Marijke
>CI1C9LVLC>E.E.NB(ifiH<ïk
Kelbling^mm
Inschrijving van leerlingen voor den
nieuwen cursus van:
„MASSA's
Inmaakbrasüdewijn
f 2.75 per Liter -
Havik 41 Telefoon 292
Vakjkynciige
behandeling van uw
RIJWIEL
KAMPERMAN'S
Rijwielhandel
TEL. 132 TEL. 132
Verschenen/
Cissy van Marxveldt
èi
FLORIS VOS AAN
WOORD
Wat hij wenschte
DE ZAAK LIEBERMANN
Twee bovenverdiepingen
in vlam
AFZONDERING VAN EEN
DIENSTWEIGERAAR
CiPE.HBAPMEVEI.TI:
a. de Hoogero Meisjesschool
b. de Lagere School opleiding voor Gymnasium
H. B. S. enz.
c. de Kleutersklasse
vóór '15 Juli e k. aan het Schoolgebouw
OLDENBARiVEVELTLAAN 23
verkrijgbaar in de Slijterij
in Gedistilleerd
het nieuwe boek van
.Ia icdrrm&ctUianict GcW4-n f. 290.
THt£. Valkhoft t Co -Amersfoort
D. WIJNKOOP.
De heer D. W ij n k o o p, geb. 11 Maart 1876
(e Amsterdam, heeft aan de Arasterdam-
sche Universiteit bij de prof. Te Winkel,
Kernkamp, Uhlcnbeck en Rogge college ge-
loopen en haalde er zijn candidaats in de
letteren. Reeds in die jaren kwam zijn
ingeboren revolutionnaire zin, zijn kritische
houding tegenover het bestaande, aan den
dag. Daaraan gaf hij ook uiting in zijn
artikelen in het studentenblad „Propria
Cures", waarin hij reeds propaganda
trachtte te maken voor socialistische denk
beelden. En toen hij, ondanks verzoek van
de redactie er mee door bleef gaan, werd
hij op initiatief van den lateren prof. Van
Hamel, die toen als student in de redactie
zat, uit de redactie geweerd.
De heer Wijnkoop gaf zijn studie op en
vertrok naar Londen, waar zijn kennisma
king met het socialisme een beslisscnden
invloed op zijn verdere leven had. Dat was
omstreeks 1S9S.
Kort daarna keerde hij naar ons land
terug en vond- een plaats op het kantoor
van den uitgever S. L. van Looy. In 1900
sloot hij zich bij de S.D.A.P, aan.
In 1905—1906 partijbestuurder, werd hij
in 1909 op het congres te Deventer uit de
partij gezet.
Iii 1909 slichtte hij de S.D.P., die later in
rle Communistische partij is overgegaan.
Van 191S «jJ925 had hij zitting in de Twee
de Kamer,
Zij die niet meededen.
Er waren 0.828.503 kiezers. Uitgebracht
zijn. volgens de officieele lijsten 3.3S0.217
geldige stemmen.
Derhalve hebben bijna 450,000 kiezers on
geldig gestemd, dan wel zich niet ter stem
bus aangemeld.
RET
Toespraak lot een huldigende
menigte
Een groot aantal Gooiers is Donderdag
opgetrokken naar Vossenhol, de villa van
Floris Vos, in het bosch van Bredius bij
Kaarden.
Ter beantwoording van de toespraken, die
tot hem waren gericht, heeft de heer Vos, in
de bosschages van zij woning, op een spreek
gestoelte staande, dat met nationale vlag
gen was omhangen, een uiteenzetting gege
ven van de bedoelingen, die hij met zijn Ka
merlidmaatschap voorheeft.
Eerst deelde spreker nog mede, dat hij nu
eenmaal onbescheiden is, en op twee plaat
ten voor zijn lijst had gerekend doch Rot
terdam is tegengevallen, en vele menschen
zijn beinvloed door de suggestie dat stem
men, aan spreker's partij gegeven, wegge
gooid zouden zijn.
