DE EEMLANDER
Vrijdag 13 Juni 1930
Uitgave: VALKH0FF& Co.
Bureau: Arniiemschepoortwal 2a
28e Jaargang No. 291
Buitenlandsch Overzicht
Simon's rapport ten
zeerste geprezen
WILLEM GROENHUIZEN
Gouden- en Zilverenwerken,
GASFORNUIZEN
De regeering-Jaspar
handhaaft zich
Koning Carol staat een
interview toe
Fa. L. J. Luycx en Zn.
SHANTUNG
De rampspoedige
scheepsbotsing
ABONNEMENTSPRIJS per maancko v00r Amersfoort f 2.10. per miaad 0.75. per
1 week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f Ö.171/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-% Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC JU
PRIJS DER ADVERTENTIES van 1—4 regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer,
elke regel meer f0.25. Llefdadighdds-advertentiën voorde
helft van den prijs, Kleine Advertentiën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
50 cent, elkt regel meer 10 cent, driemaal plaatsen f 1,—Bewijsnummer atw f 0.04
Zullen de Aziatische staton een
Volkenbond stichten? Deze
zou gericht zijn tegen dc Euro-
peesche koloniale mogendheden.
Volgens de Ach nam. een in Egypte ver
schijnend blad, is het denkbeeld, om een
Aziatischen Volkenbond te stichten, thans
jn een nieuw stadium getreden. Over dit
vraagstuk zijn reeds twee jaar gel-aden door
Turkije onderhandelingen gevoerd met Pev-
zie en Afghanistan, waar toentertijd Aman
-Öellali nog l egeerde.
De besprekingen li-apen echter op een
mislukking uit. doordat Europcesohe mo
gendheden tussclicnbeide kwamen, nan
ier vriendschap Turkije veel gelegen "was
ii omdat gezegd werd. dat da, bemoeiingen
-van Angora eigenlijk paats "vonden op aan
stichting van de bolsjewisten.
Als uitvloeisel van de. olgemeene. ver-
herping van den toestand in Azië worden
lia'.is wear nieuwe stappen ondernomen om
rjo- gedachte tot werkelijkheid te doen wor-
i ii en het merkwaardige is. dat op het
ogenblik verscheidene regeeringen legclij-
u-lijd ui dezo richting pogingen in liet
jverk stellen.
Bovengenoemd Egyptisch blad weet zelfs
il t* berichten, dut de Chineesche natio-
ialf regeering1, Afghanistan cn Per zie reeds
ot overeenstemming zijn gekomen. Ook
tuurt men het volgens de Aclirani erop
i.oii nog andere Aziatische regceringen bij
Ie-slichting van den nieuwen Volkenbond
I betrekken. Zelfs wordt hei geenszins uit
sloten geacht, dat ook Japan zich bij de
Kiibinatie aansluit. Tegen liet cindo van
f>! jaai\ zoo wordt verder gezegd, zal men
n volkomen duidelijk bzeld van den loe-
ind kunnen krijgen.
|Vorontwoordelijk voor dit bericht is na
il ijk alleen de Ach ram. die overigens be-
ikt over een uitgebreiden en goed wer-
ntl^n berichtendienst. D;» Jeruzalemsche
spondent der Kdlnische Zeitung maakt
ter ile opmerking, dat men niet over liet,
pfil mag zien. dat genoemd blad van
asche zijde is gesticht en. naar algemeen
jrdt gezegd, Fraiische inzichten phegt te
jpagëoron.
|nd?r'lusschcn blijft liet een feit, dat
lis dc onderhandelingen.plaats vonden
Vh n Turkije. Perzie en Afghanistan. liet
i inzak, eon Aziatischen Volkenbond lel-
we>r is opgedoken. Degenen, die daar-
opkwanicn, hebben* steeds openlijk te
en gegeven, dat hunnensahepping voor
?eost zweefde, die den strijd der Aziati-
volkcren tegen de Europeesohe kolo-
iMmogcndheden diende te organiseer en.
