ANERSfOORTSCH DAGBLAD Winter-Oprui ming. DE EEMLANDEK Woensdag 3 Januari 1930 28e Jaargang Mo. 161 BUITENLANDSCH OVERZICHT OOSTENRIJKS BENARDE FINANCIEN EEN TWINTIGJARIG MORATORIUM? UITEENZETTING VAN Dr. SCMOBER Alle verplichtingen stipt nagekomen WILLEM GROENHUIZEN JUWELIER Gouden Trouw- en Verlovingsringen Fa. L. Lnjycx en Zn. LOTTE LEONARD DE BALANS VAN TWEE DAGEN VIER VRAAGSTUKKEN GEREGELD Er is goed gewerkt iOnuUCMËMTQPftl IQ c«r ma*ndea voor Acner&foort f 2.10. per maand 0.75, per ABUllKcMcimntwa (SC| grat|# ver.ekerlag tegeo OB0Ciukkra) f 0.17*/^ Btnaentaad franco per post per 3 maande» I S.-* Ahonderll)ke nummer» f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTLRC J1S UITGAVE: VALKHCFF C? PRIJS OER ADVERTEREN helft vu deo pn\L - Klelot Advtrttntlïo „KEITJES bij vóraibeulhg l-S reotli 50 cel tlke regel mett 10 ent, driemaal plaauea I I.-. B;»l|iao»mer c Ta I 0.05 Eduard Bernstein tachtig Jaar oud. Een van do oude soci aal-democratische garde. De sociaal-democraat Eduard Bernstein ts, naar wij meldden, gisteren tachtig jaar oud geworden. Ongetwijfeld is hij een der oudste, thans nog levende, kampiooncn der arbeidende klasse. Niet alleen zijn partijge- nooten schatten hem hoog, maar ook alle groepen, die in Duitschland zich vrijzinnig orienteeren, weten hem te waardeeren. om dat hij niet alleen de senior is der sociaal democratische partij, maar in zijn persoon tevens een belangrijk deel van den strijd in vroeger tijd voor de Duitsche staatsbureer- lijko democratie en de Europeesche aaneen sluiting is vertegenwoordigd. Zoo denkt b.v. ook. een blad'als de Fr. Ztg. over hem, die in hem, na de ontwikkeling, die de Duitsche sociaal-democratie sinds den oorlog heeft meegemaakt, minder een vertegenwoordiger van het revolutionaire Marxisme ziet dan wp'. iemand, die don weg heeft gewezen naar eon vrijer staatsvorm en sociale hervormingen. Overigens is hij nog al radicaal begonnen. De jeugd van Bernstein viel in den tijd van de socialistenwet. Hij werd uit het land ge zet en leidde te Zurich de „Sozialdemokral', het eenige orgaan in de Duitsche taal, dat onder de omstandigheden van dion tijd openlijk den strijd kon voeren ten gunste van de proletarische emancipatie. Zijn pen was nog al puntig en het gevolg daarvan was, dat hij ook van de Zwitsersche cverhe den bevel kreeg zijn biezen te pakken. Hij begaf zich daarop naar Londen, waar hij verscheidene jaren bleef. De toenemende vertrouwdheid met de toestanden in Enge land, waar het denkbeeld van den revolu tionairen klassestrljd al vele decennia vroe ger overwonnen was, bracht hem geloide- lijkweg tot een herziene Dolitieke opvatting, die meer rekening hield met de bestaande werkelijkheid. Zijn veranderde toonaard wekte opzien en de Duitsche regeering bezat onder hot kanselierschap van Bülow inzicht genoeg om den vroegeren balling terug te roepen Zijn terugkeer gaf in het. sociaal-democra- tisobe kamp aanleiding tot de bekende kib belarljen tusschen de rechtgeloovige» en de revisionisten. Bernstein's hoop echter, dat het vrijzinnig zich orienteerende „Bürger turn" en de tot wettelijke samenwerking be sloten arbeiders samen zouden gaan om als één man allereerst de onmogelijke politieke toestanden te veranderen en een pnrlemen taire constitutie naderbij te brengen, ging niet in vervulling. De burgerlijke democra ten bereikteg echter dit doel evenmin De reactiopaire ophitsers en de op imperialis me aansturende militairen vernietigden de laatste kans op een binnenlandsche verzoe ning vóór de door Bebel zoo lang voorspel de „grosse Kladderadatsch". terwijl