m AMEÖSFÖÖEÏSCRDAGBIAB binnenland Inventaris-Opruiming Visitekaarten DE FAAM Woensdag 15 Januari 1930 .DE EEMLANDEü" 28e Jaargang No. 167 HET VOOROEFENINGS INSTITUUT Installatie der commissie JkN.V. COMPAGNIE LYONNAlSE^| Enorm verlaagde prijzen. G.J.VANAMERONGEN&Co. Lijstenmakerij en Kunsthande Fa. Gebrs. van Eeden LEDERWAREN ZUID-LIMBURGSCHE KANAALPROBLEMEN Wolhandel„DeConcurrent" Rede van Ir, J. Koster te Maastricht Onze Vlokkenmatrassen en Matrasstellen FEUILLETON. HET ONBEREIKBARE De male van geoefendheid moet voo hoog mogelijk morden opgevoerd s Giavenbagc, 11 J'an. De minister ynn defensie, dr. Deckers, liceft hedenmid dag geïnstalleerd de commissie-Bord, be treffende bet Vooroefeningsinstituut. In zijn installatierede wees de minister op de laak van de comrassie. tvelko zal heb ben na te gaan, welke n^tregelen zouden kunnen worden getroffen om de verschil lende opleidingen bij het Vooroefeningsin stituut van den vrij willigen landstorm zoo doeltreffend mogelijk te doen plaats vin den. Terwijl toch vóór de verkorting van den p.erste-oefeningètijd van het hoofdwapen, de infanterie, van SVS tot M maand de hou der van het bewijs van vooi geoefendheid nog tot een verblijf onder de wapenen van •1 maanden en later, ingevolge de Militie- wet van 1912, van zelfs 6 maanden was ge houden, moet thans de bij dc vooroefenin gen verkregen geoefendheid waarborg vor men, dat met 6 weken dienst bij het vaan del kan worden volstaan om den dienst plichtige de uiteindelijke geoefendheid als veldsoldaat in troep'cnvcrband te doen ver krijgen. 16 deze waarborg tot dusver verkregen? De op te leiden jonge man zal dus dc waarborgen moeten vinden, dat hij bij veel ijver en goede inspanning zijnerzijds in het instituut kon vinden datgene, waarvoor zijn aanleg en ontwikkeling het uitzicht openen: hij heeft hierop aanspraak. Van den andoren kant zou het leger er onherstelbaar nadeel van ondervinden, in dien het Vooroefeningsinstituut in zijn militaire taak tekort mocht schieten en bij het leggen van de laatste hand aan de op leiding van den soldaat on het verder be kwamen van het landstorrakadcr op on voldoende grondslagen gebouwd zou moe ien worden. De commissie zal aan deze beide hoofd lijnen van het vraagstuk haar volle aan dacht hebben te wijden. Dc voorzitter der commissie, generaal J. U. Borel, beantwoordde daarop 'e minis ters rede. Wij zijn \oJkomen doordrongen, r zoo reide generaal Borel. van het feit, dat het Vooroefeningsinstituut in ons weerstel- *el een rol van groote cn steeds toenemen de beteekenis vervult. Eveneens beseffen wij ten volle, dat het zoowel in het belang van het leger als van Ie betrokken jongelingschap is. wanneer de mate van geoefendheid, welke bij dit instituut te bereiken is, zoo hoog mogelijk kan worden opgevoerd. Ik spreek den hartgrondigen wensch uit, dat het der commissie zal mogen geluk ken, door haar voorstellen het vooroefe ningsinstituut in zijn geheelen omvang in dusdanige banen te leiden, dat ons leger met behoud van dit instituut tchslotte d i e kracht zal bereiken cn behouden, welke be schikbaar moet zijn op het oogenblik, dat onze onafhankelijkheid bedreigd zou wor den. P. OOSTERLEE VERLAAT HET ONDERWIJS. Een vooraanstaande persoonlijk heid. Men schrijft aan het Hbld.: De lieer P. Oosterlee, directeur van de Christelijke Kweekschool voor Onderwij zers op den Klokkenbcrg te Nijmegen, gaat, met hot oog op zijn gezondheidstoestand, het onderwijs verlaten, dat hij sedert 1SS2 heeft gediend. De heer Oosterlee is een markante figuur in het