Het punt, dat de meeste aandacht ver
langt, is de internationale en nationale ont
wapeningskwestie. Wat de internationale
ontwapening betreft, staat spr. op het stand
punt van prof. Van Vollenhove, n.l. de vor
ming van een internationale militievloot.
Wat de nationale ontwapening aangaat, zal
spreker zich bewegen in den geest van prof.
Krabbe, die een speciale studie heeft ge
maakt van het volksreferendum, zooals men
dat in Zwitserland kent. Het lijkt spr. heel
wel mogelijk dat dit ook voor ons land de
oplossing zou zijn in de moeilijkheden.
Om van een zaak, meer op practisch ter
rein liggend, te gewagen Wij zullen al het
mogelijke doen om zeer snel tot verbetering
te komen van de verbinding Amsterdam-
Rijn.
Vele jaren is spr. lid van de Geldersche
Vallei-plan Vereeniging -geweestdeson
danks is spr. voorstander geworden van 't
plan-Lely, verbeterd door ir. Mussert, n.l.
van Amsterdam via Utrecht naar Wijk bij
Duurstede, een plan, dat uit alle mogelijk
heden het beste biedt, daar het in de eerste
plaats de belastingbetalers tegemoet komt
door de zeer lage kosten, voorts de schippe
rij, doordat het veel vlugger gereed zal zijn,
en slechts door één sluis behoeft te worden
bediend. Bovendien heeft dit plan het groo-
te voordeel, dat de overbruggingen voor
spoor- en landwegen op een lager niveau
kunnen worden gebracht.
Sp. verklaarde zich voorstander van een
parlementaire regeering.
Een parlementair land behoort door een
parlementaire regeering geregeerd te wor
den. Het is te hoopen, dat de huidige toe
stand niet zal worden bestendigd. Sr.r wil
het volstrekt niet onder stoelen of banken
steken, dat hij in den eersten tijd als oppor
tunist in de Kamer zal zitten. „Ik kan mij
dat veroorlooven." riep spr. Wij verlangen
te worden geregeerd door mannen, die in
de allereerste plaats hun kracht zoeken in
daden. Een regecring, welke hiernaar
streeft, kan op spr.'s steun en medewerking
rekenen.
Een van de algemeene wcnschen. die
buiten de politiek om kunnen worden op
gelost, is b v. de monumentenwet, opdat
eindelijk eens paal en perk worde gesteld
aan de vernietiging van natuurschoon.
Voorts het vraagstuk der wegenbelasting
en accijns op thee, suiker en vleesch, welke
impopulaire indirecte belastingen afge
schaft moeten worden; de winst op de
naamlooze vennootschappen, die op het
oogenblik onaangetast blijft, moet volgens
spr. belast worden. Thans wordt alleen
dividendbelasting geheven en liefst twee
maal: eenmaal door de vennootschap, en
ten tweede male door de aandeelhouders.
Spr. is op en top vrijhandelaar. Van de
actieve handelspolitiek, de tegenwoordige
mooie naam voor protectie, wil spr. niets
weten.
Wat het onderwijs betreft, spr. is voor
stander van pacificatie, doch het moet spr.
van het hart, dat. waar men 26 onderwijs
mannen in de Kamer heeft en jaarlijks
156 millioen voor het onderwijs wordt uit
gegeven, wij hiervoor slechts hebben terug
ontvangen: een land vol ruzie. Voor de uit-
keering aan bijzondere scholen zou spr.
willen, dat men zich baseerde op een rege
ling als in België, een bij uitstek katholiek
land, is ontworpen.
Ten slotte wil spr. met een zeer belang
rijk punt eindigen, nl. het vraagstuk van
de werkverruiming, dat volgens den heer
Vos niet energiek genoeg kan worden aan
gepakt.
