DE EEMLANDEU
Verhuring van Lips safe-loketten
WILLEM GROENHUIZEN
Mooie keuze Fantasie
Stofjes, Crêpe Satin
Vrijdag 15 November 1929
28e Jaargang No 118
BUiTENLANDSCH 01/ERZICH1
ÜUBTllMLAilP
TWEE CE HAAGSCBE
CONFEREN i IE
Ontruiming oo 30
Juni 1930
INTERNATIONALE BANK
N.V. MIDDENSTANDS-BANK
Deskundige voorlichting bij
den aan- en verkoop
van Effecten.
Verzilveren van coupons
Handelssredieten
Incasseeringen
Spaar-iSepasito's rente 4
Rep. inrichting aan huis.
TEL. 852.
DE DOOD VAN MEVROUW
ZOEBKOF
Arrestatie door de
liuilsche politie
1
faÈBtéÊk
1
EEN AFGHAAiNSCH
LEGER.
HUWELIJKSPLANNEN VAN
PRINCE CHARMING
00K EEN RAD10STRUD
IN DUITSCHLAND?
De eerste voor-
teelieDen
Fa. L. J. Luycx en Zn.
LUCHTVAART
ZESDE POSTVLIFGTUIG
VERTROKKEN
Een laodiog te Neureoherg
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS 3 naaiden voor Amersfoort f2.10. per maand l 0.75. per
Week (tact gratis verzekering tegeo ongelukken) f 0.17Vr
Binneolaod franco per post per 3 maanden f S.-. Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 513
UITGAVE: VALKHOFF C?
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met inbegrip van een Dewijsnummct
elke regel meer f0.25 Llefdadlghelds-advertcntlto voordo
helft van den prijs Kleine Advertenrltn „KEITJES' bl) vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f I.— Bewijsnummer extra 0.05
Dreigende crisis in België.
In verband mei de Vlaamsche
kwestie wordt de val van 't ka-
binet-Jaspar verwacht.
Loopt het Belgische kabinet op zijn laat
ste becncn? De berichten uit Brussel lui
den. wat het aan 't bewind blijven van t
ministerie betreft, zeer pessimistisch en al
le telegrammen uit de Belgische hoofdstad
leggen er den nadruk op, dat de toestand
hachelijk is cn een regeeringscrisis nauwe
lijks meer kan worden voorkomen Wel
heeft de premier zich Woensdag nog met IIij-
mans en Jansón, de liberale leiders, in ver
binding gesteld in de hoop te elfder ure
nog een vergelijk tot stand te brengen, doch
een. accoord bleef achterwege.
Het struikelblok is de Vlaamsche kwes
•tie. De toestand in Vlaanderen heeft zich
de laatste jaren derwijze veranderd, dat
zelfs zij, die Franschgézind zijn, het onver
mijdelijk achten in tneerdere of mindere
mate tegemoet te komen aan de verlangens
der Vlamingen, wjen tientallen jaren lang
stelselmatig tal van rechten zijn onthouden
maar die bij de jongste verkiezingen op
nieuw belangrijke successen boekten.
Men weet, dat or. op 't oogenblik In België
een katholiek-liberale coalitie aan 't bewind
is, die en poging wilde doen oen oplossing
tot stand te brengen van het netelige
Vlaamsche vraagstuk. De beide partijen
echtpi", waaruit de ministers zijn gerecni
teerd, denken zeer verschillend over den
omvang der concessies, die den Vlamingen
moeten worden gedaan. De krachtige socia
lise "he p' lii. die oc iter buiten de resee
ring is gebleven, neemt een welwillende
houding tegenover de Vlamingen aan, doch
de liberalen willen dezen met eon poovere
aalmoes afschepen. Ook van de Katholie
ken, met name van de Vlaamsche elemen
ten onder hen, kunnen de Vlamingen,wat
de inwilliging hunner eische» betreft. Vee)
verwachten. De Vlaamsche Katholieke Ka
mergroep, die Woensdag ter beraadslaging
over den toestand, iri 't leven geroepen -lonr
de indiening der taalontwerpen, vergaderde,
heeft voet bij stuk gehouden en dan ook in
een motie laten uitkomen, dat de fractie
haar 'drie ministers volkomen steunt, wat
den eisch inzake de integrale vervlaam-
sching der Gentsche hoogeschool betreft. Zij
wilde er niet van weten enkele verplichte
Fransche leergangen te behouden; hoos
stens kon zij met een paar facultatieve
Fransche leergangen genoegen nemëW.
