Zwarte Piet
Sint Nicolaas-
Etalage.
BINNENLAND
STADSNIEUWS
Fa, M. R. N. OOSTERVEEN
Ziet onze Speciale
AMÊRIKA'S HOOP OP
VREDELIEVENDHEID
Zelfstandige actie van
Vereenigde Staten
de
BANKET DER OOST
AFRIKANEN
„L'HIRONDELLE" K. van Rossum
PULLOVERS
VESTEN - HANDSCHOENEN - SJAALS
PEIGNOIRS - DEUX-PIECES.
CADEAUX STAPELEN
ZICH OP
De eindelooze zaak-Sklarek
Verzoening tusschen
de volkeren
Botsing met communisten
DE NIEUWE GOUVERNEUR
VAN CURACAO
WETHOUDERSCRISIS
GEËINDIGD
BITUMINEUZE WEG
CONSTRUCTIES
VOOR ON2E
HUISVROUWEN
i
Een verklaring van buitcnlandsche
zalcen aan China cn de Sovjet
Xew-York, 2 Dec. (H.X.) Het departe
ment van buitcnlandsche zaken te Wash
ington heeft vandaag aan China en sovjet-
Rusland een in zeer beslisten toon gestelde
verklaring doen toekomen, waarin er op
gewezen wordt, dat volgens artikel 2 van
het Kelloggpoct do onderteekenaars van dit
pact zich verplicht
lebben naar een
oplossing van alle
conflicten slechts
door vredelievende
middelen te streven
De Amerikaansche
regeering verwacht,
dat beide regeerin
gen zich van vijan
delijke handelingen
zullen onthouden
■n het binnenkort
»cns zullen worden
over een methode,
vaardoor het tegen-
STIMSON cvoordige conflict
langs vredelievcndcn weg uit den weg zal
worden geruimd. De Amerikaansche regee
ring is overtuigd dat de achting waarin
China en Rusland zich in de toekomst in
de meening van de wereld zullen kunnen
.verheugen, voor een groot deel zal afhan
gen van de wijze, waarop zij de plechtige
beloften, die zij niet het Kelloggpact op
zich hebben genomen, zullen uitvoeren.
Bij de bekendmaking van deze verklaring
zcide Stimson aan do pers, dat er geen
sprake is van een nota, doch van een me
morandum, dat dcor den gezant der Ver.
St. te Peking eu den Franschcn gezant, te
Moskou mondeling ter kennis van dc bei-
do regeeringen zal worden gebracht. Te
vens heeft hij afschriften van dit memoran
dum gezonden aan alle ondei teekenaars
.van liet Kelloggpact, dus aan 55 regccrin-
gen. De verzendi' van dit memorandum
is voorafgegaan door besprekingen tus
schen de 5 groote mogendheden, doch dc
tegenwoordige stap is een zelfstandige ac
tio van de Ver. St., waartoe is overgegaan,
omdat tussclien geregelde Chineesclie en
Russische troepen reeds gevochten met
iele doodelijke verliezen hebben plaats ge
had en verder omdat vaststaat, dat in de 5
maanden sedert het conflict begonnen is,
geen krachtige stappen tot vredelievende
bij legging van het conflict door China of
Rusland ondernomen zijn.
Henderson bespreekt de zaak
in het Lagerhuis.
