OM DE RECHTEN DER VLAMINGEN ÜÊXEMLANDEK ptonderdag 8 Mei '1930 Uitgave: VALKHOFF Co, Bureau: Arnhemschepoortwal 2a HEVIG ONWEER BOVEN BERLIJN Zware hagelslag Wervelstorm teistert Texas AARDBEVINGSRAMP IN PERZIE VERHOOGING VAN DE DUITSCHE RECHTEN Poolsche bezwaren tegen de houding van Berlijn 28e Jaargang No. 262 Fa. L. J. Luycx en Zn. ZIJDEN STOFFEN DE DIENSTWEIGERING VAN DE LEEUW BUITENLAND amersfoortsch dagblad kBDHMbi i or fuut» J .QJüCJcO week (met gratis verzekering icgco oagc!«kkcm I ÜJ. Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-. Afzondtrlijke nummers f 0.05 fOttREKEXING 47910 TELEFOON 1NTERC. 513 PRIJS OER AÖVERTENTIEN van 4fe9c's f 1.05 met inbegrip van een bewi,saumm«rj c|jje fggjj mcer fo.25. Liefdadigheids-advertentitn vw» de helft van den prijs. Kleioe Aavertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—3 regels 50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1.—. Bewijsnummer exit?, i 0.05 Buitenlandsch Overzicht De Volkenbond cn dc entwape ning. De bijeenkomst van den Volkenboudsraad. Zooals men weel', is onze gezant Ic Parijs, ]hr. Loudon, voorzitter van de ontwape ningscommissie tc Goilève. Groote vordèrln- .011 heeft deze commissie tot dusver niet göm,nikt cn vooral den Duilsclic rs is het ton doorn in liet oog, dat de commissie de j,«langrijke aangelegenheid der ontwape ning niet krachtiger cn met meer voortva rendheid aanpakt. liet Duitsche verlangen is begrijpelijk, het vredesverdrag heeft Duitschland verplicht in zoon mate te ont wapenen, dat het nog maar een honderd duizend man op de been mag houden. Het zelfde vredesverdrag schrijft eveneens voor. jat de andere mogendheden het Duitsche voorbeeld geleidelijk moeten volgen, maai de verwerkelijking daarvan laat op zich wachten Tc Berlijn we nacht men nu, dat.de ont wapeningscommissie vóór de eerstvolgende Yolkcnbondsvergr.dering in Sept. bijeen zal komen en spijkers met koppen slaan. Van 1 raoschc zijde echter maakt men daartegen bezwaar en voert men aan, dat het verkeerd i zijn de ontwapeningscommissie thans bijeen te roepen, omdat er nog allerlei technische moeilijkheden zijn te overwin- Bijecnroeping der commissie op dit oogcnblik zou, zoo vreezen dc Franschcn, op een mislukking uitloopen. Alle berichten uit Gcnève wijzen er inmiddels cp. dat het rerlangcn der Duitschers zal worden gene geerd cn dat de commissie pas einde des jaar?, in November, haar slotzitting zal iiidon. Zelfs wordt het mogelijk geacht, dat besloten zal worden tot een nog langer uitstel. Dit laatste zal afhangen van de om- handigheid. of Frankrijk en Italië, die op de Loudcnsche vlootconfercntie niet tot een actoord konden geraken, inmiddels op het gebied der ontwapening dichter lot elkaar komen. En daar deze besprekingen uit den and der zaak een delicaat karakter dragen cn veel tijd zullen vergen, mag men niet rekenen op een spoedige overeenstemming t:-=chcn Rome en I'arijs. Natuurlijk zal er wel naar getracht wor den een Italiaansch-Fransch vergelijk na derbij te brengen. Er is spoedig gelegenheid voor een ontmoeting tusschen de staatslie den dor beide betrokkon staten. Aanstaan den Zondag toch zal Frankrijk» minister van buitenlandsche zaken. Briand in gezelschap v.m zlju kabinetschef Léger zich naar Ge- nèvê hegeven om den dag daarop dc T®ste bijeenkomst van den Volkenbondsrnad bij P wonen. Behalve dr. Curtius, Arthur Hch- detson, Zaléski cn Marmkowitsj, de minis ters van buitenlandsche zaken der staten Duitschland, Engeland, Polen en Zuid-Sla- -, zal te Gcnève