BUITENLAND. DE VESUVIUS VUUR EN VLAM DÉ EÉMLANDED Vrijdag 7 Juni 1929 27e Jaargang No. 285 BUITENLANDSCH OVERZICHT WAT ZAL TERZIGNO'S LOT ZUN? ONDE JEEKENING VAN DE HERSTELOVEREtNKOMST KALKZANDSTEEN Direct ieder gewenscht kwantum uit voorraad leverbaar A. N. HHMDRIKS WILLEM GROENHUIZEN Tel. 852 Langestraat 43 Juwelier. Trouw- on Verlovingsringen. MACDONALD'S BEWIND HET VATICAAN THANS ONAFHANKELIJK DE TROEBELEN IN AFGHANISTAN Aan Habib Oellah uitgeleverd ABONNEMENTSPRIJS 3 voor Amersfoort f 2.10, per maand f 0.75, per weck (raei grit!» verzekering tcgeo ongelukken) f 0.171/» Binnenland franco per post per J maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 5IJ DIOECTEUR-UITGÉVEQ.J.VALKHOrr I DAGBLAD PRIJS OER ADVERTENTIE!! van 1—4 regels I 1.05 mei Inbegrip van een bew-*uumaie/ elke regel meer f0.25. Llcfdaoighelds-odvertentlco voor d« helft van dco prijs. Kleine AdverteotLo „KEITJES" bi) vooruitbetaling 1—3 regcU 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I I.—. Bewijsnummer extra 0.05 Baldwin exil. Zijn loopbaan. Zooals men weet, heeft de conservatiese eerste minister van Engeland, Stanley Baldwin, de consequenties getrokken uit de geduchte verkiezingsnederlaag zijner partij. De koning heeft Macdonald, den leider der arbeiderspartij, de vorming ecnev nieuwe regeering opgedragen on Baldwin verdwjjnt als premier nu voorloopig van het tooneel. Zijn loopbaan is stellig belangwekkend geweest. Tijdens den oorlog was hij een nog bijna onbekend conservatief afgevaar digde. Bij de beraadslaging over de oorlogs- belastingen diende hij een voorstel in, vol gons hetwelk elk bezitter van een vermu- gen, dat meer dan tienduizend pond be droeg, lien procent aan den staat moest af slaan dei- delging \an de oorlogsschulden Met een rustige, bijna toonloozc stem voeg de hij eraan loe, dat zijn broer én hij. be zitters der grootste Gngèlsche fabriek voor locomotieven en machines, de waarde van hun vaderlijk erfdeel hadden laten taxee- rcn. Een derde van deze waarde hadden zij den kanselier van de schatkist \oor de delging der Schulden ter beschikking ge steld, „daar wij van niemand meer willen vergen dan wij zelf vrijwillig bereid zijn te geven". Enkele laren later in Augustus 1923 was deze man eerste minister. Spoedig nadat hij zijn ambt had aanvaard, sprak bij zich uit ton gunste \an beschermende tarieven. Destijds beschikte de conservatie* \e partij o\er 317 van de G15 zetels Bij dt verkiezingen in den herfst van 1923 gingen de conservatieven achteruit (zij behielden 258 zetels) en de arbeiders verkregen 194. de liberalen 158 zetels. Baldwin liet zich omdat do conservatieve partij numeriek de sterkste was in 't parlement, door. de ar beiderspartij en de liberalen in Jan. 1921 in eón open veldslag verslaan. De Engel- sche correspondent der Vossische Zeitung schreef bij die gelegenheid: ..Baldwin is met eerc gevallen, om spoedig terug te keeren". Deze voorspelling kwam uit De omme keer voltrok zich haastig. Aan den ver- valschten brief van Sinofief hadden de conservatieven het Ie danken, dat zij de grootste meerderheid sinds menschcnheu genis behaalden. Toen in Mei 192(3 de crisis in den mijn bouw tot een nlgemeene staking leidde, waaraan meer dan vijftig procent der ar beiders deelnamen, werden Engeland cn dc conservatieve partij het slachtoffer der schaduwzijde van Baldwin's goede eigen schappen. Baldwin, die toondertijd door bet burgerlijke Engeland werd verafgood, wist o.a. de mijnw erkersstaking door uitzonde ringswetten bij te leggen. Maar daarna verminderde hoe langer hoe meer Baldwin's aanzien. IIij bleef niet lan ger staan op het niveau van