AMERSFOORTSCH DAGBLAD
te- BALANS-OPRUIMING
MOLENAAR
DE EEMLANDED
FIRMA DUIM BURGER
Groote
Winter-Oprul ming.
Zaterdag 25 Januari 1930
28e Jaargang No. 176
ARNHEMSCHE WEG 26
DAMES MODEZAAK
8UITENLAN0SCH OVERZICHT
DE CONFERENTIE TAST
IN 'T DUISTER ROND
WAT FRANKRIJK VOOR
ZICH NOODIG ACHT
Fa. L. Luycx en Zn.
ONZE MERKEN
GARAGE
innuuCMCUKPfil K pel 3 maanden voor Amersfoort f 2.10. per maand 1 0.75, per
ABUNritMCWlOrniJO (BKt gr,tlt vtrzekerin0 teaen ongelukken! f 0.171/».
Blo oca I tad franco per post per 3 maande» f 1-, Afzonderlijke oommtn I 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC 315
UITGAVE: VALKHOFF CI
PRIJS OER ADVERTENTIEN >-4reod'1105 ioteanP<u>ecwusnummu
.Ik. «gel metf f0.25. Llefdedlgbeldj-edvcteotlfai voorde
hel* ra de» pil. - KleUx Advtrteatlö „KEIT|ES'' bil voomllbettllng 1-5 «g«lt
50 ent. elke «gel neer 10 ent, drtemeel [heeuen f 1.—. Beert|jeummei eitr» 1 0.05
VOOGDIJ
door
H. G. CANNEGJETER.
Voogdij is een levcnsiioodznkelijkheid.
Alleen is zij, als alle dingen in "t leven,
van tijdelijken aard. Mie voogdij wil be
stendigen', vergrijpt ziéh aan de wetten van
het bestaan. 1
Er zijn onder degenen, die den lof :lcr
voogdij zingen, twee soorten van inen-
schcn te onderscheiden. De eersten huldi-l
gen de voogdij als een middel tot opvoe
ding, bij de anderen is de voogdij op zich
zelf doel. De eersten bevoogden om te
dienen, de anderen om te heerschen. De
en-.ten stellen zich tot taak. hun pupillen
zoodra mogelijk onafhankelijk te maken,
de anderen trachten de hulpbehoevendheid
hunner pupillen voortdurend tc vergroo-
ten. De eersten beschouwen hun over
macht als van tijdelijken aard en streven
er naar, zich als voogd allengs overbodig
tc doen zijn de anderen willen hun over
macht bestendigen, zoodat hun. voogdij op
den duur het karakter van iets boven
natuurlijks en kosmisch noodzakelijks
krijgt.-
Do eerste-opvatting van het voogdijschap
zou ik de Ipitedagogische willen noemen, de
tweede de daemonisclvG. Daeinojiisch im
mers is hot beginsel der heerschzucht, dc
harl-.loclit .om anderen te klcineercii, tot
sla1, n en werktuigen te maken. De groot
heidswaan van den wil tot de macht heeft
iels' verschrikkelijks, dat andere hnrls-
lochton missen. Het is het kenmerk dos
duivels, zich in dc pla.aU te stellen van
God: zich als schepsel het vermogen aan
te matigen, dat aan het scheppende le-. en
blijft voorbehouden: het vermogen om voor
gnnsch de mcnschheid en ganscli het heelal
tc onderscheiden tusschen goed en kwaad;
om over alle levens voorzienigheidje te
spelen en nan zijn individueel menschclijk
brein en zijn individueel monschelljk ge
weten het inzicht en het gezag toe te ken
nen van aLwijsheid en almacht.
Ook in onze door vrijheid gekenmerkt
schijnende wereld openbaart zich helaas
nog op menig gebied de daemonische op
vatting omtrent voogdij. Kinderen moeten
zich levenslang onderwérpen aan de lei
ding der ouders; de vrouvy di-ant, ook nu
zij in vele opzichten allengs tot zelfstan
digheid is gerijpt, haren heer onderdanig
te blijven; het volk moet zich voegen naai
de wijsheid van den tiran; dc vrome zich
neerleggen oij dc uitspraak der priesters;
de kleurling r!s rogcering van zijn gewest
aan den blanke overlaten.