Londen, 2 D e c. (H. N Minister Hen
derson heeft vandaag in liet Lagerhuis een
verklaring afgelegd over het Russisch-
Chineeschc conflict. Hij deelde mede dat in
aansluiting aan het optreden van de Ame
rikaansche regeering de mogendheden ge
meenschappelijk Rusland en China hebben
gewezen, op de verplichtingen, welke bei
de regeeringen op zich hebben genomen
door de onderteekenirtg van het Kellogg
pact Henderson voegde hieraan toe, dat
Engeland en de Ver. Staten in onderling
overleg besloten hebben morgen een ge
meenschappelijke verklaring met betrek
king tot het conflict te publlcecren. Hij
meende aanleiding te hebben om te geloo-
ven dat na de aanneming van de Russische
voorwaarden door de regeering van Mant-
sjoorije een wapenstilstand in Mantsjoerije
is overeengekomen, welke tot onderhande
lingen zal leiden. Dc voorloopige onderhan
delingen tot bijlegging van het Russisch-
Chmeesche conflict zullen dezer dagen be
ginnen. De onderhandelaars der regeering
van Mantsjoerije zijn vandaag aan de Rus
sische grens aangekomen, waar zij met den
vertegenwoordiger van het Russische volks
'commissariaat van buitenlandsche zaken
de. voorloopige onderhandelingen zullen
voeren. Volgens een Amerikaansch bericht
uit Moskou is de Russische régecring er
nog steeds ten zeerste tegen, dat. vreemde
mogendheden in het conflict zullen bemid
delen. Rusland wijst de bemiddeling voor
al hierom af, omdat ht reeds directe on
derhandelingen nipt. de regeering van
Mantsjoerije heeft begonnen.
,,Ik heb tegen hem gevochten cn zal
ook met hem eten
Londen, 2 Dec (II. X.j Vanavond
beeft het aangekondigde banket der Oost
Afrikanen plaats gehad, waarbij ook dc
Duitsche generaal von Leitow-Forbeck te
genwoordig was, die tijdens den wereld
oorlog het bevel over de koloniale troe
pen in Duitsch Oost Afrika voerde cn het
met zijn kleine troep tot den wapenstil
stand in 191S heeft uitgehouden. Aan het
banket zaten ruim 100 personen aan, ook
generaal Smuts, die indertijd den oorlog
legen dc Duitschers voerde Zoowel Smuts
als generaal von Lettow-Forbeck hielden
redevoeringen, die per radio verspreid wer
den. Een der bladen inoldt nog een aardig
voorval, dat in verband met dit banket
plaats had. Een lid van het Duitsche ge
zantschap vroeg vanmiddag op straat aan
een melk handelaar den wég naar het ge
bouw, waar het banket wordt gegeven. De
me-lkhandelaar vroeg hem daarop, of het
beslist zeker was, dat generaal von Lettow-
F.orbeck daarbij tegenwoordig zou zijn. Op
'de verwonderde vraag van den diplomaat,
Wat hij van von Lettow-Forbeck' afwist,
antwoordde de melkhandelaar ,.Ik heb te
gen hem gevochten en zal vanavond met
hem eten".
W.D.8.H.O.WILLS BRI5TOL LONDON
16/16 L r G EST RA A T
TOT HALF TIEN GEOPEND.
BHUHH y iimuMiiiw
heeft Sint Nicolaa> den go-eden raad gege
ven, ook dit jaar veie mooie cadeaux te he
stellen bij Kweckerij „Horse-Weide" ^Cruis-
kamp 101 Amerfsoort. Wie zou niet gaarne
als cadeau eenige vruchtboomen in zijn tuin
geplant zien of rozen??
Tieec zilveren kandelaars lij burge
meester Schneider in beslag
genomen
B e r 1 ij n, 2 D e c. (H. N.) Gedurende het
verloop der instructie tegen de in dc Skla-
rekzaak verwikkelde ambtenaren heeft de
i echter van instructie bij burgemeester
Schneider twee zilveren kandelaars in be
slag laten nemen, welke de Sklareks den
burgemeester cadeau hebben gedaan en
die bij een der eerste juweliersfirma's
Under den Linden zijn gekocht. De waarde
bedraagt, ongeveer Mk. 2.000. Schneider zal
dezer dagen worden verhoord om vast te
stellen, bij welke gelegenheid hij dit kost
bare cadeau heeft ontvangen. Do werkka
mer van den rechter van instructie begint
overigens meer en meer een opslagplaats
van de cadeaux te worden, welke de Skla
reks aan verschillende ambtenaren hebben
geschonken. Ook de veel besproken koffer
is hier aanwezig. Vermoedelijk zullen deze
geschenken ter beschikking van den cura
tor worden gesteld om ter zijner tijd ten
bate van de schuldeischers te worden ver
kocht. Het is echter ook mogelijk, dat de
staat aanspraak op de in beslag genome"
voorwerpen maakt tot dekking van de pro
ceskosten, die in ieder geval aanzienlijk
zullen zijn. In do commissie van onder
zoek van den Pruisischen landdag is van
daag de rechter van instructie Dr. Weis-
senfels gehoord, die zeer bezwarende ver
klaringen voo'- verschillende ambtenaren
van de stedelijke bank en gemeenteraads
leden aflegde. Wat burgemeester Böss be
treft. verklaarde hij, dat de instructie nog
aan den gang is, doch tot nu toe niet vast
gesteld kon worden, dat Boss strafbare
handelingen heeft begaan.
