A. Schoterman Zoon
TROELSTRA VERLOST
Een physiek halfleven
DE BEGRAFENIS VAN
Mr. TROELSTRA
De arbeider eigenaar
van zijn woning
Mededeeling van den
Minister
UITBREIDING VAN DE
HOUTHAVEN
De oppervlakte 10 H.A.
vergroot
LUSTELOOS?
Dan Vera Koffie Hulsko
G. i. van Harten
Licht- en Kracht-
Installaties
Havik 41 - Tel. 292
HUMORHOEKJE
..t,
W ijnhandel Utr. Str. 17 Tel. 145
Gevestigd 1878
Bijzonder aanbevolen
BEAU RIV AGE Gewas 1926\ St.EMlLION Gewas 1924
Per flesch 1.- Per anker 40.. Per flesch 11.40. Per anker f 56..
Zijn mémoires werden gedicteerd
met een mond die nog slechts
stamelen kon
Onder de vele bijdragen in de sociaal
democratische pers aan den overleden pio
nier der arbeidersbeweging gew ijd, trof ons
het artikel van F(rank) v. d. G(oes) in Het
Volk van gisteravond, dat wij hieronder bij
na in zijn geheol overnemen:
„Ja verlost, bevrijd door de eenige hond
die nog anders en meir kon doen dan zijn
pijn verzachten en zijn zwakheid steunen,
de hand van den dood. die eindelijk over
onzen grooten vriend zich heeft ontfermd
Zoo zullen velen hebben gedacht, toen zij
hoorden \an het bericht, dat in den avond
■van Maandag het land werd ingezonden.
Want wie hem heeft zien liggen, ver
bleekt en verlamd, bijna onbewegelijk uitge
strekt en zoo hulpeloos, en wist dat dit nog
niet het eenige was dat hem kwelde, wie
zijn moeilijk praten hoorde en zag hoeveel
inspanning het hem kostte te zeggen wat
hij dacht ?n onder woorden wilde brengen
die moest wel voor hem hopen, dat dit
voortleven niet meer lang zou duren. En nu
het einde is gekomen, en de vermoeide en
geplaagde rusten mag, nu zal dit gevoel wel
het eïiste zijn dat men aan d i t sterfbed
mag uitspreken, wij zijn er dankbaar voor
dat hij is gestorven
Dat Troelstra zelf anders gedacht heeft
bij het naderen van den dood. zal wel zoo
zijn. Hij was immers niet klaar met de
laatste taak die hij zich had gesteld, van
zijn levensherinneringen mo?st nog een deel
verschijnen. Ook is waar dat het schrijven
van die boeken volstrekt niet alleen een
lust voor hem i6 geweest. Jui6t omdat het
zoo 6lecht met hem was gesteld, kon het
uitkomen van het eene 6tuk na het andere
hem een des te grootere voldoening geven.
Want wat hij deed was niet alleen het le
veren van belangrijke bijdragen over het
sooialisme in ons land en zijn eigen aan
deel in die bsweglng. Wat hij' liet drukken
was ook iederen keer het tecken van over
winningen behaald op kwalen en gebreken,
die bladzijden waren bewijzen dat de oude
vechter Troelstra zich niet liet overweldi
gen door den vijand, die zoovele geesten
neerslaat eer het lichaam geheel is geval
len. Elk hoofdstuk dat hij weer vullen kon
met mededeelingen cn opmerkingen over de
gewichtigste voorvallen in zijn leven, ge
tuigde \on zijn onverwoestbare geestelijke
vermogens cn ook van zijn moreele
6terkte.
Want dit is toch zek?r. dat wie bij het
neerliggen in ongcnecselijke ziekte, bij het
vervallen tot het physieke halfle\en, dat
hem sedert verscheidene jaren was overge
bleven. en waarvan Troclstra wiat, dat hei
alleen voor den dood kon plaats makjn, wie
zich dan aan wanhoop of zelfs maar aan
lusteloosheid of onverschilligheid overgeeft,
kan geen herinneringen ophalen gegevens
ordenen, feiten cn personen bcoordeelen
alles werk immers, dat kalmte, zelfbeheer-
sching ja: levenslust eischt. Men kan mis
schien den politieken inhoud van deze „Mé
moires" venschillend beoordeelen. maar dat
zij uit een hoofd zijn gekomen, dat dag en
nacht roerloos op een peluw lag, en gedic
teerd werden met een mond die nog slechts
stamelen kon, zal toch waarlijk geen en
kele lezer ook rnaar in de -verste verte uit
het geschrevene kunen opmaken.
