GARAGE
MOLENAAR
Chrysler Modellen 1930
WILLGO
DE EEMLANDEIi
FIRMA DUIM BURGER
BUICK - FIAT
MARQUETTE
1 STATIONSPLEIN
- TELEFOON 1210
BEZOEKT DE EXPOSITIE
Zaterdag 7 December 1929
28e Jaargang No 137
ARNHEMSCHE VA/EG 26
DAMES MODEZAAK
VERWACHTING
BUITENLANDSCH OVERZICHT
WIJZE MENSCHEN
TEGENWOORDIG
IN ELKE FORD
Firma L. A. A. VAN HAMERSVELD
DE MISDAAD AN
TETZNER
De dader bekent
j WIJ VERTE3ENWJSORÖIGEN VOOR
I AMERSFOORT EN O...STAEKEN Ij
POLENS LANDDAG
WEER BIJEEN
Wantrouwen tegen
de regeering
Fa. L. J. Luycx en Zn'
welke vanaf heden wordt gehouden
Barchm Wuytierslaan 196 - Tel. 780 - Amersfoort
AMERSFÜORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort f 2.10. per maand t 0.75, per
week (mei gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/».
Blnnealand franco per post per 3 maanden f 3—, Afzonderlijke oommers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTKRQ. 513
UITGAVE: VALKHOFF C2
PRIJS DER AOVERTENTIEN regels f 1.05 met inbegrip vnn een bewijsnummer
elke regel meer f0.25. Ltefdadlghclda-advertentifcn voorde
helft van den prijs Kleine AdvertentlCn „KEITJES bij vooruitbetaling 1—5 regels
SO cent. elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f Bewijsnummer extra f 0.05
GROOTE PRIJSVERMINDERING
door
II. G. CANN EGI ETER
December is de maand van verwachting.
In de Kinderkamer ziet men de komst van
don heilige met de geschenken tegemoet; in
de kerk heft men liederen aan om het Licht
te verwelkomen, dat straks uit duistere wol
ken zal opgaan.
Is 't niet merkwaardig, dat deze verwach
ting telken jar© met de regelmaat van den
kalender terugkeert cn dat men haar als
een op zichzelf kostelijk bezit opzettelijk
opwekt? I-Iet is, of men de verwachting als
zoodanig vereert en er waarde aan hecht
onafhankelijk van de uilkomst. Voor dc
kinderen treedt zij' nog in vervulling, wan
neer inderdaad tc bestemder tijd de goede
oude bisschop zijn jaarlijksch bezoek brengt.
Maar de volwassenen weten, want levenser
varing heeft het huil geleerd, dat liet rijk
\au vrede, gerechtigheid en liefde, da't in de
Kerstverwachling belichaamd is, geen wer-
gelijkheid wordt.
Toch doet deze ervaring geen schade aan
den ernst, waarmee zij hun hoop telkens
weer stellen op den dag van het Licht. Zij
herinneren:zich, hoe het vorig jaar hun vu
rigste wenschen onverhoord zijn gebleven
evenals het voor-vorige en evenals alle daar
aan voorafgaande jaren. Zij beseffen, hoe
ook het volgend jaar tweedracht en geweld,
leugen cn onrecht wederom do lucht zul
len verontreinigen, welke de menschheid in
ademt. I-Iet volmaakte geluk noch de volko
men vlekkeloosheid zullen de aarde her
scheppen in een stoffelijk en zedelijk para
dijs; het volgend jaar evenmin als het daar
opvolgend en evenmin als al de toekomsti
ge jaren, welke de menschheid nog in het
vooruitzicht heeft.
Wij weten dit cn in onze nuchtere, ver
standige oogcnblikkcn geven wij ons aan
dit inzicht gewonnen. Maar ons leven is ge
lukkig geen aaneenschakeling van nuchte
re, verstandige oogcnblikken. Het bonte
snoer oir bestaat niet uitslui
tend uit uc-V T pi' der rede, maar
•wórdt onderbroken dooi- juweelcn van on
doorgrondehjke, diepe, geheimzinnige kleur
Het licht, dat zij uitstralen is niet het scher
pe, harde en koude licht van de eleclrische
booglamp, maar de vreemde schemer, welke
er speelt door den zonsondergang op een
blormachtigen winteravond.
