HAWEKO
Jasjes en Pull-overs in prima SletMvol.
ieereiwtetelen
Maandag 26 Mei 1930 AMERSFOÖHTSCH DAGBLAD 28e Jaargang No. 277
.DE EEMLANDEa:
PROTESTVERGADERINGEN DER A.V.R.O.
STAMPVOLLE ZALEN IN
CONCERTGEBOUWEN
CARRE
u
.V. COMPAGNIE LYONNAISE
C.DEJAGERg
LANGESTRAAT 19
[hes- Ontbijt- en
Eetserviezen
BETERE BIUKWERK
G.J. VANAMERONGEN&Co.
NIEUW TELLGRAM AAN
DEN MINISTER
De geweigerde audiëntie
Wij maken Uw oude Kapok,
matrassen als nieuw op
tegen billijk tarief.
VRAAGT INLICHTINGEN
DE FAAM, Langestraat 2en 5
FEUILLETON
Niet door menschenhanden gebouwd
Twilfitcorsetten
BUSTEHOUDERS -JARREfELGOROELS
„Wij hebben een kwart van den
zendtijd maar 4l4 van het
Nederlandsche hart"
De sprekers oogsten geest-
driftigen bijval
Amsterdam, 24 Mei. Hedenmiddag
hield de A.V.R.O. een protcstvergadering in
het Concertgebouw. Meer dan een uur voor
do zaal open ging, verdrong zich reeds een
groote menigte voor het gebouw. Reeds lang
voor de vergadering begon was do groote
zaal, waarin een aantal protestdoeken wa
ren opgehangen, tot in de uiterste hoeken
gevuld en stonden nog honderden voor hot
gebouw om te worden toegelaten. Telkens
klonk daverend applaus in de zaal, als een
van de voormannen van de A.V.R.O. zicli
vertoonde. Toen het A.V.R.O. orchcst de
eerste marsch had gespeeld, kwam aan het
handgeklap schier geen einde.
De voorzitter dr. Molhuysen deelde
bij het begin van de bijeenkomst mede, dal
ook de tweede vergadering in Carré stamp
vol was
Deze vergadering, zeide spreker, is bijeen
geroepen om teleurstelling en verontwaar
diging uit te spreken over de onbillijke ver
deeling van den zendtijd, die een geest
van verbittering heeft gewekt. Hoe zijn wij
ontgoocheld door dat besluit, zegt spreker
en hij herinnert voorts aan alle tegenwer
king, die de A.V.R.O. heeft ondervonden
Ondanks al die tegenwerking is de A.V.R.O.
gegroeid. Deze vergadering is er een bewijs
van dat men verontwaardigd is, maar het
toont tevens de vastberadenheid om het on
recht weer te herstellen (daverend en lang
durig applaus). Gij wenscht, zegt spreker, de
klanken in Uw huiskamer, die U lief zijn
geworden te behouden. De A.V.R.O. is U lief
geworden in uw gezin en zult gij U dat zoo
maar laten afnemen, vraagt spreker. (Ge
roep: neen noooit). Kunt gij goedvinden, dat
dit ontstellend onrecht niet wordt hersteld?
(Geroep: Neen') Spr. is overtuigd, dat de
luistervinken het A.V.R.O.-bestuur zullen
terzijde, staan. Er is op alle mogelijke
manieren door het bestuur geroquestreerd,
maar het heeft niet gebaat. De campagne
van tegenstanders, die ons verdacht maak
ten en ons besmeurden, heeft gezegevierd.
Het is echter nog nooit voorgekomen dat
onrecht en lAigen duurzaam overwonnen.
We mogen dan ook niet rusten, voor het
onrecht de A.V.R.O. aangedaan is hersteld.
Dit onrecht moeten wij ons op het oogeti-
blik laten welgevallen. Wij rekenen in de
zen tijd op Uw steun en op uw trouw.
Het openingswoord werd herhaaldelijk
door applaus afgebroken.
Hierna was het woord aan ds. L. E. W.