Aziatischen bond hoeft men dus
*e doen met een poging om gelijk het
1 *3 bij de G-aneefsche instelling den
Édvrcdo te v?rzekeren, maar is er al-
pprake van een strijdmiddel,
ondkn heeft men steeds la ion uitko-
dat de Aziatische Vokcnbond is ge-
als oen tegenwicht met betrekking
|ii Goneefsohen bond, die zich ontwik-
i?eft tot een organisatie, welke naar
rclee] der Aziaten alleen nog maar
Jialisusöha belangen dient.
[méér ondanks de vele tegenstcllin
de Aziatische volkeren verdeeld
dc gedachte aan een nieuwen Vol-
irf telkens weer opduikt, da'.i is dit
bet uitvloeisel eener gemecnschnp-
tegenstelling tot de Europcesche ko-
I mogendheden, die juist nu door de
pjiisscn in China, Indië, de Arahi-
iden en Palestina den volken van "t
heer meer bewust wordt.
Groote waardeering in de
Amerikaansche pers
Niewe rassenconflicten
in Britsch-Indië
Nc w-Vork, 11 Juni. De Amerikaansche
publicisten zijn zeer getroffen door den
Britschen rechtvaardigheidszin, die tot
uiting komt in het eerste rapport der com
missie van Simon.
De New-York Times zegt. dat bizonder tref
fend is dc duidelijke poging der commis
sie om werkelijk bet. karakter en de aspi
raties der inheemsehc bevolking te begrij
pen. Als de onafhonkelijkheidspartij deze
tactvolle poging, om het politieke \raag-
stuk waarlijk te begrijpen, slecht ontvangt,
zal zij blijk geven den raad van oprechte
trouwe vrienden te negeeren.
De Herald-Tribune noemt liet rnppoit
bijna angstvallig gematigd cn de Ncw-York
World zegt. dat. daar in liet eerste rapport
intelligentie, billijkheid on werkelijkheids
besef zijn belichaamd, het tweede met. .de
grootste belangstelling w'ordt afgewacht.
Calcutta, 11 Juni. In verband met een
conflict tiiêschen Mohammedanen en Hin
does in het dorp Panchln. op -iO K.M van
Calcutta, hoeft gisteren het hoofd van de
politie twee revolverschoten gelost op een
Mobammedaansclie menigte, die op het
puilt stond de politie te steenigen. Een Mo
hammedaan werd gedood. Zes personen
werden aangehouden, o.a. een Mohamme
daan. die beschuldigd werd een politie
agent met een mes gestoken te hebben.
Dacca. 11 Juni. Men meldt uit Nayab-
purl: Tengevolge van een brand in een
ïioutdepót, dat liet eigendom was van oen
Hindoe, zijn gevechten ontslaan tussclicn
Hindoes en Mohammedanen, waarbij mes
sen en steenen als wapens dienden. Er zijn
enkele personen gewond.
LANGESTRAAT 43.
Het juiste adres voor Uw
TEL. 852.
JUiMOMsm. QOJfezJOO
Verwerping eener reeks
fiscale amendementen
|t 15.000 mark er vandoor.
Kaslooper tc Leipzig overvallen.
!*>-. 11 Juni. Een kaslooper alhier
1-- '- ui de rijksbank naar zijn firma
l!'r' ii beroofd. Nabij het stadhuis
Jv,«e mannen hem aan, die op hem
1 ';n heui ziju actetasch ontrukten,
110.000 Mark was geborgen. Dc die-
F" daarop per auto weg. Onmiddel-
Iftkn zij jn cen au^0 nagezet. De ver-
b !xi,-ri verscheiden schoten op hun
rr-v daardoor een arbeider werd ge-
slotte zagen dc bandieten echter
*5 te ontkomen.
fch-russisch grensincident.
5chau. 12 Juni. (V. li.) Lit
lvoidt gemeld, dat 111 het grensdis-
l|ejka aan tie grens cen schietpartij
tusschen de Poolschc en de Rus
I hteiL Hierbij ril Rus-
l^mandanl Tsjeröakof gedood, tcr-
T1" soldaat van het ronde leger gc-
V* rd.
0E OCEAANVI.UCHT VAN
KINGsrORD smith.
