AMERSFOORTSCH DAGBLAD I GARAGE MOLENAAR FIRMA DUIM BURGER MIDDAG-JAPONNEN ARNHEMSCHE WEG 26 BUICK - FIAT MARQUETTE DE EEMLANDER PILS0EDSKI CONTRA HET PARLEMENT STATIONSPLEIN - TELEFOON 1210 Zaterdag 2 fvovemöer 1929 28e Jaargang No. 107 in DAMES MODEZAAK in wol en zijde 8UITENLANDSCH OVERZICHT EEUWEN GELE DEN WIJZE MENSCHEN TEGENWOORDIG IN ELKE FORD Firma L. A. A. VAN HAMERSVELD BELEEDIGING V03R OFFICIEREN? DE Fa. L. J. Luycx en Zn. HANDSCHOENEN ABONNEMENTSPRIJS 3 maanden voor Amersfoort t 2.10. per maand 0.75, per wetfc (met gratis verzekering regen ongelukken» f 0.I71/,, Binnenland franco per post per 3 maande© f Afzonderlijke oumtners f 0.05. POSTREKKNING 47910 TELEFOON INTERG 513 UITGAVE: VALKHOFF C? PRIJS OER AOVERTENTIEN eike regel meer f 0.25 Llefdadlghelds-advertenflen voor ae helft v.a den pr1|l - Klemt Adverteertto ..KE1TIES bl) voorultbtfaliog 1-5 «g«l» 50 cent elke tegel meer 10 cent. driemaal pleaoen I I.- Bervllsnummer eitra I 0-05 EXPOSITIE ROMANTIEK door H. G. CANNEGIETER. Prachtige zomeravond. Voor het hotel van do kleine badplaats zitten bezoekers te droomen bij de muziek van de jazz achter hen in de danszaal. Gcdachtenloos staren ze voor zich uit op dc grauwe, oudo kerk, die, half een bouwval reeds, zich in den schemer verliest. Als een witte vlek in het donker rijst op het kerkhof do graf zerk op, de eenige, welke is overgebleven uit het verre verleden, toen men deze plek nosr als begraafplaats gebruikte. Fantastische tegenstelling tusschen de oude romantiek van dit kerkhof en de nieu we romantiek van 't mondaine cafe. Een muurtje van baksteen omsluit het kerkhof. Het geeft een wolkomen steun in don rug aan de slenterende dorpelingen, die zich na hun dagtaak verpoozen. Als een vlieg aan de lijmprik raken ze vast aan deze betooverende plek. Zo blijven staan, roerloos, eerbiedig, de mond half open van spanning. Ze leunen tegen het muurtje en turen door de kier van het venster, waar door zij de dansers kunnen ontwaren. Ze turen en blijven turen, aandachtig, devoot, als stonden zij voor het geheimenis van een godstempel. Als de muziek zwijgt en de dansers een oogenblik rusten, rukken dc turende dor pelingen zich uit hun betoovering los en vervolgen hun slentergang. Het is bedtijd; 6traks zullen ze droomen van mondaniteit. Straks zal hun verbeelding voor hen tot werkelijkheid maken, wat thans hun too- melooze begeerte gewekt heeft: ook rijk to zijn en loszinnig als de badgasten, die dan sen bij champagne en jazz-muziek. Straks zal de droom hen bekleeden met gedurfde gewaden en gedurfde gedachten; zij zullen Toet edele jonkvrouwen avonturen beleven, hun hand zal In ztjdo en parelen tasten, hun tong zich wagen aan hoofsche scherts. Chauffeurs cn lakeien, kellncrs en kappers zullen ten dienst hun staan; zwoele geur en zwoele muziek hen omringen. En, als de ontnuchterende morgen hen wekt, zullen zo ■wrevelig hun spade of hun vischtuig op nemen en hunkeren naar den komenden avond De badgasten voor bet hotel turen naai de menschen, welke het muurtje vangt. Nooit staat er een troep tegelijk; hot is daar de plek voor de eenzamen. De ééne droo- mer vervangt er den anderen. Stille figuren doemen op uit den sche mer; men bemerkt ze eerst, als ze er al een tijd staan, in hun droom verloren. Zwijgen de figuren; geruchtloos zijn ze in den sche nder verdwenen en nu staat er een ander, even stil, even zwijgend, even in droom verloren als zij. 