Al deze dingen zijn ongetwijfeld eenmaal
noodig geweest en in vele gevallen zullen
zij allicht ook op dit oogenblik nog nood
zakelijk zijn. Niet alle deelen der samen
leving rijpen gelijktijdig: ook in de grootc
gemeenschap der menschheid voltrekt zich
het proces, dat wij in het kleine gezin
waarnemen. Leiband en kinderkamer, op
zicht en lucht, lessen en schoolgaan zijn
in ieder verband onvermijdelijk.
Maar eennjanl komt ook in ieder ver
band de volwassenheid en wee den voogd,
die niet op het juiste moment gracielsjk
afstand kan doen van zijn functie on zich
hierbij niet kan verblijden in dc ervaring,
dat zijn pupil tot rijpheid is gekomen cn
zijn Ie diog niet langer behoeft. Eenmaal
wordt de vuogd overbodig cn op dat oogen
blik zal blijken, of hij zich door pacdago-
gischc of door daemonische drijfveeren tot
zijn voogdijschap heeft laten bewegen.
Is het laatste het geval en wil hij zich,
nu de natuur hem dit voorschrijft, niet uit
zijn gezagspositie laten verdringen, dan
ontketent hij roekeloos een onnoodigen
strijd. Zijn duivelsche heerschzucht roept
duivcl6che tegenkrachten op cn dc opstan
digheid van de njp geworden pupillen
evenaart in hartstocht cn onverbiddelijk
heid zijn verzet. Met pijnlijk proces der
verscheuring vernielt kostbare waarden en
doet veel van het met inspanning verwor
ven cultuurbezit weder tc niet.
Tiagisch kunnen wij deze botsingen nau
welijks noemen, daar ze niet kosmisch
noodwendig zijn. Ze zijn misdadig als uit
vloeisel van verwaten kortzichtigheid.
M elk een nameloos leed brengt dc kop
pigheid van een hecrschzuchtigen vader,
van een aanmatigend echtgenoot, van een
bemoeizieke geestelijkheid, van een ge
welddadig dictator, van een straf cn strak
koloniaal beleid dikwijls te weeg. Onder
drukking, op welk gebied ook, baart revo
lutie en de bloedigste omwenteling was tc
voorkomen gew eest, zoo de voogdijschap,
welke onder het mom van dienstbetoon
aan den zwakke zich voort wilde zetten
ook nadat de zwakke sterk cn volwassen
géworden was, inderdaad op het paedago-
g'«ch beginsel cn niet op het daemooische
beginsel van ncerschzucht gerust had.
De voogd, hij zij vader of priester, leider
of heerscher. dient zich voortdurend te
hoeden voor zelfbedrog. Hij onderzoeke
nauwlettend zijn beweegredenen cn wake
er voor, dat deze zuiver blijven cn zedelijk
te verantwoorden zijn. Nooit verliczc hij
uit het oog, dat de taak der voogdij in op
voeding tot zelfstandigheid is gelegen en
dat de kroon op zijn werk wordt gezet op
het oogenblik, waarop hij als overbodig
geworden afstand kau doen van zijn macht.
(Nadruk verboden).
Speciaal gelijmd en genaaid werk
ALDEGONDESTRAAT 58
BYRD IN GEVAAR
'Amerika roept de hulp van
Engeland en Noorwegen in
Voedselvoorraad
beperkt
De mogendheden zetten op dc
vlootconlerentle haar standpun
ten uiteen. Een lange duur
der besprekingen verwacht.
Telkens meer berichten kondigen aan.
dal men moet rekenen op een langen duur
der Londensche conferentie, daar het voor
bereidend werk weken van ingespannen en
moeilijken arbeid zal vergen; en als Mac
dnnajd bet noodig acht de journalisten er
voor le waarschuwen zulks in verband
met al de ingewikkeldheden niet een
spoedig succes te verwachten, daar slechts
stukje voor stukje vorderingen kunnen vvor-
L ii gemaakt, verdwijnt elke illusie, dat de
vijf mogendheden binnen zeer beperkten
tijd hel eens zullen worden.