Verwachting is een van deze stil gloeien
de juweelen, welker diepe geheimzinnige
kleur wij bewonderend genieten. Verwach
ting schijnt vaak met de rede iu strijd en
het gezond verstand is in staat haar bespot
telijk te maken. Verwachting stijgt op uit
hel ondoorgrondelijk rijk van het gevoel,
dat zooveel dieper ligt cn zooveel ouder is
dan het rijk van het verstand. Verwachting
laai zich bevruchten door stemming. Waar
komt stemming vandaan, die onbereken
bare factor, welke toch ten slotte ook het
inzicht van den verstandigste vaak over-
heerscht. en de uitkomst van het redelijk
denken het ééne oogenblik zoo'n geheel an
deren aanblik verschaft dan het andere.
Ondanks alle bewijzen voor ons ongelijk
blijven wij verwachten. Wij koesteren onze
verwachting als een dierbaar kleinood en
verdedigen haar legen het flikkerende staal
van het verstand, dat haar tracht te treffen.
Gelijk een schip of een vliegtuig den vervol-
gei verbijstert door zich le hullen in wolken
van gas en damp, omhullen wij onze ver
wachting met schemerige kindsheidsherin
neringen, leere sprookjes cn gemoedelijke
huiselijkheid. De duisterste maand van het
jaar maakt het ons gemakkelijk met haar
tot droom en gepeins stemmende stilte.
Wij hebben de verwachting lief om haar
eigen schoonheid. Onze liefde is onbaat
zuchtig gelijk alle echte, zuivere liefde. Wij
stellen haar geen voorwaarde, wij vragen
haar geen waarborgen, dat zij ons zal ge-
•ven hetgeen zij belooft. Liefde is blind, is
bedricgelijk, maar heeft liefde daarom geen
waarde?
Als men de verwachting naar haar op
brengst en uitkomst waardecren moet
wat blijft er over! Wat is er overgebleven
van de verwachtingen, waarmee ouden van
dagen in de illusie der jeugd eenmaal hun
leven begonnen zijn? Wat is er terechtgeko
men van de grootsche verwachtingen der
menschheid, telkens wanneer zij het geluk,
ue rechtvaardigheid, den vrede een termijn
stelde? Op teleurstelling liep elke spanning
telkens weer uit.
Toch blijven wij ook thans weer verwach
ten nu nogmapïs het Kerstfeest in 't zicht
komt en achter het Kerstfeest het Nieuwe
Jaar opdoemt, met nieuwe kansen en moge
lijkheden. Want cle verwachting is een van
onze natuurlijke drijfveeren. Rukken wij
ons dezen kostbaren vleugel uit, elke vlucht
uil de ellende van het heden naar hoopvol
ler toekomst zal verder onmogelijk zijn.
Zonder verwachting geen leven.
(Nadruk verboden;.
De „opgeloste" xegoeringscrisis
in België. Zal het kabinet-
Jaspar zich lang kunnen hand
haven?
lil een vorig overzicht hebben wij reeds
meegedeeld, dat de Belgische liberalen, eie
ren voor hun geld kiezend, tenslotte zich
met cle vervlaamschiog der Gentsclie hoo-
geschool hebben vereenigd. Zoodoende was
de voorwaarde geschapen voor de herleving
in ongewijzigden vorm, vari het kabinet-
Jaspar: de Katholiek-liberale coalitie.
In Vlaamsch-nationalistiscbe kringen is
men ondertusschen niet volkomen gerust,
daar men cle vrees koestert, dat den libera
len toezeggingen zijn gedaan, waarvan de
Vlamingen tenslotte het slachtoffer zouden
worden. Ook de „gematigde" Vlamingen
vertrouwen dc zaak niet geheel en achten
het niet uitgesloten, dat de concessies, door
den minister-president aan de franskiljons
gedaan, weL.ecns mee zouden kunnen bron
gen, dat hpMiJdstip, waarop de hoogeschool
van Ge;jt geheel Nederlandsch zou worden,
naar^ërt rneer of minder ver verwijderde
toekomst wordt \crschoven. Misschien ook
komt Jaspar, om bij de liberalen in 't ge
vlei te komen, slechts voor den dag met een
deel van zijn vorig regeeringsprogram.
