WIJNHANDEL J. A.SCHOTERMAN Zn.
Gewas 1924 St. Emilion f 1.40 f 56-
$S3fiBL
m
St. Nicolaas cadeaux
U1R.STRAAT 17 - Gevestigd 1878 - TELEFOON 145
NIEUW MUSEUM IN DE RESIDENTIE
NAAR ONTWERP VAN
DR. BERLAGE
Kosten geraamd op
2*4 millioen
VEROORDEELD TOT
LEVENSLANG
De moord te
Amstelveen
WETHOUDERSCRISIS
TE DEN HAAG
Begrootingsdebat
uitgesteld
üp Adelaar
LUCHTVAART
OVER DEN OCEAAN
Nieuwe poging
HUMORHOEKJE
BIJZONDER AAN3EVJLEN per fiasco per anker
laatlngontvanger ie Breda (buitengemeen
ven). J. M. C Meu wissen, belastingontvan
ger te Breda, C. II. Stassen, bélaètingonl
vanger te Nijmegen, 'ie kantoor;
benoemd met inuabu van 1 Dec. 1929 tot
\erificateur der invoerrechten en accijnzen
te Rotterdam B Sinneina. adspirant venfl-
catetir der invoerrechten en accijnzen aldaar
en tot verificateur der invoerrechten en ac
cijnzen te Den Haag D C. Doorduyn, adspi
rant verificateur der invoerrechten on ac
cijnzen aldaar.
De minister van waterstaat heeft tot 15
Februari 193.'! voorzitter en leden van den
Sf oorwegraad herbenoemd.
De architectuur dienstbaar gemaakt
aan de bes emming van het gebouw
's-G ravenhage, 21 November. Be-
halve de stadhuiskw vatie heeft ook hel mu
6onm\raagstuk reeds \ele jaren het bestuur
onzer gemeente bezig gehouden, al is de
ptrijd om het museum niet zoo fel geweest
nis die om het raadhuis, een gevolg zeker
wel hiervan, dal de vraag waar men een
museum zal bouwen in veel mindere mate
in staat Is, de gemoederen warm te maken
Toch heeft ook de geschiedenis van het
museum vraagstuk haar bewogen momenten
gehad, met name in 1921, toen het groote
plan Uerlage werd ingediend, dal behalve
een museum een geheèl complex van an
riere gebouwen; een gehoorzaal, muziekzn
leii. congreszaal, enz omvatte, kortom, dal
aan de Stndhouderslaan een cultuurcen
trum wilde scheppt-n van grootschun aan
leg Toen is tegen dit pion, dat 7 h H mil
Jioen zou kos en, volgens de berekeningen,
een oppositie gevoerd, die zich zelfs uitte in
het ronddragen van borden door de stad.
waarop tegen hel plan werd gewaarschuwd,
omdat het wel I-S millioen zou kosten naar
het heette De economische oms'andighe
den der volgende jaren mankten uitvoering
van het plan onmogelijk en daarmee was
het voorgoed van de baan.
Een nieuwe opdracht.
On aandrang van de Museumcommissie
werd de zaak ecnige jaren later opnieuw
oanuevat en dr Berlnge-ontving een tweede
opdracht, nu voor den bouw van alleen een
museum. Deze plannen zijn, zooals men
weet. eenigen tijd geleden gereed gekomen
en in het gebouw van de afdoeling onder
wijs aan het Korte Voorhout tentoongesteld
eerst voor B. cri W., de Museumcommissie
en de raadsleden, daarna voor de pers, die
ze heeft kunnen bezichtigen onder voor
lichting van Dr. van Gelder, met wiens
medewerking- de plannon zijn tot stand ge
komen.
Het hoofdprincipe, door dr. van Gelder
aan dr. Berlage voorgelegd was, dat ge
tracht moest worden een museum te krij
gen, dat niet hel groote bezwaar van bijna
alle musea heeft, n.l. dal het vermoeiend
Is Een museurn moet volgens dr. v. Gel
der een plaats zijn, waar men heen gaat
om opgebouwd te worden als men behoefte
liccft aan geestelijk voedsel, een „tempel
voor de kunst" zooals men in overdreven
verwachtingen In de vorige eeuw wel zeido
Jlel hoofdelement moet daarom zijn een vol
komen rust De plattegrond is dan ook
zoo eenvoudig en logisch mogelijk gehou
den, de circulatie wordt buiten de zalen
om geleid en bij de verlichting wordt er
zorg vcor gedragen, dat de bezoeker niet
van den eenen kant naar den anderen
behoeft te loopen om glimlichten te ont
gaan,
j De inrichting van het gebouw.