Het verlrek weer uitgesteld,
11 Tuni. Daar de wcersomstnn-
F steeds ongunstig zijn. zal de
F Uc)it ook morgen nog niet ondnr-
l^'dcn. Kingsford Smith hoopt
1 dai dc weersomstandigheden vol-
|.f*ü"cn verbeteren om hem toe te
'?tn het einde der week Ic vertrek-
Opstandige stammen
bombardeerd.
ge-
Pes ja war, 11 .Tuhi. Dc toestand in het
gebied der Mohniands aan de N.W. grens
is onveranderd. Den geheelcn dag is hier
het geluid van een luchtbombardement
waalgenomen en men gelooft, dat de stam
men zware verliezen geleden hebben.
Groote belangstolling in Engeland.
Londen, 11 Juni De openbare meaning
blijft zich zóó levendig met het rapport van
de commissie-Simon over Britach-indie be
zighouden. als nog maar zelden inc-t een. of
ficieel blauwboek liet geval was. De bladen
geven lange uittreksels uit liet verslag en er
is ook uit liet publick zooveel vraag naar
het blauwboek, dat dit het meest gevraagde
werk in den boekhandel is geworden.
Het groote publiek, dat over het alge
meen weinig belang stelt in de Briisch-In-
dischc vraagstukken, is er door dc lange
uitreksels in dc bladen opmerkzaam op ge
maakt. Onj het publiek ter wille te zijn.
wordt liet blauwboek, dat 400 bladz. tekst
geeft cn tal van kaarten beval, voer slechts
.'J shilling in den handel gebracht.
Hij betuigt zijn sympathie
voor de minderheden
Frankrijks pers gispt
Russische uitlatingen
Brussel, 11 Juni Dc Kamer lieeti van
daag, de fiscale wetten in tovcp.de lezing be
sproken. Nu de aanneming vin verschillen
de artikelen verklaarde Mar.-pjct. ciat hij
zijn amendementen niet heeft ingediend uit
vijandschap tegen dc regecring en dat hij
ze handhaafde.
Minister Jaspar verzocht da Ivamcr de
amendementen van. Marquct te verwerpen
om redenen van techniek cn van lioogei'c
politiek. De minister van financiën Houtart
zcide, dat dc regeering alle Qnicndcrneriten
aanvaardt, die den last op de klc-inc vermo
gens kunnen verlichten, maar dat zij geen
verhooging kan aanvaarden van dc rechten
op de groote erfenissen, die ecu paniek in
liet land zouden verwekken. De ïegeeriiig
heeft haar program ingediend als een re-
gecringsdaad.
Brussel. 11 Juni De Kamer lieeft gelijk
gemeld met 9S tegen 7G stemmen en 3 ont
houdingen den tekst van de regcering aan-
enomen betreffende dc successierechten,
waardoor dc nmendcmeh:mi v. u Marquei.
•togen welke .regering dj^kwespo van ver
trouwen had gesteld, vorworpen zijn.
DE MAATREGELEN TEGEN DE
NATION A AL-SOCIALISTEN.
Een protestvergadering te
München verboden.
München, 11 Juni. (V.D.) De nationaal-
socialisten hadden het voornemen a.s. Zon
dag in het Circusgebouw te München een
groote protestvergadering te houden tegen
het verbod van opmarschcn in uniform. In
deze bijeenkomst zouden o.a. Adolf Hitier
en de Thüringóohc minister van binncn-
land9Che zhken dr. Frick het woord voe
ren. Het politic-commissariaat te München
heeft deze vergadering verboden cn de.
daarop heirekking hebbendé aanplakbil
jetten in beslag genomen.
EEN MESSENSTEKER TE
KONINGSBERGEN
Tweetal slachtoffers.
K on i n gsb o r g e n, 11 Juni. (V.D.) De
taatsto dagen maakt een man. wiens op
treden sterk doet denken aan dat van den
Dusseldorfschen messteker, do omstrekon
van Koningsbergen onveilig. Een 25-jarige
landbouweisknecht werd door hem ract een
mes ln de borst gestoken cn op vrijwel de
zelfde plek 6iieed hij een 30-jarigo gehuw
de vrouw een slagader door. Do beide
slachtoffers hebben veel bloed verloren,
dnch zij zijn thans herstellende. Het is lot
dusverre nog niet gelukt den dader op tc
sporen.
