DE EEMIANDED
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maandcD voor Amersfoort f2.10. per maand f 0.75. per
Donderdag 25 Apr.l 1923 27s Jaargang No. 250
8UITENLANDSCH OVERZICHT
BUITENLAND
VERMOEDELIJK NEGENTIG
SLACHTOFFERS
STEMBUSSTRIJD IN
ENGELAND
SPOORWEGONGELUK
IN RUSLAND
DE CRISIS TE WEENEN
TREIN A AN VAL IN
POLEN
JAPANSCH STOOMSCHIP
VERGAAN
DE ZEPPELIN WERPT POST
BOVEN TANGER
wecjt jmcl gratll verzekering tegeo ongelukken) f 0.17'/*
Binnenland franco per post per 3 maanden #3»-. Afzonderlijke nummers i 0.05. r\irst?/~reri ir» i inv ca/csrv ii/ai ,/uacc
POSTREKENING 47910 TELEFOON INT ERG 513 UlBELC J GUk-UITvjtVCl^. J.VAU\nOfT
.DAGBLAD
PRIJS OER ADVERTENTIEN van *—4 regels 1 05 mei inbegrip va© een Oewijsnumtner,
elke regel mee» f0.25. Ltcfdadlgheids-advertentlèc voor d«t
helft van den prijs. Kleine Advertentièt» .KEITJES" bij vooruitbetalinp «—5 ««gels
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatseD I.Bew/ilsnummer extr» 005
NABETRACHTING OVER DEN
GEMEENTERAAD
Bij den aanvang der raadsvergadering
van Dinsdagavond herdacht do voorzitter
met enkele gevoelvolle woorden de ver
diensten Vein wijlen der heer D J. v. d
Garde, dien hij prees als een goed en hu
maan ontvanger, die zijn plicht hoven aJ
stelde, welke woorden door de Raadsleden
staande werden aangehoord.
Ieder, die het voorrecht heeft gehad, met
den heer v. d. Garde in contact te komen,
zal niet dan met. volkomen instemming het
door den voorzitter van den Raad gespro
kene, onderschrijven.
Er is een mcnsch gestorven.
I ut -
t)e ze'er belangrijke agenda, welke niet
minder dan 48 punten bevatte werd dit
maal al buitengewoon vlug afgewerkt, ter
wijl er ze]fs ook geen vergadering met ge
sloten deuren werd gehouden. Even dreift
de dit wel. toen de heer Verheft meende
te kunnen aantooncn, dat do prftsberek®
ning bij het Grondbedrijf, de toest der cri
tiek niet kan doorstaan. Wanneer een man
als do heer Verheij zoo iets beweert, ver
wacht men ook, dat een dergelijke bewe
ring behoorlijk gefundeerd zal worden.
Daarin werden we echter teleurgesteld
Volgens de heer Verheij werd de grond te
goedkoon verkocht, daar geen rekening
zou worden gehouden met den aanleg van
parken en wegen evenmin ah met de Uos
ten der rioleering: I)e wethouders Thien
en Ruitenberg ontkenden dit evenwel, waar
op de heer Verheij er het zwijgen too deed.
Moeten we daaruit besluiten, dat hij, zon
der behoorlijken grond, zijn meening had
gelanceerd? Van een man al? de heer Ver
heij is dit moeilijk aan te nemen, maar het
heeft er wel allen schijn van, te meer, daar
hij de cijfers, welke hij zeido ter beschik
king te hebben, voor zich hield.
Bij het voorstel van B. en W. betreffen
de het adres der Oranjeverecniging, inzake
de viering der Nationale feestdagen, ver
zuimde de heer Polder de gelegenheid in
kleine zaken groot te zijn. Hij fulmineer
de vooral tegen het vrijgeven op de scho
len op Julianadag. Volgens hem worden
daardoor kinderen op strpat gezonden, wier
ouders daartegen besliste bezwaren heb
ben. Beter zou bet z.i. zijn, als dc Wethouder
vrij gaf aan die kinderen, wier ouders ei
om vragen, zooals, volgens den heer Pol
der, indertijd is toegezegd voor de viering
van den 1 Meidag. Dit nu zal wel- een ver
gissing zijn, want dat behoort zeker niet
tot de competentie van een wethouder.