Christelijk onderwijs, waar hij een plaats vooraan innam, een man, in bree- den kring geacht en gezien om zijn nobele karktercigenschappen, zijn geprononceerde overtuiging, maar daarnaast toch belange loos, hulpvaardig cn van buitengewone, anderen inspireerende werkkracht. Na zijn opleiding aan den Klokkcnberg genoten te hebben, werd hij in 1382 aan deze inrichting verbonden, tot 1988 als on derwijzer en daarna, tot nu toe, als lceraar, onder-directeur en gedurende zeer vele jaren als directeur. Bn de instelling van den Onderwijsraad werd. hij daarvan lid, in welke functie hij is opgovolgd door zijn zoon, dr. A. Oosterlee to Zetten. Jarenlang was hij voorzitter van de Vereen, van Chr. Onderwijzers cn Onder wijzeressen in Nederland en van dc afd. Nijmegen van die verecniging. Van de hand van den heer Oosterlee ver schenen tal van publicaties on paedago- gisch gebied. Zoo was hij o m. een gewaar deerd medewerker van Paedagogi6che Bij dragen, Nieuwe Pacdagogischo Bijdragen, Stemmen des Tijds, Eltheto, Ons Tijdschrift enz. Voorts verschenen van zijn hahd: Alexander Vinet als Opvoeder, Geschiede nis van hot Christelijk Onderwijs, Onze op groeiende kinderen enz De tijding van zijn heengaan zal door zeer velen met leedwezen vernomen wor den, temeer daar zijn gezondheidstoestand hem hiertoe noopt DOQDEUJK ONGEVAL TE ROTTERDAM. Botterdam, li 'Jan. Gisteravond is ti-) 63-jarige Z. Vogel, gewoond (hebbend aan den Kanaalweg te Capelle, op den 's-Gravenweg door een autobus overreden toen hij den weg wilde oversteken. De man is met zware inwendige kwetsuren opge- nomon, en is per auto van den G. G. cn G. D. naar het ziekenhuis Coolsingel over gebracht. waar luj kort na aankomst over leed DE BRAND IN DE SPUISTRAAT. Brandstichting in het spel? Amsterdam. 13..JAP.. De brand. _cjic Z&- terdagmorgen in de Spuistraat bij het Spui in een achterkamer heeft plaats gehad, heeft der politie aanleiding gegeven, gezien de verdachte omstandigheden, een nauw keurig onderzoek in te stellen. Zij is tot de overtuiging gekomen, dat hier van brand stichting sprake is. Er Werden door haar sporen aangetroffen van petroleum op hou ten latten De vraag is echter nu, wie heeft den brand gesticht? Er bestaat vermoeden, dat dit niet de tegenwoordige bewoonster is, omdat deze 's nachts niet in huis is ge weest. De mogelijkheid acht de politie niet uit gesloten, dat het feit gepleegd is door een vroegeren bewoner. Deze heeft het huis verlaten nadat de vrouw, met wie hij woon de, over de Duitsche grens is gezel Men meent, dat hier wel eens wraakneming in het spel kon zijn. UTRECHTSCHEWEG 10 - TEL. 179 - AMERSFOORT groots; keuze NIÏUJVST£LïTrH33D TEN BOEKDRUKKERIJ VAN PERSIJNSTRAAT Arnh. weg 32 Tel. 1069 Omlijsten van platen en portretten. Passe partouts en ovale lijsten BILLIJKE PRIJZEN Arnhemschestraat 6 Tel 774 Het oudste adres hier ter stede RUIME KEUZE Langestraat 81 Telefoon 211 EN GROS EN DETAIL Grootste sorteering in Wol- Sajet- en Breigarens DAMES- EN KINDERKOUSEN Speciaal adres v. sterke schoolkousen de rubberproductie. Maatregelen tot verbetering. Amsterdam, 13 Jan. In de vergade ring van Nederlandsche Rubberproducen- tcn, heden bijeengeroepen door het comité- Sanders, werd op voorstel van dit comité na ampele discussie met algemeens stem men besloten: A. Overleg ie plegen met BriLscho cn an dere buitcnlandsche belanghebbenden om te komen tot verbetering der rubbei posi tie; B. 23.000 ter beschikking van het co mité tc stellen ter bestrijding zijner uitga ven, inzonderheid die. voortvloeiende