De liberalen, gelijk wij reeds opmerkten,
zijn ten felste gekant tegen de voorstellen
tot vervlaarnsching der Gentsche universi
teit, zooals de katholieke premier .laspar
die heeft, ingediend. Vervlaarnsching dei
hoogeschool stellen zij afhankelijk van den
eisch, dat de minderheid te Gent ccti stu
diegelegcnheid zal behouden zij verlangen
niet alleen Vlaamsche, maar ook Fronsóhp
leergangen.
De tegenstellingen zijn dus op het oogen
blik bizonder scherp, zoodal. als er geen
wonder gebeurt, het uiteenvallen der coali
tie niet meer tegen kan worden geh «uden
zoodat wellicht eerstdaags in RelgiÖ het
aanzijn zal worden gegeven aan een nieuw
ministerie, daar het eventueele aftreden
der liberale ministers den val van het ge
heele kabinet-.Taspar tengevolge zal heb
hen.
Het is nu natuurlijk nog te.vroeg om le
voorspellen welk karakter een nieuw mi
nisterie zal dragen, maar dat dit er meef
Vlaaraschgezind uit zal zien dan het voor
afguande, behoeft nauwelijks betwijfeld t«
woelen. Misschien krijgen de socialisten nu
■weer een kans, al zijn de herinneringen aan
hun vroeger samengaan met de Katholie
ken voor belde partijen niet hijster aange
naarn.
Tardieu zal waarschijnlijk de
zittingen zelf bijwonen
Parijs, 14 Nov. (11.X.) Mïnister-president
Tardieu zal persoonlijk aan de tweede con
ferentie te 's-Gravenhage en aan de l.on-
densche vlootconfercntie deelnemen. Men
verwacht, dat, nu de conferentie van Bn
den-Baden afgeloopcn i.->, het mogelijk zal
zijn d? conferentie van 's-Gravenhage be
gin December bijeen te roepen, Zoowel de
Matin als de Echo de Paris melden over
eo.-stemmcnd, dat Tardieu gisteren bij zijn
onderhoud met Von Hoesch de -hoop heeft
uitgesproken, dat de ratificatie van het
Youngplan tijdig genoeg zal geschieden om
het mogelijk te maken, dat de ontruimiuu
op 30 Juni slipt uitgevoerd zal zijn. Franl»
rijk zal alles doen om de tweede conferen
tie van 's-Gravenhage te doen slagen cn «le
ontruiming te bespoedigen, zoodat, indien
de ratificatie van het Youngplan en de op
richting van de bank voor internationale
betalingen 1 Maart haar beslag heeft ge
kregen, de ontruiming op 30 Juni stipt uit
gevoerd zal zijn.
De ontworpen statuten
gepubliceerd
Kapitaal 500 millioen
Zwitserscbe francs
B e r 1 ij n, 11 Nov. Nadat Woensdag de
besprekingen over de statuten van de bank
voor internationale betalingen te Baden-
Baden zijn geëindigd, worden thans de sta
tuten van de bank gepubliceerd.
De statuten zijn verwerkt in zestig arti
kelen en deze zijn onderverdeeld in zeven
hoofdstukken: (1). het doel der hank; (2). het
kapitaal; (3) do bevoegdheden der bank;
(4), het bestuur; (5) algemeene vergaderin
gen; (0). do financieele verslagen; (7). alge
meene bepalingen. Behalve een aantal for-
meele bepalingen, die ook voor elke bank
met aandeelenkapitaal gelden, bevatten de
statuten nog een aantal bepalingen, ;1h. ip
verband slaan met het bijzonder karakter
van de herstelbank.
