KOOPLUST
AMERSF00RTSCH DAGBLAD
DE EEMLANDEü
Donderdag 12 Juni 1930 Uitgave: VALKHOFF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 28e Jaargang No. 290
Buitenlandsch Overzicht
Toenadering tusschen
Parijs en Berlijn
Duitschland koloniën in
uitzicht gesteld
prikkelt den
sneller, dan andere reclame
Vraagt onze advertentie-Tarieven
U KUNT...
Tu n artikels n
G3ÖDS2Z3
Grasmachineslijpen.
Fa. L. J. Luycx en Zn.
WAT ZULLEN ROEMENIE'S
LIBERALEN DOEN?
Geen militair bewind
te verwachten
Fa. L. J. Luycx en Zn.
SHANTUNG
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort f 2.10. per maand I 0.75, per
1week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERC 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer)
elke regel meer f 0.25. Llefdadlghelds-advertentltn voor dc
helft van den prijs. Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent, elke regel meer. 10 cent, driemaal plaatsen f I.-. Bewijsnummer ut» O.Üf
Italiaansche uitgewekenen in
den vreemde. Hoe de agent-
provocatenr optreedt.
Op 21 December 1929 lichtte het Fransche
gezantschap te Parijs den Franschen veilig
heidsdienst erover in, dat het kennis droeg
van voorgenomen anarchistische aanslagen.
Vooral vestigde het de aandacht op pro
fessor Berneri, die ciiets meer en niets min
der van plan was dan de Italiaansche de
legatie hij den Volkenbond ter gelegen
heid van de eerstvolgende Volkonbondsbij-
eenkomst in cte lucht te laten vliegen. Zelfs
de datum van dezen voorgenomen aanslag
werd medegedeeld: 13 Januari 1930.
Berncri werkte, aldus werd den Fran-
6chen veiligheidsdienst verzekerd, samen
met den gewezen journalist Cianca, met
een \luchteling uit het verbanningsoord op
de I.iparische eilanden, die professor Ros-
seli heette en met den vroegeren hoofdredac
teur van de Corrtere dclla Sera. Tarchiani.
Het Italiaansche gezantschap loonde gefo
tografeerde briewen, die Berncri met zijn
medeplichtigen had gewisseld en tevens
vestigde het de aandacht op het gerucht,
volgens hetwelk een aanslag zou worden
beraamd op d» koninklijke familie in Bel
gië.
Berneri werd daarop te Brussïl aange
houden. waar hij zich nog bevindt Bij den
journalist Cianca vond de politie een pak
ket, dat goed verpakt was en dat ontplof
bare stoffen bevatte Cianca weigerde ech
ter op te geven, waar het pakket vandaan
kwam. Toen Berneri echter te Brussel werd
gevraagd, wat hij met dat pakket van zins
was te doen, verklaarde hij. dat hij, Berne
ri, zelf Cianca het gevaarlijke goedje had
toevertrouwd en wel op dringend verzoek
van aekcren Menapace, die hem smeekte
deze ontplofbare stoffen voor hem tc be
waren om uit handen der polit.ie te kun
nen blijven.
Menapace leeft inmiddels rustig te Rome.
Hij is een gewezen officier, spion en agent
provocateur. Hij heeft den Italiaanschen
uitgewekene systematisch de ontplofbare
stoffen in handen gespeeld om hem het ver
blijf in Frankrijk onmogelijk te maken.
De Parjjeche correspondent van de Fr.
Ztg. meldt nu, dat Cianca zich thans voor
de 13e Parijsche strafkamer te verant
woorden heeft gehad wegens het wederrech
telijk in voorraad hebben van explosieve
stoffen en dat uit het proces bleak, dat de
beschuldigde -een fatsoenlijk man was en
Menapace op een ellendige wijze heeft ge
ïntrigeerd. Cianca verklaarde, dat hij aan
liet dringende verzoek van Berncri, om
diens vriend te redden, geen weerstand had
kunnen bieden en slechts zoodoende in een
positie was gekomen, dat hij de wetten van
het land, hetwelk hem gastvrijheid verleen
de. te sohenden.
„In 't begin van het fascisme heb ik al de
gevaren, die mij bedreigden, op mij geno
men om mijn democratische gevoelens
trouw te blijven. Mijn drukkerij werd ver
woest, mijn huis vernield, mijn kinderen
werden geterroriseerd. Tenslotte heb ik
moeten weggaan en balling worden, heb ik
mijn gezin moeten verlaten om den dwang
arbeid te ontloopen. Mijn familie blijft niet
temin daarginds onder het strenge toeizicht
der politie en ik hier ben thans het slacht
offer geworden eener fascistische machina
tie."
