DE EEMLANDEQ
BUOTEMILAMI®
ONDERZOEK IN DEN MOORD TE BLIJD0RP
ABONNEMENTSPRIJS F® 5 voo» Amerafoort f 2.10. pa maaod 1 0.75. per
PRIJS DER ADVERTENTIEN r^S^S
Donderdag 24 October 1929
28e Jaargang No. 99
BUITENLANDSCH OVERZICHT
VIJF ARBEIDERS ONDER
PUIN BEDOLVEN
OVERWINNING VAN
GEN. FENG
DE NATION BELGE
GEBETEN OP HOOVER
Een „impertinentie'
AANSLAG OP CHILI'S
PRESIDENT
Een 18-jarig anarchist
CLEMENCEAU EN
POINCARE
Clemenceau's vitaliteit
LUCHTVAART
HET VIERDE POST
VLIEGTUIG
EEN OUD-VEEFOKKER
OVER DEN OCEAAN
Het weer gunstig
Fa. L. J. Luycx en Zn.
Lederen Handschoenen
VERDACHTE THANS NAAR
HET HUIS VAN BEWARING
AMEKSFOORTSCH DAGBLAD
wrrk Cartt gratia verzekering tegen ongelukken) f 0.17V„
Binnenland franco per post per 3 maanden I 1-. Afzonderlijke nummere f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 515
UITGAVE: VALKHOFF C?
elke regel meei f 0.25. Ltefdadighetds-advertentléD voor de
helft van den prijs. Kleine Advertentlïn „KEITJES bij vooruitbetaling 1—5 regel»
50 cent. elke regel meer 10 cent, drlemnal plaatsen 1 I.— Bewijsnummer extra I 0.05
De val van bet kabinet-Briand.
Als een donderslag uit helderen hemel
hebben de bladen gistermorgen het
bericht verspreid, dat het kabinet-Briand in
ele eerste Fransche Kamerzitting na de va
cantie ten val gebracht is.
Oogenschijnlijk gold het voorstel, dat uil
do Kamer opkwam, en waarop het kabinet
is gestruikeld, een kwestie van regeling. De
radicalen stelden voor* om het debat over
de interpellaties inzake de buitenlandsche
politiek op 15 November vast te stellen.
Briand wilde zich niet binden en stelde de
kwestie van vertrouwen. Met een meerder
heid van elf stemmen werd het voorstel der
radicalen aangenomen, waarop het kabinet
genoopt was heen te gaan. Wat dan ook on
middellijk geschiedde.
Het spreekt vanzelf, dat achter deze
schijnbaar eenvoudige zaak een ingewik
kelde politieke manoeuvre schuilt. De
Haagsche conferentie staat daarbij voort
durend op den achtergrond. De oplossing,
die in Den Haag gevonden is, blijkt meer
en meer een noodoplossing, die een dubbel
zinnig karakter draagt. Voor de Duitschers
lag de beteekenis van de oplossing hierin,
dat de ontruiming van het Rijnland in elk
geval 30 Juni zou plaats hebben, terwijl de
Franschen zich vasthechtten aan de clau
sule, dat de ontruiming pas zal beginnen,
als de Duitschers werkelijk ernst maken
met de uitvoering van het plan-Young.
Deze dubbelzinnigheid heeft zich thans
gewroken. Een groote groep in Frankrijk
moet nog altijd weinig hebben van de totale
ontruiming van het Rijnland. Zij blijft in
Duitschland nu eenmaal de geboren vijand
zien, beschouwt de bezetting van het Rijn
land als een noodzakelijke bescherming an
de grens, cn als een waarborg, dat de
Duitschers liun financiéele verplichtingen
zullen nakomen.
Deze nationalisten willen, dat Briand
klaren wijn schenkt. Men weet niet, wat op
't oogenblik in het Rijnland gebeurt. Wordt
er al ontruimd of nog niet? De regeerins
ontkent het, maar wat willen dan de troe
penverplaatsingen, die op 't oogenblik in
het Rijnland aan de orde zijn?
