DE EEMLANDEG
Groote
Winter-Oprui ming.
I Woensdag 22 Januari 1930
28e Jaargang No. 173
Ibuitenlanosch OVERZICHT
L0NDENS GR00TE DAG
WILLEM GROENHUIZEN
JUWELIER.
Gouden Trouw- en Verlovingsringen
Fa. L. Luycx en Zn.
IBnUMCMCUKPRI K P« 3 aa**dea voor Atnerafoort I 2.10. per maand I 0.75. per
ABONNtMcNlunula wuktrtnQ rtge8 0BfleIukkea) f 0AV/p
Blcoeolaod franco per post per 3 aaaradto I 1.-%
POSTREKENING 47910
Afxonderlljkt «ommen i 0.05.
TELEFOON INTERC 515
UITGAVE:VALKKOFF AC®
PRIJS DER ADVERTEWTIEN »-*''^ZTT"
elke regel meer f0.25- Llcfdadlgheidi-advcrtentica voorde
helft van den prijs. Kleine AdvertentWa „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent. elke regel meer 10 cent, drtemnel plaatsen f I.— Bewijsnummer extra f 0.05
Heden opening der Londensche
vlootconferentie. Wat zal zij
brengen?
Naar men weet, heeft het pact-Kellogg
den oorlog als instrument der nationale po
litiek in den ban gedaan en belichaamt het
dus zeer positief de vredesgedachtc. Een
ontwapening van beteekenis, waarmee de
Volkenbond zich al jaren bezig houdt, zon-
dpr jntusschen buitengewoon veel te zijn op
geschoten. zou feitelijk de consequentie zijn
van de edele denkbeelden, die aan het ver
drag, dat den oorlog veroordeelt, ten grond
slag liggen, Fr ls nu een kans. dat inder
daad d? ideëen, die men zegt te omhalzen,
in werkelijkheid worden omgezet; immers
aan hei Britsch-Amenkaansch. dus Angel
saksisch initiatief is het tc danken, dat gis
ter te Londen de vlootconferentie is begon
nen, waarvan somnvgon belangrijke ï-esul-
tatcn anderen geen enkele uitkomst, die
naam mag hebben, verwachten.
Voor de Engelsche regeering zelf hangt
ook veel af van het succes der conferentie,
waaraan Grooi-Britannié. Amerika, Frank
rijk, Italië en Japan deelnemen, het kan
toch niet worden ontkend, dat haar gezag
aanmerkelijk zou worden versterkt, wan
neer haar voortvarendheid ertoe leidde, dat
de ontwapening, welke één barer belang
rijkste programpunten vormde, in niet on
aanzienlijke mate werd gerealiseerd. De op
rechtheid der Britsche bedoelingen op het
Ktuk der ontwapening mogen niet worden
betwijfeld, mar.r het is de vraag, of weder-
zijdsch wantrouwen op de conferentie het
welslagen niet in den weg zal staan. De be
langen dei verschillende staten loopon zeer
uiteen en het komt er nu op aan verhou
dingen der vlootsterkten te zoeken, die elk
der partijen kunnen bevredigen. Het zal een
heele toer worden om het juiste evenwicht
te vinden.
Zoowel Engeland als Amerika zijn bereid
hun positie te verzwakken, wat het bezit
aan slagschepen betreft: he.ij door hun
aanlal in te krimpen, ze volle af to schaf
fen of den levensduur ervan to verlengen.
Ook zouden beide landen in bocinsel wel
genegen zijn van één der cnmmschellJRsto
wapens, dat tot dusver ter zee werd ge
bruikt, de duikboot, als oorlogswapen-voor
goed af te zien. Juist dit laatst'! wapen, dat
gaarne in bescherming Wordt genomen
door staten, die zich yo. n groólo uitgaven
kunnen veroorloven,onidat liet goedkoop ia
m verhouding tot de andere oorlogsschepen
en de uitwerking ervan zei? belangrijk is,
zou Frankrijk gaarne gob.andhaafd zien ter
bescherming van zijn kusten en handelswe
gen, die over t water naar de koloniën lei
den. Wanneer afschaffing der onderzeeërs
wordt voorgesteld, zal Frankrijk zich daar
ongetwijfeld met hand en tand tegen verzel-
ten. Bovendien hebben wij er meermalen op
gewezen, dat er ernstige tegenstellingen be-
-taan tusschen Frankrijk on Italic, omdat
laatstgenoemd land het als 'n conditio sine
qua, non beschouwt, dat zijn vloot minstens
oven sterk is als die van Frankrijk. Een en
ander stippen wij slechts aan om to laten
uitkomen, voor welke moeilijkheden de con
ferentie zich ziet geplaatst Wij noemden
ze lang met alle: de pariteit tusschen Enge
land en Amerika vormt eveneens een nete
lig probleem, terwijl Japan bij de bepaling
der scheepstypen cn het aantal van elk daar
van ook niet in een ongunstige positie
wenscht te geraken.