BOTSINGEN TUSSCHEN
STUDENTEN.
Innsbruck, 2 Dec. (V. D.) Geduren
de de laatste drie nachten hebben tc
Innsbruck botsingen plaats gehad tusschen
vrije en katholieke studenten, die vooral in
den nacht van Zaterdag op Zondag een
ernstig karakter aannamen.
De politie moest herhaalde malen ingrij
pen. In den nacht van Zaterdag werden
aan beide zijden personen gewond, van wie
eenige ernstig. In den afgeloopen nacht, ver
zamelden dc vrije studenten zich en trok
ken-naar hot gebouw van een katholieke
vereeniging. Dc* politic had evenwel voor
zorgsmaatregelen genomen en bewaakte
het gebouw. Daarop trokken de studenten
naar de universiteit Voor bet universi
teitsgebouw werd een vergadering gehou
den. waar besloten word krachtig op te tre
den tegen de katholieke studenten. Tegen
drie uur in den ochtend trokken de vrije
studenten in optocht weer naar het centrum
der stad. Incidenten hadden evenwel niet
meer plaats.
Men vreest evenwel, dat de ongeregeld
heden heden aan de universiteit zelf zul
len worden voortgezet.
DRIE MIJNWERKERS OMGEKOMEN.
Boe hum, 2 Dec. (II. N.) In een mijn
te Bochum zijn gisteren drie arbeiders om
het leven gekomen, die na afloop van hun
nachttaak den mijn per lift wilden verla
ten. Toen de liftkooi 650 meter boven den
bodem was, brak plotseling de kabel en de
mijnwerkers vielen met do liftkooi in de
diepte. Een hunner werd op slag gedood, de
twee anderen overleden na enkele uren in
het ziekenhuis. De kabel was eerst voor
enkele dagen geïnspecteerd eu goedge-
[kcurd. Een onderzoek wordt ingesteld.
Frunschc cn Duitsche socialisten
houden een vredesbetooging
ic Champigny
P a r ij s, 2 Dec. (V.D.) Zondag heeft in de
Parijsche voorstad Champigny aan het
graf van de in het jaar 1871 gevallen Fran
sche cn Duitsche soldaten een socialistische
vredesdemonstratie plaats gehad voor de
verzoening tusschen Frankrijk en Duitsch
land. Bij deze gelegenheid heeft o.a. de di
recteur van het Internationaal Arbeidsbu
reau Albert Thomas het woord gevoerd.
Thomas verklaarde in zijn rede, dat wel
licht nooit in het leven der volken verzoe
ning noodzakelijker is geweest dan thans.
De overeenkomsten van I.ocarno hebben
vrijwillige erkenning gebracht in de plaats
van afgedwongen handteekeningen. Het
vraagstuk der oorlogtechadevergoediiig. zal
spoedig door de ratificatie van het. Young-
plan definitief geregeld zijn. De oorlogs
schulden zullen dan hun karakter verloren
hebben cn de commercialisatie zal de
grootste waarborg voor de uitvoering van
het 58 jaar durende verdrag beteekenen.
De voorzitter van cle Duitscho sociaal-de
mocratische partij Wels hield vervolgens
een rede in de Duitsche taal. Zijn rede
werd door den afgevaardigde Grumbach
uit Mühlhausen vertaald.
Wels verklaarde o.a., dat tot een wérke
lijk en en duurzamen vrede de verzoening
tusschen de oorlogvoerende landen behoort
en hij pleitte voor een werkelijke vriend
schap tusschen Duitschland en Frankrijk.
