ZONSCHERMEN
J. A. Schoterman Zoon
Fa. J. W. VAN ACHTERBERGH,
Westsingel 12-13. Telefoon 238.
Naar bedrijfsstatistiek
RIJWIELDIEFSTAL DOOR
BRAAK
Twee jaar gevangenisstraf
geeischt
BELANGEN DER INDISCHE
BEVOLKING
Prijscourant 8:?:
De Fa. M R N Oosterveen
HUMORHOEKJE
Wijnhandel Utr. Str. 17 Tel. 145
Gevestigd 1878
Bijzonder aanbevolen
BEAURIVAGE Gewas 19261 St. E MI LION Gewas 1924
Per flesch fl.- Per anker f 40.-
Per flesch 1.40. Per anker 56
Een wetsontwerp ingediend om tot
een juister overzicht
te komen
Meer gebruik van gegevens
's-Gravenhage, 11 Juni. Ingediend is
een wetsontwerp, houdende maatregelen tot
het verkrijgen van een juiste bedrijfssta
tistiek.
Voor een juiste bcoordecling van tal van
economische en sociale vraagstukken is het
noodzakelijk aldus schrijven de ministers
van Binnenlandsche Zaken en Landbouw,
van Arbeid, Handel en Nijverheid, van Wa
terstaat en van Financiën in de memorie
van toelichting de beschikking te heb
ben over betrouwbare gegevens omtrent
het aantal, de soort, den aard en den om
vang van de onderscheidene bedrijven hier
te lande.
In vrijwel alle landen met een min of
meer ontwikkeld bedrijfsleven worden,
meestal periodiek bedrijfstellingen gehou
den.
In ons land is het gemis aan betrouw
bare gegevens bij herhaling gevoeld. Men
heeft zich in die gevallen moeten behelpen
met gegevens, welke omtrent het bedrijfs
leven bij eenige diensten en instellingen,
als de Arbeidsinspectie, de Rijksverzeke
ringsbank, de Kamers van Koophandel en
Fabrieken, het Centraal Bureau voor de
Statistiek enz., uit anderen hoofde bekend
waren. Deze kunnen echter noch op zich
zelf noch alle te zamen een voldoend mate
riaal leveren voor de samenstelling van een
behoorlijk overzicht van het Nederlandsche
bedrijfsleven.
Teneinde zulk een overzicht te verkrij
gen, is het, mede omdat tallooze in ons land
bestaande zeer kleine bedrijven bij geen en
kelen dienst en geen enkele instelling be
kend zijn, noodzakelijk dat een bedijfstel-
ling wordt gehouden, die als 't ware een
aanvullend karakter verkrijgt, omdat zoo
veel mogelijk gebruik zal kunnen worden
gemaakt van reeds beschikbare gegevens en
van gegevens, welke door andere diensten
en instellingen toch verzameld moeten wor
den.
Voorts bestaat het voornemen, de verza
meling van gegevens te beperken tot die,
welke onmisbaar zijn voor een overzicht
van den aard en den omvang van het be
drijfsleven. In hoofdzaak zal de telling dus
betrekking hebben op het aantal bedrijven,
hun soort (o. a. voornaamste artikelen,
welke vervaardigd of verhandeld worden),
hun rechtsvorm, hun aard (filiaalbedrijven,
huisindustrie), hun omvang (personeel,
krachtinstallatie, voer-, vaar- en vliegtui
gen, trekdieren).
Mede ter beperking van de kosten, aan
'de telling verbonden, zullen geen gegevens
gevraagd worden omtrent verscheidene
punten, waarover men in het buitenland
soms wel gegevens bij gelegenheid van de
bedrijfstelling verzamelt, zooals het in de
bedrijven geinvesteerde kapitaal, den
ouderdom der bedrijven, de werktuigen en
gereedschappen der bedrijven, de waarde
der gebouwen e. d., de bedrijfsuitkomsten
enz.
De bedoeling is de telling zooveel moge
lijk te doen houden op 31 December 1930,
tegelijk met de 11e algemeene tienjaarlijk-
sche volkstelling.
De verzameling van de gegevens omtrent
'de zeevisscherijbcdrijven welke bedrijven
reeds alle bekend zijn zal niet op 31
December 1930 kunnen plaats hebben, om
dat in den winter een aanzienlijk deel der
zeevisscherij stil ligt. De meest geschikte
datum om tot het verzamelen van de over
deze bron van volksbestaan gewenschte ge
gevens over te gaan. is 1 Juli 1930.
