PHILIPS LAMPEN
KONING CAROL'S LEVENSLOOP
BUITENLAND
F. A. LOMANS
Uit mooi Amersfoort
RAZZIA OP CHICAGO'S
BANDIETEN
Na de troonsbestijging
van Carol
Prinses Helena koningin
van Roemenië
HEVIG ONWEER BOVEN
FRANKRIJK
Ook Spanje krijgt
zijn deel
De politie ging tot honderden
arrestaties over
Zweedsch adellijk
geslacht uitgestorven
Graaf Magnus Brahe
overleden
Tal van conflicten met
Bratianu
Sympathie bij de vliegers
De rampspoedige botsing
by Boston
Een geval van plichtsverzuim?
VOOR ONZE
HUISVROUWEN
Fa, M. R. N. OOSTERVEEN
VOOR DE PIC-NIC
LUCHTVAART
,'^li
313. BIJ T STATION.
Een van de allermooiste stukjes van ons
plantsoen ligt bij het station, 'n ieder die
onze stad bezoekt krijgt al dadelijk een goe
den indruk van mooi Amersfoort Wil men
echter het stukje achter het vlak geschoren
gazon aan den Stationsweg naar volle
waarde schatten, dan moet men het eens
bezien als men naar het station toe gaat
en dus pas over het viaduct is. Hoe mooi
steken de donkere conifeertjes af tegen het
verschillend lichtere groen van diverse blad
heesters op den achtergrond! Wel zijn de
rhododendrons bijna uitgebloeid, maar an
dere kleuren zullen ze u doen vergeten. We
bewonderen er de harmonieerende effecten
van witte anjers naast paarse violen en
donkerroocje duizendschoonen. Hier begint
het Engelsch gras pas zijn rose bloemhoofd-
jes te ontplooien, daar is het al in vollen
fleur cn steekt fraai af tegen de witte cru-
cifeertjes. Welke9 We konden ze niet direct
thuis brengen. Een enkele Weigelia en Sym-
phoricarpus op den achtergrond tracht al
kleur bij te zetten tusschen divers groen
En zie nu eens in den hoek bij het huisje
van de Vereeniging voor vreemdelingenver
keer. Blauwe viooltjes cn witte Cornuta's,
heele plekken van de prachtig witte Anjer-
tjes, die tegenwoordig zooveel in tuintjes
worden aangetroffen als randbloemen
(waarvoor ze eigenlijk minder geschikt zijn)
tegen de prachtig gevarieerde heestergroep,
waarin al een enkel roosje prijkt en donker
bruine hazelaars zoo'n aangenaam aan
doend cachet verleenen bij het grijs- cn
licht- en lichter groen \an tal van heester-
mcoi. Daarnaast weer een gloeiend perk
van die schitterende donkerroode duizend
schoonen, die we al elders zagen. Maar
hooger, een Meter w'el! En voor dit alles
ligt het strakke gazon van gras cn klaver
en nog een enkel klein bloempje, dat men
in gazons niet vaak ziet en dat de tuinman
er wel uit wou hebben Maar wij mogen
het wel! Laat maar blijven.
Jammer, dat onverschilligen of ongevoe-
ligen zoo'p mooi grastapijt «oms ontsieren
door een weggeworpen papier of sigaretten
doosje. Laatst haalde een mijnheer het er
af. Hulde!
ELECTR. TECHN. BUREAU
UTR. STRAAT 15 TEL. 483
Boekarest, 13 Juni. (V.D.) Koning
Carol heeft een besluit uitgevaardigd,
waardoor prinses Helena, zijn echtgenoote,
van wie hij gescheiden was en moeder van
zijn zoon Michael, den titel krijgt van ko
ningin van Roemenie. Voor de regeling
van de opheffing der echtscheiding zal nu
ook wel spoedig een oplossing gevonden
worden en men verwacht een spoedige ver
zoening tusschen prinses Helena en koning
Carol.
'Allerwegen groole schade
aangericht
Een United Press-telegram in de Tel. d d.
12 Juni behelst:
De politie heeft in -den afgeloopen nacht
een raid georganiseerd over de gehcele
stad tegen de bandietenbenden. Tegen 2 uur
in den morgen waren 600 personen gear
resteerd. De meesten zijn echter personen
die slechts van minder ernstige vergrijpen,
onordelijk gedrag etc. worden beschuldigd.