een halvcn god. De reactioairste elementen van zijn kabinet wisten de bovenhand te krijgen cn op bin- ncnlandscti-politiek gebied volgde toen de reactionaire vakvereenigingswet, terwijl ei een einde kwam aan het zelfbestuur det gemeenten op financiéel-politiek gebied. In bui tenia ndsch-staat kundig opzicht geschied den eveneens dingen, die aan de populari teit van 't kabinet afbreuk deden: de huis zoeking bij de Arcos, waarop het afbreken der betrekkingen met Sovjet-Rusland volg de en de mislukking der Gcneefsche confe rentie inzake de ontwapening ter zee. Lord Cecil verliet het, zinkende schip, dat Cham berlain, de minister van buitenlandsche zaken, door de geheime, listige Engelsch- Fransche marine-overeenkomst cn door zijn dubbelhartigheid, wat liet vraagstuk van het Rijnland betreft, boven water probeerde te houden. De Engelsche correspondent van de Voss. Ztg. spreekt als zijn oordeel uit, dat Bald win en zijn partij het onderspit hebben ge dolven. omdat zij geen program hadden; desniettegenstaande koestert op 't oogen blik niemand in Engeland leedvermaak in verband met Baldwin's heengaan: „Men eert den fatsoenlijken tegenstander, die binnen 'l kader van begrensde politieke, psychologische en moreele mogelijkheden ;il het denkbare heeft, gedaan, om een mach tige partij, die in een overwinningsroes leefde, te behoeden voor al te groot mis bruik van haar macht DE OVERSCHREDEN BEGROOTING. Pilsoedski dekt zijn minister. Maarschalk Pilsoedski heeft eenige. da gen geleden aan den rechter van instruc tie in liet proces tegen clen oud-minister \an financiën Czechowilsj, die ervan wordt beschuldigd de begrooting te hebben over schreden. een brief geschreven, waarvan een afschrift is gezonden aan den staats president, den premier en de voorzitter van Senaat on Landdag. In dit schrijven ver klaart Pilsoedski, dat hij de schuld \oor de overschrijding van de begrooting 1927— 28 als toenmalig premier alleen op zich neemt Hij heeft den minister van financiën ver boden het parlement machtiging te vragen >oor de extra-uitgaven. De arbeidsmethode van den Landdag had hem niet gegaran deerd, dat eventueel de noodigc wettelijke maatregelen tijdig zouden zijn genomen. De zaak zal tusschen 15 en 20 Juni voor hst staatsgerechthof dienen. De hexigste uitbarsting sedert 1S10 Hille van 2000 graden Fahrenheit Napels, 3 Juin (V.D.) Behalve de sin- denten, die voor een plotselinge explosie de .vlucht moesten nemen, waarbij ver scheidene gekwetst werden, die thans in liet hospitaal verpleegd worden, is een oude man. die zijn huis niet wilde verlaten; overleden door een hartverlamming tenge volge van de buitengewone hitte. Verschillende boeren weigerden hun wo ningen te verlaten en moesten door de mili tairen met geweld verwijderd worden. Zoo moest o.a. een vrouw worden weggedragen, die beweerde, dat haar vader, die bij een vorige uitbarsting van den Vesuvius om liet leven was gekomen, ecu testament had nagelaten, waarin hij zijn afstammelingen verbood om ingeval van een nieuwe uit barsting hun huis te verlaten. De uitbarsting van den Vesuvius ver schilt in zoovere van de vorige van den Et- na. dat de Vesuvius thans behalve lava- stroomen ook asch, rook en vlammen uil den hoofdkrater stoot Slcenen cn asch worden lot een hoogte van 800 M de lucht in geslingerd. De deskundigen schallen de reeds uit gevloeide hoeveelheid lava op bijna 10 mu- liocn kubieke M.. terwijl er nog geen voor uitzicht. is. dat de uitbarsting spoodig zal eindigen. Prof Maladra zeide heden, dat deze uitbarsting de hevigste was sedert 1810. De autoriteiten, die eerst van mec- r.ing waren, dat de uitbarsting