„AMICITIA" Maandag Lieder-avond Bertlte Seroen
DÉ ÉÉMLANDEü
DE SPOORWEGRAMP BIJ BRUSSEL
m
Donderdag 18 Apr.l 1929
27b Jaargang No. 244
BU1TENLANBSCH OVERZICHT
BUITENLAND
DE ONTRUIMING VAN
SJANTOENG
AMERIKAANSCH MEDICUS
VERLEENDE EERSTE HULP
GEVAARLIJ K PERSOON
Gevolg: dood en ziekte
DE „LEKKAGE" BIJ
SCOTLAND YARD
WAT DUITSCHLAND
KAN BETALEN
Een Duitsch memorandum
9
AMEtë
ABONNEMENTSPRIJS per I maanden voor Amersfoort f2.10. per maand 0.75. per
week (met gratis verzekering tegen ongelukken) 0.17V*.
Bmneniaod franco .>er post per 9 maanden t 3«-. Afzonderlijke nummers 0.05.
POSTREKENING 479i0 TELEFOON INTERC 513
DIDECTEUR - UITG EVER: J.VALKIiOEP
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN van I —4 regels t 1-05 met inbegrip vat een oewijsnumtner.
elke regel mee» f>0.25 Liefdadigheids-advertentlüB voo» dt
helft vaD deD prijs. Kleine Advertentlën „KE1TIES" bij vooruitbetaling 9
50 cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatseD I.— Bewijsnummer otr» 0.05
Niet-leden Kunstkring
f 1.25, LedenKunst
kring één kaart f 0.90
(alle rechten en ves
tiaire inbegrepen. 1
Kaartverkoop in Pia-
nohandel R VAN DEN
BURG, Utr.straat.
Nieuwe botsingen in China.
Ernstige tegenstellingen tus-
schen Tsjang Kai Tsjek en Feng
Yoe Hsiang.
Nadat Ts.iang Kai Tsjek, mede dank zij
den steun van Feng Yoe Hsiang, den z.g.
Christen-generaal, er pas in is geslaagd den
jongsten opstand te bedwingen, die eindig
de met de verovering van Hankau en de
benoeming van generaals te Kanton, die op
zijn hand zijn, ziet hij zich opnieuw voor
moeilijkheden geplaatst.
De loop der gebeurtenissen in China be
vredigde Tsjang Kai Tsjek den laatsten tijd
zoo weinig, 'dat hij van zijn besluit, om het
politieke leven vaarwel te zeggen, ten lange
leste alleen afzag, toen men rekening hield
met zijn wensch. dat men hem dictatoriale
bevoegdheden verschafte.
Ondertusschen blijft Feng Yoe Hsiang.
een zeer op macht belust generaal, Tsjang
Kai Tsjek de grootste moeilijkheden berok
kenen. Deze laatste wenscht niets liever dan
de eenheid van China tot stand te brengen,
doch in deze plannen wordt hij gedwars
boomd door Feng Yoe Hsiang. Deze maakt
het zoo bont, dat het politiek bureau der
Koemintang het besluit heeft genomen ge
neraal Feng te royeeren. omdat zijn hou
ding indruischt tegen de partij besluiten.
In de Koemintangpartlj, de partij der Chi
neesche nationalisten, heeft de rechtervleu
gel, die onder leiding van Tsjang Kai Tsjek
staat, momenteel de meerderheid, zoodat
do positie van de centrale regeering. die
haar zetel te Nanking heeft, stevig mag
worden geacht, Feng echter ging voortdu
rend tegen het streven naar centralisatie
in en heeft zich als leider opgeworpen der
ontevreden elementen, die zich tegen
Tsjang Kai Tsjek's dictatuur kanten. Terwijl
het tot dusver lukte Feng Yoe Hsiang in
bedwang te houden en hem van overijlde
stappen af te houden, schijnt de toestand
thans evenwel minder gunstig te zijn ge
worden.