Het wil ons voor!* omen, dat de heer Pol
der de bezworen wut erg opschroefde. Zoo
lang we nog leven in een land, waar niet
één man uitmaakt hoe we denken en wat
we doen mogen, zal van eon absolute, zij
het dan gedwongen, eenheid ook geen spra
ke zijn en zal de meerderheid in bepaalde
opzichten de meening van het geheel vet
tegenwoordigen. En dit nu lijkt ons ten op
zichte van Nationale feestdagen huiten
kijf. De heer van Lonkhuvzen merkte zeer
terecht op dat als de S. D. A. P. 7,") pet
der bevolking vertegenwoordigt, hij er
zich bij zou neerleggen, dat de 1 Meidag,
als algemeene feestdag, wérd gevierd. Dat
is eenvoudig praktisch!
Toen de heeron uitgepraat waren merkte
de voorzitter heel nuchter op, dat het vrij
geven reeds door B. en W. was afgedaan
en dat dit huiten de bevoegdheid van den
Raad bleef.
Ten opzichte der drankbestrijding gaan
we ons weer eens wagen aan het nieuwe
experiment, do z.g. Zwarte lijst De Com
missaris van Politie heeft in de Commis
sie van Wetgeving meegedeeld dat hij aart
de praktische uitvoerbaarheid er van twij
felde. In kleine gemeenten, met. een paar
café's, waar men bovendien nog zoo goed
nis iedereen kont, zijn de bezwaren wel
eénigszins te ondervangen. Maar in een
stad als Amersfoort zal het voor vele café
houders een onnoodige plagerij zijn, terwijl
de politie er zeker ook weinig plezier van
hebben. Mr. Stadig vond dat niet zoo erg,
laten wo het maar eens probeeren, blijkt
de praktische onuitvoerbaarheid, dan trek
ken we de zwarte lijst weer in. Het sma
delijk verloor» van het „Tapverbod blijkt
nog geen voldoende leering te zijn geweest.
En de meerderheid van den Raad meende
het maar $ens te moei wagen. Wetge
ving op hoop van zege---. 'v"> zwakke rede
neering van Mr. Stadig v/el het beste
bewijs voor het onzekere van den maatre
gel. Cr zijn meer verordeningen, die niet
meer dan een „vojilje papier" zijn. Ook die
der „Zwarte lijst' kan daar bijgevoegd
worden.
Do factor voor de gemeentelijke inkom
stenbelasting werd zonder eenige discus
sie op 1.4 gehandhaafd. De. sociaal demo
craten drongen dit maal niet op verhoo
ging aan de beer Boas vergat, blijkbaar
geheel, verlaging te bepleiten.
ii -u"'1
Be conferentie der communistische
partij te Moskou. De strijd tegen
de opportunisten.
In bet Kremlin te Moskou is gisteren do
zestiendo conferentie van de communist»
•sche partij in de gehoelc unie van sovjet
republieken begonnen. Kr nemen ruim
driehonderd stemgerechtigden aan deel en
on^sveer dubbel zooveel loden met raad*
gevende stern. Op de agenda staat behalve
het advies over het industrieele vijr Jaren
plan het vraagstuk der socialisatie van don
landbouw cn der politiek tegenover de
boeren, maar bovenal de kwestie van de
zuivering der partij, het versterken van
haar eensgezindheid en cio mobilisatie der
poilij tegen de rechtsche oppositie, de zoo
genaamde opportunisten
^Vanneer men den Ullstein-Nachrichtcn-
dienst mag gelooven, valt er niet aan te
twijfelen, dat de strijd tegen de rechtsche
oppositie de meest brandende kwestie tei
conferentie zal zijn cn in verband met de
te verwachten botsing tusschcn 't centrum
\an Stalin en de opportunisten, wier voor
naamste leiders Boccharin cn Tomski zijn,
is het van belang, dat de aangelegenheid
niet op een partijcongres wordt beslist,
waarvoor de massa's hizondero afgevaar
digden zouden hebben kunnen kiezen, zoo
dat allo stemmingen, die in haar leven, in
zekeren zin er vertegenwoordigd zouden
zijn geweest, maar door een partijcongres,
waarbij louter cn alleen vertegcnvvoordl
gors der partijfunctionarissen voor een al
gemeene vergadering bijeenkomen.