niet meer was dan de gewone verhoogde voorjaars activiteit, hebben dan ook alle maatregelen genomen om de bevolking te hulp te ko men. Signot Romano on dc ondersecretaris van publieke werken, Crollala.nzu, zijn hedenmorgen te Napels aangekomen en Mussolini zelf volgt de eruptie van nabij. De bevolking zelf is kalm cn hoopt nog sleed?,, dat de eruptie zal eindigen, voor dc lavastroom hun woningen bereikt. In de kerken wordt gebeden, processies, waarin rcliquieën meegedragen worden, doen hun rondegang. Hoewel talloozen op het oogenblik dak loos zijn, is de eigenlijke schade nog slechts gering, daar er slechts een dozijn huizen zijn vernield, wat wijngaarden cn boomen. Terzigno, met 7000 inwoners, is het eenige belangrijke centrum, dat werkelijk gevaar loopt, hoewel de lavastroom de neiging vertoont naar links om te buigen, zoodat er nog eenige hoop blijft, dat de stad ge spaard zal worden. De vurige lavastroom heeft thans een lengte van 5 K.M. Op een K.M. van den krater scheidt een smalle strook zich af naar- rechts en vloeit over oude lavabed- den, Caposecchi geheeten. zoodat hier geen direct gevaar bestaat. Een andere zijstroom aan den linkerkant stroomt direct in Oos telijke richting. Tenzij de lavamassa groo- ter wordt, verwacht men, dat de stroom om Terzigno heen zal trekken en de stad gespaard zal blijven. E»e vluchtelingen worden ondergebracht in Napels en Torro Annunziata, terwijl in schrijvingen geopend zijn, die reeds een be drag van 10000 lire opgeleverd hebben. Drie bataljons soldaten patrouilleeren door het bedreigde gebied. De geheele berg schokt, en rommelt. Boven den krater han gen zware wolken in een hellen rooden gloed. Napels 6 Juni (V.D.) Kort na midder nacht i3, begeleid door een reeks hevige explosies en een hel licht, de binnenste kegel van den krater, die gedurende lange jaren van rust gevormd was. geheel ver woest. Groote blokken steen, waarvan som mige naar schatting eenige honderden ki lo's zwaar, werden de lucht in geslingerd. Een geweldige vuurkolom schoot als een brandende geijser omhoog tot een hoogte van circa vijfhonderd meter boven de kra ter, terwijl wolken rook cn gas een dubbele hoogte bereikten. Een regen van gloeiende asch daalde over de geheele helling van den berg neer; een lichte bries woei de asch mijlenver heen. Prof. Alesandro Maladra zeide, dat het binnenste van den krater herschapen was in een meer van vloeibaar vuur met een diameter van ongeveer 1G0 voet. De tempera tuur van den gesmolten steen wordt, .geschat op ongeveer 2000 graden Fahrenheit. In zijn communiqué van hedenmorgen zegt prof. Maladra, dat iedere voorspelling over den duur of de intensiteit. van de eruptie thans nutteloos is. Voondurcnd worden aardbevingen gere gistreerd op den seismograaf van het ob servatorium. De krater vertoont groote scheuren, zoodat het buitengewoon gevaar lijk zou zijn thans de berg te beklimmen of onderzoekingen le doen anders dan per vliegmachine. Rome. 5 Juni (V.D.) De bewoners der bedreigde plaatsen, zooals Terzigno. hou den thans processies, waarin de heiligen beelden die volgens de overlevering de rit barsling van den Vesuvius in 190G hebben doorstaan, worden meegedragen. Tegen de verwachtingen in duurden he denmorgen de aardschokken onvermin derd voort. Op grond van de opgedane er varingen rekent, uien op uitbarstingen, welke zich om de zeven uur herhalen. Het geteisterde gebied wordt door carabi nieri cn militairen afgezet. De lavastroom nabij Caposechio schijnt echter iets in kracht cn snelheid le verminderen. De be volking bevindt zich niet in gevaar, terwijl verscheidene hooge autoriteiten op het ter rein