Dc Vlamingen zullen zoo iets niet gedoo
gen en blijven eraan vasthouden, dat er
een integrale en onmiddellijke vervlaam
schiog der Gentsche Universiteit plaats
vindt. Wordt met dezen Vlaamschen eisch
niet ernstig rekening gehouden, dan kan
men erop rekenen, dat de crisis, die voor
een tijdje bezworen lijkt, opnieuw in al
haar felheid uitbreekt. °u 10 December
komt het parlement weer bijeen en tegen
dien tijd kan men den slag verwachten,
tenzij hetgeen haast niet c^nemépjk
is de liberalen zonder mokken voor de
macht der feiten zwichten cn een royc'e op
lossing der hoogeschool-kwestie aanvi
elen. Van de formuleering der door Jaspar
in te dienen voorstellen zal dus veel afhan
gen. Zijn positie is niet prettig en zij.ver-
eischt veel stuurmanskunst, daar de pre
mier waarschijnlijk noch den moéd zal heb
bèirïï^llh&talen al le fórsch voor 'net hoofd
te stooien, noch de Vlaamsche wenschen te
negeeren op een wijze, die een storm ont
ketent. Aangenomen mag dan ook worden,
dat de crisis zich thans van de regeering in
hoofdzaak naar het parlement zal ver
plaatsen en zeker is het, dat zij dan gevol
gen zal hebben, die veel ernstiger zijn en
een volkomen reorganisatie der regeering
noodzakelijk zullen maken.
Dc regeering toch heeft niet alleen te ma
ken inet een Vlaamsche, maar ook met een
krachtige socialistische oppositie cn nau
welijks valt er rekening mee te houden, dat
zij zich zal kunnen handhaven, wanneer
haar houding van deze twee zijden een ge-
meenschappelijken stormloop uitlokt.
Van belang is stellig, dat de taalcommis
sie der socialistische partij van België tot
de gevolgtrekking is gekomen, dat in Vlaan
deren voor contact met het publiek in be
ginsel alleen Nederlandsch sprekende amb
tenaren, in Wallonië daarentegen alleen
Fransch sprekende ambtenaren moeten
worden aangesteld. De taalcommissie geeft
er verdef de voorkeur aan, dat te Brussel
alle centrale besturen in Waalsche cn
Vlaamsche afdeelingen worden gesplitst.
Den frankiljonschen liberalen gaan der
gelijke voorstellen natuurlijk veel le ver,
maar de Vlamingen zijn onverzettelijk cn
zullen niet rusten, voordat hun eischcn, die
samengevat kunnen worden in den zin „In
Vlaanderen Vlaamsch" volledig zijn inge
willigd. Hun macht is thans in 't parlement
zoo gegroeid, dat zij zich niet meer met be
loften in de luren laten leggen, doch na
drukkelijk staan op de onmiddellijke tege
moetkoming aan hun verlangens. Zoo niet,
dan zal de regeering opnieuw cn voorgoed
worden weggevaagd.
WAS DIOGENES VERPLICHT
TE ZOEKEN METEEN LANTAARN
ZIJN ZE TE VINDEN
FORD.DEALER VOOR AMERSFOORT OMSTREKEN
TEE. 12 AMERSFOORT
Leipzig, 5 December (V.D j Met betrek
king tot den verzekeringszwendel van Tetz
ner deelt de crimineel© politie het volgende
mede:
De door de Fransch© crimineele politic
gearresteerde Tetzner'heeft, na aanvanke
lijk ontkend te hebben, een bekentenis of-
gelegd. Zijn vrouw heeft eveneens toegege
ven, dat zij op de hoogte is geweest van de
door haar man gepleegde misdaad. Het lijk
van den in den auto verbranden man kon
tot dusverre nog niet geïdentificeerd wor
den. Vast staat evenwel reeds, dat de man
dood was, toen de wagen in brand gestoken
werd. Verdere arrestaties zijn, in tegenstel
ling rnet de geruchten, die de ronde doen,
nog niet gedaan. 1-Iet is ook niet juist, dat
zekere Ivatherina Nagel uit Regensburg in
arrest zou zijn genomen. Bovendien is nog
niet komen vast te staan, dat Tetzner van
moord op zijn schoonmoeder beschuldigd
kan worden. Tetzner zal waarschijnlijk zeer
spoedig aan Duitschland worden uitgele
verd. Zijn te Leipzig gearresteerde echlge-
noote is »-eeds naar het huis van bewaring
overgebracht.