ook Briand's Italiaansche coilega Grandi aanwezig zijn. Een contact tusschen beiden zal niet uitblijven cn heel de wereld hoopt, dat dit contact eindelijk ons zal leiden tot een ontspanning, wat de trekkingen tusschen Rome en Parijs be treft. Ondertusschcn zal Briand in staat zijn reeds voor zijn vertrek van gedachten te ïSelon met Henderson, daar deze zijn reis naar Gcnève te Parijs onderbreekt, waar ij op cle Quai d'Orsay zal ontbijten Beiden ïullon ongetwijfeld van gedachten wisselen over het Italiaansche vlootprogrnm en te Rs acht men het zeker, dat Briand het tstcl van de bijei nkomst der voorberei dde ontwapeningscommissie zal verdedf Fn door erop te wijzen, dat Frankrijk en balie len nog bes< lijkbaren tijd voor No vembèr hoog noodig hebben om tot over ('[■stemming! te geraken. Ook overigens schrijft men aan de Ge neet?che bijeenkomst ditmaal een meer dan ntvono beteekenis toe, niet zoozeer vanwe dc punten, die op de agenda staan, als ft's! in verband me de aangelegenheden, die -lei-loops'' door do verschillende ministers zullen worder besproken. Daarin» behoort liet bekende plan van Briand i-it deze m September reeds te Geneve he' aange kondigd en besproken: het be'-.eft zooals Mf-n weet, de kwestie van de vorming eener Suropcesche statcnfedcratie To dezer zake verluidt eveneens, dat de Fransthe regèc- ''n? binnen afzienbaron tijd aan alle Kuró- peesche - staten in verband mol den te ■'heppen statenbond een gedetailleerde vra- jrnlijst zal toezenden. dingen en verdween uit Berlijn. Met be hulp van gestolen briefpapier van de Di:>- conoto-Gcsellschaft in Gelsenkrichcn wist hij daarop opnieuw crcdictbcdrog uit te voeren cn inde hij in totaal 1 millioen Mark. Sindsdien heeft hij zich onder val- schcn naam in Polen opgehouden en len slotte in Duitschland. Naar aanleiding van eer? poging om bij een Ziiricher bank crc dictbcdrog te plegen, kwam-de politic hem op liet spooi. Schade door een wolk: breuk aangericht B c r 1 ij li, 7 Mei (H.N.) Een hevig onweer, dat met een wolkbreuk gepaard ging, heeft vanmiddag boven Berlijn gewoed Van half 5 lot G uur vielen do stortregens neer, zoo dat tulrijks straten en kelders onder water liepen. De omvang van de door het water aangerichte schade is nog niet te overzien. Do brandweer werd meer dan 100 maal ge alarmeerd, zoodat alle spuiten van de ver schillende posten vooitdurend onder weg waren om hel water uit de kelders van overstroomde straten weg te pomp.cn. een hevig onweer, dat boven Karoliuenhof bij Schmóckwitz woedde, werd een huis door cicn bliksem getroffen en geraakte in brand. Het noodweer heeft zich ook boven Spnn- dau en Fchicndorf geducht doen gelden Ook in deze piaatscn is voel regen cn hagel ge vallen. De hemel verduisterde, zoodat het verkeer bijna overal stilstond Tc Berlijn waren dc riolen in den tijd van ccn oogcn blik overvol, zoodat het water niet meer weg kon slroomen. De personen, dio zich op straat bevond n, zochten ten spoedigste ccn schuilplaats in de portalen van de huizen on in de café's. Ook boven het Ftiidadal tus- scl I? Knïili en Rhón heeft vanmiddag ccn wan. noodweer gchcerscht, van zwaren hagelslag vergezeld ging. Te llvrsfcld 'liepen veie akkers en velden onder water. Reus achtige vva ter massa's werden uitgestort uvt-i dc lager gele:;cn gedeelten van de stad. De schade aan do te velde staande gewassen en vruclitboomen toegebracht, is zeer groot Do 20-jarige' zoon cn de 13-jarige doch lei- van den caféhouder Richard uit Willings- hain, dio een uitzichttoren