Als doel der bank wordt in art. 3 naast
de bevordering van do samenwerking der
circulatiebanken en het scheppen van nieu
we mogelijkheden voor internationale fi
nancieele transacties de arbeid als trustee
of als agent voor de bij de overdracht van
internationale betalingen betrokken partij
en aangeduid.
In artikel -F der statuten wordt vastge
steld, dat de bank overeenkomstig den nog
niet definitief vastgestelde» tekst van het
Young-plan
(1). de in het Young-plan vastgestelde
opdrachten heeft uit te voeren,
(2). haar werkzaamheid zoo heeft te re
gelen, dat de uitvoering van het Young
plan wordt vergemakkelijkt en
(3). bij haar werkzaamheid ziclf heeft te hou
den aan de bepalingen van het Young-plan
en wel binnen de grenzen van üp haar bij-
deze statuten opgedragen bevoegdheden
Verder wordt in artikel 4 uitdrukkelijk
vastgesteld, dat de bank in haar hoedanig
heid als trustee of agent voor de bctrokki n
regeeringen
(1). de door Duitschland op grond van
het plan bctaaldo annuïteiten in ontvangst
lic.eft te nemen, Je behee^c» cn te verde den:
(2). do com.mcrcialisat'ie'cn de moblisalip
van bepaalde deelen der annuïteiten beeft
te verzorgen en tè steunen-
(3). alle uitgaven heeft te doen, die met
de Duitsclic schadevergoeding cn de daar
mee in verband staande internationale-be
talingen in verband staan en tusschen de
bank en de betrokken regeeringen overeen
gekomen zijn.
De artikelen 5 tot 19 bevatten dan de be
palingen over het aandeclonkapitaal van
de bank. Het toegestane kapitaal der bink
bedraagt 900.000.000 Zwitserscbe goudfrancs,
gelijkstaande aan 145.1 G 1.200.32 gram fijn-
goud.
De laad van beheer der bank zal uit
twaalf directeuren van de zeven betrokken
landen bestaan cn uit negen directeuren
dèr andere landen. Hieraan worden boven
dien nog een Fransche en een Duitsehc di
recteur toegevoegd.
voor Amerstoor: en Omstreken
Langegracht No. 4 - Telefoon304
AMERSFOORT
Directie: A. H. (yiA3T£NS.
LAVIGESTRAAT 43.
Gedipl. HcrlogenaVer 1e klasse.
Haar echtgenoot zonder
toestemming naar Bonfi
gereisd
Bonn,
(V.D.)
14 Nov.
Alexander
HET GESCHIL IN DE ERITSCHE
MIJNN2JVERHEID.
Do mijneigenaren uiet eens
gezind.
Londen, 13 Nov. De mij eigenaars uit
Zuid- en West-Yorkshire hebben een motie
aanvaard, waarin de regeeringsyoor$ tel
len inzake de beperking van het aantal
jrbeidsuren tot 7!4 per dag, inzake de rege
ling van do productie en den verkoop door
districtcombinaties worden aangenomen'1 en
waarin gevraagd wordt, dat de mijneige
naars met de regeering zouden samenvvter-
kèn om wettelijke bepalingen op te stellen.
Di» motie is een verloochening van de be
slissing van den bond van mijneigenaars.
RELLETJES TE DURBAN.
Fr zijn 600 gewapende politicagenten uit
Kaapstad naar Durban gezonden wegens
de houding, die de inlandschc bevolking
aanneemt tegenover de gemeentelijke bier
huizen, die de inlanders boycotten. Een nog
niet bevestigd, gerucht zegt, dat er ook een
vliegtuigeskader naar Durban vertrokken is
KINDERHANDEL TE PRAAG.
