reiskoffers! ic. bo 'ee MIDDELBAAR ONDERWIJS VOOR MEISJES i HANDELSHUIS RADIO ELECTRA HARLEY DURE KUNST EN GOEDKOOP KUNSTJE Woensdag 24 Juli 1929 -DE EEMIAIHDER3 28e Jaargang No. 21 SLOTZITTING VAN HET CONGRES VOOR M.O. Lijstenmakerij en Kunsthandel Fa. Gebrs. van Eeden Bezoekt met Uw logé's PRINCESS ROOM I 500 c. c. f 815.— GNOME ET RHONE MOTORRIJWIELEN „MOTORHUIS" Wolhandel „De Concurrent" SERRÉ REDDERSMONUMENT TE HOEK VAN HOLLAND „Het moderne leven vraagt de medewerking van alle intelligentie Comenius herdacht Gistermorgen is de laatste zitting gehou den van het internationaal congres voor het middelbaar onderwijs, welke gewijd was aan algemeene discussie over de rap porten, die in de zitting van Zaterdag j.l. waren voorgelezen over het middelbaar on derwijs voor meisjes. Door do afgevaardig den werden verschillende conclusies voor gesteld, waarover levendig van gedachten gewisseld werd. Ten slotte voreenigde men zich met de conclusie, in overleg met af gevaardigden uit andere landen, voorge steld door mej. Colette (Frankrijk). Deze conclusie bevat de volgende hoofdgedach ten: Alle kinderen hebben zonder onderscheid van sekse het recht, ieder onderwijs te ver langen, dat zij bekwaam zijn te volgen. Het moderne leven vraagt de medewer king van alle intelligentie, die daarom tot den hoogst mogelijken graad van ontwik keling moet worden gebracht. Het doel van het middelbaar onderwijs op zichzelf reeds, n.l. den geest te vervor men cn algemeene ontwikkeling te geven, maakt, dat men niet kan zeggen, dat er noodig zou zijn een aparte vrouwelijke vor ming van den geest en een aparte vrouwe lijke cultuur. De aanpassing van het on derwijs bij het eigen temperament van den leerling is een vraagstuk van algemeen paedagogischen aard en geen speciale kwestie van vrouwelijk onderwijs. Het middelbaar onderwijs moet aan bei de seksen dezelfde opleidingsvoorwaarden stellen, een zelfde selectie toepassen op grond van dezelfde programma's. Het moet aansturen op een gemeenschappelijk exa men, zelfde diploma's en rechten voor de beide seksen. Dit stel voorop voor de leer krachten van beide seksen eenzelfde intel lectuele vorming. Deze principieele ver klaring, die alleen voor de élite der beide seksen geldt, sluit geenszins uit, dat de jonge meisjes niet. in andere onderwijs methoden een algemeene ontwikkeling kunnen bereiken, die aansluit bij bun eigenschappen en de rol, die zij te vervul len hebben in familie en maatschappij. Eenmaal vooropgesteld de gelijkheid van ontwikkeling der beide seksen in het mid delbaar onderwijs, moet de kwestie der co- educatie worden overgelaten aan plaatse* lijkpe omstandigheden en financieele en administratieve mogelijkheden. Steeds moet de gemengde school verplicht worden gemengd onderwijspersoneel aan Ie stel len. De directie kan gekozen wotden zon der onderscheid van seksen, onder de be kwaamste opvoeders. Naast de algemeene ontwikkeling moet het middelbaar onderwijs ook een plaats geven aan het rationeel en wetenschappe lijk onderwijs ter voorbereiding tot de so ciale taak. Dit gemeenschappelijk onderwijs kan ge geven worden in gedeelten, voor beide seksen en in andere gedeelten, waarbij het onderwijs speciaal beantwoordt aan eigen eischen der verschillende seksen. Tedere algemeene verandering in het mid delbaar onderwijs in verband met moderne eischen, moet noodzakelijk aangebracht worden voor beide seksen. Op voorstel van de drie Fransche federa ties, die op het congres vertegenwoordigd zijn, werd in besloten zitting een