DE EEMLANDED Groote Winter-Oprui ming. Woensdag 15 Januari 1930 28e Jaargang No. 167 BUiTENLANDSCH OVERZICHT SCHACHT VERKLAART ZICH NADER HIJ VERLANGT GEEN BEDREIGINGEN Bescherming van valuta en crediet BUITENLAND EEN DRIETAL VRAGEN Geen vrees voor sabotage WILLEM GROENHUIZEN Gouden- en Zilverenwerken. Fa. L. Luycx en Zn. HETWEICHSEL WATER VERGIFTIGD Groote sterfte van visschen AMERSFÖORTSCH DAGBLAD ABOMHEMEWTSPRUS per 3 —mdca voor Amersfoort f 2.10, per maand i 0.75, per wee* (act gratis vemkertag tegea ongdokktn) f 0.17Vr Binnealand franco per port per 3 mande» f J.-. Afzonderlijke nammen f 0.05. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 515 UITGAVE: VALKHOFF C2 PRUS DER ADVERTENTIEN «»-•«■* m.n i«Iks regel tif f0.25. Ltefdadlgheidf-advcrtenUêa voor cc belft van den pcfa. - Kldne AdvertenUfa JCEÏTJES" bfl voornltbetallng 1-5 rtgeli 50 cant, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer extra f 0.05 Bet netelige vTaagstnk der werkloosheid in Engeland. Minister Thomas' contact mot linancieele kringen. Rationalisoering der Engel- scho nijverheid. Dezer dagen hebben wij bericht, dat de Engelsche Labour-minister Thomas, op wiens schouders dc zware taak rust het ■pook der werkloosheid op do vlucht te jagen, te kennen heeft gegeven zij het door meer of minder vage aanduidingen dat de city bereid is de Britsche nijverheid in financieel opzicht bij te springen. Achter deze verklaringen schijnt echter veel meer te steken dan men op het eerste gezicht wel vermoedt. Zondag bevatten 'de Engelsche bladon althans \erdere berich ten, waaruit, indien de pers goed is inge licht, valt op to maken, dat men heeft te doen met een zeer belangrijke aangelegen heid. De betrekkingen tusschen de financieele wereld en dc industrie in Engeland zijn, zooals men weet, lang niet zoo nauw als bijvoorbeeld in Duitschland.daar de ban ken en industrieën in de meeste gevallen niet direct met elkaar gelieerd zijn. By de financiering van den industriëelen ar beid en bij de reconstructicpogingen is ge bleken, dat de industrie, die meermalen toch reeds buitengewoon grooto bedragen had opgenomen, bij haar nieuwe financi eele behoeften niet bereid was den geld schieters toezeggingen te doen op het stuk der reconstructie. Op grond van het door minister Thomas in overweging genomen plan zal getracht worden aan den ecnen kant de finan cieele krachten der afzonderlijke instellin gen te bewegen tot een gemeenschappelijk optreden, aan den anderen kant de moge lijkheid te scheppen, dat bij het verleenen van credicten een rationalisecring der be drijven formeel tot plicht wordt gesteld. Aangezien de mogelijkheden der banken, wanneer zij bij het financieren der takken van industrie individueel te werk gaan, op het oogenblik met betrekking tot reeds toe gestane credicten vrij beperkt zijn, denkt men eraan het aanzijn te geven aan een centrale organisatie, waarbij dë Bank van Engeland een leidende en toezicht uitoe fende positie zal verkrijgen en waarin de voornaamste financiers en industrieelcn zullen samenwerken. Dc beslissing der Rijksbank afhankelijk van hel resultaat der conferentie De financieele kracht, die op deze wijze beschikbaar komt, zal gebruikt worden om die afzonderlijke takken van industrie en induslricelc concerns to helpen, welke ervoor te vinden zijn tot een grootscheep- sche rationaliseering over te gaan. Het woord „rationaliseering" moet in den ruimst mogelijken zin worden opgevat Er moet bovenal onder worden begrepen de aaneensluiting van bedrijven alsmede het opdoeken van bedrijven, die slecht gaan of waar geen perspectief in zit; verder zul len alle directeuren, die