uit de uitzending van gedelegeerden naar In de Ier bespreking met belanghebbenden en bevoegde autoriteiten van maatregelen om te komen tot een productieregeling, welke zoowel de onderncmings- als dc bevolkings rubber omvat. „Moeilijkheden welker ofA-yy sing mogelijk is" .Maastricht, 14 Jan. Voor de Ver ecniging van ingenieurs in Zuid-Limburg heeft ingenieur J. Koster, lid van de Eersto Kamer, gisteravond te Maastricht een rede gehouden over de Zuid-Li mburgsche ka naalproblemen. Spr begon volgons liet verslag in de Tel. met er op te wijzen, dat sinds de behande ling van liet Nederlandsch-Belgisch verdrag in de Staten-Generaal in 1926 en 1927 deze problemen meer dan vroeger op den voor grond zijn getreden. Ten onrechte heeft bij sommigen dc mecning post gevat, dat de verwerping van het verdrag voor Zuid- I-imburg een nadeel is geweest. Het is spre kers overtuiging, dat integendeel deze ver werping in het belang van een goede op lossing van het Limburgsche verkeers- vraagstuk is geweest, hetgeen hij uitvoerig toelichtte Bij evcntucele ratificatie van het ver drag zouden zich drie moeilijkheden heb ben kunnen doen gelden, die thans behoor lijk kunnen worden opgelost: le. Indien het kan aai Luik-Antvverpen buiten Nederland om zou kunnen worden gegraven en bevaarbaar werd gemaakt voor schepen van meer dan 1000 L, zou Nederland dit niet hebben kunnen vorderen voor een vak in Bclgiö van het kanaal Luik-Maas tricht, n.l. van de plaats waar het nieuwe kanaal hiervan naar het Westen afbuigt tot aan de Nederlandsche grens. 2e. Indien een kanaal van nabij Smeerna naar Antwerpen zou tot stand komen, zou Nederland niet hebben kunnen ei6chen, dat Nederlandsche schepen op de vaart Maas tricht-Antwerpen aan gelijke rechten zou den zijn onderworpen als Belgische. Dit zou zeer ten nadeelc van Nederlandsche recderijen zijn geweest en het verdrag was zoo geredigeerd, dat Nederland geen re- pressailles kon nemen. 3e. Het recht van Nederland om water uit dc Maas te tappen voor het Julianakanaal zou aanzienlijk minder geweest zijn Van deze drie bezwaren heeft het laatste door de verwerping van het verdrag zich niet laten gelden. Dc ccrslo twee, die ook thans bestaan, zullen, naar sprekers mee ning, bij den huidigen toestand heel wat gemakkelijker kunnen worden opgelost dan bij de totstandkoming van- het verdrag wan-1925 het geval-zou- zijn .gaweest- Nadere besprekingen zijn toch noodig tusschen Nederland en België in zake de vergrooting van de verbinding Luik met Maastricht en Maastricht-Antwerpcn. Bij voltooiing van het directe kanaal Luik- Antwerpen zal tevens een kortere verbin ding Maastricht-Antwerpcn geschapen zijn. Deze verbinding, gaande over Lanay of over Smeerna, eventueel over beide plaat sen, zal evenal6 dc bestaande verbinding Maastricht-Luik in het belang van beide landen vergroot moeten worden en geschikt moeten worden gemaakt \oor schepen van 1000 ton of meer. Men moet er naar streven, zeide spreker verder, do waterverbindingen in Liraburg zoo goed te krijgen als slechts mogelijk is, maar daarbij alles in de juisto verhouding te zien en daarnaar beoordeelen. Hij ver klaarde te vertrouwen, dat de Nederland sche regeering, die blijkens de laatste ge publiceerde stukken zoo voortreffelijk voor de Limburgsche belangen ie opgekomen, ook deze regeling ter gelegener tijd gemak kelijk tot stand zal brengen. troepencommando op curacao. Naar verluidt, is de kapitein der militaire politietroepen W. Antheunissen, die bij de troepen op Curacao gedetacheerd is, be stemd om op te