conclusie voorgesteld, welke gisteren werd voorge lezen. IJet bestuur van het Bureau Interna tional verklaart zich daarin bereid tot een wijziging der statuten, welke het ter bestu deering aanbeveelt aan de vereenigingen. met het oog op het volgend congres Het al- meen bestuur van het Bureau stelt voor. dat het dagelijksch bestuur wordt toever trouwd aan ieder jaar opnieuw gekozen en afgevaardigde personen en het keurt goed. dat de uitbreiding van het Bureau Interna tional met zich brengt een vermeerdering van het aantal leden van het dagelijksch bestuur rnet maximum vijf leden, van wie ten minste twee uit hetzelfde land. Gelijkheid van talen wordt in principe erkend, zoowel in de besprekingen van liet congres als in de artikelen van bet offi cieel orgaan. Voorts is een regeling ge troffen omtrent de wijze van stemming. Deze conclusie werd voorgelezen en aan genomen. Alle vertegenwoordigers en -sters heb ben aan het slot woorden van dank en waardeering gesproken jegens de organisa tors van dit congres. De heer C. Buur veld, voorzitter van het congres-comité en van de Alg. er- peniging van Leeraren bij het Middelbaar Onderwijs, heeft een slotwoord gesproken. Hij bracht hartelijke? dank aan allen, die hebben meegewerkt om dit congres te doen slagen. Reeds in bet feit, dat buiten Ne derland 22 Europeesche staten officieel .waren vertegenwoordigd, ligt een groote voldoening. Spr. bracht zonder tekort te willen doen aan de andere aanwezigen, eenige personen naar voren, allereerst de secretaris-generaal. Een woord van bijzon dere hulde past voor het algemeen secreta riaat voor de vele werkzaamheden, die te verrichten zijn voor het. Bureau In tern a- iioiial. Verder dankte spreker de voorzits ters pan de openbare zittingen» de secreta ressen. Eindelijk sprak de heer Buurveld namens de beide Nederlandsche leeraren- organisaties dank uit jegens de Nederland sche regeering, de gemeentebesturen van Den Haag, Amsterdam en Rotterdam. Spr. legde er nog den nadruk op, dat het groot ste belang van het congres heeft gelegen in de huishoudelijke zittingen. Medegedeeld werd, dat in 1930 het con gres voor middelbaar onderwijs zal wor den gehouden te Brussel. De voornaamste punten van behandeling heeft het bestuur vastgesteld. Comenius herdacht. De voorzitter heeft ten slotte melding gemaakt van het bericht in de couranten, volgens hetwelk het gebeente van Come nius thans is gevonden. Spr. herinnerde aan de vlucht van Comenius in de 17e eeuw. Comenius was een groot paedagoog, die voor zijn ideeën is gestorven. Het is wel een merkwaardige coïncidentie, dat men juist in deze dagen, nu dit internatio nale congres bijeenkomt, het gebeente vond van den man, die trachtte gedurende zijn heele leven, de naties tot elkaar te bren gen. De aanwezigen verhieven zich hierna eenige oogenblikken van hun zitplaatsen, teneinde hulde te brengen aan de nage dachtenis van Comenius. Het congres is daarna gesloten. Met betrekking tot dit congres vestigt men er onze aandacht op, dot de Belgische regeering uit deferentie zoodanige officieele gedelegeerden heeft gekozen, dat zij de Ne derlandsche taal machtig warén. Van of ficieele Belgische zijde is de wcnsch uit gesproken, dat de Nederlandsche middel baar-onderwijskrachten in grooten getale zullen deelnemen aan het volgende con gres, dat in 1930 te Brussel zal worden ge houden. Het voorstel om Brussel als plaats van samenkomst te bepalen, is uitgegaan van den heer L. C. Buurveld, voorzitter van het organisatie-comité en van de Alg. Ver- eeniging