ZON* EN REGEN*
KLEEDING
RESTAURATIE-ZAAL
DE.EEMLANDEh
Zaterdag 24 Mei 1930
Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 28e Jaargang No. 276
DAMESMODEZAAK:
LIEFDADIGHEID
Buitenlandscli Overzicht
RESTAURANT
„PRINCESS"
J. VAN HAMERSVELD Jr.
Dynamiet in Indië
gestolen
9 uur 30 min.®*™
Fa. L.J. Luycx en Zn.
Feestelijke viering van
't einde der bezetting
HUIZE „DE STICHTSCHE HEUVEL"
ABONNEMENTSPRIJS per maaQd«i voor Amersfoort f2.10, per maand f 0.75. per
1 week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f O.l?1/»-
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3,-* Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON NTERG 51J
PRIJS DER ADVERTENTIEN 1-1 "9th 1 05 mtt vso een bewijsnummer)
eikeregel meer f0.25. Llefdadlgheids-advertentlto voorde^
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regelsj
JfcOjamt, el kt regel meer 10 cent, drleg»al_plaatsea _f I.—»-Bewijsnummer extra f 0.05
door
H. G. CANNEGIETER
Liefdadigheid behoort tot die ouder-
wctschc deugden, welke men tegenwoordig
niet meer waardeert. Het woord heeft
weerzinwekkenden klank; het doet aan
schijnheiligheid denken.
Want hot kondigt met een geweldigen
ophef ccn onbeteckencnd verschijnsel aan,
Wanneer men dit woord voor ernst, op
neemt, belichaamt het iets zeer verhevens.
De daad van de liefde, wat kan er hoo-
ger en heiliger zijn! Liefde dan opgevat als
genegenheid. \oor zijn medemcnschen en
\ooral voor, zijn hulpbehoevende mede
mcnschen. Voor die hulpbehoevende rncn-
schen een daad doen, welke hun lijden ver
zacht, zoef niet wegneemt. Hoe kan een zoo
aantrekkelijk bedrijf in miscrediet zijn ge
raakt! -
In .de- praktijk kwam dc liefdadigheid
noei' Op een werktuiglijke handeling. Men
kende slechts één daad; de gift,- en deze
'.daptj ><rerd niet door het hart bestuur.1,
maar was een zinloozc vorm van traditie.
Men gaf, zonder er bij te denken; men gaf
zonder gevoel en alleen om er maar af te
wezen. De liefdadigheidsgift was een bc-
lastingpenning, waarvoor men zijn geweten
een vrijbrief kocht
Men- had het goed in dc wereld, cn be
sefte, zij het slechts vaag, dat het, toch niet
heelemaal in orde is, dat er ook arme men-
schen bestaan Dit bestaan van arme men-
schen verzuurde het genot van den eigen
welstand. De liefdadigheiclspenning bracht
de schaal van do maatschappelijke onge
lijkheid in evenwicht.
Het is dc vloek van de liefdadigheid ge
weest, dat zij het' geweten in slaap suste.
Het géven van geld is een onbelangrijke
kleinigheid, welke met maatschappelijke
belangstelling en maatschappelijk verant
woordelijkheidsgevoel slechts weinig te
maken heeft; Toch sfeMe men het* v.Vïv, of
een gift aan do hulpbehoevenden een be
wijs van rechtschapenheid i6, een vrome
handeling,, welke het karakter siert.
Zelfs maakte men Het den gevers zoo
aangenaam mogelijk; men verzon feesten,
waarbij alles e\en kwistig toeging, en
waarbij een zeker percentage van dc
brasserij. voor het een of ander goed doel
werd bestemd. Er zijn lieden geweest,
en misschien begaan ze nog, die te
goeder trouw meenden, dat dergelijk gedoe
iets met de daad van dé liefde te maken
heeft!
Het. vroegere geslacht is bij dit soort
liefdadigheid opgevoed Aan kinderen hield
men voor, dc versjes van llieronymus
van Alphèn getuigen er van, dat ze
braaf en vroom waren, zoo ze een armen
bedelaar een cent gaven. Het is Jean
Jacques Rousseau geweest, die met zijn
fijn gevoel voor maatschappelijke gerech
tigheid ook op het bedenkelijko van derge
lijk „weldoengewezen heeft.