overbodig zijn en die nog oudergewoonte in grooten getale als een last op de boards drukken, op zij wor den gezet. Deze nieuwe industricel-financieele cen trale, welke men in het leven wil roepen, zal niet alleen dc geldmiddelen verschaf fen, maar zij zal tevens advies uitbrengen over de beschikbare rationalisecringsplan- nen en vorder alle medewerking bij dc ten uitvoerlegging daarvan verleenen. Omge keerd zou zij in staat zijn op de bedrijven, die weigeren over tc gaan tot rationalisee- ring en stopzetting \an onderdeden van 't bedrijf, die niet rcndcercn, een druk uit te oefenen, door hen in den vervolge elk nieuw crediet to onthouden. De centrale instantie zal volgens den Londenschen cor respondent der Fr. Ztg. geen staatsinstel ling zijn, zooals verscheidene Labourpoli- tici gaarne zouden zien, maar een van de regeering onafhankelijke corporatie,waar bij vermoedelijk dc gouverneur der Bank van Engeland de leidende rol zal spelen. DE ACTIE DER ITAUAANSCHE RADICALEN. Par ij e, 13 Jan. (H. N.) De Fransche politie gelooft verdere bewijzen ontdekt tc hebben, dat Italiaansche anarchisten èen aanslag hadden gesmeed op den hoftrein der Belgische koninklijke familie. Bij een gearresteerd Italiaansch anarchist is een groot aantal bommen, benevens een grocte hoeveelheid anarchistische propaganda literatuur ontdekt. Ook de vrouw, die even als haar man onder valschen naam in Frankrijk leefde, is gearresteerd HET SPOO WEGCONFLICT IN MANDFJOERIJE. Een nieuw incident. Sjanghai, 13 Ja Blijkens een tele gram uit Charbin zijn de Chlneesche auto riteiten aldaar verbaasd over de activiteit y&n den nieuwen bedrljfschef vandenOost- Chineeschen spoorweg. Deze sovjetambte naar heeft n.l. alle Chineesche employé's ontslagen, die in de tusschenperiode dus jan 10 Juli *29 en voor de verzoening tus- fchen Chineoxen en Russen waren aan- 's-G avenhage, 14 Januari. Wij vernemen, dat een aantal vertegenwoordi gers van buitenlandsche bladen in 'het hoofdkwartier van den president der Duit^ sche Rijksbank hel volgende werd mede gedeeld Toen Dr. Schacht constateerde, dat er aan Duitschland nieuwo lasten werden op gelegd, die boven het Young-plan uitgaan en daarin geen rechtvaardiging vinden, schreef hij zijn memorandum, dat betoogt, dat men niet raag overgaan lot een vcr- valsching van het Young-plan. terwijl het memorandum er voorts op wijst, dat de geest van het Young-plan er een is van wederzijdscho samenwerking en dat er niet van eenigo hetzij politieke, hetzij eco nomische druk op Duitschland sprake was. Duidelijk werd in het Young-plan vastge steld, dat het herstclproblecm niet slechts Duitschland, doch alle landen aangaat en dan ook aller medewerking noodig heeft. Wat tot dusver door de politici gedaan was, achtte men in genoemd hoofdkwartier niet meer in overeenstemming rnet het Young-plan. Dc president van de Rijksbank kan, zoo vernamen wij, voor zich zelf niet de ver antwoordelijkheid aanvaarden voor het doorvoeren van het Youngplan m t de be- palingon, welke er naderhand door de po litici aan zijn toegevoegd. Wij vernamen, dat do president der Rijks bank, bewust als hij zich is van dc verant woordelijkheid, die er op de bank rust, voor zoover het binnen haar bevoegdheden ligt. voor een deugdelijk beleid ten opzichte van het bankwezen, het crediet en in het bijzonder de valuta in Duitschland. zich hierdoor heeft laten leiden. Alles wat hem bezielde, werd uitsluitend ingegeven door het verlangen dc gezonde positie met be trekking tot valuta-, crediet-, en bankwezen te handhaven. Daarvoor tc zorgen en voor het beschermen van dc belangen van al diegenen, die hun geld op langen of