DE EEMLANDEü
BUITENLAND.
GARAGE MOLENAAR Telefoon 1212
WILLEM GROENHUIZEN
Gouden- en Zilverenwerken.
Maandag 17 Juni 1929
27e Jaargang No. 293
BUITENLANDSCH OVERZICHT
INTERNATIONALE BANK
TE AMSTERDAM?
AUTORENNER GEDOOD
DE RAADSZITTING TE
MADRID TEN EINDE
DAWES BIJ MACD0NALD
M0T0RL00S VLIEGTUIG
NEERGESTORT
BRAM WELL BOOTH f
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maandeo voor Amersfoort f2.10, per maand f 0.75. per
week (met gratia verzekering tcgeD ongelukken) f 0.171/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 513
DIRECTEUR-UITG EVER! J.VALKHOF f
DAGBLAD
PRIJS DER AOVERTENTIEN van 1—4 regels 1.05 met Inbegrip vas een bewijsnummer,
elke regel meer f0.25. Llefdadlghelds-advertentlön voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentlfcn „KEITJES" bij vooruitbetaling t5 regels
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen I 1.Bewijsnummer extra 0.05
Een inval der Russen in Mon
golië. Vermoedelijk onjuiste
ol overdreven berichten.
De betrekkingen tusschen Rusland
China waren den laatslen tijd niet van al
te prettigen aard. Te Moskou was men ont
stemd, omdat in de gebouwen van t Rus
sische consulaat te Cliarbin en ook elder:
in Mandsjoerije met goedvinden der regee
ring van Nanking huiszoekingen werden
verricht. Hierbij moet nogal wat materiaal
gevonden zijn, dat de Russen in opspraak
bracht, daar uit de stukken, volgens de bi
richten, bleek, dat van sovjetzijde op het
Chineesche grondgebied werd geïntrigeerd
tegen de centrale regeering te Nanking. Er
hadden dan ook verscheidene aanhoudin
gen plaats en er volgde een onaangename
nota-Wisseling. Ook op andere wijze waren
de Chineesche autoriteiten den Russen on
aangenaam.
Heeft Moskou tenslotte zijn geduld ver
loreiv.' Als men de Engelsche pers mag ge-
looven, zeer stellig. Deze brengt zeer sen
sationeel nieuws. De Daily Express bevatte
een bericht met den grooten kop „Een oor
logsdaad der sovjetregeering in China',
waarin werd meegedeeld, dat Rusland tot
de eerste rechtstrecksche oorlogshandeling
tegen China is overgegaan als gevolg van
de jongste Chineesche uitdagingen in
Mandsjoerije. Sovjettroepen, zoo weet. het
Engelsche blad te melden, hebben reeds de
Siberische grens overschreden; er zouclen
posten in Ivhailar (Mongolië) zijn opgericht
en exlratreinen voeren op de irans-Siberi
sche spoorlijn versterkingen aan. Deze
nieuwe troepen zullen aan de Russisch-
Chineesehe grens samengetrokken worden.
De gouverneur van Mandsjoerije, Tsjang
IIsu Liang, zoon en opvolger van Tsjang
Tso Lin, zou een dringend beroep op Nan
king hebben gedaan, waarin hij om maat
regelen ter bescherming van zijn gebied
verzocht. Een plenaire zitting van den cen-
tralen uitvoerenden raad moet in allerijl
zijn uitgeschreven om den dreigenden toe
stand te overwegen. De regeering in Nan
king ontving ook telegrammen van Chinee
sche consuls in Rusland, volgens welke de
Chineesche consulaten door Russische troe
pen omsingeld zijn.