beklommen had den om tc zien of het onweer wegtrok, wei den door den bliksem getroffen. Het meisje werd op slag gedood, terwijl haar broeder verlamd is. Tientallen dooden ie betreuren New York, 7 Mei (V. D) Uil Frost in den staat Texas wordt gemeld, dat in den afgeloopen nacht boven dat gebied een hevige wervelstorm heeft gewoed, die aan veel gebouwen zeer groote schade aan richtte. Bovendien brak op verschillende plaatsen brand uit. Men vreest dat min stens 70 personen om het leven zijn geko men. Uit New-York word' nader gemeld, dat reeds dc lijken van 14 personen zijn gevon den. Andere berichten reppen van in 't ge heel 73 dooden. Tweeduizend menseden om het leven gekomen B c r 1 ij n, 7 Mei (v.D Naar gemeld wordt is Perzic door hevige aardbevingen geteis terd, welke in sleden cn dorpen ontzaglijke schado aanrichtten. In totaal zijn 2000 men- schen om het leven gekomen METHODES DER NEW-YORHSCHE DOUANE. Een fotografie van eon rekening. Par ij 7 Mei. (If. N) Zooals men zich zal hem -leren, werd het echtpaar Dodge onlangs bij zijn aankomst te New Vork we gens het onjuist aangeven van dc waarde van de goederen, welke het bij zich had, tot een boete van 213.286 dollar veroor deeld. De Eiber té geeft thans een verhaal, om de methoden af te keuren, waardoor de Ntvv Yoiksche douane zich in het b/zii van inlichtingen weet te >l?H;-:i. Volgens bet bind ontving de bekende Parijsche mode- firma Poirct, bij wie het echtpaar zijn in- koopen had gedaan, kort na liet bezoek van het echtpaar Dodge ook een bezoek van een Amerikaansch ambtenaar, die aan het gezantschap tc Parijs is toegevoegd, die groote belangstelling voor dc inkuupen van het echtpaar Dodgo foonlo en ook inzage van de rekening verzocht. Toen dit hem geweigerd werd. dreigde hij niet repres- suillemaatregelcn, die ook we: kei ijk toe gepast zijn, zoodat do vertegenwoordiger der firma in Amerika sedert voortdurend moeilijkheden heeft bij liet ontvangen van zijn monsterzendingen. Toch is het wild geschoten, aldus zegt het blad, omdat de tlóuano in staat was, mevrouw Dodge bij haar aankomst tc New York een fotogra fische reproductie van haar rekening te laten zien, welke uit de boekpn van Poiret genomen was. De Parijsche vertrouwens man van do AnicrUtaanscrc douane »oct vcor dezen dicr.st een bedrag vsn i.230.000 francs hebben ontvangen. Een poging om den Duitschen landbouw te begunstigen Het Poolsche correspondcnticbureau meldt ons: Het is thans ten derden male binnen een jaar tijds, dat de Duitsche douanerechten worden verhoogd: in Juni 192' op boter, vleesch, eenige graansoorten enz in Maart 1930 op aardappelen enz., in April 1930 volgde oen zesvoudige verhooging op eie ren. verder verhoogingen van rechten op varkensvleescb, zetmeel, vet, melk, enz. en mobiele rechten op haast alle graansoor ten. Om de landbouwcrisis, die een wereld crisis is, te bezweren, zijn heel andere mid delen aangewezen, zooals verlichting der fiscale lasten van rlcn landbouw, minder dure landbouwrCredieten.cn een breede in ternationale samenwerking voor rationali satie der landbouwproductie. Eenige der voornaamste Duitsche occno- inèn, zooals \on Hippel m de Konigsberger Allg. Ztg.. geven den weg aan. hoe dc land bouwcrisis in Duitschland te bestrijden zou zijn zonder overdreven verhooging der rech ten. Door deze overdreven verhoogingen wor den de levensbelangen der agrarischo lan de» van Europa, benadeeld, daar zelfs bij de tegenwoordige protectie het goederen verkeer tusschen die landen en Duitschland zich ontwikkelt ten nadeele van clie landen, zooals uit J.