Ekering, die er-zijn vreugde over uit
sprak, dat het Concertgebouw vol is, dat
Carré is uitverkocht en er nog een paar
duizend op straat staan. Toch mist spreker
er een, n.l. minister Reymer (een gebrul
ging op). We zijn hier bijeen om onze groote
en diepo verontwaardiging uit te spreken,
In Den ITaag is men lang niet gerust, maar
men moet zich in Den Haag niet zoo spoedi,
op zijn te enen getrapt voelen, wanneer men
daar het Nederlandsche volk op de ziel
heeft getrapt In de Christelijke Radiobode
staat to lezen, zegt spreker, onder het por
tret van minister Reymer: De man die ons
recht deed. Spr. had gedacht, dat dc minis
ter niet een deel van het volk behoorde
recht te doen, maar het volk had recht te
doen (Applaus).
Voorts lietoogde spreker dat wanneer van
een winkelier, die een groote zaak heeft,
de helft zou worden onteigend ton eigen
nutte, men zoo iemand zou rijp verklaren
voor een gekkenhuis. Zooiets, zegt spreker,
is ons overkomen.
Tenslotte betoogde spreker dat het tijd
wordt dat het staatsrechtelijk faillissement
wordt aangevraagd van dezen minister, en
dat minister Reymer ex-excellenti%wordt.
Krachtig dient te worden aangedrongen bij
dc regeering op herstel van het onrecht. We
zijn het nu moe!! (daverend applaus).
Door dr. P. TI. R i 11 e r, de volgende spre
ker, wordt uiteengezet dat het boeken half
uurtje een van dc aanleidingen is geweest
van het onrecht. Door tal van soc.-democra-
ten, zegt spreker, is echter gesproken voor
de A.V.R.O. De A.V.R.O. heeft ook aan don
Soc.-Dem. Volksgroep recht willen doen in
den aether. Tal van brieven heeft spreker
ontvangen, niet van intellectueclo soc.-dc-
mocraten, maar ook van zeer eenvoudige
soc-democraten. Zoo was het ook met de
Katholieken. Er is dan ook steeds voor ge
zorgd dat altijd woorden werden gebruikt,
die in elke huiskamer gehoord mochten
worden. Ook het proteslanlsch Christelijk
Nederland wordt in het boekenbalfuurtjo
niet vergeten Wij zijn bitter gestemd, om
de wijze waarop men ons bestrijdt. Wij heb
ben een kwart van den zendtijd, maar 4/4
van het Nederlandsche hart. Wanneer men,
dezen strijd wil vergelijken met den school
strijd, dan moet spreker opmerken, dat de
rechterzijde den schoolstrijd is ingegaan
voor haar rechten, diezelfde rechten ver
dedigen wij thans.
Toen dc laatste spreker, de heer W
Vogt, op het podium verscheen, kwam aan
het applaus schier geen einde. Door dezen
spreker wordt er aan herinnerd, dat er
zeven jaar hechte vriendschap heeft bestaan
tusschen ons en alle luistervinken. Thans is
er leed, maar wc zijn niet in een sterfhuis.
Er is echter geen stille berusting, er is
verzet in het geheele land. Men zegt dat dit
verzet niet geven zal, maar zegt spr. ondanks
verzet is de A. V. R. O. groot geworden. Uit
voerig zet spr. verder de houding van de
A. V. R. O. uiteen bij de onderhandelingen
en stelt vast, dat dc A. V. R. O. nooit p°n po
litiek standpunt heeft ingenomen. I-Iad het
nu niet anders gekund? Was hierdoor nu
een Radio Raad noodig? We mochten het
verwachten zegt spr. dat er met onze mee
ning geen rekening is gehouden. We voelen
den uitslag als een belecdiging. En men
moet nu in den Haag begrijpen, dat we ver
ontwaardigd zijnéTot nu toe hebben we niet
in openbare vergaderingen met vuisten op
de tafel geslagen. Dat was niet noodig, want
er waren argumenten genoeg voor de confc
renliekanier. Spr. brengt hulde aan de leden
van den Radio Raad, die aan de zijde van
de A. V. R. O. hebben gestaan en zich ver
zet hebben tegen partij-tirannie, in het bij-
êN
UTRECHTSCHEWEG 10 - TEL. 179 - AMERSFOORT
Tel. 1069
Omlijstingen van platen, en
portretten. Passepartouts en
ovale lijsten.
Billijke prijzen.