Het zal waarschijnlijk noodig zijn. de tel
ling voor nog enkele andere bedrijven op
een anderen datum dan 31 December 1930
te houden, in verband met het bijzondere
karakter van die bedrijven. Vandaar dat
een datum voor de telling van de wet niet
is genoemd.
Ook komt het niet wenschelijk voor, reeds
thans vast te stellen, dat de tellingen na
1930 periodiek zullen worden herhaald.
De kosten un het verzamelen, bewerken
en publicecren der gegevens van de door
het Centraal Bureau voor de Statistiek te
houden bodrijfstelling zullen, met inbegrip
van de kosten van de voorbereiding dezer
telling, naar verwacht wordt, een bedrag
van 400.000 niet overschrijden, een bedrag
dat over drie of vier jaren zal kunnen wor
den verdeeld.
OPHEFFING VAN TOLLEN.
Overleg tusschen Waterstaat en
Financiën heeft nog niet tot een
uitkomst geleid.
De heer Braat had den mmi6ter van Wa
terstaat de volgende vraag gesteld:
Is het den Minister bekend, dat in den
laateten tijd veel moeilijkheden ontstaan
door het drukke wegverkeer, in verband
met de tollen op de wegen?
Is do Minister bereid de Kamer mede
to deelen, welke maatregelen genomen wor
den om de tollen op de wegen op te heffen
cn welke tollen daarvoor, met behulp van
Rijkssteun, in de naaste toekomst in aan
merking komen?
Minister Reymer heeft daarop als .volgt
geantwoord:
Ik deel uwer Excellentie mede, dat om
trent eenige plannen tot afkoop van tollen
het noodige overleg met mijn ambtgenoot
van Financiën nog niet tot een stellige uit
komst heeft geleid, zoodat ik niet in de
gelegenheid ben de ter zijde vermelde vra
gen binnen den gebruikelijken termijn te
beantwoorden.
VERKEERSONGEVAL BIJ NAARDEN.
Buss urn, 11 Juni. Op den Rijksstraat
weg tusschen Naarden en Bussum heeft
vandaag een ongeval plaats gehad, dat zeer
ernstige gevolgen had kunnen hebben. De
heer P. D.. meubelfabrikant te Amsterdam,
kwam uit de Jan Tabacklaan, toen hij uit
de richting Naarden de Gooische tram zag
naderen. Ilij remde uit alle macht, dooh da
auto gleed nog eenige meters verder en
kwam in botsing met de tram. De bumpers
en lantaarns werden vernield. De heer D.
verklaarde, dat de wagenbestuurder eerst
een signaal had gegeven toen hij de auto
zag. De wagenbestuurder hield vol, dat hij
reeds eerder de 6ignaalfluit had doen hoo-
ren. De politie heeft de zaak in handen.
UIT DE STAATSCOURANT.
Benoemd lot ridder in de Orde van Oran
je Nassau de heer Mas Salamoen, laatste
lijk vice-consul der Nederlanden te Mekka.
Benoemd tot inspecteur bij het bureau
contróle der generale thesaurie van het
departement van financiën W. F. Caron,
thans inspecteur der directe belastingen
enz.
Tot accountant bij dat bureau de heer
Schmidt, te Zwolle, thans accountant der
directe belastingen.
Benoemd tot electro-technisch ambtenaar
der telegrafie cn telefonie C C. Verbeek,
thans op burger-rechterlijke arbeidsover
eenkomst in 'dienst.
Benoemd tot leeraar aan do R.H.B.S. te
Meppel do heer C. s-Gravcsande, met ge
lijktijdig eervol ontslag als leeraar aan de
R.H.B.S. te Zierikzee.
Benoemd aan de R.H.B.S te Enkhuizen
tot leeraar K P. Postma en tot tijdelijk lee
raar mr. J. J. Molhuyzen, beiden thans
tijdelijk.
SLACHTOFFER VAN BENZINEDAMP.
Zaandam, 11 Juni. Hedenmorgen had
ïan de fabriek het Zwarte Kalf van de N.V.