Dan wil Frankrijk, dal de veiligheidsidee
steeds op den voorgrond plaatst wij zou
den bijna zeggen: duwt verband zien ge-
legd tusschen bewapening ter zee, te land
en in de lucht. Ecu ander probleem is. dat
der vrije zee. waaraan opnieuw ongelooflijk
\eel doornigs on neteligs vast zit. Volledigs-
halve dienen wij er ook nog aan te her
inneren, dat van do Franschen het denk
beeld is uitgegaan van een maritiem Lo
carno. hetwelk voor de Middellandsche zee
zou gelden cn waarvoor Engeland dat er
tot dusver weinig voor voelt o.a. ook als
garant zou moeten optreden. Deze en veel
meer vraagstukken zijn liet, die van heden
af zullon worden „aangesneden', zoodat
ieder zal beseffen, dat 't uiterst moeilijk zal
zijn om, gezien de ingewikkelde materie, te
«eraken tot redelijke compromissen, die
«een caricaturen van ontwapening zijn.
OE DUITSCHE VOLKSTELLING
UITGESTELD.
Bezuiniging de oorzaak
Berlijn, 20 lan. (H.N.) Naar de demo
cratische persdienst rncldt. zal de volks
telling in het Duitsche rijk, die dit jaar
moest plaats hebben, wegens bezuiniging^
redenen tot het volgende jaar worden uit
gesteld. E\enals in 1025 zal met dc nieuwe
volkstelling ook een beroepstelling gepaard
gaan.
DE HUWELIJKSPLANNEN VAN
KONING BORIS.
Trouwt hij met een Italiaan-
sche prinsos?
Parijs, 21 Jan. (V.D.) Naar één der
ochtendbladen uit Rome meldt, verluidt in
hofkringen aldaar, dat de koning van Bul-
garjjz ti; zijn bezoek aan Rome de hand
tan prinses Giovanna gevraagd heeft.
4 verloving zou in derr zomer en het
Setoen hcrftst van dit ^aar Plaat6
Macdonald en Stimson voeren
het woord op een diner
Pleidooi voor een geest
van goeden wil
Londen, 20 Jan. Het diner, dat dc re
geering vanavond aan dc gedelegeerden
van de vlootconferentie aanbood, was het
grootste, dat ooit door dc Engelsche rc-
geering werd gegeven, daar er meer dan
•150 gasten waren. Macdonald zat voor, met
Tardieu aan zijn rechter- en Stirnson aan
zijn linkerzijde. Macdonald dronk op de
gezondheid an koning George cn vervol
gens op die van de vorsten en staatshoof
den van de vertegenwoordigde staten on
eindelijk op die van de gedelegeerden ter
conferentie.
Macdonald, dio do gedelegeerden ver
zocht geduld aan den dag te leggen tijdens
dc conferentie, wendde zich vervolgens lot
de voornaamste gedelegeerden, vvicn hij
hulde bracht. Hij schetste het nuttige werk
van Tardieu. zinspeelde op Briand als den
deken cn den vqder der internationale con
ferenties. Hij zeide dat Graridi zich met
talrijke financieele en politieke kwesties
heeft bezig gehouden en. zeide hij. ..ik meen
geenszins te overdrijven, wanneer ik zog.
dat alles, waaraan Grandi de hand legde,
met succes bekroond werd." Macdonald
sprak eveneens den lof van Stimson cn
Wakatsoëki.
Stiinson antwoordend uit naam van de
genoodigden, dankte voor do gastvrijheid
en pleitte ten gun3le van den geest van
goeden wil. Hij verwachtte van alle gede-
legeerdch een eerlijke poging om de moei
lijkheden te begrijpen, waarvoor de zuster-
natiea zich zien geplaatst on een eerlijken
wil om tot een resultaat tc komen, dit
rechtvaardig cn voordeelig zal zijn voor
allen. Hij verzekerde den aanwezigen, dat
Amerika deelneemt aan de conferentie in
een dcrgeüjkcn geest van eerlijkheid cn ecr>
goeden wil.
Na gezinspeeld tc hebben op de vriend-
schop tusschen Amerika en de op de con
ferentie vertegenwoordigde naties, uitte
Stimson het vertrouwen, dat zij een c?-
r^oenschappl-lijlte pogitig zouden onder
nemen om van de conferentie een mijlpaal
to. Hij'Ven op tien weg der menschheid naar
een t idperk van volmaakt vertrouwen cn
vriendschap.