korten termijn in Duitschland gestoken hebben, behecrschte het optreden van den presi dent van de Rijksbank. Men gaf ons te verstaan, dat als de Rijks bank, zooals in het Young-plan voorzien is, in do internationale herstelbank zal moeten deelnemen en als de president van dc Rijksbank lid zou moeten worden van het directorium, de Rijksbank en de presi dent dit alleen zouden kunnen aanvaarden, als beide de overtuiging hadden, datde internationale herstelbank op een gezonden basis gegrondvest zou zijn. Er \icl niet te denken aan cenigc deelneming van dc Rijksbank in de herstelbank en aan ccnig partnership en het innemen van een leiden de positie door haar president in het be stuur ian de herstelbank. indien Duitsch land de Rijksbank en haar president niet als vrije partners en op voet van volkomen gelijkheid zouden worden ontvangen. Van een vrijwillig aangaan van zulk een partnership kan geen sprake wezen, tenzij men de overtuiging kon hebben, dat het te sluiten contract inderdaad uit een moreel oogpunt in orde was cn de herstelbank op oen gezond en zedelijk beginsel gegrond vest was. Hieraan, zoo zeide men ons, vol deed niet, wat de politici thans wilden doen. Men wees er op, hoe tien jaren na den oorlog Duitsche particuliere eigendommen den eigenaars waren ontnomen, terwijl de ze die eigendommen \olgens de woorden cn meer nog volgens de geest van het Young- plan hadden moeten terug krijgen. Terwijl internationale bankzaken op de voet van onderling vertrouwen ondernomen moesten worden, nam men particuliere eigendom men van den anderen partner af. Als men heeft een vrijwillig compagnonschap, waar bij de een kan dqen wat hij wil en de an dere niet, dan kon men dat geen compag- nongschap op voet van gelijkheid noemen. Schacht's standpunt. Het standpunt van den president der Rijksbank moet, naar wij vernemen, aldus worden samengevat, dat hij nooit bereid is een overeenkomst met iemand aan te gaan als de andere denkt, dat hij do overeen komst wellicht zal schenden. Hij verlangt vertrouwen van den ander en geen bedrei gingen. Onder dc omstandigheden, dio zich sinds de vaststelling van het Young-plan te Parijs hadden voorgedaan, had het direc torium de Rijksbank met algemeene stem men besloten den voorzitter van het orga nisatie comité van de Intern. Herstelbank te verwittigen, dat dc Rijksbank omtrent een eventueel deelnemen aan de herstel bank slechts een besluit zou kunnen nemen nadat de bank zou kunnen overzien wat het resultaaat der Haagscho confcrontie was De Rijksbank zeide dus op dit oogenblik niet, dat zij wel of dat zij niet wenscht deel te nemen, doch zij had alleen te verstaan gegeven, haar beslissing afhankelijk te ma ken van den afloop der conferentie. Wij vernamen verder nog, dat de verant woordelijkheid, welke de Rijksbank even tueel niet zou willen aanvaarden, onder meer zou betreffen do uitgifte van zekere leeningen door do herstelbank, waarmede men toch oen bepaalde verantwoordelijk heid op zich neemt cn nu scheon de presi dent der Rijksbank dio ecnigszins het verlahgen koestert de politici te beïnvloe den tc mecnen, dat hij als bankier zijn cliënten nooit zou kunnen aanraden aan deden to koopen, waaraan sancties vast zitten. Wanneer in Duitschland oen wet tot stand komt, die deelneming van de Rijks bank aan de Herstelbank verplicht maakt, schijnt dc president van de Rijksbank van zins te zullen doen, wat elke burger be taamt. te weten do wet gehoorzamen. De definitieve beslissing. Naar wij vernemen, zal morgen de defi nitieve beslissing-omtrent den zetel van de herstelbank genomen worden, welke zetel in Bazel zal komen. Dan zal men de ver