AM EPSFOOKTSCH DAGMAB
DE OORLOG BUITEN DE WET
OPENING
van het Voorjaarsseizoen
Vrijdag 21 Maart 1930
28e Jaargang Ko. 223
BUITENLANDSCHE
ZAKEN
De kwestie der tusschen-
wateren
Maison de Jager Zn.
Diverse soorten Siagroomgeba^
Enorme sortsering PaaschartiKelen
HET WlNKELSLUiTiNGS-
ONTWERP
Wij maken Uw oude Kapok
matrassen als nieuw op
tegen billijk tar.ef.
VRAAGT INLICHTINGEN
DE FAAM, Langestraal 2 en 5
FEUILLETON
4
pFTJv^l /VNpc.'P
G. J. DIEKEMA OVER 'T
KELLOGGPACT
Vroeger heette hel: ten oorlog
thans: naar de con-
fcrentictafel
De macht der publieke
opmis
Rotterdam, 20 Maait. In een heden-
mond gehouden npenbere bijeenkomst
in de Schotsche kerk alhier heeft de
Amorikaanschc gezant in ons land, de
heer G. J. Diekema, oen rede gehou
den over het Kellogg-vrcdcsvordrag, waar
aan door ons het navolgende is ont
leend
De groote humanitaire Fransche staats
man Driand gaf de Rcgrering der Vereenig-
de Staten het denkbeeld in overwoging een
verdrag te maken (tisschen beide Staten,
waarbij dé oorlog buit i de wet werd ge
steld. on de Transehe peeppring ontwierp
zulk een verdrag en legde hri aan de Ame-
rikannsche regeering voor Na nine over
weging zeide staatssecretaris Kellogg, wicn
dit denkbeeld buitengewoon nnntrckkelifk
voorkwanr „Waarom zouden wij niet nlle
volken daarin opnemen, die gelijk van zin
zijnDit werd goedgevonden en thans
hebben practisch alle volken dit groote
G. J. DIEKEMA.
document geteekend, dat afstand doet van
den oorlog voor de oplossing van interna
tionale geschillen
Intusschen moet men niet oridcrsMlcp
dat dit verdrag het Duizendjarig R'>k zal
doen intreden of door zijn eWen lct ""O
einde zal maken aan eiken oorlog. II "1
recht van oorlog ter zelfverdediging bliift
bestaan. De oorlog is niet geheel buiten de
wet gesteld. Bewapeningen te land, ter zee
en in de lucht blijven bestaan. Jammer ge
noeg zijn zij grooter. dan zij in lDli waren,
toen de wereldoorlog uitbrak.
Het aannemen \an een wet legen dief
stal, inbraak en andere misdaden waar
borgt niet het ontslag van de politiemach',
maar wel stempelt het den dief en den mis
dadiger Int een vogclvril verklaarde en
doet de minachting vnn de menschenmnat-
schappij op hem rusten, en de wet mekt
het leven en den eigendom veiliuer Zoo
zal het Kellogg vredesverdrag niet in en
door zichzelf allen oorlog doen verdwijnen;
maar zal het vrede en gere«hti"heid zeker
der maken. Onder de werking van h«»t Kel
logg vredesverdrag kunnen bewapeningen
alleen ter zelfverdediging gebruikt worden
Tegenwerpirigc~.
De tegenwerping wordt gemaakt, dat
deze verdragen slechts stukjes pan'er zijn,
die naar willekeur kunnen worden ver
scheurd en in den wind worden verstrooid
door iedere natie cn dus bloote gebaren zijn
en absoluut waardeloos
Is dit juist? Neen. want de heilige eer
en de plechtige gelofte \an iedere natie, die
het. Pact onderteeke.nt, staat achter de on-
derteckening.
De geschiedenis toont zeker, dat som
mige natiën, als individuen, roekeloos haar
geloften hebben geschonden; maar deze
voorbeelden zijn niet «le regels; het z'jn
uitzonderingen. Ren natie schendt niet
lichtvaardig haar eerewoord en geeft zich
niet lichtvaardig over aan de minachting
der wereld.