Speciale bewaking der Italianen.
Londen. 20 .Tan. (V.D.) liet Londensche
rcgeerlngskwartier verheugt zich in de bij
zondere belangstelling van het publick, dat
jnet veel interesse de drukte in verband
met dc vlootconferentie gadeslaat. Vooral
do Franschen en Amerikanen trekken de be
langstel iing. In de nabijheid van do groote
hotels, waar do gedelegeerden logeeren,
zwermental van in burger gckleede do-
Tel, 852. - Lange6traat 43.
Moderne modellen.
tectives. De Italianen schijnen de oenigen
te.zijn, waarvoor de regeering bezorgdheid
koestert, weshalve zij onder sterk? bewa
king staan.
Bidstonden.
Londen, 20 .Tan Ingevolge den wohscli
van den aartsbisschop van Canterbury zijn
gisteren in het gohcelo land speciale ge
boden gezegd \oor het welslagen der vioot-
confcrcntie c-n den vrede in het algemeen.
Tijdens de geheele conferentie zullen de
gebeden herhaald worden
De 'draadlooze verspreiding
van d6 opening der vloot
conferentie.
A in s t e r d a m. 21 Jan. Dc geheele wereld
heeft hedenmorgen de opening van de vloot
conferentie te Londen in de Royal Gallery,
het Hoogerhuis, bijgewoond, zij het op groo-
tcn afstand. Niet minder dan ongeveer 150
radiostations in Amerika, de meeste radio
stations in Europa en ook Hilversum heb
ben do openingsredevoering van deze zoo
belangrijke conferentie uitgezonden of her-
uitgezonden.
Koning George spreek*.
Bijna tien minuten later dan was \astgp-
steld, ving de koning van EngelftVid dc ope
ningsrede \oor dc conferentie aan.
Hij begon ract dc gedelegeerden van fl°
staten, die aan de conferentie deelnemen n.l
Engeland. Frankrijk, Amerika, Italic cn
Japan en de Britsche dominions, welkom te
hceten. De koning wees erop, dat hij de be
perking der bewapening rekening moet wor
den gehouden mot de veiligheid van de
noties. Sinds den grooto.i oorlog zijn echter
alle volk én è'rvan dat nleU ê.V
gedaan moet worden gelaten om een her
haling van deze gruwelijke en onrnensche-
Hjke tragedie ta voorkomen. Dc beperking
der bewapening moet zoover caan als dc vei
ligheid van de landen toelaat.
Dr koning wees vorvolgcns op de groote
successen van de conferentie te Washington
in 1922 betreffende de beperkng van deD
aanbouw van slagschepen en luchtstrljd
krachten. Thans moet het werk vat»
Washington worden voortgezet. De confe
rentie moet met werken voor zelfzuchtige
en nationale belangen, doch moet geïnspi
reerd zijn door dc belangen van de mensch
heid in het algemeen.
Dc koning -zeide verder dc lieraadslagin
KONING GEORGE.
gen van de conferentie met groote belang
stelling te zullen volgen, beraadslagingen
niet alleen in het belang van de landen,
die u hier vertegenwoordigt, doch voor dp
menschheid in het algemeen. „Ik vertrouw
ernstig, dat de resultaten van deze conferen
tie zullen leiden tot onmiddellijke vermin
dering van de zware lasten", die door de be
wapening op de volken van dc wereld druk
ken." Tenslotte sprak de koning de hoop uit.
dat de resultaten van de vlootconferentie liet
bijeenroepen van de algemeene ontwape
ningsconferentie, die het ontwapeningspro
bleem in zijn geheel zal behandelen, zal ver
haasten.
Daarna vingen de leiders der delegaties
met hun toespraken voor de opcningszitting
der conferentie aan.
De rede van den koning duurde ongeveer
zeven minuten.
Nadat de rede van den koning in het
Fransch was vertaald, voerde Stimson, de
leider der Arnerikaansche delegatie het
woord om te verklaren, dat hij zich gelukkig
achtte den Britschcn minister-president te
kunen begroeten als den man, die het ini
tiatief heeft genomen tot het bijeenroepen
dezer conferentie. Ilij hoopte daarom na
men? alle delegaties te spreken als hij Ram
say Macdonald verzocht het voorzitterschap
van deze conferentie te willen aanvaarden.
Namens de Fransche delegatie sloot Tar
dieu zich bij het verzoek aan. Macdonald
dankte voor het in hem gestelde vertrouwen
en hield vervolgens een groote rede.