Uitgesloten acht men het eenszins. dat
het tot ernstige botsingen zal komen tus-
schen Tsjang Kai Tsjek, die meester is van
de drie groote Zuid-Chineesche steden
Sjanghai, Hankau en Kanton, en den Chris-
tengeneraal, die voornemens schijnt te zijn
Sjantoeng te bezetten, dezelfde provincie,
welke eerlang door de Japanners zal wor
den ontruimd. Tsjang Kai Tsjek wil hier
een stokje voor steken, niet alleen om te
voorkomen, dat Feng zijn macht uitbreidt,
maar tevens om te beletten, dat China wper
in buitcnlandseh-politieke moeilijkheden
geraakt. Dit laatste zou namelijk zeer wel
kunnen geschieden, wanneer eventueel
door de soldaten van Feng Japansche on
derdanen zouden worden gedood of gewond
en Janansch bezit vernield. Tsjang Kai
Tsjek heeft Feng Yoe Hsiang reeds gewaar
schuwd van eiken opmarsch naar Sjan
toeng af te zien, doch men moet afwachten
of de Christen-generaal dit bevel zal opvol
gen. In elk geval is het niet onmogelijk, dat.
mochten de beide rivalen hun geschillen
gewapenderhand willen beslechten, de bur
geroorlog, waarvan China juist een tijdje
was bevrijd, weer in al zijn felheid zal uit
breken, zeer tot nadeel van de eenwording
der uitgestrekte republiek.
Japan handhaaft de
bezetting
Londen, 17 April. (H.N.) Volgens een
bericht uit Tokio is op een conferentie der
regeeringspersonen besloten den keizer van
Japan toestemming te vragen, om het terug
trekken van de Japansche troepen uit het
schiereiland Sjantoeng uit te stellen. Naar
verluidt, moet dit een gevolg zijn van her
haalde verzoeken van de Chineesche natio
nalistische regeering, die ten gevolge van
het conflict met generaal Feng verklaard
moet hebben, dat zij op het oogenblik niet
in staat is de veiligheid van het leven en
eigendom der Japanners te waarborgen, in
dien de Japansche troepen worden terug
getrokken.
Nader wordt uit Tokio gemeld, dat ten
gevolge van de gisteren door do regeerine
genomen beslissing de commandant van het
Japansche garnizoen in Sjantoeng instruc
tie heeft ontvangen om de ontruiming door
de Japansche troepen stop te zetten. Men
gelooft, dat de regeering een communiqué
zal publiceeren, waarin de motieven voor
dit uitstel worden opgegeven.
ERNSTIGE ONTPLOFFING.
Peking, 16 April (V.D.) Dinsdag zijn in
Kalgan bij öen explosie van een benzine
reservoir li- personen gedood en 27 zwaar
gewond.
Vele passagiers met gebroken
beenen en sneden over
't heele lichaam
Onderhoud met ooggetuigen
Eon onzer medewerkers heeft gisteravond
een onderhoud gehad met den eenigsten
medicus, die in den Parijschen trein van
Parijs naar Brussel reisde; dezo deelde hem
in zijn onderhoud o. m. het volgende mede
In den Parijschen trein, die gistermorgen
onder Brussel is verongelukt, zaten onder
meer een gezelschap van 12 Amerikaansche
dames en heeren, die geleid door een ge
neesheer het Europeesche vasteland bereis
den en van plan waren een bezoek aan
Holland te brengen. Eergisteren waren zij
met dezen trein naar Amsterdam uit Parijs
vertrokken
De geneesheer-leider, dr. Vanamee, heeft
ons verteld, dat de botsing tegen 7 uur
plaats vond. Het gezelschap, dat zich in een
slaaprijtuig bevond, was juist opgestaan en
bezig zich te kleeden, toen men een ontzet-
tenden schok voelde, waardoor de reizigers
tegen den grond geslingerd werden. Meteen
steeg een ontzettend gekerm en gegil op
Dr. Vanamee. begrijpend dat er een ongeluk
gebeurd was, spoedde zich uit de coupé
naar voren om hulp te bieden. Het bleek
dat hij de eenige geneesheer in den trein
was, zoodat zijn hulp buitengewoon goed
\an pas kwam. Er heerschte een ontzetten
de verwarring, er waren verscheidene doo-
den en gewonden, terwijl de niet verwonde
passagiers door een panischen schrik waren
bevangen.