van Leeraren bij het Middelbaar Onderwijs in Nederland. De congressisten vertrokken gistermid dag naar Vlissingen. LUCHTDIENSTEN EN VRACHT- VERVOER. Onlangs werd melding gemaakt van de verzending van een partij levende slangen per K. L. M. Deze waren afkomstig van een ondernemende'n dierenhandelaar. Deze dagen krijgt de K. 1.. M. van den- zelfden afzender een chimpansé te verzen den naar Londen. Ook werden onderhan delingen gevoerd ove$ het vervoer van tij gers van Ostende naar Amsterdam. Dezer dagen sloot de K. L. M. een twee tal o\ereenkomslen af voor de verzending van motorrijwielen van Engeland naar Ne derland. De speciale vrachtvliegtuigen zijn zoo ingericht, dat het vervoer van dergelijke groote zendingen gecnerlei moei lijkheden meer opleveren. CONTRÓLE WEGENBELASTING. De weging van automobielen. 1-Iet Bestuur der Koninklijke Nederland sche Automobiel Club heeft op zijn ver zoekschrift aan den Minister van Finan ciën vernomen, dat de weging op den weg van automobielen in verband rnet de we genbelasting tot 15 Augustus a.s. wordt opgeschort Tot dien datum worden auto mobilisten dus in de gelegenheid gesteld hun automobielen vrijwillig onder ambte lijk toezicht, te doen wegen en vermijden dus zoodoende de latere verplichte we ging op den weg, die uit den aard der zaak veel oponthoud voor de automobilis ten zou medebrengen. DR. J. TH. DE VISSER. Toekenning eener gouden eere penning. Bij Koninklijk Besluit van 9 Juli j.l. is aan Dr. J. Th. de Visser. oud-Minister \an Onderwijs. Kunsten en Wetenschappen de gouden eerepenning toegekend, als blijk van waardeering van zijne belangstelling voor de openbare verzamelingen van ge schiedenis en kunst. Gisteren heeft de Minister van onderwijs, kunsten en wetenschappen. Mr. Waszink, persoonlijk dit eereteeken aan dr. de Visser ten diens huize overhandigd. SPAANSCHE OORLOGSSCHEPEN TE AMSTERDAM. Gislennorg. om elf uur zijn vier Spaan- sche torpedobootjagers in de Amsterdam- sche haven aangekomen. Drie dezer oor logsschepen werden op de Engelsche boeien vastgelegd, terwijl het commandant- schip aan den IIoll.-Amerika-Lijn-steiger aan den Westerdoksdijk ligging kreeg. Dp havenmeester, de heer W. van de Poll is de schepen tegemoet gevaren en be gaf zich onmiddellijk nadat hel comman- danlschap gemeerd lag. aan boord van, de zen oorlogsbodem, om namens het Amster- damsclie Gemeentebestuur de Spaansche gasten te verwelkomen DE ROZENTENTOONSTELLINü. Ruim 5000 bezoekers. De rozéntentoonstelling in den Dieren tuin te Den Haag van Nos Jungunt Rosae werd in totaal bezocht door 5071 betalende bezoekers In aanmerking nemende de groote warmte, welke gedurende die dagen heerschte, mag het bezoek een groot succes genoemd worden. ebbebebbebeessebbsbbess3bebbbb m fïl e 0 Het goedkoopste adres hier ter stede |j 1 voor 1 RADIO- ELECTRA- EN 1 I RIJWIELONDERDEELEN ra 0 E E is E E I LANGESTRAAT 79 TEL. 81 B t.o. de fa. L. HOUBAER e eeeeeeeeeeeeeeebeeeeeeeeeeeeee LEVENSKEUS EN LEVENSLEUS GEDACHTENIS-REDE gehouden Zondag 30 Juni 1929, in dc Sint-Joriskerk te Amersfoort, ter gele genheid van zijn Zilveren Ambts jubileum door Ds. K. DEN HOLLANDER. Deze Rede, met 1 portret, is in den Boekhandel en bij de Uitgevers ver krijgbaar. Prijs0.50 Uitgave G. J. VAN AMERONGEN Co. Van Persijnstraat 23. Arnh. weg 32 Tel. 1069 Kunstaardewerk, Tin, Platen. HET adres voor cadeaux Steeds iets aparts, tegen billijke prijzen Arnhemschesti-aat 6 Tel. 774 Het oudste adres hier ter stede in luxe en gewone uitvoering UTR. STRAAT 49 TEL 310 AANGENAAM INTERIEUR GEZELLIG TERRAS PRIMA CONSUMPTIE - BILLIJKE PRIJZEN - isbesbsbsseeseseebbbbbebssbebeb rn e e si E E e Lavendelstraat 9 en 12 B e S B e e B e ebbebbebbbbbebssbesbeeeeebeeeb geheel electrisch B b Tel. 1093 b b e e E e b e e BUITENGEWONE AANBIEDING 5 P.K. ELECTR. GLOEDNIEUW VAN Fl. 830.