DE R 100 NAAR CANADA.
Vertrek opnieuw uitgesteld.
Londen, 12 Juni. (II. N.) Dc reis van
hef luchtschip R 100 naar Canada is op
nieuw uitgesteld. Naar gemeld wordt, heb
ben beide rcgceringen besloten do reis eerst
tc doen plaats hebben na afloop van dc par
lementsverkiezingen in Canada, dus in do
laatste dagen van Juli.
grandts bezoek aan polen.
Besprekingen met Pilsoedski eu
ZaleskL
Warschau, 12. Juni. (V. D.< Officieus
wordt medegedeeld, dat hot onderhoud tus-
schen den Itaiiaansch.cn minister van bui-
tenlandsche zaken Grandi cn dén Poolschen
maarschalk Pilsoedski op diens landgoed
ruim 2 uur geduurd heeft en betrekking bad
op de politieke vraagstukken, waarbij beide
landen betrokken zijn. Het onderhoud d:ocg
naar wordt medegedeeld een hartelijk
karakter.
Ook met den Poolschen minister van bui-
lenlandschc zaken Zaleski heeft Grandi ecu
aantal actueele politieke vraagstukken be
sproken. waarbij vastgesteld werd. dat lus-
schen de beide staten geen mecningsver-
scliillen bestaan cn dat de economische be-
irekkingen tussclicn beide landen groote
mogelijkheden voor dc toekomst bieden.
Door nauwe samen wei king kouden beide
regeeringen belangrijk bijdragen tot de be
vestiging van den vrede in Europa.
Gisteravond is Grandi haar Krakou ver
trokken.
trein door een cycloon omver
geworpen.
Londen, 12 Juni. (V. D.) In den afge-
loopen nacht is een trein van Ahmedabacl
naar Ilimatnagar dooi* een cycloon gegre
pen. Acht personenwagens en twee goede
renwagens werden door de kracht van den
stprm uit de rails gelicht en omver gewor
pen. Eén persoon werd gedood en twintig
passagiers werden gewond. Dit is dc tweede
maal in een maand tij(ls, dat in dit gebied
cen dergelijk ongeval plaats vindt.
Boekarest, 11 Juni. (V. D.) Heden
middag heeft koning Carol de vertegen
woordigers der buitenlandsche pers ontvan
gen.
Na ocnige begroetingswoorden richtte de
koning tot hen het verzoek ora van nu af
aan naar een nauwer contact met Roemenie
te streven, opdat het publiek naar waar
heid over het land zal worden ingelicht.
Op de vraag, aan wien hij zijn terugkeer
te danken heeft, verklaarde de koning, dat
hij zelf liet tijdstip van den terugkeer had
vastgesteld; hij moest echter zijn broeder
Nicolnas danken voor de samenwerking.
Omtrent de verhouding van Roeineniö tot
de andere staten verklaarde Carol, dat tus-
schen Roemenië en Zuid-Slavië vriend
schappelijke betrekkingen bestaan, welke
nog versterkt worden, doordat tussclicn
beider koninklijke familiën verwantschap
beslaat. Italië en Roemenië zijn boide vol
ken van Romaanschc afstamming, door
wier aderen hetzelfde bloed stroomt cn die
hetzelfde temperament hebben.
Met Hongarije wil de koning betrekkin
gen van goede nabuurschap handhaven,
aangezien beide landen groote landbouwbe
langen gemeen hebben.
Mol betrekking tot Frankrijk verklaarde
de koning, dat hij dit land ten zeerste
dankbaar is voor het feit, dat het hem gc-
ruimen tijd gastvrijheid heeft, verleend.
Op de vraag, welke zijn houding tot de
Rocmeensche minderheden is, antwoordde
de koning, dat Jiij voor deze minderheden
de grootste sympathie heeft. Zij zullen bij
hem steeds steun vinden cn altijd als Roe
menen behandeld worden.