Handel en Industrie v.h. Jan Schoemaker
een droevig ongeval plaats, dat aan een der
werklieden, cjpn 29-jarigen Jan van Putten,
het leven kostte.
Het ongeval vond zijn oorzaak in het
springen van een peilglas, waardoor benzi
nedamp uitstroomde. Bij de poging om de
»raan dicht te draaien, geraakte de arbei-
Jor van Putten bewusteloos. Zijn kameraad
aantel had de tegenwoordigheid van geest
de ruilen stuk te slaan, doch verloor daar
na eveneens het bewustzijn.
Bij hem gelukte het echter de levensgees
ten op te wekken, doch bij Van Putten had
dit geen succes. Hij bleek reeds tc zijn over
leden. De man laat een vrouw en één kind
achter. Het lijk is door de justitie in besiag
genomen.
Voor zoover h^t voorloopig onderzoek
heeft aangetoond, is van schuld bij de direc
tie geen sprake.
ERNSTIG MOTORONGEVAL TE
HELMOND.
Do motorrijder levensgevaarlijk
gewond.
Helmond, 11 Juni. Hedenavomd om
uur was een Duitscher nabij de Bakelsche
Brug met zen motorrijwiel aan het rijden.
Hij werd aangehouden door zijn vriend F.
v. d. Linden, cïie ook een ritje wilde maken.
Het was deci Duitscher onbekend, dat de
jongeman niet kon rijden en geen rijbewij'6
bezat. Hij willige zijn verzoek dan ook in.
In de Heistraat, toen de motor een snelheid
had \an 75 k 80 K.M., kon v. d. Linden
de booht niet nemen en reed tegen het trot
toir, om vervolgens \ia een boom tegen een
huis op te rijden. De achttienjarige Th.
Maas, die daar ter plaatse fietste, werd me-
degesleurd. Deze kreeg een zware verwon
ding aan het achterhoofd, terwijl een been
gekneusd werd. De motorrijder bleef be
wusteloos liggen. Twee doktoren verleen
den de eenste hulp. De fietser kon, na be
handeld te zijn, naar huis vervoerd wor
den. De motorrijder v. d. Linden werd naar
het St. Anfchoniu6-ziekenhuis vervoerd. Zijn
toestand i6 levensgevaarlijk Hij bekwam
een zware schedelbreuk. Hedenavond 10
uur was hij nog niet tot bewustzijn geko
men. De motor is door de politie in bïslag
genomen. Een vrouw met een kind kond?n
bij het ongeluk nog juist op tijd een huis
binnenvluchten. Dc motorrijder kon waar
schijnlijk zijn motor niet moer doen stop
pen, daar hij met de werking niet bekend
was. -- i
Amsterdam, 11 Juni. Voor (Je Vierde
Kamer der Rechtbank stonden heden te
recht de 3l-jarige kcllner F. B. en de 35-
jarige koopman L. L. R., beiden verdacht
van diefstal.
Verdachten zouden samen op den avond
van den 13en Februari een ruit van een rij
wielstalling in do Joh. v. Oldebarneveld-
straat hebben ingeslagen en een deur heb
ben geopend. Vervolgens hadden zij een
fiets meegenomen Omwonenden merkten
echter wat er gebeurde, zij hoorden het glas
rinkelen, waarschuwden de politie en bei
de verdachten konden worden gearresteerd.
Dr. D Wiertsma, als getuige-deskundige
gehoord, bracht een rapport uit over verd.
B. waarin hij verklaarde, dat verd. sterk
primair aangelegd, doch geen pathologisch
temperament heeft, van een defect bij verd.
is echter geen sprake. Ge:, achtte verd.
niet verminderd toerekeningsvatbaar.
Op een vraag van den verdediger mr. J.
K. M. Mathuisen, verklaarde get. dat verd.
nog steeds meent door de politie te wor
den vervolgd en ook door het publiek als
een misdadiger wordt beschouwd.
Verdediger (tot get.-desk). Wanneer de
geschiedenis met den overval van de Boaz-
Bank te Bussum, waarbij verd B. door de
Bussumsche politie als dader werd ver
dacht, niet zou zijn gebeurd, zou B. dan
hier in de beklaagdenbank zitten?
Gek-desk.: Dit is moeilijk te zeggen, wel
is die geschiedenis van invloed geweest
op zijn geheele psyche gedurende de laat6te
jaren.
