DE EEMlANDEJi GARAGE MOLENAAR Telefoon 1212 Woensdag 14 Augustus 1929 28e Jaargang No. 39 BUITENLANDSCH OVERZICHT DE MOEILIJKHEDEN IN DEN HAAG 'n Vleugje Britsch optimisme WILLEM GROENHUIZEN JUWELIER. VERTROUWENS HUIS HET TIJDSTIP VAN DE ONTRUIMING HET TERREIN VERKEND ENGELANDS EISCHEN AMERSFOORT3CH DAGBLAD ABONNEMENTSPRIJS pc' J »alndtn v°°' Amcriloort I2.IU. p„ maand I U.75, t*t 1 weck C-' gr tls verzekering tegen ongelukken) f 0.17'/*» Blnnnliod franco par po* per 3 miindeo II,-. Afzonderlijke «ramen f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 515 UITGAVE: VALKHOFF C2 PRIJS OER ADVERTENTIEN -4 ,.I;°A 4gT elke regel meer f0.25. Llefdndlgheldsndverleollen voorde helft vu den prijs. Kleine Advertenllün „KEITJES" bij voorultbelnling 1-5 regels 50 cent. elke regel meer 10 tent, driemaal plaatsen I 1.— B««d|snummer extra I 0.05 Da vlucht van Uparl. Musso Unl's Siberic in da Middelland sche Zee. Drie tegenstanders \an het fascistisch ré gime, de neef van den gewezen Italiaan- schen minister-president, Francesco Nitti, de hoogleeraar Carlo Roselli en de afge vaardigde Emilio Lussu, zijn dezer dagen van het fascistische deportatie-eiland Li- pari gevlucht en na een avontuurlijken tocht op cIc Middellandsche zee, in een klei ne motorboot, in Frankrijk geland. Met be richt van de scnsationeele ontkoming der drie anti-fascistische leiders wekte te Do me oen geweldige beroering. Voorloopig wordt zij door de Italiaansche pers dood gezwegen. Want afgezien daarvan, dat deze, door de Italiaansche uitwijkelingen in Frankrijk op gewoonweg geniale wijze op touw gezette vlucht een der koensle avontuurlijkste ondernemingen van dezen tijd vormt, is zij ook tevens een eclatant be wijs, tot welk een macht zich geleidelijkweg de anti-fascistische emigratie in het buiten land heeft ontwikkeld, en hoe ver haar ar men nu reeds reiken. Want het is de eerste keer, dat de vlucht van een Ilaliaansch de- porlatie-eiland is gelukt. Moe geweldig de moeilijkheden waren, die overwonnen moes ten worden, blijkt hieruit, dat de fascisti sche overheden, die enkele weken geleden de lucht kregen van de vluchtplannen, wel ke het drietal had beraamd, hen onder bi zonder scherpe bewaking hadden gesteld. Desniettegenstaande slaagde de vlucht.. Thans vertoeven Roselli, Nitti en Lussu te Parijs ten huize van hun geestverwant Turati, den leider der reformistische Itali aansche socialisten, die in 1926, dank zij de hulp van professor Roselli, naar Parijs kon vluchten, toen zijn leven door de ge heime politie van de fascio voortdurend werd bedreigd. Toen Roselli in zijn vader land terugkeerde, werd hij terstond aange houden en opgesloten. Roselli's huis in Flo rence was trouwens vroeger reeds eerder geplunderd. Voor de rechtbank zagen Ro selli en zijn vriend, professor Parri, van elke verdediging af en hielden in plaats daarvan redevoeringen, waarin zij den duce en diens regime ten felste geeselden. Hij werd tot een jaar gevangenisstraf veroor deeld en daarna zonder verderen vorm van proces naar Lipari gedeporteerd, waar hij Lussu en Francesco Nitti ontmoette. Van den eersten dag af beraadslaagden zij over de mogelijkheden van een vlucht, 'waarvan de verwerkelijking, nadat zij geheime ver bindingen met geestverwanten in het bui tenland hadden aangeknoopt, niet minder dan negentien maanden in beslag nam. Aan een zeer uitvoerig artikel van Ar thur Koestier in de Vossische Zeitung ont- leenen wij, dat op de drie deporlatie-eilan den Lipari, Ponza en Ustiquet momenteel ongeveer 1200 menschen wonen. Voor het meerendeel zijn het politieke gevangenen, die nooit gelegenheid hadden voor een of andere rechtbank zich te verantwoorden. Tiet transport, dat dikwijls veertien dagen lang duurt, vindt in wagons plaats, die ia afzonderlijke