treden als trocpencomman- dant daar ter plaatse. uit de staatscourant. Voornaamste koninklijke beslui ten nlt de Staatscourant van hedenavond. Benoemd tot secretaris van den Raad van Beroop voor de directe belastingen te Haar lem M. P. Fuhri Snethlage, directeur van de Nutsspaarbank aldaar. Op verzoek eervol ontslagen met ingang van 1 Mei 1930 L. L. D. Zuid<-fhoek, wonen- do te V 'orburg, als districts-bouwkandfge bij den rijksgebouwendienst; idem met ingang van 1 Januari 1930 W. A Dogterom, tc Zulfen, als landmeter van het karlaster. Bij koninklijk besluit is machtiging ver leend aan den commissaris der koningin in de provincie Zeeland tol hot bijeenroepen van dc Staten dier provincie in buitenge wone zitting in den loop der maand Januari of Februari 1920. uitgaven voor de werk- verschaffing. s Gravenhagc, 13 Jan. Op de schrif telijke vragen van het Tweede-Kamerlid dr. I. H. J. Vos betreffende het verstrekken van gegevens nopens de uitgaven door Rijk en gemeenten ten behoeve van de in het belang der werkloozcn getroffen maatre gelen, heeft de minister van Binnenland echo Zaken en Landbouw o.a. het volgen de geantwoord; In werkverschaffing worden in hoofdzaak de volgende soort van werken uitgevoerd: ontginning van woeste gronden, ontwate ringswerkzaamheden, aanleg en verbete ring van wegen, aanleg en verbetering van vaarwater, bebosschingswcrkzaamheden en inpolderingen. Het loon voor de tewerkge- stclden uit plattelandsgemeenten is geba seerd op een uurloon van 20 cent, met 20 verhooging bij accoordwerk. Dit loon is hooger wanneer het gemeenten betreft met een hoogeren levensstandaard. De bedra gen, welke aan de gezinnen ten goede ko men, hangen mede af van de prestaties van dc tewcrkgestclden. Volgens een op het ministerie gemaakte berekening hebben de tewerkgcstelden. af komstig uit plattelandsgemeenten, die elke week naar huis gaan. ongeveer 4.20 a 4.50 per week noodig voor koston van huisvesting enz. Als tegemoetkoming in deze kosten wordt dezen arbeiders een ver goeding toegekend van 53 cent per dag. Voor dc tewerkgcstelden uit de vier groot ste gcmccnton, die om de veertien dagen naar huis gaan, worden deze uitgaven op ongeveer 6.35 per week geraamd. Verschillende andere gegevens door den heer Vos gevraagd, kan dc minister niet verstrekken, omdat daarmede een zeer tijd- roovend cn kostbaar werk zou gemoeid zijn. De regeering moet uit zuinigheids- en nuttigheidsoverwegingen het verzamelen en publicecrcn van allerlei, gegeven binnen redelijke perken houden. ontslag bij philips. De magazijnen vol Naar de „Mrgn uit goede bron verneemt zijn er de vorige w eek bij de Philipsondcr- ncmingen weer diverse honderden arbei ders (en arbeidsters) ontslagen wegens slapte in den afzet van radio-artikelen, lampen en remtgen-apparaten. De magazij nen moeten boordevol zijn met v oo it aden. Het ontslag betreft bijna uitsluitend perso neel van buiten de stad, ongehuwden, maar ook gehuwden. Voorts verneemt het blad, dat zeer bin nenkort in coördinatie met een te Londen gevestigde fabriek, de fabricage van rönt- gen-apparatcn zal worden begonnen, in dier voege, zooals reeds geschiedde o.a. in li centie met „Muller" te Hamburg. zijn beter als anderen. Wij maken ze zelf. LANGESTRAAT S. (BEYOND) dou.' JOHN GALSWORTHY voor Nederland bewerkt door J. KUYLMAN. 99 Die waanzinnige haat flikkerde weer in haar op cn ze vluchtte voort, 't Werd lich ter; er kwain een man met een hond uit een hek, cn riep Hallo! Ze wendde t hoofd niet om. Ze had haar muiltjes verlo ren, en liep door op bloote voeten, zonder op steenen of afgerukte takken te letten, de laan in d:« recht op de rivier toeliep, even links vali dc herberg, dezelfde laan van gisteren waar de hank leeg stond. /ij sloeg de laan in. 