Vreemde praktijken.
Te Praag is Zondag een masseuse in
hechtenis genomen waarvan vermoed wordt
dat zij een kinderhandel dreef. Inderdaad
is bij onderzoek gebleken, clat door haar
48 kinderen, mccrendeels van ongehuwde
moeders, die zij bij hun verlossing als
vroedvrouw had geholpen. Ier uitbesteding
zijn aangenomen. Daarvan zijn er zes in
een ziekenhuis gestorven. Omtrent 32 kin
deren heeft men geen zekerheid Twaalf
ongehuwde moeders hebben bij de politie
aangegeven, dat zij hun kind bij de masseu
se hebben lal en verzorgen. Een dame heeft
verklaard na een gefingeerde zwangerschap
van haai* een pasgeboren kind te hebben
gekocht om dit als haar eigen te laten door
gaan.
S Zoebkof, de eclitge-
i noot. van de Woons-
0 ^4
dng overleden vroe
gere prinses V i tinna
fis Woensdagavond»
feocwel hïj geen toe
stemming had naar
Duitschland te gaan,
naar Bonn gekomen.
Hij gaf het. voorne
men to kennen heden
•nar Frankfurt am
Main en vandaar
naar Kronberg te
reizen om aan de be
grafenis-plechtigheid
van zijn vrouw*deel le nemen.
Toen Zoebkof hedenmorgen te kwart over
negen te Bonn in den trein wilde stappen,
werd hij door de politie wegens verboden
verblijf in Duitschland gearresteerd. Of
Zoebkof onmiddellijk weer over (le grens
zal worden gezet, of dat hem hel deelnemen
aan de - begrafenisplechtigheid zal worden
toegestaan, staal nog niet vast.
Mevrouw Z o ebkol
Tursche leiders
- B e r l ij n, 13 Nov Volgens een bericht uit
Constantinopol zal in Afghanistan een ge
regeld leger gevormd worden. Voor de oefe
ning der troepen zal een Turkschc militai
re missie naar Kaboel komen Do Afgbaan-
*che regeering zou verder von plan zijn
nieuwe wapens in Engeland en Frankrijk te
bestellen. De nieuwe \fghaansche koning,
Nadir IChan, zou zich verklaard hebben te
gen het gebruik van Russische officieren in
het Afghaanschc leger.
toonaangevende kringen als in leder op
zicht gcwenscht worden beschouwd, te
meer daar de familie Bute van.de Stuarts
afstamt. De eenige belemmering is het feit,
dat de familie katholiek is en volgens de
traditie een huwelijk met een katholieke
voor den Prins van Wales onmogelijk is
tenzij hij afstand zou doen van zijn aan
spraken op den troon. Deze geruchten moe
ten natuurlijk onder alle voorbehoud wor
den aanvaard.
B c r 1 ij n, 1 I N o v. (V D De „Gormanin
loeit mede: „In welingelichte kringen wordt
er van gesproken, dat de directeur der Ber
'ijnsche radio-omroep véreeniging, Knópfe
•n de zeer bekende artistieke leider der nf
leeling muziek, Alfred Braun, die men tot
nu toe, zooals ook wordt vereischt, op po
litiek gebied als neutraal weiden be
schouwd, toegetreden zijn tot de sociaal
lemocratische partij. Wanneer dit gerucht
bevestigd wordt en wij mcenen juist te
rijn ingelicht dan moet aan dit besluit
zrootcre beteekenis worden gehecht, dan
lat de sociaal democratie twee nieuwe le
!en heeft geboekt Het spreekt immers van
'.elf, dat het iedereen vrij jtoat tot een par
'ij toe te treden, daar dit een particuliere
/.ank is Men moet het ons echter niet kwa-
ijk nemen, als wij in dit toch niet alle
laagsche geval de vraag -dellen, of het feit
waarover wij zoo juist spraken, niet een
nieuwe schakel is in de reeks bemoeiingen
Ier sociaal democratie zal zijn om de radio
voor haar cultureele en politieke doelpin
len te veroveren Wij kunnen niet nalaten
!en slap van deze beidp hoeren in deze rich
ting aan te duiden cn daarmede tegelijker
lijd aan te toon en, wolk gevaar er voor de
radio dreigt, als deze koers gevolgd wordt.