tegenwoordigers van Zwitserland officieel tot oen bespreking uitnoodigen. België zou zijn laatsten tegenstand tegen de vestiging ie Bazel opgegeven hebben. To dusver von den er nict-officieele voor-besprekingen met Dr. Bachmann plaats betreffende de kwestio van de belastingvrijheid, enz. In verband met de bier cn daar in de pers gemaakte opmerkingen, dat na het verdrag over dc Bank met Zwitserland nog wijzigingen in do kantonale wetgeving van Bazel noodig zou zijn, vestigt men er onze aandacht op, dat verdragen volgens de Zwilscrsche grondwet direct bindende kracht hebben, zoowel voor kantons als voor gemeenten. Men heeft cr zich overigens in liet kan ton Bazel ook nog van vergewist, dat geen der politieke partijen in den kantona len raad van Bazel zouden aansturen op dc aanvraag van een referendum (dat n.l. ook door een kanton kan worden aange vraagd) tegen het verdrag inzake de Bank. Er is dan ook, naar men ons van Zwitser- sche zijde verklaarde, geenszins tc ver wachten; dat er gehtuik zal worden ge maakt van dc mogelijkheid eon referendum aan te vragen voor het geval, dat het ver drag voor langer dan 15 jaren zal worden gesloten Betreffende totaalbelasting, waar borgen cn behandeling op gelijken voel G r a v eaih ag c, li Jan. Dr. Schacht heeft over de zitting der hank-experts van gisteren aan Duitsche journalisten ver klaard, dat het in het minst niet zijn be doeling was, om door zijn houding, welko men na zijn brief had moeten verwachten, eenige sabotage van de tot nu toe bereikte politieke resultaten der Hasgsche Confe rentie te plegen. Hij is m Den Haag slechts als deskundige en heeft met dc politieke vraagstukken niets uit te staan. Zijn brief, waarvan de Duitsche delegatie voorloopig geweten heeft, is niet met hom besproken geworden. Over dien brief kan hij geen gedetailleerde opmerkingen maken Het is intusschen juist, dat de brief drie vragen bevatte, aangaande: 1. de totaal belasting, 2. de moreele waarborgen van de Duitsche particuliere eigenaars, 3. de moreele behandeling op gelijken voet van de Duitschers zonder eenige nieuwe beves tiging van bet sanctierecht. Wanneer het aanroeren van deze vragen reeds politiek genoemd wordt, dan kon hij er zich slechts over verheugen, dat zij ten minste eenmaal ter gelegenheid van de Haagsche Conferentie ter sprako zijn ge bracht. Zijn standpunt bij de beraadslagingen der commissie werd uitsluitend bepaald door do overweging, dat het hier slechts gaat om een zaak, waarbij moet worden vastgesteld of de moreele grondslag vast staat. Aan oen zaak, welker moreele grond slagen niet als draagkrachtig beschouwd kunnen worden, kunnen nóch hij nóch de Rijksbank deelnemen, tenminste niet vrij willig. De deelneming van andere Duitsche ban ken dan de Rijksbank zal geheel afhangen van het vertrouwen, dat deze firma's ge nieten. Daartegen zal hij in geen enkel op zicht sabotage plegen, zooals van hem ver ondersteld is, want hij was te zeer over tuigd van zijn plichten als staatsburger. Op een vraag of hij zijn ontslag zou ne men wanneer zijn eischen niet werden in gewilligd, verklaarde hij: Logisch gesproken treed ik slechts af wanneer ik het stellige gevoel heb onjuist te hebben gehandeld, maar ik zal niet af treden als dat eenigen hoeren past. De lei ding der Rijksbank on de verantwoordelijk heid voor haar houding is mij door Duit sche Rijkswet en internationale afspraken opgelegd, zonder dat ik daar iets aan doen Langestraat 43 Het juiste adres voor Uw TEL. 852. kan. Ik zal deze verantwoordelijkheid niet afwegen en mij daaraan niet door de vlucht onttrekken. Het vertrouwen in de finan ciën, het crediet cn de muntpolitiek van