getraliede cellen zijn verdeeld. De reis geschiedt in étappes; overnacht wordt steeds in de gevangenis der stad, waar de trein stopt. Tijdens heel den duur van de reis, dus ook in de getraliede wagoncellen, hebben de gevangenen hand boeien aan; bij het uitstappen worden zij geketend. Enkele dezer politieke banne lingen lagen 150 uur lang aan den ketting De reis vindt plaats in een verschrikkelijk slakken-tempo; dikwijls worden per etmaal maar 200 kilometers afgelegd. Politieke en gewone misdadigers worden niet van el kaar gescheiden; wanneer men geluk heeft, is de buurman aan den ketting een tot le venslange tuchthuisstraf veroordeelde roof moordenaar Op Lipari leven 500 ballingen, van wicn •i00 politieke gedeporteerden; het eiland is ongeveer 36 K.M.2 groot en wordt door om- epde-bij 100 man bewaakt: 200 man van de militie, 100 politie-agcntcn. 50 carabinieri cn 50 marinesoldaten, enz Bovendien krui sen aan de kust voortdurend drie met ma chinegeweren gewapende motorbooten en een boot voor de open zee. De oever wordt door een permanent cordon op elke bon derd meter twee man bewaakt, terwijl in do stad en op de beide straten, die naar de kust leiden, voortdurend ongeveer twin tig vliegende patrouilles onderweg zijn. ITei was nu niet. bepaald gemakkelijk om daar doorheen te komen De geschiedenis der vlucht is nog steeds in een geheimzinnig duister gehuld. De ontkomenen willen zich niet al te duidelijk en uitvoerig uitlaten, teneinde de helpers op het eiland en in het buitenland niet te verraden. Bovendien willen zij hun metbo des voor de fascistische overheden verber gen; deze laatste doen natuurlijk al hun best om het mysterie te onthullen. Precies op de minuut af was het ont vluchtingsplan geregeld. In een donkeren, maanloozen nacht wierpen zij zich alle drie op een bepaald teeken van drie verschillen de punten der kust in zee. Hoe zij onge merkt de kust hebben' bereikt, wordt door hen verzwegen. De start volgde enkele mi nuten voor 9 uur. Cm 9.10 hadden zij op een klip, die. op ongeveer 150 M. van den oever verwijderd, in zee ligt, hun rendez-vous. Tusschen 9 u. 10 en 9 u. 20 zou achter deze klip het vaartuig verschijnen, dat hen uit een ander land kwam afhalen. Wanneer zij niet reeds om 9 u. 25 in dit vaartuig zaten, dan was alles verloren, want zij hadden maar een voorsprong van tien minuten: om 9 uur 30 toch vond de laatste controle op het eiland plaats; op dat oogenblik moest hun verdwijning bemerkt worden; dan LUXE AUTO VER-HU URIIMRICHTING MET BETROUWBARE CHAUFFEURS werden de schijnwerpers van dc boot In werking gesteld cn de vlootbasis in Messina draadloos gemobiliseerd: alles hing dus van die 10 minuten voorsprong af Prof. Roselli had zich enkele minuten verlaat; bij had geen tijd zich uit te klceden en moest met de klecrên aan te water. Hij zag aan den oever de carabinieri met gela den geweer patrouilleeren, terwijl hij zwom, maar zij ontdekten hem niet. Hij zag in een koffiehuis aan de kust den wachtcomman dant achter het verlichte venster zitten. Een keer moest hij onderduiken om voor een lichtkegel uit te wijken. Het water was kalm. Daarna bereikte hij de klip. waar de beide anderen reeds wachtten. Vijf adem- looze minuten. Zij klemden zich aan ife rots vast, terwijl alleen het hoofd boven het water uitstak. Even later hoorden zij het vaartuig nade ren, dat precies op de minuut aankwam, nadat het ongeveer 1000 K.M. had afgelegd om hen te halen. Wat voor soort vaartuig het was, verzwijgen dc vluchtelingen even eens hardnekkig, maar naar alle waar schijn lij kheid was het een motorboot. Zij zwommen in de richting van het gedruisch In de boot zaten in het geheel drie man. Tien minuten later vond bet alarm plaats. Zij kruisten 36 uren lang op het water Toen waren zij gered. Noch