De sympathie voor den beschuldigde werd
nog versterkt door dc verschijning ter rccht-
■itting van graaf Sforza, den vroegeren
Italiaanschen gezant te Parijs en oud-mi
nister van buitcnlandsche zaken. Deze leg
de een getuigenis af ten gunste van het ka
rakter en de gezindheid van Cianca. Sfor-
Ka verklaarde, dat. hij, die overigens zijn
best deed in een vreemd land de uiterste
terughouding aan den dag te leggen, thans
een gewetensplicht vervulde, wanneer hij
een verklaring aflegde ten gunste van een
man. wiens moreele hoedanigheden z.i. bo
ven allen twijfel verheven waren.
De Fransche rechtbank verheelde geens
zins haar meening over het al te doorzich
tige geval Zelfs de vertegenwoordiger van
het Openbaar Ministerie wilde verzachten
de omstandigheden in aanmerking laten
komen. Cianca werd tot drie maanden ge
vangenisstraf (voorwaardelijk) en een boe
te van 100 francs veroordeeld, Menapace bij
verstek tot twee jaar gevangenisstraf en
1000 francs boete.
de dictatuur in polen.
Warschau, 10 Juni. (H.N.) De Pool-
Bche oppositiepartijen willen tegen het ein
de van de maand een gemeenschappelijk
congres te Krakau houden, waar volgens
het hoofdorgaan der socialisten het erlan
gen van zeer breede kringen van het Pool-
sche volk tot opheffing van de dictatuur tot
uitdrukking zal worden gebracht. Op dit
congres zullen volgens het bedoelde blad
de arbeiders, boeren en intellectucele arbei
ders een gemeenschapplijke belijdenis af
leggen voor de democratie, het recht en de
vrijheid.
het catalaansche regionalisme
Barcelona, 10 Juni. Zoodra het de
creet, dat het gebruik van de Catalaan
sche taal en het voeren van regionalisti-
sche kenteekenen toestaat, bekend werd,
^erd de Catalaansche vlag geheschcn op
het paleis van den provincialen raad on
der het gejuich van de menigte.
De Volonié doet een reeks
belangwekkende
voorstellen
Pa rij s, 11 Juni (H.N.). In het radicale blad
v'olontë geeft ëén der medewerkers van dit
L'ad, die zich speciaal met liet vraagstuk
Ier toenadering tusschen Frankrijk cn
Duitschland bozig houdt, verschillende voor
stellen in overweging om deze toennderinng
tc bevorderen-en een duurzame goede ver
standhouding tusschen beide landen te
scheppen. IIij stelt voorop, dat men zich bij
liet feit moet neerleggen, dat de richting van
ae politiek gewijzigd is en het kleine spel.
<>:ri Duiisch'and over de geheele linie te ver
slaan, heefi plaats gemaakt voor een poli-
i»ck van eerlijke samenwerking Do toenade
ring moet moet zoowel op economisch als
«p politiek gebied plaat-» hebben. Als richt
lijnen voor de verwezenlijking van de toe
nadering doet de medewerker de volgende
voorstellen
Duitschland moet definitief afstand doen
»an alle aanspraken op Klzas-Lotharingeii,
aartegenover Frankrijk geen bezwaar moet
maken legen schadeloossielling van Duitsch
land op koloniaal gebied.
Verder moet een vaste verhouding in
Jü bewapening van Frankrijk en Duitsch
land worden vastgesteld. De kwestie
der aansluiting van Oostenrijk bij Duitsch-
.and kan automatisch worden opgelost dooi
Oostenrijk bij het accoord tusschen Frank
rijk cn Duitschland te betrekken en in een
Duitsch-Fransche tolunie op tc nemen. Dc
aanspraken van Duitschland op den Dan-
zïgcr corridor, welke Duitschland nooit zal
pgeven, moeten worden erkend Danzig cn
de corridor moeten aan Duitschland worden
eruggegevan, waartegenover aan Polen zoo
wel economische als poliliekc compensaties
moeten worden t jogestaan, economische
loof overconkcrpsten heli effende het afzet
gebied en politieke door de stichting van een
Daltischcn statenbond. Aan de anderen kant
zou Polen lot de Duitsch-Fransche groep
van staten kunnen' toetreden, waardoor het
bescherming tegen het Russische gevaar zou
inden. Ten slotte zou ook aan een kolo-
u ale vergoeding voor Polen gedacht kunnen
worden.
drie mijnwerkers gedood.
