I
CEMENT.
REGEN KLEED1NG\
KAMPERMAN'S
"L'HIRONDELLE"
IT. K. van Rossum
AANGETEEKENDE
STUKKEN AAN HUJS
PRO SENECTUTE
DE TRACHA1EN VAN 1839
KABAAL DOOR EEN
RAADSLID
DE MIDDENSTAND IN
IND1E
ALLES OP DE FIETS
VERVEN OF ST00MEN
Eenigste
gediptom. Rijwielhersteller
hier ter stede.
Rijwielhandel
TEL. 132 KAMP 4
A. N. HINDRIKS
Kandei in Bouwmaterialen
Havik 41 Telefoon 292
DE ROOFOVERVAL AAN
DE BLOEMGRACHT
Humorhoekie
16/18 LAI G EST R A AT
16/18 LAÏ G EST RAAT
Uitbreiding der proefneming tot Den
Haag, Amsterdam en Rotterdam
Sedert medio Februari wordt in de postale
provinciale afdeelingen Dordrecht en Maas
tricht en iu de stad Utrecht een proef geno
men met de bestelling van aangeteekend-*
stukken aan huis.
De met deze proefneming opgedane erv
ring is nog niet van dien aard, dat reeds
nu een beslissing kan worden genomen in
zake den opzet der bij eventueele algemeen*
invoering te volgen regeling. De proef za'
daarom 16 November a.s. worden uit
gebreid tot de overige kantoren met uitzon
dering van Den Haag, Amsterdam en Rot
terdam, waar voor zoodanigen proef bijzon
dere voorbereiding zouden moeten worden
getroffen.
In berinnering wordt gebracht, dat als re
gel de aangeteekende stukken in alle brief
postbestellingen zullen worden opgenomen.
De uitreiking zal slechts geschieden tegen
afgifte van een door den geadresseerde o<
zijn gemachtigde onder teekend bewijs van
ontvang. Deze machtiging is ook noodig
voor huisgenooten.
Indien afgifte niet mogelijk is. kan wor
den verzocht het stuk weder in de volgonde
bestelling op te nernen, tenzij het vóórdien
wordt afgehaald.
Gedurende do proefneming zal aan de ge
adresseerden gelegenheid worden gegeven
om de voor hen aankomende aangefeeken
de stukken desveriangd van de bezorging
aan huis uit te sluiten on zullen de aange
teekende brieven met een hoogero aange
geven wamde dan 1000 van de uitreiking
aan huis worden uitgesloten.
benoemd tot leden van de bijzondere Com
missie voor do Néderlandsche afdccling der
wetenschappen van de in 1930 te Luik te
houden Internationale Tentoonstelling van
Industrie, Wetenschappen en hare toepas
singen, de heeren prof. dr. E. Cohen en prof.
dr. E. van Everdingen, te Utrecht, prof. dr.
W. J. de Haas, prof. dr. L. van I tal lie en
prof. dr. W. II. Kcesom te Leiden, prof dr.
ir A. J. Kluyvcr, te Delft. ir. E. de Kruyff,
lid en gedelegeerde van het Uitvoerend Co
mité, prof. dr. A. K. M. Noyons en prof. dr.
L. M. R. Rutten, te Utrecht, prof. dr. W. de
Sitter, te Leiden, prof. dr. F. A. F. C. Went,
te Utrecht, prof dr. P. Zeeman, te Amster
dam, en prof. dr. II. Zwaardemaker, te
Utrecht, en tot lid en secretaris de heer dr.
C. A. Crommelin, te Leiden.
Bij Kon. besluit is prof. dr. J. van der
Hoeve te Leiden, tot lid en voorzitter aan
gewezen.
De Belgische pers over de memorie
van antwoord van minister
Beeiaerts
Commentaar van
,,Le ;oir
Een prachtige gift
Door een dame, te Rotterdam woonach
tig, is een gift van 100 000— geschonken
aan do véreeniging ,.Pro Scnectute", voor
de stichting van een tehuis van ouden van
dagen to Rotterdam of 's-Gravenhago.