bij do sociaaldemocraten, naar de Fr. Ztg. op merkt, do stompzinnige leuze, waarin ge sproken wordt van een reactionaire massa, hun oogen voor de realiteit deed sluiten. Toen de wereldoorlog uitbrak, heeft Bern stein zich niet opportunistisch in do cata strophe geschikt, maar de heerschende poli tiek onafhankelijk belicht. Ook was hij te verstandig en te rechtvaardig om zich bij de radicaalste personen in Duitschland zelf, die het rijk beschuldigden, aan te sluiten. Toen DuiLschlands instorting een feit werd, hield hij zich verre van de extremis ten en deed spoedig weer al zijn best om dé eenheid in zijn partij, waarin zich door de gebeurtenissen splitsingen hadden voltrok kén, te herstellen. In den nieuwen staat heeft Bernstein belangrijke dingen verricht voor de wederaanknooping der verbroken internationale betrekkingen cn in de soci aal-democratische partij zelf. die tegen woordig in Duitschland een leidende posi tie inneemt, heeft men nog verscheidene laren van zijn raad cn daad kunnen profi teeren. totdat ziekte cn ouderdom hem de actieve deelneming aan de politiek verbo den. Bernstein vertegenwoordigt als één der laatston een op het oogenblik bijna uitge storven type onder de arbeidersleiders. \anmerkelijk verschilt hij van de droge, zakelijke, thans regeerende vakvereeni- gingssecretarissen; het geluk der proleta riërs heeft hij nooit louter en alleen van de loontabellen afgelezen; ja, men zou hem er van kunnen verdenken, dat hij zooals de eene of andere oude liberaal niet alleen aan de massa gelooft, maar ook aan de waarde van 't individu. Zelf spruit hij voort uit de oude Berlijnscbe kleine burgerij, die zich. na harde ontberingen, omhoog wist to wor stelen, en 'n betere levonspositie en 'n groo- ter ontwikkeling verwierf. Zijn vader was machinist op een treinlocomotief, een oom van hem was de eens zeer bekende volks- boeken-Bernstein, wiens populaire lectuur in uitgebreiden kring natuur-wetenschap pelijke kennis heeft verspreid. Eduard Bernstein's eigen litteraire werkzaamheid was vruchtbaar en bevat voor den ouderen tijd der arbeidersbeweging belangrijk bron nenmateriaal. De opneming in 7 Duitsche rijk ter sprake gebracht Vergelijk inzake de sancties? SLUITING DER PARIJSCHE THEATERS. Parijs, 7 Jan. (V.D.) in een Maandag ge houden vergadering van theaterdirecteuren te Parijs werd gesloten alle theaters als protest tegen de belastingen op een nog nader vast te stellen dag te sluiten. Londen, 7 Jan. (V.D.) Do diplomatieke medewerker van de Daily Telegraph meldt in verband met de besprekingen op de twee- 1c Haagsche conferentie, dat aan Oosten rijk in verband met den benarden finan- tieelen toestand van dit land een morato rium voor den tijd van twintig jaar zal wor den toegestaan. Daarna zal kunnen worden vastgesteld, of Oostenrijk als zelfstandige staat levens vatbaarheid heeft cn in staat is een kleine schadevergoeding to betalen, of dat Oosten rijk in tusschen in liet Duitsche rijk zal wor- en opgenomen. In dit geval zou in ver pand met de hierdoor ontstane versterking an het Duitsche economische leven een zekere verhooging van de Duitsche quota mogelijk zijn. Londen. 7 Jan. (V.D.) De berichten in do ochtendbladen uit den Haag zijn onge veer eensluidend, zoowel ten opzichte van de onderhandelingen over de vaststelling an den termijn der betalingen als in de zaak der oostelijke schadevergoedingen. De '.