De gevel van het gebouw zal op 40 Meter
afstand van de Stadhouderslaan liggen en
strekt zich uit over e<'n lengte van 75 me
ter. In een vijver van 50 bij 25 meter zal
zich hot bouwwerk spiegelen. De ingang
is met de Stadhouderslnan verbonden door
een met glas afgesloten pergola. Het ge
bouw wordt rechthoekig gebouwd om een
binnentuin doch heeft een vleugel naar de
zijde van de Cornelis de Wittlaan, in wel
ken vleugel gelijkvloers het adminlstrlevp
gedeel e. de groote voordrachtszaal nn <1e
conciërgewoning zijn ondergebracht, ge
bouwd om een urootcn hal. Alleen onder
den vleugel en elders onder de uitpakruim-
te voor schiJderijen aan de-achterzijde van
het museum, is een souslerrein ontworpen.
De hal strekt zich naar links, naar de zilde
van het museum uit en leidt naar het hart
daarvan, de kiinstnijverheidsafdoeline. waar
van de zaal met Delftsch fayence het con
triim vormt. Achter deze afdoeling komen
de oude vertrekken, waarvoor de ruimte
geheel is opengelaten, omdat de vertrekken
met losse schotten van elkaar gescheiden
zullen worden
Rechts van den grooten lichtbal komt de
grafische afdeelinc met een ruime studie
zaal en de bibliotheek van hel museum
Uit de lich hai voeren staatsietrappen nonr
de bovenverdieping en ook zijn kappen ont
worpen tegenover de vier hoeken van den
binnentuin, langs welke de bezoekers even
sen* de bovenverdieping zullen kunnen be
reiken
Op die bovenverdieping, hoven den licht
bal komt een ontvangzaal, met anti cham
hre Daar komen ook de kamers van dl
rertie en admlnis ratie De museumruimte
zal hier bes eind zijn voor de schilderijen
on beeldhouwwerken In de ligging der z»
Ion en kabinetten rondom den binnentuin
hier het streven naar rust vooi de be
zoekers geheel fot uitdrukking gebracht
ten gang loopt om dcu tuin heen. In die
gang is aan Iedere zijde een groot raam
gedocht cn verder zullen er vitrines zijn,
die hun licht van buiten ontvangen, het
geen het in de vitrines te plaatsen glas en
fayence buitengewoon goed tot huu recht
zal doen komen.
De verlichting.
Boven de zalen Is een rulmle onder het
glazen dak, waaruit de zaal haar licht ont
vangt. De zoldering is, opgevoer op de
wijze van eon velurn, boven het midden
van de zaal aangebrachl en door een schuin
oploopende Ijzer- en glasconstructie met de
muren verbonden, zoodat ze als het ware
aan deze schuine zijstukkon hangt
Het licht valt dus uit de lichtruimte bo
ven de zaal door de schuine zijkanten naar
binnen, d w.z het steikst op de muren, ter
wijl de bezoekers onder de zoldering in een
gedempter licht staat. Zoo uit het gedempte
licht kijkende op een helder verlicht muur
vlak zal. volgens «Ir. van Gelder, de bezoe
ker het best van de schilderijen kunnen ge
nieten en de lichtinval van boven zal geen
glimlichten in glas of verf veroorzaken
Het zal intusschen nog eenlgcn tijd duren
eer het gebouw gereed is. Wanneer de bo-
stekteekeningen klaaé zijn, zal vermocdé-
lijk in het volgende najaar lot de aanbeste
ding kunnen worden overgegaan en daarna
zal de bouw een jaar of drie In beslag ne-
rrion De kosten van den ruwbouw, de rnou
bileering, ventilatie, enz. zullen ongeveer
2% millioen bedragen.
De motie Van Beresteijn
aangenomen
'sGravenhage. 21 Nov. De gemeente
raad van 's Gravenhage heeft de motie-Van
Beresteijn betreffende grondpolitiek (ver
koop regel. erfpacht uitzondering) waarover
Maandag jl. de stemmen staakten, met 21
tegen 21 6temmen hedenochtend aangeno
men met 24 tegen 21 stemmen.