Ook de Daily Telegraph heeft berichten
uit Peking ontvangen, volgens welke Tsjang
Hsu Liang aan do regeering te Nanking
heeft verzekerd, dat hij in staat is de grens
behoorlijk te beschermen. Tsjang IIsu
Liang schot het aantal Chineesche 'troepeÖ,
dat ten Noorden van den Grooten Muur
.staat, op 300.000 volledig uitgeruste man
schappen, die over veldgeschut, houwitsers
en voldoende munitie beschikken De Nan-
kingsche regeering heeft nochtans, volgens
het bericht der Daily Telegraph, den cen-
tralen uitvoerenden raad bijeengeroepen om
te besluiten op welke wijze een diploma
tieke actie moet worden ingeleid. En wal
zal Japan doen? Aangenomen wordt, dat
Japan zal ingrijpen, wanneer te beschikken
valt over bewijzen, dat de Russische inval
een zoodanigen omvang aanneemt, dat ge
heel Mandsjoerije (waar Japan groote eco
nomische belangen heeft) gevaar zou loo-
pen. De Chineesche (roepen zouden reeds
zoo goed als gemobiliseerd zijn.
De Daily Telegraph wijdt zelfs een hoofd
artikel aan het geval, waarin het blad op
merkt, dat, wanneer de mededeelingen van
den gouverneur van Mandsjoerije worden
bewaarheid, de toestand zeer ernstig kan
worden, nog afgezien van het feit, dat deze
actie een merkwaardig licht werpt op de
oprechtheid der sovjetregeering, toen deze
het pact van Kellogg aanvaardde. Volgens
het blad is het misschien Ruslands bedoe
ling Buiten-Mongoliê te annexeeren, dat een
in naam onafhankelijke en hulpelooze repu
bliek vormt en verder een deel van Chi-
neesch Mongolië te bezetten, totdat genoeg
doening is verkregen in verband met de
overvallen op de Russische consulaten.
Mocht Mandsjoerije zelf aangevallen wor
den, dan zou dit een ingrijpen van Japan
ter bescherming van zijn uitgebreide eco
nomische belangen in deze provincie tengc
volge kunnen hebben Wanneer het werke
lijk tot vijandelijkheden mocht komen, clan
zou de geheele internationale toestand in t
Verre Oosten, die pas verbeterd is, opnieuw
onzeker en gevaarlijk kunnen worden.
Men ziet dus: de Britsclie pers ziet dc*
Toekomst donker in. Doch nu doet zich een
wonderlijk geval voor. Volgens berichten uit
Tokio, Nanking, enz weet men daar van al
die erge dingen, waarmee de Engelsche
pers de wereld in beroering brengt, niets.
Heeft men dus slechts met fantasieën te
cloen? Of met schromelijke overdrijvingen?
Dit is geenszins onmogelijk. De atmosfeer
was inderdaad een beetje geladen en er
heerschte een zekere nervositeit. Onder
deze omstandigheden behoeft, het niet te
verbazen, dat plotseling een wild gerucht
de ronde doet, dat misschien mede zijn ont
staan te danken heeft aan een felle haat
in Britsche conservatieve kringen jegens de
Russen, dezelfde Russen, met wie Macdo-
naid dezer dagen voornemens is weer di
plomatieke betrekkingen aan te knoopen.
ONTPLOFFING IN EEN CELLULOID-
FABRIEK
In een celluloidfabriek bij Weencn is op
\et in brand raken van een filmrol een ont
ploffing gevolgd. Twee arbeiders werden, ge
dood. De anderen konclcn zich redden.
LUXE AUTO-VERHUURIiVRICHTING
IV1ET EETROUWBARE CHAUFFEURS
Langestraat 43.
Het juiste adres voor Uw
TEL. 852.