Tenslotte sprak de Frans,che socialist
Lóón Blum. Sprekende over den geest van
wraak, stelde hij de vraag of deze, evenals
in Duitschland, ook niet in Frankrijk aan
wezig is geweest. De tegenwoordige toe
stand in Duitschland is een wonder. Wie
had ooit gedacht, dat Duitschland vrijwil
lig de consequenties van het verdrag van
Versailles zou ratificeercn, nu dit verdrag
Duitschland opgelegd is.
Na afloop van de demonstratie hadden
botsingen plaats tusschen socialisten en
communisten. De Duilschc afgevaardigde
Wels werd op weg naar het station door de
communisten uitgejouwd en beleedigd. Vijf
politieagenten en een deelnemer aan de de
monstratie werden gewond. De politie ar
resteerde vier personen.
GESTOLEN SCHATTEN UIT DEN
ST. PIETER.
In 1925 ontvreemd en thans
gevonden.
Rome, 2 Dec. (II.N.) Een in Juli 1925 uit
de schat van St. Pieter gestolen saphier
van buitengewoon groote waarde is door de
politic bij een juweelenhandelaar gevon
den. Deze had den steen tusschen keuken-
planken verborgen. De saphier is afkom
stig uit een kostbaren bisschopsring, die bij
bizonderc gelegenheden aan de hand van
het beeld van den H. Petrus werd gestoken.
Verder zijn bij den heler nog twee kostbare
paarlcn en smaragden gevonden, die even
eens uit den schat van St. Pieter gestolen
waren.
PETROLEUMTREIN IN BRAND.
Van een brandende brug in
de rivier gestort.
Kof no, 1 Dec. (V.D.) Uit Moskou wordt
gemeld, dat in de nabijheid vhn Noworos-
siisk een pctroleumtrein in brand is ge
raakt. Zeventien petroieumtaiikw agens
stonden spoedig in lichte laaie. Op het
moment, dat de trein in brand raakte, be
vond deze zich midden op een houten
brug. die eveneens vlam vatte en door
brandde. De inmiddels reeds uitgebrande
trein stortte omlaag in de rivier.
Volgens officieele berichten zouden ook
eenige personen om het leven zijn geko
men.
Majoor B. W. T. van Slobbe
'sGraveohage, 2 Dec. Het Corr.
3areau meldt ons:
Wij vernemen dat een dezer dagen ie ver
wachten is de benoeming van den majoor
van den generalen staf B. W. T. van Slobbe
tot gouverneur van Curasao,
Mr. Merchant redl cle
situatie
Het ambt weer aanvaard
'sGravenhage. 2 De e. In de lieden
gehouden zitting van den Raad heeft
rar. Marchant een motie ingediend, die
uit overweging, dat het gemeentebelang
eischt. dat de Raad een positie schept,
waarin het mogelijk is, dat de vier wet
houders op hun besluit tot aftreding terug
komen. zonder dat één van de partijen iets
van haar standpunt of beginsel prijsgeeft,
concludeert om van het voorstel van B.
en W. met betrekking tot de grondpolitiek
den zakelijken inhoud te aanvaarden
üezo motie werd na eenige discussie aan-
genoipen met 26 legen 16 stemmen.
Alle vier afgetreden wethouders: Dreea,
Vnjcnhoek, v. d. Moulon en de Wilde, zijn
met. groote meerderheid herkozen en heb
ben hun ambt weder aanvaard.
Wegen en verkeer in Groot*
Brittannic
Lezing van Sir. Henry
Maybury
De Vereeniging voor toepassing van bitu
mineuze wegenconstructies heeft te "s-Gia-
venhage een vergadering gehouden, waar
dc directeur-generaal van de vvpgen ii
Groot- Britannië b. d., Sir Höttry Maybury,
een lezing hield.
De hoofdingenieur-directeur van den
Rijkswaterstaat, ir. G. J. v. d. Broek, leidde
den spreker in, dien hij een der beste ken
ners van het wegen vraagstuk noemde Wan
neer spr. af en toe in Engeland komt, is hij
steeds onder den indruk van hetgeen de
Engelsclie wegenbouwers tot stand hebben
gebracht.