In verband hiermede hebben de wethou
ders Vrijenhoek. Drees, de Wilde en v. d.
Meulen ontslag genomen.
Het heden aan te vangen begrootingsdebat
w daardoor uitgesteld.
Tegen de motie stemden met de soc.-
demo^raten en de vrijz.-democra'en de hee-
ren Duymner van Twist (a.r). Joëls (lib.),
de Visser (comm.), wethouder v. d. Meu
len (lib.) en wethouder de Wilde (a.r.).
Na deze beslissing verklaarde de soc.-
dem. wethouder Vrijenhoek, mede na
mens wethouder Drees. dot zij daarin
aanleiding vonden tot het nemen van ont
slag.
Vervolgens verklaarde wethouder v. d.
Meulen, nu de partijen niet meer
naar evenredigheid in het college waren
vertegenwoordigd, de verantwoordelijkheid
voor de daardoor verzwaarde taak niet op
zich te kunnen nemen.
Daarna nam ook wethouder de Wilde
zijn ontslag, daar do geest van samenwer
king onnoodig en tot schade van het ge-
meenebest verstoord was door een beslis
sing van een politieke beteekenls. die ver
boven de beteekenis van het erf nacht vraag
stuk uitging cn een crisis in het volgende
:aar. in verband met de radicale verande
ring in de financieele verhouding tu5wch"n
hei Blik en de gemeente, pen nmn zou ztjn.
De Voorzitter achtte de beslissing ren
groote teleurstelling. Hij nam afscheid van
de aftredende wethouders met woorden
van donk voor het vele en goede, dat zij
voor de gemeente hebben gedaan.
De behandeling der begrooting voor 1930
werd uitgesteld.
Amsterdam, 21 Nov. De Vijfde Kamer
der rechtbank alhier heeft vandaag uit
spraak gedaan in de strafzaak tegen .1. I*.
D., oud 33 jaar, en 1). van P., oud 34 jaar,
die zich te verantwoorden hebben gehad
wegens den moord op de RB jarige weduwo
J Gereklnk—Wekeling, op IB Mel I I ten
huize van den landbouwer J. A. Hoogevecn
te Amstelveen gepleegd
Het O. M rnr. De Blécourl, elschle tegen
ieder levenslange gevangenisstraf wegens
moord en diefstal, te zamen en in vereonl
ging gepleegd.
De rechtbank veroordeelde hen overeen
komstig dozen eisch tot levenslang.
Zij overwoog, dat de verdachten enkel uit
roofzucht maandenlang hebben rondgeloo-
pen met het vooraf door hen beraamde plan
om in de woning van den heer Hoogeveen
te stelen en daartoe de vrouw vooraf te
dooden; dat zij hiertoe zich m de omgeving
van de woning hebben opgesteld, teneinde
een gunstige gelegenheid voor de uitvoering
van hun misdadig plan uit te zoeken en dat
zij daarna op klaarlichten dag en mei
oogenschljrilijk vriendelijke bedoelingen de
woning zijn binnengegaan en de weerlooze
vrouw vermoord hebben, terwijl van berouw
hunnerzijds niet is gebleken.
De rechtbank acht deze daad dermate af
schuwelijk en oordeelt de verdachten voor
hun medemcnschen zóO hoogst govaarlijk,
dat het haar wen^chelijk voorkomt, hen
voorgoed uit de maatschappij te verwijde
ren.
De 27-jarige echtgenoofe van P. en de 45
Jarige echtgenoote van D. hebben zich to
veranlwoorden gehad wegens heling, het
voordeel trekken uit de opbrengst van het
gestolen goed; tegen ieder van haar had
het O. M. één jaar gevangenisstraf gevor
derd met last tot onmiddellijke gevangen
neming.
De rechtbank had geen termen voor on
middellijke gevangenneming aanwezig ge
acht. Zij legde aan ieder vier maanden ge
vangenisstraf op.
UIT DE STAATSCOURANT.