— VOOR Fl. 675.— LANGESTR 112 - TEL 457 Langestraat 81 Telefoon 211 EN GROS EN DETAIL Grootste sorteering in Wol- Sajet- en Breigarens DAMES- EN KINDERKOUSEN Speciaal adres v. sterke schoolkousen FOTOGRAFISCH ATELIER UTR, WEG 40 TEL 371 ONTWIKKELEN AFDRUKKEN VERGROOTEN ZEISS IKONKODAK Hoe dc commissie een kunstenaar behandelde Eea serieuze opdracht met mededinging De Maasbode vertelt liet volgende, haast ongelooflijke verhaal: De laatste ramp met een der stoomred- dingsbootcn to Hoek van Holland, welke door heel het land een schok vati ontroe ring deed gaan, trof vooral diep de ingezei tenen van dit voorstadje van Rotterdam aan de monding van den Waterweg. Uit de algemeene verslagenheid der be volking te Iloek van Holland werd de mooie gedachte geboren om de nagedach tenis dezer helden der zee te eeren door de oprichting van een monument, dat dan te vens de namen zou dragen van hen, die reeds in 1921 op ongeveer gelijke wijze den dood vonden bij hun edelmoedig reddings werk. Uit vrijwillige bijdragen kwam een be drag van 1650 gulden voor dit doel bijeen en een commissie werd gevormd om bet plan uit te voeren. Daarin namen zittin de commissaris van Rotterdam te Iloek van Holland, de heer Jas, de gemeente arts dr. Knip en de loodscommissaris de heer Vruggink. Op advies van den directeur der Acade mie van Beeldende Kunsten te 's-Graven- hoge trad de commissie in verbinding met den beeldhouwer Albert Termote, een kun stenaar, die door de belangrijkheid van zijn modern werk de aandacht trekt en door het karakter van zijn oeuvre wel bij uitstek geschikt leek om een dergelijke opdracht uit te voeren. In Februari van dit jaar had de eerste bespreking hiertoe plaats tusschen den heer Jas en den heer Termote. Men werd het eens cn de beeldhouwer zou een ont werp voor een dergelijk monument conci- pieeren. Deze stelde zich voor de uitwer king zooals een ernstig werker in dit geval steeds doet in verbinding met een architect voor de architectonische en bouw-teclinische zijdo van de opdracht. Dit was in dit géval dc llaagsehe architect ir. Roosenburg. Met dezen laatste begaf de heer Termote zich kort nadien andermaal naar Hoek van Holland, om de situatie zuiver op te nemen. Bij dat tweede bezoek kreeg de beeldhouwer van den heer Jas te hooren, dat hij nog een mededinger zou hebben en nog wel een, dio geheel belangeloos zijn diensten aanbood. In die omstandigheden verklaarde de heer Termote, dat hij dan maar liever van de opdracht afzag, wijl hij niet vcrgeefsche moeite wilde doen. Op aandringen echter van de commissie, welke hij monde van den heer Jas ver klaarde, dat in elk geval de kosten toch vergoed zouden worden, zette de beeld houwer zich aan de gedetailleerde uitwer king van zijn conceptie. Bij schrijven van den heer Jas was hem de verzekering ge geven. dat geen beslissing zou worden ge nomen door de commissie, zonder eerst een deskundige te hebben geraadpleegd. Hij dacht derhalve te doen te hebben met een serieuze opdracht, waarbij door een vol komen bevoegde over zijn werk zou wor den geoordeeld. Na eenige weken arbeid was de heer Termote zoover, dat hij een minutieus af gewerkte maquette van het monument aan de commissie kon doen toekomen. Dat was in de