BRIEVEN VAN EEN BRABANTSCHEN BOER WILLEM GROENHUIZEN "sssnT^S; DE EEMLANDEIÏ Maandag 7 October 1929 28e Jaargang No. 84 BUITENLANDSCH OVERZICHT S1NNSNLAND Ik niell BERUCHT MISDADIGER AANGEHOUDEN HARLËY HOUSE IcTMÊ ARIÉL en F. N. MOTOREN JUWELIER. Moderne handgedreven Zilveienwerken. Fa. L. J. Lwijcx en Zn. EEN MOOIE VOS. ABONNEMENTSPRIJS P*1" "aanden voor Amersfoort f2.10. per maand 0.75. per Rirh»ni. j W"k flratl* verz«k«lng tegen ongelukken) f 0.177* UITGAVE: VALKHOFF C? PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een bewijsnummer elke regel meer f0.25. Llcfdadtghclds-ndvertcnticn voorde helft van den prijs. Kleine Advertentlün „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatseo f.1.— - Bewijsnummer.extra f 0.05 De kans op een Engelsch- Indische overeenstemming. Gelijk wij reeds hebben gemeld, doen in Indié geruchten de ronde, hierop neerko mende, dat de Labour-regeering eerlang een zeer belangrijke verklaring zal afleggen over haar politiek ten opzichte van Indié en het vraagstuk der Indische constitutie. Deze verklaring zou onder meer de belofte behelzen, dat Indie den status verkrijgt van dominion, d.w.z. in dezelfde positie zal ko men te verkeeren als Canada cn Ierland Indië zou dan de volledige autonomie ver krijgen met inbegrip van de onafhankelijk heid in buitcnlandsch-politiekc aangelegen heden, „natuurlijk binnen het kader van de Empire-constitutie". Dit bericht loopt vanzelfsprekend ver op de feiten vooruit en zelfs als voorspelling der toekomstige gebeurtenissen moet het met zeker voorbehoud worden aanvaard. In elk geval kan de Engelsche regeering J geen definitieve stappen doen, voordat valt te beschikken over 't verslag der commis sie-Simon, hetgeen pas tegen het eind van 't jaar tegemoet kan worden gezien. Niette min staat nu al vast, dat het rapport voor Indië hervormingen zal aanbevelen van een liberaliteit, die geen politicus tot voor wei nig jaren in ernst bereikbaar zou hebben geacht. Voorts staat het vast, dat lord Ir ving, de vice-koning, onlangs, toen hij te Londen vertoefde, het Indische vraagstuk met de nieuwe arbcidersregeering uitvoerig heeft besproken en \olgens den Londen- schen correspondent der Fr. Ztg. kan men aannomen, dat de te verwachten aanbeve lingen der commissie-Simon als grondslag dienden voor deze bespreking. Als een verdere aanduiding, dnt over de Indische kwestie een beslissing in genoem de richting zal worden genomen, kan men de opmerking beschouwen, die de staats secretaris voor Indië, Wedgwood Benn, in een brief aan een partijvriend maakt. Daar in wordt gezegd, dat de staatssecretaris de Indische kwestie nu sinds vier maanden dagelijks heeft bestuurd en dat hij meent een oplossing aan de hand te kunnen doen, die in overeenstemming is met dc denkbeel den, der Labour Partij. De idecen der arbeiderspartij zijn in het bekende memorandum der partij („Labeur and the nation") officieel neergelegd; de erkenning van Indié's recht, op zelfbestuur en het ppnemen van Indië in de Engelsche commonwealth op den grondslag van ge lijkberechtigdheid van Indië met de overige dpminions is officieel als doel der partij dgarin vastgelegd. Uit dit alles is op te maken, dal de La- hourregeei ing aanstuurt op de radicale op lossing der Indische kwestie in genoem den zin, waarbij overigens, naar te ver wachten is, niet alle wenschen venvu'.d zul len worden, die de Indische nationalisten soms op zoo