Utrechtschestraat S - Tel. 638
BEHOEFT INJÏET ALTIJD
DUURDER TE ZIJN
WIJ WILLEN U DIT GAARNE MET
ONZE MODELLEN AANTOONEN
BOEKDRUKKERIJ
VAN PERSïJNSTRAAT
zonder aan mevr. Boon. De Radio Raad heeft
overigens weinig genoegen van zijn werk
gghad. Dc minister heeft den raad opgevolgd
van de meest verblinde politieke leden.
Eeher moet geconstateerd worden, dat men
het in dien Radio Raad nooit eens is ge
weest Daar is aan de conferentie ook wel
gesproken van roof en onrecht. Nadat spr.
mededeelingen had gedaan uit den Radio
raad voornamelijk wat betreft een verplicht
algemeen programma constateert spr. dat de
A. V. R. O. haar onrecht heeft fc danken
aan twee Katholieken en een Antio-revolu-
tionair. (geroep: namen noemen). Het zijn
zegt spr. prof. Gcrbrandi van do Vrije Uni
versiteit,'de R. K. prof. Nolet uit Warmond
en de burgemeester van Venlo. de heer Ber
gamin. Het advies van deze heeren is door
den minister opgevolgd. I-Iet kan niet ge
noeg herhaald worden, dat er onrecht is ge
daan en dat dit moet worden hersteld. De
strijd moet worden voortgezet al zal hij ja
ren duren. Het breukpunt van dc Nederland
sche lijdzaamheid is nu naar spr. mccning
bereikt Men heeft thans ingegrepen in do
rust van de huiskamer. Spr. eindigde mei
een „leve de Avro"' (daverend applaus).
Nadat het orchest de A. V. R. O.-Marscb
had gespeeld werd de volgende motie voor
gesteld en onder applaus aangenomen:
De Buitcngevvono Algemeene Leden
vergadering van de A.V.R.O. spreekt hare
verontwaardiging uit over de, door de
regeering genomen beslissing inzake de
zcndtijdverdeeling. Zij is geschokt in
haar gedurende lange jaren van strijd
nog steeds koesterende hoop, dat de re
geering een beslissing zoude nemen, clio
recht zou doen aan de verlangens van
de luiteraars. Zij ziet in de genomen be
slissing niets anders dan een uiting
van het stellen van het partijbelang bo
ven het algemeen belang, waardoor hon
derdduizenden goede Nederlanders ge
troffen worden in het door hen zelf op
gebouwde instituut, dat hen en zijn uit
nemende algemeene programma's
zoo lief is geworden.
Zij verfoeiden deze beslissing, waar
door dc zendtijd voor hun programma
wordt geroofd en z.ij haten die om den
dwang dien de regeering hen oplegt om
hun programma's te zien vervangen door
uitingen van godsdienst- en partijstrijd,
Zij eischcn van de regeering een te
ruggave van den hen ontroofden zend
tijd, waartoe de gelegenheid bestaat door
het scheppen van meer zendüjd. Het
onthouden daarvan zullen zij beschou
wen als onwil der regeering om aan
goede staatsburgers het hen ontroofdo
eigendom terug te schenken, zelfs als dit
kan geschieden zonder iemand te scha
den. Zij verzoeken het Bestuur der A. V.
R. O. den strijd tot bereiking van dit
doel tc vvilcln voeren met alle, hen ten
dienste staande wettelijke middelen en
verklaren bereid te zijn, hot Bestuur met
alle kracht daarbij tc steunen. Zij beslui
ten deze motie ter kennis te brengen van
de Regeering en van dc Pers.
Aan het slot van de bijeenkomst sprak nog
de voorzitter van de Haagschc Afdeehng, zijn
verontwaardiging uit over het besluit van
den minister cn bracht hulde aan het Alge
meen Bestuur in het algemeen en aan Dr.
Molhuysen den waarnemend voorzitter, in
het bijzonder. Spr. hoopt en krijgt daarvan
instemming van dc vergadering, dat Dr. Mol
huysen de voorzitter zal worden. Met een
slotwoord van den voorzitter werd de verga
dering tegen half zes gesloten.
In het gebouw Carré, belangeloos daartoe
afgestaan, heeft het A. V. R. O. bestuur, met
het oog op den verwachten toeloop naar het
Concertgebouw, tegelijkertijd 'n bijeenkomst
belegd. Dat dit niet ten on rechtte was ge
schied, bleek ondubbelzinnig; ook de zaal bij
Carré was van onder tot boven bezet.