De belangrijke bandieten echter, tegen wie
de campagne gericht was waren al gevlucht,
toen zij vernamen, dat zes afdeellngen po-
litle-scherpschutters doei de geheele stad
patrouilleerden, met orders hun tegenstan
ders neer te schieten. Vernomen wordt, dat
de scherpschutters een geheime lijst bij zich
hadden van 41 misdadigers, die de politie
wil neerschieten zoodra zij hen ziet. Andere
politie-afdeelingen hadden opdracht in de
slad alle rbisdadigerscentra te verwoesten
en de bewoners dood of levend te vangen.
Deze campagne is een gevolg van de al-
gemeene verontwaardiging over de vermoor
ding van den journalist Lingle.
Parijs, 13 Juni. (H.X.) Een hevig on
weer. dat met zware dagregens gepaard
ging. heett gisteravond boven Parijs en
verschillende deelen van Frankrijk gewoed.
De riolen konden de watermassa's niet ver
zwelgen, zoodat in verschillende wijken de
straten onder water liepen. De brandweer
I werd herhaaldelijk te hulp geroepen om
i ondergeloopen kelders leeg te pompen. Üp
j verschillende tramlijnen moest het verkeer
i worden gestaakt. Op de lijn Parijs—Gran
ville liep een tunnel onder water, z.oodat
ook hier het verkeer moest worden ge
staakt. Ook in het Westen des lands heeft
noodweer veel schade aangericht. De oogst
is op vele plaatsen vernield Op vele plaat
sen is de bliksem ingeslagen. Bij Troyes
werd een veldarbeider voor de oogen zij
ner kinderen door den bliksem getroffen
en gedood. Ook uit Spanje komen berichten
over hevig onweer, vooral in -het Zuiden,
waar door hevige wolkbreuken groote over
stroomingen werden veroorzaakt- Groote
oppervlakten bebouwd land zijn onder wa
ter gezet. Op sommige plaatsen is de oogst
door hagelslag vernield. De overheid treft
maatregelen, om de getroffen landbevol
king tc steunen.
Stockholm, 12 Juni. (H.N.). Met buiten
gewone plechtigheid heeft dezer dagen de
begrafenis plaats gehad van graaf Magnus
Brahc, den laatsten afstammeling van een
der oudste en meest bekende Zweedsche
adellijke families. De familie Brahe stond
reeds 500 jaar lang aan het hoofd van den
Zweedschen adel en heeft steeds een zeer
belangrijke rol ln het politieke en militaire
leven van Zweden gespeeld.
De begrafenis werd o.a. bijgewoond door
koning Gustaaf. kroonprins Gustaaf Adolf,
prins Karei, prins Eugenius en talrijke ver
tegenwoordigers van den Zweedschen adel.
De rouwdienst werd geleid door den Pro-
testantschen aartsbisschop Nathan Soeder-
blom van Üpsala. Nadat de lijkkist in de
cripte van de kleine provinciekerk van
Oestra Rijd bij Stockholm was geplaatst,
sloot de aartsbisschop de deur en begaf
zich vervolgens met graaf von Essen in
een roeiboot naar het midden van het na
bijgelegen meer, waar hij den sleutel van
den grafkelder liet zinken.
Nadat zij teruggekeerd waren, werd het
wapenschild van de familie plechtig ge
broken om aan te duiden, dat de familie
uitgestorven was.
Een en ander maakte een diepen indruk
op de aanwozigen, die beseften, dat met
het uitaterven van dit geslacht een belang
rijk hoofdstuk in de geschiedenis van het
oude Zweden afgesloten is.
ENGELANDS GROOTSTE SCHIP VAN
STAPEL GELOOPEN.
Londen, 13 Juni. (V.D.) In tegenwoor
digheid van den prins van Wales, die de
doopplechtigheid verrichtte, is te Glasgow
van stapel geloopen het grootste schip, dat
in Engeland sedert het einde van den oor
log is gebouwd, de Empress of Britain,
metende 52.000 ton. Het schip zal dienst
doen voor de verbinding tusschen Engeland
en Canada.
OPLICHTINGSAFFAIRE TE BRUSSEL.
Twee Nederlanders er bij be
trokken.