'n paar meter verder kon zij vaag de wilgen zien, en een streep lichter grijs, dat de rivier was. De rivier ..weg, mijn stroomende rivier!" de rivior pn de gelukkigste uren van heel haar leven! Als hij ergens was, zou zij hem daar vinden, waar hij gezongen had, en met z'n Tioofd legen haar boezem gelegen, en gezwommen, "n rondom haar geplast had, waar zij ge droomd en schoonheid gezien had, en hein zoo bemind! Zij bereikte den oever. Koud en grijs cn stil, en sneller dan gisteren stroomde de rivier voorbij, en de verre oe ver werd langzaam beschenen door 't eer ste morgengloren. Gyp stond doodstil, met korte ademstooten na haar langen loop; haar knlecn knikten en begaven haar. Ze °P natte gras zitten, haar armen ge- *8*14 de ópgetrokken knieën, langzaam zich wiegend met haar hangende haicn over i gezicht, t Bloed klopte haar in de ooren: haar hart bonsde tot stikkens toe; haar heele lichaam gloeide, en voelde toch suf. Zij zat maar. met 't hoofd op en neer wiegend, als een die zijn laatston adem zal uitblazen, wachtend op lucht lucht cn do kracht om 't leven te laten gaan, om zich in 't grijze water te laten glijden. En oven- haar kwam dat zonderlinge gevoel van 'n nnder te zijn, dat aan koorts eigen is, zoo dat t was alsof zij zichzelf daar zag zitten wachten, en dacht: „Ik zal mijzelf dood zien, cn tusschen 't riet drijven. Ik zal de vogols verwonderd zien kijken boven mij." En plots barstte zij in trancnloos snikken uit, cn alles ging voor haar weg, behalve 't wiegen van haar lichaam, het snakken naar adem, en 't geluid daarvan in haar ooren. Haar jongen haar jongen en zijn arme haar! „Weg, mijn vloeiende ri vier!' Toen viel zij om, en lag met 't ge zicht naar den grond, het natte gras cn dc aarde tusschen haar handen geklemd. De zon kwam op, legde een hleek-lichto streep over 't water, en verdween weer. Een roodborstje zong in de wilgen; op haar naakte enkel viel een blad. Winston, die Zaterdag op de jacht was geweest, ging Zondags met den avondtrein naar de stad, en direct door naar zijn club om te soupeeren. Daar viel hij over zijn si gaar in slaap en moest, wakker gemaakt worden, toen ze de club voor den nacht kwamen sluiten. Het was al over twee toen hij in Bui'y Street aankwam, en daar een telegram vond. „Iets vreeselijks met Mr. Sunimerhay ge beurd. Kom dadelijk. Betty. Nog nooit had hij het gemis van zijn hand zoo gevoeld, als toen Marker hem moest aankleeden en zijn heer helpen pakken, en een taxi halen, die voor zoon lange reis geschikt was. Óm half vier vertrokken ze. Den heelen weg door had Winston in zijn pels gewikkeld, een beetje voorover opzijn plaats gezeten, om uit het raam te kunnen zien en den chauffeur den weg te zeggen. Het was een onstuimige nacht, en hij wilde niet dat Markey, die geen sterke borst had, huitenop als gids zou dienen. Tweemaal had din zwijgende man, gedrongen door een gevoel, dat zelfs voor zijn eerbiedige zwijg zaamheid te sterk was, legen hem gespro ken. .Dat zal wel erg voor Miss Gyp zijn, me neer." „Erg, ja ontzettend En daarna: „Zóu het beteekencn dat hij dood is, me neer?" „God weel bet, Markey! We moeten het beste er van hopen Dood! Zou het noodloi wreed genoeg zijn, om zoon lief, zacht wezen zulk een slag toe te brengen? En in zichzelf zei hij al maar: „Moed gehouden liet ergste onder de oogen zien. Flink