Alle zaken-verhoudingen en alle crcdie-
ten zijn gebaseerd op vertrouwen in de eer
lijkheid van de medemenschen. om zich
aan hun overeenkomsten te houden Kan
men zeggen, dat er in deze eeuw van Chris
telijke beschaving geen eer bestaat tu*-
schcn de volken, en dat trouw moet wor
den uitgeschakeld in internntiorale over
eenkomsten? Mocht dit zoo zijn, dan is do
hoop op vrede, en het hunkeren van de
mcnschheid naar beveiliging voor de
slachting van den oorlog slechts een ijdcle
droom. Dan moeten de rivieren blijven
stroomen rood van menschcnblood en moe
ten de uitgestrektheden der bergen bliivcn
echoën van het gebrul der kanonnen. Ver
menigvuldig dan slagschepen, kruisers, on
derzeeërs. vliegtuigen, geweren en kanon
nen- gebruik den uitvindingsgeest voor de
ontdekking van steeds doodelijker gassen,
zet de klok terug en keer tol barh'mrsrb
heid weder belaad de ruggen van den ar
beid met ondragelijke, lasten an belasting
en zeg de beschaving vaarwel.
Neen, dit is niet het einddoel van onze
Christelijke beschaving. Wij dragen ge
dachten'van vrede in onze harten, en zoo
zeker als de engelen de geboorte van den
Vredevorst verwelkomden met den zang:
..Vrede op aarde, in den mensehen een
welbehagen', zoo z:-ker zullen geloof in
God cn in den mensch uiteindelijk zegevie
ren over pessimisme, twijfel en vrees.
De sanctios.
Verder wordt aangevoerd, dut het Kel
logg vredesverdrag geen sancties heeft, dat
geen gewapende macht is ingesteld voor de
bestraffing van een schender. Dit is juist;
maar het verdrag heeft achter zich een
grootcre macht: de macht der publieke opi
nie, welke, wanneer zij Is opgewekt vrijwel
almachtig is.
Wat zullen dus de remmende Invloeden
zijn. welke een notie beletten het Pact te
schenden?
Ten eerste zooals ik gezegd heb het na
tionaal eergevoel cn het gevoel van natio-
nnlen eerbied voor zichzelf, welke over het
algemeen hoog gewaardeerd wordt, en niet
licht wordt opgeofferd.
Ten tweede: Dat onmiddellijk na de
schending door een natie iedere andere
KELLOGG.
natie van alle verplichtingen krachtens het
Kellngg-pact tegenover zulk een overtre
dende natie wordt ontheven en vrij is om
te bandelen precies alsof JJ nooit getee
kend had.
Ten derde: De vrees om door de gcheele
wereld te worden beschouwd nis vogelvrij
vortrouwen en eerbied onwaardig
Andcro vordragen.
Nog wordt betoogd, dat sommige natiën
verdragen met andere hebben, waarin
voorzien wordt, «lat, wanneer zij worden
aangevallen door een aanvallende natie,
haar boudgenooten baar onmiddellijk te
hulp zullen komen met strijdkrachten en
dat al zulke verdragen cn overeenkomsten
krachteloos worden gemaakt en zonder ef
fect door de onderteckening van het Kel-
loag vredesverdrag.
Dit argument is ongegrond Al zulke
4nrdrag'en cn overcenkdrnxfen blijven vol
ledig van kracht en in werking, wanneer
eenmaal zulk een aanvallende natie haa>
verplichtingen heeft geschonden krachten-
het Kellogg vredesverdrag, want door dit
te doen heeft zij allo andere naties, dl
het verdrag geteekend hebben, daarvan
ontheven en ze dus in staat gesteld ten
volle hun overeenkomsten van steunverle»1-
ning na te léven, zoniler dat eenige zede
lijke blaam haar kan treffen.