Neen, Troelstra heeft, niet om den dood
gevraagd, maar evenmin hem gevreesd.
tenzij dan uit bezorgdheid, dat zijn levens
kracht hem zou begeven eer zijn levenstaak
was verricht.
Maar met dat al, on juist omdat deze
vraag hem somtijds verontrusten moest, de
vrees dat bij zijn onverschrokken wedloop
met den dood hij zou worden ingehaald
vóór het hem pa6te. kunnen wij niet anders
dan tevreden zijn. te weten, dat voor den
strijder nu ook deze kamp Reèindigd 16. Het
zou te veel gnergd geweest zijn. om de nut
tigheid van het boek voor ons. te verlangen
dat onder zijn omstandigheden de schrij
ver aan het werk gebleven ware.
Inderdaad zal van Troelstra's herinnerin
gen de wetenschap van hoe zij werden te
boek gesteld, wel de merkwaardigste bij
drage blijven tot d» kennis van zijn per
soon. Zoo volkomen zich van con zoo droe
ve werkelijkheid te kunnen lo>mak?n, of
zoo ver boven haar zich te verheffen om
zioh alleen met het verleden bezig te hou
den en de daden en gewaarwordingen van
zijn eigen persoon nu naar het lichaam
jammerlijk gebroken' zoo zakelijk lover
halen alsof men nog gezond en wel deel
neemt aan het politieke leven waartoe die
onderwerpen behooren dit mag stellig
het bewijs heeten van een geestesgesteld
heid. die men grootheid van ziel pleegt te
noemen.
Maar gij, goode lezer, cn ik. die ons tot
de gewone menschen moeien rekenen, wij
mogen wel erkennen, dat het bericht \an
zijn heengaan ons een zekerheid heeft ge
geven die ons lief is Namelijk, dat voor
Troelstra. hoe moedig hij haar heeft ge
dragen. of zelfs overmoedig getart mis
schien, een b?proeving is geëindigd, waar
de meeslcn onder zouden zijn bezweken.
De heer Albordn. voorzitter van de s. D
Tweede Kamerfractie, is Woensdag uit Ber
lijn, waar hij vertoefde ter bijwoning van
een bijeenkomst der Internationale, in Den
Haag teruggekeerd cn bracht oen bezoek
van rouwbeklag aan de weduwe van Mr.
Troelstra. Voorts werd ten sterfhuize een
condoleancebezoek afgelegd door de heeren
Oudegeest en Mendels namens de S.D. Eer
ste Kamerfractie.
Vernomen wordt nog, dat de begrafenis
van rar. Troelstra zal worden bijgewoond
door den leider van den Belgischen werklie
denpartij Emil Vandcvelde. De Duitsche soc.
democratische partij, de S.PD. zal bij de
plechtigheid vertegenwoordigd wordendoor
haar voorzitter, den heer Wells.
Het was Woensdag nog niet bekend, wie
op de herdenkingsbijeenkomst het woord
zullen voeren. Vast staat wel, dat de heer
Oudegeest zal spreken namens de S.D.A P.,
de heer Al bard a namens de Tweede Kamer
fractie en de he?r v. d. Welle namens het
N. V. V.
Ook de heer Vander velde zal er 't woord
voeren.
De route van de
begrafenisstoet
Naai wij vernemen is door do leiding der
begrafenis van mr. Troelstra in overleg
met do politic de volgende regeling vast
gesteld omtrent de route, welke de stoet
zal nemen.