van de aardbeving aanwezig zijn. Een schouwspel dal veel belangstellenden lokl. liet aantal nieuwsgierigen dat naar het gebied van de uitbarsting stroomt, is zeer groot. Na hel sluiten der fabrieken trekken duizenden uit de omliggende steden cn dorpen naar Terzigno om het verwoestende werk gade to slaan. Met groot lawaai werkt de lavastroom zich door de tuinen en over de wijnbergen Huizen worden eerst omsin geld en dan weggeschoven en verwoest. Het kraakt cn even later wijzen stofwolken de plaats aan waar een huis stond. Nu cn dan hebcn ontploffingen plaats, waardoor lavablokkcn tot meer dan 100 M. ver weg geslingerd worden Filmoperateurs zijn op de gevaarlijkste, plaatsen aangekomen. Ook wordt getracht geluidfilms op te nemen. Napels. 0 Juni (V U Dc Vesuvius is den gehcelcn nacht in werking gebleven. Er bestaat geeri gevaar meer voor do inwo ners van Terzigno, daar het bevel tol ont ruiming van de plaats tijdig uitgevoerd is en ceii strenge bewaking er voor zorgt, dat niemand zich meer in dc gevaarlijke zóne begeef I. Dc uitbarsting was omstreeks midder nacht zoo hevig geworden, dal van Napels uit de gloeiende 1 nvabjökken konden wor den waargenomen, wanneer deze werden weggeslingerd Deskundigen verwachten een spoedig einde van de uitbarsting. Rome, G Juni. (V. D.) In de omgeving van Terzigno heerscht thans rust. De ter assist en Lie gezonden troepen kunnen thans eenigszins van de vermoeienissen van het reddingswerk uitrusten en hebben slechts patrouille te doen, aangezien de lavastroom sedert eenigen tijd siiIsland is geko men. In totaal zijn tot nog toe 75 boerde rijen geheel of gedeelelijk vernield. Ook de post- en telegraafdienst, staat stil. Hoewel de schade nog niet te overzien is voert het bestuur van Terzigno .met de autoriteiten reeds besprekingen over den wederopbouw der vernielde gebouwen. Dc aartsbisschop van Napels, kardinaal Ascalesi, bezocht gisteren tijdens de heftigste uitbarsting Terzigno cn zegende de bevolking. Ondanks de vermindering van de heftig heid der uitbarstingen waarschuwt dc di recteur van het observatorium, prof. Ma ladra. de touristen om zich in de nabijheid van de Vesuvius le begeven. Ook de, troe pen hebben het strengste bevel om de be volking op een afstand te houden. De voorzorgsmaatregelen, zooals de ontruiming der dorpen, zullen nog eenigen tijd in wer king blijven. Overigens hebben verschillende geleerden het plan te kennen gegeven om de Vesuvius te bezoeken. Prof. Maladra deelt nog mede, dat de aardschokken gisteren vier uur duur den met een golvende beweging van onge veer 2 minuten. Te -1.24 uur werden zij on geveer vier minuten lang en gingen verge zeld van krachtige ontploffingen, die tot ongeveer drie uur hedenmorgen duurden, afgewisseld met rustpoozen. Daarbij viel een steenregen cn liet uitslooten van gloeiende lava waar te nemen. Thans is op den bodem van den krater geen gloeiende lava meer te zien. Dr. Signore, een assis tent van het observatorium, heeft heden een nauwkeurig onderzoek ingesteld in de Valle d'Inverno en de geheele omgeving. Hij constateerde, dat de vloeibare lava be gon te stollen. Ook de aardbewegingen worden minder. Hedenmiddag om vijf uur Groote Koppel 11, Amersfoort Telefoon 1135 Moderne modellen. Het plan-Young goedgekeurd. Parijs, G Juni. (V.D.) De deskundigen hebben heden hun advies aan de volledige commissie van deskundigen inzake het aanvaarden van het plan-Young voltooid. Hedenmiddag zal de commissie in plenaire zitting bijeenkomen. liet vraagstuk van de nationale seering der mijnen De a.s. troonrede P a r ij s, G Ju n i. V. D. liet sia.it thans definitief vast, dat de