Op een hoogen bergpiek van de Andes,
tusschcn de grenslijnon van Argentinië cn
Chili, in Zuid-Amerika, is een beeld ge
plaatst van Jezus van Nazareth. In zijn uit
gestrekte linkerhand een kruis houdende
Het wordt „de Christus van de Andes' ge
noemd. Blijkens dit tecken zijn .Ie beide
republieken het eens geworden om hun ge
schillen to regelen in den geest van den
Vredevorst cn hebben zij het zwaard be
graven. Geen standbeeld, dat meer bemoe
digend is, kan op de gansche aarde gevon
den worden.
In de oudo wereld was de oorlog recht
matig, in de nieuwe wereld, behoudens tot
zelfverdediging, is bij thans buiten de wet
gesteld. Wanneer zij grieven had, of door
veroveringszucht bezield was. zoide de oude
wereld: ,Tc wapen"; d.c nieuwe wereld
zegt: „Naar de conferentietafel.
EERSTE KAMER
De verhouding Nederland
België
Zonder stemming worden In de zitting
va i Dender.lag aangenom n begro .lingen
der Art -inrichtingen, der Vesting en Kust
verdediging 19°0 cn de 6uppletoire defensie
begrooting 1029.
Aan de orde is de begrootinw van Buiten
tandsche Zaken waarbij de heer B r i t ee-
waagt van de betecken s van den Volken
bond. waarin de heeren Heemskerk, Colijn
cn mr. Limburg belangrijke rollon vervul
len. Nogmaals wijst spreker op de gevaren
uit Rusland.
In zake de verhouding NederlandBelgië
houde men het Nederlandsche element
zuiver
De heer van Lanechot bepleit pen
spoedige ovpreonkomst met België, waar-
to» de pers veel kan bijdragen
De lieer Koster acht de regeling van
,e Belgische kwestie vergemakkelijkt nu
->*lgië heeft besloten tot aanleg van het
Kanaal I uik—Antwerpen. Verder beveeli
spreker ren kanaal VenloUrdingon met
'en RMn aan.
De heer. de Savornln Lohman
brudt beschouwingen over de kwestie der
usschenvvnteren en de Schalde Rljnverhin
ding, en wenscht geen verbetering zoolang
b kwestie niet is opgelost
De beer Van der Lande (R. K.l wijst
er on dat de Fédérat'on maritime d'Anvers
terecht waardeering toont voor onze zoreen
voor beloodsing en verlichting on de Schel-
demonden De bevanrimiri vnn de. Schelde
past nan die van de Noordzee aan.
Dok het oponthoud bii de bru? vnn
Vlake. dat ongeveer een half uur duurt is
slechts gering bii de belemmeringen die de
scheepvaart te Antwerpen zelf ondervindt
Het risico ten opzichte van de assnrant'e
is voor Antwerpen—Noordzee ongeveer ge
lijk aan dat van Amsterdam—Noordree.
In geval van storm komen ook on de ri
vieren en zelfs in de havens seheenson^e-
vallen van meer of minder ernstiger* aard
voor. Snr goeft een l"stle van schenen, die
op de Maas en den Rijn zijn gezonken en
zelfs in de dokken van Antwerpen.
Het Moerdijkkaunnl acht snreker niet
noodig. Hij betreurt dat de minister niets
voelt voor do instelling eener commissie
van deskundigen.
Te <4.20 wordt de vergadering verdaagd
tot Vrijdag II uur.
BRANDBLUSSCHEN MET MOEILIJK
HEDEN.
De poliUe verjaagt onbovoeg-
den met den gtunxais'ok.
BIJ den brand in dc boerderij van den
heer C. Neil te Wassenaar zijn er Dinsdag
avond klappen gevallen. Toon de brand uit
brak waren er aarstonds omwonenden ter
plaatse, die met den eigenaar, de blussching
ter hand namen, zoodat het ergste gevaar
Lanrestraat 56 - Telel 115
gen over het gras. En ze zong zacht en
blij het refrein:
„And in'that little garden
„The sweet peas are abloom.
