DE EEMLANDEQ
GARAGE MOLENAAR Telefoon 1212
WILLEM GROENHUIZEN
Vertrouwenshuis
Woensdag 26 Juni 1929
27e Jaargang No. 301
BUITENLANDSGH OVERZICHT
„OSnCD" unzeBeiAi
Juwelier.
GEHEIMZINNIGE MOORD
FENG NAAR EUROPA?
BUITENLAND
China eensgezind?
HET LAGERHUIS BIJEEN
ln Elzas Lotharingen
ABONNEMENTSPRIJS per 3 «aiadeo voor Amersfoort f 2.10, per aund f 0.75, per
1—1week (met gratl# vtrsekcriag tegea ongelukken) f 0.17'/»
Binnenland franco per post per 9 maanden f 3.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 513
DIRECTEUR - UITG EVECI J.VALKHOfT
DAGBLAD
PAUS OER ADVERTENTIEN «a*<nt: lob^php v.n Uvjtn.mmtt.
elk, ftgtl nHt tO.TI. tlM.Af.. J, f, .„a, fa
Wh vu dca pry*. Klein» Advertutll» .KEITJES" bo nenMuitUp :~i n^u
50 cal, elke regel mttt 10 Seal, driemaal plaatjes I I.—. "--pl 0.0)
De rede van Stresemann.
Stresemann zag er nog wat overspannen
cn flets uit, toen hij Maandag den Rijksdag
binnenkwam Een fletsheid, die echter ge
camoufleerd werd door de natuurlijke le
vendigheid van zijn bewegingen. In den
loop van zijn rede heeft men van die flets
heid heelemaal niets meer gemerkt. Zijn
geest en temperament hebben de lichame
lijke inzinking, naar "t schijnt, totaal over
wonnen.
Zelfs zijn verbitterdste tegenstanders zul
len 't er over eens zijn, dat de Rijksminis
ter van Buitenlandsche Zaken gisteren een
foreche cn kloeke rede heeft gehouden,
noI gloedwarme overtuiging ook al heeft
hij zijn politieke tegensanders natuurlijk
niet tot zijn inzicht bekeerd
De Duitsch-Nationale en de andere oppo
sitie-partijen hebben den minister niet met
rust gelaten, en hem tijdens zijn rede her
haaldelijk met interrupties bestookt. Inter
rupties, die den getrainden spreker geen
oogenblik van zijn stuk brachten, integen
deel het vuur van zijn betoog nog vlam-
mender lieten oplaaien.
Twee hoogtepunten bereikte zijn rede,
met name toen hij Hugenberg te lijf ging
en toen hij de Rijnland-ontruiming ter
sprake bracht.
Hugenberg is op 't oogenblik de leider
\an de Duitsch-Nationalen. een leider even
wel. die geen zitting heeft in bet parle
ment. Graaf Westarp heeft als aanvoer
der van de Duitsch-Nationale oppositie in
den Rijksdag geen vriendelijke dingen ge
zegd, maar de manier waarop Hugenberg
zich verstaanbaar maakt is altijd nog een
paar nuances scherper.
In Marburg heeft Hugenberg voor de
studenten een van zijn met vlammende
leuzen doorspekte redevoeringen gehouden.
Hij verkondigde daar o.m.: „Door de cri
sis heen, als proletariër en als held, naar
de vrijheid". Wie zou tot proletariër wor
den? vroeg Streseman gisteren nuchter.
Zij, die den economischen toestand in han
den hebben zeker niet. De middenstand
echter wel. Wanneer men op deze wijze door
de crisis heenging ,zou Duitschland aan 't
Mot de zwaarste crisis beleven, waarvan
het niet meer zou herstellen.
Het tweede hoogtepunt bereikte zijn
rede, toen hij over de ontruiming van het
Rijnland sprak, en zeide geen nieuwe con
cessies te willen doen in den vorm van
toestemming tot een controlê-com
missie. De Duitsche Regeering stelt zich
hier op het standpunt van Locarno en zou
eerder de komende onderhandelingen wil
len zien verongelukken dan dat zij in een
z.g. verzoeningscommissie bewilligde.
