Cognac Vieux x x x
rm
i m%
mm
mMPYR
Wijnhandel J. A. Schoterman Zn.
PHILIPS LAMPEN
Dames leest dit!
w-
l oj', tsêmt- 1
F. H. LOMANS
BeS dan op No. 42
per flesch f 3.75
Laat thans Uw Gostuum
oppersen en ontvlekken.
Nieuwste systeem.
Amerikaansche stoompers
NEDERLANDSCH WEGENCONGRES
DE CIRKELTJES VAN 'T
RIJKSWEGENPLAN
Geen traversen maar
ceintuurbanen
Havik 41T elefoon 292
Hebt U een
Taxi of Auto noodig?
Hbs
B. SCHOOLEMAN
UTR.STRAAT 17 - Gevestigd 1878 - TELEFOON 145
INBREKER ONTSNAPT
TE SCHEVENINGEN
Signalement per radio
verspreid
RIJKSCOMMISSIE VOOR
WERKVERRUIMING
HUMORHOEKJE
Eerste Amersfoortsche
Stoompersinrichting „Q U ICK'
STATIONSSTRAAT 16 TEL. 344
VRAAGT UWEtWJr^ WINKELIER
of NV HULSKO TÈJÏSOO AMERSFOORT
ELECTR. TECHN. BUREAU
UTR. STRAAT 15 TEL. 483
Samenwerking tusschen Rijk, pro
vincie en gemeenten bij de
tot standkoming van
ons wegennet
PRIMA ADVOCAAT
BOERENMEISJES,
BOERENJONGENS, -
VOORBURGH,
MASSA's SCHILLETJE,
alsmede de bekende „OUDE KLARE"
merk „Onwe Doijs" I 3.25 per Liter.
Verkrijgbaar 1. d. Slijterij in Gedistilleerd
Aangezien het seizoen teneinde is bren
gen wij de restanten wintermantels, hoeden
en japonnen tot zeer verlaagde prijzen in
den verkoop. Ook de allernieuwste welke
pas enkele weken in ons bezit zijn rallen
daaronder. Komf U eens binnen zien, wij
toonen gaarne alles zonder eonigc koop-
dwang „I Hirondellc". W. K. VAN ROS-
SUM, 16/18 LangestraaL
VAN PER8EIJNSTRAAT 19
TEL :432.
UIT DE STAATSCOURANT.
Alphabetische aanbevelingslijst voor
rechter in de rechtbank te Winschot3n
mrs. J. H. F. Bloomers, J. C. Brongers en
C. G. Bijleveld, allen substituut-griffier hij
de rechtbank respectievelijk te Winschoten,
Rotterdam en Amsterdam; mr. F. H. Neis-
zen, substituut-griffier bij de rechtbank :e
's-Gravenhage is met het lot afgevallen te
gen een van bovengenoemde candidaten;
eervol ontslagen uit den zeedienst met 1
Februari luitenant ter zee le klasse G. E.
V. L. Beekman en officier bij den marine-
stoomvaartdienst 2e klasse C. de Vries;
bevorderd tot luitenant ter zee le klasse
die der 2e klasse J. F. P. Opwyrda;
op verzoek eervol ontslagen met ingang
ran 1 Januari de majoor B. W. F. van
Slobbe, van den generalen staf, leeraar aan
de hoogere krijgsschool;
benoemd bij het reserve personeel der
landmacht bij den generalen staf tot reser
ve-majoor de majoor van Slobbe voor
noemd;
overgeplaatst in rang en ouderdom van
-ang bij den generalen staf de kapitein F.
-T. Reeser van den staf der infanterie, werk
zaam bij de Koninklijke Militaire Acade^
mie.
HET KINDERLIJKJE TE NIJMEGEN.
Van misdrijf geen sprake.