Verd. B vroeg hier het woord en zaide
reeds vanaf 1925 door de politic te zijn ver
volgd, orn hem onmogelijk te maken m de
maatschappij.
Toen er ergens een aantal gouden kettin
gen was gestolen werd verd ook voor den
dader aangezien. Hij meldde zich toen bij
de politie aan cn kon zijn onschuld gemak
kelijk bewijzen, toch werd hij voor hetzelf-
I de feit later nog gearresteerd te Haarlem,
I Leiden cn Bussurn. er was volgens verd
verzuimd het verzoek om aanhouding uit
politieblad te schrappen.
Verd. R. verklaarde niet binnen te zijn
gegaan, doch slechts de fiets te hebben aan
gepakt.
Verd. B eaf toe de fiets te hebben gesto
len, na een ruit te hebben ingeslagen en
een deur te hebben geopend. Hij wist op
dat oogenblik niet wat hij deed.
Nadat nog enkele getuigen waren ge
hoord, was het woord aan don officier van
justitie mr. van Dullemen, die er in zijn
requisitoir op wees, dit de feiten bewezen
waren. Van een plotseling opkomende han
deling is geen sprake geweest, er is met
overleg te werk gegaan.
Verd R. is evenzeer schuldig, hij heeft
bovendien 11 vonnissen ten zijnen laste.
Verd. B. heeft ook een tijdlang het leven
van een beroepsinbreker geleid, hij is toen
volgens zijn zeggen weer op den goeden
weg geweest, doch zou door de geschiede
nis met de Biaz-Bank te Bussum zeer veel
nadeel hebben ondervonden.
Uitvoerig ging spr. het psychiatrisch rap
port na.
Er is geen reden deze verdachten r.aar
Leiden te sturen. Spr. eischle ten slotte te
gen beide verdachten een gevangenisstraf
van twee jaar met aftrek van vier maan
den voorarrest wegens diefstal met braak.
De verdediger van verd. B., mr. J. K. M.
Mathuizen, wees er in zijn pleidooi op, dat
van dezen verd. wel slcrk geldt het. „wee
den wolf, die in een kwaad gerucht staat".
Het is zeer moeilijk te begrijpen dat verd.
niet geleden heeft door politievervolging.
Inderdaad heeft verd. B. een tijdlang het le
ven van een heroepsinbreker geleid. Doch
ia de gevangenis heeft hij zich zelf gereclas-
secrd. In 1925 kocht hij een woonwagen, hij
deed niemand overlast aan. Doch in 1925
begonnen do volgens verd. onrechtmatige
■olitievervolgingcn. Verd. was op den goe
den weg. In 1925 had een inbraak plaats op
de Ceintuurbaan. B. werd gezocht, hij mcld-
ae zich zelf aan, doch werd direct weer vrij
gelaten, daar bleek, dat hij niets met de zaak
;e maken had. Hij trok weer met zijn woon
wagen door het land, in verschillende
plaatsen werd hij aangehouden en verhoord.
Ook in 1926 had een inbraak to Amsterdam
plaats waarvoor B werd aangehouden, en
zoo ging het door! Het werd verd. B. niet
gemakkelijk gemaakt zich te reclasseeren.
Uitvoerig stond pl. hierop stil bij de Boaz-
bank geschiedenis cn vergeleek het leed van
B. met dat van de indertijd onschuldig ver
oordeelden in de Giessen-Nieuwkerkzaak.
In Bu3.«um aldus pl. hebben we gehad
den moord in het Craiioosche bosch, een
overval in de Bcerensteinlaan, nog enkelo
feiten en daarna de overval op het station.
Van al deze feiten kwam niets uit, en cr ont
stond een geprikkelde stemming bij de po
litie. In de Boazbank geschiedenis werd
crd. langen tijd vastgehouden en aan lang
durige en pijnlijke verhcoren onderworpen,
eindelijk bleek echter zijn onschuld. Toen hij
uit de voorarrest werd ontslagen ging verd.
B. naar Bussum cnde kantoorjuffrouw
van de Boazbank herkende verd. B. niet. De
Boaz-geschiedenis beteekende voor verd. de
burgerlijke dood. Alles liep hem tegen, hij
kreeg tenslotte ecu betrekking als kcllner,
loch steeds werd hij herkend als do ver
dachte in de Boaz-bank. zijn portret had
zelfs in „D« stad Amsterdam'' gestaan met
het onderschr'ft. „De roever van dc Boaz
bank'". Hij werd ontslagen cn zwierf daarna
an do eene betrekking naar de andere.