't Wordt laat en dc straat raakt ont volkt. Tegen den achtergrond van dc oude kerk, met de grafzerk als eenig decor, hangt tegen het muurtje do dorpsrentenier. Hij is geen boer en geen heer. Hij is dc ge achte Ingezetene, wiens vader cn voorvader ook reeds geachte ingezetenen waren. Hij is nooit buiten het dorp geweest. Wat denkt hij, wat droomt hij, terwijl hij met hunkerenden schroom naar de dansen den tuurt? Wat denkt hij, wat droomt hij, verloren in dat wufte cn wereldsche tafe reel, waarvan hij door de kier der gordij nen een tipje ontwaart? Hij is oud gewor den met God cn met cere en toch omspint hem de romantiek. Twee menschen: een man cn een vrouw. Moe en goor zien ze er uit. Nog jong zijn ze, misschien een.paar jaar getrouwd. Maar het slovend bestaan heeft reeds zijn stem pel gedrukt in hun trekken. Strak houden ze eikaars hand omklemd, daar voor 't muurtje. Alsof ze bang zijn, elkaar te zullen verliezen, nu dit groota en mooie hen weglokt uit hun tevreden be krompenheid naar de grenzelooze verten van het onbereikbare. Een innigen hand druk wisselen ze, onbewust en onwillekeu- rig, nu een nieuwe vertecdering hun liefde opwekt uit de verdooving der sleur. Ze turen en turen en droomen van gloed cn hartstocht, van do liefde der loszinnigen cn der rijken, waarover ze tot nu too slechts in hun leesboeken lazen, maar die zo nu in werkelijkheid vóór zich zien door de kier van 't gordijn Een bleek, stil jongetje. Hij zit op het muur het noofd op de ellebogen ge steund. Gister zat hij er ook, toen de dorps straat ontvolkt raakte in het late uur. En eergister. Peinzend boren zijn ouwelijke oogen zich door do kier van 't gordijn. Onbeweeglijk zit hij te staren, te luisteren naar dc vreem de muziek van de loszinnige rijken. Wat denkt hij, wat droomt hij? De badgasten voor het hotel wijzen hem voorzichtig elkaar en hij wordt op zijn beurt in hun verbeelding de held uit een sentimenteel' sprookje, zooals voor hen de rcnteDler en het afgetobde echtpaar helden zjjn geworden uit een teer zomeravond-ver haal. Als bet klimop langs den bouwval der oude kerk, als de rozen, welke zich slinge ren rondom de veranda van 't moderne café, rankt zich in luchtige avondstonden rondom den ernst en de zakelijkheid van het leven de romantiek, die aan dc over zijde het wonder veronderstelt, dat men aan deze zijde ontbeert. (Nadruk verboden). Ook de aan Clémentel ver strekte opdracht mislukt. Thans zal Tardieu het pro- beeren. Clémentel is er, evenmin als Daladier, in kunnen slagen een nieuw Fransch kabinet te formeeren. De houding van de radicaal socialisten is hiervan de oorzaak en mis schien wol in hoofdzaak de houding van Daladier, den voorzitter der radicale partij Het zag er anders gisteren in den beginne naar uit, alsof Clémentel zijn mannen bij oen zou kunnen brengen. Verscheidene kop stukken, bij wie hij informeerde, of zij be reid zouden zijn een ministerportefeuille te aanvaarden, gaven in beginsel hun toestem ming. zoodat bijna de stevige basis was ge legd van een concentratiekabinet met repu blikeinsch karakter, waaraan alle partijen van do socialistische republikeinen tot de links-republikeinen, zouden deelnemen De ultra-nationalisten zouden uit het minis terie worden geweerd. Toen do kansen zoo goed stonden, wiemen echter de radicaal socialisten roet in het eten. De ernstigste moeilijkheden baarde de be zetting van 't departement van binnenland scho zaken. Dit is een bij uitstek „politieke portefeuille en het waren de radicalen, die leze voor zich oDeischten. Clémentel nam hier echter geen genoegen mee en achtte Tardieu, die dezen post ook in het ten val gebrachte ministerie-Briand bekleedde, ei •Ie aangewezen persoon voor. Zoodoende mislukten Clémcntcl's pogingen en zag hij zich genoodzaakt Doumergue, den president der republiek, mee le declen» dat hij het kluwen niet kon ontwarren. Dc geprikkeldheid van Daladier, die van meening was, dat Briand hem bij zijn ka binetsformatie had tegengewerkt en ont stemd was, omdat Clémentel niet bereid was in de zitting der radicale Kamerfractie ver lof te vragen, of hij wel een ministerie mocht samenstellen als senator wilde hij tegenover de Kamergroep geen verantwoor ding afleggen van zijn doden heeft bij de mislukking der kabinetsvorming een be langrijke rol gespeeld. Wel waren verschil lende radicalen bereid tot dc regeering toe le treden, doch Daladier wist te bewerken, dat zijn partijgenooten zich afzijdig