Zooals wij dezer dagen bericht hebben,
heeft een onbekende man te Nijmegen aan
een 17-jarigen jongen een doos overhan
digd, waarin zich het lijkje van een pas
geboren kind bevond. Naar het Hbld. ver
neemt is hier van misdrijf geen sprake,
daar het betrof een z.g. foetus. Van een
dergelijk geval behoeft geen aangifte te ge
schieden, terwijl ook do Begrafeniswet erj
niet op van toepassing is.
De politie, die den man opgespoord heeft,
achtte dan ook geen termen aanwezig tot
strafvervolging over te gaan. j
Don Haag, 30 December. Heden werd
alhier de jaarvergadering gehouden van de
vereeniging „Het Nederlandsche Wegen-
congres'*, welke geleid word door Ir. I. J.
Stieltjes.
Aanwezig warer. o.m. minister Reyrner,
burgemeester Patijn voorts majoor Doo-
den en kapitein Polis, als vertegenwoordi
gers van den minister van Defensie, ir. Ott
do Vries, namens de Indische Wcgonvcr-
c-cniging en ecnigc Kamerleden.
In de plaats van de hecrcn mr. A. Jonker,
ir. M. C. E. Bongaerts, ir. A. van Linden
van den Heuvell en jhr. C. J. A. Reigers
man, die als bestuursleden aftraden en niet
herkiesbaar waren, werden gekozen de hee-
ren ir. L, H. W. van Dijk, ir. D. A. van
Hcvst, ir. J. J. van Lecuwencn ir. J. M.
H. Kersemaekers.
In het door den secretaris-penningmees
ter, den heer H. W. O. do Bruyn, uitge
brachte jaarverslag wordt herinnerd aan
de excursies naar Utrecht en naar het Gooi
en aan het instellen door den vorigen mi
nister van Waterstaat van een commissie
om onderhandelingen te voeren en voor
stellen te doen in zake het afkoopen van
tollen. Het ligt in de bedoeling naast wp-
genverbetering voortaan meer aandacht
dan tot dusver to besteden aan veilig ver-
koer.
Het ledental is in 1929 toegenomen met
63 persoonlijke leden en 8 maatschappijen,
openbare lichamen en dergelijke, waarmede
het ledental na aftrek van enkele verliezen
is gestegen van 573 tot 625.
Rede Bakker—Schut.
De heer Bakker Schut had aanvankelijk
de bedoeling in deze vergadering het ont
werp van het herziene Rijkswegenplan te
behandelen, dat ten vorige jaar door den
Minister is toegezegd. Dit ontwerp is echter
nog niet verschenen en een discussio over
die herziening zonder in concreten vorm
voor oogen te hebben, wat de Rcgeering
zich in dezen voorstelt, schijnt een weinig
praematuur.
Hij koos nu tot onderwerp enkele puntoD
welke in hoofdzaak betreffen de rol, dio
Rijk, Provincie en Gemeente op het gebied
van den wegenaanleg hebben te spelen en
het contact tusschen deze publiekrechtelij
ke organen onderling.
De cirkeltjes van hel Rijks
wegenplan.
Op het Rijkswegenplan zooals vastgesteld
bij K. B. van 4 Juni 1927, komen voor „de
hoofdwegen voor doorgaand verkeer met
motorrijtuigen."
In deze definitie zitten drie criteria. Zoo'n
weg moet zijn een voorname verbindings
ader, waarop druk verkeer te wachten is,
een weg voor doorgaand verkeer (niet een
weg tusschen twee nabij gelegen steden
met druk verkeer) en een weg voor motor
voertuigen.
Zij zijn het middel om eenerzijds tci)crei-
ken de aansluitende groote wegen op
Duitsch en Belgisch gebied, alsmede de
kustplaatsen met scheepvaartverbinding en
anderzijds moeten zij de onderlinge verbin
ding vormen tusschen de centra van be
volking in ons eigen land Deze centra zijn
op de officieele kaart van het Rijkswegen
plan aangegeven door cirkeltjes. En in het
renvooi van de kaart staat hierbij de vol
gende verklaring„De traversen door de
met een cirkel aangegeven bebouwde kom
men, komen niet op het Rijkswcgenplan".