Op deze vergadering, door dc .heer J. Cor
ver gepresideerd, word het woord gevoerd
door de heeenr D. Manessen, Ds Ekering en
Vogt.
Do motie, die in het Concertgebouw werd
goedgekeurd, werd ook hier aan het oordeel
der stemgerechtigden onderworpen. Zij werd
bij acclamatie aangenomen. Uit den boezem
der vergadering werd in overweging gege
ven om ze niet aan minister Reymer. maar
aan den ministerraad of de koningin te zen
den. De voorzitter zeide overweging toe en
ontraadde in te gaan op een in overweging
gegeven denkbeeld om een massabetooging
op den Dam tc houden, wat dc instemming
der vergadering bleek te hebben.
Aan het slot der bijeenkomst zeide de voor
zitter dat de A.V.R.O. niet moet beginnen aan
politiek te doen. Ieder A. V. R. O.-lid moet
echter nagaan wat zijn plicht is. En iemand
uit de vergadering verzocht hem te gelooven,
als hij zei: „dc politiek is nog slechter als
Brabantsche kant van één cent de el".
't Was dicht bij zessen toen de vergade
ring gesloten werd. Zij werd opgeluisterd
door dc muziek van een orkest, waarin op-
nomen het A.V.R.O.-octet, onder leiding van
Louis Schmidt.
In ons avondblad van gisteren vermeld-*
den wij, dat het bestuur van de verceniging
„Vrije Luistervink" van minister Reymer
een telegram ontving, dat Z.Exc. dit bestuur
niet meer wenschte te ontvangen, na het
geen gepubliceerd was over de protestver
gadering der A.V.R.O. te Utrecht, j.l Don
derdagavond.
Het bestuur dezer vereeniging heeft na
deze weigering aan den minister het vol
gende telegram gezonden:
Ondergeteekenden ontvingen het telegram
van Uwe Excellentie, waarin wordt mede
gedeeld, dat aangevraagde en reeds toege
zegde audiëntie na kennisneming verslag
protestvergadering A.V.R.O. Utrecht en na
lezing inhoud request vereeniging Vrije
Luistervink wordt geweigerd.
Zij achten het onbegrijpelijk dat actie der
A.V.R O, Uwe Excellentie zou beletten be
stuur ecner andere vereeniging te ontvan
gen cn houden liet voor ondenkbaar dat
Uwe Excellentie zou kunnen oordcelen over
nut van toelichting bij een request zoolang
Uwe Excellentie dezo toplichting niet heeft
willen aanhooren.
Derhalve verzoeken ondergeteekenden
eerbiedig doch met den meesten klem als
nog op kortst mogelijken termijn in parti
culiere audiëntie te worden ontvangen, op
dat levensbelangen van onpolitieken om
roep aan de hand van hun request bij Uwe
Excellentie kunnen worden bepleit.
Bestuur Ver. Vrije Luistervink
v. Doorne,
Ju da,
Westerling.
PERSONALIA.
Bij K. B is benoemd tot officier in de
orde van Oranje Nassau Ir. F. P. Mesu
rijkslandbouwconsulent te Zwolle.
PRODUCTIE EN UITVOER VAN VARKENS
De directie van den landbouw deelt mede
dat gedurende de dagen van 15 tot 21 Mei
zijn geslacht voor baconbereiding 12378 var
kens (voorafgaande 7 dagen 11.183) terwijl
werd uitgevoerd bacon afkomstig van
13S00 (13251) varkens.
DUITSCHE INVOERRECHTEN.
Op rogge en voedergerst.
Naar de directie van den landbouw be
richt is blijkens telefonische mededeeling
van den rijk6landbouwconsullent te Berlijn
met ingang van 26 Mei a.s. invoerrecht op
rogge verhoogd tQt 15 Mark, dat op voe
dergerst tot 12 mark per 100 K.G.
ERAND TE VLAARDINGEN
VI aar dingen, 24 Mei. Gisteravond
omstreeks kwart over acht werd op do
scheepswerf Dc Maas door den waker v.
d. Spek brand ontdekt in do op do werf
staande teerkeet. De brandweer was spoe-
lig ter olaaise. Me', twee. stralen op Ion
z.g. kleinen vuurvreter werd öe brand,
welke zich tot het afbranden van de lecr-
lccct en wat hout beperkte, gebluscht. De
op de werf staande stalen logger liep geen
gevaar.