Dat de gebeurtenissen in den Duitschen
Rijksdag vooral in Frankrijk met spanning
worden gevolgd, spreekt wel vanzelf, daar
de Fransche regeering alle belang heeft bij
een zoo snel mogelijke samenkomst der
nieuwe politieke conferentie. Het parlement
in Parijs moet namelijk vóór 1 Augustus
een beslissing genomen hebben inzake de
schuldenregeling met Amerika, en wil na
tuurlijk voor dien tijd weten hoe men met
de plannen van Young uit is. Als Duitsch
land inderdaad de Rijnland-ontruiming als
eisch stelt, zal dit het welslagen van de
conferentie ontzaglijk zwaar maken ge
zien de pertinente begeerte van Frankrijk
naar een controle-commissie.
Het staat nog altijd niet vast waar de
komende politieke conferentie zal plaats
vinden. Poincaré, die in ieder geval per
soonlijk aanwezig wil zijn, schijnt het meest
te voelen voor een plaats in een neutraal
land, waarvoor dan Zwitserland het aller
meest in aanmerking komt.
LUXE AUTO-VERHUURINRICHTING
MET BETROUWBARE CHAUFFEURS
|dj;m op )9tu sinu
t?iz uooj9|oj. n, IBBJJSOBUBI
Uj
u9ddeipspa8J93 U9
U9| 99 p J 9pu0| 9IM fifcj
BJÏ09I3 - Ojpey
NVA N3dOOHNI MO J.30Q
Tel, 852 Cevegtigd 1885
Scotland Yard aan
het werk
Hij
ontvangt reisgeld van
zijn tegenstanders
CLAUDEL BIJ MELLON.
Zal Amerika voorloopig ge
noegen nemen met de ren
tebetaling?
New York, 24 Juni. (Vr.D.) De Fransche
gezant te Washington, Claudel, heeft een
vrij langdurig onderhoud gehad met de mi
nister van financiën, Mellon, aangaande
den terugbetalingstermijn der Fransche
schuld van 400 millioen aan Amerika.
Naar alle waarschijnlijkheid zal het Ameri-
kaansche departement van financiën wel
genoegen nemen met de voorloopige rente
betaling, onder voorwaarde, dat Frankrijk
de overeenkomst van Berenger ratificeert.
EEN CANADEESCH KLOOSTER
VERBRAND.
Een millioen dollar schade.
Montreal, 25 Juni. (V.D.) Het klooster
van het H. Hart te Saul an Resalles in Ca
nada is tengevolge van brand geheel ver
nield. Alle zusters konden uit het branden
de klooster worden gered.
De aangerichte schade bedraagt ongeveer
1 millioen dollar.
SOLDATEN UIT EEN GEVANGENIS
GEBROKEN.
Een „belegering" op het dak.
Parijs. 25 Juni. (H.N.) In de militaire
gevangenis van Rochfort zijn gisteren weer
•oldaten van een koloniaal regiment uit
hun cellen gebroken en op het dak geklom
men. Zij werden echter spoedig ontdekt,
xcodat zij niet konden ontkomen. Zij wei
gerden echter nara beneden te komen en
gaven zich eerst over nadat zij 12 uur bele
gerd waren.
De correspondent te Sjanghai van d
Daily Telegraph weet te melden, dat de
C.hineesche centrale regeering te Nanking
de voorwaarden, door Feng Ju-sjiang hoi
geboden (of gesteld) heeft aanvaard. Hij
ontvangt (of zal ontvangen) 3.000.000 Chi-
neesche dollars, als een eerste termijn van
de som voor de uitbetaling van de achter
stallige soldij aan zijn troepen. Als per
soonlijk reisgeld krijgt Feng 200.000 dollar.
Zoodra die beide bedragen in zijn bezit
zullen zijn, verlaat Feng het land, zijn
troepen achterlatende onder leiding van
Lioe Tsjoeng-Llin, zijn onderbevelhebber.
De gouverneurs van de provincies Kan-
soe en Sjensi, die dopr Fèng waren be
noemd, blijven in functie.
Naar het heet gaat Feng allereerst naar
Moskou daarna komt een bezoek aan
Berlijn aan de beurt. Te Berlijn wil Feng
naar beweerd wordt een onderhoud
hebben met Wang Tsjing-wei, den leider
van den linkervleugel van de Koeomin-
tang.