MEVROUW AL BARD ABBALS f
De teraardebestelling te
's Gravcnhage.
'sGravenhage, 8 No v. Onder zeer
talrijke blijken van
Icclneming is he
denmorgen te 'sGra
venhage ter aarde
besteld het stoffelijk
overschot van mevr
Albarda-Brals, echt-
genootc van den
heer Albarda, leider
der S. D A. P. frac
tie der Tweede Ka
mcr. Onder de aan
•vezigen waren bijna
alle soc.-democrali-
Mevr. Albarda— sche Kamer-, Staten
Brals. en raadsleden, afge
vaardigden van de Soc.-Dem. Vrouwenclub
en andere bevriende organisaties, waarvan
velen met vaandels en banieren. Zeer veel
bloemstukken dekten de baar.
Aan de groeve werd het woord gevoerd
door mevr. Sannes, mevr. Wibaut, wethou
der Drees en het F.crste Kamerlid de heer
Wibaut, nadat te voren „De Stern des Volks"
gezongen had een paar coupletten van het
lied „Aan de Strijders".
Ir. Albarda dankte voor de betoonde deel
neming.
STOLZE-WERY.
Behaalde diploma's.
Diploma A. Correspondentieschrift steno
grafie „Stolze-Wcry" aan de dames M. Da
tema, Veendam, H. Tjemmes, Groningen en
aan den heer Nijburg, Schariner (gem.
Sloch teren).
Diploma A. (certificaat) voor een met suc
ces afgelegd examen in machineschrijven
volgens Werys tienvirigersysteem (blind
schrijven) aan de dames Y. T. Botke, Hoo-
gezand, R. Drent. Sappemeer, J. Gijbe, Tiel.
F. M. de Jong, Tiel, S. var. Konijnenburg,
Groningen, J. Larnmer3, Sappemeer; H. J
Oosterop, Sappemeer; W. Peetcrs, Maas
tricht; A. Plukker, Sappemeer; H. A. Wie-
rohga, Sappemeer en aan de heeren S. Bue
neker, Wildervank; K. F. Dworak, Gronin
gen, J. Th. Haksteen, Stadskanaal; W. Hart
man, Kiel-Windeweer; W. C. Linkerhot,
Tiel; J. W. Logeman, Sappemeer; G NiJ
burg, Scharmer; J. Schoenmaker, Sappe
meer; J. Pronk, Sappemeer; J. J. Vierkant,
Sappemeer.
DE LUIKSCHE TENTOONSTELLING
1930.
De Ned. afdeeling Wetenschappen.
Bij de beschikking van den Minister van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen zijn
De Brusselsche avondbladen publiceeren
naar de correspondent dor N R.Ct. meidt,
uitvoerig het gedee'te van de memorie van
antwoord van minister Beeiaerts van Blok
land op het verslag der afdeelingen van
do Tweede Kamer over de begrooting van
buitenlandsche zaken, waarin sprake is
van de Nederlandsch Belgische betrek
kingen. Behalve Le Soir knoopt geen onkel
blad beschouwingen aan deze uiteenzetting
/an minister Beeiaerts vast, maar nage
noeg alle couranten schrijven in den titel
boven het stuk, c'at de Nederlandsche mi
nister van buiterilanilsche zaken het recht
van België op de herziening van de trac-
taten van 1339 erkent.