EN
EDISON'S RUBBER.
Nog niet op commcrcieele
basis te winnen.
Er is al weer een tegenspraak van Edi
son op het bericht van een van zijn mede
werkers omtrent de vervaardiging van syn
thetische rubber. Edison, die naar Florida
is vertrokken om daar den winter door te
brengen, heeft voor zijn vertrek verklaard,
dat de uitvinding nog niet op commercieele
basis is toe te passen. Zooals men weet,
heeft de uitvinder met duizenden planten
proeven genomen en het is waar dat die
met de guldenroede het best geslaagd zijn,
maar de kosten van de winning en de kan
sen op commercieele exploitatie zijn nog
niet berekend.
Een zitting, die wonder boven
wonder rusiig verliep
Zonder incidenten werd Donderdagmid
dag om 12 uur de Sejm door den Sejm-
maarscha'.k Daszinski geopend. In een kor
te openingsrede schetste Daszinski de be
kende incidenten, die op 31 October j.l. leid
den tot vet daging van de Sejm. Daszinski
verklaarde, dat de Poolsche Sejm de verdien
sten van het leger kende en apprecieerde.
Het is echter gevaarlijk voor den staat, als
WEERBERICHT.
Hoogste barometerstand:
7G0.0 te Boedapest.
Laagste barometerstand:
71S.6 te Shields.
Verwachting: Stormachtige
tot krachtige, later tij lelijk
afnemende \V. tot Z W. wind,
meest zwaar bewolkt of bt
trokken, waarschijnlijk regen
buien, iels kcucler.
^angestraat 49-51. Tel. 190
Crêpe de Chine, Voloutine,
Crêpe Satin, IWoiré,
Taffet fantasie, Brocaat en lainé
het leger niet buiten de politiek wordt ge
houden. Vervolgens werden Clemenceau en
twee overleden Scjrnledcn herdacht. De le
den van het kabinet onder leidihg van mi
nister-president Switalski betraden eerst
veertig minuten later de zaal. Op het oogen
blik, dat de minister van financiën, overste
Matusjèwski zijn rede over de begrooting
1930—'31 begon. Weerklonken -
sche interrupties. Toen dc vo©f$it^i
lot de orde riep, antwoordden de commu
nisten met den uitroep: „De facist steunt
de fascisten!"
Nadat de voorzitters van de socialistische
cn radicale volkspartij de politiek van dc
regeering hadden gecritiseerd, werd een
motie van wantrouwen ingediend door de
socialisten, de boerenpartij, de volkspartij,
do christelijk-democratcn cn de nationale
arbeiderspartij
Nader wordt aan de N. R. C. gemeld:
In het verdere verloop der zitting van do
sejm, die lot laat in den nacht duurde,
spraken voornamelijk afgevaardigden der
oppositie, waaronder voor de boerenpartij
Dombski. Tegelijkertijd met de socialisti
sche motie dienden, tot algemecne verba
zing, de communisten een motie van wan
trouwen in tegen den maarschalk van d<
sejm, Daszinski. Men zou hieruit kunnen
afleiden, dat de regeering in haar strijd te
gen het parlement op den steun der com
munisten kan rekenen.
De nationaal-democratische clerikaal prof
Rybarski zeide, dat de huidige regeering de
constitutie en de wetten met voeten trad.
De leider van de Vyzwolcnie-boeren. Ruk
verklaarde, dat het een publiek geheim was,
dat onder het huidige regiem in Polen dc
dictatuur heerschte.
De maarschalk deelde tenslotte mede, dat
de stemming over de beide moties Vrijdag
dadelijk na de heropening van de zitting
zou worden gehouden.
EEN SCHIETPARTIJ TE WARSCHAU.
Warschau, 5 Dec. Gisteren Is het in
de Jodenwijk bij een betooging van onge
veer 300 socialisten, die door de straten
trokken, om tot dusver onbekende redenen
tot een schietpartij gekomen. Eén persoon
is gedood, terwijl twee menschen gewond
werden. Het is de politie niet gelukt de da
ders Te arrestperen.
