DE INDISCHE BEGROOTING VOOR 1930 VERVEN OFSTODMEN Havik 41 Telefoon 292 Onze sorteering Winterjassen js in dit seizoen ENORM vanaf f 9.50-f 60.— Nieuwste stof/en en modellen Os Adp'asrLaNGHsrRflAr 401 GIESSEN-NIEUWKERK IN REVISIE GERING SALDO OP DEN GEWONEN DIENST Uitbreiding van de zeemacht „Volkomen even wichtig" HET KANAAL VAN TERNEUZEN ANTWERPEN EN ZIJN RIJNVERBINDING Antwerpen Bath - Hollandsch Diep INGEZONDEN STUKKEN HUMORHOEKJE VAN UW WINTE3KL£EDING Eerste Cmersfoortsche Stoompersinrichting „QUI CK" STATIONSSTRAAT 16 TEL 344 PRIMA ADVOCAAT BOERENMEISJES, BOERENJONGENS, VOORBÜRGH, MASSA'S SCHILLETJE alsmede do bekende „OUDE KI.ARE" merk „Oawe Duijs" 3.25 per Liter. Verkrijgbaar i. d. Slijterij In Gedistilleerd UG nUSiaai TELEFOON 234 Stichting van 100 vcrvolgscholcn en 450 volkscholen voor het Inlandsch onderwijs De behandeling voor hel Amsterdamsche IIot Amsterdam, IS Nov De hecren mrs. H. H. Roobol en D. den Hollander hebben aan de Tweede Kamer een adres gericht naar aanleiding van de behandeling der re visie-procedure van Teunissun on Klunder voor het Amsterdamsche gerechtshof Teneinde te voorkomen, dat van do een ot andere zijde de aard dezer behandeling in een verkeerd licht wordt gesteld, wijven adressanten op de grootc publieke belar.g stelling die deze zaak heeft getrokken. Tal van onbevooroordeelde personen, die adressanten hebben gesproken en die dc behandeling der zaak van het begin lot het l einde hadden bijgewoond zijn eenstemmig in hun oordeel, dat dit proces door de zeer prijzenswaardige leiding van het Hof, in een volkomen evenwichtige sfeer is berecht. j Met ondergetcekenden zoo gaan adres- j santen verder zijn vele volkomen tot oor- deelcn bevoegde personen de stelligo mee ning toegedaan, dat het Amsterdamsche I Gerechtshof door de wijze van behandeling j dezer zaak, de eer van de justitie en het vertrouwen in de Nedoi landsche recht spraak, welke door vorige behandelingen Inderdaad dreigden geheel of voor een goed deel teloor te gaan, zijn hersteld. Het doet ondergeteckondon veel leed, dat dit niet algemeen is ingezien en erkend. Hunnerzijds willen ?ij althans een poging doen om die erkentenis moer algemeen tf maken dan tot heden helaas nog h<^ geval blijkt te zijn. De begrooting van Ned. Indië voor het dienstjaar 1930 (goedkeuring van de beslui ten van den gouverneur-generaal van Ncd.- Indiö tot vaststelling van de onderschei dene afdeeling) is thans bij de Tweede Ka mer ingediond. Na eenige veranderingen geeft do ont- werp-begrooting do volgende eindcijfers te zien. 1930: Geh. dienst: uitgaven 911.420.483. mid delen 848.680.296, tekort G2.7i0.187. Gew. dienst: uitgaven 832.918.087. mid delen 834.271.454, overschot 1.353.367. Buitengcvv. dienst: uitgaven 78.502.396, middelen 14.408 842, tekort 64.093.554. Op het betrekkelijk geringe saldo van rond 1.353 000, dat vermoedelijk op icn gewonen dienst beschikbaar zal blijven zal bij aanvullingsbegrootingen beslag moeten werden gelegd, voor de uitvoering van maatregelen waarvan de vvcnschelijkheid reeds vast staat. Evenals voor het loopendc jaar is mk voor 1930 het cvenwiqjit in den gewonen dienst gehandhaafd. Met de verdere ge zondmaking van den gewonen dienst zal worden voortgegaan na de lenuitvocrleg ging van de Indische bedrijven wet. Vergeleken met het loopende jaar valt een door het accres van de gewone ont vangsten ten volle gedekte toeneming van de zuivere gewone uitgaven te constatee- ren van 15.455.000. Deze toeneming wordt veroorzaakt door noodzakelijk