Het vomus der 'Amsterdamsche
rechtbank
Drie jaar gevangenisstraf
De Vierde Kamer der Rechtbank te Am
sterdam heeft gistermorgen uitspraak ge
daan in de strafzaak van Salomon Lieber-
mann, die terecht heeft gestaan in ver
band met do bekende affaire der Veen
dammer Hypotheekbank. Wat het eerste
deel der tenlastelegging betreft, werd Lie-
bermann schuldig verklaard aan het op
zettelijk uitlokken van bedriegelijke bank
breuk en wat het tweede deel der ten
lastelegging betreft, aan het rnedeplegen
van bedriegelijke bankbreuk. Hij werd des
wege veroordeeld tot drie jaren ge van
nisstraf.
Het O. M. had drie jaar en zes maanden
gevangenisstraf geëischt met aftrek van de
preventieve hechtenis.
De advocatenbanken waren tijdens het
voorlezen van de voornaamste punten uit
het vonnis, waarmede 25 minuten gemoeid
waren, dicht bezet met leden der balie.
Liebermann hoorde het vonnis schijnbaar
zeer kalm aan.
De Rechtbank overwoog dat Liebermann
wist dat door zijn handelingen de schuld-
eischers zouden worden benadeeld. Zijn be
roep op Sedeyn, clie hem overwaarde van
VA millioen in de Beleggingmaatschappij
„Noordholland" zou hebben voorgespiegeld,
ontlast hem in geenen deele. Ook spreekt
in zijn nadeel de tekst van het kassierscon
tract en de z.g. disagiocalculatie. Lieber
mann moet hebben geweten dat de prijs
der aandeelen bovenmatig hoog is geweest.
In de tweede plaats werd Liobermann
schuldig verklaard aan het rnedeplegen
van bedriegelijke bankbreuk, wegens het in
ontvangst nemen zonder tegenprestatie van
gelden en waarden der „Veendammer".
Er was geen sprake van dat deze waarden
in het belang der „Veendammer" zouden
worden besteed, omdat Liebermann in den
tijd, dat deze transacties plaats vonden,
wist dat de Bank in handen van Paarden-
kooper zou overgaan. Er heeft, aldus de
Rechtbank, bij Liebermann niet anders
voorgezeten, dan dat de „Discontobank",
waarin verdachte de feitlijke machthebber
was, van haar verplichtingen jegens de
„Veendammer zou worden ontslagen. De
bewering van Liebermann, dat Paardenkoo-
per instaat was tot betaling van een prijs
van 5 millioen voor de aandeelen der
„Veendammer" gaat niet op, aangezien
Liebermann van Paardenkooper niet meer
wist dan dat hij „relaties" had. Zoodoende
kreeg de „Veendammer" tenslotte een vol
maakt waardelooze vordering op PaardeD-
kooper.
Ten aanzien van de strafmaat overwoog
de rechtbank dat het vermogen der „Veen
dammer" door Liebermann's toedoen werd
verminderd met 4 millioen gulden.
Bovendien is het vertrouwen bij kleine
pandbriefhouders in het hypotheekwezen
door het gebeurde met de „Veendammer"
ernstig geschokt. Wel heeft de rechtbank
echter de overtuiging gekregen, dat het
door den verdediger mr. Giltay Velh en den
psychiater dr. Overbeek aangevoerde argu
ment, dat Liebermann niet in staat is een
\ast plan te volgen, juist is. Bij de behan
deling der zaak heeft overigens de recht
bank de overtuiging gekregen dat Lieber
mann zich op detailpunten scherpzinnig
wist te verdediger, doch dat de hoofdzaken
langs hem heen gingen. Liebermann heeft
niet van het begin af geweten hoe hij te
werk zou gaan; echter heeft hij wel steeds
het voornemen gehad om de gelden der
„Veendammer" in eigen zak te doen over
gaan. Instinctief heeft hij zich doen leidc.D
door eigen voordeel cn zich daarbij op lis
tige wijze bediend van menschen, die de
strekking van wat er gebeurde, niet ten
volle hebben begrepen. In Liebermann's
voordeel tenslotte pleit dat verschillonde
advocaten de handelingen van verdachte
met hun gezag hebben gedekt.