Onnoemelijk groot is het aantal, onder
ling fel botsende, belangen, waarvoor de
gedelegeerden, ten behoeve van hun eigen
land, opkomen. De verschillende wenschen
loopen zoozeer uiteen, dat ieder, die van
aanleg ook maar een béétje zvvaxlgallig is.
elke kans op een schikking al bij voorbant
uitgesloten acht
Op de plenaire vergadering, die gisteren
is gehouden; zijn dan ook van geen enkele
zijvle nog voorstellen gedaan en heeft men
er zich loe bepaald de standpunten der ma
ritieme mogendheden in zeer algemeenen
vqrm uiteen te zetten; zij droeg dan ook
meer een voorbereidend karakter en daai
pas tegen Maandag een nieuwe voltallige
bijeenkomst is uitgeschreven, hebben de ge
delegeerden gelegenheid te over elkandei
voorzichtig te polsen cn nauwkeurig vast
te stellen welke vraagstukken er al zoo een
grondige behandeling vereischcn. De pro
blemen moeten eerst geinventariseerd en
gegroepeerd worden, teneinde een overzicht
tc verkrijgen van den te verrichten arbeid
Botsingen hebben er uit den aard der zaak
nog niet plaats gehad: niemand is nocb
met iets concreets voor den dag gekomen;
men huivert er blijkbaar voor zich bloot te
geven en zich op bepaalde punten nu reed*
vast te leggen.
Vooral Amerika neemt tot dusver een af
wachtende houding aan; het neemt geen
initiatief, het brengt de zaak niet aan 't rol
len en bepaalt er zich toe naar de wenschen
der anderen te luisteren en zijn bereidheid
te kennen te geven, om, als de overige vier
staten tot een accoord inzake inkrimping
der vloot komen, daaraan eveneens in
een mate, die beantwoordt aan de Ameri-
kaansche behoeften, mee to doen. Maar over
de scheepstypen, het aantal eenheden van
elke categorie, de onderlinge verhouding,
enz. is nog met geen enkel woord gerept.
Alleen is door de verschillende afgevaar
digden opgemerkt, dat de vlootkwestie geo
logische. economische, politieke en nog al
lerlei andere kanten heeft De posities d*r
verschillende landen zijn door hun woord
voerders alle een beetje te somber en ton
dentieus voorgesteld om de noodzaak van
een bepaalde maritieme weermacht nadruk
kelijk to motiveeren. De nationale ver.ledi-
gingshehpeften werden op den voorgrond
gesteld door elk der sprekers, die allen uit
gingen van den oorlog als een niet uit te
schakelen eventualiteit, terwijl het pact
van Kellogg, dat den oorlog in den ban heel
te doen. niet of nauwelijks den gedachten-
gang beinvloedde. M.a. w.: het wantrouwen
gaf nog steeds leiding bij de uiteenzettin
gen.
Reeds nu treedt het groqte verschil tus
schen het Engelsche en Fransche standpunt
aan den dag; terwijl de Britten heil ver
wachten van een redelijke verhouding der
vlootsterkten op een laag peil, zijn de
Franschcn veeleer van gevoelen, dat veilig
heid bovenal kan worden bevorderd door
betrouwbare waarborgen en wel in dezen
vorm. dat Frankrijk, indien een oorlog uit
breekt, niet slechts op zich ze:f aangewezen
hoeft te zijn, doch staat kan maken op ef
fectieven steun, dank zij het feit, dat de
andere contracteerende partijen zich tegen
den aanvaller keeren. Wij hebben al meer
dan eens opgemerkt, dat Engeland ervoor
terugdeinst den last \an nieuwe garanties
op zich te nemen, zoodat er nog heel wat
gemarchandeer noodig zal zijn om de stand
punten van Parijs en Londen nader tot el
kaar te brengen. Misschien zal de loop, dien
de conferentie neemt, zelfs de onmogelijk
heid hiervan aanloonen.
De Amerikaansche regeering heeft tele
grafisch de bemiddeling ingeroepen der re
geeringen van Engeland en Noorwegen, op
dat ue vaartuigen dezer landen, die voor
de walvischvangst in Je Poolzee zijn, hulp
zullen verlecnen aan schout-blj-nacht Byrd
in de JRoss-zee, waar abnormaal slechte ijs
toestanden hem dreigen in te sluiten.
Indien de expeditie niet bijtijds bevrijd
wordt, vreest men, d«at de toestand zorg
wekkend zal worden, omdat de voedselvoor
raad beperkt is.