Duitschland \erkiest Amsterdam
boven Bazel, de plaats waar
Amerika haar wil
vestigen
Beslissing voor 1 September
Parijs, 1G Juni (V.D.) Overeenkomstig
hef vijfde aanhangsel van liet rapport der
commissie van deskundigen zal tot hel rege
len van den overgang van liet Davvcs-plan
naar het pJan-Young oen commissie gevormd
worden, die waarschijnlijk in de tweede helft
van Juni bijeen zal komen. Men verwacht,
dat de organisatie-commissie voor do inter
nationale bank op 23 Juli a.s. bijeen zal ko
men. Dc plaats, waar de bank haar zetel zal
hebben, moet door de regeeringen worden be
paald. Frankrijk en België geven den voor
keur aan Brussel, de Engelschen aan Lon
den, dc Amerikanen aan Bazel, terwijl de
Buitschers den voorkeur aan Amsterdam ge
ven. De technische conferentie zal ongeveer
1-i dagen duren, waarna, nadat 't volledige
ontwerp is samengesteld, de diplomatieke
besprekingen beginnen. Dc regceringsvertc-
genvvoordigers, waarschijnlijk zelfs de lei
ders der regccringcn, zullen, naar dc offici
euze „Excelsior" mededeelt, waarschijnlijk
na 15 Augustus Ic Badcn-Baden bijeenkomen
teneinde de definitieve inwerkingtreding van
het plan-Young te regelen, alsmede tot het
bepalen van den zetel der internationale
bank. Indien dc werkzaamheden vlot van
stapel loopen zal de bank voor dc internatio
nale betalingen misschien reeds per 1 Sep
tember a.s. haar werkzaamheden kunnen be
ginnen.
Pay Kcecky dc overwinnaar van
Indianopolis tc Alten a
omgekomen
Londen, 10 Juni. (II. N.) Te Altonn
in den Amêrikaanschen staat Pennsylva
nia is bij automóbielvvedstrijden een auto
verongelukt, waarop drie andere wagens
inreden. Daarbij is de bekende renner Pay
Keech. de overwinnaar van den nulowed-
strijd in Indianopolis, gedood. De bestuur
ders van de overige verongelukte wagens
liepen ernstige verwondingen op.
DE VERKIEZINGEN IN ZUID-AFRIKA.
Do indruk in Engeland.
De correspondent van de Manchester
Guardian to Johannesburg meldt, dat groote
druk op Hertzog zal worden geoefend om
Cïcsvvell en de andere arbeidersministers
uit zijn gereconstitucerd kabinet tc weren.
Dc correspondent is vangevoelens, dat dc
verkiezing dc politieke dood van Smuts bc-
teekent, omdat zijn partij thans bijna alleen
uit Engelschen bestaat, terwijl van de
groote partij, die Botha hem naliet maar
acht leden in den Volksraad terugkecrcn.
BOTSING TUSS3HEN COMMUNISTEN EN
POLITIE.
Enkele gewonden.
Hamburg, 10 Juni (V.D.) Gisteravond
tegen negen uur kwam het ie Billstedt tot
een botsing tusschen communisten en politie.
Do communisten demonstreerden met een
vaandel, dat het opschrift droeg „Rotfront
trotz alledcm", terwijl de deelnemers aan de
demonstratie het insigne droegen van den
verboden Roodcn Frontstrijdoi-sbond. Teen
de politie het vaandel in beslag wilde nemen
ontstond er een handgemeen, waarbij van dc
wapens gebruik werd gemaakt, terwijl de
communisten messen trokken. Een aantal
personen werd gewond, waaronder een poli-
tie-agent zoodanig, dat hij in een ziekenhuis
moest worden opgenomen.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK.
Een ernstg auto-ongeluk heeft Zaterdag
nacht kort na 12 uur op den weg van Stutt
gart naar Esslingcn plaats gehad. Eön auto
mot vier inzittenden sloeg uit onbekende
oorzaak over den kop. De chauffeur en een
naast hem.zittende dame kwamen met den
schrik vrij, doch de andere inzittenden,
twee dames uit Stuttgart, werden zoo ern
stig gewond, dat zij spoedig daarop over
leden.
ITALIAANSCH VLIEGTUIG
GENOMEN.
IN BESLAG
Over verboden Grieksch gebied
gevlogen.
Een Italiaansch watervliegtuig van de
lijn GenuaAlexandrie heeft over de ver
boden zone van het arsenaal op het eiland
Leros gevlogen. Het vliegtuig werd bij aan
komst op Grieksche bodem door de overlie
den in beslag genomen. Ecu onderzoek
wordt ingesteld.
VLIEGTUIG NEERGESTORT TE DESSAU.
Twee gewonden.