Verschillende kamerleden uit liet een
trum drongen aan op preciseering van het
begrip ..uitvoering". Zij zouden gaarne
zien, dat Duitschland verplicht werd over
te gaan tot commercialisatie van de schu!
den.
Nu deed zich het paradoxale verschijnsel
voor, dat de rechtsehe groepen en het cen
trum in hun verzet tegen de Regeering.
steun vonden, zij 't op andere motieven, bij
de radicalen en do socialisten. De vad'ca-
lon zijn nog altijd verbitterd over het fort-
dat hun partij niet in het kabinet is ver
tegenwoordigd. Men kan zich hun oppositie
dus wel begrijpen. Maar het minst begrijpe
lijk is de houding van de socialistische pai-
tij onder leiding van Blum. Terwijl zij inel
het plan-Young volkomen accoord gaat. er>
dus uit dien hoofde het kabinet moest steu
nen, heeft zij liet toch aangedurfd het kabi
net ten val te brengen en de moeilijk bere
kenbare consequenties daarvan te aanvant-
den. De socialisten hebben zich blijkbaar op
het standpunt gesteld, dat wanneer zij het
voorstel van de radicalen hielpen verwer
pen, zij daarmee ook aan Briand's stand
punt sanctie gaven, dat het parlement niet
het recht heeft ten allen tijde in buitenland-
sche zaken to intervenfeeren. Bovendien
schijnen ze tc verwachten, dat hij de vor
ming van een nieuw kabinet ook de radi
calen daarin zitting zullen krijgen, een wij
ziging die hun niet anders dan welgevallig
kan zijn
Zoo is dan dank zij deze zonderlinge, on
verwachte en grillige combinatie liet rni-
nisterie-Briand aan een ontijdig einde ge
holpen. Briand was zich bewust, dat hel
kabinet slechts een tijdelijke functie had.
Het wilde de herstclkwesties regelen, en
dan zijn mandaat ter beschikking stellen
De Kamer heeft het anders gewild.
Wat de indruk in het buitenland betreft
—deze is nog niet in zijn gehcelen omvang
te overzien. Wanneer Briand in het nicuv
kabinet minister van buitenlandsche zaken
blijft wat zeer waarschijnlijk is dan
zullen er geen groote veranderingen in de
buitenlandsche politiek op (il zijn. *n
Duitschland schijnt men ten dezen aanzien
tamelijk optimist. Natuurlijk zal er vertra
ging ontstaan in de afwikkeling van dc
werkzaamheden, die voortvloeien uit de
Haagsche conferentie, maar erger conse
quenties zijn vermoedelijk niet te duchten
lil Den Haag zijn aldus redeneert men
in Duitschland volkomen terecht binden
de overeenkomsten aangegaan, en deze gol
den evengoed voor de huidige als voor de
toekomstige Fransche regeering. Het plan-
Young acht men derhalve niet bedreigd.
WEER EEN BRAND TE BERLIJN.
Ben echtpaar met moeite
uered.
Berlijn, 22 Del (H.X.) In Berlijn hcefl
\anmiddag opnieuw een brand gewoed,
thans in hei noorden van de stad in een
meubelfabriek. De brand droeg een gevaar
lijk karakter, doch kon door de brandweer
worden bedwongen, voordat hij oen ge
vaarlijke uitbreiding aannam. Het echt
paar Adamsci, dat op de door het vuur aan
getaste verdieping woonde, kon niet meer
lijdig langs de trap tich in veiligheid stel
len daar het portaal geheel met dikke rook
gevuld was. Het redde zich op het laatste
oogenblik door met hamers en breekijzers
oen gat in den muur te slaan zoodat man
cn vrouw in een woning van het belenden
de huis konden komen.
Badinrichting ingestort
Beuthen, 23 Oct. (V. D.) Hedenmid
dag stortte plotseling de in aanbouw zijnde
badinrichting te Beuthen, irt Opper-Silezio
meen, tengevolge waarvan 5 arbeiders on
der de puinhoopen werden bedolven. Ver
der werden 10 arbeiders licht en 4 zwaar
gewond. De oorzaak is waarschijnlijk ge
legen in het te vroeg los maken van een
botonvlocr. die in verband met het jaar
getijde niet goed is gedroogd. Men is reeds
met do bergingswerkzaamheden begonnen
maar het staat nog rtief vast, of men een
of meer van de bedolven arbeiders zak
kunnen redden. De politie stelt een onder
zoek in.