Do Leuvensche straat, het Belgische
Plein en de Antwerpsche straat
worden door de politie vrij van publiek go-
houden. De verschillende afdcelmgen van
de A.J.C zullen te zamen komen op het
kruispunt van den Pompstationsweg en
den Badhuisweg. Vandaar wordt gemar
cheerd langs den Badhuisweg naar de Ant
werpsche straat, waar de kop van den
grooten stoet zal zijn opgesteld. De A. J. C.
voegt zich dan daarbij. De stoet zet zich
dan in beweging door do Antwerpsche
straat en gaat langs het Belgisch Plein naai
de Leuvensche straat, waar men zich aan
sluit achter de volgrijtuigen.
De stoet aat dan verder langs den Bad
huisweg, Nieuwe Duinweg. Ilanngkade,
Koninginnegracht naar de Algemeene Be
graafplaats ingang Koninginnegracht.
Na het défilé langs de kist op dc Alge
meene Begraafplaats marcheert de stoet af
door de Kerkhoflaan, Bankostraat langs het
Bankaplein cn verder langs Riouwstraat.
Koninginnegracht, Princcssegracht, naar het
Gebouw \oor K. cn VV. De stoet wordt daar
ontbonden cn alleen houders van kaarten
krijgen toegang tot het Gebouw. De andere
belangstellenden gaan, doch niet in optocht
naar den tuin van het Volksgebouw, waar
eenige luidsprekers zullen zijn opgesteld,
die hoorbaar zullen maken, hetgeen gespro
ken zal worden in de plechtige herden-
kings-samenkomst in het Gebouw. Zooals
bekend, zendt do V.A.R.A. deze bijeenkomst
per radio uit.
De traras der H T M. zullen, voor wat
lijn 9 betreft, niet verder gaan dan den
N. Duinweg. Lijn li zal rijden van den
Schevcningschen weg af over de rails van
lijn S. Do wagens van de Blauwe Tram gaan
niet vorder dan de Brusselsche laan.
CENTRAAL GENOOTSCHAP VOOR
KINDERHERSTELLINGS- EN VACANTIE-
KOLONIES.
Algemeen socretarls benoemd.
Inplaate van den 3 Mei 1.1. r fgetreden al-
gemeenen secretaris van het Centraal Ge
nootschap, Mr A. van der Eist to Leiden,
is door het hoofdbestuur in diens plaats tot
algemeen secretaris benoemd het nieuwe
hoofdbestuurslid, de heer H. F. M. E Graaf
van Limburg Stirum. te Brummen (Geld).
Het aantal aanvragen om plaatsing is
overstelpend groot Tot begin October zijn
alle plaatsen 111 de 5 zeetehuizen reeds be
zet. In de i bosch-tchuizen is alies bezet tot
eind Augustus. In het 10de kolonfehuis, het
Boschhuis te Nunspeet. zijn vanaf begin
Juni weer plaateen beschikbaar.
DE ZENDTIJD-VERDEELING.
Protest van het Verbond van
Nationalisten.
De Centrale Raad van het Verbond van
Nationaliston te Amsterdam-z. zond het vol
gende telegram aan den Minister van Wa
terstaat:
Met diepe verontwaardiging heeft het
Verbond van Nationalisten kennis genomen
van het ontwerp radioregeling, temejr om
dat aan de Vara een belangrijk deel van
den zendtijd is toegewezen, terwijl aan den
Nationalon Radio-Omroep fN.R.O) die tot
het Verbond van Nationalisten in precies
dezelfde verhouding 6taat als de Vara tot
de S D. \.P. tot dusverre zelfs geen minuut
is tozgekend
Wij staan dus voor het schandelijk feit,
dat in monarchaal Nederland wel aan oen
rcvolutionnairon maar niet aan een natio-
nalen omroep zendtijd-vergunning wordt
toegewezen
Wij doen dan ook een dringend beroep
op U als Minister van de Kroon om ook
aan ons oen deel van den zendtijd af te
staan, opdat wij ln de gelegenheid komen
ook in den aether de revolutionnaire pro
paganda te bestrijden.
Bij aankoop moet minstens
IQ. van de koopsom
gestort worden
De minister van Arboid, Handel en Nij
verheid heeft aan de gemeentebesturen o.m.
het volgende meegsdeeld:
Herhaaldelijk is do wensch te kennen
gege\en, dat met Rij ka voorschot ingevolge
do Woningwet gebouwds arbeiderswonin
gen in eigendom van de bewoners kunnen
overgaan.