hielden Zoo weigerde niet alleen hij een portefeuil le, maar dit voorbeeld werd evenzeer ge volgd door Hcriot. Clémentel had vermoe delijk wel den steun der centrumgroepen kunnen verkrijgen, maar dezo alleen was niet voldoende; de bijstand van de radica len was onontbeerlijk. Nu zal een nieuwe poging worden gedaan door Tardieu, wien Doumergue gisteravond laat nog de opdracht verstrekte. Waar schijnlijk zal ook deze een beroep op dc ra dicalen doen,-doch dezen zullen waarschijn lijk gezien dc gebeurtenissen der laatste dagen opnieuw weigeren. Geschiedt dit inderdaad, dan zal waarschijnlijk getracht worden een regeerir.g te vormen der cen trumgroepen met een uitbreiding naar rechts. Wanneer de politieke toestand zich inderdaad in deze richting ontwikkelt, dan ontstaat een kabinet, dat ongeveer denzelf den parlementairen steun geniet als inder tijd Poincaré. Het is dan ook nipt üitgeslo Ion, dat een eventueel kabinet-TarJieu zeer veel verwantschap zal vertooncn met het kabinet-Briand, dat werd weggevaagd. WAS DIO JEN ES VERPLICHT TE ZOEKEN METEEN LANTAARN ZIJN ZE TE VINDEN FORD-DEALER VOOR AMERSFOORT OMSTREKEN TEL. 42 AMERSFOORT Zij naren allerminst om demon stratieve redenen gekomen Motie van wantrouwen in den Sejm-voorzitter Warschau, 1 Nov. (V. D.) De ochtend bladen wijden uitvoerige beschouwingen aan het scherpe conflict tusschen regeering cn Sejm. Do regeeringsgezinde bladen stel len den gang van zaken zoo voor, dat de it ficie.ren volkomen rustig, zonder daarbij door iemand gehinderd te worden, de hal van het parlementsgebouw betraden. Lm einde hulde te brengen aan maarschalk Pilsoedski, van wiens bezoek aan de Sejrn zij verwittigd waren. F.enigon tijd, nadat zij de hal betreden hadden, werden zij don* het dienstpersoneel in beleedigenden vortn aangemaand het gebouw te verlaten. Zij hadden daarop geantwoord, dat dan ook WIJ VE3 JE3EN.V3OR0IGEN VOOR A ..iE RSFJORT EN O...STnEKEN EN alle andere in de hal aanwezige niet-leden van het parlement het gebouw dienden t" verlaten. De Sejm-maarschalk heeft ver zuimd zich met do officieren in verbinding te stellen. Het gesprek tusschen den scjm- maarschalk en maarschalk Pilsoedski werd op uiterst scherpe wijze gevoerd en Pi'- scedski zou de Sejm eerst verlaten hebben, toen de sejm-voorzitter, na drie maal daar om te zijn verzocht, bleef weigeren do zit ting te openen, In den brief van den presi dent aan den sejm-maarschap schrijft de president, dat de voorstelling, die de sejm- maarschalk en Pilsoedski van het incidom geven, geheel met elkaar in tegenspraak zijn en dat de president op het oogenblik niet in staat is de juiste toedracht van de zaak uit te vinden. Daarom stelde hij voor de zitting van de Sejm te verdagen, tot dc hcele zaak opgelost zou zijn. Dc socialistische fractie nam een motie van vertrouwen in het beleid van den parle mentsvoorzitter aan. Terwijl de oppositie bladen schrijven, dat hpt niet met Je rei van het parlement strookt, onder den dwang der sabels te vergaderen, schrijft de rcgecringspers, dat de sejm-maarschalk zijn maarschalk-staf op straat heeft geworpen. Omtrent deze kwestie verneemt het Va derland nog het volgende: Onmiddellijk na de verdaging der Sejm- zitting hield de parlementaire club der rv- geeringspnrtijen een zitting, waarin met ai- gemeene stemmen een motie werd aange nomen, waarin o. a. wordt gezegd: In ver band met de verdaging der opening van do Sejm en Daszynskis verklaringen omtrent de verdaging verklaart de club der 'geoo- ringspartijen, dat het door de Sejm-bcamb- tcn tot de officieren gerichte verzoek om de vestibule der Sejm te verlaten, een on gehoorde beleediging der officieren betee- kent, daar de toegang tot de vestibule aan niemand verboden is. Aan het slot spreekt de club haar wantrouwen in Daszynski uit Naar in parlemcntskringen bekend wordt, zouden in de voorstad Praga arbeiders volksverzamelingen hebben veroorzaakt, teneinde een betooging in het