zijn. Maar de gestalten van Betty on een dienstmeisje aan het open tuinhek, in de afnemende duisternis, die daar handen wringend stonden, waren te veel voor zijn stoïcisme. Hij sprong er uit en riep: „Wat is het? Zeg het gauw!" „O meneer! Het lieve kind is weg. Ik ging even weg om een kopje thee voor haar te halen. En toen is ze weggeloopen in de kou. Winston stond ais verstomd een paar se conden. Toen nam hij Bettv bij den schou der en vroeg rustig: „Wat is er met hem gebeurd?" Betty kon niet antwoorden, maar het meisje zei: „Het paard lieefi hem gedood, meneer, bij die schuur, in de wildernis." En mevrouw was buiten kennis tot nu een kwartier ge leden. „Welke weg is zij opgegaan? „Hier uit, meneer; de deur en het hek wa ren open, maar welken weg. weet ik niet.' Een vreeselijke gedachte schoot Winston te binnen: dc rivier! „Laat de auto keeren! ulijf er in Murkev! En jij, Betty, gaat niet dat meisje naar „de wildernis," cn zoek daar dadelijk. Ta? Wat wou je?" De chauffeur leunde er uit. „Meneer, toen wij de heuvel opgingen, zag ik een dame, geloof ik, met een lange donkere mantel cn iets wits op het hoofd, tegen de haag aan." „Juist! Rijd heel gauw. en kijk goed overal." In zulke oogenblikken kan men niet den ken, maar inplaats daarvan werken alle zinnen koortsachtig. Maar denken was over bodig. want de rivier had aan alle kanten tuinen van villa's en <5e heiberg, cr. alleen toegang op een plek. Winston liet de auto stoppen waar de nauwe steeg uitliep op den oever, en stapte vlug uit Uit instinkt liep hij zachtjes langs den grasrand, en Markey achter hem aan. Toen een zwart iets dat op den oever lag in 't gezicht kwam, voelde hij even 'n doo- delijken angst, want hij meende dat 't maar een weggeworpen kleedingstuk was. Toen zag hij 't bewegen, en met zijn hand Markey wenkend om stil te staan, liep hij alleen op z'n tecnen over t gras, met bijna *n gevoel van verrukking. Ilij trad gelui Hoos tus- sfhen die voorovergebogen gestalte, en hei water, knielde neer, en zei, voor zoover lui spreken kon: „Mijn lieveling! Gyp richtte 't hoofd op en zag hem aan Haar bleek gelaat, met de onnatuurlijk groote, donkere oogen, cn 't haar er over heen, 't was hem alles vreemd 'n gelaat van de droefenis zelf. zonder eenige vorme lijkheid. En hi) wist niet wat te doen of hoe te helpen en te troosten, hoe te redden Hij zag in haar oogen zoo duidelijk den blik van een opgejaagd dier, dat gevangen wordt, en uit instinkt zei hij: „Ik heb haar ook zoo wreed verloren, Gyp." Hij zag dat de woorden tot haai doordrongen, cn hoe die wilde blik doffer werd. Toen strekte hij zijn arm uit en trok haar naar zich toe, totdat haar wang don zijne raakte, en haar trillend lichaam tegen zich aan, zei hij almaar zachtjes: „Voor mij, Gyp; voor inij dan! Toen hij haar met Markey's hulp in de auto brachl, brachten ze haar niet naar huis. maar naar dc herberg. Ze had hooge koorts, en ging ijlen. Tegen twaalf waren tante Rosamund en juffrouw Markey, die getelegrafeerd waren, gekomen; en de heele herberg werd besproken, opdat niets geen gedruisch haar hinderen zou. Om vijf uur werd Winston naar beneden geroepen in de kleine zoogenaamde zitka mer. Bij 't raam stond een lange vrouw, met den rug van haar behandschoende hand tegen de oogen gedrukt. Ofschoon zij zoolang maar tien mijlen van elkaar af had den gewoond, kende hij lady Summerhay alleen van aanzien, en hij wachtte totdat de arme vrouw 't eerste spreken zou. fWordt yerrslgd-l 1

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1930 | | pagina 3