•erokcningcn van het verschil der betalin gen in het midden of op het einde der maand loopen van 250.000 tot 400.000 pond aterling per jaar Dit bedrag, merkt dc Ti mes cp. is, gezien de totale bedragen der regeling, zeer klein, doch 250.000 pond ster ling-zijn toch 230.000 pond sterling. Ten opzichte van dc uitnoodiging aan dr. Schacht, om naar Den Haag te komen en de aangekondigde komst var. dr. Kastl wordt de vraag gesteld, of dit een teeken moet worden geacht van tegemoetkoming of van ?ierkerc.oppositio dor Duitschers. De Times én de Daily Herald zijn van mcening, dat de Duitsrh-Fransche besprekingen inzake de sancties tot eert compromis zullen leiden, dat beide partijen bevredigt. De Daily Herald merkt hlejbij ironisch op, dat dit compro mis wel in Frankrijk zoo cn in Duitschland anders uitgelegd zal kunnen worden. De Times constateert, dat art. 430 van het verdrag van Versailles naar de meening \nn alle verstandige kringen voor de toe- uomst geen beteekenis meer heeft, al word' in extremistische Fransche kringen ge tracht hot artikel van toepassing'te kunnen brengen, wanneer zou blijken, dat het Youngplan niet ten uitvoer is te leggen. Een beschouwing van Parti- nax over de voorgestelde stramaatrcgolec. Parijs. 7 Jan. (V.D.) Perlinax schrijft in de Echo de Paris, dat hij reden heeft om aan to nemen, dat de door de Fransche de legatie voorgestelde sanctieformule niét naar den zin der Duitschers is. De formule is lieer eenvoudig. Er wordt slechts in ge zegd, dat na afloop van een moratorium van twee jaar het Internationale Gerechtshof of een ander rechtscollege het recht heeft een evcntuecle tekortkoming van Du'tschland vast te stellen en dat Duitschland do rech ten van zijn schuldeischcrs op het verdrag van Versailles en later tot stand gekomen internationale verdragen erkent. Juridisch heeft deze uitdrukking geen groote betee kenis. Een moratoriumkwestlc. Hedenochtend hebben de zes uitnoodigen- de mogendheden vergaderd en de kwestie van het transfermoratorium besproken. Naar minister Curtius aan het einde de zer zitting mededeelde, ging het over de vraag, of Duitschland verplicht zou zijn bij het beëindigen van een mdLatorhim de go heelc uitgestelde som ineens te voldoen dan wel de gelegenheid zou h.ebbcn deze som geleidelijk in maandclijksche betalingen in te halen. De Duitsche delegatie vvensche raadple ging in een dergelijk geval met het comité consultatif, waartegen de anderen zich ver zetten, aangezien naar hun mecning de taak van het comité een andere is. De besprekingen zijn niet geëindigd er. worden hedennamiddag om 3 uur voortge zet Een Amerlkaanscho zienswijze. Berlijn, 7 Jan. (II.N.) Naar een Ber- lijnsch nieuwsagentschap uit New York ver neemt, is men in WoUstrcet van opvatting, dat art. .1 van dc Duitsch-Amerikaansche oveieenkomst Duitschland wel moreel het «-echt geeft om de Fransche eischen voor het toopassen van sancties, indien Duitsch land in gebreke mocht blijven, te venver- pen, doch men ontkent, dat de plaatsing van de Duitscho schadevergoedingsobligaties op de Amcriknansche markt daarvan afhanke lijk zou zijn. dat deze eischen komen tc ver vallen. Overigens is het Amerikaansche con sortium voor het overnemen der obligaties nog niet geheel gevormd. Indien minister Curtius dus van een Araerikaansch verzet tegen de mogelijkheid van sancties spreekt, doelt hij waarschijnlijk op de betoogen der Araorikaansche bankiers van 1924, toen de strijd om het Roergebied een gevaar voor len verkoop der Dawes-obligatics dreigdo te worden Jaspar naar Brussel en Tar- dieu naar Parijs. Brussel, 6 Jan. (V.D.) Minister-presi dent Jaspar zal Woensdag uit den Haag naar Brussel reizen, Jcneindc de officieele commissie te benoemen, die het probleem hcstudceren moet, waardoor een