tweede week van April. Op 12 April berichtte hem de heer Jas: ..Ik had hoop. dat reeds in deze week een beslissing genomen kon worden. Dit blijkt niet mogelijk. Daarom bericht ik u e\en, dat wij niet voor het einde" van de volgen de week onze eindbeslissing kunnen nemen cn u mededeelen". Op 18 April kwam die beslissing. Op dien dag ontving de heer Termote volgend schrijven van den heer Jas: „Onze commissie ziet geen kans de door u benoodigde som voor een monumeDt bij een te krijgen; daarom is zij heden op een goedkoopere aanbieding van mevrouw E de Ridder\an Mastrigt te 's-Gravenhage ingegaan. Wij danken u ten slotte zeer voor de door u aan het onderwerp geschon ken aandacht en betuigen u onze groote bewondering voor de dooi' u ontworpen maquette. Wij zullen uw ontwerp dezer dagen aan uw adres doen terugbezorgen en zien gaarne de nota van uw onkosten tegemoet." Nu moet men weten, dat de kwestie van het al of niet goedkooper zijn van het ont werp door den heer Jas was uitgescha keld, nadat de heer Termote. vernomen hebbend van de belangelooze aanbieding, zich had willen terugtrekken. Ook de over schrijding van de bijeengebrachte som was niet een onoverkomelijk bezwaar ge noemd, omdat allicht voor de uitvoering van een goed ontwerp nog wel eenige hon derden guldens zouden zijn bijeen te bren gen. Vandaar, dat de heer Termote dit schrij ven alleronbevredigeudst moest vinden, wijl de kwestie van de deskundige beoor deeling in het geheel niet werd aange roerd. Nog bedenkelijker moest hem deze beslissing voorkomen, wijl zijn mededing ster. de genoemde mevrouw de Ridder- van Mastrigt van den eenen kant een totaal onbekende is in zijn vak, van den ande ren kant wel een voorkeur kon hebben ge noten als geboren te Hoek van Holland cn met vele daar nog ingezetenen verwant.. Wam »pües«a rtlsn wrd Sn Jnet spel geweest, dan had men hem niet moe ten uitnoodigen tot het Indienen van een geheel uitgewerkt ontwerp. Vandaar dat Termote zich, niet accoord verklaarde met deze beslissing, llij herin nerde do commissie er aan, dat hij met een meervoudge .opdracht tot het maken van een model niet accoord had kunnen gaan zonder dat de beoordeeling door een aesthetisch bevoegd beoordeelaar zou ge schieden. Daar in het schrijven van den heer Jas van IS Juli over deze deskundige voorlichting geen mededeeling werd go- daan, betwijfelde hij of deze wel had plaats gehad. In een schrijven van den heer Jas werd hem toen medegedeeld, dat niet een, doch twee ter zake volkomen bevoegden de com missie van advies hadden gediend. Tevens word medegedeeld, dat de kosten (2200 gul den) een bezwaar waren om op dc inschrij ving in te gaan. Wij zullen hier verder niet de weder- zljdsche correspondentie op den voet vol gen. Doch de zaak kwam hierop neer, dat de heer Termote werd uitgenoodigd de nota van zijn kosten in te dienen. Deze vol deed hieraan en declareerde de som van 300, waarop de heer Jas antwoordde, dat hij 50 kon krijgen cn dat hij deze vóór 5 Juni had te aanvaarden... Nu kan iedere leek begrijpen, dat, gesteld dat do kosten geheel vergoed moeten wor den zooals hier was afgesproken 't eenvoudig belachelijk, maar ook onbehoor lijk is een kunstenaar met een dergelijke fooi af to schepen. Vandaar, dat de beeldhouwer zich niet bij dit aanbod heeft willen neerleggen en zijn recht heeft gezocht, daar, waar een rechteloos kunstenaar het alleen kan vin den, bij de openbare meening. En zoo komt het, dat wij deze affaire hier hebben ge releveerd, omdat ons na inzage van de ge wisselde