Het verbandmateriaal, dat de trein mee
voerde, was zeer gebrekkig, zoodat de eerste
hulp slechts zoo goed en kwaad als ging
kon worden geboden. Dr. Vanamee had bij
verschillende passagiers den dood moeten
ronstoteeren; precies wist hij het aantal
daarvan niet meer. Naar zijn meening va
ren het er 19, maar het kon zijn dat hij
zich in de verwarring vergiste. Vercler wa
ren er een groot aantal gewonden met ge
broken beenen en schedelbreuken, deze al
len lagen in een chaos door elkaar, terwijl
uit de verwarde hoop voortdurend een vree-
selijk gekrijsch opsteeg. Het duurde een uur
voordat er medisch hulp uit Brussel aan
wezig was. Toen kwamen er 3 doktoren
met een aantal verpleegsters. Voordien
waren de gewonden reeds ten deele naar
een hotelletje in Hal, hotel Schulle Malbecq,
overgebracht of ter plaatse verhonden. De
dooden waren naar het station Hal vervoerd
en daar voorlr^pig neergezet. Dr. Vanamee
roemde in hei r/.onder de houding van do
bevolking var het dorp Hal. liet nieuws
had oogenblik' 'ijk de ronde gedaan en van
alle kanten kwamen de inwoners hulp bie
den. Er werd voor koffie en cognac gezorgd
en in alle opzichten trachtte men het leed.
den gewonden aangedaan, zoo veel mogelijk
te verzachten. In Hal was geen ziekenhuis,
zoodat de gewonden later doorvervoerd zijn
naar Brussel. Er waren verscheidenen on
der, zei dr. Vanamee „with broken legs and
cuts allover". Hij had nog eenige moeilijk
heden ondervonden, daar de meeste Fran-
schen waren, zoodat hij hen niet kon ver
staan. Een kleine Belgische geestelijke, die
plotseling op het terrein van de ramp ver
schenen was, had als tolk geholpen.
Wat betreft de andere reizigers, vertelde
hij, dat deze zeer uit hun evenwicht waren.
Men liep wild door elkaar, anderen hielden
zich geforceerd kalm, waar waren toch in
honge mate overspannen.
Er waren er, die nog lang bleven schreeu
wen, voordat zij als versuft in een hoekje
gingen zitten. Hem was het gedrag opge
vallen van een meisie van een jaar of
twaalf, dat oogenschijnlijk zeer kalm bleef.
Inmiddels waren taxi's gekomen uit Brus
sel, waarmee de passagiers, voor eigen re
kening, door konden reizen. Het Ameri
kaansche gezelschap is nog 2 uur op de
plaats van de ramp gebleven en toen verder
gegaan. In Brussel bleken de meeste reizi
gers evenwel den schrik beet te hebben,
zoodat ze niet direct verder konden reizen,
maar eerst wat op hun verhaal wilden ko
men. De Amerikanen, die in Rotterdam zich
buitengewoon rustig toonden, waren de eer
sten die door gingen.
Nader meldt men ons
Hoewel het gerucht liep. dat verschel
de oor Holland bestemde reizigers in
den verongelukten trein hebben gezeten,
was het opmerkelijk zoo weinig reizigers
er In de treinen zaten, die uit BMarlë door*
kwamen. In totaal zijn het er zeker geen
20 geweest, hetgeen uit navraag bij den
hoofdconducteuv bleek. Wanneer er ook al
veel reizigers geweest zijn, dan hebben deze
waarschijnlijk in Brussel overnacht. Wij
hebben nog een dame gesproken, die met
haar beido kinderen in één van de ach
lerste compartimenten van den Parijschen
trein heeft gezeten. Zij vertelde dat de
schok bij de botsing zoo hevig was, dat alle
koffers uit het bagagenet sloegen. Alle
reizigers in haar coupé reden evenwel voor
uit, zoodat de koffers terecht kwamen op
de leege bank. Direct na den schok hoorde
men een ontzettend gekraak van het in
elkaar schuivende houtwerk. Dat over-
stemdo waarschijnlijk het gegil van de
passagiers, maar spoedig vernam men de
kreten der gewonden. De reizigers konden
zien, dat twee treinen voor een groot ge
deelte waren versplinterd. Zij had veel
dooden cn gewonden gezien, die naar het
ziekenhuis en een klooster werden \er-
voerd. Zij vertelde nog. dat zij aanvanke
lijk in den trein was blijven zitten, doch
deze later had moetpn verlaten. Een tele
gram naar haar Hollandsche verwanten
had zij zelf moeten betalen. De inwoners
van Hal, die vrijwel allo hun werkkring
in Brussel hadden, hebben een vrijen dag
genomen, daar de treinverbinding verbro
ken was.