Uit een cn ander schijnt te blijken, dat
de regeering te Nanking er in het eind in
is geslaagd maarschalk Tsjiang Kai-sjek
af te brengen van zijn plan om Feng te
vernietigen, wat het ook mocht kosten.
De regeering streeft er naar den indruk
naar buiten te vestigen, dat China eensge
zind is.
HAGELSLAG TE DURBAN.
Een half millioen pond ster
ling schade.
Durban, 25 Juni. In den afgeloopon
nacht is de stad geteisterd door een onwe-
der, dat gepaard ging met hevigon hagel
slag. De aangerichte schade wordt op een
half millioen pond sterling geschat. In
slechts enkele minuten waren de straten
der stad bedekt met een 20 centimeter dik
ke laag hagelkorrels.
DE ITALIAANSCHE GEZANT BIJ DEN
HEILIGEN STOEL.
Zijn geloofsbrieven.
Rome, 26 Juni. (V.D.) lieden zal de Ita-
liaansche gezant bij den Heiligen Stoel,
Graaf de Vecchi, den Paus zijn geloofsbrie
ven overhandigen. Na de gebruikelijke
plichtplegingen daarbij zal de gezant een
particulier onderhoud met Z.H. de Paus
hébben, waarna Graaf de Vecchi een bezoek
zal afleggen bij den kardinaal-staatssecre
taris Gasparri, om zich vervolgens naar de
St. Pieter te begeven. Aangezien de woning
van den gezant, de voormalige Villa Papa
Giulia, nog niet klaar is cn de Vecchi tij
delijk in Hotel Moderne woont, zal kardi
naal Gasparri daar het bezoek beantwoor
den. Dezer dagen zullen ook de gezant van
den Vrijstaat Ierland en de nieuwe gezant
van Venezuela hun geloofsbrieven bij den
Heiligen Stoel overhandigen. De koning van
Italië heeft Graaf de Vecchi het grootkruis
van de Mauritius-orde verleend.
DE FRANSCHE SCHULD AAN AMERIKA.
In Londen, de groote stad, met ziju veel
zijdige bevolking, is moord of doodslag niet
zoo n heel zeldzaam feil en wij zouden dan
ook de moord van den sigarenwinkelier
Alfred Oliver, niet vermeld hebben, als het
geval niet zoo vele punten van overeen
komst had met den moord op den heer
Lans. die zoo lang de Roöerdamsche ge
moederen vooral, m spanning houdt.
Deze Oliver dan woont in Croftstreet, in
Reading, een wijk van Londen. Zaterdag
werd de ppütie gewaarschuwd, omdat er
een moord In zijn sigarenwinkel gebeurd
zou zijn.
De 75-jarige Oliver was op (Ken Zaterdag
avond alleen in zijn winkel, toen een man
binnenkwam en hem verschillende malen
met een zwaar voonyerp op het hoofcl
sloeg. Toen mevrouw' Oliver «enigen tijd
later in den winkel kwam. vonri zij haar
man bewusteloos op den grond. De toon
banklade bleek opengebroken en het bank
papier was verdwenen. Zilvergeld en het
koper wa3 achter gebleven.
Het slachtoffer werd naar het ziekenhuis
gebracht, waav hij wel bij kennis kwam,
maar na eenige uren is overleden, zonder
ecnige aanwijzing te hebben kunner» geven
over zijn aanvaller of de manier vaarop
hij is aangevallen.
De politie-be&mbtcn van Roading zagen
in het geheimzinnige geval geen gat en
daar men in Londen, anders dan hier in
Rotterdam, wel over een speciale recheirche
beschikt, het beroemde Scotland Yard n.l.,
riepen zij dadelijk de hulp van deze ervatren
speurders in. Een inspecteur en een adju
dant, die hun scherpzinnigheid nog pas op
overtuigende wijze in een andere zaak be
wezen hadden, kwamen dadelijk naar den
winkel toe en begonnen het onderzoek.
Er werd geen enkele aanwijzing, cn ook
geen wapen gevonden.
-Het onderzoek van hM lijk bracht aan
hét licht, dat de man 12 slagen op het hoofd
heeft gekregen, en dat de keel was afge
sneden, zonder dat de slagader echter ge
raakt was. Bovendien had hij wonden in
het gezicht en was de benedenkaak gebro
ken. Welke wapens er gebruikt zijn blijft
evenwel een raadsel.