Ouc!e traditie een
bezwaar
Londen, 14 Nov. Voor de a.s Fngelsche
Rijksconferentie worden thans te Lon
den voorloopige besprekingen gevoerd door
een Iersche delegatie, welke naar verluidt
ten doel hebben aan te dringen oj) afschaf
fing van den eed, dien iedere koning van
Engeland vóór zijn troonsbestijging moet af
leggen en waarbij hem verboden wordt, tot
de R K kerk toe te treden of een lid der
R.-K. kerk te huwen. Deze onderhandel in
gen worden in verband gebracht met ge
ruchten, die den laatstcn tijd in Engeland
lo ronde doen, volgens welke de Prins van
Wales neiging zou hebben opgevat voor een
longc dame uit den Engclschon hofadel,
lady Mary Crichton Hyphen Stuart, de
dochter van den markies van Bute, en hu
welijksplannen zou hebben. De jonge dame
is in 1906 geboren en moet zeer mooi zijn
Volgens deze geruchten zou dit huwelijk in I
POGING TOT ZELFMOORD?
Graz, 14 Nov. (II. N.). Vanmiddag werd
hier in zijn woning de 18-jarige handels
bediende IJeinrich Frank dood gevonden.
Zijn lichaam was in strikken gewikkeld,
zoodat men eerst dacht, clat hij zelfmoord
had" gepleegd. Zijn"zuster' verklaarde, tl«t
haar broéder haar dikwijls had getoond,
dat hij zich kon vastbinden, zóó dat hij
geheel zonder beweging was en daarna de
handen weer kon losmaken. De mogelijk
heid bestond dus, dat hij dit kunststukje
weer heeft willen uithalen .n daarbij een
ongeluk heeft gehad. Fr zijn echter ook
enkele aanwijzingen, waardoor het vermoe
den is opgewekt, clat men wellicht met
een scxueelcn moord beeft te doen. Het lijk
zal daaróm lieden worden onderzocht.
AMERIKA VERKOOPT SCHEPEN
AAN RUSLAND.
W a s h i n g t.o n, 14 Nov. lieden is de
verkoop bekend gemaakt van 30 schepen
door den Amerikaanschen Shipping Board,
onder voorwaarde dat zij zullen worden
ingeschreven als buitenlandsche schepen
en in dienst zullen worden gesteld voor
den Russischcn handel tusschen Leningrad
cn de Russische havens aan de Zwarte
Zee, de Golf van Perzie en in Siberië. In de
politiek der Amerikaansche regeering, die
de 60vjet-regeering niet erkent, wordt
geen enkele wijziging overwogen. De prijs
van de door Rusland overgenomen schepen
bedraagt 1.171.000 dollar.
BRITSCHE GEZANTEN TE MOSKOU
EN WASHINGTON BENOEMD.
Londen, 12 N o v. Sir Ronald Lind
say, permanent onderstaatssecretaris van
buitenlandsche zaken, is benoemd tot am
bassadeur te Washington. Sir Esmond Ovey
die onlangs benoomd was lot ambassadeur
te Rio de Janeiro, maar er niet heen ging,
is tot gezant te Moskou benoemd. Sir Ro
bert Van Sittart volgt Lindsay op aan bui
tenlandsche zaken.
DRAADLOCZE TELEFOON
ENGELAND—AUSTRALIc.
Melbourne, 13 Nov. De postdirecteur
heeft laten weten dat de draadlooze tele
foondienst tusschen Engeland en Australië
eerlang geopend zal worden.
DE PREMIER VAN IRAK DOODGE
SCHOTEN.