Hier wordt gesproken van traversen, dus
van doorkruisingen van de bebouwde kom.
En, indien dit renvooi letterlijk opgevat zou
moeten worden, zou het Rijk niet van plan
zijn van die doorkruisingen zich iets aan
te trekken.
Het is van belang om na te gaan op welk
standpunt de Regeering zich stelt ten op
zichte van hetgeen er binnen de beruchte
cirketjcls zal geschieden. De mededcelin-
gen van don vorigen minister over „aan-
sluitingn op de centra" eenerzijds en an
derzijds over „traversen" waren spr. niet
duidelijk. Maar, vervolgde spr., gelukkig
heeft de nieuwe minister van Waterstaat
'goedgevonden duidelijker taal te sproken.
In de, 13 December 1920 gedateerde, Memo
rie van Antwoord betreffende de begroo
ting Wegenfonds 1930 wordt gezegd
„Het ligt in het voornemen het doorgaan
de verkeer op de wegen van het Rljksplan
wanneer de doorgangen door de bebou^le
kommen geen voldoende ruimte bieden bui
ten die kommen om te leiden ten behoeve
waarvan nieuwe wegen om. uie Kommen
zullen worden aangelegd of bestaande *e-
gen verbeterd."
In elk geval wordt hier in beginsel het
stelsel van traversen losgelaten en dat van
omlegging om de bebouwde kom aanvaard.
Geen traversen, maar ceintuurbanen
Naar sprekers mocning is het noodzake
lijk om radicaal te breken met het stelsel
van traversen. Z.i. staat in Nederland prac-
tisch overal het geval zoo, dat men het
doorgaand verkeer niet in de stad mag toe
laten. Een zeer belangrijk motief om het
doorgaand verkeer uit do kern van de stad
te woren is ook, dat daardoor het bestaan
de stedeschoon gespaard kan worden.
Er zullen in het gebied van de meerge-
raolde cirkeltjes belangrijke werken uitge
voerd moeten worden ora de straalsgewijze
op de stad uitloopende Rijks- en Provin
ciale wegen onderling in verbinding te
brengen buiten do bebouwde kom. Prac-
tisch zal dit moeten leiden tot den aanlog
\an een ceintuurbaan rondom do stad
Dit, zei spr., geldt ook voor Amsterdam,
ja, zelfs juist voor Amsterdam. Want bij
een groote stad moet aen vóór alles ver
mijden, dat het verkeer zonder noodzaak
het drukke stadsdeel moet doorkruisen.
Wanneer ik, zei spr., van het westen ko
mende, Amsterdam nader en het einddoel
van mijn reis ligt in het oosten, moet ik
zonder mij door de stad te persen, mijn be
stemming kunnen bereiken. En dat is al
leen mogelijk door middel van een gordel-
weg.
Georganiseerd overleg op
wegengebied.
Dc ceintuurbaan zoowel als de laatste ge
deelten der radicaal op de stad gerichte
Rijks- en Provinciale wegen vallen binnen
het gebied van de stedelijke invloedssfeer,
d. w. z. voor een groot gedeelte op terrei
nen, waarvoor uitbreidingsplannen zijn
vastgesteld of ontworpen, of nog ontworpen
zullen worden. De vroeger opgemaakte uit
breidingsplannen zijn ontworpen zonder
wetenschap betreffende de thans benocdig-
de verkeer6behoeften, zonder kennis ook
van de plannen van Rijk en provincie. Die
uitbreidingsplannen zullen in de meeste ge
vallen zeer ingrijpende wijziging moeten
ondergaan.
Wat hiervoor noodig is, is systematisch
overleg tusschen de betrokkenen: Rijk, pro
vincie en gemeenten, waarbij mot appre
ciatie van wcderzijdsche belangen wordt ge
tracht tot een voor alle partijen bevredi
gende oplossing te komen.