stormachtige wijze hebben geuit. ITet is mogelijk, dat de Labourregeering réeds voor de bijeenkomst van het Indi sche nationale congres, dat in December wordt gehouden, de algemecne richtlijnen van haar politiek bekend zal maken Maar meer kan vooreerst moeilijk geschieden, want de vermoedelijk procedure zal zijn, dat na het uitbrengen van het rapport der commissic-Simon (dus bezwaarlijk voor het einde des jaars) en vóór een discussie over het verslag in het Engelsche parlement vertegenwoordigers der beide huizen van het Engelsche parlement, alsmede verte genwoordigers van alle schakeeringen der Indische politiek bijeen zullen komen om gemeenschappelijk te beraadslagen over de voorstellen, die de commissie-Simon heeft uitgewerkt. Een dergelijke, door de In- diers begeerde, round tablo-conferenlie schijnt nu al voorbereid te worden. In elk geval hebben de Engelsche reeds met de m aanmerking komende Indische leiders be sprekingen in deze richting gearrangeerd. Stellig zou het een groot succes der Engel sche politiek zijn, wanneer, zooals beweerd wordt, ook de radicale Indische leiders in beginsel bereid zouden zijn in hun congres mee te werken. Natuurlijk zou, naar vo ren geciteerdo correspondent opmerkt, daarbij niet alleen het eigenlijke Britsch- Indië vertegenwoordigd zijn, maar ook die maharadja-statcn, welke een zeer belangrij ken invloed op de toekomstige ontwikkeling zullen uitoefenen, maar wier doeleinden tot dusver met de radicaler eischen van 't In dische nationalisme overeenstemmen. AUTO TE WATER. Gevolg van eon aanrijding. Naar den, 6 October. Hedenavond te omstreeks 6 uur reed do heer L. J. Geuzen dam uit Amsterdam met zijn auto over den f.luidcrstraatweg, alhier, toen hij werd in gehaald door een andere luxe auto, be stuurd doon den heerN May, oveneens uit Amsterdam. Laatstgenoemde bracht zijn auto na het. inhalen te vlug naar rechts, tengevolge waarvan hij de auto van den heer G. aanreed. De heer Geuzendam ver loor hierdoor het beheer over de stuurin richting, waardoor hij over de trambaan heen in het water terecht kwam In de auto zaten behalve dc heer G., zijn vrouw en zijn twee-jarig dochtertje. Zij werden door passeerende automobilisten gered en bleken slechts lichte verwondingen te heb ben opgcloopcn. De auto werd zwaar be schadigd. Deheer M., die aanvankelijk was doorge reden werd door een andere automobilist ingehaald en tot sloppen gedwongen. BELGISCH JACET GESTRAND. W e m e 1 d i n g c n, 6 Oct. Ken Belgisch zeiljacht uit Antwerpen afkomstig, is he denavond nabij Maarde tegen de zcewec- ring gestrand. De 2 opvarenden hebben zich weten te redden. Door Smits bergingsbe drijf is contract gemaakt, om hedennacht liet schip te bergen. De vooruitzichten hiervoor zijn niet gun stig en vreest dat het jacht geheel lek zal slaan. DE KWESTIE ROTTERDAM-OVERSCHIE GEËINDIGD. Rotterdam tolvrij te bereikon. Rotterdam, G Oct. De kwestie tus- schcn Rotterdam en Overschiet betreffende de openstelling van de Abraham van Stolk- weg, waardoor het den automobilisten mo gelijk wordt gemaakt dc tol onder Overschie te ontwijken, is geëindigd met het wegnemen van het afsluithek door de Rotlerdamsche gemeentewerken. Hiermee is dus Rotterdam tal vrij te bereiken. Wjj fcochfen onze haard P. W/EROP bj In 1926 voor 25 mille gestolen en in Duitschland voor moord gezocht Inbraken in verschillende plaatsen Rotterdam, 6 Oct. Te Brussel is door .le politie