Op grond van al deze overwegingen legde
de rechtbank Liebermann drie jaren
gevangenisstraf op.
FELLE BRANDEN TE
ROTTERDAM
Zeer moeilijke
nablussching
IN HET RUIM GEVALLEN.
Gistermorgen is aan boord van het
Fransche s.s. „Motrix" bij de werf van de
Rotterdamsche Droogdok Maatschappij aan
de Hijplaat, de 36-jarige donkey-man S. M.
een neger uit Senegal, door een luik ge
vallen en terecht gekomen in een vf. diep
gelegen ruim. De man was op slag dood.
Het lijk is overgebracht naar da algemee
ne begraafplaats.
Gisteravond ontdekte een voorbijganger,
dat er rook kwam uit een pand, staande op
den hoek van den Stationsweg en het Slag
veld te Rotterdam, waarin gevestigd is het
kantoor van de Handelmaatschappij voor
Industrieele producten en de winkel van
h6t „Nationaal Kasregister". De man is in
het pand naar binnen gegaan, maar op de
eerste verdieping kwam hij een zoo groote
hitte tegen, dat hij moest terugkeeren.
Inmiddels was ook reeds de brandweer
uitgerukt en toen bleek dat de brand woed
de in een opslagplaats van emballage van
de Handelmaatschappij. Hoewel de brand
vrij fel was, heeft men hem met twee stra
len op de waterleiding kunnen blusschen.
Uit den winkel van het „Nationaal Kas
register" heeft men de waardevolle dingen
naar buiten gebracht uit voorzorg.
Terwijl men nog met de blussching van
dezen brand bezig was, kwam er alarm van
het Haagsche veer. Daar woedde een he
vige brand op de derde verdieping van
pand no. 3 en wel in het magazijn van den
groothandel van huishoudelijke artikelen
van de firma Elze en Lazarus.
Zoodra het publiek hoorde, dat op eenige
tientallen meters afstand een nieuwe brand
was uitgebroken, rende men het Hofplein
over en hierdoor ontstond eenige stagnatie
in het verkeer. Spoedig evenwel verspreid
den de belangstellen zich en daardoor
kwam het verkeer weer vrij.
Inmiddels sloegen de vlammen met ge
weid uit de drie vensters van de voorgevel
naar buiten en het bleek duidelijk dat de
brandweer het vuur niet zou kunnen be
dwingen met handspuiten alleen. Er werd
een motorspuit ontboden en deze was na
vijf minuten ter plaatse en in een onge
looflijk korten tijd werd er water gegeven.
Aanvankelijk leek het of het vuur door
de groote massa's water welke er nu wer
den ingeworpen verminderde, maar zoodra
men even ophield met spuiten lekten de
vlammen weer uit de vensters. Het vuur
had zich inmiddels voortgezet en ook de
vliering was fel gaan branden. Uit het
dakraam sloegen de vlammen ver naar bui
len en het duurde niet lang of zij sloegen
ook hoog uit het dak op. Inmiddels had
men de motorladder in werking gesteld en
met de vaste straalpijp, welke bediend werd
van de straat af, trachtte men het vuur
op de vliering te blusschen. De brandweer
had het geheele geval omsingeld. Er wa
ren slangen uitgelegd door belendende
perceelen cn over de daken van aangren
zende gebouwen. In het geheel is er met
elf stralen gespoten.
De nablussching is geschied met drie
stralen zij was uiterst moeilijk, omdat de
houten artikelen hardnekkig bleven smeu
len. Toen te omstreeks half tien het vuur
opnieuw dreigde uit te breken, heeft per
soneel van de afdeeling brandbluschmid-
delen de smeulende stukken hout op straat
geworpen. Vannacht blijft het personeel
van de afdeeling met één straal op de wa
terleiding wacht houden.
Bij de blussching waren o.m. aanwezig
do Rotterdamsche burgemeester, Mr. P.
Droogleever Fortuyn en de hoofdcommissa
ris van politie, de heer A. H. Sirks.