Een tweetal lijken geborgen.
Het is aan de bemoeiingen van de red
dingsbrigade van do Heinitz-mijn cn aan
de bouwarbeiders gelukt, het lijk van een
der bij het bouwongeluk bedolven arbei
ders onder de puinhoopen vandaan te ha
len. Tegen 9 uur vanavond werd nog een
lijk gevonden. Het reddingswerk duurt
voort.
Hankow bedreijd
1' e k i n g, 23 O c t. (V. D. I-let is Dins
dag het leger van generaal Feng, na een
strijd, die drie dogen heeft geduurd, ge
lukt het front van de Chincescho regec-
ringstroepen 127 kilometer van Houkow te
doorbreken. Men verwacht, dat maarschalk
Feng de stad ITankow zal innemen, 't Le
ger van Feng heeft in deze gevechten twee
duizend gevangenen gemaakt en zeventien
zware stukken geschut en vele machine
geweren buit gemaakt.
Communistische manifes
taties te Peking.
liet is den autoriteiten gelukt dc com
munistische manifestaties te Peking te on
derdrukken. Het aantal gearresteerden is
intusschen tot 600 gestegen. In Tientsin is
de staat van beleg afgekondigd omdat de
communisten trachtten nieuwe demonstra
ties te houden.
De Chineesche politie heeft Dinsdag te
Peking een communistische samenzwering
ontdekt, die tot doel had aanslagen op
Tsjang Kai Tsjek en andere leidende per
sonen van de Nankingregeering te organi-
seeren.
De Nation Beige is, volgens de X.R.Ct.,
slecht fe spreken over het feit dat de Ame
rikaansche president op zijne beurt, het be
ruchte opschrift der Leuvenschc balustra
de: „Furore teutonico diruta, Dono Ameri
cano restittita"' heeft afgekeurd en heet
zulks, in een door den knappen kunstcriti
cus Charles Bernard 'die, onder den schuil
naam Gallo, aan annexionistischc en chau
vinistische politiek doet) geschreven stuk
je, niets minder dan „Une impertinence".
President Hoover, meent Gallo, heeft zich
met. dergelijke aangelegenheden, vooral nu
de rechtbank te Leuven uitspraak heeft ge
daan, niet in te laten. „Wij betalen, schrijft
hij, tot den laatsten cent, het ranzige spek
cn het bedorven „apcnvlcesch" - dat Ameri
ka door de zorgen van den heer Hoover,
dien we daarvoor steeds dankbaar zijn, ons
in den oorlog heeft geleverd. Wc zijn quite,
Voor de rest is België geen Nicaragua en
het is, op zijn minst, betreurenswaardig dat
de lieer Iloover dit niet heeft begrepen".
EEN LID VAN DEN DUITSCHEN
RIJKSDAG GEARRESTEERD.
B e r 1 ij n, 23 Oct. (V. D.) Naar de Com
munistische „Welt am Abend" meldt is de
Rijksdagafgevaardigde Wilhelm Pieck in
Komotau in Tsjccho Slowakije gearres
teerd, omdat hij in een vergadering van
stakonde mijnwerkers liet woord gevoerd
heeft.
Londen, 2 3 Oct. (II.N.) Volgens een
bericht uit New-York heeft een 18-jarige
jongen tc Santiago dc Chili 'getracht een
revolver-aanslag te plegen op den staats
president van Chili, die van een bezichti
ging van een landbouwtentoonstelling te
rugkeerde. Dc dader werd door het gevolg
van den president gogrepen en aan de
politie overgeleverd. Do menigte was zoo
woedend, dat zij den dader wilde lynchen,
zoodat eon groote politiemacht no'odig was
om hem to beschermen.
Een nader bericht luidt
De persoon die een aanslag op den presi
dent heeft gepleegd, blijkt een anarchist te
zijn. Hij wist na zijn wandaad te ontsnap
pen.