Indien men het kind nog iets liet geven,
dat voor hemzelf waarde heeft, zou zulk
weldoen nog zin hebben, merkt hij in zijn
Emile op. Een kind geeft liever honderd
gouden tientjes dan één stuk koek.
Zou dit laatste ook niet den volwassen
weldoeners gelden? Wat missen zij met
hun gave? Eten zij er een boterham minder
om? De ipillionnair, die een ton voor een
liefdadig doel ter beschikking stelt, wordt
geprezen, maar is deze „vorstelijke" gift
inderdaad een bewijs van zelfopoffering?
Kost zij hem inspanning, ontzegging, harle-
bloed?
Er beslaat slechts één vorm van liefda
digheid, welke toelaatbaar is en Rousseau
heeft hem aldus omschreven. ..Het weldoen
past den man' zegt hij," „die de aarde
zijner gave cn do behoeften van zijn :neda-
menschen kent
Liefde uit zich allereerst als belangstel
ling in het voorwerp onzer genegenheid.
Wio liefheeft,, wil den geliefde Jeeren ken
nen, steeds dieper doordringen iii zijn be
staan, zijn 'ziel', zijn levensomstandigheden;
De ^are daad der liefde is onderzoek,
studie.
Hoe komt de arme arm? Wat .zijn dc oor
zaken van hulpbehoevendheid.' Waarlijk,
Hit geen gemakkelijk vraagstuk. De ware
liefdadigheid is niet eerder tevreden, voor
dat ;zij dc economische, sociale en risveho-
logischc factoren van het lijden der nicn-
schv-n kent, De/c taak eisclit inspanning en
kost heel wat meèr dan dc plcizierige gift
op een fancy-fair!
Slicht6 wie dc behoeften van zijn medc-
TnciVschen kent, weet wat hij voor hen kan
doen. Dit „doen" bestaat niet uitsluitend in
gevön, althans niet uit&lulteud in geven van
geldt De moderne armenzorg noemt zich
gaaVne: maatschappelijk hulpbetoon, cn
*ij geeft met deze uitdrukking een alzij-
digjj' uitbreiding aan haar tank. Moderne
liefdadigheid gaat niet klakkeloos te werk,
maar behandelt met stelselmatig overleg
dc haar opgedragen gevallen.
Werkelijke liefdadigheid openbaart zich
alleen in het offer. Zij geeft,.wat ha-ir het
lieden hetkostbaarst is. Voor velen on
zer zijn er"liever cn kostbaarder dingen
dan geld. Hoe zuinig zijn wij op onzrn tijd,
op ons talent, op onze reputatie. Met dit
allerkostelijkste weg te schenken, kwistig
en mild aan een iegelijk die het van noode
heeft, betoonen wij ons eerst liefdadig.
(Nadruk verboden).
Brland's plannen inzake de
Vsreenigde Staten van Europa.
Het memorandum vindt een
verre van gunstig onthaal in
Rusland.
Er is reeds op gewezen, dat, terwijl
Briand's memorandum, hetwelk aanstuurt
op ccn nauwer aaneensluiting tusschcn de
Europeesche staten, eenerzijds met opgeto
genheid is ontvangen, het aan den anderen
kant wordt gekritiseerd of sceptisch behan
deld. Zelfs onder degenen, die dc denkbeel
den, welke aan Briand s plannon ten grond
slag liggen, nobel achten, zijn er velen die
aan de mogelijkheid der vtrwerkehjKiOg
twijfelen, omdat er in Europa to vele tegen
stellingen bestaan, gedeeltelijk als uit
vloeisel der' vredesverdragen, die Briand
onveranderlijk wil handhaven. Engeland
neemt ten opzichte van liet memorandum
een zeer koele, feitelijk afwijzende houding
aan en dit is te begrijpen, daar Groot-Brit-
tannië meer een werelddeel is dan pen
Europeesche slaat Italic beschouwt den ont.
worpen statenbond als een product van aii
li Italiannschc gezindheid en Rusland, dat
ook de eer heeft genoten, achteraf het me
morandum te ontvangen, wil van'de plan
nen evenmin iets weten.