De machinist van
trein gearresteerd.
den snel-
Brussel, 17 April. De machinist van
den Parijschen trein, die bij de botsing ge
wond werd, is in arrest gesteld. Het op-
ruimingswerk is nog niet ten einde ge
bracht. Het verkeer zal niet voor Donder
dag weder hervat kunnen worden, aange
zien de rails over een afstand van 20 M.
vernield zijn.
Hij entie menschen cn
dieren in
Warschau, 16 April (II. N.). Een gewe-
tcnlooze bedrieger heeft Zondag zijn slag
geslagen in een dorp in de buurt van Ka-
lisch. Hij vervoegde zich bij den burge
meester, aan wicn hij zich als veearts voor
stelde. terwijl hij beweerde opdracht te
hebben, om het vee in te enten, waarvoor
een vergoeding van een zloty per stuk
moest worden betaald. De burgemeester
liet hem zijn gang gaan en de bedrieger
heeft daarop ongeveer 200 dieren ingeënt.
Enkele dorpelingen vroegen hero.'of hij ook
een middel tegen de griep had, waarop hij
verklaarde, dat hij ook de menschen tegen
griep kon inenten. Verschillende dorpelin
gen onderwierpen zich aan deze operatie
waarbij de bedrieger van dezelfde substan
tie gebruik maakte, die hij voor de dieren
had gebruikt. Het gevolg hiervan was, dat
Maandag acht dorpelingen ernstig ziek
werden en 45 stuks vee dood gegaan zijn.
Verscheidene doctoren en veeartsen zijn ge
zonden om de menschen cn dieren te red
den. De gevaarlijke bedrieger is nog niet
in handen van de politie gevallen.
De hand van Moskou
Het onderzoek der autoriteiten naar de
„lekkage" bij Scotland Yard, het uitlekken
van staatsgeheimen, in verband waarmee
een inspecteur en een brigadier van de
„special branch" (de politieke afdeeling)
van het Londensche hoofdbureau van po
lite geschorst zijn, duurt nog steeds voort
Uit de berichten in sommige Engelsche
bladen valt volgens 't Hdbl. op te maken,
dat de uitgelekte geheimen ten goede zou
den gekomen zijn aan de Russische com
munisten en Britsche troepenbewegingen
zouden betroffen hebben. De inlichtingen
zouden via een anderen staat naar Moskon
zijn opgezonden. Volgens een andere lezing
zou het geval aldus in elkaar zitten. Al
meer dan drie jaar lang zijn de communis
ten bezig te trachten de Britsche soldaten
op te ruien. Bepaalde regimenten zijn her
haaldelijk verplaatst, maar nauwelijks wa
ren zij op hun nieuwe bestemming aange
komen, of de communistische propagandis
ten waren er ook al. De politieke afdeeling
van Scotland Yard kon de schuldigen maar
niet ontdekken, tot een inlichting, die door
een bekend communist aan den inlichtin
gendienst van het departement van oorlog
zou verstrekt zijn, verdenking deed ont
staan omtrent de vermoedelijke bron. Ver
tegenwoordigers van een vreemde mogend
heid zouden zoowel met ambtenaren van de
politieke afdeeling als met Britsche com
munisten In verbinding hebben gestaan.