Uit Brussel wordt d.d. 12 Juni aan de
Tel. bericht:
Door den Duitschen handelaar Kurt
I'ricscke uit Dusseldorp is alhier een. aan
klacht ingediend tegen drie vreemdelingen
waarvan een een Rus is en do beide ande
ren Nederlanders zijn, die hem voor 7000
mark hebben opge.icht. Op den Kruidtuin
boulevard was de Duitscher aangesproken
door een Rus, die hem een goudstuk te koop
aanbood. Een jonge Nederlander kocht hét
goudstuk en bood op zijn beurt parels aan.
Een geraadpleegde juwelier verklaarde, dat
cie parels echt waren en de tweede Neder
lander kocht ze voor den prijs van 50.000
francs, 's Middags werd een afspraak met
den Duitscher gemaakt, waarbij deze een
andere parlij parels voor 7000 markt kocht,
die bij nadere beschouwing waardeloos ble
ken te zijn.
EEN JUWELIER VERMOORD.
Een waarde van 150.000
kronen geroofd.
Praag, 12 Juni. Toen de Juwelier Havrda
vanochtend zijn winkel binnenging, bracht
een hem onbekende man hem een slag toe,
waardoor hij ter aarde viel. Dc dader bracht
zijn slachtoffer naar binnen cn gaf hem
nog enkele slagen Daarop verdween hij
met een koffer, waarin voor een waarde
van meer dan 150.000 Tsjechische kronen
was geborgen. De juwelier is tijdens het
vervoer naar het ziekenhuis gestorven.
AANSLAG OP EEN TREIN IN
FRANKRIJK.
Parijs, 13 Juni. (H. N. )In de buurt
van Dijon is gisteravond weep een aanslag
op de spoorlijn gepleegd, waardoor bijna
weer een ramp als bij Montercau
veroorzaakt was. Enkele minuten, voordat
de trein Parijs—Marseille zou passeeren.
hebben twee onbekenden een wegwijzer van
ijzerbeton tusschen de rails gelegd Het
misdrijf werd bemerkt door een baanwach
ter, die de misdadigers terstond achtervolg
de, doch zij wisten zich uit do voeten te
maken.
Om Carol verzamelden zich de
ontevreden elementen in
het koninkrijk
De oneenigheid en de conflicten in de
Roemeensche koninklijke familie schijnen
weldra, althans uiterlijk, uit den weg ge
ruimd te zullen zijn.
De koningin-moeder, Maria, heeft in Ober-
amraergau verklaard, dat zij erg blij was
met Carols koningschap. Gisteravond is zij
in Boekarest aangekomen. Tot haar ont
vangst waren alle leden der koninklijko fa
milie aan het station aanwezig. Koning Ca
rol begroette zjjn moeder zeer hartelijk.
Tegelijk komt via Berlijn het bericht, dat
koning Carol zijn echtscheiding ongedaan
heeft gemaakt en prinses Helena, zijn ge
wezen gemalin, tot koningin van Roemenië
heeft geproclameerd.
Maakt een algemcene verzoening defini
tief een einde aan den onderlingen strijd
tusschen de leden der koninklijke familie?
Om daarop een antwoord te kunnen ge
ven, zou men het geheelo complex van wen-
schcn en gevoelens der betrokken personen
moeten kennen. Dat is niet mogelijk. Maar
belangwekkende bizonderheden vertelt, vol
gens „Het Vaderland", de correspondent van
je Daily Telegraph in Boekarest. Zijn ver
haal nemen we hieronder over. Er zal uit
blijken, dat er achter den strijd om den
troon nog wel iets meer zit dan een vrou
wenkwestie.
Tegen de verbintenis van Carol met Zizi
Lambnno in 1918, rees m Roemenië sterk
verzet. De Roemeensche aristocratie bestaat
uit slechts vijf vorstelijke families. Een er
van is de familie der Stirbey's. Deze kleine
aristocratische kring kon het niet hebben,
dat de vrouw van den toekomstigen koning
een Roemeensche van lagere geboorte zou
zijn.
Prins Barhu Stirbey, wiens familie, zooals
het woord Bey in zijn naam aanduidt, onder
lo Turksche heerschappij enkele groote vor
sten aan Roemenië schonk, was voorname
lijk de man, die de koningin in haar afkeer
tegen mej. Lambrino versterkte. Hij drong
aan op een scheiding. Daardoor haalde Stir
bey zich den haat van Caiol op den hals.