kabinets crisis zou kunnen ontstaan. Jaspar zal te vens een kabinctszilting houden. In offi cieele kringen is men vol vertrouwen over den afloop van de Haagsche conferentie. Parijs, 7 Jah. (V.D.) Naar uit Den Haag gemeld wordt, is de Fransche minister president Tardicu voornemens 13 Januari des avonds uit Den Haag to vertrekken om zich naar Parijs te begeven cn de -Verkie zing van het bureau van de Kamer bij te wonen. Indien de conferentie to Den Haag /oor dien datum niet is geëindigd, zal Tnr- lieu voor de onderteekening van de over eenkomst naar den Kaag terugkecren. De gasten op de thé. Op de thé, welke Zondag door 'gravin van Lyndon van San den burg werd gegeven, wa ren behalve de reeds genoemden o.a. nog aanwezig de Fransche minister Loucheur, le minister van buitenlandsche zaken van Zuid-Slavië, dc heer Marinkovitsj, de beide Bulgaarschc ministers Boerof en Molof, de Hongaarsche minister van buitenlandsche zaken Walko, de „observer" van de Ver Staten, de heer Wilson en do minister van staat rar. Th. Heemskerk- Oostenrijk vermocht zijn be vrijding. van dc hcr- siel-hfjojingen In tegenwoordigheid van eenige leden der Oosteririjksche delegatie en van den Oostenrijkschen gezant tc 's Gravenhage, heeft de eerste Oostcnrijksche gedelegeer de ter Haagsche conferentie, de bondskan selier dr. Schober, gistermiddag in het ho tel Bellevuo een persconferentie gegeven betreffende het doel, dat de Oostenrijksche delegatie te 's Gravenhage nastreeft. Hij herinnerde eraan, dat Oostenrijk in afzonderlijke besprekingen te Parijs na het eerste gedeelte der Haagsche conferentie getracht heeft, zijn economische en finan- cieele vrijheid te herkrijgen. Niettegen staande de tegemoetkomende houding van verschillende mogendheden, is dit te Pa rijs niet volkomen gelukt, zoodat de gehee- le beslissing naar Den Haag is verlegd. Nu verwacht Oostenrijk van deze confe rentie vóór alles zijn bevrijding van de herstelschulden en een volledige liquidatie van het verleden, welke het Oostenrijk zal mogelijk maken, zonder moeilijkheden vol komen vrij tc zijn bijvoorbeeld om een lec- ning te sluiten. Wanneer thans Oostenrijk voor zijn kapitaalbehoeften een leening noo- dig heeft, moet het alle crediteurstaten om vergunning dairtoe vragen cn zonder de toestemming van alle kan de leening niet worden uitgegeven. Natuurlijk verloopt hiermede zeer veel tijd. Bij de laatste lee- nrng voor kapit-aalsdoeleinden. die Oosten rijk wilde sluiten, heeft dit ZVj jaar ge duurd. Het épreekt vanzelf, dat de kapitaalbe zitters niet op Oostenrijk kunnen wachten, en wanneer de heele cirkel is doorloopen cn alle toestemmingen zijn afgekomen, dan is de geldmarkt zoodanig gesteld, dat er op aannemelijke voorwaarden geen geld voor Oostenrijk meer te krijgen is. Wie de economische opleving van Oosten rijk wenscht, moet er dan ook voor zijn, dat Oostenrijk vrij is om thans. 11 jaren na het sluiten van den vrede, zich te vor men tot een 6taat, die zijn ftnincieélë ver plichtingen 6ind3 den oorlog punctueel ver vuld en een relief-overeenkomst geteekend heeft, waardoor het zich verplichtte, die bijdragen, welke na den oorlog uitmensch- Levendheid aan Oostenrijk zijn verstrekt, toen de honger in het land was, in jaar- lijksche termijnen terug te betalen. Daartoe heeft het tot 196S verplichtingen op zich genomen, die stipt worden nage komen. Daarnaast kan Oostenrijk echter geen verdere verplichtingen op zich ne men. Wij hebben hier in den Haag, zoo zeide dr. Schober, een vriendelijke ont vangst gevonden, ook bij die staten, die meenen, dat zij nog iets van ons