aangehouden de 38-jarige zeeman II R., die zich meestal Edwin Góbel noem de en in dc misdadigcrswereld bekend stond als Ilarry. Deze II wordt door dc'Rotter- damsche politie verdacht van een reeks van inbraken, die in het najaar van 192G aldaar is gepleegd. Góbel werk leb ij deze inbraken samen niet een «anderen Duitschen zeeman T die men in 192G wel heeft kunnen arres teeren cn wel naar aanleiding van een teeks inbraken in Hilligcrsberg. Gubel heeft zich toen op het laatste nippertje door den vlucht kunnen redden. Zij zijn o.m. betrok ken geweest bij dc beide inbraken bij de fa. Ameling Mcrkes aan de Kipstraat tc Rotterdam, waar in totaal voor 25 mille aan gouden sieraden is gestolen. Naar aanlei ding van deze beide inbraken heeft de Rot tcrdamschc politie indertijd de hand ge legd op oen partij goud, die afkomstig was van de inbraken in Ililligcrsberg en van cenige andere in Elocmcndaal en in Zeist gepleegd, waarvan ook Göbcl cn T. de da ders waren. Bij deze inbeslagname bleek, tevens dat een agent van politie B. en een gewezen agent van politie met hen in betrekking stonden. Behalve dat de uitlevering van Göbol voor deze inbraken door de Ned lustitic is gevraagd, is deze ook door de Duitsche justitie gezocht in verhand met een moord die H. in do buurt van Hamburg heeft begaan. Bij één der inbraken in Rot terdam schijnt het tweetal indertijd een agent van politie tc hebben neergeslagen, zoodat deze ecnige dagen buiten dienst moest, worden gesteld. SCHEEPSBRAND IN DE ROTTERDAM- SCHE HAVEN. Gcon persoonlijke ongevallen. Rotterdam. 5 Oct. Hedenavond om streeks negen uur waren havenarbeiders bij de loods Maashaven bezig met het ver laden van copra uit het Deensche motor schip „Inlandia" in het Rijnschip „Mann heim 227'. Juist toen men een hijsch van 10 balen in ruim I zou neerlaten heeft een der arbeiders een krukhaak in het. ruim laten vallen. Hij heeft foen getracht met een lucifer den haak op te zoeken en is daarbij waarschijnlijk te dicht bij de hijsch gekomen, die plotseling in vlammen stond Bijna onmiddellijk daarna stond het gehec- le ruim I, dat zoo goed als geheel gevuld was met copra, in lichter laaie, zoodat de havenarbeiders haastig do vlucht moesten nemen. De brandweer is uitgerukt met cenige brandspuiten en pompbooten Men heeft het vuur gebluscht door ruim I vol water te spuiten. Hierbij werd gebruik ge maakt van zes stralen, n.l. vier van de brandweer en twee van particuliere boo ten. Omstreeks half elf was men het vuur meester Er zijn geen persoonlijko onge vallen gebeurd. Lavendelstraat 9b 12 Tel. 10S3 Wegens uitbreiding en verbouwing ruimen wij op tegen sterk verlaagde prijzen Tevens eenige zoo goed als nieuwe motoren TcL. £52 GEVESTIGD 1885 BEGRAFENIS GENERAAL-MAJOOR P. H VAN DER WEDDEN. De ïiagcdaclilenis van een dap per krijgsman gehuldigd. Nijmegen; 5 Oct. Alhier is gisteren op Rustoord, naar den wcnsch van den af gestorvene op eenvoudige wijze, ter aarde besteld het stoffelijk overschot van gepen sioneerd generaal-majóor bij het Ned.- Indisch leger P. II. Van der Wedden. Enkele bloemstukken dekten de baar. On der hen die het graf omringden waren lui tenant-generaal Drijber, commandant van Bronbeek, goneraal-majoor van Gcndercn, kolonel de Voogd, majoor Barcnclse, com mandant van de koloniale reserve, eerste luitenant adjudant Ilazèvoet, gep. majoor Meerburg, kapitein van der Staay en de heer Röpcke, secretaris cn penningmeester van de vercenigingcn Militaire Willemsorde en Nationaal Fonds voor nagelaten betrek kingen van in Indie gevallen militairen, van welke instellingen de overledene voor zitter was. WEERBERICHT. Hoogste barometerstand': 7GS.7 te Haparanda. Laagste barometerstand*. 