De tweedo tegenstander of eigenlijk de
derde als men de koningin en Stirbey voor
opstelt, was lonel Bratanu, de leider der'
liberale partij Men noemde hem vaak de
hoogmoedigste man i'a Roemenië en hij zag
erg neer op prins Carol met zijn „onrijpe
democratische denkbeelden". Carol van zijn
kant had een hekel aan het cynische By-
zantinisme van den grooten Roemeen, die
openlijk da leuzo voerde, dat elk man te
koop is.
Carol, do hoop der ontevredenen.
Rond kroonprins Carol begonnen zich na
den oorlog de ontevreden elementen in het
koninkrijk tc verzamelen. MaGr Bratianu
vreesde dat niet. Ilct kwam niet in hem
op, dat iemand anders dan hijzelf over het
lot van het land zou beslissen.
Na Carol's verbanning, toen de schaam-
teloozo corruptie de verontwaardiging des
volks tot koortshitte had opgedreven, liet
Bratianu toe, dat generaal Averescu een
poosje premier werd. Maar toen de laatste
neiging begon to vertoonen om het met Ca
rol aan te leggen, verving Bratianu hem cn
„maakte" nieuwe verkiezingen, die de libe
rale heerschappij herstelden. Dat eenige an
dere partij Iegelijk zou icgeeren en over de
macht in het land beschikken, achtte een
Oostersch staatsman als Bratianu ondenk
baar.
Bij het luchtvaaricorps vond Carol groote
sympathie, doordat hij eens openlijk en re
gelrecht tegenover den koning uitsprak,
dat hooggeplaatste personen profiteerden
van den aankoop van minderwaardige Fran-
sche vliegmachines, welke de veiligheid der
Roemeensche vliegers in gevaar brachten.
Het vliegercorps vergat Carols hulp nooit.
In hun uniform keerde de kroonprins den
Gen Juni in Boekarest terug.
Koning Ferdinand.
Koning Ferdinand had de gewoonte op
Je liberalen tc steunen. Vooral deed hij dat,
nadat hij tegen zijn zin op hun aandringen
den oorlog had verklaard aan de centraio
mogendheden en de oorlog aan Roemenië
een verhoogd aanzien cn groote uitbreiding
i-an grondgebied had gegeven. Dc sterkste
invloed der liberalen op den koning werd
echter uitgeoefend door middel van ko
ningin Maria en "rins Stirbey, haar ver
trouweling. die als boodschapper voor de
liberalen optrad.
Koning Ferdinand nu scheen nog een
lang leven voor zich te hebben. Carol, die
voor zijn politieke ambities geen uitweg
vond, snauwde de Bratianu's voortdurend
of en zonk voortdurend dieper weg in aller
lei dwaasheden, waardoor hij zijn vijanden
telkens nieuwe wapens in handen gaf.
Ten slotte kwam het lusschen Carol en
Stirbey tot een uitbarsting, toen de heet
hoofdige kroonprins zijn tegenstander in
een der kamers van het paleis allerlei ver
wijten naar het hoofd slingerde over de
wijze, waarop hij (Stirbey), de Bratianu's
en de koningin tegen h«m hadden geageerd
bij den koning Deze verwijten deed hij ook
aan de koningin en toen was zijn lot beze
geld. Er werd besloten, dat Carol's volgende
amoureuse 'escapade bekend gemaakt zou
worden en dat men dan koning Ferdinand
er toe zou trachten te brengen Carol te ver
bannen.
Het is welbekend, hoe dat in zijn werk la
gegaan Minder bekend is het, hoe zeer de
koning tegengestribbeld heeft en hoe hij la-
Iter, toen hij stervende was, getracht heeft.
zijn zoon terug te laten komen. Bratianu
c-ehter was onvermurwbaar en koningin
Maria steunde hem in het betoog, dat de
veiligheid des lands eischte, dat Carol weg
bleef. Zelfs toen hij op zijn doodsbed lag,
werd Ferdinands wensch niet vervuld, maa
de koning droeg zijn zoen Nicolaas op de
eerste de beste gelegenheid waar te nemen
om het land te verlossen van de heerschap
pij der Bratianu's en Carol op den troon te
brengen.
Maria en Helena.