Do regeering heeft tegen dien eigendoms
overgang in het algemeen geen bezw aar en
volgt sedert eenige jaren den regel, datzoo-
genaamdo Woningwetwoningen met dezer-
zijdsche toestemming aan particulieren
kunnen worden verkocht mits die verkoop
geschiedt o.a. onder voorwaarde, dat de
woningen zullen worden bewoond door den
koopsr, zoolang deze metterwoon in de ge
meente gevestigd is. cn de omstandigheden,
die voor ieder geval afzonderlijk beoordeeld
mo?t worden, zóó zijn, dat do overdracht
van don eigendom aan den kooper-bevvoncr
economisch verantwoord is.
Ter bereiking van het doel zullen in ieder
geval voorwaarden moeten worden grsteld,
die zooveel mogelijk waarborgen, dat de wo
ning niet- voorwerp van minder gewcnschte
oxploitatia wordt.
De minister heeft voor die voorwaarden
een leiddraad doen samenstellen, waarbij
ook in aanmerking is genomen de omstan
digheid, dat de koopers den vollen kost
prijs niet aanstonds, maar wel in termijnen,
uit eigen middelen kunnen betalen. Voor-
zoover do koopsom niet in contanten wnrdt
voldaan, geschiedt de voldoening met een
door de gemeente te verstrekken voorschot,
dat in ten hoogste 30 jaar moest worden
terugbetaald.
De woning wordt verkocht, indien zij
nieuw gebouwd is tegen kostprijs en in
andere gevallen tegen een door drie des
kundigen te bepalen prijs.
Dc kooper moet tenminste 10 pet. van de
koopsom hij het sluiten van den koop uit
eigen middelen betalen De woning wordt
bij de overdracht hypothecair voor het res
tant van de koopsom verbonden.
Bovendien rust op den kooper, zoolang
het voorschot niet volledig is afgelost, o.a.
dc verplichting, dal hij de woning zelf moet
bewonen, of met goedkeuring van B. en W.
door familieleden
Hij mag de woning niet veranderen, af
breken, vervreemden of bezwaren ronder
toestemming van B. en W.
Indien de kooper zich van zijn bezit
wenscht te ontdoen, Is de gemeente of de
organisatie bevoegd de woning tegen schat
ting over te nemen.
De gemeente kan ten behoeve van de
eigenaars der woning een verzekering doen
sluiten ten behoeve v an dc verdere betaling
van rente cn aflossing van het voorschot,
ingeval van overlijden van het gezinshoofd,
voor het overschot geheel is afgelost.
De overeenkomst kan zonder rechterlijke
tusschenkomst worden ontbonden, indien
dc eigenaar een der verplichtingen niet na
komt, de woning wordt dan van rechtswege
weder eigendom van den verkooper.
DE LANDBOUWCRISIS.
Vraag van den heer Braat.
Het Tweede Kamerlid dc heer Braat heeft
den minister van binncnlnndsche zaken en
landbouw gevraagd, of dc rogecring be
reid is mede te deelcn, of het haar voorne
men is om wetsvoorstellen aan de Kamer
voor te leggen, vveïke nog vóór het aan
staande zomerrccés van do Kamer behan
deld kunnen worden, welker inhoud zal
zijn: 6teun of bescherming, in welken vorm
ook, aan dc landbouwers ter opheffing of
vermindering van de thans bestaande land
bouwcrisis.
MOLENWIEK TEGEN HET HOOFD.
Te Goirle was de i-jarige v. d. W. bij het
spelen op den molenberg van den molen
van Kouwcnberg gekropen Daar de molen
in bcvv»ging was kreeg het kind een der
wieken tegen het hoofd. Het bekwam een
zware hoofdwonde. Naar het gasthute te
Tilburg overgebracht is de knaap aldaar
overleden.
BRAND TE GEMERT.
Helmond, 17 Mei. To Gemort i6 brand
uitgebroken in de boerderij van den heer
J. Werts, in het Bindereeind. Schuur cn stal
waren in korten tijd een prooi der vlam
men. De woning kon behouden worden Het
vee kon, met uitzondering van het pluim
vee, dat in de vlammen omkwam, worden
gered.