De vragen van den heer
Zadelho/f beantwoord
Het was zijn uitdrukkelijke
wensch
De heer Zadelhoff had den minister van
Justitie de volgende vragen gesteld:
1. Heeft de minister kennis genomen van
de overbrenging van den wegens dienst
weigering veroordeelden S. v. d. W. van de
bijzondere strafgevangenis te Schevenin-
gen naar de Ramaerkliniek voor zenuw
zieken te Loosduinen?
2. Is de minister bereid mede te deelen,
om welke redenen genoemde S. v. d. W.
niet met de andere veroordeelde dienst
weigeraars in gemeenschap vertoefde?
3. Meent de minister niet, dat een lang
durig verblijf in de cel dusdanig gevaar
oplevert voor het zieleleven van een ver
oordeelde, dat een streng deskundig
neeskundig toezicht noodzakelijk is?
4. Heeft de minister de overtuiging, dat
in het geval van v. d. W. aan dien zeer
gerechtvaardigden eisch is voldaan?
5. Hoe kan de minister verklaren, dat de
geneesheer, bij eventueel voldoend toe
zicht, niet tijdig heeft geconstateerd, dat
het verblijf in de eenzaamheid niet werd
verdragen?
6. Blijkt uit de gegevens van den ge
neeskundige, wanneer zich de eerste ver
schijnselen van een zenuwziekte bij v. d.
W. hebben geopenbaard en of toen onmid
dellijk alle maatregelen ter voorkoming
van de verdere ontwikkeling der ziekte zijn
genomen?
Wil de minister mededeelen, of, en,
zoo ja, welke maatregelen van Zijne Excel
lentie ten opzichte van de nog resteerende
straf van v. d. W. zijn te verwachten?
De minister heeft deze thans als volgt
beantwoord:
Ad 1. Van de overbrenging van den be
doelden gedetineerde naar de Ramaer-kli-
niek te Loosduinen op 31 Mei j.l. is aan
ondergeteekende op 1 Juni d.a.v. door het
betrokken gestichtsbestuur kennis gege
ven.
Ad 2. De voortgezette plaatsing in de cel
van Van der Wal geschiedde in overeen
stemming met diens uitdrukkelijken
wensch apart te mogen blijven.
Ad 3. Voorkeur voor de cel boven de
gemeenschap komt ook onder de dienst
weigeraars herhaaldelijk voor en houdt
verband met persoonlijken aanleg en op-
geteekende de meening niet onder
geteekende de meening niet anders onder
schrijven, dat een langdurig verblijf in de
cel zonder meer een gevaar oplevert voor
het zieleleven van den veroordeelde en uit
dien hoofde in het algemeen tot een spe
ciaal geneeskundig toezicht aanleiding zou
moeten geven.
Ad 4, 5 en 6. Onder het voorbehoud
met betrekking tot de noodzakelijkheid
van een speciaal toexicht, in het slot van
het antwoord op de vorige vraag gemaakt,
meent de ondergeteekende, op grond van
de hem verstrekte gegevens, dat van on
voldoend toezicht hier geen sprake kan
zijn. Van der W. is van af zijn op
name tot half Februari verschillende ma
len door den geneesheer behandeld, zonder
dat daarbij van geestelijke stoornis is ge
bleken. Zijn gewicht nam tusschen 1 No
vember en 1 Mei toe van 67.50 tot 76 K.G.
Op 12 Maart vroeg hij ruimere gelegenheid
tot luchten in verband met hoofdpijn, welke
gelegenheid is toegestaan. Tijdens de Pink
sterdagen heeft v. d. W. bezoek gehad van
zijn broer, waarbij hij, volgens den daarbij
aanwezigen ambtenaar, heel gewoon was.
Op 27 Mei heeft hij deelgenomen aan het ge
meenschappelijk korfbalspel en vas hij
daarbij bijzonder opgewekt. Na afloop
daarvan had één der bewaarders een ge
sprek met hem in zijn cel en bevond hem
eveneens gewoon en correct in het spreken.