730.5 te Lerwick. Verwachting tot den avond van 8 October: Matige tijde'ijk afnemende Z. W. tot Z. O. wind, aanvan kelijk opklarend met weinig of geen regen, iets zachter overdag. LANGESTRAAT 49-51 TEL. 190 Voor Soiree Voor Uw IVÏantel IYIODERNE BONTKRAAG met Manchetten. Gep luitenant-kolonel Ned.-Indisch leger t\. de Koek van Leeuwen wees op het eer vol verleden van generaal van der Wedden als krijgsman; hij huldigde zijn nagedach tenis uit naam van afwezige vrienden, die als hij op Atjeh hebben gestreden. Gep. luit. kolonel C. II. A. R. Schuurman wees als vriend op cle voortreffelijke karak tereigenschappen van den in zoo breeden kring betreurden doode en op fae groote liefde die deze voor zijn familie koesterde. Namens dc familie sprak rar. C. R. F. van Roggen; hij betuigde dank voor dc be langstelling, generaal -majoor van der Wed- den gedurende diens ziekte betoond en voor de laatste hem bewezen eer. (N.R.C.)'« ERNSTIG MOTORONGEVAL. Arnhem, G Oct. Gisteravond laat von den wandelaars op den Deelenschenweg een man langs den weg liggen, terwijl een eind verder een gehavend motorrijwiel lag. Zij waarschuwden onmiddellijk het Ge* meentelijk Ziekenhuis, waarheen de mail per ziekenauto werd gebracht. Do man bleek te zijn de 23-jarige Messing uit Arn hem, die blijkbaar met zijn motor tegen een boom was gereden. In bewusteloozen toestand en met een ernstige hersenschud ding werd M. in het ziekenhuis opgeno men, waar hij den ganschen nacht buiten bewustzijn bleef. Zijn toestand is zorgwek kend. DOOR A. A. L. GRAUMANS Ulvenhout, 1 October 1929. Ménier, Twintig keer op 'nen dag \ra.qg ik m'n eigen: zou 'r 'nen schondercn tijd van t jaar zijn as d'n deuzen! Maar even goed weet ik, da k da-d-ok m'r. zeivers afv.-aag in 't vruugc veurjaar, in d'n komenden zomer cn mee d'n eersten snieuw. 't Is er al net iendcr mee as 'n dartig jaren gelejen, (ik kan da nou grust zeggen: 't is „verjaard as ik n schattekopske van 'n frumineske teugen- kwam I Dan docht ik dikkels: ochirrekcs, wa-d'n wèfke, wa-d-'n wèfke, om er mee naar 't aander end van de wereld te kuie ren; noe schoon, hoe sjarmaant. hoe lievc- kes ee onzenlieveneer da schepseltje ge schapen; zóó hè 'k 't nog nóóit gezien! Maar, amico, veur ik aan 't end van do- zelf ste straat was, lot staan aan t cna van de wèreld, v*as 't alwéér zoo mee 'n aander ticpeke da'k gère zag. 'k Vorloor, mee aandere woorden m n liaai i corns zeuven koeren in oen cn dezelfste straat. Veur 't cene bonsde m'n haart teugen m'n strot aan omda-d-et zo n mollig propke was mee wangeskes as bcl- lefleurkes; veur 't aandre ^okte-n-ik in de^ wèèr omda ze zukke zachte, blonde Lrul- lekes droeg veur nummeroow drie, omda ze 'n paar oogkes had, die Metriek in m li bloed joegen, cn zoo was 't altij wa-d- aandeis da me tempteerdo van bewonde- rink. Ik tuimelde van de eene eeuwige liefde in de aandere liefdeseeuwigheid; wa tusschen twee hokskes cn stripkes, de bes te remedie is om nic te gaauw de trappen van 't gemientehuis op te kraffelcn. Maar ollee, daar ga-g-et allemaal nie om, 't is maar om 'n modelleke te emmen. 