Henderson, noch Briand geeft krimp Henderson heeft Maandagochtend een be spreking met Briand gehad over de con tröle-commissie voor het Rijnland. Naar verluidt, zijn beide staatslieden op hun stuk blijven staan. Henderson is van oor deel, dat die commissie onder toezicht van den Volkenbond moet staan cn Briand, dal het een bijzondere organisatie dient te zijn, die onafhankelijk van den Volkenbond moet blijven. De bijzondere berichtgever van de In transigeant in den Haag meldt aan zijn blad, dat Stresemann aan Briand een me morandum van twee zijdjes machineschrift overhandigd heeft inzake de Saarkwestie. een samenvatting van hetgeen von Hoesch, de Duitsche gezant te Parijs, en de secre taris-generaal aan den Quai d'Orsay, Phi lippe Bertheol, besproken hebcn en waar in ook het douane-regirne van hel Saarge- bied behandeld wordt. Uit Londen wordt gemeld, dat in offici eele kringen aldaar de hoop ten aanzien van de conferentie weer ecnigszins is op geleefd. De hein el klaart op, zegt men De verdaging van de financieele commissie tot heden beschouwt men als een goed tee- ken. Men meldt uit Londen aan dc N R. C.: De Star schrijft over Showden in den- zelfdcn geest, als de Daily News, waarvan zij het avondblad is. De Star legt de alge meen gangbare verklaring van instemming af, maar gaat dan voort: „Er zijn aanpas singen en schikking?», die, al$ men ver genoeg vooruit kijkt, voordeeliger voor ons zouden kunnen zijn dan herstel, in geld of in goederen". Het blad wijst op den Europeeschen vrede cn op het behoud van de vasteland- sche markten, als van het hoogste belang voor Engeland zijnde en vindt, dat na den schok, dien hij aan de conferentie heeft toegebracht, Showden nu ook wel eens mag trachten de conferentie te kalmeeren, om haar tot concessies tegenover het Duitsche standpunt te brengen. De Evening Standard en de Evening News schrijven met dezelfde nadrukkelijkheid als gewoonlijk. De Evening Standard ver neemt uit den Haag, dat onder de Enge)- sche gedelegeerden een zeker optimisme omtrent de vooruitzichten van de conferen tie heerschl. Belgische militaire deskundigen ter conferentie. Generaal Nuyten, onderchef van den ge- neralcn staf en majoor Diepewijck, de Bel gische militaire deskundigen, zijn naar den Haag geroepen oin deel te nemen aan de besprekingen over de ontruiming van bet Rijnland. Berlijusche beschouwingen. Uit Berlijn wordt d.d. 12 Aug. bericht: De belichten uit Den Haag zijn heden bijzonder schaarsch. Blijkbaar vreest men, dat een openbare behandeling van de po litieke vraagstukken in dit stadium scha delijk zou zijn. Omtrent de zitting van he den der politieke commissie is echter be kend, dat Briand weer zijn standpunt ver dedigd heeft. Het Duitsche 6tandpunt komt, zooals men weet. hierop neer, dat wij een onbetwistbaar recht op ontruiming hebben ©n dat zij in geen verband met de finan cieele vraagstukken staat. Men kan aan- TEL. 852 GEVESTIGD 1885. nemen, dat Stresemann dit in de zitting van (lieden weer heeft uiteengezet. Interes sant is het nu, dat vooreerst een bijeen komst overwogen wordt enkel van do mo gendheden, die rechtstreeks betrokken zijn bij dc bezetting, d.i. dus Engeland, Frank rijk, Belgie en Duitschland. liet Fransche standpunt is, dat de politieke kwesties nauw verbonden zijn met de ontruiming. Te Berlijn neemt men aan, dat deze be perking haar grond hierin heeft, dat Italiö «n Japo.n bij de afzonderlijke kwesties toóh niet zooveel belang hebben en aan den an deren kant hierin, dat, men in een kleine ren kring altijd makkelijker tot resultaten komt dan in een grootcn Bij deze bespre king zullen de politieke vraagstukken be handeld worden, die met dé ontruiming verband houden. Van Duitsche zijde zullen zonder twijfel geheel concrete onderwerpen ter sprake