Sir Ilenry Maybury kreeg vervolgens hel
woord voor het houden van zijn lezing over
wegen en verkeer in Groot-Britannic.
I-Iij ving aan met een overzicht te geven
van de geschiedenis der wegen in Engeland
In 1909 kwam een wet tol stand, de ..Deve
lopment and Road Improvement Funds
Art", welke een corporatie in het leven riep,
den Wegenraad, welk lichaam gelden ont
ving uil een voertuig- en bcnzine-bclasting
Deze gelden werden naar behoefte uiige*
keerd aan de localitéft De opbrengst dezer
belasting was aanvankelijk klein, in 1910
bracht zij 600.000 pond op, in 191-1 ruim 1
milliocn. De Wegenraad werd belast met de
indeeling der wegen in drie klassen, waar
van de eerste cn tweede klasse onderliouds-
subsulie zouden ontvangen. De oorlog bracht
den arbeid van den Wegenraad lot staan en
toen de oorlog geëindigd,.Was. was de loc
stand der wegen zeer gunstig. De eigenlijke
wcgeiivcrbetering dateerd dan ook van na
den oorlog. Van grooten invloed is de onl
wikkeling van het autobusverkeer op de
Engelsclie Wegen. In dp verkeerssfeer van
Louden loqipcn thans 5000 autobussen, welk
in het afgeloopen jaar dagelijks gemiddeld
1.917.000 personen vervoerden, cn op 28
September van dit jaar zelfs een record
aantal van G.G67325 personen. Hierdoor wor
den aan cle wegen hooge eischon gesteld. En
nu is het een van 'de weinige voordeelen
vata den oorlog geweest, dat althans van het
standpunt van den wegenbouw, dat bij den
vrede voor ruim 2.000.000 mannen werk
moest worden gezocht. De ontwikkeling van
het wegennet is daardoor buitengewoon
bevorderd.
Spr. behandelde vervolgens den wegen
bouw en het onderhoud, waarbij hij erop
wees, dat er z. i. geen wegdekmateriaal is,
dat voor alle doeleinden als het beste kan
worden beschouwd. Elk geval moet worden
onderzocht met betrekking tot den onder
grond, klimaat cn regenval en in verband
met den omvang en het. gewicht van het
verkeer. Bij den bouw moet ook, vooral bij
den aanleg dor fundeering, worden uitge
zien naai geschikt materiaal in dc oröge>
ving. Zeer dikwijls wordt te veel geld be
steed aan fundeeringswerk, doordat men
een bepaalde staudaardspecificatic \olgt,
zonder rekening tc houden met de locale
omstandigheden.
Een zeer duurzaam materiaal vormden de
keien, maar voor het moderne verkeer is
«en kei bestrating niet ro«er geschikt. Waar
schijnlijk wordt het meest duurzavr-e en
hygiënische wegdek gevormd door asphalt*
bestrating, wanneer deze gelegd is op een
goede fundeering.
Ten slotte vertoondo spr. een serie licht
beelden.
Een der aanwezigen informeerde naar het
bestaan van een rijwielbelasting in Enge
land, waarop de spreker antwoordde, dat
de wielrijder in Engeland niets betaald.
KOFFIETAFEL:
Gebakken spiering."
MIDDAGTa?EL:
L- Rmj der-rollade.
Sc&orseneerén.
Compote ïï^t gestoofde peren.
LANGESTRAAT 42 - TEL, 77
BRANDJE IN HET ZIEKENHUIS
TE GRONINGEN.
In de kamer van den hoofdassistent dei'
physische afdeeling van het Academisch
Ziekenhuis te Groningen is Vrijdagavond
een brandje geweest. Het was ontstaan,
doordat in de kamer de gordijnen in aan
raking waren gekomen met een brandend
gasstel. Onder leiding van den hoofdassis
tent is bet vuur door het ziekenhuisperso
neel gebluscht. Dc patiënten hebben van
het incident niets bemerkt.