De Russische pers steekt er den draak
mee cn betoont zich buitengewoon wan
trouwend. Zij acht niets onjuister dan bij
voorbeeld de ontruiming der derde zone in
het Rijnland met dit memorandum in ver
band te brengen cn is van oordcel, dat dit
is ontslaan onder invloed van de te Lon
den gehouden maritieme conferentie er-
de verscherping van de betrekkingen tus-
schen- Frankrijk «tv Italië» Boor het paqt
van Kellogg^.aldus de Russische pers, zijn
alle aanspraken van defi Volkenbond op dc-
rol van een wereldorganisatie verloren ge
gaan. Zoodoende ie dan de gedochte opge
komen, dat Europa zich moet vereenigen
om niet een kolonie van Amerika te wor
den. Briand's Europeesche bond is volgens
de Iswestia rechtstreeks tegen de .Vereenig
de Stalen gericht: graaf Coudcnhove-Ka-
lergi heeft reeds op zeer duidelijke wijze
verraden, dat Pan-Eurona nier alleen tegen
over den Amcrikaansehen dollar positie
njoet kiezen, maar evenzeer tegen dc. „ver
nietigende idcccn der unie van sovjetre
publieken'.
Een piin-Europesche.-bond- zou naar dc
Russen verder van opvatting zijn, de ver
werkelijking bcteekenen van tie oude plan
nen van Chamberlain, die nbg steeds aan-
stüren op de organisatie van een gewapend
optreden tegen den sovjethond; liet memo
randum van Briand wordt het bewijs ge
acht van de volledige ineenstorting der
materieelc cn moreele krachten van Euro
pa; Frankrijk heeft steeds afwijzend ge
staan tegenover alle .pogingen van de sov
jet-unie. om de vvederzijdsche betrekkingen
te regelen. Zijn pretentie om thans de Euro
peesche economische krachten tot ontwik
keling te willen brengen, vindt de Russi
sche pers niet alleen belachelijk, maar ook
verre van pacifistisch. Wio kan, zoo roept
de Iswestia b.'v. uit, Frankrijks rol als sa
boteur der ontwapening loochenen? lfei
Frankrijk van Versailles, zoo wordt verder
gezegd, het Frankrijk der interventie-oor
logen tegen de sovjetunie en de sabotage
van normale Russisch-Frnnsclie betrek
kingen maakt er aanspraak op de rol to
spelen van den staat, die bet kapitalisti
sche Europa tot een eenheid wil maken.
Briand s statenbond, aldus 'Ie gevolgtrek
king der Russen, kan slechts een oorlogs
zuchtig karakter dragen: zijn plan betee-
kent een verdediging tegen een Amerikaan-
schcn aanval en tegelijkertijd een poging
om een aanval te doen op den bond der
sovjetrepublieken. Achter den rug van
Briand 'mét al zijn vriendelijkheid teekent
zich reed^ de figuur af van de leiders der
generale staven, die hunkeren naar oor-
logsavontuiir en het proza van Briand, dat
er lyrisch-poötisch uitziet, is, zoo wordt van
Russischezijde verder gespot, reeds ont
huld.
Kortom: "(lë bolsjewisten staan zeer kri
tisch tegenover Briand's oproep, waarvan
het doel is de Europeesche solidariteit een
feit te doen worden cn verwijten Frank
rijk onder meer. dat het streeft naar de
hegemonie in Europa.
FRANSCH LEGERVLIEGTUIG
NEERGESTORT.
Parijs, 2 3 Mei. (V. D.) In de nabijheid
van Charlres is een Fransch bombarde
mentsvliegtuig omlaag gestort en geheel
vernield. De vlieger werd met levensgevaar
lijke verwondingen naar een ziekephuis
overgebracht.
UTRECHTSCHESTRAAT 49
TELEFOON 310
Uitsluitend langs dezen weg noodig ik U beleefd uit
een bezoek te willen brengen ter bezichtiging van mijn
nieuwe, geheel naar de eischen des tijds ingerichte
le étage
WAARVAN DE INGEBRUIKNEMING ZAL PLAATS VINDEN
DINSDAG, 27 MEI 4 UUR N.M.