moeten krijgen. Wij hopen, dat het aan het gemeen schappelijk streven van allo betrokken sta ten, ook van die, welke meenen nog iets van ons te vorderen te hebben, zal geluk ken deze kwestie in Den Haag in der minne te regelen. De staat, door spreker vertegenwoor digd, heeft kort geleden een krachtproef doorstaan, welke de buitengewone belang- TEL. 852 - LANGESTRAAT 43 Moderne modellen stelling van het buitenland voor Oosten rijk ten volle heeft gerechtvaardigd. Uit de buitenlandsche pers heeft spreker uit die dogen gezien, hoe bezorgd de open bare meening zich over Oostenrijk maak te. Maar door zijjn grondwetsherziening heeft Oostenrijk bewezen, dat het Oosten rijksche volk in staat ls, zijn zaken zelf standig te regelen. Anders ware het bij de partijtwisten iu het parlement onmogelijk geweest, dat deze nieuwe grondwet, die een geheel nieuwen toestand schept, was tot stand gekomen. Tot dusver regeerden in Oostenrijk alleen fiet parlement en de po litieke partijen. Thans zijn aan den pre sident, die tot dusver slechts formeele be voegdheden bezat, eenstemmig ook rechten toegekend: het recht tot bijeenroeping, slui ting en ontbinding van het parlement, ja zelfs het maken van een noodverordening. Wanneer het parlement eenige aangelegen heid niet snel kan afdoen, kan de president met kracht van wet voorschriften geven. Naar aanleiding van dit laatste recht heeft spreker van veel vrienden uit het buitenland, ja zélfs van uit Amerika brie ven gekregen, waarin hem gevraagd werd: Hoe kunt ge er toe komen een noodveror- deningsrecht. te scheppen? Spreker heeft met de beantwoording van die brieven ge wacht tot de grondwet onderdak was en kon hun toen mededeelcn, dat het Oosten rijksche volk getoond had, de wenschclijk- heid hiervan volkomen te begrijpen en dat de oppositie vertrouwde, dat dit recht op practische wijze zou worden toegepast. Zoo is in Oostenrijk een atmosfeer ge schapen, die een vreedzame ontwikkeling van Oostenrijk verzekerd heeft en zulks in overeenstemming met alle politieke par tijen. Moge, zoo eindigde dr. Schober, voor ons dit binoenlindsche succes een goed omen zijn voor het hier te bereiken resul taat, waardoor wjj datgene hopen te ver krijgen, wat wij als 11 jaren lang gedul dige natie meenen verdiend te hebben WEERBERICHT. Hoogste barometerstand: 770.9 t e Ween en. Hoogste barometerstand: 732.9 te Seijdisfjord. Verwachting: Meest matige Z. tot Z. W. wind, aanvankelijk betrok ken, later half tot zwaar be wolkt, aanvankelijk eenige regen, weinig verandering in temperatuur. lANGESTRAAT 49-51. TEL. 190 TUMULT IN DEN BERLIJNSCHEN GEMEENTERAAD. Berlijn, 7 Jan. (V.D.) Voor de buiten gewone zitting van den Berlijnschen ge meenteraid, welke hedenmiddag gehouden werd, waren wederom uitgebreide politie maatregelen getroffen. De communisten eischten onmiddellijke verwijdering van de -n het raadhuis geconcentreerde Schupo's. Reeds bij de verkiezing van den voorzitter begonnen zij de kreet: „Eerst de politie er uit!" aan te heffen. Er ontstond een zoo danig tumult, dat de zitting opgeheven moest worden. „AIYIICITIA" Vrijdag 10 Januari, 8 uur LIED ER AVOND Aan den vleugel GEZA FRID Kaarten f 2.(rechten Inbegr.) Pianomag. R.v.d.Burg, Arnhem9chestr. Zeven uitgesteld of naar de experts vermezen 'sGravenliagc, 7 Jjm. Omtrent de heden gehouden bijeenkomst van de com missie voor het Duitsche henstelvraagstuk werd van Fransche zijde medegedeeld, dat in de eerste plaats weder behandeld is de vraag op welke wijze bij den afloop van een moratorium Duitschland aan zijn ver plichtingen zou moeten voldoen.