'k Wil dan dittc zeggen 't is in de schep ping allemaal zoo schoon, zoo grotscliig van enkelde pracht da ge soms 't gevuul krijgt, da ge veur d'n gek gouwen wordt. Zóó denktezóo prachtig was "t nog nooitveur gc èèn straat verder bent Kek, da wouw ik zeggen van deuzen tijd As 'k oeuw in t veurjaar schrijft is d'n schonstentijd van 't jaar. dan motte nic zo stillekes zitten te lachen as 'k oew da-d-cnkelde keeren per jaar overnuuw weer zeg Denkt dan maar om al die wef- kes van oewen jongen tijd, want gc mot 'r nóuw maar nie omhenen perbeeren te draaien, amico, ik zal wel ginncn uitzon derink zijn gewiest, ee Zondaggemergcn, toen 'k naar de kerk gong, toen gong ik kcpleet deur 'nen gou wen regen. Duzendcn, neec muljoenen geele en brons-kleurige blaaikes fladderen deur de locht. Ze tuimelden cn duikelden as gekskes in de rondte cn dc boomen stin- gen ze mee volle ermen van d'r af te schud den. 't Had 's nachts 'n bietje gevrozen. De weg lag dun-wittekes deur ons dürpkc ge trokken. De bruggeskes laggen lijk 'n wit kattenruggeske over dc mark gebogen cn en dc zon die hong as 'nen vurigen bol laag in dc miestige mergcnlocht cn goot over 't laand 'nen rooi-koperen gloed. Lang rek ten de schaduws van de boomen d'r eigen mt. over de witte graspinnekes, die gebo gen stongen van do zwaarte van d'ncn ijs- gestolden daauw, die 's aanplekte en naar mate t zonnekc aan gloed en wermte win nen gong, in 'nen stralenkrans kwam te staan, dooide-n-et witsel weg cn liet 'n spoor van vocht na dat d'n weg te glim men lag in rose gloeiing De nachtvorst had t leste bietje vocht uit de dorre, dooio steeltjes, g'aald van de blaaikes er. d'n hoogen wind, hoven in de kruinen, sleurde ilo zwaksten er nouvv af. Maar zoodoende, amico. was 't icr Zondagmorgen zoo schoon da'k bijnc te laat in de kerk kwam. 'k Kon cr nie van scheien Aan m'n schoenen hong 'hen dikken, zachten koek van dooie, natte blaren cn 'k liep zoo stillekes de kerk in of ik op 'n dik tapijt liep. In de bank verloor ik 't van m'n schoenen af en toen zag ik da-d eel onzen vvitgeschuurden vloer vol lag mee zukke bodekes van d'n herfst, 't Rook ernaar, wilde da. geleuven. 't Rook as in 't bosch waar nouw die zware, lekkere geu ren hangen tusschen dc boomen van die half-vcrtecrde blaaikes Dan ruuk "t naar nen nuuwen tijd. Zooas in de huizen de koffie op de platte-buiskachels te geuren staat, as 't weer winter wonen gaat, zoo hangen in onze bosschen dc geuren van 't stervend loof. 'k Ben d'r 's gaan. zien „Trui", zee ik on der d'n koffie, ,,'k gaai dalijk 'n bietje stap pen. 't Is buiten zoo snotverdikkoppes mooi, i da ge'r stillekes van worren zouw. 't Is nouvv j de tijd, witte nog wel, da me-n-ok vrijen mochten van jouw vader en da me deur d'n wind liepen onder de slierende blaaicn tot me-n-er buiten asem van gerokten. Wit te nog Trui, da gij dan 'n klurke kreeg da 'k er stapel van wier en da'k oew dan „Eddét ei krijgdet?" viel Trui in m'n rede en ze tikte mee d'ren krommen wijs vinger teugen de plak waar ze vermoedt dat d'r harsens zitten. En meteen slurpte ze d'ren zooveulsten bak koffie leeg. Of ik er nouw zoo komieke rig uitzag, of 'n erg-öngelukkig bakkes na die interupsie, 'k weet et verduveld zcl- vers nie, maar toen Trui onder 't geslurp boven '1 randje van d'r kom naar mijn keek, toen schoot ze rnedccn in 'nen lach dat de koffie in m'n gezicht spetterde Trui wier pèèrs. „Stikt 'r nic in," gaf 'k ze d'n goeien raad en: „da-d-,addc dartig jaar