STALIN
Zeker wordt het geacht,4 dat het centrum
van Stalin onder deze omstandigheden over
een volstrekte meerderheid beschikt Hoe
ver men in den strijd tegen de rechtsche
oppositie zal gaan, kan nog niet nauwkeu
rig worden uitgemaakt, maar, gezien den
scherpen toon. die in de pers en op partij
vergaderingen klinkt, is het zeer wel moge
lijk, dat het met de opportunisten thans
denzelfden weg opgaat als met do Trotzki-
isten, wier leideis eerst van hun ambt wer
den beroofd en uit de partij gezet, terwijl
zij daarna werden weggezonden, in arrest
gesteld cn verbannen.
Evenals bij t begin van den eindstrijd
der groep Stalin legen de aanhangers van
Trolzki verklaart men thans, dat de recht
schc oppositie opgehouden heeft slechts
een idecele afwijking te zijn. dat zij een
ontoelaatbare fractie binnen het kader
der partij begint to worden en dat voor
al haar aanhangers het oogenblik is
aangebroken om of hun opvattingen te
herroepen cn zich weer te onderwerpen
aan de leiding der partij, of zich bloot te
stellen aan de behandeling als openlijke
vijanden der partij.
De part ijpers heet de conferentie welkom
met de aansporing om, evenals indertijd
het Trotzld-isme, thans de opportunisten
cn allen, die met hen een vergelijk willen
sluiten, klein te maken en do beweging te
onderdrukken. Men Is van oordeel, dat de
opportunisten in den strijd tegen de partij
al te ver zijn gegaan cn opkomen voor een
program, dat zich licht tegen de politiek
der partij en vooral op het stuk der poli
tiek ten opzichte van de boeren de wegen
ongelukkig acht, welke dc partij den laat-
slcn tijd bewandeld heeft en uit het verzet
dor boeren cn het gebrek aan graan do
consequentie trekt, dat men de boeren
moet winnen door tegemoet te komen aan
hun behoeften en hen belang moet doen
krijgen bij een vergrooting hunner produc
tie. De tegenwoordige oriëntatie met be
trekking tot de boeren leidt tot een soort
lijdelijk verzet op het platteland en heeft
toenemende economische moeilijkheden
tengevolge.
Up zoek naar 'f vermiste
opleidingsschip.
Geen spoor ontdekt
De kapitein van de Ducaiion, die op order
van de Engelsche admiraliteit langs de ei
landen van het Zuidelijkste gedeelte van
den Atlantischen Oceaan, bekend onder
den naam Prins Edward^groep, gekruist
heeft, heeft gisteren naar Kaapstad geseind,
dat hij nergens eenig spoor van het vermis
te Decnsche opleidingsschip Kopenhagen
gevonden heeft en dat ook de paar bewo
ners van het voornaamste eiland de rest
is onbewoond sinds Januari geen schip in
de buurt gezien hadden. De admiraliteit
moet nu uitmaken of het onderzoek in den
Indischen Oceaan naar de Australische
zijde, waar intusschen weinig eilanden lig
gen, zal uitgebreid worden. De vrees is
groot, dat bet opleidingsschip met 10 man
équipage en 50 cadetten aan boord, die voor
het grootste deel tot welgestelde families te
Kopenhagen behooren, met man en muis
vergaan is
Geen vacantiedag op 31 Mei
Op een vraag in het Lagerhuis, of de re
geering den verkiezingsdag tot wettclijken
vacantiedag wilde proclameeren, heeft
Churchill gisteren geantwoord, dat de re-
gcering hiermee een gevaarlijk precedent
zou scheppen, want op een wettelijken va
cantiedag behoefden de patroons hun arbei
ders geen loon uit te keeren. Het ging ook
niet aan om terwille van de tweo uren, die
voor bijna iedereen voldoende waren om
zijn kiesrecht te vervullen, een heelen werk
dag te verliezen.
Sir Laming Worthington Evans deelde
mede, dat de soldaten óf vrij konden krij
gen om in hun woonplaatsen te stemmen,
óf hun stem in hun kampen verzegeld kon
den uitbrengen. In geen geval zou de minis
ter echter partijwervers of politieke rede
voeringen in de kampen toelaten.