gebracht worden, b.v. niet al leen de vraag van het begin, maar ook die van ihet eindpunt. In Berlijnsche politieke kringen hoopt men. dat deze be spreking der vertegenwoordigers der bezet tende mogendheden de onderhandelingen reeds zoo ver zal brengen, dat de taak der technische commissie er aanzienlijk door verlicht zal worden „Engoland maakt amok." De houding van Snowden in Den Haag is voor de Amerikaansche pers en (het pu bliek een groote verrassing geweest. De meeste bladen, die daarop commentaar le veren, zelfs die. welke Engeland het vriend* schappelijkst gezind zijn, oefenen strenge kritiek op den kanselier van de schatkist. De New York Evening Post, in een hoofd artikel. „Engeland maakt amok", zegt: De wereld kan haar eigew oogen haast niet gelooven. Indien Rusland of Duitschland de zaken in de war wilde sturen, zou niemand zich verbaren, maar dat. Engeland als het „enfant terrible" optreedt, is te vreemd om het te gelooven. Alweer uitstel van het uitstapje ilor journalisten. De lochL van de journalisten naar Am sterdam, welke nader op Donderdag was bepaald, is uitgesteld. De Fransche pers over het tele gram van Macdonald. P a rij s, 13 Aug. (V. D.) De Parijsche ochtendbladen beschouwen den dag van gisteren als een dag van ontspanning. Het telegram van Macdonald aan Snowden wordt verschillend booordecld. Terwijl een aantal bladen er een gevaar voor de hui dige situatie in zien, beschouwen andere bladen het telegram io het geheel niet als een dreigement om de conferentie af te bre ken. Sauerwein schrijft in de Matin, dat het zeer onwaarschijnlijk is, dat Macdonald voor Snowden zijn meening zou hebben verborgen. In het publiek steunt de Brit- sche minister-presicleni den kanselier van de schatkist, doch particulier zal hij hem wel gewaarschuwd hebben, zooals de plicht is van een voorzichtig leider eener regee ring. l)e Petit Parision daarentegen ver wacht een ongunstigeuitwerking van het telegram. I-Iet zou „fair plav" van het Brit- sche ministerie van buitcnlandsche zaken zijn geweest, indien men den belanghebben den mogendheden van'te voren zijn plan nen zou hebben medegedeeld cn niet pas in pen rede, die men te Den Haag ging hou den. Engeland had naar den Haag geen spelbreker en dictator moeten sturen, doch een rustigen, hoffelijken, tegemoetkomen- den man. De spanning ter conferentie is (verminderd. Londen, 13 A u g. (II. N.) De 1-Iaagsche correspondent van' de Daily Chronicle ver wacht, dat de I'ranschcn tegen het eind© van de week zullen voorstellen de finan cieele commissie tot na de vergadering van den Volkenbond te \erdagen. De correspon dent gelooft, dat «dit voorstel aangenomen zal worden. De diplomatieke medewerker van de Daily Telegraph verneemt, dat bij het onderhoud,dat Macdonald met La- mont, den vertegenwoordiger van de firma Morgan, en Montagu Norman, den gouver neur van de bank van Engeland, had, Mon tagu Norman den eersten minister heeft meegedeeld, dat .tengevolge van zijn bezoek aan de Vereenigde Staten cn zijn bespre kingen met de leiders van de federale re servebank, de bank van Engeland in staat zal zijn iedere poging van het buitenland het hoofd te bieden, om in belangrijke mate een aanval te doen op den goudvoorraad van de Bank van Engeland, om zoo een politiekcn druk - op Engeland te oefenen. Dc medewerker voegt hieraan toe, dat bij de pogingen, om Duitschland te bewegen, bizondere betalingen in contanten aan En geland te doen, tevens aangedrongen moet worden op een gelijktijdige vermindering van de leveringen in natura. Volgens den medewerker zal Briand daarvoor conces sies in verband mot de ontruiming van het Rijnland en nog waarschijnlijker ook iD verband met het Saargebied aanbieden. De medewerker wijst er op, dat de grootste moeilijkheid, om Engeland