Zij die gelooven, dat zij „eenpiaal liefhad
den", hadden in werkelijkheid nooit lief.
Browning.
door
DAVID LYALL.
36
„Neen, neen, zeker niet, het is heel vrien
delijk van u fluisterde Tibbie heescb.
Maar gelooft u, dat Clara eenig recht op
den heer Crewc heeft? In een geval als dit
moeten wij natuurlijk precies weten, hoe dc
verhouri:ng is."
tJk weet het niet; u weet werkelijk even
veel als ik. Dat zullen wij misschien ver
nemen als Clara het hoort. Mag ik het haar
vertellen, juffrouw Fleming?"
„Nu nog niet. Kan ik mij daarop verla
ten, mevrouw Odell?" vroeg Tibbie, onze
ker naar het magere gezicht van de vrouw
voor haar kijkende, en haar eigen onge
looflijke onvoorzichtigheid lakende, waar
mee zij het geheim \an Alison had prijs
gegeven. Nooit was haar impulsiviteit zoo
bitter gestraft geworden.
„Heel goed, ik zal niets tegen Clara zeg
gen. U kunt er beslist op aan, juffrouw
Fleming. Er zijn veel onderwerpen, waar
over Clara en ik nooit intiem met elkaar
spraken; ja, ik zie eigenlijk heel weinig
van haar, daarom zal de verzoeking ook
heel gering zijn. Denkt u, dat mijnheer
Crcwe ik bedoel, zullen zij het lang stil
willen houden?"
MIk geloof niet, dat mijnheer Crewe het
lang voor zich zal houden", zei Tibbie kort.
„Hij maakte op mij hedenmorgen den in
druk van een man, die overloopt van
vreugde door het bezit van een gelukkig
geheim. Beloof mij tenminste, dat u niets
zult zeggen, totdat ik u weer heb gespro
ken."
„Ik beloof het u en ik hoop, dat u er
zich niet ongerust o\cr zult maken", zei
mevrouw Odell, die toch een vaag vermoe
den had, dat er een kleine, nauw merkbare
verandering in Tibbie's vertrouwelijkheid
was gekomen. „Misschien had ik u het niet
moeten zeggen, maar ik was zoo verbaasd
en zoo van streek, dat ik mijzelf niet kon
bebeerschen."
„O, ik ben blij, dat u het mij heeft ge
zegd. Indien er zooiets op den achtergrond
schuilt, dan moet dat natuurlijk opgehel
derd worden, voordat mijn zuster den heer
Crcwe zou kunnen of willen trouwen. Guc-
den dag, mevrouw Odell. Wij hebben vaak
gesproken over de lasten, die het leven ons
oplegt. Zij schijnen nu toe tc nemen, dat
is alles."
Het gelaat van Tibbie was wit, haar hel
dere oogen stonden hard en koud, toen zij
zich verwijderde van Rose Cottage cn dan
weg naar het open veld insloeg.
HOOFDSTUK XII.
In den Trein.
Vrijdag van dezelfde week moest Patrick
Fleming naar Stirling reizen om de beves
tiging van een ouden collegevriend bij te
wonen. Die gelegenheid nam Alison waar
om Edith Brooke in Glasgow tc bezoeken.
Zij deelde haar broer aan het ontbijt haar
plan niet mede; om dc waarheid te zeggen
waren haar gedachten uitsluitend bezig
met een brief van den heer Crewe. De
warmte van zijn toon, die zinnen, als van
een minnaar aan zijn eerste geliefde, had
den haar cenigermate in de war'gebracht,
en nog lag de blos op haar wangen, of
schoon zij den brief sléchts half gelezen in
haar zak gestoken had. Zij had niet op
minnebrieven gerekend noch aan de mo
gelijkheid gedacht, die te moeten beant
woorden. Zij besefte niet eens, dat zij nog
slechts aan het begin stond van een nieuw
tijdperk, dat een volslagen omwenteling in
haar leven zou brengen.