Zes dooden en negen gewonden
Berlijn, 23 April. (II.N.) Volgens een
bericht uit Moskou zijn bij een spoorweg
ongeluk, op de lijn Jrkootsk—Tschita, zes
personen gedood en negen ernstig gewond.
Het ongeluk werd veroorzaakt, doordien
tengevolge van de in dit gebied herhaal
delijk. voorkomende plaatselijke aardbevin
gen aard massa's op dc rails terecht wa
ren gekomen.
KONING GBORGB'S TOESTAND
Do koning van Engeland bevindt zich
thans, naar uit Londen wordt bericht, voor
goed op den weg naar volkomen herstel.
Men verwacht geen inzinking meer. Hel
hof zal Craigwellhouse te Bognor half Mei
verlaten, nog voor Pinksteren, om naar
Windsor te gaan. waar do koning onge
veer een maand zal blijven, om hem in dc
gelegenheid te stellen met Londen in ver
binding te blijven tijdens de periode der
algemeene verkiezingen. Daarna zullen de
koning en do koningin naar Sandringham
(Norfolk) gaan tot begin Augustus, waarna
het hof naar Balmoral Castle in Schotland
vertrekt. Een nationale dankdienst voor bet
herstel van den koning zal vermoedelijk in
Juli gehouden worden in de abdij van
Westminster.
Prof. 31 itielherger niet voldoende
op dc hoogte der economische
Ic vees ties
Dr. Rinteien nog eenig candidaai
W eeiien, 2 4 p ril. (H.X De bespre
kingen, welke prof Mittelberger vandaag
met de Groot Duitschers en den landbond
heeft gehad, hebben tot geen resultaat ge
leid. De landbouw heeft den christelijk-so-
cialen officieel verklaard, dat hij geen deel
kan nemen aan een kabinet Mittelberger,
aangezien prof. Mittelberger niet voldoende
op de hoogte is van economische vraag
stukken. Hierdoor wordt het wel onmoge
lijk dezen candidaat te handhaven, zoodat
als eenige candidaat nog dr. Rinteien oj
den voorgrond komt, de& (Landeshaupt-
mann) van Stiermarken; die zoowel den
steun van de aanhangers der christelijk
sociale partij, als van den landbond cn van
de burgerwachten heeft. Echter wordt zijn
verkiezing niet begeerd door de Weensche
christelijk socialen, zoodat, nu de poging
is mislukt om dr. Ender als tegen cmtii
daat te stellen, de crisis voorloopig als
onoplosbaar moet worden beschouwd. D?
zitting van den nationalcn raad, die van
daag zal plaats hebben en de bondsregee
ring te verkiezen, is thans tot 26 April uit
gesteld.
DRANKVERZORGING VAN
AMERIKAANSCHE SCHEPEN.
N e w-Y o r k, 23 April. (V.D.) Zakenlie
den uit New-York hebben het plan opgevat
om in de nabijheid van het Nantucket-
lichtschip een drankschp voor anker te
leggen, dat van Halifax uit voortdurend
van alcoholische dranken, voorzien zal wor
den, om deze te leveren aan de Amerikaan-
sche schepen, die de haven van New-York
droog uitvaren moeten.
ENGELSCE MAJOOR DOOR BRITSCH-
INDISCH SOLDAAT VERMOORD
De Britsche majoor Haychaft, van het 6e
Pundjabregimcnt in Engelsch-Indié, is door
een Sikh-soldaat doodgeschoten. De Sikh's
behooren tot de meest loyale groep van
Britsch-Indiërs.
De aanrander heeft waarschijnlijk gehan
deld uit wraak, omdat hij geen promotie
gemaakt heeft en daarna, toen hij er om
verzocht, geen ontslag uit den dienst heeft
verkregen.
DE VERKIEZINGEN IN DENEMARKEN.
Gevoelige verliezen voor de
conservatieven.
Kopenhagen, 2 4 April. (H. N.)
Voor zoover do uitslagen van de verkie
zingen voor het Folketing tegen midder
nacht bekend waren, valt over het alge
meen een achteruitgang voor de conser
vatieven cn een belangrijke winst voor de
sociaal-democraten en den Rechtsbond
waar te nemen, terwijl do linkschen en de
radicalen kleine winsten boeken. Do Slees-
wijkscho partij is ongeveer 10 in stern
monaantal achteruitgegaan.