DE ENGELSCHE DUIKBOOTFLOTTIELJE
IN DE HOOFDSTAD.
Een gezellig samenzijn in
het Carlton Hotel.
Amsterdam. 10 Juni. liet Britsche
consulaat heeft hedenavond den comman
dant en officieren van de Engelsche duik-
bootflottieljc, welke momenteel in onze ha
ven vertoeft, enkele uren van gezellig sa
menzijn bereid in 'het Carlton Motel, 'alhier.
Vele in de hoofdstad woonachtige vrienden
van het Britsche Rijk hebben hier gelegen
heid gehad zich op ongedwongen wijze met
de gasten te onderhouden. Er heerschte een
geanimeerde stemming
Onder de aanwezigen bevond zich dc En
gelsche consul-generaal te Amsterdam, de
heer Robinson.
ZWEMONDERRICHT VOOR SCHIPPERS.
Installatie eener commissie.
Arnhem. 11 Juni Woensdagavond
heeft de burgemeester van Arnhem, jhr. mr.
R. do Moncby, op liet stadhuis to Arnhem
geïnstalleerd de commissie voor het geven
van zwemonderricht aan schippers en
schipperskinderen te Arnhem van het On
derwijsfonds voor de Binnenvaart. De voor-
itter van do centraio commissie, de heer
I. C. Nuy uit Rotterdam, gaf een uiteen
zetting van het werk der commissie, waar-
ra de burgemeester, jhr. mr. S. R. de Mon-
ehy met een rede, waarin hij verklaarde,
zeer veel sympathie te hebben voor het
werk van het Onderwijsfonds voor de Bin
nenvaart. de commissie installeerde.
Dc commissie bestaat uit de volgende per
sonen: jhr. mr. S. R. de Monchy, burge
meester van Arnhem, eere-voorzit ter; J. W.
H. M. Meyer, wethouder van sociale zaken,
Prins, B Prins, J. d* Goeyen en H. W.
Blaupot ten Cate, terwijl tot leden der
werkevmmissie werden benoemd de he eren
II. A. Wissink, voorzitter, E. W. B. Corpo-
raal, secretaris, II. J. Bitter, L. Schut en
mevr. Snyder van den Berg.
De lessen voor de schippers en schippers
kinderen zullen onmiddellijk een aanvang
nemen.
VEREENIGING TOT BEHOUD VAN
NATUURMONUMENTEN IN
NEDERLAND
Koninklijke steun.
Andermaal heeft Hare Majesteit de Ko
ningin-Moeder het streven der Vereeniging
tot behoud van Natuurmonumentenge
steund door een belangrijke bijdrage be
schikbaar te stellen als gift, in verband met
den aankoop van de landgoederen Beek
huizen en Herkhuizen en de Rheder- en
Worth-Rheder Heide bij Velp.
Zooals men zich herinneren zal, heeft
Hare Majesteit enkele maanden geleden
ook de plannen der Vereeniging tot aan
koop van een heidegebied bij Dvvingeloo ge
steund.
HET AUTO-ONGELUK TE GARDEREN.
De 31-jarige motorrijder J. Buygenkamp,
uit Enschede, die Pinkstermaandag aan
den Viersprong, nabij Oud-Milligen, door
den van Garderen komenden automobilist
G., uit Rotterdam, werd aangereden en
laarbij zware verwondingen bekwam, Is
thans aan de gevolgen daarvan overleden.
Volgens ooggetuigen moet de automobi
list zeer snel hebben gereden.
Worden deze ondergeschikt gemaakt
aan de bedoelingen van Euro
peesche rubberondernemers?
Vragen van den heer Wijnkoop
ENAK 5EKALI
Imperial
Fijne Ceylon
Ceylon Pecco -1.90
Britsch-Ind.
Pecco -1.80
Tlefoo n 77
heeft de alleen-
verkoop van onze
heerlijke thee
Melange's
volgens o.s.
P-P.