Het commentaar van La Soir geeft de
meening weer van de bij de besprekingen
met Nederland betrokken Belgische poli
tieke kringen, waar men met voldoening
nota heeft genomen van de (bevestiging
door den minister van buitenlandsche za
ken, dat de tractalcn van 1839 dienen te
worden herzien Deze bevestiging, aldus
Le Soir, heeft des te meer waarde in den
mond van den heer Beeiaerts, daar een
belangrijk deel der openbare opinie van
zijn land voortgaat te gelooven en te zeg
gen, dat België op niets recht heeft. In
strijd met deze meening verklaart de Ne
derlandsche minister van buitenlandsche
zaken, dat België zonder twijfel recht heeft
op een herziening van de tractatcn van
1839 en hij voegt er aan toe, dat België
recht heeft te beweren, dat Nederland tot
deze herziening moet medewerken, daar
het de resolutie, door do ministers van
buitenlandsche zaken der groote mogend
heden 17 Juni 1919 te Parijs aangenomen,
heeft aanvaard.
Le Soir schrijft verder, dat een dergelijke
herziening geen zin heeft, indien zij het
huidige regime niet grondig wijzigt. Dit
aangenomen zijnde vraagt men zich dan
ook af, hoe minister Beeiaerts nog kan
volhouden, dat de kwestie van een direct
kanaal tusschen de Antwerpscho havens
en den Moerdijk niet meer gesteld dient te
worden
Het Brusselsche blad constateert voorts
nog, dat de maatregelen, door België op
eigen grondgebied getroffen om in ïncon-
venieiit.cn, voortspruitend uit dc verwer
ping van het verdrag, te voorzien, namelijk
kosielooze sleepdienst, verleening van pre
mies aan de Rijnscheepvaart, enz., reeds
bevredigende resultaten beginnen te geven.
De Nederlandsch-Belgische kwestie heeft
het karakter gekregen \an een zaak. Bel
gië zal niet meer toegeven dan het ont
vangen zal en heeft niet het minste belang
bij het sluiten van een verdrag, waarbij
niet zou zijn voorzien in een kanaal, dat
de ernstige bezwaren, welke de scheep
vaart thans ontmoet, wegneemt.
De toestand ven de Zeescheldo.
Ingenieur Tobbie Claes, directeur der
Scheldediensten, heeft vcor de vereeniging
Hooger Onderwijs voor het Volk te Ant
werpen een lezing gehouden over den toe
stand van de Zeescheldc. IIij betoogde, dat
het wijzigen van de Scheldebcdding tus
schen de Kruisschans en Walsoorden, als
door sommigen is voorgesteld, een zeer
gevaarlijk en alleszins onnoodig experi
ment zou zijn. De Schelde, zoide hij, ver
zandt niet, Zulks bevestigen de loodsen,
die zeereuzen als do Belgenland, VA uur
vóór den vloed, te Antwerpen aan de kade
brengen; zulks blijkt ook uit de kaarten der
peilingen. Enkele jaren geleden achtte men
een diepte van 7A meter in de geulen on
mogelijk, thans bedraagt deze diepte
9 meter over een breedte van 200 meter op
Belgisch grondgebied en van 250 meter op
Nederlandsch grondgebied en dit ondanks
het feit, dat er thans minder moet worden
gebaggerd dan 20 jaar geleden.
Een commun'stisch raadslid
verstoort de orde
Een eisch vao twee
maanden
Voor de rechtbank te Groningen heeft te
recht gestaan het communistisch lid van
den gemeenteraad van Hoogkerk, de heer
H. H., ter zake van ordeverstoring van de
raadsvergadering op 15 Augustus.
In die vergadering was aan de orde eer
voorstel van B. cn W. om het reglemeni
van orde te wijzigen in dien zin, dat raads
leden het verblijf in het gemeentehuis ont
zegd zal worden indien zij de rust cn hel
goede verloop van de vergadering versto
ren. B. en W. waren met dat voorstel geko
men omdat de heer H. in vrijwel elke
raadsvergadering den boel op stellen zette
Toen het voorstel was aangenomen, is H.
direct begonnen zoo'n kabaal te maken, dat
het pas aangenomen artikel direct op hein
moest worden toegepast. H. wilde echter
geen gevolg geven aan den eisch van de
overige raadsleden, dat hij zich zou verwij
deren. Daarop word de ^olitie geroepen
die H. onder hevig verzet op straat zette
Verdachte ontkende nu, gehoord te heb
ben, dat de burgemeester hem verzocht had
zich te verwijderen, on dat hij zich tegen
de politie verzet zou hebben.