Op verzoek eervol ontslagen met Inging
van 1 Januari J. S. L. Korteweg als no
taris te Ziorikzee;
benoemd tot voorzitter der centrale com
missie voor de ruilverkaveling het lid dier
commissie mr dr. I J. Freerlks. admini
strateur hoofd van de afdeeling binnen-
landsch beatuur van het departement van
binnenlandsche zaken en landbouw.
op verzoek eervol ontslagen met 1 Januari
1930 G. Vaags, nis commies bij het depar
tement van financiën en is hem den per
soonlijken titel van hoofdcommies verleend;
benoemd tot lid van het college van cu
ratoren van hel Kon. Ned. Met. Instituut
prof. dr. W. de Silter, directeur der Ster
renwacht te Leiden:
benoemd, ine-nande respectievelijk 1 Nov
'928, 1 Dec 1929 en IB Nov. 1929 tot referen-
'nris bij de PTT. J. W Schoonman. I. de
Vries en A. v Veen, allen thans referenda*
ils 2e klasse, laatstgenoemde directeur van
'iet PTT kantoor te Roreen fN II);
op verzoek eervol ontslagen uit s rijks
oionsi met 1 Jan. !930 J. J. A. iiouben, be-
BRAND IN DE UOENHAVEN TE
AMSTERDAM.
Amsterdam. 21 Nov Hedenmiddag Is
aan de Coenhavcn, waarschijnlijk door
broeiing, brand uitgebroken in een stapel
bunkerkolen die op den wal lag. Spoedig
sloegen de vlammen uit de ongeveer 7 Me
ier hooge en een oppervlakte van ongeveer
100 M\ beslaande kolonhoop. De brand
weer werd gealarmeerd en spoedig waa een
motorspuit van do hulpwacbt Haarlem
merplein en de drijvende brandspuit Ja
son" ter plaatse Aangezien de. brandende
kolenstape) zich in de open lucht bevond,
was de toestand niet zeer gevaarlijk. Met
behulp van het z.g.n. waterkanon van de
„Jason" werden de vlammen op de felst
brandende plnataen spoedig bedwongen.
Het vuur was echter nog lang niet uitge
woed. Het was echter voldoende dat in de
Coenhavcn door kolengrijpers geulen In de
brandende massa's werden gegraven en
men met pigon middelen de kolen nat
hield. De brandweer kon dan ook weldra
inrukken, terwijl men aan de Coenhavcn
met het eigen bluschmateriaal water bleef
geven.
ERNSTIGE DIEFSTALLEN BIJ
DE „HEMA".
Amsterdam. 21 Nov Voor de Vijfde
Kamer der Rechtbank alhier hebben heden
terechtgestaan twee chauffeurs en twee
magazijnbedienden, die in dienst zijn ge
weest van de bekende wlarcnhuisonderne-
ming „Hemn". Volgens de ten laste leg
ging hebben zij in het tijdvak van Juli
1929 tnt April van dit jaar in het centraal
goederenmagazijn der .Hemn" een aantal
goederen gestolen, die bij elkaar een groote
waarde vertegenwoordigden. Verdachten
bakenden.
Met O M„ mr. de Blécourt. wees erop,
dat verdachten als raven gestolen hebben.
Bij karrevrarhtcn is het gestolene de deur
uitgegaan Van een voorwaardelijke ver
oordeeling knn dan ook, al is niemand der
verdachten tevoren ooit veroordeeld, geen
sprake zijn. Eisch.- zes maanden gevange
nisstraf voor ieder.
Vervolgens hebben, terzake van heling
van een deel van het gestolene, twee vrou
wen resp. de verloofde en de as. schoon
moeder vnn een der chauffeurs cn een
kruier terechtgestaan. Het drietal bekende.
Het O M eischte tegen elk der vrouwen
drie maanden voorwaardelijke en tegen
don kruier -drie maanden onvoorwaarde
lijke gevangenisstraf.
Uitspraak in deze zaken 5 December a.s.
DOODE KONIJNEN OP OPEN WONDEN.
Hagelslag voor suikerziekte
Voor het kantongerecht te Hoorn lieert
terecht srestann de zgn. wonderdokter D.G
uit Hoogknrspel. Men hoort van dezen man
de wonderlijkste verhalen. Een van zijn
beste door hem verstrekte medicijnen moet
zijn het leggen van doode konijnen op open
wonden. Voor een dergelijk geval heeft bij
eon Jongeman uit Enkhuizen behandeld,
wiens wond er eerst zoo goed begon uit te
zien, dat deze zijn moeder uit Lemmer
aanraadde zich ook voor haar suikerziekte
onder behandeling van G te stellen. Deze
zou haar beter maken voor 10.— en gaf
haar daarvoor oen zgn. reglement, waarop
stond aangegeven hoe zij verschillende
zakjes met medicijnen moest gebruiken.
