetten.
Berlijn, 2 7 Maart. (H.N.) Uit Athene
wordt gemeld, dat de Graf Zeppelin tot
groote vreugde van de bevolking vanmor
gen tegen 9 uur boven Athene terugkeerde
en ecnigen tijd boven cle stad kruiste. Het
gebeele verkeer te Athene stond stil. Van
de Akropolis af sloeg een groote menigte
het luchtschip gade.
Berlijn, 2 7 Maart. (H. N.) Uit Frie
drlchshafen wordt gemeld, dat de Graf Zep
pelin zich vanavond op ongeveer 100 K.M.
ten zuiden van de Zuid-Slavische stad
AgVam bevond. Om 4 uur was het lucht
schip boven de Zuid-Slavische haven Ra-
gusa. Te Friedrichshaven verwacht men,
dat het luchtschip morgenmiddag terugge
keerd zal zijn.
Boedapest, 27 Maart. (II. N.) liet
luchtschip Graf Zeppelin werd vanavond 11
uur boven Ivaposoar gezien. Het vloog toca
in de richting van Boedapest.
DE SPAANSCHE OCEAANVLUCHT.
De duur van den tocht.
Uit nadere berichten blijkt, dat de
Spaansche vliegers Jiminez cn tglesias bij
hun landing te Bahia 43 uur en 48 minu
ten in de lucht waren geweest. Het is hun
dus niet gelukt het record van de Italiaan
sche vliegers Ferrarin en Del Prete, die
vorig jaar van Rome naar Rio de Janeiro
gevlogen zijn in ruim 59 uur, te slaan.
Jimenez ziek geworden.
Jemenez heeft door cle inspanning van
den tocht koorts gekregen en moest in een
ziekenhuis opgenomen worden. De voort
zetting van den tocht naar Rio de Janeiro
is daarom enkele dagen uitgesteld.
Lavendolstraat 9 en
Tol 1093
12