(Deze laatste mededeéling komt in con
flict met het eerste bericht. In ieder geval
laat dc gepleegde aanslag vast).
Beider toestand bevredigend
P a r ij s, 22 Oct („Tel."). Naar verluidt,
zijn dc doctoren zeer optimistisch gestemd
over den algemcenen toestand van Poincaré
Hij heeft deze tweede cn ernstiger operatie
beier doorstaan dan do eerste, welke eeni-
go weken geleden heeft plaats gehad. He
den waren de temperatuur en do bloeddruk
van den patiënt weer normaal en hij had
geen pijn meer. Men verwacht, dat hij spoe
dig geheel hersteld zal zijn cn dat hij over
drie of vier weken het ziekenhuis zal kun
nen verlaten. Naar alle waarschijnlijkheid
zal hij zich voor zijn volledig herstel ceni-
gen tijd naar de Riviera begeven.
Ook dc toestand van -Clemenccau was
heden veel gunstiger cn ofschoon hij nog
steeds door zijn doctoren behandeld wordt,
is er op het oogenblik geen reden voor ern
stige ongerustheid. Dc hartslag is beter en
ook in de long is verbetering waar te ne
men. Zooals reeds gemeld, was de hartaan-
doening, die de patient Zondagnacht had,
zoo ernstig, dat men eenigen tijd lang wei
nig hoop had op zijn herstel. Hij reageerde
evenwel zoo goed op de stimuleerendc mid
delen, die hem werden toegediend, dat hij
spoedig buiten onmiddellijk gevaar was.
De buitengewone vitaliteit en energie van
Clemcnceau vormen aan den ecnen kant
een voordeel, aan den anderen kant een
nadeel. Terwijl zijn opgewekte stemming
tot zijn herstel zal bijdragen, weigert hij
absoluut met werken op te houden. On
danks de protesten van zijn medici was hij
vandaag weer bezig met het corrigeercn der
proeven van het bock, dat hij reeds gerui-
men tijd onderhouden heeft cn dicteerde hij
zijn secretaris.
DE COMMISSIE VOOR HET SAAR-
GEBIED.
Haar voorstellen.
Parijs, 23 Oct- (H. N.) De interminis-
tc-rieele commissie tot vaststelling van het
programma voor de aanstaande onderhan
delingen lusschen Duitschland cn Frank
rijk over het Saargebied heeft haar werk
zaamheden ten einde gebrabht. De com
missie verlangt dat de thans tussenin
Duitschland en Frankrijk bestaande over
eenkomsten van de groot-industrie tot het
Saargebied uitgebreid zullen worden en
dat het tegenwoordige tariefstelsel tot
1935 voor het geheele Saargebied zal gel
den.
De oorzaak vaD het on
geval vastgesteld
Aneta-Vaz Dias meldt
Van den heer Aler, eerste bestuurder
van het vliegtuig ddt in Konstantinopel
averij heeft gekregen, is ihans bericht
ontvangen dat men heeft kunnen vaststel
len waarom boven het hoogland van Klein
Azië de linkermotor plotseling stopte. Het
bleek n.l. dat het kraantje waarmode de
vlotterpen van de carburateur vastzit hoeft
losgelaten waardoor do vlotterpen den ben
zinetoevoer geheel afsloot. Een dergelijke
storing is nog nimmer bij de K. L. M.
voorgekomen en was ook niet te voorzien.
De post van bet vliegtuig is inmiddels naar
Port Said overgebracht en zal vandaag
per stoomschip Patria verder worden ver
voerd, - -
Roekelooze of gelukskind?
Men meldde uit Harbour Grace op New
foundland, dat zonder eenigo voorafgaande
waarschuwing de vlieger Ditcman gisteren
voor een occaanvlucht is opgestegen.
Pas na zijn vertrek ontving men een brief,
waarin hij mededeelde opgestegen te zijn
met bestemming naar Londen.
Zijn toestel is een eondekker met lage
vleugels. Golden Hind genaamd. Het heeft
165 gallon benzine aan boord cn is om 17.15
uur Greenwichtijd vertrokken.