Aken, 10 Juni. (V. D.). Op de mijn So
phie Jacoba bij Hückelhofen werden drie
mijnwerkers onder vallend gesteente be
dolven cn gedood Het laatste lijk is heden
morgen geborgen
hevig onweer in bourgondie
Parijs, 10 Juni. (V. D.). In de streek
van Belleville in Bourgondie hoeft een he
vig onweer gewoed Ten gevolge van oen
wolkbreuk is een groot gebied onder wa
ter gezet. Vooral in dc streek van Charcn-
tay, waar een zijrivier van dc Saonc bui
ten haar oevers trad, werd groote schade
aangericht. Drie huizen werden verwoest
en weggespoeld. De bewoners moesten uit
dc vensters springen cn zich zwemmende
redden. Het verkeer tusschen Beau Jeu\
en Belleville is geheel verbroken, daar dc
weg in ccn rivier veranderd is. Ook het
vorige jaar werd dezelfde streek door het
noodweer geteisterd.
Incassokosten, tijdverlies cn
moeite vermijdendoor ons
tc machtigen, uw abonne
mentsgelden automatisch en
zonder kosten can uw giro
rekening af tc schrijven,
behoeft daartoe slechts een
machtigingsformulier in te
vullen, dal wij u met genoe
gen zenden.
IIcl spreekt vanzelf, dal de
machtiging vervalt bij de op
zeggingvan het abonnement.
Mogen wij u zulk een formu
lier zenden?
Ook (hts maakt u het daar
in ee gem akkel ijker.
Vriendelijk dank'
Amersf. Dagblad
£aag£S2». 9 80
LANGESTRAAT 49-51 - TEL. 109
Laat ons uw
LAKENS en SLOOPEN
festoneeren.
MODERNE MACHINE
de massa-moordenaar van
dusseldorff.
Berlijn, 10 Juni. Het aantal misdrij
ven, dat door den massa-moordenaar Kür-
ten begaan werd, stijgt van dag tot dag. Het
totale aantal misdrijven, die hij tot dusver
bekend heeft, bedraagt meer dan zestig,
waaronder meer dan tien moorden cn twee
moordaanslagen. Kurten heeft thans even
eens bekend in de jaren 1921 lot 1925 in de
omgeving van Altenburg twee moorden cn
vier moordaanslagen te hebben gepleegd cn
eenmaal brand te hebben gesticht.
Volgens eon bericht van de Deutsche All-
gemeine Zeitung heeft hij de moorden ge
pleegd op een twintig-jarig meisje cn op een
vijf cn dertig-jarige vrouw
Een zwenking begint zich
duidelijk af te
teekenen
Boekaraet, 10 Juni. Het gisteren ge
publiceerde manifest der liberaJo partij te
gen de door koning Carol geschapen toe
standen heeft algemeen, ook in den schoot
der liberale partij zelve, een pijnlijk opzien
gebaard. Blijkbaar is een verdere afbrokke
ling van de partij te verwachten. Gister
avond heeft de geheele liberale hulporgani
satie zich van de partij afgescheiden en zich
solidair verklaard met den uit de partij
gestooten George Brationu. In de liberale
centrale organisatie is een uitgesproken
zwenking aan den dag getreden. De m?cstc
leiders der partij zijn reeds van oordeel, dat
men het contact met koning Carol niet voor
goed moet verbreken, omdat de partij daar
door onvermijdelijk op het terrein van dc
republikeinsche actie moet terechtkomen.
Men verwacht dat na het parlementair
reces de partij de betrekkingen met koning
Carol zal regelen.
De regcer'mg zou van plan zijn de spre
kers, die op de liberale vergadering van
gisteren den koning een usurpator genoemd
hebben, te vervolgen.
De vorming van het nieuwe kabinet is
niet voor Woensdag te'verwachten, daar de
koning eerst besprekingen met de pertij-
leiders wonscht.
De generaals Avarescu cn Presan zijn lot
maarschalk benoemd. Een mini6terie-Presan
zal echter waarschijnlijk nfet tot stand ko
men, daar men den schijn van een militaire
regecring wil vermijden.
De koningin-weduwe naar
Boekarest terug.
Boekarest, 9 Juni Koningin-weduwe
Maria zal Dinsdag weer uit Oberammergau
vertrekken. Zij verlaat deze p:oats per auto
om te Münohen de aansluiting op den
Orient-express te halen. Doel van de reis
i6 Boekarest.
Geen personeo1^
Hongarije.
met
Een der laatste opnamen van den Duitschen ex-Keizer op zijn landgoed te Doorn, bij
gelegenheid van het bezoek van den ex-Kroonprins, Maandag j. L
Boedapest. 10 Juni. In verband met
de door eenige buitenlandsche vooral En-
gelsche cn Amerikaansche, bladen gepubli
ceerde berichten, volgens welke zekere krin
gen in Hongarije een actie zouden opgezet
hebben ten gunste van een Ilongaarsch-
Roemeensche personeele unie wordt aan het
Hongaarsche correspondentiebureau uit be
voegde bron medegedeeld, dat deze combi
naties volkomen ongegrond zijn.