- Duitsche statistieken blijkt Ook de vpéds,efverzorging der eigen ste denbevolking wordt benadeeld De laatste verhoogingen der rechten zijn in strijd met den geest van dc laatste conventie van Gcnève, die immers niet al LANGESTRAAT 49-51. - TEL. 109 Veel kleuren en kwaliteiten. Pracht sorteering wollen (Vloiisse- lines en Fantasie Stofjes. Herman de Kos doet een aanval op de Belgische regeering Motie van wantrouwen ingediend 2IXDELIJK IN DE VAL GELOOPEN. Ssnkbedrieger gearresteerd. Herlijn, 7 Mei. (V.D.i Da door dc poiitic liep. jaren gezochte bunkbedrieger hihui- Thuraü uit lUstérbtirg heden te '"rlottonburg gearresteerd Bij hot till- ^1 van een groote bank tc Kat-o-v Hz, waar "Vürau alt? ïmployé werkte, («leegde hij n«' het eerst uitgebreide mreg-'iualig-. 'i. Hij zond'-ii.! -redioten dar.: p/.i'? J" Dusséldorf, welke hij later Dij 1c ban- *-11 aldaar nde. rn o:.iai heeft .lij -»p leze ''U? «50.000 mark huii gemaakt. Kort ii i .verd "lij gearresteerd, ter ijl hel "rM door de -«olitic werd gevonden Hij flc'M echter Spoedig uit dc- hechtenis mt- De correspondent van hei Vad. te Brussel meldde gisteravond. De int .Tpcn.iije van de'i minister \a:i landsverdedigir j. dcor de Vlaamsch natio nalistische Ka rieden Herman Vos en dc DobacUer over het geval \an den Vlaam- schcn milicien de Leeuw, die weigert tc ge hoorzamen i in de Franschc taal gege ven bevelen, ging Dinsdagmiddag, bij de her vatting van de werkzaamheden ni.-i dc Ka mer na hol PaaschrecéS: onder zeer groote belangstelling door. De eerste in.orpellnnt, Herman \"os, besteeg oni n Ju Hlijk het spreekgestoelte cn leidde de interpellatie in In do jongste regccringsverklaring, zei- de hij. verzekerde minister-president Jas pa:. dal. voer wat dp taalrcgeüng betreft, in he. leger op «ie uitwerking van de wet Yr. 7 No\eml»t. 1928 kon worden gewacl»v /'Z~' bedoeling was. het heele Vlaamsche v raagstuk kan worden, opgelost zonder in het ieecr iets to veranderen. Het geval lens de Leeuw komt déze woorden logcn- jsliaifea me een «load van. beslissende bc- i"t-l.cni>. Deze daad bewijst, dat in hel ju- bcliaar 1930 bet Vlaaniscjie onrecht in het Belgische legei voortduurt, dat dit zelfs bij repassing van de wet van 7 November 19?8 'liet zo 1 ophouden e:i verder, dat wanneer nacp. de Vlamir.gen ?tolt voor een uergelij j ko lim-.ci. «ic 3.".vsgv/iï'-llieid onder hen on- I rni-Idel'iik wordt1 venvezcnlijUt. j Vervolgens cr:if Vos een overzicht van hot .-eval. IVicri n;j aan de overbrenging van De Leenv. nmi v'e afdecling zwakzinnigen in het iv:ili'. :ire ziekenhuis tc Antwerpen I kwam. rocg hij Weet men op welke wijze dc enndidaat z.w-.k/innigen daar behandeld worden? Ik heb de getuigenis gehoord rar. twee psychiaters. Den dokter beschuldig ik niet, maar om to weten of iemand zwak zinnig is, steekt men in het ziekenhuis de stakkers ccn brandende sigaar in den mond. (Verontwaardigde kreten op vele banken). Beide psychiaters hebben ver klaard, dat in geen beschaafd land iets dergelijks gebeurt. Daar is Do Leeuw slechts due dagen moeten blijven, al zal elke neuroloog nu zeggen, dat in geen drie da gen kan worden nagegaan, of iemand zwak zinnig is. Ik ken Dc Leeuw van dichtbij, do jongen is heel normaal. Iluysmans (s.d.): Tenminste zoo normaal als de helft van de Kamer. (Gelach). Terugkomend op de wet van 1928. vroeg Vcs: N'u de wet van 1928. Ik herhaal de vraag aan flen ministei \nn landsverdediging: waai is u voorbereiding om dc wet tegen den vocrgczicncn