Eerst des avonds deden zich eenige lichte
verschijnselen voor, welke wezen op een
afwijking van het gewone doen. Hij at zijn
avondeten niet op en prevelde wat voor
zich heen. Den volgenden morgen op de
ziekenzaal werd op vragen, hem door den
directeur gesteld, wel niet vlot, maar toch
ook niet verward geantwoord. Bij het ge
neeskundig onderzoek op dien zelfden mor
gen werd in lichten graad verwarring ge
constateerd. 29 Mei was de toestand niet
veel veranderd. 30 Mei leek hij iets ver
beterd, doch 31 Mei werd de opname in de
kliniek, op grond van een zich peracuut
ontwikkeld hebbende geestelijke stoornis,
noodig geacht en tegen 12 uur bewerk
stelligd.
Ad 7. Op een inmiddels in verband met
den toestand aan Hare Majesteit de Ko
ningin ingediend verzoek om gratie is bij
koninklijk besluit van 15 Juni 1929, no. 23,
aan v. d. W. kwijtgescholden het nog res-
teerend gedeelte van de gevangenisstraf,
waartoe hij was veroordeeld en welke au-
ders op 4 Augustus a.s. zou zijn vervuld.
UIT DE STAATSCOURANT.
Voornaamste Kom besluit enz.
uit de Staatscourant.
Op verzoek eer\ol ontslagen met Ingang
van 16 Juli de ingenieur der Genie A. J.
Gelderblom.
MISHANDELING MET DOODELIJK
GEVOLG.
Naar Middelburg is overgebracht P. de
N„ 23 jaar, uit Koewacht, die verdacht
wordt van mishandeling van den 24-jari-
gen P. te Stekene (B.), die aan de gevolgen
is overleden. De aangehoudene ontkent.
HET ONGELUK OP DEN VLIEGDAG TE
HEERLEN.
De vacantiekamer van de rechtbank te
Maastricht heeft met vernietiging van
het vonnis van den kantonrechter, de
drie verdachten, leden van het comité voor
den vliegdag, ieder tot 10 boete subs. 5
dagen hechtenis veroordeeld.
DE „GROTIUS" AAN DEN GROND.
Weer vlot gebracht.
Donderdagmiddag om vier uur is het
s.s. „Grotius" van de Mij. „Nederland" bij
het binnenvaren van het IJ uit het roer ge-
loopen en enkele meters voor een steiger
aan de De Ruyterskade aan den grond ge
raakt. Met behulp van sleepbooten is het
schip weder vlot gebracht cn naar zijn ligt-
plaats gesleept.
TEVREDENHEIDSBETUIGINGEN.
Flinke poitiemanncn.
De minister van justitie heeft zijn bijzon
dere tevredenheid betuigd aan H. II. A.
Giesberts, agent van politie te Sittard, te
vens onbezoldigd Rijksveldwachter, wegens
zijn onverschrokken optreden bij de aan
houding en opbrenging van een vreemde
ling in den nacht van 17 op 18 April j.l.
bij welk optreden hij door dien vreemde
ling tweemaal met een vuurwapen werd
verwond.
Voorts heeft de minister zijn bijzondere
tevredenheid betuigd aa.n P. Keraperman,
Rijksveldwachter-brigadier-tltulair te Die
penveen, wegens zijn beleidvol optreden bij
gelegenheid van de pogingen tot blussing
van een ernstigen boschbrand te Eathmers
op 6 Mei.
FIETSRIJDER GEDOOD.
Door een auto aangereden.
Gistermiddag reed onder Mijnland, bij
Bolsward, een auto uit Leeuwarden, waarin
behalve de bestuurder drie dames zaten,
o.w. een eerwaarde zuster uit Sneek die te
Bolsward een patient verpleegd had, een
fietsrijder aan, waardoor deze over den
weg werd geslingerd en gedood.
De auto sloeg over den kop. De inzitten
den liepen enkele niet ernstige verwondin
gen op.