de Rijksbank kan naar mijn inzicht slechts verhoogd worden als men ziet, dat de Rijks bank aan een zaak, welker morcelen grond slag zij niet juist acht, niet meewerkt. Over de politieke zijde van de kwestie wilde de heer Schacht zich niet uitlaten. De houding der Duitsche dele gatie goedgekeurd. Het Rijkskabinet heeft zich in zijn zitting \an Dinsdag bezig gehouden met den stand van de onderhandelingen te Den Haag en heeft, voorzoover de resultaten bekend zijn, dc houding van de Duitsche delegatie goed gekeurd. Nadat dc rijksregeenng in overleg met den president van de Rijksbank de Reichs- kredit Gescllschaft en de Pruisische Staats bank verzocht heeft in de plaats van de Rijksbank voorloopig als stichters van de Bank voor Internationale Betalingen op te treden, hebben deze banken zich daartoe bereid verklaard. Tot het voeren van de noodigc onderhandelingen vertrekken nog hedenavond de heeren Ritschcr cn presi dent Schroeder naar Den Haag. Intusschen heeft de Duitsche delegatie nog eens overwogen of het niet mogelijk was de Rijksbank door een wet tot deelne ming te dwingen en zij heeft dr. Schacht gevraagd wat hij In dat geval doen zou. Deze heeft daarop geantwoord, dat hij de wet loyaal zou naleven. Morgen zal de Duitsche delegatie voor stellen deze verplichting der Rijksbank in het slotprotocol op te nomen. Bij aanne ming van het Youngplan door den Duit- schen Rijksdag wordt zij dan zonder meer wet. Het desbetreffende stuk zou reeds hedenavond aan den voorzitter, den heer Jaspar, worden toegezonden. De onderhandelingen met de beide ban ken. die de Rijksbank zouden vervangen, zijn hierdoor voorloopig overbodig gewor den. Men laat echter do beide directeuren toch overkomen, om hen als deskundigen te raadplegen cn ook om, wanneer nieuwe moeilijkheden mochten rijzen, onmiddellijk met hen te kunnen spreken. WEERBERICHT. Hoogste barometerstand: 767.7 te We enen. Laagste barometerstand: 7-43.8 te Rost. Verwachting tot den avond van 16 Januari: Matige tot krachtige Z. W„ later afnemende en krimpen de wind, zwaar bewolkt of be trokken, later tijdelijk opkla rend, aanvankelijk nog kans op regen, daling van tempe ratuur. NIEUWTJES VAN DE CONFERENTIE In een Duitsche persconferentie is moege- deeld, dat de zes uitn radigende mogendhe den hedenochtend te 11.45 de Duitsche her stelkwesties zullen bespreken, in het bij zonder betreffende de mobilisatie der Duit sche schulden. Gisteravond reeds hebben Chéron en Molden'-auer gesproken. Waar schijnlijk zal een gentleman's agreement worden gesloten voor korten tijd. Men ge looft, dat hedenavond alles geregeld zal zijn. Donderdag zal het den kleinen staten worden voorgelegd en Zaterdag kan waar schijnlijk de slotzitting plaats hebben. Inzake de oostelijke vraagstukken schiet men niet slecht op. Het is nog een vraag of de onderteekening van het protocol af hankelijk zal zijn van de oplossing van al deze vraagstukken. De 6anctiek\vestie is geregeld. Heden avond zal waarschijnlijk de tekst bekend gemaakt kunnen worden. Naar in conferentiekringen verluidde, zou de Duitsche gedelegeerde dr. Schaef- fer naar Berlijn zijn vertrokken om bespre kingen te voeren met de Seehandlung en de Kreditgesellschaft over deelneming in het kapitaal der Internationale Bank in plaats van de Reichsbank. De president van de conferentie de heer Jaspar biedt in het hotel Witte Brug op Donderdag 16 dezer een groot noenmaal aan, waaraan ook verschillende Neder- landsche autoriteiten met hun dames zul len deelnemen. In de Fransche kabinetszitting hebben Tardieu en Loucheur verslag uitgebracht van het verloop der onderhandelingen te Den Haag. Tardieu