DORP IN TEXAS VERWOEST.
Acht personen gedood en tal
rijke gewonden.
New-York, 24 April. (H. N.) Volgens
een Associated Press-bericht uit Palestine
in Texas, is de 30 K.M. van Palestino ver
wijderde plaats Slocum door een wervel
storm verwoest. Acht personen zijn daarbij
gedood, terwijl talrijke inwoners verwon
dingen opliepen.
HET ENCELSCHE PARLEMENT.
Ontbinding op 10 Mei a.s.
L o n d e n, 24 April. (V. D.) Heden heeft
premier Baldwin aangekondigd, dot het
parlement 10 Mei as. znl worden ontbon
den. terwijl de verkiezingen zijn vastgesteld
op 30 Mei.
ENGELAND'S OORLOGSSCHULD.
250 millioen pond aan de Vereen.
Staten geremitteerd.
Londen, 23 April (H. N.) Met betrek
king tot de betaling van dc Engelsche oor
logsschuld aan de Verecnigde Staten dceldf
Church*)! vandaag op oen desbetreffende
aanvraag in het Lagerhuis mede. dat En
geland tot nu toe bijna 250 millioen aan
de Vereenigde Stalen heeft geremitteerd
Aan den anderen kant heeft het van dc be
dragen, die het tijdens den oorlog aan de
geallieerden heeft geleend, 33 millioen te
rug ontvangen.
De poging verijdeld.
Warschau, 23 April. (II.N.) Maandag
nacht werd de reizigerstrein Krakau-War
schau bij Czcnstochau tot stilstand go
bracht, doordat aan dc noodrem werd ge
trokken. Op hetzelfde oogenblik drongen
twee gemaskerde roovers, met revolvers in
de. hand ,een wagon 2de klas binnen en
maakten zich gereed om de reizigers te
plunderen. Op het luide hulpgeroep van
één der reizigers snelden, uit een andere
wagon, soldaten, die meereisden, te hulp.
waarop de roovers de vlucht namen. Zij
wisten in de duisternis te ontkomen.
Vermoedelijk heeft een medeplichtige
aan do noodrem getrokken en zich, toen
hij zag dat de zaak misliep, eveneens uit
de voeten gemaakt, daar een terstond in
gesteld onderzoek naar dengene, die aan
de noodrem had getrokken, geen resultaat
opleverde.
Ruim honderd slachloffers
Tokio, 23 April. (V. D.) In den af
geloopen nacht is bij het Japansche eiland
Hokkaido het Japansche stoomschip
Toy schik i Maru" op een rots geloopen en
gezonken. Volgens officieele berichten zou
den honderd veertien passagiers verdron
ken zijn en 6!) gered Japansche oorlogs
schepen trachtten bij hevigen storm nog
drenkelingen uit zeo op te pikken, doch
daar het geweld van den storm te mach
tig werd moesten zij hun reddingswerk
voorloopig staken. De moeste passagiers
zijn arbeiders, die naar hun werk in- de
Japansche petroleumconcessies op Kam
tsjatka vertrokken. De kapitein van het
schip, die. door matrozen gered werd, heeft
zichzelf doodgeschoten.
STUWDAMMEN IN DE BOVEN-SAALE.
Verdrag tusschen Pruisen en
Thüringen.
Berlijn, 23 April (H. N.). Vandaag is
tusschen vertegenwoordigers van de rijks
regeering, van Pruisen en Thüringen een
verdrag onderteekend voor den bouw van
twee stuwdammen in do Bovcn-Saale De
stuwdammen zullen zoo groot worden, dat
het afvloeiende water gedurende een ge
heel jaar opgestuwd kan worden Hierdoor
zal het gevaar voor overstroomingen van
de Saaie en van de Elbe verminder worden,
terwijl aan den anderen kant ook de water
stand van de Kibe en van het Mitteiland
kanaal hooger opgestuwd kan worden. Het
plan is ook voor de electriclteitsvoorzie
ning van groote beteekenls, zoodat ook de
Preussische Elektrizitats A. G. on Electrici
teitsfabrieken van Thüringen en Saksen bij
de uitvoering van dit plan betrokken zul
len worden.