„And the roses and the lilacs
„Are peeping into my room
..Pi-it!" riej. Dot's stem. „Waar zit je?"
„Ja, ik kom'" r ep Pit. Ze drukte even
Robberts hand.
.Zeg, het was heerlijk,'" zei ze zacht Rn
licht cn vlug ijlde ze over het grasveld
weer naar het verlichte huis terug.
HOOFDSTUK XIII.
„En kan ik jo feliciteeren?' vroeg Rob
bert de volgende morgen, toen hij opgewekt
en frisch door de tuin naar de garage
stante.
„Ja", zei Gerrit Jan, die lusteloos in een
stoet onder de kas.anjeboom lag, norsch.
„Kom. kom, mannetje dan zou ik maar
wat vroolijkrr kijken
k Ben melig,"' zei G. J
..Ja, dat hoef je niet extra aan tc stippen.
Dat zie ik wel."
Gerrit Jan gaapte. Hij zag er ontredderd
uit.
„Dus jo hebt haar jawoord?" Robber,
knipoogde.
„Val dood." zei G. J En dan door Rob
berts opgewekt gezicht opmerkzaam ge
worden
„Je hebt ons toch n.ct afgeluisterd, hoop
k?'
„Niet hatelijk worden ventje," waar
schuwde Robbert.
„Nee, ik dacht nrsechien Je doemde
een schim on gisteravond." Rn toen hij
Robberts dreigende wenkbrouwen zag:
bezworen was toon do brandweer, dio door
storing in d? telefoon niet dadelijk gewaar
schuwd had kunnen worden, op het terrein
van den brand verscheen. De verschijning
van dc brandweer gaf de politie aanleiding
de vrijwillige blusschers te soinrneeren het
terrein te verlaten en toen daaraan
onmiddellijk werd voldaan heext zU dc
ruiming met den gummislok bewerkstel
ligd, waarbij ecnigc personen een klap op
liepen. Bovendien ontstond er strubbeling
toen de heer Nell zijn vee, dat bij uit den
stal had gehaald en waarvan sommige bees
ten teckenen van onrust gaven on elkaar
te lijf gingen, waarbij zij bun hoorena be
schadigden. weer naar binnen wilde bren
gen. De politie wilde dit niet toelaten al
vorens het onderzoek naar de oor*/,
don brand zou zijn afgeloopcn Hiertagon
kwam de zoon van den heer Nell in verzet.
Toen de politie hem deswege wilde arres-
toeren. verweerde hij zich, rukte zich los cn
vluchtte over het weiland, achtervolgd door
agenten die hem tenslotte uit een bollen
schuur waar hij zich verstopt had, te voor
schijn haalden.
Ook tusschen politie cn brandweer boter
de het niet.
Een voorbeeld van slechte
wetgeving
Het W. v. d. R. schrijft
Vrijdag as zal in de Tweede Kamer de
eindstemming worden gehouden over het
ontwerp op de winkelsluiting. VVxJ hopen,
ul is de verwachting op verwezenlijking
van die hoop niet heel groot, dat bet ont-
wtrp zal worden verwonen. Over «Ie strek-
king van het ontwerp spreken wij niet,
hoew el ook daarover veel zou zijn te zeggen,
doch dit zou niet veel meer zijn don uilen
naar Athene dragen De lust naar telkens
nieuwe dwangwetten is nu eenmaal onver-
winbaar. Wij spreken alleen over don vorm
den tekst van het ontwerp. Wat wij daar
omtrent lazen, vooral ook in verband met
de nog steeds geldende, zij het dan ook wei
nig toegepast, Zondagswet, maakte een be-
drce.vund.cn indruk Straks als wet in'
het Staatsblad staal, zal de rechter haar
hebben toe te passen. Zal hij daartoe in
staal zijn? Redelijkerwijze niet. hij zal
niet wijs kunnen worden uit de wet zelf
en zeke» nog min«!er eenig licn kfi »i«n
pulten uil hare, nan de grootste tegenstrij
digheden^ rijke gesch edenis. Ren juridisch
geschoold Kamerlid, onverschillig, tot wel
ke partij hij behoort, kan aan zulk een
ontwerp zijn stem niet geven. Tegenstem
men is plicht.