Spr. wenscht. dat de „Rijkscommissie van
Overleg voor dc Wegenverbotaring" stelsel
matig en in alle gevallen wordt voorge
licht door bestaande of in te stellen com
missies. in welke het oordeel van de locali-
tcit voldoende tot uiting kornt en waar te
vens de stem van de provincie wordt ge
hoord.
Wegverlogglngen.
Het vijfjarig werkplan, aan welks uitvoe
ring thans door het Departement van Wa
terstaat wordt gearbeid, omvat, behoudens
zeer enkele uitzonderingen, uitsluitend ver
betering van bestaande wegen. En wat zien
wij nu gebeuren? vroeg spr. In vele ge
vallen is of wordt een alleszins dragelijke
toestand geschapen, voor zoover do weg
loopt door zuiver landelijk gebied. Maar
behalve die zuiver agrarische gedeelten zijn
er bebouwde kommen van dorpen en kleine
stadjes, welke de weg. die uit den tijd van
de diligence dagleekent, traverseert.
Moet die toestand bestendigd blijven? In
vele gevallen zal omlegging, meent spr., ook
in deze kleinefc plaatsen onvermijdelijk
zijn.
Opmerking hierbij verdient, dat de vraag,
wanneer de verkeersomlegging in quacslie,
uitgevoerd zal worden, eerst in de tweede
plaats komt. Hoofdzaak is, dat de moge
lijkheid wordt geschapen, die tot stand te
brengen, wanneer de tijd daartoe gekomen
is, onverschillig of dat over vijf, tien of
vijftien jaar zal zijn.
Spreker behandelt vervolgens dc maat
regelen, welke dienen te worden genomen
om te waarborgen, dat een eenmaal aange
legde weg of verbeterde weg ook in de toe
komst blijft voldoen aan de geleidelijke toe
nemende eischen van het verkeer.
Wanneer een nieuwe weg wordt aange
legd, zal het z. i. aanbeveling verdienen om
de onteigening niet te beperken tot de
strook noodig voor den weg, zooals men
dien thans wil maken, doch tevens de
strooken voor latere verbreeding.
Lintbebouwing aan de nieuwe wegen
zeker voor zoover betreft de primaire we
gen kan en moet hierbij tevens volstrekt
geweerd worden.
Bestaande wegen.
De zorg voor in de toekomst eventueel
noodige verbetering door verbreeding kan
hier tot zekere hoogte worden bereikt op
drieërlei wijze, n.l. door een algemeen voor
schrift in de bouwverordening, door het
leggen van bouwverbod of door het vast
stellen van rooilijnen.
De drie genoemde middelen werden tot
dusverre alleen gehanteerd door de ge
meente. Wijziging van de wet van 22 Dec.
1922 kan in dezen noodig zijn.
Voor de provinciale wegen kunnen Pro
vinciale Staten regelend optreden.
Ook hier is een nauwe samenwerking noo
dig tusschen de verschillende publiekrech
telijke lichamen.
Het lijdt voor spr. geen twijfel, dat dit
alles logisch zal leiden tot het opstellen van
gewestelijke plannen in den vollen omvang.
De verdeeling van het Rijks
wegennet over de deelen van
ons land.
In N.-Holland, Z.-Holland en Utrecht is
bijna de helft der bevolking van ons land
geconcentreerd, daar zijn de meeste groote
centra, daar zijn de meeste auto's, daar
wordt het leeuwendeel der wegenbelasting
opgebracht. Maar.... daar zal relatief
gesproken een veel kleiner gedeelte van
het primair wegennel tot stand worden ge
bracht.
Terwijl in Noord-Holland 21.04 van de
wegen- en rijwielbelasting wordt opge
bracht, ligt in die provincie slechts 9.27
van het primair wegennet; in Zuid-Holland
wordt voor 24.04 van die belasting op
gebracht, terwijl daar slechts 11.5S van
bedoeld wegennet is geprojecteerd.