De burgemeester van Hoogkerk, de heer
G. van Barneveld, verklaarde echter, dat hu
duidelijk gesproken had en getuige heeft
tevens den indruk dat H. het goede verloop
der vergadering opzetlelijk wilde verstoren
Het O.M., van oordeel, dat het inderdaad
de vooropgezette bedoeling van H. is ge
weest de orde in den raad te verstoren
eischte 2 maanden gevangenisstraf.
De raadsman, mr. F. II. van Ommen Kloe
ke, bestreed, dat de burgemeester de he
voegde ambtenaar zou zijn om een raadslid
(e verwijderen. De burgemeester is voorzit
ter en geen ambtenaar. 11 ij mag de politie
niet gelasten een raadslid te verwijderen
Pleiter drong dan ook nan op vrijspraak.
Een lezing van
Dja/adiningrat
Er is sprake van groei
VOOGDIJRAAD DEN HAAG.
Bij Kon. besluit is benoemd tot lid van den
Voogdijraad 's-Gravenhage I. C. B e n i t oud-
inspecteur der posterijen, telegrafie en tele
fonie in Nederlandsch-Oost-Indié. wonende
te 's-Gravenhage.
's-G ravenhage, 8 Nov. In het ge
bouw van het Kon. Instituut van Inge
nieurs heeft vanavond de heer Radan Aüi-
patie Aria A Djajdiningral, lid van het
college van Gedelegeerden van den Volks
raad gesproken over het onderwerp: De in-
heemsche middenstand in Ned. Indié.
Spreker begon met te zeggen, dat 'hij
seen donkbeelden wilde ontvouwen ter be
vordering van de belangen van ien mid
denstand. omdat daarvoor een deskundige
commissie in Indie is benoemd, hij wilde
slechts aantoonen. dat onder de Indische
bevolking in vroegere eeuwen een midden
stand bestond, dooi' den loop der omstan
digheden is vernietigd en nu herboren is.
Velen ontkennen het bestaak van die
croep, houden vol, dat de plaats van den
middenstand, uitsluitend wordt ingenomen
door Europeanen. Chincezen en Arabieren.
Die meei ing heerscht ook nog bij hoog
geplaatste ambtenaren en dit acht spr. be
denkelijk. omdat ontkenning van het be
staan dier groeD onder de inhecmschen zou
kunnen leiden tot onierschalling van de
ontluikende economische krachten cn tot
regeeringsmaatregelen, die stilstand van
ontwikkeling van land en volk ten gevol
ge kunnen hebben. Spr. heeft zoowel bij de
regeering als bij de belanghebbenden reeds
meermalen gewesten op het groote nut, dat
de maatschannij kan trekken uit die groep
van nijvere burgers.
Daar een algemeene definitie van mid
denstand moeilijk te geven is, nam spr.
de algemeene kenmerken aan, n.l econo
mische onafhankelijkheid, vermogensbezit,
een zekere mate van algemeene ontwikke
ling. grondige kennis van bedrijf of vak,
den band tusschen uitvoerders en leider.
Aan die kenmerken voldoen onder de in-
heemschcn de gegoede landbouwers, dege
lijke winkeliers cn handelaren, zilver-,
goud- en ijzersmeden, koperslagers, tim
merlieden enz., die onafhankelijk zijn en
met eigen vermogen werken. Natuurlijk
moet een andere maatstaf worden aange
legd dan in Eurooa omdat behoeften en
koopkracht der bevolking geheel anders
zijn.
Uit tal van oude geschriften blijkt, dat
reeds in de 12e eeuw Palembang een be
langrijk internationaal handelscentrum
was. Na den val van het rijk Crimidjaja
verplaatste die handel, o.a die in spece
rijen, zich naar de noordkust van Java.