onderteekening van de overeenkomst der deskundigen morgen middag om vijf uur in Hotel „George V" zal geschieden. De zitting zal openbaar zijn. Voorloopig zullen dc deskundigen hun initialen onder het sfuk zeilen. I)e officiee- le tekst is in het Duitsch, Engelsch en Fransch gesteld. Morgenmiddag zal echter alleen de Engelsche tekst geparafeerd wor den. daar de tijd voor een onderzoek der beide andere teksten ontbreekt. Dr. Schacht zal Zaterdag a.s. Parijs ver laten cn zich nog twee dagen iri Frankrijk ophouden om het graf van zijn in den oor log gevallen broer le bezoeken Geheim rat Knstl zal Maandag vertrekken, terwijl de \nicr'ikaansche deskundigen Zaterdagmid dag met de ..Aquitania'' naar New \ork gaan. Bij een onderhoud tusschen Owen Young en Schacht omtrent de puclicatie werd besloten, dat de tekst in de hoofdste den van de deelnemende landen Zaterdag in de morgenuren aan de pers zal worden medegedeeld, Blijkens een Londehsch bericht veronder stelt men algemeen, dat de Lord-kansèljer der arbeidersregeering lord Sankey zal zijn, die voorzitter is geweest van de com missie voor dc mijnindustrie, welker rap port een voorstel inhield tol nationalisee ring van de mijnen. Dc tegenwoordige con tracten in dc mij non loopen af legen het einde vail dit jaar en men vraagt zich af, of de regeering met de hulp van de liberalen en dc arbeiderspartij ben wetsontwerp in zat kunnen dienen en laten aannemen in den zin van de nationaliseering der mijnen, waardoor de mijnwerkersfractie der arbei derspartij haar zin zou krijgen. In bevoegde kringen denkt men, dat. J. II Thomas belast zal worden mei de nieuwe portefeuille voor de werkloosheid Londen, 5 Juni (V.D.) Algemeen ge looft men, dat de troonrede, welke door de arbeidersregeering voor dc opening van het parlement op 25 Juni wordt samengesteld, zeer gematigd zal zijn en dat de regeering daarin als haar ernstige wcnsch zal uit spreken de zaak van de algemeene ontwa pening tg dienen en zich ernstig bezig zal houden met liet vraagstuk der werkloos heid. De vreugde bij cle arbeiderspartij. In de vergadering van het bestuur der arbeiderspartij werd gisteren besloten een overwinnings- en dankofferfonds op te rich ten ter herdenking van de vorming dei- tweede arbeidersregeering. Londen, G Juni. (V.D.) De kabinets vorming door Macdonald maakt snelle vor deringen cn zal uiterlijk Vrijdag gereed zijn. Het nieuwe kabinet zal dan Zaterdag of Maandag vroeg voor zijn eerste zitting bijeenkomen. Omtrent de samenstelling zelve bestaat nog geen zekerheid. Volgens de bladen is de benoeming van Arthur Henderson tot minister van buitenlandsche zaken zoo goed als zeker, hetgeen van an dere zijde echter weer wordt tegengespro ken. Doordat de benoeming van Thomas tot minister der werkloosheid thans vast staat, is het vraagstuk der bezetting van het ministerie van buitenlandsche zaken des le moeilijker geworden. Thomas zal waarschijnlijk ook de functie van Zegel bewaarder op zich nemen. In een interview zeide Thomas, er zich van bewust te zijn, dat. de bestrijding van de werkloosheid met zeer groote bezwaren gepaard zal gaan, doch liij verklaarde zich van gnn- scher harte aan deze zaak le wijden, en geen halve maatregelen te zullen nemen. Verder zal de arbeiderspartij een nationaal economische commissie benoemen, welke de wetenschappelijke basis van de in- dustrieele ontwikkeling zal onderzoeken. In de gebieden, waar een sterk overschot aan geschoolde arbeiders bestaat, zat getracht worden door een gedeelte hunner naar an dere gebieden te doen verhuizen, lucht te verschaffen. Overigen? zal de LoBour-re- geering de emigratie aanmoedigen. In