De schade wordt door verzekering gedekt.
DUITSCH VLIEGTUIG MAAKT EEN
NOODLANDING.
01 denbroek, 13 Mei. Hedenmiddag te
ongeveer half vier heeft een Junkervlieg-
tulg van de Deutsche Lufthansa vliogende
op den dienst BerlijnAmsterdam en dat
om vier uur op Schiphol zou moeten aan
komen, wegens motordefoct ter hoogte van
Hattem een noodlanding moeten maken. Op
het militair vliegveld van Oldenbroek zette
de piloot het toestel onbeschadigd neer. De
passagiers konden per auto hun reis naar
Amsterdam voortzotten, waar zij heden
avond arriveerden. Hot motordefect is niet
van ornstigen aard cn kan door de beman
ning van het toestel verholpen worden. Hot
toestel zal dan ook morgenochtend weer
uit Oldenbroek vertrekken.
B. en W. van Amsterdam
vragen den Raad een
crediet van twee
millioen
Amsterdam, 13 Mei. De bestaande
Houthaven is tengevolge van de groote
houtaanvoeren te klein gewordon. Zij kan
echter niet wprden uitgebreid. In een he
denavond verschenen voordracht wordt
herinnerd, dat, in do plannen voor de Ha-
vcns-\Vo6t ook de aanleg van oen gedeelte
van dit plan een begin te maken en wel
door den aanleg van het Oostelijke gedeel
te van het ontwerp. Dit gedeelte omvat een
watervlakte van ongeveer 17 H.A. voor de
berging van vlotten, welke door een Ka
naal met de Mmervahavcn wordt verbon
den en door een zwaren dijk van den pol
der wordt gescheiden. Het is ie bedoeling
dat de terreinen worden opgehoogd met
zand, dat door de verbreeling en uitdie
ping van het Noordzeckanaal wordt ver
kregen en door het Rijk kosteloos ter onzer
beschikking zal worden gesteld. Bij de
kruising met den Hcmweg zal over het ka
naal een va6te brug voor gewoon verkeer
met eon doorvaartwijdte van 30 M. en con
hoogte van 4.52 M. boven A. P. on bij dc
kruising met den spoorweg naar de Coen-
haven cn dc Petroleumhaven een beweeg
bare brug ter breedte van 5 M met een
doorvaartwijdte van 12 M. en een hoogte
van 1 M. boven A.P. wordon gelegd.
Zoodra de watervlakte met het verbin
dingskanaal gereed is, kunnen fn de Mi-
nervahavcn zes ligplaatsen worden ge
maakt en zullen die haven, zoowel als de
Nieuwe Houthaven tot 8 M beneden A P.
worden uitgediept. Voorts moeten de in do
laatstgenoemde haven aanwezige vier duc-
dalvcn, welke sedert jaren niet meer voor
zeeschepen zijn gebruikt de watervlak
te. waarin zij zijn geplaatst, is steeds ge
bruikt tol berging van hout door meer-
boeien in de Minervahaven worden \crwij-
derd. Aldus zullen negen nieuwe ligplaat
sen voor zeeschepen worden verkregen.
Deze vermeerdering zal voor een aantal
jaren in de behoefte voorzien. Zij brengt
mede de opoffering van rond 7 H.A. vlot-
havens. Aangezien de nieuwe haven onge
veer 17 H.A. water zal opleveren, zal .iet
voor berging van vlotten beschikbare
openbare water met 10 H.A. toenemen, zoo
dat ook aan een abnormalcn aanvoer als
in het afgeloopcn jaar het hoofd kan wor
den geboden.
Tenslotte zal het reeds opgehoogde ter-
rem door het maken der watervlakte voor
dekschuiten bereikbaar worden, en aldus
voor opslag van gezaagd hout geschikt
worden gemaakt. Het is n,I, te voorzien
dat zich in de eerstvolgende jaren" behoef
te aan meer ruimte voor dien opslag zal
doen gevoelen.
Dc kosten van het werk worden geraamd
op 2.000000welk bedrag uit buiten
gewone middelen zal moeten worden be
streden.