gebleken meerdere uitgaven voor extra schulddelging 2.593.000. Ge westelijk en plaatselijk zelfbestuur 3.889 000, burg. en mil. pensioenen 2.100 000. onderwijs f 3.984.000 en diversen 2.889.000 Het accres van regelmatige middelen was 18.309.000. De onderwerpelijke begrooting staat in hooge mate in het teeken van den bijzon- dcren economischen toestand van Ned. In die, welke door twee in tegenovergestelde richting werkende krachten wordt beïn vloed. tvv, eenerzijds de 6terke uitbreiding van het bedrijfsleven en anderzijds do da ling van de prijzen der voornaamste voor de wereldmarkt geteelde of gewonnen pro ducten. waarbij het Lnnd rechtstreeks en middellijk belang heeft Slechts met groote inspanning is de In dische regeering erin geslaagd, ook voor 1930 tot een sluitende begrooting voor Jen gewonen dienst, te komen, zopder belas- tingverhooging. Nauwlettend zal gewaakt mocton worden tegen een uitzetting van het uilgavenbudget, welke boven de econo mische ontwikkeling uitgaat, terwijl uitor- ste soberheid in den Landsdienst noodzake lijk blijft. Departement van onderwijs en eeredienst Gerekend wordt op de oprichting in 1930 van 2 openbare en 2 bijzondere Mulo-scho len, benevens 18 openbaro en 14 bizondere scholen voor lager onderwijs op wester- schen grondslag; bovendien is rekening ge houden met het uitgroeien van 4 thans als filiaalschool gesubsidieerde bijzondere Eu- ropcesche scholen tot zelfstandig gesubsi dieerde scholen. Wat het Inlandsch onderwijs betreft zijn gelden uitgetrokken teneinde de oprichting mogelijk te maken van 100 scholen 2e klas se of vervolgscholen (waarvan 75 op Java en Madocra) en 450 volksscholen. De voorgenomen uitbreiding van het openbaar ambachtsonderwijs omvat een tweejarige ambachtsschool voor de ijzerbewerking en tweo ambachtsleergan- gon onder leiding van Inlandsche am- bachtsonderwijszers; twee cursussen voor chauffeurwerkman aan bestaande scholen; een parallelafdeeling voor Nederlandsch sprekende leerlingen, een cursus voor elec- tricien; een aap een reeds in dit jaar te lapara te stichten leergang in meuhelma- ken cn schrijnwerken te verbinden cursus in houtsnijden. Met ligt in de bedoeling in 1930 te begin nen met twee hoofdakte nfdeelingcn, aan te Batavia en Bandoeng gevestigde kweek scholen. Verwacht wordt, dat de nieuwe op leiding in 1932 geheel zal zijn volgroeid. De regeering heeft gemeend, de positie verbetering voor enkele grpepon van leer krachten bij het lager onderwijs op Wester- schen grondslag niet langer te mogen uit stellen Eveneens is rekening gehouden met een algemecnc verhooging van de mt- nimumbezoidiging der Inlandsche volkson derwijzers Departement van marine. Gerekend is op uitzending van twee tor pedoboot jagers 1926; afbouw, uitrusting, be wapening en uitzending van twee torpedo- bootjagers 1927; een eersten termijn van aanbouw van twee onderzeebooten, ter ver vanging van oud materieel; afbouw, bewa pening en uitzending van twee mijnenleg- gers en, wat betreft de niet-militaire vloot, op ufbouw van tweo vaartuigen der gou vernementsmarine tot bestrijding van den opiumsluikhandel ter zee en uitzending van één dier vaartuigen; afbouw van het in 1929 in aanbouw genomen stoomschip der gouvernementsmarine en aanbouw van een loodslichtschip. Bovendien wordt gerekend op den tweeden en lnatsten termijn van den bouw van een gouvernementsstoomschip tevens mijnen legger. 