de zoogenaamde wetcnschappelijken generalen staf der regeering. die den mi nister van arbeid, den minister van liet vervoerwezen cn dien der gezondheid zal omvatten, rust de beslissing bij Thomas. Macdonald zal Hoover ant woorden. Londen, G Juni 'II N'.'i Volgens een bericht uit Washington heeft liet Ameri- kaansche departement van buitenlandsche zaken bericht ontvangen, dat Macdonald zich bereid heeft verklaard om binnen '»S uur na zijn ambtsaanvaarding te antwoor den op de rede van Hoover in zake hot bij eenroepen van een conferentie voor de ont wapening ter zee, weerbericht. Hoogste barometerstand: 7G0.7 te La Conina. Laagste barometerstand: 735.1 tc Bluav undshuk. Verwachting tot den avond van S Juni: Matige tot zwakke W. tot Z. wind. aanvankelijk afnemende bewolking en weinig of geen regen, weinig verandering in temperatuur. De uitwisseling der ratificatie- oorkonden IT o m e, 6 Ju n i. (II. N.) De uitwisseling der ratificatie-oorkonden van de Lateraan- verdragen zal Vrijdag in de Congregatie- zaal van liet Vatica.au plaats hebben. De stad van het Vaticaan zul dan, volgens de in liet verdrag bepaalde gebiedsuitbreiding, als onafhankelijke staat bestaan. De nieu we grenslijn is voorloopig door een afzet ting aangeduid, welke later door een fraai gesmeed ijzeren hek zal worden vervangen. Aan de ingangen worden wachten van de Zwilserscbe garde opgesteld. Na do uil wisseling der oorkonden worden een Pau selijke Nuntius bij het Quirinaal en een Italiaapsche gezanUbij de Heilige Stoel be noemd. De bladen kregen over liet alge meen slechts een overzicht \an den brief van don Paus aan Kardinaal Gaspqrri. Al leen de Teverc verklaart, dat aan tien vooravond van de uitwisseling «Ier ratifi catie-oorkonden ccu dergelijke brief van den Paus werd verwacht, welke de begin selen waarop de kerk steunt scherp zou formuleeren. Deze houding van de Tevere, die enkele maanden geleden nog scherpe aanvallen tegen de Curie bevatte, doet. ver moeden. dat met den brief van den Paus, het incident als gesloten wordt beschouwd. Ali Achmed Klian gex'ongen genomen Constantinop'el, 6 Juni. (V.D.). Naar uit Teheran gemeld wordt, heeft, volgens half officieele berichten dc stam der Sjin- wari's prins Ali Achmed Khan, die zich had doen uitroepen tot koning van Afghanistan, gevangen genomen in de nabijheid van Djel- lalabad en hem overgelev erd aan de troepen van Habib Oellah Een conferentie van Habib Oellah met de stammen. P e s j a vv a r, G Juni. (V. D.) Overeen komstig de raadgevingen, die Ilabib Oellah. te Kaboel van verschillende zijde hebben bereikt, heeft Habib Oellah een conferentie bijeengeroepen van de leiders van alle Afghaansche stammen. Hij beloofde hen, indien zij zouden meewerken tpt een rus- .tige ontwikkeling van het land, volle vrij heid van beweging voor hun stammen. Hij ontkende, dat hij het plan had de conscrip tie in te voeren en kondigde aan, dat de nieuwe regeering niet in relatie zou tre den met vreemde mogendheden, met uit zondering van Engeland. ALCOHOLISCHE DRANKEN OP DE GEZANTSCHAPPEN. Engeland komt tcqemoet. Amerika L onde n, G J u n i. (H. N.) De Engelsche gezant te Washington heeft aan het Ame- rikaansche departement van buitenland sche zaken medegedeeld, dat het Engelsche gezantschap voortaan geen alcoholische dranken meer zal betrekken. Naar verluidt moeten de overige diplomaten het met dit optreden van den Engelschen gezant niet eens zijn. omdat zij in den eisch. geen alco holische dranken op dc gezantschappen meer le hebben, een inbreuk op de diplo matieke voorrechten zien.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1929 | | pagina 1