New T ork, 2* Jan. (V. D.) Het verzoek
van Amerika aan de Noorsche en Engel
sche regeeringen heeft plaats gehad naar
aanleiding van radiotelegrammcn, die Byrd
heeft gezonden.
In deze radiotelegrammen wordt gemeld,
dat hulpschepen uiterlijk op 5 Febr. moeten
zijn aangekomen in de nabijheid van de
expeditie.
Binnen 14 dagen moeten alle deelnemers
van de expeditie zijn afgehaald, daar er an
ders gevaar bestaat, dat men de expeditie
niet meer zal kunnen bereiken en deze nog
een heel jaar in het ijsgebied zal moeten
blijven.
De voorraad levensmiddelen is zeer be
perkt en de expeditie is niet uitgerust voor
nog een winterverblijf.
Tengevolge van de sterkte van het pakijs
kan het hulpschip City or New York slechts
met hulp van grootere schepen door het ijs
komen.
De Britsche en Noorsche regeeringen heb
ben toegezegd alles te zullen doen wat mo
gelijk is.
De expeditie heeft reeds getracht in con
tact te komen met Noorsche walyischvaar-
ders, die zich in het Noordpoolgebied be
vinden.
De vaststelling der totale tonnenmaat
een moeilijk vraagstuk
Britsche kritiek op
Fraokrijks standpunt
Londen, 2-4 Jan. (II. N.) De diplomatie
ke medewerker van de Daily Tel., schrijft
over het verloop van de Londensche vloot-
conferentie tot nu toe, dat de conferentie,
bezield door den wensch om in den aanvang
hevige botsingen te vermijden, nog zeer in
het duister rond tast. Dit blijkt ook daar
uit, dat de termijn voor de volgende plenaire
vergadering nog niet is vastgesteld. De par
ticuliere besprekingen worden vandaag
voortgezet. Het gevaar, dat schuilt in de
vaststelling van de totale tonnenmaat, wordt
van Engelsche cn Amerikaansche zijde ten
volle beaeft. De medewerker wii verder ook
vernomen hebben, dat Macdonald ijverige
pogingen in het werk stelt om een bemid
deling tusschen het Amerikaansche cn Ja-
pansche standpunt tot stand te brengen in
het vraagstuk der groote kruisers. In het
Lagerhuis verklaarde gisteren Snowdcn
op een desbetreffende vraag, dat den minis
ter-president niets daarvan bekend is, dat
enkele gedelegeerden op de vlootconferentie
ook het vraagstuk van het Engelsche vloot-
steunpunt te Singapore aan de orde willen
stellen.
Londen. 2-4 Jan. (V. D.) De Times keurt
het Fransche standpunt „eerst veiligheid en
daarna vermindering van bewapening" af.
Het blad meent, dat de kwestie van een ver.
drag voor de Middellandsche Zee of den
Atlantische Oceaan buiten deze conferentie
valt. Het blad vindt, dat de veiligheid thans
beter verzekerd is dan ooit en een verdere
vermindering van dc bewapening mogelijk
maakt, waardoor de veiligheid nog meer
bevorderd wordt.
De maritieme medewerker van de Daily
Telegraph oefent kritiek op de bereidwillig
heid van de Britsche regeering genoegen te
willen nemen met slecht3 vijftig kruisers.
De strenge bouwbepalingen van de overeen
komst van Londen, die slechts slagschepen
van 35.000 ton met 40 c.M. houwitsers ot
kruisers van 10.000 ton tot 20 c.M. geschut
toestaat, moeten gewijzigd worden, daar
eerstgenoemdj vaartuigen te groot en te
duur zijn en de tweede soort te zwak is. Do
conferentie te Londen moet deze bepalingen
van het verdrag van Washington zeker wij
zigen.
Tardieu schetst uitvoerig de
vlootbehoeften van zijn
land
Deze worden door vele
factoren bepaald
Ter plenaire zitting van de ontwapenings
conferentie heeft Tardieu Donderdag ver
klaard. dat aardrijkskundige, economische
en militaire factoren de nationale behoef
ten van de maritieme mogendheden moe
ten bepalen. De kusten en havens van het
Fransche moederland zijn verspreid over
drie zeeón. de vloot van het moederland
moet dus ook noodzakelijk verdèeld worden
en kan zich in eeval van oorlog alleen snel
samentrekken door routes te gebruiken, die
uit militair oogpunt gevaarlijk zijn, omdat
zij door andere mogendheden beheorscht
worden
De omvang van de overzeesche gewesten,
die onder Fransche souvereiniteit, gezag of
mandaat staan, overtreft dien van geheel
Europa met 12 millioen K.M.2 en is zesmaal
grooter dan het koloniale gebied der eerst
volgende koloniale mogendheid. De verbin
dingslijnen tusschen het moederland en
het gebied overzee bedragen in het ge
heel 33,850 zeemijlen, waardoor Frankrijk
op de tweede plaats komt na Engeland.