(Ontbijtthee 11.70
(Namidt.) -1.90
E. F. (China Congo) -2.10
12.50
2.10
Iav3 Assam thee f 1.80
lava Grove thee - 1.7C
fava Gebr. thee- 1 .CO
Aanbevelend
HOLLANDSCHE THEEVERBRUIK
VEREENIGING
AM STER D A VI OPQERIOHT 1881
De heer Wijnkoop heeft aan den Minis
ter van Koloniën de volgende vragen ge
steld:
Wil de Minister meedeelen, wat bij het
onderhoud, dat de toenmalige gedelegeerd-3
van de Europeesche rubberbelanghebben-
den, de sinds overleden heer Marinus, met
hem heeft gehad, voordat genoemds heer
naar Indië vertrok, aan dezen gedelegear-
de door de Regeering toegezegd?
Kan de Ministsr meedeelen, welke in
structie de Regeering te dezer zake aan
den Gouverneur-Generaal heïft verstrekt?
Is het waar, dat, naar verluidt, de Na-
derlan<l6oh-Indisohe regeering zich in de
zen ten dienste heeft gesteld van de Euro
peesche rubberondernemers?
Wat i6 anders de beteskenis van de Re-
geeringsconferentio van den directeur van
het Departement van Landbouw, Nijverheid
en Handel, den directeur B. B., het hoofd
van de afd. bestuurszaken der Buitenge
westen, residenten (assistent-resUlenton)
van de belangrijkste rubbarproductiegobie-
den op Sumatra en Borneo, met genoem
den gedelegeerde van de rubberbalangheb-
beaden. den waarnemend voorzitter van
het Algemsen Landbouw-Syndicaat en prof.
Otto de Vries, welke conferentie volgens de
bladen ongevesr midden Mei plaats vond?.
Hoe acht de Regeering het t3 verant
woorden, de belangen der betrokken In
donesische bevolking ten deze onderge
schikt te maken aan de uitgesproken be
doelingen van de Europeesche rubberonder-
BRAND IN HET TEHUIS VOOR
OUD-INDISCHE MILITAIREN.
Te Nijmegen. 1
Nijmegen, 11 Juni. Hedenmiddag te
ongeveer drie uur brak brand uit in een
der bijgebouwen van de villa „Carré", thans
eigendom van de 6tiohting Tehuis vooroud-
Indische militairen. D2 brand ontstond in
bet koets- en tuighuis, bewoond door zeke
ren v. d. P. Dit gebouw brandde gehe3l af.
De brandweer 6laagde erin den brand tot
deze afdeeling te beperken. Verzekering
dekt de sohade. De oorzaak van den brand
is onbekend.
BESTRIJDING VAN DE IEPZIEKTE. A
'sGravenhage, 11 Juni. B. en W. stel
len den Raad voor aan het Comité inzako
bestude?ring en bestrijding van ds Iepen-
ziekte voor 1930 een bijdrage te verleen'
van 1075.
TRAMONGEVAL TE ROTTERDAM.
Een 4-jarig knaapje gedood.
Rotterdam, 11 Juni. Hedenmiddag
speelden eenige kind aren tussohen de rails
van de 6toomtram aan de Brlelschelaan.
Toen de kinderen het signaal van een na
derende tram hoorden, namen zij da vlucht,
maar één van de jongens, de 4-jarige P. H.
v, M., wonende aan den Ketendrechtachen
Lagen Dijk, liep terug, tengevolge waarvan
het jongetje juist ondar de tram geraakte.
Zijn hoofdje werd van de romp gescheiden.
Het lijkje is naar het ziekenhuis aan den
Coolsingel vervoard. Den bestuurder van
de tram treft geen sohuld.
TE WATER GERAAKT.
Tilburg, 11 Juni. Het 11-jarig zoontje
van den heer M. uit Tilburg speelde heden
morgen met eenige kameraadjes aan het
Wilhelminakanaal. Onverwachts viel het
ventje van den dijk in het kanaal. De kin
deren waarschuwden een schipper, wien het
gelukte met een dreg het ventje boven
water te halen.
Nadat kunstmatige ademhaling was toe
gepast, werd het knaapje in zorgwekkende
toestand naar het R.K. Ziekenhuis ver
voerd.
Macht der gewoonte.
Vrouw, (den eersten nacht van een vacantia
•in een tent)Karei, ik weet zeker, dat lk
inbrekers hoor. (Passing Show)