Torugroeping van den Roe-
meenschen gezant te Parijs.
Parij6, 10 luni. Het Journal meldt, dat
de Rocmeensohe gezant te Parij6 gisteren is
teruggeroepen. D3ar hij tot dc liberale partij
behoort, meende de gezant, dat dc delicate
positie, waarin hij zich bevindt, nog is ge
accentueerd door de troonsbestijging van
Carol, die niet langer vertegenwoordigd kan
worden door een diplomaat, wiens taak het
tot dusver was toezicht op hem te .oefenen.
Mevrouw Loepescoc naar Boe
karest?
Parijs, 10 Juni (V. D.) Fransche detec
tives, die de bewegingen van madame Loo-
pescoe, de vriendin van koning Carol, heb
ben nagegaan van het oogenblik af, waar
op zij het kasteel van den koning in Nor-
mandië Vrijdag j.l. verliet, hebben de Fran-
6che regeering medegedeeld, dat madame
Loepescoe voornemens is uit Zwitserland
te vertrekken en naar Boekarest terug te
keeren.
De koning geïnterviewd.
Parijs, 11 Juni (H.N.) Sauerwein, do re
dacteur voor de buitcnlandsche politiek van
de Matin, heeft zich naar Boekarest bege
ven, waar hij den nieuwen koning heeft ge-
weerbericht.
Hoogste barometerstand:
767.3 te Denzig.
Laagste barometerstand:
774-i.l te Jan Maycn.
Verwachting:
Zwakke tot matige wind
uit O. richtingen, helder tot
licht bewolkt, droog weer,
iets warmer.
LANGESTRAAT 48-51. - Tel. 109
Wollen Mousselines, Fantasie-
Stofjes, Toile de Soie
Japonnais voor Zomerblouses en
Japonnen
inlerviewd. De koning verklaarde, dat hij
verwachtte, dat zijn eerste ministerie de lot
•iu toe gevolgde buitenlandsche politiek zal
voortzetten, vooral mei betrekking tot
Frankrijk. Overigens zal het kabinet zich
vooral bezig houden met de reorganisatio
«■an het bestuur en den cconomischen we
deropbouw vah het land De economische
k.achten van het lanJ moeten ten volle wor
den geëxploiteerd Voorts geloofde de ko
ning, dat door den terugkeer van den recht-
matigen vorst het credie; van Roemenië zal
worden verhoogd. Na een terugkeer tot nor
male loestanden zal Roemenië ongetwijfeld
plaits in Europa innemen, waarop het
aanspraak kan maken.
Manioe neemt de opdracht tot
kabinetsvorming niet aan.
Nader wordt echter gemeld, dat Manioe,
isa beraadslaging met do nationale boeren
partij, heeft besloten da opdracht niet te
aanvaarden Zooals bekend wilde koning
Carol in het ministerio alle partijen opne
men.
Naar alle waarschijnlijkheid zal thans ge
neraal Presau met de knbinetsvorming be
iast worden.
de moord op den gezant,
Wij geven hierbij een portret van dr. Al-
bert von Baligand, den Duitschen gezant in
Portugal, die, zooals men weet. Zaterdag
door een Duitsch matroos in de haven van
Lissabon is doodgeschoten.
diefstal van wetenschappelijk
materiaal.
Londen, 10 Juni (V. 1).). Gedurcndo de
Pinksterdagen is in 't militair medisch in
stituut in de Londensche voorstad Millbank
een inbraak gepleegd. Uit het instituut wer
den kostbare wetenschappelijke werken cn
zeldzame medische praepara.on ontvreemd,
gezamenlijk tot een waarde van eenige
duizenden ponden sterling. De diefstal
schijnt nauwkeurig te zijn voorbereid
niemand heeft er iets van bemerkt Vast
gesteld kon worden, dat er ongeveer 50
boekwerken verdwenen zijn. Dc politie heeft,
allen buitenlandschen autoriteiten recher»
chelijsten doen toekomen
de belgische kamer neemt de
wet inzake de successie-
rechten aan.
Brussel. 11 Juni. (H.X.) De Kamer
heeft heden met 9i tegen 76 stemmen en
3 onthoudingen de wet betreffende de suc
cessierecht ?n aangenomen Onlangs had de
regecring bij de beraadslagingen eea ne
derlaag geleden.