een behoorlijk aandeel in het onbeschermde gedeelte van do Duitsche betalingen te verzekeren, gele gen is in het feit, dat het hier om concessies gaat, die alleen van Fransche zijde gedaan kunnen worden. Overigens stellen dc bla den over het algemeen vast, dat de storm tegen de houding van de Engelsche dele gatie begint te bedaren. De wijziging in de houding van Frankrijk wordt algemeen als ccn gevolg beschouwd van den steun van Macdonald aan dc standvastige houding van Snowden, die thans, wat men ook te gen Snowden moge inbrengen, zeer waar schijnlijk succes zal hebben. Daarentegen ontbreken nog betrouwbare gegevens, in hoever en wanneer dit succes zal blijken, liet feit, dat Snowden in een verdaging der financieele commissie heeft toegestemd, wordt algemeen opgevat als een bewijs, dat dc spanning aanmerkelijk verminderd is. Een financieel vergelijk voorgesteld? Volgens een Havasbericht is bij de onder handelingen tusschen Snowden en Jaspar, evenals bij de onderhandelingen tusschen Loucheur en de gedelegeerden der kleine mogendheden cn ook in de geheime zitting der financieele deskundigen aan het vol gende compromis gedacht: I-Iet aandeel der kleine mogendheden in het onbeschermde gedeelte der Duitsche be talingen voor schadevergoeding, dat in to taal ongeveer 100 millioen goudmark uit maakt, zal ten gunste van Engeland wor den verminderd. Als compensatie zal een evenredige vermindering van de schulden der kleine mogendheden aan de groote ge allieerden worden toegestaan. Verder zullen de kleine mogendheden voordeelen bij de regeling van de restitutie genieten. Volgens de bepalingen van het vredesverdrag moe ten de kleine mogendheden door het vroe gere Duitsche en Oostenrijksche staatsge- bied, dat aan hen is afgestaan. vergo.-iiii. li. aan de commissie van herstel betalen. Tot nu toe is dit niet geschied en het Young- plan bepaalt, dat de groote geallieerden, die hierbij als de voornaamste schuld eischers het grootste belang hebben, binnen vijf jaar definitief hun aanspraken zullen kenbaar maken. Van deze bepaling zal thans ten gunste van het compromis wor den gebruik gemaakt. Politis in Den Haag aangekomen. Maandag is te 's-Gravenhage aangekomen prof. Politis, Grieksch gezant te Parijs cn gedelegeerde van Griekenland ter Volken- bondsvergadering. De komst van Benesj. Naar vernomen wordt, zal dr. Benesj, mi nister-president van Tsjecho-Slowakije, niet vóór 16 Augustus te 's-Gravenhage aanko- Komt Frankrijk over de brug? De bijzondere correspondent van de Soir te Den Haag, zou, naar onder alle voorbe houd uit Parijs wordt gemeld, vernomen hebben, dat rechtstreeksche onderhandelin gen tusschen Frankrijk en Engeland gaande zijn en dat Briand bereid is namens Fran-' rijk een offer te brengen, wat het onbe schermde gedeelte der annuïteiten betreft. De voornaamste eisch van Engeland zou hierdoor bevredigd worden. Briand zou, al vorens tot dezen stap te besluiten, zich van de toestemming van het geheele kebinet verzekerd hebben. De Fransche regeering zou tot dit offer bereid zijn om de conferen tie te redden en de liquideering van den oorlog definitief tot stand te brengen. Volkomen bevredigende conferentie Nog geen vaste datum Gistermiddag ontving Henderson in het Grand ITotel de gedelegeerden der vier bij de bezetting van het Rijnland betrokken mogendheden, Frankrijk, België, Engeland en Duitschland, ter bespreking van het tijd stip der ontruiming. Naar van Engelsche zijde na afloop werd medegedeeld, was deze bijeenkomst zoo vol komen bevredigend, dat het voor de poli tieke commissie als onnoodig werd be schouwd om morgen samen te komen. De heer Briand zal daardoor de gelegenheid hebben om zijn militaire deskundigen den datum vast te stellen, waarop de ontrui ming door de Fransche troepen