Feitelijk komt de zaak dus hierop neer,
dat de autobezitters in het dichtbevolkte
westen hunne belasting opbrengen om in de
andere deelen van het land waar buiten
dien de wegen reeds in verreweg den bes
ten toestand verkeeren te verbeteren en
aan ie vullen.
Spr. meent dan ook, dat de zeer gerecht
vaardigde wenschen, dien ten behoeve van
westelijk Nederland worden bepleit, zooals
bijv. een werkelijk goede verbinding Am
sterdamDen Haag en behoorlijke wegen
door het Westland niet mogen afstuiten op
financieele overwegingen, en dat het alles
zins logisch is om ton laste van het Rijks
wegenfonds te brengen de ongetwijfeld dik
wijls ingrijpende werken, die vooral in
Noord- en Zuid-Holland noodig zullen zijn
voor omleiding van het doorgaand verkeer,
voor wijde ceintuurbanen om de stad, voor
onderlinge verbinding der primaire ver
keerswegen, enz.
Raamspijl van zijn cel verbroken.
Spoorloos verdwenen
's Graven hag e 20 Dec. Toen ïn de
cellulaire strafgevangenis te Scheveningen
een der gevangenbewaarders hedenoch
tend om 7 uur dc cel opende, waar Adria
nus Dijk mans, een berucht Rotterdamsch
inbreker, zijn straftijd uitzit, kwam hij tot
de ontdekking, dat de bewoner verdwenen
was. Er bleek een spijl ui thet traliewerk
voor het raam te ontbreken, waardoor een
opening was ontstaan, die toeliet, dat Dijk-
rnans zijn cel verliet.
De politic werd terstond gewaarschuwd,
waarop een nauwgezet onderzoek werd in
gesteld. Na uit zijn cel gekomen te zijn,
heeft Dijkman6 over den muur aan den
achterkant der gevangenis weten te klim
men.
Hoewel in het belang van het onderzoek
geen bijzonderheden omtrent de ontvluch
ting meegedeeld mogen worden, is zoo
zegt dc Ct. uit hetvoorloopig onderzoek
wel komen vast te staan, dat de ontsnapte
bij zijn ontvluchting hulp van buiten heeft
gehad.
Er is niet gebleken, dat de ontvluchte
van binnen uit hulp heeft genoten. Het
zeer slechte weer van den afgeloopen
nacht is voor Dijkmans, die nog vier jaar
straf voor den boeg had, zeer gunstig ge
weest. Elk spoor in de omgeving is door
den regen uitgewischt, zoodat ook het on
derzoek met politiehonden heden niets op
leverde.
Het volgende signalement van den ont
snapte gevangene werd heden per radio
uitgezonden: Adrianus Dijkmans, op 10 Ja
nuari 1S95 te Rotterdam geboren, lang
1.75 M., donker haar, donkere wenkbrau
wen, donkerbruine oogen, ovaal gezicht,
slank en tenger postuur. Dijkmans heeft
een lidteeken op de rechterwang.
HUIS- EN GRONDEIGENAREN.
Een nieuwe woningwet ge
vraagd.
In 'de najaarsvergadering te Amsterdam
van den Ned. Bond van huis- en grondeige
naren en bouwondernemers is in de vaca
ture in het bondsbestuur, ontstaan door het
overlijden van den heer M. van Dorp te
Rotterdam, gekozen de heer F. van Beers
le Rotterdam.
Besloten werd, aan de regeering met klem
te verzoeken, een nieuw ontwerp-Woning-
wet bij de Kamer aanhangig te maken en
daarbij er op te wijzen, dat er gemeentebe
sturen woningen onbewoonbaar verklaren
om bij later volgende onteigening voordee-
len te hebben.