De slagen op het hoofd kunnen wel ver
oorzaakt zijn door een lang voorwerp, een
bandafnemer of iets dergelijks meent de
politie, terwijl voor de snede in de hals
hoogstwaarschijnlijk een scheermes is ge
bruikt.
De Engelsche politie meent uit het aan
tal slagen en den aard daarvan wel te mo
gen concludeeren, dat er meer dan één da
der is geweest. Voorts denkt de politie, dat
degene die den aanslag gepleegd heeft, den
winkel gewoon binnen gekomen is en iets
gekocht heeft. Terwijl Oliver daarop zich
bukte om het geld in de lade te doen. moet
de bezoeker hem aangevallen zijn.
Croftstreet is heelemaal geen drukke
straat, vooral niet 'savonds.
Toch heeft geen van de buren (ook meest
winkeliers) iemand den winkel in zien
gaan of er uit komen, ten tijde dat de
moord gepleegd moet zijn.
In verband met de kritiek, die op het po-
litie-onderzoek is geleverd, i3 het wel in
teressant eens na te gaan, wat de zeer ge
trainde speurders van Scotland Yard er
van terecht brengen.
Misschien hebben zij een aanwijzing ln
het feit, dat eerder op dien Zaterdagavond
uit een auto, die voor een winkel in een
straat vlak bij Croftstreet stond, verschil
lende kleedingstukken zijn gestolen. Men
heeft in de nabijheid van dien auto een
man zien rond zwerven, dien men voor
den dief houdt, en die misschien ook wel
de dader van dan laffen overval zal zijn.
Zijn signalement is overal heen gezonden.
DE JUWBELEN VAN AMAN OELLAH
VERZEKERD.
I Een waarde van 11.050
I pond sterling.
Vernomen wordt, dat ex-koning Aman
Oellah voor fcijn vertrek naar Italië op Za
terdag j.l. aÉ de juweelen die hij in zijn
bezit had, voior 11.050 pond sterling heeft
verzekerd. Aman Oellah heeft slechts een
klein bedrag aan contant geld mee naar
Italië genomen.
NEWTON's BIBLIOTHEEK.
In haar geheel te koop
aangeboden.
Het bestaan van Newton's bibliotheek
was tot voor kort geheel onbekend. In 1920
echter bevatte een verkooping van meube
len op een landhuis ongeveer dertig partij
en boeken, waarvan sommige voorzien wa
ren van de hand teekening van Isaac New
ton, den grooten wis- en natuurkundige.
Onlangs ontdekte de eigenaar van deze
boeken een aantal andere deelen, die deel
uitmaakten van deze bibliotheek en bij
nauwkeurig onderzoek bleken zij het groot
ste en belangrijkste deel te vormen van
Newton's bibliotheek, die nu in haar geheel
le koop wordt aangeboden. Deze verzame
ling bestaat in zijn geheel uit 858 deelen,
bijna allen in kalfsleer gebonden, 83 van die
boeken vertoonen zijn schrift; 4 dragen den
datum 1651, het jaar dat Newton toetrad
tot Trinity College, Cambridge. Van de
meeste boeken zijn hoekjes omgeslagen op
de manier, beoefend door Newton, puntjes
duiden de passages aan, waarin hij belang
stelde. De eerste en tweede uitgaven van de
„Principia" zijn vol verbeteringen, doorha
lingen en toevoegingen in zijn handschrift.
Een lijst in 18e eeuwsch schrift in beide
uitgaven vermeldt de voornaamste aantee-
keningen. die niet opgenomen zijn in de
nieuwe uitgaven.
OVERSTROOMINGEN IN BURMA.
Een boot vergaan.
Londen, 24 Juni. (V.D.). Te Rangoon
zijn berichten binnengekomen omtrent, ern
stige overstroomigen in het district Akybe.