De inhoud daarvan werd door den ambte
naar van het O. M. mr de Bruyn Tack.
bezion en vergeleken met een slecht soort
hagelslag. Het O. M. vroeg veroordeeding
van den man tot de hoogste geldboete, n).
300 of 300 dagen hechtenis, welke straf
de waarnemende kantonrechter, mr. G. J.
Bisschop, burgemeester van Hoorn, heeft
verminderd tot 200 boete of 200 dagen
hechtenis. Verdachte was niet verschenen.
RATIONALISEERING VAN DEN SUIKER
BIETENTEELT.
De oprichting van esn Insti
tuut waarschijnlijk,
'a-Gravenhage, 20 Nov. In ant
woord op dc schriftelijke vragen van het
Tweede-Kamerlid v. d. Sluis betreffende
de resultaten van het voortgezette onder
zoek naar de rationaliseering van de sui
kerbietenteelt deelt de minister van Bin
nenlandsche Zaken cn Landbouw mede,
dat hem gebleken is, dnt de proefvelden
commissie der suikerindustrie aan de Ne-
derlandsche suikerfabrieken de vraag heeft
gesteld of zij bereid zijn lot de oprichting
van een instituut voor de suikerbietenteelt
mede te werken en de kosten daarvan zelf
te dragon. Hoewel nog niet alle fabrieken
hebben geantwoord meent de commissie
dat het instituut binnenkort tot stand zal
komen.
Verder deelt de minister mede. dat thans
op het gebied van rationaliseering van de
suikerbietenteelt gewerkt wordt door par
ticuliere suikerbietenzaadkweekers. door
de hierboven vermelde proefveldencom-
misele, door de rijkslandbouwconsuionfen
on door de suikerindustrie zelf. Is de op
richting van het bovenbedoelde instituut
een feit geworden, dan mag verwacht
worden dat aan de redelijkerwijs to s'ellcn
eischen op dit gebied kan worden voldaan.
HET ONTSLAGNEMEN VAN DEN HEER
J. TER LAAN.
Door het ontslag nemen van den heer I
ter Laan als lid der Tweede Kamer zijn
ecnige Kamercommissies onvoltallig gewor
den.
De voorzitter der Tweede Kamer heeft be
noemd in de plaats van den heer Ter Laan
in de vaste commissie voor Belastingen
den heer v. d. Tempel;
in de begrotingscommissie voor hoofd
stuk VII B der Rijksbegroting 1930 don
heer v. d. Heide;
in de Commissie van Voorbereiding voor
het wetsontwerp tot afschaffing van de ver
tledigingshelasting II den heer v. d. Tem
pel en tot diens plaatsvervanger den heei
IJzerman.
HULDIGING VAN KAPITEIN1
t. d. HEUVEL.
Geschenk van de Nod.-Club
te Now York.
Uit New York wordt aan de Tel. geseind;
Alle New Yorksche bladen publiceeren inter
views met kapitein Piet van don Heuvel,
van de Holland-Amerika lijn, die thans met
pensioen gaat
Vele leden van de Noderlandsche Club
boden den heer v. d. Heuvel een prachtig
geschenk aan, die door dit bewijs van
vriendschap en waardeering diep getroffen
was
DE STAKING TE SLUISKIL.
Geen bemiddeling van den
burgemeester van AzeL
Wij ontleenden aan „Het Volk" het be
richt. dat de burgemeester van Axel. de
heer Blok. partijen in het conflict aan de
cokesfabriek te Sluiskil bemiddeling heeft
aangeboden, hetgeen door beide partijen
zou zijn aanvaard.
Naar het HblJ. uit betrouwbare bron ver
neemt. heeft echter de Jirectie van de Co
kesfabriek te Sluiskil den burgemeester
schriftelijk medegedeeld, dat zij het aanbod
tot bemiddeling niet kan aanvaarden.
Zij blijft op haar ingenomen etanapnn'.
staan.