362 van het verdrag van Versailles toelaat, de Jurisdictie van de Centrale Rijncommissio tot de zijkanalen van dezen stroom uit te breiden het nieuwe Rijnregime toepas selijk te maken op de tusschenwateren van Schelde en Rijn, om Nederland te verplich ten de bestaando verbindingen te verbete ren cn het aanleggen van het beoogde ka naal onafwendbaar te maken. Weliswaar heeft Nederland het verdrag van Versailles niet mede onderteekend, en kan het geza^ van de Centrale Rijncommissie, zonder zijn toestemming, zich niet binnen de Neder- landsche grenzen laten gelden, maar Neder land heeft, zoo zeide dc spreker, er alle be lang bij, de staten, die het achterland der haven van Rotterdam vormen, niet te ont stemmen, terwijl deze staten hunnerzijds evenveel belang hebben als België bij een verbetering van hun verbindingen met Ant werpen. Verlangens van het Gemeente bestuur van Gent De correspondent te Brussel der N.R.Ct. meldt: Burgemeester en wethouders van Gent hebben gisteren in een bijeenkomst van journalisten hun verlangens uiteengezet be treffende do uitbreiding van dc haveninrich tingen van Gent. In deze bi;ecnkomst heeft I men vooral den nadruk gelegd op de nood zakelijkheid van oen nieuwe grootc zeesluis bij Terneuzen. Het gemeente-bestuur van Gent, aldus de burgemeester, heeft herhaal* I dc malen bij de Belgische regcering aange- drongen op bespoediging van de onderhan delingen met de Nederlandsche regeering i voor het bouwen van deze sluis, zooals men reeds in 1895 is overeengekomen. Do daar toe benoodigde terreinen zijn trouwens se dert vele jaren door den Belgischen staat aangekocht Het gemeentebestuur van Gent, dat den steun heeft van leiders uit industrieele en commercieel# kringen, is vast besloten van de regeering to Brussel te eischen, dat de kwestie van den bouw van deze nieuwe zee sluis bij Terneuzen gescheiden wordt van 't geheel der Nederlandsch-Belglsche onder handelingen. Een nieuw ontwerp van Beh gische zijde? KAPITEINS VAN DE H. A. L. Mutaties. Rotterdam, 18 Nov. Naar verluidt zal kapitein P. van den Heuvel, de bekende ge zagvoerder over Nederland's grootste schip, de Statendam van do Holland—Amerika Lijn, bij terugkomst van de reis die hij op het oogenblik met zijn schip maakt, zijn bevel over de Statendam neerleggen. Ilij zal als gezagvoerder van dat schip worden opgevolgd <ioor kapitein N. Krol, die op het oogenblik bevel voert over de Rotterdam. Diens plaats op dc Rotterdam zal weer wor den ingenomen door kapitein Lieuwen van de Nieuw-Amsterdam. Onder diens leiding zal de Rotterdam in Januari de gewone „cruise" naar de Middellandsche Zee ma ken. I DS. J. BOLKESTEIN OVERLEDEN. ,Ned. Herv. predikant te Apeldoorn. Apeldoorn, 18 Nov. Nadat hij nog gis teren voor zijn gemeente was opgetreden, o.a, gistermorgen in de Groote Kerk, is hedenmorgen tengevolge van een hartver lamming in den ouderdom van 46 jaar plotseling overleden Ds. J. Bolkestein M.Hzn., Nederlondsch-Hervormd Predikant te Apeldoorn. De overledene was predikant te Ilarick (Fr.), Steen wijk, Katwijk aan Zee cn sinds 19 November 1922 te Apeldoorn, alwaar hij zich onderscheidend gebied bewoog. KINDERLIJKJE GEVONDEN. Amsterdam, 18 Nov. Tusschen Durgerdam cn Uitdam, tegen den Watcr- landschen dijk, is gisteren in de Zuiderzee drijvende gevonden het lijkje vnn een circa 4-jarig knaapje. Het was geheel naakt en verkeerde in staat van ontbinding. Ver moedelijk heeft het vier weken te water ge legen. Per politieauto is het gisteren (Zon dagsavond naar Amsterdam vervoerd. Bij onderzoek op het lijkje werden geen ver wondingen ontdekt. Door de justitie i* terstond een onder zoek