schilderde den gang van zaken ter Haagsche conferentie vanaf den derden Januari en Loucheur gaf een overzicht van de besprekingen in de her stelcommissie voor Oost-Europa. Met al gemeene stemmen keurös de ministerraad de houding der Fransche delegatie goed en wenschte haar geluk met de tot nog toe behaalde resultaten. LANGESTRAAT 49-51. - TEL. 190 Vergiftige zuren in de rivier terecht gekomen Warschau, 14 Jan. (V. D.) De Pool- sche ochtendbladen slaan alarm tegen een groot gevaar, dat Warschau zou bedreigen, n.l. vergiftiging. In den afgeloopen nacht n.l. een reusachtig reservoir van de Poolsche chemischo nitraatfabriek gespron gen on 16.000 liter van een vergiftig zuur zijn in de rivier de Czarna terecht geko men. De Czarna mondt uit in een zijrivier van de Weichscl, de Piliza, die weer uit mondt in den bovenloop van don Weich- sel. In de Czarna en in de Piliza waren reeds kort, nadat het zuur in het water terecht, was gekomen, alle visschen ge dood. De oeverbewoners hebben de drijven de visschen verzameld en aan handelaars verkocht, die ze naar Lodz brengen. De politie en de gezondheidsdienst heb ben maatregelen getroffen om de bevolking to waarschuwen tegen de consumptie van deze visch cn tegen het gebruik van rivier water. De visschen zullen in beslag wor den genomen. Het onderzoek heeft uitge wezen, dat het springen van het reservoir van de nitraatfabriek door misdadigen op zet is veroorzaakt. Aangezien de water voorziening van Warschau uit den Weich scl het drinkwater betreft, heeft het mi nisterie van binnenlandschc zaken bevo len, dat. de filtreerstations den toevoer van water naar de Warschausche waterleiding stop moeten zetten. Voorloopig zal de wa tervoorziening van Warschau uit den re serve-watervoorraad geschieden. Het ver giftigde water van don Weichsel zal vol gens deskundigen hedenmiddag tegen drie uur Warschau bereiken en met een stroomsnelheid van ongeveer een meter per seconde in ruim drie uur tijds af vloeien. BESSEDOFSKI VERWEERT ZICH. Parijs, 14 Jan. (H. N.) De vroegere Russische gezantechapsraad Bessedofski verdedigt zich in een Fransch blad tegen het verwijt van verduistering, dat bij zijn proces te Moskou tegen hem is gericht. Hij verklaart, dat hij het bedrag van 5000, waarvan sprake is, heeft uitgegeven voor de Russische propaganda in Frankrijk cn de bewijzen daarvoor bezit. ROOFOVERVAL OP EEN GIROKANTOOR. Beu then, 13 Jan. (V.D.) Maandagmiddag hebben vijf jonge mannen een roofoverval gepleegd op het stadsgirokantoor in Ross- borg. Zij bedreigden de beide ambtenamen met revolvers en bevalen hun zich plat op den grond uit te strekken. Terwijl dc amb tenaren door drie revolvers in bedwang werden gehouden maakten de beide an deren zich meester van een bedrag van 2000 Mark. Een grooter bedrag, dat op een ande re tafel lag, werd door hen niet opgemerkt. Hierop namen ze de vlucht, achtervolgd door één der ambtenaren, die met hulpge roep de politie attent maakte, welke onmid dellijk de achtervolging voortzette. Een der roovers loste een schot op zijn achtervol gers, doch toen hij bemerkte, dat hij niet meer ontkomen kon, richtte hij zijn wapen op zich zelf en joeg zich een kogel door het hoofd. Nog twee anderen werden door de politie gearresteerd. Op hen vond de politie slechts 130 Mark. Het onderzoek naar dc twee andere roovers is nog in vollen gang. GROOT PAVILJOEN VERBRAND. Geweldige schade. Londen, 14 Jan. (H. N.) Gisteravond is het groote paviljoen van den pier van Weston sur Mare door een brand ver woest. De schade bedraagt 120.000. Het gebouw kon 2000 gaston bergen.

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1930 | | pagina 1