Bagdad, 13 Nov. Do premier van Irak
is vanavond doodgeschoten gevonden. Er
:s nog geen verklaring voor de tragedie
>penbaar gemaakt.
Volgens een nader bericht heeft Abdoel
Moehsin zelfmoord gepleegd.
Zijn familie, die thuis was cn onmiddelijk
eenige Furopeesche dokters waarschuwde,
weet niets omtrent de aanleiding. De artsen
konden slechts den dood constateeren.
Het bericht werd eerst laat bekend en
heeft te Bagdad eenige ongerustheid veroor
zaakt.
UITSLUITING OP DE ENGELSCHE
SCHEEPSWERVEN.
Londen, 13 Nov. De eigenaars der
scheepswerven hebben heden de kennisge
vingen aangeplakt, krachtens welke 15.000
klinkers op 23 November worden uitgeslo
ten^
Langestraat 49-51. Tel. 190.
in ZIJDE en KUNSTZIJDE
200 K.G. post en 7 K.G.
vrachtgoed aan boord.
Amsterdam. 13 Nov. Hedenmorgen is
het zesde postvliegtuig der P.H.A G.R. van
Schiphol naar Neder). Indie vertrokken.
Precies to 7 uur 18 min startte het vlieg
tuig, dat bemand is met de vliegers Smir-
nof en Hondonk en den mechanicicn Kottc.
Fr is 206 K.G. post en 7 K G. vrachtgoed
aan boord. Behalve de dir. van de K.L.M.
behoorden ook de directeur-generaal van de
P.T.T., ingenieur Dammc. en de directeur
van het Postkantoor te Amsterdam, de heer
van Beers lot de ruim honderd belangstel
lenden die in stroomenden regen aanwezig
waren.
Amsterda m, 14 Nov. Bij de K.L.M. is
bericht ingekomen, dat het 6e postvlieg
tuig, dat hedenmorgen van Amsterdam is
vertrokken, te Neurenberg is geland. In ver
band met het slechte weer wordt de reis
vandaag niet voortgezet.
LUCHTVERVUER IN
NED. INDIE
Cijfers over de maand
September
De lijn Batavia
Paleaibang
Amsterdam, 13 Nov. De directie der
Kon. Ned. Indische Luchtvaart Maatschap
pij deelt ons het volgende mede:
Gedurende de maand September maakte
de K. N. t. L. M. 187 vluchten mot totaal
1168 passagiers, als volgt verdeeld:
BataviaBandoeng 354, BandoengBa
tavia 370, Batavia—Semarang 107, Sema-
rang—Batavia 94, Rond- en extravluchten
243.
Het vrachtvervoer overschreed voor het
0rst# sinds do K.N.I.L.M. begon, de 10000
K G. en bedroeg 10 266 K.G.
Aan post werd -vervoerd 168 K.G. of bijna
12000 brieven.
Do wekclijkscho proefvluchten Batavia
Palernbang v.v. hadden gedurende Septem
ber voortgang en zullen tot nader aankon
diging doorgaan. De K.N.I.L.M is nu deze
eerst, sinds dc K.N.I.L.M. begon, de 10.000
schitterende verbinding van 314 uur begon
nen en het is thans aan het publiek om te
toonen, dat het dit snelverkeer apprecieert
en er een druk gebruik van te maken, zoo
dat de Batavia-P.ilembanglijn mettertijd
tot de vaste lijnen mag worden gerekend.
Het voordeel van ons vliegverkeer bleek
cp eigenaardige wijze bij het volgende ge
val.
Te. Bandoeng waren eenice Chlneezen op
het punt doD koop af te sluiten van een
onderneming, toen zij bij geruchte verna
men. dat deze onderneming in brand stond.
Direct werd een sneciaal vliegluig ge
huurd en overtuigden zij zich vanuit de
lucht van de waarheid. Onnoodig te zeg
gen. dat daarna de voorgenomen transac
tie geen voortgang had.