aangevangen ter plaatse waar het ge vonden werd. Enkele dagen geleden gaven wij een ver slag van een voordracht welke prof. Terlin den gehouden heeft voor hot congres der ka tholieke vereenigingen en waarin hij zich betreffend de Ncdcrlandsch-Belgische onder handelingen als altijd de extremist toonde: liet Moerdijk-kanaal of niets, was zijn leuze. Men zou zoo merkt deAntwerpsche cor respondent der Maasb. naar aanleiding hier van op verkeerd doen te meenen, dat de heer Terllndcn daarmee de algeineene denk wijze heeft weergegeven. Neen, de direct be trokken organismen b.v., welke te Antwer pen gevestigd zijn, als het nationaal comité voor de binnenvaart, staren zich niet blind op het geen niet mogelijk is. Zijii wij goed ingelicht, dan zijn deze or ganismen, die de laatste maanden de heele campagne van de Antwerpsche Rijnvcrhin- ding hebben gevoerd, druk bezig een nieuw ontwerp van kanaal-vcrbinciing op to stellen, dat wellicht aan beide zijden bevrediging zou kunnen geven. In deze kringen is men lang niet zoo pes simistisch gezind over den verderen gang der onderhandelingen; men heeft er de over tuiging, dat dc oplossing dichter bij ligt, dan veimocd wordt. Wij kunnen niet juist nagaan, waarop dit optimisme der direct-bctrokkenen steunt, maar zeker is dat zij bezig zijn een uitweg te zoeken. Voor enkele dagen berichtte een Ant- werpsch blad, dat een groep van onmiddellijk betrokkenen bij de binnenvaart, voorgelicht door deskundigen, liet plan had opgevAt, een nieuw ontwerp gereed te maken. Dit initia tief is, naar wij vernemen, voortgesproten uit de bekende waterreis der Belgische soci alistische parlementariërs naar Dordrecht Hoe dit voorstel er uit zal zien? I Een der deskundigen heeft daaromtrent in de „Volksgazet" reeds het een en ander me degedeeld. Na uiteengezet te hebben dat de Belgen het plan Konijnenburg, om zijn in gang en uitgang, niet kunnen aanvaarden, zegt schrijver: „wil ik nu ook eens gewogen van een intermediair voorstel dat nog veel beter is dan dat van den heer Van Konij nenburg?" Ziehier: Van Bath uit in Oostelijke richting naar Hinkelcnoord (onder Wocnsdrecht), alwaar een zijtak uitgaande van de Kruisschnns het hoofdkanaal zou komen verbinden. Dan, in Noordelijke richting langs Woensdrecht— Hcerle over de rivier Dintel om uit te mon den even ten Oosten van Willemstad. De afstand AntwerpenDordtsche Kil bedraagt volgens dit ontwerp 63Vt K.M. Volgens het plan-Konijnenburg wordt die afstand 76 K.M.; het is toch niet duidelijk, aldus de Belgische deskundigen, dat men In Nederland het zoo ver zou drijven, om, ter wille van 1254 K.M. millioenen te besteden aan een dam in de Schelde cn de normali seering \an het Hellegat, welke werken noodig zijn bij een eventueele uitvoering van het ontwerp-Konijnenburg. Maar het Belgischen plan, zoo luidt dc expert der Antwerpsche betrokkenen, kan echter alleen in aanmerking genomen wor den, wanneer men tegen Bath, aan de Oost zijde van Ballestplaat, over den Appelzak. een vaarwater voor dc binnenvaart maakt. Een dam is daarvoor niet noodig. Op zulke wijze zouden dc weinige schepen, die van de Scheklevaarwaters gebruik wenschen te maken, slechts tegenover Santvliel in het grootc vaarwater komen. Geen andere oplossing is mogelijk dan Moerdijk-kanaal of Antwerpen Bath (met sluis) Hollandsch Diep." Tot zoover dc Antwerpsche deskundige. Zijn betoog is niet al te duidelijk, maar aan twee zaken valt niet te twijfelen: het nieu we Antwerpsche project-kanaal zou bij Bath een anderen ingang hebben en