Uit die oorkonden blijkt ook, dat toen
reeds handelaren, kopersmeden, metaal-
draadmakers, metaalgieters werkten, die
belastingplichtig waren.
De groote politieke en economische
macht der Hollanders, die door het mono
poliestelsel der V.O.I.C. den sedert naar
Makassar verplaatsten inheem6dhcn handel
vernietigde, de maatregelen der vorsten
van Mataram, dio do bevolking vorboden
met vreemdelingen handel te drijven en
een rijstmonopolie invoerden, vernietigden
tevens den middenstand.
Eerst na de afschaffing van het cultuur
stelsel en nadat de ethische politiek haar
intrede in Indic deed, kon de inheemschc
middenstand weer uitgroeien. Er komt nu
veel meer differentiatie in den strijd om
hei bestaan. De inlander gaat zich steeds
meer toeleggen op speciale vakken. Op ver
schillende plaatsen in Indiö kan zonder
twijfel van een inheemschen middenstand
gesproken worden.
Er was hierna gelegenheid, met den
spreker van gedachten to wisselen.
BRAND OP HET STOOMSCHEP
„SUMATRA".
Bij terugkeer naar Eaapstad
reeds geblnscht.
R o t te r d a m 7 Nov. Lloyds meldt,
dat het stoomschip „Sumatra" der Veroenig-
de Nederlandsche Scheepvaart Maatschappij
te 's-Gravenhage, dat 1 November van Port
Elisabeth met bestemming Rotterdam was
vertrokken, naar Kaapstad is teruggekeerd.
Er was brand uitgebroken in ruim vier,
welke inmiddels gebluscht was. De lading
bekwam schade door water en vuur. Bij de
ontlading bleken de luiken van het tus-
schendek beschadigd tc zijn. (Tel.).
De joogsle gegevens
Nederland is de natie, welke alles op de
fiets doetWe gelooven dat er geen lan-J
ter wereld is, waar zóó veelvuldig gebruik
gemaakt wordt van het rijwiel, als in Ne
derland, zoo schrijft het Vaderland.
Uit dp gegevens betreffende de opbrengst
van de belasting op rijwielen en het aantal
kosteloos verstrekte rijwielplaatjcs valt te
berekenen, hoeveel rijwielen in Nederland
in gebruik zijn. Het Maandschrift van het
Centraal Bureau voor de Statistiek bere
kent de volgende aantallen
Belastingjaar Aantal.
1 Aug.—31 Dcc. *2-4 1.810.700
1925 2.222,739
1926 2,265,625
1927 2,324,501
1 Jan. 1928—31 Juli 1929 2,605,424')
Sinds 1921 dus een stijging met 800.000
stuks
De bevolking van Nederland bedroeg op
t Januari 1929 7.730,577 inwoners, zoodat
het aantal rijwielen bedroeg 1 op 3 inwo
ners, terwijl het aantal, gerekend naar den
toestand op 1 Januari 1925, nog bedroeg
1 op 1 inwoners. Men ziet dus, een zeer
belangrijke stijging!
Bij vergelijking van deze cijfers houde
men in het oog, dat zij eenigszins afhanke
lijk ziin van den duur van het tijdvak waar
op zij betrekking hebben. Groot is deze in
vloed echter niet in het tijdvak van 1 Ja
nuari 1929 tot 31 Juli 1929 zijn slechts
22.183 rijwielplaatjes 1928 1929 verkocht. Het
groote verschil tusschen 1927 en 1928-"29
heeft dus andere oorzaken waarschijnlijk
is de verlaging van de belasting van 3 op
2.50 mede eenigszins van invloed geweest
In ieder geval is deze groote uitbreiding
van het aantal rijwielen niet van voorbij
gaanden aard; do opbrengst der belasting
1929- 30 m Juli t.m. September j.l. wijst
alweer op een verdere stijging.