De cotr. van de Daily Tel. geeft dan. een
kort overzicht van het leven van koningin
Maria. De hoop van Maria, dat zij na Fer
dinands dood de werkelijke heerscheres zou
worden als regent over den kleinen Michael,
werd tweemaal verijdeld door Maniu, dio
vist, dat Maria's bewind de heerschappij
der liberalen beteokendc In den laatsteri
tijd stelde zij zich meer en meer op den
achtergrond ten bate van de prinses-moeder
Helena.
Niemand is in Roemenië zoo geliefd als
zij, de rustige, teruggetrokken vrouw, die
door haar man verlaten is, en die zich uit
sluitend wijdde aan de opvoeding van haar
zoontje De terugkomst van Carol heeft
haar nieuwe zorgen gebracht, want zij heeft
er de zorg over haar jongen door verloren.
Het volk verwachtte Nan haar nu het
hoogste offer: terugkeer lot haar echtgenoot,
wiens heengaan haar zulk een vernedering
bracht De stap is voor haar des te moei
lijker, omdat Carol niet terugkomt als boe
teling. Was het hem in ballingschap slecht
gegaan, Helena, die zich slechts onder pres
sie va:i Bratianu heeft laten scheiden, zou
hem te hulp gesneld zijn Maar zwaarder is
het voor haar tot hem terug te gaan op
het oogenblik. dat hij do ballingschap ver
wisselt voor een kroon.
Het aantal slachtoffers zal de
50 vermoedelijk over=
schrijden
Londen, 12 Juni. (H.N.). Omtrent de
aanvaring tusschen het Amerilcaanschc
i stoomschip Fairfax en-hot tankschip Pin-
this word nog nader uit Boston gemeld,
dat het aanta: slachtoffers waarschijnlijk
tot boven de 5C zal stijgen, daar van de ge
wondon, die in de ziekenhuizen opgenomen
zijn, er vermoedelijk in den loop van den
dog nog eenige zullen overlijden.
Het schijnt, dat do kapitein van dc Fair
fax zijn plicht schromelijk heeft verzuimd
daar het radiostation van de Fairfax na dc
botsing nog intact was, doch de kapitein
verzuimde noodseinen le laten uitseinen,
waardoor een ander kustschip, dat zich in
do nabijheid bevond, tijdig gewaarschuwd
had kunnen worden. Zoodoende was de red
ding der bemanning von het brandende
tankschip onmogelijk.
Het is zeker, dat de geheele bemanning
van do Pinthis, die uit IS koppen bestond,
met het brandende sch«p is vergaan, ter
wijl er \an dc passagiers en de bemanning
van da Fairfax 19 vermist worden, die
eveneens als verloren worden beschouwd.
Voorts hebben 26 passagiers van de Fairfax
ernstige verwondingen opgdoopen.
DE BLIKSEM SLAAT IN DE MUNSTER
TE BERN.
Bern, 12 Juni. Gedurende een hevig on-
weder sloeg gisteren de bliksem in één der
torens van de Munsterkerk, tengevolge
waarvan brand ontstond in het vertrek van
de brandwacht. De brand kon gebluscht
worden, voordat hij een grooten omvang
had aangenomen.
DE INTERNATIONALE ARBEIDS-
CONFERENTIE.
Het incident tusschen do
christelijke en socialistische
vakverenigingen.
Naar het schijnt, is het verleden Dinsdag
ontstane conflict tusschen de vertegenwoor
digers der christelijke en socialistische vak
verenigingen op het punt bijgelegd te wor
den De vertegenwoordigers van het inter
nationale verbond van vakverenigingen
hebben Donderdag in de bijeenkomsten van
de arbeidersgroepen der verschillende com
missies ook aan vertegenwoordigers der
Christelijke vakvercenigngien een plaats
in het bureau van de arbeidersgroepen de
zer commissie gegeven. Verder moeten eeni
ge Engelsche arbeidersgedelegeerden per
soonlijk aan onzen landgenoot Serrarens
hun leedwezen over de woorden, die één
hunner Dinsdag tegenover de Christelijke
vakverecnigingcn gebruikt heeft, hebben
uitgesproken.
DE COMMUNISTISCHE PARTIJ IN
DENEMARKEN.
Verscheidene leiders loopen
naar de soc.-dem. ovor.