datum to doen toepassen? Den 3deli April 19.30 iel de minister het Kamerlid Ma rek hier in de rede om tc her inneren aan een verklaring in den -Senaat, volgens welke dc militieklasse van 19.30 in het Vlaamsch zou worden opgeleid. Dc heer Marck dankte toen. maar vroeg cf dit hij ministerieel besluit ot door middel van ccn wet zcu gebeuren. Daarop antwoordde ti-r minister, dat een ministerieel besluit vol stond ik besluit hieruit, dat de heer mi nister in zijn binnenste er van overtuigd is, dat er Vlaamsche commando's komen. Maar dan M-narr ik mij af: welk strafbaar feit heeft D< Leeuw .-geploegd? Vos besioot zijn interpellatie mot te zeg gen. dat het heelt- Vlannischc volk achter den verdachte staal. 'Applaus bij VtaamsCh- Nat.. VI Soc. en een aantal VI. Ka (lij Minister dc Broquevillc zeidc, dat zijn positie zeer moeilijk is, daar het onderha vig.: gc-val aanhangig-Ms gemaakt bij het ge recht. Do interpellant verplaatste dc zaak op het politieke terrein cm ontweek dc mili taire discipline cn de justitie. (Heftige in terrupties.) Dc minister beklaagde zich over dezen aanval, daar hij voor het eerst sinds 1930 de Vlaamsche militairen in hun taal wii zien opgeleid. Over de militaire zijde wil spr., hangende hc-f onderzoek zich niet uitloten. De Vlaamsch-nationlistische fractie noemde hij ccn anti-Belgischc vioep De r-.gecring zal haar politiek van rechtvaardigheid en rechtsherstel voortzetten. Applaus op som mige katholieke banken.) Dc heer os repliceert cn dient de vol geilde motie in: De Kamer, na de verklaringen van den minister te hebben gehoord, spreekt haar grondige af keuring uit over dc harlelooze behandeling •.nu den Vlaamsehcn dienstplichtige Joris de Leeuw; vindt in dc doo. hem gesteld-.- daad: op vordering voor de Vlamingen van het na tuurlijke recht om iu het leger in zijn eigen taal ondcricht cn bevolen te worden, geen schuld cn betreurt derhalve, dat hij niet onmid dellijk in vrijheid werd gesteld. De heer Eckelcrs (socvei klaarde eveneens, dat het heele Vlaamsche volk ach ter de 'Leeuw staat. Een door den heer Van de Vijvere inge diende motie van vertrouwen in de rcgce- ring zal Woensdag tegelijk mot dc andere moties worden behandeld. Dc behandeling voor den krijgsraad. Omtrent de behandeling van de zaak-De Leeuw door den krijgsraad te Luik wordt nog gemeld: Verdachte verscheen geboeid in uniform. Do zaak werd in liet Vlaamsch behandeld, uitgezonderd de getuigenverhooren Dc krijgsauditeur zeide, dat uit het onder zoek was gebleken, dat verdachte had ge handeld wegéns principicele redenen De verdachte gaf loc, Jat hij een bietje Fransen verstond. Voor drie ten laste gelegde foitcn is hij reeds veroordeeld. Alleen het feit, dat hij niet is opgestaan op een Fransch bevel, werd door den auditeur behouden. Eisch: een maand militaire gevangenis straf., waarbij verzachtende omstandigheden in rekening werdén gelu-ach' Dc verder.igèr. mi. Borgt» eischle her nieuwd deskundig onderzoek cn bestreed uitvoerig 't requisitoir. Hij vroeg geen vrij spraak. zoolang niet een nieuw onderzoek van verdachte» geestestoestand heeft plaats gehad. Verdachte verklaarde, toon hij in dc ge legcnheid gesteld werd nog iets tot zijn ver dediging aan te voeren, dai bij steeds had gehandeld, om zijn Vlaamschwaardigheid hoog tc houden. Ilij gevoelt geen berouw cn zal ook verder weigeren aan Franschc be velen te gehoorzamen Een hernieuwd onderzoek is dooi den krijgsraad afgewezen De uitspraak luidt vijftien dagen arrest met opsluiting, een cn twee maanden