WEERBERICHT.
Hoogste barometerstand:
772.5 te Thorshavn.
Laagste barometerstand:
75S.1 te Frankfort.
Verwachting:
Zwakke tot matige O. tot
N. wind, meest half tot zwaar
bewolkt, mogelijk enkele re
gen. of onweersbuitjes, iets
warmer.
DE DUCE SF0T MET ZIJN
TEGENSTANDERS
Hij maakt zich vrobhjk oi er hei
„ganzengesnater" wegens zijn
jongste verklaringen
mens
„Een schouwspel van
e schijnheiligheid"
Milaan, 22 Mei. (V. D.) Mussolini
heeft heden een bezoek gebracht aan Milaan.
Voor liet gedénkteeken ter nagedachtenis
van de in den oorlog gevallen soldaten werd
gedefileerd door oorlogsverminkten, waar
na Mussolini1 een grootc monumcntale.com-
mandostaf werd aangeboden.
De duce hield volgens een greote rede,
waarin hij o. m. het volgende zeidc" Gij
hebt mijn redevoeringen te Livorno en Fio
len cc gehoord. Deze hadden o. m. de ver
dienste. dat zij alle ganzen, die de vrecd-
zame kapitolen der verschillende Europeer
sche landen willen verdedigen, aan het sna-
terea hebben gebracht Immer zag men een
duidelijker beeld van menschclijkc hypo
crisie. Het schijnt, dat er slechts in Italië
vliegtuigen bestaan, overal elders zijn
slechts onschadelijke vliegers van zijde
papier' Alleen Italië heeft kanonnen, el
ders zijn slechts wandelstokken! Italië
slechts heeft kazernes, overal elders zou
den slechts amusementslokalen zijn. Het is
alleen Italië, dat de aanmatiging bezit er
een oorlogsmarine op na te houden, terwijl
de andere volken slechts schepen hebben orn
mee te gaan visschen of plciziertochtjes to
maken
Welnu, gij weet, dat de werkelijkheid an
ders is en daar alle landen bewapend zijn,
of zich bewapenen, begrijpt men maar niet
waarom alleen Italië ongewapend is. Men
heeft mij een staf. een commandostaf, aan
geboden. Voor mij is deze slechts de staf
van mijn gehoorzaamheid aan den geest
van de overwinning en den .wil van het
vaderland.
Luchtbombardement
bij Pesjawar
Soerat, 2 2 Mei. Twintig cavalerie-
soldatcn en vijf gepantserde auto's zijn hier
.aangekomen bij den centralcn politiepost.
K a r a t s j i, 2 2 Mei. Dc zegels van een
spoorwaggon met dynamiet zijn verbroken.
'Een groot gedeelte van de lading wordt ver
mist.
Pesjawar, 22 Mei Gisteravond zijn
bij een luchtbombardement een groot aantal
aanhangers van den hadji van Tocrangzai
gedood of gewond.
Londen, 2 3 Mei. (V. D.) De toestand
in Indië blijft zich nog steeds ernstig ont
wikkelen. In de havenstad Soerat, 80 K.M
ten Noorden van Bombay gelegen, zijn gis
teren 250 cavalleristcn onder bevel van een
kolonel aangekomen, die geheel van oor
logsuitrusting zijn voorzien en vijf pant
serauto's en een groot aantal machinegewe
ren bij zich hebben Do troepen hebben in
•le nabijheid \an het hoofdkwartier der po-
'itic hun tenten opgeslagen.
Aangezien do Britsche autoriteiten een
scherpe censuur uitoefenen, is nog niet be
kend welke gebeurtenissen aanleiding tot
bet zenden van deze troepen zijn geweest.
Te Bombay vond onder leiding van den
afgetreden voorzitter der wetgevende ver
oudering, Patel, de grootste tot nog toe ge
houden massa-demonstratie plaats, waar
aan naar schatting 100,000 personen deel
namen, mannen zoowel als vrouwen. Behal
ve Patel voerden Dog 50 andere sprekers het
woord Dc redevoeringen werden met be
hulp van luidsprekers verstaanbaar ge
maakt.
Een ran op do banken.