HeerenPull-over8vanf3.«5 114.50
Keeren Vesten van f 3.25 - f 15.E0
bcftuctaai telefoon 224
Madrid, 2 0 Nov. (V. D) Dinsdagavond
zijn met het vliogtuig type Breguet 19 de
Fransehe kapitein-vlieger Challes en over
ste Darro Borguea (Unieuay) uit Marseille
ie Sevllla aangekomen. De vliegers, die het
record over den langen afstand willen slaan,
zullen rechtstreeks van Sevilla naar Mon
tevideo vliegen.
7E KARAL hl GELAND
Bij de K. L. M. Ir bericht Ingekomen dat
het zesde post\liegtuig op weg naar Ned.-
Indië. gisterochtend ten B uur 47 m uit
Djask is vertrokken en fen IJ uur 35 m te
Karachi is aangekomen. Alles is wel aan
boord. Heden wordt da reis voortgezet
HET DERDE RETOUR VLIEGTUIG.
Ta Medan aangekomen.
BIJ de K.L.M. Is bericht Ingekomen, dat
het derde retourvliegtulg de P.H.A.KO^
hedenmorgen te 5.13 uit Palembang Is ver
trokken en te 11.08 te Medan is aangeko
men
DE VERMISTE VLIEGER EIELSOIV,
De vlieger Frank Dorbrandt, die veel met
Kielson (die op de Siberische Oostkust een
noodlanding had moeten doen en sindsdien
vermist wordt) had gevlogen, gaat pogingon
doen om hem op te sporen
HET DUITSCH-POOLSCHE 1
LUCHTVERKEER.
Warschau, 21 Nov (VD). Naar een
Poolsch blad meldt, maken de Duitsch Pool-
sche onderhandelingen inzake het handels
verdrag goede vorderingen. Heden Ireedt
eer; overeenkomst in werking, waarbij aan
de Duitschp vliegtuigen wordt toegestaan In
h"t luchtverkeer met Oost Pruisen over den
Poolsclien corridor te vliegen, terwijl de
P)ol«cb(» machinos op <1ph luchtweg tiw-
schen Posen en Knttowitz over het Duitsche
grondgebied, evenals tusschen Danzig en
Warschau, mogen vliegen
In Warschau zouden de vertegenwoordi
gers der vier groote Duftsche scheepvaart-
ma atschappijen aangekomen zijn en met
het Poolsche emigratieburrnu Woensdag een
bespreking hebben gehad Te Dublin heeft
een nationalistische betooging tegen de
Duitsch Poolsche liquidatie-overeenkomst
plaats gehad.
ITALIAANSCH VLIEGTUIG
VERONGELUKT.
1
Rome, 21 Nov. (II.N.). Woensdagmorgen
is het vliegtuig Itaca van de lijn Ostla
Cagliari met twaalf personen aan boord bij
eon poging, om In de vlieghavon van Terra.
Nova Paiisania te dalen, In zee terecht ireko-
mon en gezonken Van de vlieghaven, waar
men het ongeluk zag. werden terstond twee
motorbooten gezonden om hulp te verleenon
en het gelukte ook de gehoelc bemanning
en alle passagiers te redden met uitzonde
ring van graaf Piercy, die verdronken ia.
Onder de acht passagiers bevond zich ook
de onderstaatssecretaris van het ministerie
van oorlog graaf Munerezi, die licht gewond
werd. voorts de afgevaardigde Ferri, wjena
beide beenen gebroken zijn. Ook do marco
nist werd zwaar gewond De overige passa
giers kwamen ér met lichtere verwondingen
af Het ongeluk is te wijten aan een lucht
spiegeling, waardoor het den bestuurder on
mogelijk was den afstand ju*st te schatten,
zoodat het vliegtuig recht op do golven toe
vloog.
f*
1^4
Ijyjp
Hotelgarage-knecht, tot druktemakende eigenaar eau een
baby-amotje, die nem alle mogelijke instructies oeeft gege
ven -In orde meneer zéker meneer Ik ml der voor eorgen
dat te wordt bijgevuld en gewasscnen. en opgepoetst, én na ge-
kek e en aIs O der op gesteld ben. sa) tk era morgenochtend
bij Uw kamerdeur zette, naast de echoene"
iLoodoo opinion)