De met 45 personen bemande boot Mah
Maya is tijdens een zwaren storm op de
rivier Kaladan gezonken. Slechts 20 perso
nen Jconden worden gered. Een tweede bar
kas verloor tijdens den storm 9 passagiers,
die overboord sloegen, 8 konden weer ge-
jed worden
Amerika wil geen
hond aanvaarden.
voorbe-
N e w Y o r k, 25 Juni. (H.N.) Vandaag be
ginnen op het Witte Huis te Washintong
de besprekingen van de Amerikaansche
deskundigen, die aan de schadevergue-
dingsconferenlie te Parijs hebben deelgeno
men, met de leden der regeering. Naar aan
leiding van de berichten uit Parijs volgens
welke de Fransche regeering bij de ratifi
catie een voorbehoud wil maken, waardoor
verband wordt gelegd tusschen de betaling
der Duitsche schadevergoeding cn die van
de Fransche schuld, wordt nogmaals ver
klaard, dat merika een dergelijke toevoe
ging aan de schuldovereenkomst nooit zal
goedkeuren.
ERNSTIGE ONTPLOFFING IN KANTON.
500 personen gewond.
Shanghai, 25 Juni. (V.D.) Volgens be
richten uit Kanton is aldaar een groot mu
nitiemagazijn in de lucht gevlogen, waar
door 4 huizen vernield cn minstens 500
personen gewond werden.
Omtrent de oorzaak van deze explosie is
nog niets bekend.
„HET SAARGEBIED DUITSCH".
Op 28 Jnni een groote betoo
ging.
B e r 1 ij n, 25 Juni. (H.N.) Uit Saarbruecken
wordt gemeld dat de politieke partijen in
het Saargebied op 28 Juni, den dag waarop
10 jaar geleden het verdrag van Versailles
is onderteekend. een groote betooging zul
len houden voor de terugkeer van het Saar
gebied tot Duitschland.
ROOMKLEURIG MARMER.
Nieuwe groeve in Zevenborgen.
Naai' uit Zevenbergen vernomen wordt,
heeft men daar in eene groeve, die 3 K.M.
van het station Csikszenttamas verwijderd
is, roomkleurig marmer gevonden.
De speaker herkozen
Louden, 25 Juni. (H. N.) Het Lager
huis 4s vandaag bijeengekomen, om de
noodigt? formaliteiten, als de verkiezing
van dec speaker en de beëediging van de
leden, be vervullen. Enkele leden waren
reeds in de vroege ochtenduren opgekomen,
terwijl Miacdonald en de overige leden der
regeering* Baldwin als leider der oppositie
en Lloyd George kort voor het begin der
zjtting vesschenen. Volgens de gemaakte
afspraak wfcrd de vroegere speaker, de con
servatieve afgevaardigde kapitein Fitzroy
met algemeone stemmen herkozen. De be-
eediging vaii de leden zal geruimen tijd
duren, zoodat; de eerstvolgende dagen daar
mede nog in beslag zullen zijn genomen.
DE FRANSCHE TROEPEN IN MAROKKO.
Stelsel van
penetratie.
vredelievende
WEERBERICHT.
Hoogste barometerstand:
767.4 tc Thorshavn.
Laagste barometerstand
753.5 te Danzig.
Verwachting tot den avond
van 27 Juni:
Zwakke tot. matige W. tol
N. wind, half tot zwaar be
wolkt of betrokken, weinig
of geen regen, weinig veran
dering in temperatuur.
AMNESTIE VOOR POLITIEKE
DELICTEN
Pai-ijs, 2 5 Juni. (V. D.) Op voorstel
van minister-president Poincaré, den mi
nister van justitie Barthou en den minis
ter van onderwijs Maraud besloot hel
Fransche kabinet heden, een urgentie-voor
stel bij de Kamer in te dienen tot het ver-
leenen van amnestie aan alle wegens po
litieke delicten in Elzas-Lotharingen ver
oordeelden. In aanmerking voor deze am
nestie komen alle personen, die gehandeld
hebben tegen de artikelen 86, 88 en 89 der
strafwet en de ambtenaren cn andere per
sonen, die de op 11 April 1926 gepubliceer
de oproep aan de Elcassers en Lotharin-
gers hebben onderteekend.
P a r ij s, 2 5 Juni. (H. N.) De Kamer
heeft vandaag de behandeling der inter
pellaties over Marokko voortgezet, waar
bij de afgevaardigde Callier van de Marin-
groep en de linksch-radicale afgevaardig
de Roux het optreden van de Fransche
troepen in Marokko verdedigden.