gclejcn motten doen, toen me-n-op dat baankske zat ten onder dieën ouwen beuk, waar ik ons veurletters ingesnejen eb mee da-d-haart eromhenen, medam Kofficdrap!" „Wa dan nog?" viel ze toen uit, „wa-dan nog ce, zegt da-d-is, menncke!" Toen ha 'k ze, amico! „Wa-dan nog?" zee ik, „wa- dan nog? Motte da nog vragen, vuurspou wende berg, koffie-vesuv ejus! Wa-dan nog? Dan ha'k oew ollecn laten zitten, ol- leen verstadc da, stik-olleen. op da baank ske, diep in t bosch, olleen bij da-d-uitge- snejen haart en 'k was mee jouw nooit, nooit, begreptc da goed,in de volgende Meimaand getrouwd!" Ze kwam vlak veur me staan, zóó dicht, da'k de koffie rook, pal mee d'ren kop teu gen mijn gezicht aan, mee d'r haanden in d'r zij. En of zc 'k weet nie wat te zeggen had, keek ze mc effen aan, zee niks, kneep d'r lippen op mekaren en dee d'r oogen 'n bietje dicht, gooide toen d'r hoofd achter over cn siste: „méénde da?" „Ja," zee ik onverschillig. Toen kwam ze nog een bietje dichter en langzaam vroeg ze: „mééndegij—da Nouw, amico,toen zag ik ollcen d'r oogen, die schitterden van drift enne as 'k olw d'r nouw bij vertel da zij 't dingeskc was inder tijd da mee d'r oogskes illectriek in m'n bloed tooverde, dan begreptc de rest wel. 'k Zag Trui weer van d'r achttien jaren veur me en ollee, ok d'n herfst van 't menschenleven kan wonderschoon zijn Ok bij ons vallen de blaaikes, schiet 'r nachtvorsje deur ons schors. Maar ok bij ons toovert 'n laaghangend koperkleurig zonneke soms nog rose gloeiing deur ons botten. Toen ben 'k in 'n bui van zonnegoud do bosschen ingeschoten. Keb nog 's gezeten op die baank bij dieën steenouwen beuk. Keb 'm gezeed: „ouwe jongen, as gij 's praten kon." Keb naar m'n beeldhouwwerk ge speurd cn keb t gevonden, 't, Was ver* groeid. Hij-sling vol mee. zukke soort van inskripsics cn over mijn werk hadden aan- deren weer aandere figuurkes gesnejen. Maar hij rauschtc nog net iendcr as zooi veul jaren gelejen in deuzen tijd. Zn blaaikes kwamen mee droog-geritscl langs z'nen steuvigen bast gevallen. Gebogen hong ie over dc laan en 't jonk gebomte om 'm henen deo 'm nog grooter lijkenen. Zonncplaskes vielen deur z'nen kruin op d'n witten zaandweg. 'I Was of ze opspron gen cn d'r eigen weer verdoken. Muschkes titsten as illestiekc ballekes in z'nen scha duw cn pikten in de gruunc aanwaskes van dc gevallen beukeblaren. Schoon stin- gen er de zuiveren berkenbomkes te wie gelen mee d'r slaanke starameke in 'n zebra-velleke. t Gloeiend rood van de cikcnblaren tooverde 'r klurkes deurhenen, om oew mee 'nen open mond van bewon- derink te laten gapen. En 'k ben toen weer 's op da baanske gaan zitten van veur zoo- vcul jaren her. 't Was allemaal veuls to mooi om er maar laangst te kuieren, 'k Wou 't weer 's goed zien. Do hank was los gaan zitten. D'n eiken bint, over die twee afgezaagde boomen, daarvan waren de moeren gaan roesten. Hij zat ok vol mee snijwerk van even diepzinnige beteekenis- sen as 't kunstigo beeldhouwwerk. En keb er zitten peinzen, de laan af, zoo stillekes en zoo laank, tot T 'n spinnekopke z'n webke aan me vastgemokt had. Amico, k zat daar midden in 't atteljee van Onzenlieveneer cn 't schoon da'k er genoten heblach nie, maar 't is d'u schoonste» tijd van 't jaar! Amico, veul groeten van m'nen Vesuvius cn, as altij, gin horke minder van oewen toet a voe 4..- DRé. j

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1929 | | pagina 1