P a r ij s, 11 J .uii i. Dc Temps schrijft over
de gebeurtenissen in Roemenië, dat Frank-
ijk. dat noch direct, noch indirect in de
Roemeenschc crisis in ceing opzicht lus-
sclien beide gekomen is. alleen bedacht is
op het behoud van den v rede zoowel in
Oost-Europa als in Midden- cn West-
Europa.
De stoute beweringen van de sovjets heb
ben geen ander doel dan dc aandacht uf te
leidon van het. ware doel van Rusland ten
aanzien van Polen en Roemenië. Enkel de
onwetende cn door revolutionaire harts
tochten verblinde communistische massa's
kunnen zich daaromtrent nog vergissen.
WEERBERICHT.
Hoogste' barometerstand:
76S.S te La Coruna.
Laagste barometerstand:
753.1 te Ingö.
Verwachting:
Zwakke wind meest uit N.
richtingen, gedeeltelijk be
wolkt, droog weer behoudens
•kans op onweer, iets warnier.
ZELFMOORDPOGING VAN EEN
GEVANGENE.
Berlijn. 12 J u ri i. (II. N.) Do Berlijn-
scho koopman Willy Yatcr, die m den afgc-
loopen winter wegens herhaalde oplichtin
gen tot cen langdurige gevangenisstraf w as
veroordeeld, heeft gisteren, toen hij zijn
straf zou ondergaan, getracht zelfmoord te
plegen door een 6nel werkend vergif in te
nemen. In zeer bcdenkelijken toestand is hij
naar het ziekenhuis van Moabit overge
bracht.
DE ZUIGELINGENSTERFTE TE LUBECK.
Dr. Altstoedt neemt voorloopig ontslag.
Lübcck, 11 Juni. Aan den leider van den
geneeskundigen dienst te Lübcck. !,Oberme-
dizinalrat" Ir. Altslacdt. is, naar van poli
tiezijde wordt meegedeeld, thans op zijn
verzoek tot uadcie aankondiging ontslag
verleend. Naar de voorzittel van den ge
neeskundigen dienst in verband hiermede
mededeelt, heeft dr. Altstaedt zijn verzoek
om ontslag ingediend omdat er z.i. bij de
mceningsverschillen omtrent de toepassing
van het Calmette- procédé gevaar bestond,
dat de kwestie van zijn schorsing politie
ke gevolgen na zich zou slcepen.
Hij zal overigens te Lübeck blijven cn
zich voor alle besprekingen, die ter nadere
opheldering van deze kwestie noodig zijn,
beschikbaar stelllen.
DE BURGEROORLOG IN CHINA.
Herstelt Nanking zich?
Sjanghai, 11 Tuni. Na den hevigen
strijd van einde Mei, waarbij de nationalis
ten 20 000 man verloren, is de toestand in
Westelijk Sjanghai kalmer géwordén. Dc
nationalisten reorganiseeren huil front.
Volgens geloofswaardige berichten van
Japansche zijdo zouden de noordelijken nog
niet in Tcinanfoc zijn binnengeruk!.
DE STRIJD TEGEN HET COMMUNISME
IN FINLAND.
Verscherping in uitzicht gesteld.
B e r 1 ij n. 12 Juni. (IT. N.) Volgens cen
bericht uit Ilelsingfors verlangen de bur
gerlijke partijen in Finland cen scherpere
bestrijding van het communisme in Fin
land. Gisteren zijn talrijke deputaties van
anti-communistische kringen in geheel Fin
land te Ilelsingfors aangekomen om op
scherpere maatregelen tegen het commu
nisme aan tc dringen. Een afvaardiging van
25 personen werd door den staatspresident
in audiëntie ontvangen en sprak verschil
lende eisclien tot onderdrukking van het
communisme uiu Do regeering heeft toege
zegd, dat zij dc communistische kranten zal
verbieden, indien dit noodig mocht zijn om
dc openbare meening in het land gerust te
siellcn. Ook zal cen wetsontwerp met scher
pere bepalingen tegen het communisme
worden uitgewerkt.
VERKEERSGEBOD
Fietsersverblinding dient
vermeden,
Richt dus Uw la- npen naar
beneden!