De gehcele aanleg past in het plan \oor
oen nieuwe houthaven, dat in bewerking
is en dat zelf weer onderdeel uitmaakt
van het volledige plan van uilbrcidlng
van de haven. De omschreven uitbreiding
der Houthaven is reeds thans danruit ge
licht. omdat het bepaald nood:g is, dat de
aanleg ln den zomer "Van 1931 voltooid Is,
teneinde nieuwe moeilijkheden bij den
houtnanvoer te voorkomen. Met de voor
bereiding van het volledige plan, waarover
o.a. ook met belanghebbenden overleg
moet worden gepleegd, zal nog ccnigen
tijd gemoeid zijn zoodat dc uitbreiding
der Houthaven in den zomer van 1931 niet
voltooid zou zijn, als niet thans daaroxer
werd beslist.
F. B. s'JACOB.
Het gemeentebestuur van Rotterdam
heeft den hoer F. B. 's Jacob te Staverdcn,
oud-burgcmcestcr van Rotterdam, ter gele
genheid van zijn SOsten verjaardag een
bloemstuk gestuurd met een schriftclijkcn
gelukwensch.
Verhoogt Uw werkkracht
en energie
NV Hilt Ckn AMSTERDAM. I'U. 4434e
V.nULOlAU AMERSFOORT. TcJ. 1200
LIBERALE OMROEP.
Uitzending openingsrede Vrij
heidsbond.
Dc Minister van Waterstaat heeft aan de
Vereenlging van Liberale Radio-Amateurs
(Liberale Omroep) de beschikking gegeven
over het zendstation Hilversum (1071 M.) op
Zaterdag 31 Mei a.s. van 2 tot S uur. zulks
ter uitzending van dc rede, waarmede ror.
D. Fock do pr vergadering van de Libe
rale Staatspartij „De Vrijheidsbond" zal
openen.
DE MOORD OP DEN HEER LANS.
Behandeling uitgesteld tot Soptember,
Naar wij vernemen, is cr andermaal ver
andering gekomen in den datum van be
handeling in hooger beroep van de zaak
tegen den procuratiehouder v. O, beschul
digd van moord op zijn patroo i. den heer
Lans to Rotterdam, gepleegd in diens kan
toor aan den Oostzeedijk in het laatst van
1928.
Do verdedigers van don verdachte achten
den termijn, die hun nog rest do behan
deling was, zooals men weet, aanvankelijk
bepaald op 4 Juni te kort. De behande
ling der zaak zal in verband hiermede
thans eerst na de vacantie, dus vermoede
lijk in September a.s., plaats hebben.
MOTORRIJTUIGEN BIJ
ONBEWAAKTE OVERWEGEN.
Do maximum-snelheid verhoogd
van 10 tot 20 K.M.
Bij Kon. besluit van 28 April, St.bl. no. 151,
is de grootste snelheid, waarmede met voer
tuigen, motorrijtuigen daaronder begrepen,
de overwegen van spoorwegen mogen wor
den genaderd, van 10 tot 20 K.M. per uur
verhoogd. Vermoedelijk is hiertoe overge
gaan in verband met het gevaar, dat. juist
oen geringe snelheid wel eens bij onbe
waakte overwegen opleverde. Toegevoegd is
fechter dc volgende bepaling:
Dé bestuurder is verplicht bij het naderen
van een overweg, totdat hij zekerheid ver
kregen heeft, dat hij dien overweg zonder
gevaar over kan rijden, met geen grootere
snelheid te rijden dan die toelaat het motor
rijtuig nog vóór den overweg tot stilstand
te brengen.
Electro Technisch Bureau
Lange Beekstr. 37-39 - Tel. 317
Een goed en vertrouwd adres voor Uw
Onze jarenlange ervaring 6taat
borg voor een soliede uitvoering
PRIMA ADVOCAAT
BOERENMEISJES,
BOERENJONGENS,
VOORBURGH,
MASSA's SCHILLETJE,
alsmede dc bekendo „OUDE KLARE"
merk ..Ouwe Dnijs" f 3.25 per Liter.
Verkrijgbaar L <L Slijtorij in Gedistilleerd
5i*'
49
*'-) V
ifCScT est»
tGoeie genade een voetganger (-
.Lieve Hemel een auto i"
.(Judge)',