Belangrijke orders aan onze
industrie ontgaan
Dezer dagen heeft onder voorzitterschap
van prof. dr. W. H. Nolens de Rijkscommls-
sie Werkverruiming vergaderd.
Besproken werd hetgeen verricht was om
het bedrijf van grindbaggeren hier te lande
te bevorderen.
Goedgekeurd werd het advies, dat uitge
bracht. was betreffende de wijze, waarop liet
pot -, telegraaf- en telefoonbedrijf zijn pro
gram voor aanschaffing van nieuwe radio-
installaties in 1930 wenscht uit te voeren.
Met instemming werd er kennis van ge
nomen, dat de arbeid, dien de commissie
verleden jaar begonnen is om de uitvoering
van den wegenbouw in ons land meer over
oen geheel jaar verdeeld te doen geschie
den en niet in enkele maanden, reeds
vruchten begint af te werpen.
Verscheidene orders ontgaan de Neder**
landsche metaalindustrie, omdat onze me
taalindustrie langere leveringstermijnen
moet stellen, dan haar buitcnlandscbe con
currenten. Dit gaf aanloiding tot een be
raadslaging, waarvan als gevolg aan het
bureau werd opgedragen, aandacht te wij
den aan de oorzaken, die het geschetste
euvel tot gevolg hebben.
Daar het reeds eenige jaren geleden is„
dat het eerste verslag van haar werkzaam
heden verscheen, besloot de commissie, over,
de laatste drie jaren van haar werkzaams
heden een kort verslag samen te stellen.
Voorts werd mededoeling gedaan vatf
efcnige tientallen gevallen, waarin de be
middeling der commissie werd ingeroepen
om te verkrijgen, dat orders voor de Neder
landsche nijverheid zouden behouden blij*
ven en niet aan het buitenland zouden wor
den opgedragen. Hierbij bleek, wat eeiiigö
onzer groote electrische centrales op het
oogenblik belangrijk worden uitgebreid of
dat nieuwe centrales worden bijgebouwd.
Het speet de commissie, dat de opdrachtge
vers, omdat zij niet voldoende overtuigd
zijn van hetgeen do Nederlandsche nijver
heid voor de bedoelde nieuwe installaties
zou kunnen leveren, herhaaldelijk er toe
overgaan, zeer belangrijke orders in het
buitenland le plaatsen.
Het was der commissie daarentegen aan
genaam te vernemen, dat de gemeente Am
sterdam een groote order voor de gemeen
tetram ter uitvoering aan drie Nederland*
scho fabrieken heeft opgedragen.
NED. CHEMISCHE VEREENIG1NG.
Vergadering te Amsterdam*
Amsterdam, 28 Dec. Heden vergaderde
dc Ned. Chemische Vereeniging in het ge
bouw van het Chemisch Laboratorium der
Gem. Universiteit.
Uitvoerig werd de sterkere onderlinge
aaneensluiting der Ned. O.-Indische chemi
ci besproken, speciaal met het oog op de
vraag, op welke wijze een zoo nauw moge-,
lijk contact behoudon kan blijven, resp. ver
kregen kan worden.
Aan den aftredenden voorzitter prof. dr.
S. C. J. Olivier uit Wageningen werd bij
zondere dank gebracht voor zijn prettige en
flinke leiding gedurende de drie afgeloopen
jaren.
Daarna hield prof. dr. A. H. W. Atem een
voordracht over: De electrische eigenschap
pen der moleculen. Een groot aantal leden
woonde dezn voordracht bij.
Na een gemeenschappelijke lunch hielden
verschillende secties bijeenkomsten, waarin
lezingen werden gehouden en mededeelin-
gen, werden gedaan.
'M
Schouwburg-controleur; JO vergist zich, meneer,,
'dit zgn tramkaartjes."
V Bezoeker.Groote hemeL non begrijp lk waarom dlo.
tramconducteur soo verheugd keek toen hij mijn kaart»;
Jee innam.' .(London Opinion),]