Zij voelde dc behoefte aan een vriendin
en mevrouw Dunlop was naar Ierland ge
roepen om een getrouwde dochter te ver
plegen, die ernstig ziek was, voordat Alison
tijd had gehad haar het nieuws toe te ver
trouwen. Denkende aan wat zij had gezégd
op den dag, toen zij den heer Crewe had
gezien, voelde Alison zich misschien wel
eenigszins verlicht, toen haar de nood
zakelijkheid werd bespaard het haar nu
reeds te vertellen. Maar Edith zou anders
zijn. Misschien meende Alison, dat zij in do
nu geheel gewijzigde verhouding minder
critisch tegenover haar zou staan en dat
het haar zelfs gelukken zou sympathie
voor haar te voelen. Met toenemend ver
langen en ongeduld verbeidde zij het
oogenblik waarop rij haar bezoek zou kun
nen afleggen. Zij kwam om twaalf uur te
Glasgow aan en begaf zich dadelijk naar
Charing Cross; zij verwachtte echter niet
Edith dadelijk te zullen zien, daar zij wist,
dat haar ochtenduren bezet waren met de
vioollessen, die zij gaf zij ging nu alleen
aan om liet dienstmeisje te zeggen, dat zij
om drie uur terug zou koeren om den mid
dag bij haar door te brengen. Den lu6-
schentijd gebruikte zij om eenige nood
zakelijke huishoudelijke boodschappen te
doen en eenige werklieden te bezoeken tc
Govan, die gedurende de slapte in het
werk van den vorigen winter van Rociial-
lan waren weggetrokken.
Het was ongeveer half drie, toen zij de
woning van Edith weer bereikte; deze deed
haar zelf open met. een kalmo bevalligheid
en zij toonde duidelijk hoe verheugd zij
was, clat Alison eigener beweging zoo spoe
dig kwam, nadat zij uit Birtley was terug
gekeerd.
„Ik ben blij dat u een boodschap hebt
achtergelaten; anders zou ik vanmiddag
uit zijn gegaan en het zou mij heel erg ge
speten hebben, indien ik u niet had ge
zien', zei Edith; en na het gelaat van
juffrouw Fleming nog al scherp te hebben
opgenomen, boog zij zich naar voren en
kuste haar.
Het werd heel eenvoudig gedaan, maar
do blik was een vraag en de kus was het
antwoord cr op. Het maakte de lucht warm
tusschen haar, en Alison voelde haar nart
aanmerkelijk verlicht, toen zij haar volgde
naar do zitkamer. Zij was vandaag niet
critisch; zij vergat naar het stof op dc
schilderijen te kijken of naar het roest op
den haardrand. Zij was van andere en ge
wichtiger dingen vervuld.
Dc kleine kamer was gezellig en huise
lijk dank zij het heldere vuur cn Edith zelf
zag er heel lief uit, ofschoon haar gelaat te
veel kleur miste naar Alison's smaak en
haar gestalte tc tenger leek.
„Laat ik u helpen uw hoed en mantel af
te doen. Wilt u niet mee naar de slaap
kamer gaan en daar uw goed afleggen cn
een langen tijd blijven?
,.Ik kan tot half zes blijven en dan
„En dan; ik hoop niet, dat u wilt zeggen,
dat uw broer vandaag komt. Ik wil u ge
heel voor mijzelf hebben."
Hierop glimlachte Alison en stond snel
op.
„O, neen, hij is te Stirling en ik heb hem
niet eens verteld, dat ik naar u toeging uit
vrees, dat hij zou volgen. Zoo zijn do man
nen, wij vertellen hun nooit alles, nooit,
wanneer dan ook."
Zij lachte even. met een vreemde vroo-
lijkheid. Toen zij Edith naar de slaapka
mer volgde, waar zij haar hoed en mantel
aflegde, maakte het zelfs geen bijzondoren
indruk op haar, toen zij zag, dat het bed
nog precies zoo lag als Edith het een haif
uur geleden had verlaten, toen zij na haar
thuiskomst oven was gaan liggen. Edith
zelf zag het niet; zij vond het althans niet
noodig er eenige verontschuldigingen ovor
to maken.
Voor haar waren dit soort dingen van
hoegenaamd geen belang.
„Hebt u een pretligen tijd in Birtley ge
had met uw broer cn zuster vroeg Edith,
terwijl zij er naar koek, hoe Alison haar
mooie haar voor den spiegel in orde bracht.
(Wordt vervolgd).
VROOM DREESMANN
Langestraat.
Alloenverkoop van de bekende