IN HECHTENIS
Rijnsburg. 20 Maart. Het hoofd van de
gereformeerde Prinses Julianaschool te
Rijneburg, J. P, is gisteren in hechtenis ge
nomen als verdacht vin het plegen van on
zedelijk? handelingen met minderjarige
meisjes. (N. R. Ct.)
•Och. let maar niet op me 'k Voel me on
toerekenbaar
„Dus met andere woorden. Ze heeft je
hart en hand geweigerd."
„Ja," zei G. J. somber.
Robbert bedwong een aanvechting om
het u t t«' proesten. G. J. leek zoo absituut
do ridder van de droevige foguur.
„Ik neem hartelijk deel in'je teleurstel
ling.' zei Robbert
Gerrit Jan keek op.
„Ja, dat zal we,'." zei hij. Hij zweeg even.
Dan mompelde hij: Ze heeft me Lome na
vergieding sterk aanbevolen."
„Dat is koninklijk." lachte Robbert
„Noem jij h>t maar koninklijk. Ik vind
het tragisch.
„Waarom? Je hebt zelf tegen me be
weerd
„Ja. dat wout ik nu al lang Ik wou. dat
je niet altijd dezelfde woorden herkauwde.
Robbert.
„Ik zal wel heelemaal mijn mond houden.
Jij bent in zoo'n feestelijk humeur"
..'n Wonder, wat0" zei Gerrit Jan. Hij
nam zijn bril af. knipperde tegen de z«*«.
die alweer uitdagend aan de hemel f»lan-v,
.Och ne\ dat is heel logisch."
„Ongelukkig. G. J maakte een lustcir^a
armgebaar. „Ga je nog rijder,
gen?"
„Ja zeker
„Zeg. weet je wat ik denk?" peinsde G. J.
„Nee. ik bon nog geen gedachtelezer."
„Ik heb zoon i loe. «'at Rrica zich voor
een ander interesseert
„O ia?' Robbert kninte haastig zijn siga
rettenkoker oren Nam een s'^aret.
„Ja en ik donk dat hot Jef ie," fanta
seerde Gerrit Jan boud.
{Wordt vervolgd}
V. COVIPAGIYIE LYOMNA 1ST
UTaiCHTSOHZ JVïS 10 - TEL.173 AMERSFOORT
W oorden, waar het hart in is, wekken
wederklank
J. PERK
EEN ZOMERZOTHEID
door
CISSY VAN MXRXVKLDT.
PO
«Mag jk j0 (jan schrijven
„Natuurlijk wel. Alleen... Ik ben zoo'r.
luie scbrijJster, je moet maar niet op ant
woord rekenen, Robbert."
Neen. dat was niet hoopvol' Gerrit Jans
hart hamerde.
„Maar m ;j n brieven zul je wel beant
woorden." voorspelde Gerrit Jan.
.,0 denk je Zullen zo zoo bijzonder
rijn
..Zo zullen heel bijzonder zijn. Elke regel
zal Je vertellen hoe lif ik je vind''
Toen lachte Pil. Ze vond opeens een lach
de best.» oplossing voor deze even pijnlijke
fiituati
„Lach jo daarom?"
„Ja, k vind je zoo grappig," zei Pit
„Ma'r ik meen hot!"
^„Nu, jc schrijft maar raak hoor!" zei
„Mag ik alJes schrijven wat ik voel?"
„Lastig lijkt me dat
„Heelemaal niet Het zal mijn hart bc
vnjden van de last die er op drukt."