Dan is er ten 6lotte in vorband hiermee
nog een verhaal van een som van 40000
pond sterling, die in Februari 1928 uit Mos
kou via Amerika naar Engeland zou gezon
den zijn voor „Russische uniformen waar
mede communistische organisaties in En
geland zouden worden uitgerust. Slechts
een klein deel dergenen, voor wie ze be
stemd waren, hebben die uniformen ont
vangen. Wat is er met. de rest van het geld
gebeurd? wordt er nu gevraagd. Het ver
band tusschen die uniformen en de propa
ganda onder de Britsche militairen wordt
ietwat duidelijker, als men weet, dat on
langs communistische propagandisten, in
Russische uniformen gekleed, tn het mili
taire kamp van Aldershot hun leerstellin
gen trachten te verkondigen.
Meeningsverschillen onder de
experts
De gistermiddag gehouden voltallige zit
ting der commissie van deskundigen, die
twee uren duurde, was opnieuw aan de
Duitsche betalingscapaciteit gewijd. De des
kundigeri der crediteur-mogcndheden heb
ben het standpunt ingenomen, dat do cij
fers, vermeld in het door hen ingediende
memorandum, voor het Duitsche economi
sche leven te dragen zijn. De discussie,
hierover ontstaan, bewoog zich om do
vraag, op welke gegevens deze opvatting
steunt. Dr. Schacht bracht een aantal be
denkingen naar voren en zette uiteen,
waarom z.i. de in het memorandum neer
gelegde cijfers voor het Duitsche economi
sche leven niet juist waren. De uitkomst
der besprekingen was, dat den Duilschen
gedelegeerden werd verzocht en dat dezen
zich ook bereid verklaarden, voor een ple
naire zitting, tegen hedenmiddag te houden,
een memorandum in te dienen, dat zich
zal bezighouden met den economischen toe
stand van Duilschland en met de daarmede
verbonden voorwaarden. De Duitschers ver
klaarden echter met nadruk, dat bet hier
geen tegenvoorstel betrof.
De cijfers, in het memorandum der geal
lieerden genoemd, zijn in den loop der be
sprekingen als „in overeenstemming met de
eischen hunner regeeringen'' aangeduid.
Thans ook besprekingen mat
de z.g. kleine mogendheden.
Parijs, 16 April. (V.D.) Terwijl Woens
dagmiddag een voltallige ziting der com
missie van deskundigen plaats vindt, zul
len de delegaties der crediteurstaten des
morgens 'n gemeenschappelijke zitting hou-
hon waarin zij 'n bespreking zullen hebben
met de „kleine mogendheden", welke in de
deskundigen-commissie vertegenwoordigd
zijn. Tot dusverre zijn deze z.g kleine mo
gendheden over het vraagstuk van de ver
mindering der vorderingen op Duitsch-
land nog niet geraadpleegd.
HET TERUGTREKKEN DER JAPAN
SCHE TROEPEN.
Uitstel gevraagd.
Londen 16 April. (H.N.) Uit Tokio wordt
gemeld, dat door een conferentie van re
geeringspersonen besloten is, den keizer
toestemming te vragen om het terugtrek
ken van de Japansche troepen, uit het
schiereiland Sjantoeng, uit te stellen. Dit
moet geschied zijn op het herhaald ver
zoek van de Chineesche nationalisten, die
verklaarden dat zij op hel oogenblik niet in
staat zijn de veiligheid van het leven cn
eigendommen der Japanners te waarbor
gen, indien de Japansche troepen terugge
trokken worden.
RUSSISCHE SPIONNAGE IN LETLAND.
Naar de Lellandsche bladen berichten, is
in het gebied nabij de Russische grens een
spionnage-organisatie ontdekt, die ten gun
ste van sovjet-Rusland werkte. Twintig per
sonen werd aangehouden. Voor het meeren-
deel zijn het in het grensgebied woonachti
ge personen. De organisatie werd geleid
door een houtvester. Men heeft bij hem
compromitteerende brieven, alsmede kwi
tanties en foto's gevonden.
AUTO-ONGELUK TE BOCHUM.
Do inzittenden beschonken.
Uit Bochum wordt bericht, dat bij een
autotocht, die de bestuurder van een auto
bus maakto met enkele beschonken inzit
tenden, plotseling één der naast hem zitlen-
dne het stuur greep. De wagen reed in vol
le vaart tegen een boom en werd volkomen
vernield, terwijl zes pasa.giers zeer zwaar
ten deele levensgevaarlijk, gewond werden.