Sejmgebouw (c houden. Zij werden echter door de politie tegengehouden. Op het oogenblik bevinden zich in het parlementsgebouw nog steeds een negentig tal officieren. Dc socialistische Vorwarts van Berlijn meldt uit Warschau, d.d. 31 Oct.: Zooeven is de commandant van Warschau in het ge» bouw van de Sejm verschenen; hij heeft den officieren bevel gegeven het gebouw terstond te verlaten. Orntrent het begin der zitting verneemt de Telegraaf* Eenigen tijd vóór de opening der zitting verzamelden zich in de vesti- Hoogste barometerstand: te Blaavouds'huk. Laagste barometerstand: 739.3 te isafjord. Verwachting tot den avond van 3 Nov.: Zwakke tot matige O. tot Z. of Z. W. wind; in het Z. O. meest heldor tot half bewolkt, droog en weinig verandering in tempera tuur; in het N. W. toenemen de bewolking met weinig of geen regen, en later iets zach ter. LANQESTRAAT 49-51 TEL. 190 Nappa en Euède met pelsrand, f 4.25 en hoorer. Ook in lichte tinten. bule van het Landdaggehouw omstreeks 150 officieren, klaarblijkelijk om maarschalk Pilsoedski te beschermen en tevens om door hun aanwezigheid aan de eischen der regee ring kracht bij te zetten. Volgens hun zeg gen echter droeg hun aanwezigheid in het Landdaggehouw con veel vreedzamer kat» rakter en waren zij allerminst om demon stratieve redenen gekomen, doch uitsluj- lend met het doel om van het postkantoor gebruik te maken, dat in dc vestibule is go-* vestigd. Terwijl de afgevaardigden nog opgewon den over de aanwezigheid der militairen discussieerden, verscheen Pilsoedski zelf in het gebouw. Hij betrad echter aanvankelijk de zittingzaal niet, doch bleef oveneens in de vestibule vertoeven. Daar de spanning voortdurend toenam, wendde de leider der rneerderheldsgrocp zich tot den voorzitter van den Landdag, - Daszynski, met verzoek om interventio. Het toeval wilde evenwel, dat de premier, t>t wien de voorzitter zich feitelijk had moeten wenden, sedert eenige dagen het bed meet houden, met het gevolg, dat Pilsoedski tij delijk als hoofd der regeering fungeert. Daszynski wendde zich echter niet tot den maarschalk, doch rechtstreeks tot den Staatspresident Moscicki, wien hij verzocht den officieren bevel te geven, het gebouw te verlaten, daar hij eerder dc zitting niet zou openen. Eindelijk, om zes uur, verscheen Pil soedski zelf in de zittingszaal, vergezeld door een aantal ministers. Hij begaf zich naar Daszynski cn had met dezen het on derhoud. Uit Warschau wordt d.d. 1 November nog gemeld: De Poolsche sociaal-democratische partij heeft een oproep tot haar aanhangers ge richt om zich Maandagmiddag in de partij lokalen gereed te houden togen het oogen blik, waarop het parlement zal worden ge opend. Het te Warschau verschijnende por- tijorgaan der sociaal-democpatcn is van morgen in beslag genomen. ITALIE'S KONING NAAR DEN PAUS. Rome. 31 Oct. Het officieele bezoek van den koning van Italië aan den paus zal in de maand November plaats hebben. Naar verluidt, zal in het Vaticaan een vertrek in gereedheid worden gebracht, waar de koning cn vreemde staatshoofden, die Home mochten bezoeken, voorloopig ontvangen zullen worden. Do paus zou zoodoende het bezoek terstond kunnen reciproceeren. Men gelooft, dat de koning van Italië zal wor den vrijgesteld van de formaliteit, dat be zoekers des pausen voet kussen; een der gelijke dispensatie zou zich zonder twijfel ook tot alle huitenlandsche staatshoofden uitstrekken. DE KANAALTUNNEL. N&ar aanleiding van de mededeeling, gisteravond in ons blad opgenomen, als zou de betreffende commissie tot een ongunsti ge conclusie gekomen zijn ten aanzien van de commercieele especton van het Kanaal tunnelplan, wordt officieel medegedeeld, dat de commissie weliswaar met haar onder zoek in een vergevorderd stadium is geko men. maar dat zij nog tot geen enkel be sluit is gekomen ten aanzien van den in houd van haar rapport.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1929 | | pagina 1