„Is het zoo erg?" vroeg Pit. Rn toen ze
ct gezegd had, wist zc meteen, dat dit jon
oor-domme vraag was. Want onmiddellijk
voelde ze haar arm geklemd iif zijn hand,
en zijn vreemde stem trilde: „Ja, het is erg,
als je niet weet hoe de gevoelens van het
meisje zijn, dat jc boven alles dierbaar ia."
„O, en daar wou je mij dus over raad
plegen." Pit keek weer onschuldig.
Opeens liet Gerrit Jan haar los.
„Begrijp je dan niet, dat jij dat meisje
bent. Er.ca?"
Gelukkig. Pit had haar jolige lach bij de
hand. Ze schaterde.
,0 dwaze jongen", zei zc. „Hoe kom je
zoo sentimenteel?'
Ik bén niet sentimenteel, 't Is me bittere
ernst Rrica?"
Nu stak Pit haar arm door de zijne.
„Zal ik jo eens wat zeggen Robbert? Je
verbeeldt jc nu misschien wel, dat jo me
lief vindt. Maar ik bèn niet lief. Ik ben
een vreeselijk bijdenando duvel. Weet je
wie wel lief is? Lenie! Heusch. Tracht jij
je affecties maar op haar over te bren
gen... Gerrit Jan wilde protesteeren,
maar Pit zij rad cn afdoend: „Rn dan mag
jc mij daar elko week over schrijven. En
ik zal je terugschrijven ook."
„Dus jo kunt me geen hoop geven
Erica
„Kom, niet zoo tragisch jongen. Over oen
week denk je er heel anders over Rn...."
zei ze dan plagend. „Lenie en ik lijken
veel op mekaar Robbert. Alleen ze
drukte zijn arm oven „zij is duizend
maal liever dan ik."
Gerrit Jan zweeg. Hij was teleurgesteld.
Maar hij had gedacht méér telourgeeteld te
zijn. Toch. zwijgend liep hij naast Pit
weer naar huis terug. Op de stoep stond
Ella, als de godin der wrake, n tuurde
spiedend «lo tuin in.
Ben jij daar Robbert?" vroeg ze.
„Ja", zei Gerrit Jan moedeloos. Hij voelde
plotseling in Ella zijn noodlot.
„Ik blijf nog even buitenzei Pit. „Veel
te heerlijk om nu al naar binnen te gaan."
Gerrit Jan zag haar na. Dan zuchtte hij en
volgde Ella naar binnen.
- En Pit, ze liep over het grasveld tot
bij de kastanjeboom. Zc hoorde de grama
foon krassen een oude plaat, waar Reep
dol op was:
„Meet me to-night in dreamland
„Under the silvery moon
„Meet me to night in dreamland
..Where Jove's sweet roses bloom
Toen sprong ze achteruit. Ze legde even
dc hand op haar harL
„O Lucas, wat schrok ik."
„Ja? Dat spijt me erg juffrouw."
„Luister je naar de muziek, Lucas?"
„Ja juffrouw."
„Zeg Lucas dans jij?"
„Ja juffrouw."
„Zullen wijdeze wals Lucas?"
„Heel graag Juffrouw."
Ze voelde zich omvat door zijn sterke
arm. Over het zachte gras dansten ze sa
men. En Robbert dacht „De schAt Ze denkt
er misschien niet cer.s aan, dat ze m:s
schien kan worden gezien!" Ze dansten sa
men. Pit dacht: „Niemand danst zoo goed
als hij!" Het was als een sprookje, het
dansen bij maanlicht op het fluweeltge
eras. Hij dacht: „Wat is zc lief. wat is ze
lief.
Dc gramofoon zweeg, ze stonden beide
even stil. dan klonk de mcesleepende fox
trot: „There is a little carden at the back
of niv house."
Robbert leidde haar over het grasveld, hij
maakte de meest ingowlkkelde figuren Pit
j'mlgde hem. Haar zilveren schoentjes vlo-