gevangenisstraf v ooi- verschillende feiten, aannemende ver/ach tcr.d» omstandigheden buiten verdachte? geestestoestand Verdachte heef; appèl aangeteckcnc. Er deden zich geen incidenten voor. leen de vrijheid der staten op het gebied der douanerechten limiteert, maar tevens ten doel heeft nieuwe schokken in dc han delsbetrekkingen tusschen de staten tegen tc gaan. Zij zijn levens in strijd met het protocol betreffende verdere onderhandelingen. In liet annex van dit protocol wordt de kwes tie van douane-faciliteiten ter vergemakke lijking van den afzet van producten der Kuropeesche landbouwstaten ais één van de belangrijkste economische kwesties van Europa behandeld. De nieuwe Duitsche douanerechten be- toekciicn dus een slag voor de moeilijk ver kregen Geneefsche resultaten en stoan de ratificatie door verschillende staten in don weg. Indiër: door directe onderhandelingen van de landbouwstaten met Duitschland geen gezond compromis mogelijk wordt, dan rijst de v raag, of dc ge interesseerde staten niet zouden moeten streven naar de realisatie van de in het annex van het protocol ver melde idee van de preferenticcle rechten 3 oor die staten, welke den internationalen handel van landbouwproducten vergemak kelijken De lancibouwknngen van de twaalf Eu rojicesche staten, die agrarische belangen hebben, moeten tijdig de middeien overwe gen, hoe de moeilijkheden tegen te gaan. welke zeker in het economische leven van Europa zouden toenemen, indien de Duft schc douanepolitiek tot nog gröotere over schotten van de agrarische productie van Europa zou leiden. OVEREENSTEMMING OMTRENT DE YOUNG LEENING BEREIKT. De Int. Bank zal vermoede lijk 15 Mei haar werk zaamheden aanvangen. P a r ij s M c i. (11.N De conferentie dei crtegeiiwooidigers van do ministeries van Financiën der schuldeischers staten cn het Duitsche Ministerie van Financiën, is liet vanavond eens geworden over do uit gifte van do Young-lecning Do koers van uitgifte zal 9S pet. bedragen. Dc obligaties, die van bah jaailijkscUe coupons zijn voorzien, zullen in ren tijds verloop van 33 jaren worden afgelost. Aan dc circulatiebanken der landc-n, clic aan de uitgifte meewerken zal ecu provisie vaa 0.1 pet. worden uitgekeerd. Manning n.s. zal de Raad van Beheer van de liar.k van In ternationale Betalingen te Bazel vergade ren om dc te Parijs lot stand gekomen overeenkomst tc bcstudecrcn. Vervolgens zal de tekst door den juridische» adviseur worden nagegaan, waarna de gedelegeer den der Bank, der Ministeries va» Finan ciën cn do vertegenwoordigers der Kmis- siebnnken opnieuw zullen bijeenkomen om de overeenkomst'definitief vast te. stellen. Kort daarop zal een tweede zitting van. den Raad vim Beheer der Bank van Internatio nale- Betalingen plaats hebben. Men neemt aan dat de Bank baar werk zaamheden op 13 Mei a s, zal kunnen aan vangen. POLITIEKE TEGENSTELLINGEN IN OOSTENRIJK W ec ii c ii, 7 Me;. li N.) T«* St Póltcn is het na de gebeurtenissen van Zondag on rustig gebleven cn te'.kens is het lot bot singen tusschen aanhangers van de „Heim- vvelir" en sociaal-democraten, gekomen. Gis teravond namen de opstootjes grooleren om vang aan, zoodat de politic ingreep. Toon zij de stralen wilde, schoon vegen, werd zij met ecu l:agcl vsteciien begroet. Drie agenten wn-l-i- d o- toenc:. gewond. Eén rle: betoogcr. liep oei s .'.elhöQw op. Tien personen werden goarcesiri-: d Ev zijn !roe oen aangevraagd, om dc poiUie ic--verster ken

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1930 | | pagina 1