Painlevé, de minister van oorlog, beant
woordde de sprekers en verklaarde, dat
sedert het einde van den oorlog in het Rif
gebied het stelsel van vredelievende pene
tratie wordt toegepast. Geweld wordt
slechts dan aangewend, indien dit onver
mijdelijke noodzaak is. De door de regee
ring aangegeven richtlijnen zijn in den mi
nisterraad besproken. De verantwoordelijk
heid rust dan ook geheel bij den minister.
ERNSTIG MIJNONGELUK.
Drie arbeiders tengevolge van
gasverstlkking overleden.
Oberhausen, 2 5 Juni. (H. N.) Van
morgen zijn vier mijnwerkers in de mijn
Hugo te Sterkrade verongelukt. Zij vonden
op een diepte van 615 M. den uitgang door
afgevallen gesteente versperd en hebben
waarschijnlijk getracht langs een anderen
weg den uitgang te bereiken, waarbij zij
zich vergist hebben en in een niet meer
gebruikt gedeelte van de mijn terecht zijn
gekomen. Daar zijn zij door gassen be
dwelmd geraakt en bleven bewusteloos lig
gen. Toen hun vermissing werd bemerkt,
daalde terstond een reddingsbrigade in de
mijn af, die het gelukte bij één hunner de
levensgeesten weder op te wekken. De drie
anderen konden slechts als lijk worden ge
borgen.
EEN BERG VERDWENEN.
Do aardbeving in Niouw-
Zeeland.
Uit Takaka wordt gemeld, dat de Ste-
vensberg, ter hoogte van ongeveer 1300 M.,
en op zestig mijl van deze stad liggend,
sedert Maandag verdwenen is.
DE FRANSCHE VLOOTREGELING
MET ENGELAND.
P a r ij s2 5 Juni. (H. N.) Poincaré
heeft vandaag in de gemeenschappelijk*
zitting der Kamercommissie van buiten-
sche zaken en financiën zijn groote rede
voortgezet. Hij besprak thans in het bizon
der de vlootregeling met Engeland.
DUITSCHE BINNENSCHEEPVAART.
Congres te Berlijn.
B e r 1 ij n 2 5 Juni. (H. N.) Het congres
van de Duitsche binnenscheepvaart is
vandaag geopend met een vergadering van
de vereeniging van de Duitsche binnen
scheepvaart, die vandaag haar 60-jarig be
staan viert. Vanmiddag vond in het Pruisi
sche Heerenhuis een feestelijke bijeen
komst plaats, waarin o. a. rijksverkeer-
minister dr. Stegerwald het woord voerde.
Met dit congres is verbonden een vergade
ring van den bond der raidden-Europeesche
binnenscheepvaart, waarbij de vereenigin-
gen uit Duitschland, Oostenrijk, Hongarije
en Griekenland zijn aangesloten.
DOODVONNISSEN IN OEZBEKISTAN.
liet opperste gerechtshof van Oezbeki
stan heeft negen beklaagden, die deelgeno
men hadden aan den moord op den Oez-
beekschen schrijver Chakimsade ter dood
veroordeeld,zeven kregen gevangenisstraf
fen en 19 zijn uit Oezbekistan uitgewezen.
DE BLIJSPELSCHRIJVER COURTELINE
OVERLEDEN.
P a r ij s, 2 5 Juni. (II. N.) Vandaag is in
den ouderdom van 70 jaar, tengevolge van
de amputatie van zijn been, de Fransche
blijspelschrijver Georges Moinaux in een
Parijsch ziekenhuis gestorven. Hij schreef
onder het pseudoniem Courteline. Moinaux
was een der beste blijspelschrijvers van
dezen tijd en wellicht ook van de geheele
vorige eeuw.
DE NALATENSCHAP VAN
LORD REVELSTOKE.
Londen. 25 Juni. (V. D.) Lord Revel-
stoke, die als Engelsch vertegenwoordiger
in de commissie van financieele deskun
digen eenige maaanden geleden te Parijs
overleed, heeft een buitengoed en andere
bezittingen nagelaten ter waarde van meer
dan twee-en-een-half millioen pond ster
ling. Aan successie- en andere rechten komt
daarvan meer dan een millioen pond ster
ling aan de Engelsche schatkist. Lord Re-
velstoke heeft eenige kostbare oude schil
derijen aan den staat vermaakt cn eenig#
belangrijke legaten aan liefdadige instellin
gen.