Kopenhagen, 13 Juni. (H. N.), De
communistische partij van Denemarken, die
sedert geruimen tijd geen rol van beteeke-
nis meer speelde, heeft thans den dood
steek ontvangen, doordien 14 vroegere lei
ders tot do sociaal-democraten zijn overge
gaan. Zij verklaarden, dat het hun onmo
gelijk was om in de communistische partij
ten bato van de gehcele arbeiderspartij te
werken, zoodat zij het hun plicht achtten
tot de sociaal-dcraoraten over le gaan.
KOFFIETAFEL:
Aarbeien.
MIDDAGTAFEL:
Gebakken bot met botersaus
Worteltjes.
Macaronischoteltjes. - j
LANGESTRAAT 42 - TEL. 77
GROOTE SORTEERING
BLIKJES VISCH - VLEESCH
GROENTEN - BISQUIT8
KOEKJES enz.
STAKING IN DE STAATSMIJNEN
VAN DEN ELZAS
Een loongesehll.
Parijs, 12 Juni. De Huraanitó kondigt
voor heden een algemeene staking aan in
de staatsmijnen van don boven-Elzas, waar
toe in een vergadering van mijnwerkers
op 8 Juni besloten werd. Ongeveer 10,000
arbeiders, van wie 70 pet. buitenlanders,
eischen een loonsvorhooging van vijfjfrancs.
BOTSING TUSSCHEN TWEE VLIEG
TUIGEN.
Tweo dooden te betreuren
Twee vliegtuigen van dc Britsche lucht
macht zijn gisteren bij Upavon met elkaar
in botsing gekomen. Do ééne bestuurder,
lord Malcolm Douglas Hamilton, derde zoon
•an den hertog van Hamilton, wist met eon
parachute den grond le bereiken. De andere
estuuider, sergeant Frederik Omeard, werd'
gedood.
DE KABINETSCRISIS IN ROEMENIö.
Generaal Presan neeft het op,
Boekarest, 13 Juni H.N.) Generaal
Preean heeft voor de opdracht tot vorming
van' een kabinet bedankt. Hij wilde een
concentratiekabinet vormen, doch Vintila
Bratianoe, de leider der liber.alen, ver
klaarde. dat zijn, partij aan de regeering
niet zal deelnemen. Men verwacht thans,,
dat de koning zich opnieuw tot Manioe zal
wenden.
De koningin-moeder is Donderdagavond
te Boekarest aangekomen, waar zij op het
station door koning Carol werd ontvangen
en een langdurige ovaijc va» het talrijko
publiek in ontvangst had te nemen,
OCEAANVLUCHT VAN TOKIO UIT.
Londen, 13 Juni. (H. N"Volgens eon
bericht uit Tokio wil een Japansch vlieger
een poging voor een vlucht over den Oce
aan van Tokio naar de Vereenigde Staten
ondernemen. De kosten daarvoor worden
gedragen door een der groote Japanscho
bladen.
ONGEVAL BIJ EEN RIJKSWEER-
OEFENING.
Kassei, 13 Juni. (H. N) Een ernstig
auto-ongeluk heeft gisteren plaats gehad
in Hesscn-Nassau ten N. van Kassei. Een
bataljon genie, waarbij zich ongeveer 30
auto's bevonden, was op marscb, toen een
auto op een punt, waar het uitzicht niet
zeer goed was, tegen een peiler van een
brug stootte tengevolge van het weigeren
van de remmen. De volgende auto's reden
mot zulk een kracht tegen den eersten op,
dat deze door de bruglening heen gedreven
werd. zoodat do auto van een hoogte van
4 h 5 M. naar beneden viel. Daarbij zijn
acht man ernstig en 10 lichter gewond.
VAN DIJK START HEDEN.
Het weor is prachtig.
De Hollandsche vlieger Evert van Dijk,
die naar men weet met den beroemden
Australischen vlieger Kingsford Smith een
poging gaat doen om den Atlantischen Oce
aan over le vliegen vao Oost naar West,
seinde Donderdag uit Baldonnel, het vlieg
veld waar de Southern Cross staat:
Vertrekken Vrijdagmorgen 4 uur. Weer
prachtig. Machine perfect in orde. Een paar
uur later seinde hij echter: Vertrek uitge
steld tot Zaterdagmorgen.