Uit Billings in Montana wordt gemeld,
dat Ditcman veertig jaar oud is. gehuwd en
vader van twee kinderen. Hij is bekend als
veefokker, als hoedanig hij op een boerderij
werkzaam was. Ilij heeft verscheidene ja
ren in den zadel doorgebracht op verschil
lende hoeven in Montana en Wyoming. Na
dat hij zijn brevet als vlieger verkregen
had, kocht Ditcman een paar maanden ge
leden het vliegtuig, waarmee hij nu tracht
den Atlantischen Oceaan over to vliegen
Londen, 23 Oct. (V.D.) Van den Ame-
rikaanscben Oceaanvlieger, Diteman, ont
breekt tot nu toe elk bericht. Alle zich
op den Oceaan bevindende schepen is ver
zocht naar het vliegtuig uit te willen kij
ken. Dc weervoorspellingen zijn sedert
Woensdagmiddag zeer ongunstig gewor
den. Op het vliegveld te Croycfon zijn in
tusschen reeds maatregelen getroffen voor
do landing.
WCERBERma-
Hoogste barometerstand:
759.0 tc Zürich.
Laagste barometerstand:
i?f\7 te Seydisfjord.
Verwachting tot den avond
van 25 October:
Aanvankelijk stormachtige
tot krachtige later afnemende
rA. tot W. wind, meest zwaar
bewolkt tot betrokken, waar
schijnlijk oenigo regen, aan
vankelijk iets koeler.
LANGE STRAAT 49-51 TEL 190
WASCHLEER 2.90, 3.50, 4.50
WASCHBAAR SUéDE
MOOIE KWAL. 2.95
GAZELLE 4.90
NAPPA GEVOERD vanaf 3.50
Een reeks van bezwarende aan"
wijzingen
Een nieuwe getuige
Rotterdam, 23 Oct. De verdachte in
den moord op Marietje van Os, gepleegd
op 9 October j.l. in den polder Blijdorp, de
33-jarige tuinier W. Visser, die te Heerlen
is aangehouden, is heden ter beschikking
van de justitie gesteld en naar het. Huis
van Bewaring overgebracht. Hij is daar,
verdacht van moord, ingesloten. De aanwij
zingen waarover de politic op het oogen
blik tegen hem zijn:
De verdwijning van zijn fiets waarmee
hij den dag na den moord is gesignaleerd,
en waarvan hij het bestaan ontkent:
de verdwijning van hit'trouwboekje waar
mee hij eenige dagen voor den moord nog
is gezien;
hef. opgeven van een onjuist alibi;
het feit dat de verdachte op verschil
lende cardinal© punten pertinent liegt:
gewacht, wordt nog op het rapport van
dr. Hesselink over het scheikundig onder
zoek van zijn kleeding, waarvan ook nog
wel iets te verwachten is;
de voor hem zeer bezwarende verklarin
gen van enkele getuigen.
Gisteravond laat. toen de geheele zaak
voor een groot deel was afgewikkeld, en
men gereed was gekomen met de voorbe
reidende maatregelen, die voor de over
brenging van den verdachte Visser naar
het Huis van Bewaring noodig waren, heb
ben wij een onderhoud gehad met de drie
inspecteurs Beekman, Grevelink en Kalk
man. die onder leiding van commissaris
Hanewinckel deze zaak voor het grootste
deel tot klaarheid hebben gebracht. Zij heb
ben ons medegedeeld, op welke gronden de
verdachte naar het Huis van Bewaring
overgaat. Uit hun mededeelingen, die het
geheele onderzoek in de zaak betroffen en
die uit den aard der zaak een zeer om
standig verhaal vormden, hebben wij het
volgende gedistilleerd:
Verdachte is te Rotterdam door eenige
getuigen met een fiets gezien. Toen hij
op Donderdagavond om half acht in Maas
tricht aankwam, heeft hij deze fiets voor
een logement neergezet, waarover de ogle-
menthouder. hem een aanmerking maakte.
Zij hebben even getwist, hetgeen tevens
vastlegde dat er een fiets was. Vanaf den
volgendon dag is die fiets nergens meer te
vinden. Verdachte heeft verklaard in geen.
maanden op een gewone fiets te hebben
gereden.