# Curtius heeft medegedeeld, ,dat hij hieromtrent zijn experts wenschte te raadplegen en dat hij Donderdag nieuwe voorstellen zou doén. Vervolgens is behandeld de kwestie van de Duitsch-Amerikaansche overeenkomst, voor zoover deze verband houdt met het plan-Young. Tafïïieu heeft voorgesteld een bepaling daaron^rent, in het protocol op to nemen, wairmede men zich heeft vereenigd. Vervolgens is de kwestie behan deld van de inkomsten, die voor bepaalde doeleinden zijn aangewezen. In verband hiermede is een groote discussie ontstaan over het negatief pandrecht, waaromtrent de deskundigen te Parijs een clausule had den geformuleerd. Van Duitsche zijde werd beweerd, dat daardoor verandering werd gebracht in het plan-Young, hetgeen door Snowden is bestreden. Nadat hierover nog langdurig van ge dachten was gewisseld, heeft Snowden voorgesteld de kwestie naar de juristen te verwijzen. Dit voorstel, ondersteund door Jaspar, is aangenomen. Vervolgens zijn eenige kwesties behandeld, de spoorwegen betreffende, te weten de stortingen van de Reichsbahn en de datum, waarop dc con cessie zal zijn verstreken, waaromtrent be paald is, dat dit tijdstip 15 maanden vroe ger zal zijn, dan de duur van het Young plan. Tardieu heeft hieromtrent een na dere redactie aangegeven. Nog is een uitvoerige discussie gevoerd over de vraag op welke wijze het toezicht zal worden uitgeoefend op de tarieven der Duitsche spoorwegen. Deze discussie is nog niet afgeloopen. Men heeft n.l. ten slotte besloten, dat men de Duitschers in de gelegenheid zou stellen hun deskundi gen daarover morgen te raadplegen en een redactie te doen voorstellen. Hierop is de kwestie van de liquidatie van het verleden besproken en het speciale dépót voor Duitschland is de Bank. Mol- denhaucr hoeft gevraagd deze zaken uit te stellen. Dc discussie hierover zal Donder dag 11 uur worden voortgezet De balans opgemaakt. Sinds gisterochtend zijn dus de volgende vraagstukken - behandeld: le. de opneming in het protocol van een volledige regeling der herstelbetalingen. Hierover is men het eens geworden. 2e. de datum van de betaling van de verschuldigde termijnen. Deze zaak is naar de deskundigen verwezen. 3e. de stabilisatie van de rijksmark. Hier over is men het eens geworden. ie. de inwerkingtreding van het nieuwe plan. Dit punt is vervallen. 5e. het moratorium. •4. de maatregelen, welke genomen .moe ten worden vóór een moratorium. Deze zaak is naar de experts verwezen. b. de betaling van de achterstallige be dragen na het moratorium. Hierover zul len de Duitsche gedelegeerden het Rijkska- binet raadplegen. 6e. de Duitsch-AmerLkaansche overeen komst. Dit punt is geregeld. 7e. de kwestie van het negatief pand- rechL Deze zaak is naar de juristen ver wezen. 1,8e. de 6lorting der betalingen van de Duit sche spoorwegen. Dit punt is naar experts verwezen. 9e. de dur van de concessie. Dit punt is op bevredigende wijze geregeld. 10e. het recht om de tarieven te regelen. Naar de experts verwezen. 11e. De liquidatie van het verleden. Even eens verwezen. Er zijn dus thans reeds i vraagstukken geregeld. De overige zijn uitgesteld of ver wezen naar de experts. Men heeft, zoo is de indruk in de Fran- scko kringen, goed gewerkt, terwijl de stemming steeds vriendschapelijk bleef. Zooals reeds is gemeld, is Briand voor nemens Vrijdag te vertrekken, terwijl Tar dieu en Loucheur hopen in 6taat te zijn den volgenden Dinsdag te vertrekken. Of dit mogelijk zal zijn hangt uit den aard af van het verder verloop dér. werkzaam heden.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1930 | | pagina 1