WEERBERICHT.
Hoogste barometerstand: 776.9 tc
Wcenen.
Laagste barometerstand 751.1 te
Stensele.
Verwachting tot den avond van
19 April:
Zwakke tot matige Z. W. tot Z.
wind, meest licht bewolkt met
ochtendnevel, droog, iets warmer
mogelijk tijdelijk toenemende
wind on weinig of geen regen in
het N.
FENG VOORNEMENS SJANTOENG
TE BEZETTEN
Botsing met Nanking
onvermijdelijk
Londen, 16 April (II. N.) Volgens een
bericht uit Nanking is generaal Feng uit
de nationalistische partij gesloten, aange
zien Fcng door zijn afzonderlijke politiek
het werk der vereeniging van China be
moeilijkt De nationalistische partij heeft
Feng gesommeerd zijn oorbereidingen voor
de bezetting van het schiereiland Sjantoeng
te staken Tevens worden op bevel van
Tsjang Kai Tsjek vier divisios regeerings-
troepen gereed gemaakt, om naar Sjan-
loeng op te rukken. Generaal Feng moet
echter aan zijn plan vasthouden, om het
schiereiland Sjantoeng te bezetten, zoodat
men binnen, kort botsingen tusschen do
troepen van generaal Feng en die van de
Nankingrcgeering verwacht.
DRIEVOUDIGE MOORD.
Madrid, 16 April. (V. D.) Uit Huesca
wordt gemeld, dat acn zekere Barcero tij
dens ccn twist met een knuppel zijn
schoonmoeder en zijn schoonzuster heeft
gedood, om ten slotte zijn vrouw met een
mes het hoofd af te snijden.
TWEE DUITSCHE TORPEDOBOOTEN
IN AANVARING.
Wilhelrashafen, 16 April. (V. D.)
Bij don aanvang hunner reis naar Spanje
zijn twee Duitsche torpedobooten in aan
varing gekomen, doordat tengevolge van de
ruwe zee het roer en de schroef van één
der schepen telkens boven water kwamen.
Zij moesten weer naar hun punt van uit
gang terugkeeren; persoonlijke ongevallen
hadden niet plaats.
LANDINGSSTEIGER INGESTORT.
Verscheidene slachtoffers.
B e r 1 ij n, 16 April. (H.N.) Te Wladiwostok
is, bij het inschepen van passagiers, op het
stoomschip Primorje een landingssteiger in
gestort. zoodat een groot aantal fersonen
te water geraakte. Verscheidene hunner
zijn verdronken.
DE ONRUST IN INDIE
He! onderzoek der politie
naar de revolutionaire be
weging.
Londen. 17 April (V. D.). De politie te
Delhi en te Lahore zet het onderzoek naar
den bomaanslag te Delhi op groote schaal
voort. Reeds meent zij te hebben ontdekt,
dat de hoofdzetel der anarchistische bewe
ging moet liggen in het Pensiab-pebied met
vertakkingen en ondercentrales in de ver
schillende provincies.
SPAANSCHE HOOGESCHOOL GESLOTEN.
P a r ij s17 April. (H.N.) De Spaanscho
staatscourant publiceert een besluit, waar
bij de universiteit van Oviedo wordt ge
sloten.
PASVERVALSCHINGEN.
Verscheidene arrestaties.
Parijs, 17 April. (H.N.) De Fransche
politie is een internationale bende op het
spoor gekomen, welke er haar werk van
maakte, om passen te vervalschen. Onge
veer 12 buitenlanders zijn reeds gearres
teerd en men verwacht, dat nog meer per
sonen gearresteerd zullen worden.
FELLE STORM BOVEN NEW YORK.
Een vreeselijke storm, waaiend uit den
Atlantischen Oceaan, heeft gisteren New
York geteisterd, met geweldige stortbuien.
In de haven werden twee schuiten tot
zinken gebracht en strandde een vracht-
stoomer. Over het algemeen hebben de
schepen veel te lijden gehnd. De wind loeide
den geheelen dag, terwijl do storm langs
de geheele kust zweepte. De oceaanbooten
berichten, dat or hooge zeeën staan.