meer Ooste lijk bij Willemstad uitmonden. De voorstel ler heeft uitgerekend,.dat dit ontwerp vol gens de landkaart 1254 K.M. korter is d°n het plan-Konijnenburg, doch waarschijnlijk heeft hij dc terreinmoeilijkheden, welke b.v. de Brabantsche scheidingsheuvelen voor zijn tracé zullen bieden, wel wat al te licht geschat. Wat er van zij: uit dit alles blijkt toch, dat de betrokken Belgische kringen bezig zijn een intermediair voorstel te zoeken en dat kan reeds een flinke stap in de goede richting zijn. WIELRIJDER DOOR AUTO GEDOOD. Uitzicht belommerd door stoom- tramrook. Zaterdagmorgen te omstreeks 11 uur had te Veldhoven een doodclijk ongeval plaats in de nabijheid van dc steenfabriek Dc Hei debloem. De wielrijder W. H. werd door een luxe-auto van de Juliana-fabrieken te Eind hoven aangereden en zwaar gewond. Hij j werd in een naburige woning binnengedra- j gen en overleed spoedig daarop. Waarschijn- j lijk is het ongeluk te wijten aan het feit dat I den besturder van de luxe-auto cn den fict- 1 ser het uitzicht werd benomen door den rook 1 en smook van de passeerende tram der Tramweg Mij. dc Meierij. W. H was onge huwd cn 21 jaar oud 1 PENSIOEN VOOR WETHOUDERS WEDUWEN. Het Hbld. verneemt, dat in voorbereiding is een voorstel van B. en W. van Amster dam om pensioen in te voeren voor de we duwen van wethouders. Het zal dezer dagen hij den raad worden ingediend. De bedoeling is, dat het even tueel te nemen besluit terugwerkende kracht zal hebben tot 1 November 1929. PESIE EN DE ZWEMINRICHTING. Geachte Redactie, Nog eenmaal cn dan voor het laatst ver zoekt ondergeteekende een weinig plaats- j ruimte in uw Dagblad. Er wordt veel gesproken en geschreven over een tweede zweminrichting. Het raise- rnbelste is echter wel de zoogenaamde vriendschapsuitingen ten opzichte van Pc sic, benevens het stemming maken tegen dé voorstanders van een tweede zweminrich ting al of niet overdekt. Als er een is die vriendschappelijk tegen over Pesie staat, dan ia dat ondergeteeken de. Waar bleven de zgn. vrienden van Pesio toen hij in den zomer van 1928 finaal in Jen put kwam te z.tten door het vuile beek water, dat zijn zwemschool onbruikbaar maakte? Wèl waren er vele dames en heeren die zeiden: Ach, wat naar voor Pesie. Maar niemand, mnar dan ook niemand bood hem do helpende hand. Toen Pesio zijn rijke vrienden vroeg om hulp, was er niemand die het convenieerde. Ondergeteekende heeft toen' voor Pesio de eerste stappen gedaan bij de gezondheids-» commissie, waardoor later het zgn. Vuil-» water-comité ontstond. Waar bleven do vrienden van Pesie toen het huldigingscomité voor Pesie's jubileum om financiën vroeg om daarvoor de zwem school te verbeteren, wat Pesie's liefste wensch was. Dit comité waarvan o.g. pen ningmeester is en dat nog bestaat, maakte plannen die pl.m. f 10,000 zouden kosten. Doch Pesie's zgn. vrienden lieten Pesie èn het comité in den steek cn teekenden voor twee kwartjes of een gulden op de lijsten, enkele royalen met een tientje niet te na gesproken. Het comité kwam de f 500 niet te boven.... Over de goedkoope uitingen van mede lijden van thans, zal niemand méér sma'end dc schouders ophalen dan Pesio zelf. Enkele van die comitéledcn hebben ook' den afgeloopen zomer Pesie weer terzijde gestaan. Nu willen die zgn. vrienden, die oven'-» gons tegen alle gemeente-bemoeiing zijn, dat Pesie's zwemschool door de gemeente wordt vernieuwd. Wat zouden die zelfde menschen zeggen als de gemeonte de ver bouwingen vnn andere zakcnmcnschcn in de stad betaalde? Ondergeteekende blijft er bij, dat Pesie geen schade behoeft te hebben van een tweede zwemschool. Tien jaar geleden be stond dc zwemschool van Pesie ook. Nadien is het aantal zwemmers verdri?dubbeld en het aantal inwoners van onze stad aanmer kelijk vergroot. Zou er nu geen pl us zijn voor een tweede zwemschool? 