RELIGIE EN BOUWKUNST.
Verhandeling van het 2de
Congres voor Religie en
Bouwkunst, dit jaar te Arn
hem gehouden.
In aansluiting op het eerste congres voor
Religie en Bouwkunst, dat in het najaar
van 1928 in de Internationale school voor
Wijsbegeerte te dezer stede plaats vond, is
op 10. en 11 .Juli van dit jaar het tweede
congres iooi Religie en Bouwkunst in het.
volgaardthuis to Arnhem gehouden. En
évenals het -verslag met de gehouden refe
raten en besprekingen van het» eerste con
gres in boekvorm is verschenen, is dezer
dagen uitgekomen ..Rcljgie en Bouwkunst,
deel II bevattende dc verhandelingen van
de te Arnhem gehouden tweede bijeen
komst. Ook dit tweede deel is verschenen
bij de N.V. Uitgevers Maatschappij „de Tijd
stroom" Ie Huis ter Heide en is in dezelfde
uitvoering gehouden als het eerste deel. De
ze nieuwe uitgave is geschied in opdracht
\an dc Comfnissie voor Gemeenteleven uit
do Centrale Commissie voor het Vrijzinnig
Protestantisme, bewerkt en van een inlei
ding voprzicn door onzen stadgenoot, Dr. B
Miederna. predikant bij de Remonstrantsche
gemeente hier ter stede. In zijn inleiding
geeft Ds. Micdema eci^l een algemeen over
zicht van hetgeen behandeld werd op het
eerste Religie- en Bouwkunst-Congres,
waarna hij een uiteenzetting geeft van dc
bedoeling eu de beteekenis dezer bijeen
komsten.
Na deze inleiding volgen de ter congresse
gehouden referaten en wel over „Traditie
en Kerkbouw" door G Feonstra en G. J.
Sii As; over toegepaste Kunst en Kerkbouw
door .lust Havclaar; over „Nieuwe Strevin
gen in de Kerkelijke Bouwkunde, door Dr.
H. P. Berlftge en Ds \V. J. Wegerif.
Dan volgt een overzicht van het open
lucht spel „Het Godshuis in den loop der
eeuwen", dat op 9 Juli j.l. gegeven is in het
Openluchttheater te Arnhem en ontworpen
werd dooi1 I)s. R. Miederna. Verschillende
«êekeningen illusireeren dit beknopte over
zicht. Ten slotte is in dit boekwerk opgeno
men het jury-rapport voer dc studie prijs
vraag voor een kerkgebouw. Deze studie-
prijsvraag werd uitgeschreven door de
Commissie voor Gemeenteleven uit de Cen
trale Commissie voor het Vrijzinnig Pro
testantisme Blijkens dit; rapport werden
een 15-tal ontwerpen ingezonden, die door
de jury in drie groepen zijn gesplitst. Aan
hel rapport is een uitvoerige toelichting bij
gevoegd. waarin de verschillende ontwer
pen nader worden omschreven.
Met het reeds verschenen eerste deel
vormt dit tweede deel van „Religie en
Bouwkunst" een bijzonder lezenswaardige
reeks beschouwingen over dit onderwerp,
dat in onzen tijd zulk een belangrijke plaats
inneemt in het kerkelijke- en bouwkundige
leven. Het zal voor menige boekenkast een
wëjkome aanvulling zijn.
NED. HERV. KERK.
Bedankt.
L)s. M. G. Gerritsen alhier heeft voor hel
op hem uitgebrachte beroep naar Vlissin-
gen bedankt.
AUTOBUS-DIENSTREGELINGEN.
Een h^^ige uitg--"*v.
Van het Reclame- en Advertentie-Bureau
„Volharding" te 's-Gravenhage ontvingen
wij een dienstregeling van de autobusdien
sten van Amersfoort naar de omliggende
gemeenten. Deze dienstregelingen zijn uit
gevoerd in het zgn. klapper-6ysteem, zoo
dat men terstond de verlangde autobus-
dienst kan opslaan. Inderdaad een practi-
sclie methode.