zou kun nen zijn beëindigd. Deze periode voor de ontruiming door de drie bezettende mogendheden is in ze kere mate afhankelijk van de methode, die gevolgd zal worden voor de likwidatie van de financieele aanspraken, voortvloeiende uit de bezetting. Henderson zal de vertegenwoordigers van Duitschland, Frankrijk cn België ontmoe ten, voordat een volgende vergadering van de politieke commissie wordt vastgesteld. W ii vernemen nog, dat geruchten, welke na afloop van de bijeenkomst in het Grand WEERBERICHT Hoogste barometerstand: 76S.3 te Breslau. Laagste barometerstand: 753.3 tc Vardö. Verwachting lot den avond van 15 Augustus: Meest matige tot zwakke W. tot N. W. wind, half tot zwaar bewolkt, waarschijn lijk droog weer, iets koeler. Hotel betreffende de ontruiming van het bezette gebied de ronde deden, als zou een bepaalde datum voor aanvang der ont ruiming reeds ter sprako zijn gebracht, el- ken grond missen. De militaire deskundigen zullen hebben na te gaan, hoeveel tijd er noodig is voor de ontruiming van de tweede cn hoeveel tijd voor de ontruiming der derde zóne (waar n.l. het tempo minder vlug zal kun nen geschieden) van het bezette gebied. Eerst wanneer de militaire deskundigen hieromtrent tot een oordeel zijn gekomen, breekt het oogenblik voor besprekingen be treffende de ontruimingsdata aan. Oe juristencommissie vergadert De gistermiddag gehouden vergadering der juristencommissie, die een rapport moet uitbrengen over de kwestie van sa menstelling en bevoegdheid eener commis sie van verificatie en verzoening, welke laatste commissie in werking zou treden na de ontruiming van het bezette gebied, heeft van 3 tot 5 uur geduurd. Naar ver nomen werd, heeft zij zich in deze eerste bijeenkomst beziggehouden met het ver kennen van het terrein. De volgende bijeen komst zal a.s. Donderdag worden gehou den. Hoe men in Frankrijk eraan tegemoet wil komen Parijs, 13 Aug. (V.D.) In de Parijsche pers treden heden zeer verschillende stand punten omtrent den huidigen stand der herstelconferentie aan den dag. Zoo zou \olgens de „Ternps" de Britsche delegatie een verhooging van het Engelsche aan deel hebben gecischt van 48 rnilliocn goud mark per jaar. Bovendien verlangt Enge land, dat 80 millioen mark van zijn aan deel onbeschermd zal blijven, zonder dat daardoor eenige verandering wordt ge bracht in het totaal der Duitsche verplich tingen. Overigens zouden de Fransche, Bel gische en Italiaansche deskundigen in staat zijn in de financieele commissie voorstellen te doen, die naar men hoopt Engeland tevreden kunnen slejlen. Waar in deze tegemoetkomende houding zal kun nen bestaan, geeft de „Temps' aan. Men schijnt voornemens te zijn dat gedeelte dei- door Duitschland op te brengen bedragen, dat bestemd was voor de staten rnet ge ringe vorderingen, dezen zal worde fi ont nomen en aan Epgeland zal worden aan geboden, terwijl de hierdoor gedupeerde na ties een schadevergoeding zullen ontvan gen in den vorm van een gelijke vermin dering hunner ooiiogsschulden. Intusschen lijkt deze oplossing vreemd, daar juist Snow den in Den Haag de belangen der kleine mogendheden heeft verdedigd. EEN TEGENSPRAAK. De berichten volgens welke de Engel- schen voornemens zijn om tegen het einde van deze week de conferentie in afzonder lijke commissies te doen overgaan, zoodat de verantwoordelijke ministers dan naar huis zouden terugkeeren, worden van be voegde zijde geheel ongegrond verklaard. IMBUSCH STEGERWALD'S OPVOLGER. Berlijn, 13 Aug (H. N.) Tot op\olger van Dr. Stegcrwald, die in verband met zijn benoeming tot minister was afgetreden is met algemeene stemmen tot voorzitter van den Duischen vakvereenigingsbond de rijksdag afgevaardigde Imbusch gekozen.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1929 | | pagina 1