't ls toch te zot! Als zwemmer ben ik persoonlijk volko men tevreden met de zwemschool van Pe sio. Maar als voorzitter van aen g-oote zwemclub, die het zwemmen wil en moei bevorderen krachtens haar statuten, heb ik plichten, plichten tegenover alle zwem mers en ook tegenover de niet-zwemxners. Pesie's zwemschool zou ik niet graag mis sen. Daarom heb ik een voorstel. Een voorstel om niet langer te praten en te schrijven, maar om tot daden over te gaan. Doch nu moeten de andere vrienden van Pesie ook eens toonen dat hun vriendschap weik"lijk' vriendschap is cn geen weeë zanikerij Het huldigingscomité voor Pesie's jubi leum bestaat nog, het heeft nog gclu op do Xutsspaarbank. Pesie heeft pl.m. 890, mis schien wel 1000 abonné's cn ook evenveel vrienden. De armste van die vrienden is ondergeteekende, doch ik wil als oorbeeld 10 aan dat comité ter hand stellen, mits de andere vrienden ook wat doen en dan naar verhouding van de flnancleele draag kracht ook meer. Dat is dan zuiver parti culier initiatief en dan zal het comité zor gen dat Pesie's zwemschool met Mei geheel gerestaureerd cn verbeterd is. Dan gaat Pesie verder een onbezorgde toekomst te gemoet. Wij hebben dan allen, als vrien den van Pesie, een zwemgelegenheid die klinkt als een klok. Want het comité heeft dan binnen enkele weken de beschikking over f 10,000 min stens. Er zijn natuurlijk bij die abonné's ook' jongeren, die moeten dan eens minder rno- kon of snoepen. Ondergeteekende zal dan een paar maanden niet rooken. Bovendien zijn er vele vrienden van Pesie, die even goed 100 kunnen geven als Ik f 10. Nu niet praten maar doen. Hup, zwem mers, Van Doorn zwemt voor, jullie kunt sneller zwemmen, want Pesie heeft het u geleerd. J. VAN DOORN. Wij meenen, dat al het geschrijf cn al het vergaderen benovens het benoemen van commissies, die naast dc officieele raads commissie geen taak hebben, van weinig of geen nut kan zijn voor de zweminrichting en nog minder in het belang van den heer l'esie. Daarom sluiten wij hiermede deze discussie. RED. A. D.) NEDERLAND EN BELGIË. Tendentieuss rede van den Antwerpschen advocaat Ghy« selynck. De correspondent te Brussel der N. R. Ct. meldt: In een algemeene vergadering van de Jonge Advocatonbalie te Antwerpen heeft mr. Lóón Ghyselynck een lange rede ge houden over het internationaal statuut van België, waarbij hij ook de herziening van de tractaten van 1839 en de Nederlandsch- Belgischo betrekkingen ter sprake bracht. Volgens mr. Ghyselynck blijft thans geen ander middel meer over dan de Internatio nalisatie van het vraairstuk der verbindin gen van Antwerpen met den Rijn en de zee. Op de door hemzelf gestelde vraag, of een dergelijke oplossing mogelijk en gewenscht is, antwoordde hij, dat het voldoende zou zijn daar het kanaal Antwerpen—Moer dijk vooral de Rijnvaart aanbelangt, en art. „Neem me niet kwalijk mevrouw, maar-eh-u heeft d!e eend nog niet betaald die U een poosje geleden gehad nebt" „Nee. m'n man heeft z'n pols zoo erg verstuikt toen bU pro beerde hem voor te snijden, dat hij nog niet In staat Is gewpest» een chèque voor U te schrijven". (Passing Show)

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1929 | | pagina 7