Dessau, 1G Juni (V.D.). Bij een oefen-
vlucht met liet toestel D. 1615 raakte het
vliegtuig bij het dalen op het terrein der
Junker-fabrieken met liet landingsgestel ver
ward in de telefoondraden langs den weg,
die langs het liegveld loopt. Het toestel
sloeg ccnigc malen over dc kop en werd ge
heel vernield. Dc piloot Vleier liep ccnige
lichte kwetsuren op, terwijl de passagier, een
15-jarige jongen, met ernstige verwondingen
in een ziekenhuis moest worden opgenomen.
Een woordduel tusschen Zaleski
en Slresemunn
Betreureoswaardig incident
Dc Raad van den Volkenbond heeft Za
terdag zijn werkzaamheden beëindigd. De
slotzitting, die op '11 uur was vastgesteld,
moest worden uitgesteld, aangezien de on
derhandelingen tusschen Duitsche en Pool-
schc gedelegeerden onder leiding van
Adatsji over de liquidatie van Duitsclic be
zittingen nog niet tot een uitkomst hadden
geleid. Eindelijk werd men het echter eens.
Adats:i deelde in de openbare zitting mede,
dat er zoo spoedig mogelijk onder zijn lei
ding directe onderhandelingen zullen plaats
hebben tusschen Polen cn Duitschland.
In een lange uiteenzetting over de kwes
tie wierp Strcscmann den vertegenwoordi
ger van Polen voor dc voeten, dat hij mis
bruik had gemaakt van dc Spaansche gast
vrijheid door de tusschen beide landen
hecrschendc geschillen aan de groote klok
te hangen. Hij maakte er Zaleski eveneens
een grief van, dat hij do incidenten van
Oppeln in den Raad ter sprake had ge
lnacht, welke incidenten Strcscmann diep
betreurde. Er waren, naar hij verklaarde,
maatregelen genomen, er is een instructie
copcnd on Strcscmann stond er voor in,
dat de Pruisische regeering tc dezer zake
loyaal zou optreden.
Zaleski ontkende, dat liij aan de pers
eeriigerlci interview had toegestaan over de
Poolsch-Duitschc betrekkingen; hij herin
nerdc er aan, dat Polen dc zaak van Op
pc-ln niet voor den Volkenbnod had. ge
bracht en dat hij ernstig -vvenschtc, dat de
vraagstukken, die Duitschland cn Polen
kunnen verdeden, rechtsstrecks tusschen
béide landen geregeld worden.
Adatsji bracht uit naam zijner collega's
warmen dank aan regcenng cn volk van
Spanje voor de ontvangst» en huldigde eer
biedig liet Spaansclic koninklijke paar.
G. Nypels seinde Zaterdagavond nog uit
Madrid aan het llbld.:
De slotzitting van den' Raad kenmerkte
zich door een betreurenswaardig incident,
doordat dc Duitsche vertaler Schmidt in de
Franschc vertaling van debrede van Strcse-
maiïn, waarin Strcscmann Zaleski scherp
berispte, sterker cn nict-diplomatieko uit
drukkingen gebruikte, die Strcscmann niet
ebezigd had. Gelukkig moest deze vertaling
den Raad meer schokken dan Zaleski, die
liet Duitsch volkomen verstaat en zijn ant
woord opstelde tijdens de vertaling, zoodat
ij zicli aan den Duitschen tekst kon hou
ten en dc grove woorden van den vertaler
kon laten passeeren. Zoodoende kwam het
niet tot een uitbarsting.» die overigens de
kansen van Polen op herkiezing in den
Raad in September a.s. zou verminderd
hebben. Zoo verwierf Polen zich dc goed
gezindheid voor de Y.B.-vergadering van
September en werd de goede indruk van
leze zitting niet te zeer door dit incident
bedorven.
Do hccle zaal juichte de welsprekende
woorden, waarmede Adatsji den koning, de
koningin cn heel Madrid voor dc prachtige
ontvangst dankte, warm toe.