In deze cijfers zijn niet begrepen die
voor Land- en Zeemacht, Politie, Post. en
rijwielen voor gebrekkigen.
VOLKSKUNST.
Het derde Internationale
Congrea te Amsterdam.
Naar men ons uit Rome meldt, heeft de
aldaar gehouden eerste internationale con
ferentie voor Volkskunst besloten het twee
de internationale congres voor Volkskunst
in September 1930 te houden te Antwerpen
ter gelegenheid van de wereld tentoonstel
ling. Op voorstel van den heer D. J. van der
Ven (Nederland) werd met algemeene stem
men als „voeu" aangenomen het derde in
ternationale congres vor Volkskunst, dal
waarschijnlijk in 1932 zal plaats hebben, te
houden te Amsterdam.
NIET INGESCHREVEN STUDENTEN.
Processen-verbaal te Delft.
Delft, 8 Nov. Bij de gehouden controle
heeft de daarmede belaste ambtenaar, die
tevens onbezoldigd Rijksveldwachter is. te
gen 3 personen, die zich niet door den Ree
tor Magnificus als student aan de Techni
sche Iloogeschool hadden laten inschrijven
en toch de oefeningen op de laboratoria en
teekcnzalen volgden, proces-verbaal opge
maakt.
V AIM UW WINTERKLEEDING
Eer9te flmersfoortsche
Stoompersinrichting „Q U I CK"
STATIONSSTRAAT 16 TEL 344
Jroote Koppel ll - Tel. 1153
PRIMA ADVOCAAT
BOERENMEISJES,
BOERENJONGENS,
VOORBURGH,
MASSA'S SCHILLETJE,
alsmede de bekende „OUDE KLARE"
merk „Ouwe Duljs" f 3.25 per Liter.
Verkrijgbaar L d. Slijterij in Gedistilleerd
Hel vonnis der rechtbank
Amsterdam, 8 Nov. De Vierde Kamer
der rechtbank alhier heeft hedenmiddag uit
spraak gedaan in de zaak van den 19-jari-
gen bankwerker L. W. B. en den 21 jarigen
stratenmaker P. V., twee van dc daders
van den in een perceel aan de Bloemgracht
gepleegden roofoverval.
Men zal zich herinneren dat de grossier
in chocoladewerken J. de Wit, die zich Jn
den avond van 27 April in gezelschap van
zijn vriend F. H. de Haas in het ondprbuis
van genoemd perceel bevond, overvallen is
door vijf personen. Tot de bende behoorden
de beide verdachten, die gemaskerd waren.
De buit bestond uit een gouden horloge met
ketting, een geldkistje met eenlg geld, een
portefeuille met 60(1 aan bankpapier, een
paar gouden tientjes en eenige zilveren
guldens.
De rechtbank hoeft verd. L. W. B. ter
zake van diefstal, voorafgegaan en verge
zeld met bedreiging en geweld tegen per
sonen, twee jaren gevangenisstraf opgelegd.
Het O. M. had vijf jaren gevangenisstraf
gevorderd.
De zaak van verd P. V. werd, conform
het verzoek van het O. M., naar den roch-
ter-commissaris teruggewezen voor oen on
derzoek naar verd.'s geestvermogens.
OUD-MINISTER LAMBOOIJ.
Roodo Kruls-onderscheiding.
Hedenmorgen om half elf heeft de voor
zitter van het Ned. Roode Kruis Z. K. H. de
Prins dor Nederlanden in tegenwoordigheid
van eenige leden van het dagelljksch be
stuur het kruis van verdienste van het Ne
derlandsche Roodo Kruis uitgereikt aan den
heer J. M. J. H. Lambooij, oud-minister van
Defensie.
De volmaakte auto-agent (na een ongeluk bU een demon-
Straue-rit» ,.£n van uit deze positie meneer kunt V net
magnifieke overbrengingsmechanisme zien".
CPassing Sliow^