In economisch opzicht moet dc vloot
voortdurend de politiediensten od de han
delswegen verrichten, de veiligheid der
eindpunten verzekeren en den nationnlen
handel beschermen. Nu vertegenwoordigt de
handel van do overzeesche gewesten onder
Fransch gezag met Frankrijk in 1927 een
bedrag van 15 milliard franken en met het
buitenland 15,-4 milliard. De cijfers over
1929 zullen veel hooger zijn. De totale bui-
tenlandsche handel van Frankrijk cn de
overzeesche gewesten, voorzoover hij langs
den zeeweg geschiedt, bedraagt 83 milliard
250 millioen franken, of 60 pet. van den to
talen handel Alleeen Japan, het Britsch*
rijk en de Vereenigde Staten vertoonen een
hooger percentage.
In militair opzicht moet Frankrijk elk
oogenblik op zijn vloot kunnen rekenen om
het in staat te stellen op onverschillig welk
punt van zijn rijk de vereischte strijdkrach
ten te brengen en om eventueel voor dp
verdediging van het moederland over het
geheel van zijn hulpbronnen te kunnen be
schikken. Dus is de bewaking der verbin-
WEERBERICHT.
Hoogste barometerstand:
765.0 te Weenen.
Laagste barometerstand:
723.9 te Rcijkjavik.
Verwachting:
Meest matige tijdelijk wel
licht krachtige Z. tot Z. W.
wind, betrokken of zwaar be
wolkt mogelijk met tijdelijke
opklaring en waarschijnlijk
regenbuien, weinig verande
ring in temperatuur, des mor
gens in het Z. W. iets kouder.
LANGESTRAAT 49-51. TEL. 190
dingslijncn voor Frankrijk een vitaal ele
ment voor de veiligheid van zijn rijk.
Dit zijn de permanente elementen, die de
behoeften der Fransche vloot bepalen. De
ze volstrekte behoeften kunnen ln aanzien
lijke mate in betrekkelijke behoeften wor
den omgezet. Het hangt er namelijk van af.
of het land in geval van een geschil enkel
op zich zelf kan rekenen, dan wel of er een
internationale samenwerking tegen den
aanvaller is georganiseerd.
Londen, 23 Jan. In een rede voor de
radio, bestimd voor Amerika, zeide Tar
dieu, dat Frankrijk bereid is van heeler
harte te werken voor een vermindering der
bewapening. Hij herinnerde aan de stappen,
die Frankrijk sedert tien jaren ondernomen
heeft om den vrede te organiseeren op
nieuwe grondslagen. Hij herinnerde aan de
verlagingpn der leger- en oorlogsbegrootin-
gen van Frankrijk. Als eenlgc der groote
mogendheden heeft Frankrijk verleden jaar
zijn begrooting, vergeleken bij de bedragen
van voor den oorlog, met 16 pCt. vermin
derd. Hij zette nogmaals de speciale behoef
ten van Frankrijk uiteen en besloot, dat er
sinds tien jaar wezenlijke vorderingen in
de richting der ontwapening zijn gemaakt.
Nu gaat het erom verder te gaan en op do
machten van het verleden de mooiste over
winningen te behalen, die der volkeren van
goeden wil.
LORD ESHER OVERLEDEN.
Londen. 23 Jan. (V. D.) Gemeld wordt,
dat lord Esher op 78-jarigen leeftijd is ge
storven. De overledene was bevriend met
koningin Victoria, koning Edward, koning
George cn lord Kitchener tijdens den oor
log. Het dagboek, dat hij in die dagen hield,
bevat, naar verluidt, raededeelingen van
groot historisch belang. Het is in het British
Museum gedeponeerd en zal niet eerder
worden geopend dan in 1981
STATIONSPLEIN - TEL. 1210