Londen, 23 Mei (V. D.) Gisteren be
gon, naar uit Bombay gemeld wordt, een
wnre „run" op de bank van Indië. Niet al
leen te Bombay, maar ook in vele andere
plaatsen weiden bij de filialen van de
bank voor grootc bedraden aan gelden
waarden opgenomen Alleen de bank van
Tndië te Bombay betaalde gisteren in totaal
500.000 pand sterling uit Slechts bij de filia
len te Cajcutta en te Allahabad kwam geen
bizondere drukte voor.
VERKEERSCEBOD:
Vl ie regels van den weg negeert
Te voet of met gerij.
Hij hoort niet in de Langestraat
Doch op de Leusderhei!
LANGESTRAAT 49-51. - Tel. 109.
Kent U Setilose?
de moest volkomen namaak van echte
zijde. De Onderjurken, Hemdjes en
Directoires hiervan vervaardigd, zijn
keurig.
De ontruiming heeft een
vlot verloop
Worms, 22 Mei. De ontruiming der stad
Worms door de Franschc bezetting zal
Woensdag a.s. een feit geworden zijn. Het
aantal nog in do stad aanwezige troepen
is de laatste dagen reeds aanmerkelijk ver
minderd. Naar raming bevinden zich op
het oogenblik nog 000 u 800 manschappen
van het bezettingsleger In de stad. Dc laat
ste troepen verlaten 24 Mei de stad en het
laatste transport oorlogsmateriaal vertrekt
a.s Woensdag.
Ook in welingelichte kringen te Berlijn
rekent, men thans op ccn vlot verloop der
ontruiming, waarvan het einde op 30 Juni
is bepaald. Men schat de Frnnsche effec
tieven in Rijnland nog op ongeveer 20.000
man
De grootc bevrijdingsfeesten zullen tus
schcn 19 en 24 Juli plaats vinden. De rijks-
president zal zich in verband inet deze
feesten naar Spiers begeven. Na de feesten
in die stad vertrekt hij naar Ludwigshnfen,
Müinz en andere steden, die do bevrijding
vieren.
Het groote feest zal op 20 Juli te Mainz
plaats vinden. Hier zullen regèeringsleden
en o.a ook de rijkskanselier aanwezig zijn.
Dinsdag daarop zal Coblcnz zijn bevrij
ding vieren Daar wordt de Pruisische mi-,
nister-presidént verwacht.
Tusschcn Berlijn cn de vcriegcnwoordii
gers der tweede cn derde Rijnland-zóne zijn
alle toebereidselen getroffen om den bevrij
dingsfeesten een waardig verloop te ver
zekeren.
Veiling van vliegtuigen,
M a i n z, 22 Mei (V. D._). Do opperbetaal
meester van het Franschc Rijnleger heeft
vandaag te Mainz 25 vliegluighallen in vei
ling gebracht, waarvan er 21 zich te
Lachcn-Speyerdorf. 3 te Gricsheim bij
Darmstadt en 1 hij KaisersJau.lcrn bevin
den. De hallen zijn toegewezen aan ver
schillende firma's o.a. ook aan do firma
Marx te Mühlhauscn, aan w io ook do vlieg-
luighal to Trier verkocht was.
De drie hallen te Griesheim zpuden uit
stekend gebruikt kunnen worden voor cle
wereldvlieghaven, welke men daar wil ves
tigen. Dc Hessiscbo regcering heeft daarom
op het laatste oogenblik een stap laten
doen bij den Franschen opperbevelhebber
le Mainz, welke echter geen resultaat heeft
opgeleverd
RESTAURANT
TEL. 1290 AMERSFOORTSCHE BERG TEL. 1290
GRANDS ET
PETITS SA
LONS POUR
NOCES,
FÊTES
ET
REUNIONS
Lunch-Concert a f I 2.50. p.c-
DIM AN CHE 25 MAI 1930
MENU
Tortue a la F ran false
Médaillon de Normandy
Marchand dc Vin
P'ommes frites
Domes de Saumon
du Rhin
sauce Vincent
Cocur de laitue
Coupe Bonrbonnaisc
Selection du Voilé d'Auge
Corbeille dc fruits
LUNCH
THÉ
DINER
CONCERT