Een infor motorisch en algemeen
bevredigend onderhoud
Londen, 10 J'u'n'i. (H. N.) De samen
komst tusschen Dawes en Macdonald heeft
vandaag te Forres in Schotland overeen
komstig liet vastgestelde programma plaats
gehad. Macdonald wachtte den gezant aan
het station op. Beide staatslieden groetten
elkaar zeer hartelijk. Zij hielden een korte
toespraak lot de menigte, om deze voor de
belangstelling to danken en begaven zich
vervolgens per auto naar „Logiehouse", een
buitenverblijf van sir Alexander Grant, een
vriend van Macdonald
Generaal Dawes verklaarde na afloop van
het onderhoud, tegenover de journalisten,
dat hij Dinsdag a.s. te Londen een red
zal houden, doch voor dien tijd geen verkla
ringen kan afleggen. Macdonald ontving na
het onderhoud de journalisten, aan wien
hij verklaarde, dat hij vandaag met Dawes
ccn algemeen informatorisch, cn wat de
resultaten betreft, zeer bevredigend, onder
houd had gehad over den tegenwoordigen
stand van het vraagstuk der ontwapening
ter zee, voor zoover de Vereenigde Staten
en Engeland daarbij zijn betrokken. Dawes
denkt dit vraagstuk tot onderwerp te ne
men voor de rede. die hij Dinsdag op het
Pilgrim's-diner zal houden, terwijl Macdo
na 1 cl datzelfde tegelijkertijd te Logiehouse
zal doen, teneinde op deze wijze de onder
handelingen op gang te brengen. Wij bei
den, aldus zeide Macdonald, hebben den
wensch orn met alle duidelijkheid cn na
druk te verklaren, dat wij in deze kwestie
de overige zeemogendheden als welkome
medewerkeds verwachten voor de geluk
kige oplossing van een vraagstuk, waarvan
dc vrede van de geheele wereld afhangt.
HITTEGOLF TE ROHIE
Sedert enkele dagen lieerscht te Rome
een hittegolf gisteren werd een tempera
tuur geregistreerd van 36 gr. Celsius.
VRIENDSCHAPSVERDRAG TUSSCHEN
SPANJE EN FRANKRIJK.
Pa rij s, 16 Juni (H.N.): Dezer dagen zal tc
Parijs door den Spaanscheri. gezant en mi
nister Briand een verdrag van vriendschap
m arbitrage tusschen Spanje cn Frankrijk
worden onderteekend, waarover Briand bij
zijn verblijf te Madrid de laatste onderhan
delingen heeft gevoerd.
EEN VLIEGER EEN ARM AFGESLAGEN
Op het vliegvled te Schlcisshcim kwam dc
vlieger Kiugcr in aanraking met den pro
peller van een taxibond vliegtuig, waardoor
zijn rechterarm met zoo'n kracht werd afge
slagen, dat dit'lichaamsdeel tien meter ver
der werd gevonden. Dc ernstig gekwetste
man is naar het ziekenhuis te München
overgebracht.
HET VRAAGSTUK DER MARKEN.
Belangrijke tegenstellingen.
Naar dc Chicago Tribune uit Brussel ver
neemt, moet reeds zijn uitgelekt, dat dr. Rit-
tcr, de Duitsche onderhandelaar, op instruc
tie van dir. Schacht geweigerd heeft in te
gaan op den eisch om 37 annuïteiten ieder
van '24 milliocn mark te betalen ter vergoe
ding van de zich nog in België bevindende
markbiljetten. Dr. Ritter moet er op gewezen
hebben, dat na den wapenstilstand in Bel
gië Duitsche eigendommen in beslag geno
men on voor een spotprijs verkocht zijn.
Voorts hebben vele Belgen scheepsladingen
Duitsche markbiljetten voor speculatieve
doeleinden in Belg'c ingevoerd, waarvoor
men thans aflossing tegen de goud waarde
verlangt. Dr. Rittei moet de betaling van ten
hoogste 10 annuïteiten van 25 millioen heb
ben voorgesteld.