Londen, 21 Jan. (H. N.) Macdonald
bracht in zijn toespraak in de eerste plaats
dank aan den koning die de conferentie
persoonlijk heeft willen openen, waarmede
hij hem gclukwenschtc. Vervolgens ver
klaarde hij, dat aan den wedstrijd in de
bewapening onder alle omstandigheden een
einde gemaakt moet worden, aangezien liet
anders zeker weer tot een oorlog zal komen,
DE ONDERTEEEENING VAN HET SL0TPR095UC0L VAN DE EAAGSCHE CONFERENTIE.
De voorzitter der conierontie Jaspar zet zijn handteckening onder hst protocol. Van links naar rechts Moldenhauer (1),
Wirth (2), Curtius (3), Francqul (4), Hijmans (5), Jaspar (6)i Louchcur (7) (dio zich voor Chéron, van wien alleen een
stukje van het hoofd te zien is, heenbuigt) en Snowden (8).
WEERBERICHT.
Hoogst© barometerstand:
772.0 tc We enen.
Laagste barometerstand:
732.3 te Reykjavik.
Verwachting:
Zwakke tot matige Z. O. tot
Z. wind, nevelig tot half be
wolkt, weinig of geen regen,
weinig verandering in tem
peratuur.
LANGESTRAAT 49-51. TEL. 190
Men moet derhalve
op de conferentie cp
een of andere wijzo
tot overeenstemming
komen over een
methode tot verze
kering van den vrc-
dc. Tot nu toe heb"
ben do werkzaamhe
den voor dc ontwa
pening een merk"
waardig langzaam
verloop gehad. Do
oogen i'on de ge-
heclo wereld zijn
thans op Engeland
MacDonald gericht. Niet alleen
moet de bewapening worden verminderd,
doch ook moet de algemeene vrede door het
werk van de conferentie worden bevestigd.
Indien men niet met dc grootste zorgvuldig
heid tc werk gaat, zal men op een goeden
dag voor geheel overeenkomstige gebeurte
nissen komen te staan als 15 jaar geleden.
Intusschen zijn er sedert 1919 wel enkel©
opmerkelijke vorderingen gemaakt. Dc Vol
kenbond heeft daarin een belangrijk aan
deel gehad. Daarbij komt het toetreden van
dc V. S. tot het hof van arbitrage cn do
ondcrtcekening van dc optieclausule door
een groot aantal staten. Dat alles draagt
er natuurlijk toe bij om tot het gewcnschte
doel to naderen. Aan den anderen kant kan
niemand zeggen dat volledige zekerheid
voor den vrede en het recht is verkregen.
De militaire voorbereidingen verslinden het
vermogen van dc volken. De algemeene ont
wapening moet door internationale overeéh-
komsten worden bereikt. Het w erk der con
ferentie moet in hoofdzaak van 2 gezichts
punten uit worden beschouwd. Ten eerste
moet rekening worden gehouden met het
onderscheid in dc behoeften van de ver
schillende landen, b.v. wegens hun gcogra-
phische ligging en ten tweede moet overwo
gen worden, dat, hoewel de bewapening in
verschillende klassen kan worden ingedeeld,
toch de ecne soort van bewapening in zeker
opzicht boven een andere kan staan. In
dien men thans tot overeenstemming komt
voor de vlootontwapening, zal binnen en
kele jaren ook overeenstemming kunnen
worden bereikt voor andere soorten van be
wapening. Voor Engeland betcekent de
vloot geen luxe.
De belangrijkste kwesties
voorloopig aangeroerd.
Londen, 21 Jan. (V.D.) De voornaamste
kwesties, die gisteren in de kringen der te
Londen aanwezigen vlootdelegaties behan
deld werden, hadden betrekking op het
Fransche \oorstel om te komen tot een At
lantisch of een Kanaal-pact verbonden met
een Middellandscho Zee-Locarno en op be
richten uit Washington, volgens welke pre
sident Hoover een plan zou hebben goedge
keurd tot een grootere vermindering van
het aantal slagschepen. Bij do Arnerikaan
sche delegatie kon men dit bericht echter
niet bevestigen. In Fransche kringen is men
van meening, dat door het uitwerken van
het plan van president Hoover de kwestie
van den Duitschcn kruiser op den voor
grond zou komen. Want Frankrijk zou zich
in dit geval gedwongen zien tot het bouwen
van nieuwe 15.000 tons slagschepen met 30
c.M. geschut.
Het Fransche volk achter Tardieu.
De Parijsche avondbladen leveren over het
algemeen geen beschouwingen over de rede-
\oeringen, welke vandaag bij dc opening
der Londensche vlootconferentie zijn go-
houden. Slechts de Temps maakt de opmer
king, dat deze redevoeringen den gunstigen
indruk, welken men over de conferentie
had, slechts kunnen be\estigen. Tardieu
heeft de gedachten en gevoelens van Frank
rijk vertolkt met een openhartigheid, die