VERKEERSGEBOD:
Geeft signalen steeds op tijd f
Nimmer moogt ge dat verzaken
Doch geen enkele claxon
Is bestemd voor herrie maken!
GROEGROE.
AMERIKA'S ONTWAPENINGS
VOORSTELLEN.
In Engeland ounstig onthaald.
jonden, 24 April. (V. D.) Het Brit
sche kabinet heeft heden den toestand be
sproken, welke door de nieuwe bemidde
lingsvoorstellen van Amerika is geschapen.
Voor deze zitting heeft dc regeering over
leg gepleegd met Lord C'.ushondun, die no
afloop enkele instructies ontving, waardoor
hij in de gelegenheid is gesteld op de voor
stellen van Gibson een uitvoerig officieel
antwoord te geven De hoop op een over
eenstemming met Amerika is thans her
leefd. De Engelsche gezant te Washington.
Sir Esme Howard, heeft heden een bezoek
hij president Hoover afgelegd, teneinde
hem in kennis to stellen van de gunstige
wijze, waarop de Amerikaanschc voorstel
len zijn ontvangen.
1 MEI-VIERING IN ZUID-SLAVIE.
Geen optochten.
Belgrado, 23 April. (H.N) Do Zuid
Slavische regeering heeft het houden van
bctoogingon en optochten op 1 Mei voor
geheel Zuid-Slavlö verboden.
Om twaalf uur koven Alicante
Geestdrift te Lissabon.
Lissabon, 24 April. (V.DHet lucht
schip Graf Zeppelin, dat uit Noordelijke
richting kwam, vloog hedenmorgen even
na 10 uur boven Lissabon en zette zijn
vlucht naar het Zuiden voort.
Berlijn, 2 4 April. (H.N) Uit Lissa
bon wordt gemeld, dat do Graf Zeppelin
tot kwart voor 11 uur bovon do stad heeft
gekruist De belangstelling van do zijde
der bevolking, die nog nooit een bestuur
baar luchtschip had gezien, was buitenge
woon groot en de gehcele bevolking was
vol geestdrift over het schouwspel. Vier
militaire vliegtuigen waren de Zeppelin te
gemoet gevlogen cn begeleidden het lucht
schip tijdens zijn vlucht boven de stad.
Fried richshafen, 2 4 April. (H.
N.) Dc Graf Zeppelin bevond zich vanmid
dag om 4 uur boven Sevilla, waar post
afgeworpen werd. Na een bezoek aan
Cadix word koers naar Gibraltar gezet, dat
om half zeven werd gepasseerd. Vervol
gens zette het luchtschip zijn reis voort
naar de Afrikaansche kust, waar bij Tan-
ger opnieuw post afgeworpen werd. Ver
volgens nam het luchtschip zijn koers in
noordelijke richting naar het zuid-oosten
van Spanje. Verscheidene vliegtuigen dien
den het luchtschip als wegwijzer.
Fried richshafen, 2 4 April. (H.N.)
Vannacht om 12 uur werd van de Graf
Zeppelin, een radiobericht ontvangen, dat
het luchtschip zich bij Alicante aan de
Middellandsche Zeekust van Spanje be
vond. Aan boord is alles wel. Het weer is
zeer mooi.
NIEUW VLIEGRECORD.
Behaald door een 17-jarlgo
Amerikaansche.
New-York, 24 April. (H NDo 17-
jarigo Amerikaansche Ellinor Smith heeft
oen nieuw wereldduurrccord, in het vlie
gen voor vrouwen behaald; zij is op Roose-
veltfield gedaald na 26 uur cn 23 min. in de
lucht tc zijn geweest.
NIEUWE NONSTOP-VLUCHT NAAR
BRITSCH-INDIE.
Londen.?! April. (V. D.) Van het mi
litaire vliegveld in Cranwell is hedenmor
gen een Britsch militair vliegtuig vertrok
ken. om een nieuw duurrecord te vestigen.
Het einddoel in Bangalore in F.ngel^h-In-
die, dat op 8000 K.M afstand van het begin
punt ligt, doch de voorraad benzine is vol
doende voor een vlucht van 0300 K.M. De
tocht gaat over Vlissingen, Antwerpen,
Zuid-Duitschland, Hongarije en de Balkao.