Getuigen hebben enkele dagen voor den
moord gezien, dat Visser in het bezit was
van een trouwboekje op een anderen
naam. Dit is het bewuste trouwboekje waar
van men enkele uren voordat de razzia be
ginnen zou, mededeeling kreeg en waar
voor toen het extra-radio-bericht is uitge
zonden. Dat trjuwbookjo was bij de aan
houding nergens meer to vinden. Wel was
de verdachte na don moord in het bezit van
een .geboortebewijs, zoodat men aanneemt
dat hij gewacht heeft op hot eersto teeken
dat men naar hem zocht om de grens over
te vluchten. Dat is juist ook de reden ge
weest waarom men zijn toevlucht heeft ge
nomen tot de algemeene razzia om te voor
komen, dat bij andere vormèn van opspo
ring Visser lucht zou krijgen van de tegen
hem ondernomen maatregelen.
Het alibL
Zijn alibi was onjuist. Pertinent
onjuist. Dat hebben de inspecteurs kunnen
vaststellen. Verdachte heeft In de auto,
waarmee hij naar Rotterdam werd vervoerd
reeds een alibi opgegeven, waarbij hij ver
wees naar plaatsen in Limburg. Later heeft
hij dit herhaald. Eerst is een nachtverblijf
in Arnhem gecontroleerd, waar hij eenige
dagen vóór den moord een nacht gelogeerd
zou hebben. Dit bleek onjuist te zijn.
De nasporingen die men verder in het
Zuiden des lands heeft gedaan, werden zeer
bemoeilijkt door het feit, dat daar de bij
houding \an de logementlijsten en de ad
ministratie daarvan geenszins zoo nauw
keurig worden verricht als dat bijv In de
groote steden geschied. De inspecteurs die
dat onderzoek hebben ingesteld, hebben ver
schillende getuigen opgespoord, die over zijn
doen en laten vóór en na den moord be
langrijke verklaringen hebben afgelegd.
Voorts is aan de politic in eenige plaatsen
verzocht bepaaide onderzoeken alsnog te
willen instellen. Men heeft kunnen nagaan,
dat de verdachte in verschillende plaatsen
beeft gelogeerd. Hij is echter niet „terug te
vinden" vanaf Woensdagmorgen (den dag
waarop de moord geschiedde) en den vol
genden Donderdagmiddag, toen hij weer
in Limburg schijnt te zijn gekomen. Men
deed daarbij de minder prettige ervaring
op, dat Visser de laatste dagen vóór den
moord gelogeerd had in een plaats waarvan
de politie had gerapporteerd, dat zij hem
niet hadden kunnen nasporen. Toch vond
men daar den naam Visser eenige malen
achtereen in een logementlijst. Het is dus
duidelijk, dat de politie eenigszins huive
rig was om naar de laatste plaats te gaan
die Visser voor een van de critieke vlak
bij den moord, dagen had opgegeven, om
dat men vreesde daar voor een zelfde on
nauwkeurigheid te staan te komen, die de
geheele opzet zou vernielen. Daar bleek
echter het onderzoek wel goed te zijn ge
schied en de naarn Visser was er niet te
vinden. Hij dook eerst weer op in Maas
tricht op den avond van 10 October.
Terloops zij gezegd, dat het onderzoek"
van de Maastrichtsche recherche onder lei
ding van inspecteur L. Mordant zóó buiten
gewoon juist en nauwkeurig is gesch'ed,
dat de Rotterdamscne politie het verdere
onderzoek in d^ze zaak geheel aan de re
cherche aldaar r.ecft overgelaten. Verschil
lende belangrijke verklaringen zijn daar op
gespoord, dank zij de goede medewerking,
die voor de afwikkeling van de zaak van
het grootste belang kunnen zijn De in
specteurs vonden daar bij wijze van spre
ken „hun bedje gespreid".
Ds getuigenverklaringen
En nu de bezwarende verklaringen van
getuigen. Het stond van dén beginne af aan
vast dat men het in deze zaak, behoudens
de consequenties verbonden aan het vinden
van eenige stille getuigen op de plaats van
het misdrijf, waarover het rapport van dr.