LANGEoTRAAT 49-51. - Tel. 190
Wollen IVlousselines, Fantasie-
Stofjes, Toile de Soie
Japonnais voor Zomerblouses en
Japonnen
Vele slachtoffers van 't
verterend vuur
NOODLOTTIGE BRAND.
Drie brandweerlieden omgekomen.
Quedlinburg, 11 Juni In den afge-
loopen nacht brak op het station
Kratzenstein een groote brand uit, doordat
cen partij kolengruis vlam vatte.
Doordat de gevel instortte, werden negen
brandweermannen onder dc puinen bedol
ven. Drie cr van moesten als lijken gebor
gen worden, twee werden ernstig gewond.
DE BRITSCHE POLITIEK IN
PALESTINA.
Joodsche protestbetoogiugen te
Warschau.
Warschau, 11 Juni. Heden hebben
hier groote betoogingen plaats gehad van
de joodsche bevolking tegen de door de
Britsche regeering gelaste voorloopige op
schorting der immigratie van Joden naar
Palestina.
Boston, 11 Juni Nuder v.ordt gemeld,
dat het petroleum-tankschip waarmee de
Fairfax in aanvaring is geweest, twee mi
nuten daarna rondom in de vlammen stond
en snel begon te zinken. De vlammen sloe
gen over op do Fairfax, maar konden na
een angstig half uur bedwongen worden.
Een ooggetuige, die op liet oogonblik der
aanvaring op de brug vau de Fairfax aan
wezig was; vertelde, dat terstond na de aan
varing hooge stralen petroleum do luclit in
spoten en op het water neerkwamen. Bin
nen vijf minuten sloegen de vr&uameii van
het water op en de brandende petroleum
kwam op een groep van 12 tot 25 passagier*
van de Fairfax neer, die getracht hebben
een reddingboot te bereiken. De. Fairfax
was vrij 6pocdig uit de brandende omge
ving, maar liet was onmogelijk om zelfs
maar te denken aan een poging tot redding
der opvarenden van de petroleu:c-tank-
boot, die één gloeiende zuil geleek.
Boston, 11 Tuni De Fairfax had vele
passagiers aan boord; in totaal zijn 71 pus-
sagiers, de meeste met lichte of zware
branchvondeu, door het stoomschip Glou
cester overgenomen en in allerijl naaf
Boston gebracht, waar doctoren, ziekenwa
gens enz. aan de kade gereed staaxi ter ont
vangst der gewonden.
Boston, 11 Juni De lijst van do dooden
bij de botsing tussclicn de Fairfax en dc
Pinthis staat nog niet heelemaal vast, maai
men neemt aan, dat er ten minste iS zijn.
DE PRINS VAN WALES TE EDINBURGH.
Londen, 12 Juni. (V D.) De Prins van
Males heeft lieden Edinburgh bezocht eet
gelegenheid van höt tweede eeuwfeest van
her Koninklijk Ziekenhuis. De kroonprins
wérd buiten door een enthousiaste menigte
verwelkomd, terwijl binnen tal van voor
aanstaande burgers cn hoofden van don
medischen en administratieven dienst aan
wezig waren. De prins bezichtigde het ge
bouw en grifte zijn naam in de tafel, die
reeds de namen van tal van vooraanstaan
de bezoekers, o.a." ook van den koning en
do koningin, draagt. Daarna bracht hij een
bezoek aan het rationaal oorlogsgedenk-
teeken
IN EEN STALEN BOL NAAR DEN
BODEM DER ZEE.
New-York. 12 Juni. (V.D.) De onder
zoeker William Beebe. lid van de New-
Yorksche zoölogische vereenigin?. heeft zich
gisteren van boord van een voor Hamilton
op de Bermuda-eilanden geankerd schip in
een stalen bol in zee laten zakken Hij be
reikte een diepte van 325 voet. De lucht-
verversching geschiedde met behulp van
zuurstof. Met een telefoonlijn was Beebe
met het 6chip verbonden en geduregde zijn
afdaling in zee voerde hij een gesprek met
de bemanning.