\oodlotlig ongeval bij het onthullen
van een oorlogstgedenk
teeken
Twee inzittenden verpletterd
B e r 1 ij ii16 Juni. (H. N.) De bekende
record-vlieger voor glijvluchten F. Schulz
is vandaag met zijn vliegtuig neergestort cn
doodelijk verongelukt. Hij was van Maricn-
burg in West-Pruisen vertrokken, vergezeld
van den vlieger Kaiser, om naar het
plaatsje Stuhm te vliegen, waar een ge-
denkteeken voor in den oorlog gevallenen
werd onthuld. Het ongeluk geschiedde toen
het vliegtuig op aanzienlijke hoogte boven
dit gedèrikteekeö cirkelde. De draagvlakken
scholen op eens los en de romp van het
vliegtuig viel voor de oogen van duizenden
toeschouwers naar beneden. Een vrouw ep
e*n kind werden door het vallende vlieg
tuig nog getroffen, doch bleven als door
een wonder nagenoeg ongedeerd, zoodat zij
weer van den grond konden opstaan en zich
uit de voeten maakten. De brandweer, die
toevallig passeerde, haalde de verongeluk
ten onder de overblijfselen van het vlieg
tuig vandaan. Schulz was op slag gedood.
Zijn armen en beenen waren o.a. gebroken.
Kaiser had een schedelbreuk gekregen en
overleed spoedig daarop. Onder de treur
muziek van de Reichsvvehr, die bij de ont
hulling aanwezig was- geweest, werden de
lijken naar het lijkenhuis van het zieken
huis vervoerd.
WEERBERICHT.
Hoogste barometerstand:
770.1 te Brest.
Laagste barometerstand:
752.2 te Seydisfjord.
Verwachting tot den avond
van 18 Juni:
Zwakke tot matige veran
derlijke wind, meest licht be
wolkt, droog, iets warmer
overdag.
MINAHASSA BLOEMPJE
COLLECTE
op WOENSDAG 19 JUNI a.s.
ten behoeve van de oprichting van 'n
SANATORIUM VOOR LONG
LIJDERS EN CENTRAAL ZIE--
KENIIUIS in de MINAHASSA
(Noord-Celebes. Ned. Indie)
Hel \'olk der Minahassa deed veel
voor Nederland
Doel U nu iels voor zijn ziekenI
HET COMITÉ.
De ex-leider van het Heilsleger
plotseling overleden
Londen, 16 Juni. (V. D.) Generaal
Bramwell Booth, van het Leger des Ileils,
is hedenavond plotseling overleden.
Wij mogen in herinnering brengen, dat
Generaal Booth sinds lang lijdende was.
Dc ziekte werd van dien aard, dat voor
aanstaande bevel voerenden in het Heils
leger daarin een aanleiding vonden, om
hem van het leiderschap te ontzetten. Men
zal zich herinneren, dat deze actie aan een
heele procedure het leven schonk, die-
sterk de aandacht heeft getrokken, doordat
daarin lot uiting kwam een streven, om
het Leger des Ileils, wat de leiding be
treft, op een moderner leest te schoeien.
Het doodsbericht van generaal Booth
komt toch nog onverwacht, daar de laat
ste berichten omtrent zijn gezondheidstoe
stand gunstig luidden.
De dood heeft ook hier weer een einde
gemaakt aan een zeer arbeidzaam leven,
dat geheel geheel gewijd was aan de be
langen van de menschheid.
Bramwell Booth was de zoon van .Wil
liam Booth, den stichter van het Heils
leger. wiens voetsporen hij drukte hij zijn
arbeid. Hij schijnt echter niet zulk een
krachtige figuur geweest te zijn als zijn
vader.
Ongetwijfeld zal dit bericht in breeden
lering met innig leedwezen worden ver
nomen. Vooral in Holland had de generaal
eel vrienden.
FELLE HITTE TE NEW-YORK.
Vijf dooden.
Londen, 15 Juni. (H.N.) De hitte te
Xew-York was gisteren buitengewoon groot.
De thermometer wees den hoogsten stand
sedert 37 jaar aan. Vijf personen zijn tenge-
olge van de hitte bezweken.