stukken is gebleken, dat hier een kunstenaar op een zeer unfaire manier is te kort gedaan. i t Om ook de andere zijde te hooren, heb ben wij ons tot den heer Jas orn inlichtin gen gewend. Deze deelde ons mede, dat de ontwerpen zijn beoordeeld door twee Rot- terdamsche gemeente-architecten en dat later nog advies is gevraagd van een com missie van 15 Iloeksche ingezetemen. Wat het oordeel der deskundigen betreft, kre gen we van den heer Jas de verzekering, dat, als de prijzen van de beide ontwerpen gelijk waren geweest, het ontwerp van den heer Termote zeker was aanvaard. Voor zijn ontwerp hadden de deskundigen niets dan lof. Alleen dc kwestie van de kosten heeft doen besluiten toch maar het min- der-mooie ontwerp van mevr. de Ridder van Mastrigt uit te doen voeren. 13n wat de schadevergoeding betreft, deze ging vol gens den heer Jas nog vei* uit boven do afspraak. Wat hier van zij, liet zal toch wel geen enkel weldenkend buitenstaander recht vaardig en billijk lijken, een ontwerper zoo af te schepen, niet een of ander knutse laar maar een erkend kunstenaar, waar voor men moet verklaren groote waardee ring te hebben. Wij zullen een eindoordeel over deze Hoeksche kunst-affaire niet uitspreken, maar alles bijeen moet ons de verklaring uit de pen, dat daar werkelijk ..something rotten" is. Doch afgezien van deze ethische zijde van de beslissing, moeten wij haar uit aesthe tisch oogpunt allerongelukkigst noemen. Critiek is aan zekere perken gebonden, rnaar of dit nog zou 'moeten gelden voor dit door mevr. de Ridder—van Mastrigt inge zonden boetseersel, blijft voor ons de vraag. Men zou ook de vraag kunnen stellen of dit zeer zwak ontwerp je, dat de serieus© leerlinge niet eens aan haar maïtre zou durven toonen en de boetseerende suiker werker nog niet als proefstuk van zijn handwerk zou willen étaleeren. eigenlijk wel voor een bespreking in aanmerking mag komen. En toch toch komt dit ontwerp uitvoering. Drie meter hoog zal dit poppé- mannetje op zijn kistje, waarin hij precies past, aan den Hoek verrijzen. Men zou er om kunnen lachen, als der gelijke dingen wezenlijk niet een blamage waren voor ons volk. PROF. SOPHIE ANTONIADES. Men meldt ons uit Leiden: Mejuffrouw Sophie Antoniades te Parijs, benomd tot buitengewoon hoogleeraar aan de Leidsche Universiteit, als opvolgster van Prof. Hesseling. om onderwijs te geven in de Grieksche taal- en letterkunde van den oud-Christelijken, den byzantijnschen en den xü-euweren tijd is in 1897 te Athene ge boren. Zij bezocht daar de Universiteit en gaf tevens college aan de tooneelschool al daar. Ook gaf zij onderricht aan een der Grieksche prinsessen. Later zette zij liaor studie voort aan de Sorbonne te Parijs en volgde daar meer speciaal de colleges in het nieuw-Grieksch van Prof. Pernot, bij wien zij binnenkort hoopt te promoveeren. Zij is de Nederlandsche taal reeds gedeelte lijk machtig en denkt haar colleges dan ook in het ITollandsch te geven. Zij is de eerste vrouwelijke hoogleeraar aan de Leidsche Universiteit. KAAIMUUR TE LEIDEN INGESTORT. Men meldt ons uit Leiden: Gistermiddag is op de Middelste gracht Leiden een kaaimuur over een afstand va> ongeveer 40 M. ingestort. Een auto die lang den waterkant stond geraakte te water. Pei soonhjke ongelukken zijn niet voorgekomei De kaaimuur had door den vorst ernstig f lijden gehad cn was dien tengevolge onlang door gemeentewerken nog hersteld. De/r herstelling schijnt echter niet afdoende k

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1929 | | pagina 5