BUITENLAND
Tu i n artikelen
DE EEMLANDEQ
Vrijdag 27 Juni 1930
Uitgave: VALKH0FF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
28e Jaargang No. 303
BuitenSandsch Overzicht
Een klein incident
FEEST OP IJSLAND
Grasmachinèslijpen.
WILLEM GROENHUIZEN
JUWELIER
Gedipl. Horlogemaker
TEL. 852. LANGESTRAAT 43
Er is overeenstemming
bereikt
De crisis te Berlijn
Incidenten in de
Belgische Kamer
VOOR DEN HERFST
VEKIEZINGEN?
Fa. L. J. Luycx en Zn.
Badmutsen
Badmantels
Badpakken
Badschoentjes
fortmann en
hehenkamp
Geen sprake van een
compromis
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort f 2.10. per maand 0.7S, per
- week (met gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.171/».
Binnenland franco per post per 3 maanden f X-% Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON 1NTERG JIJ
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regels f 1.03 met Inbegrip van een bewijsnumméf
eikeregel meer f0.25. Llefdadighdds-advertentita voorde
helft van deo prijs. Kleine AdvertenttEn „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels
SOjceat, elke regel meer lO cent, drienul plaatjes Bewijsnummer utw f 0.04
IK economische toestand in
Enropa.
Dat hij gezond ie. de economische loe-
6txwid van Europa, kan niet worden gezegd,
Niet alleen in ons land, maar bijna in alle
Europeescihe landen 'ziet men crises, en als
gevolg daarvan metselen aan de tariefmu
ren, die met den dag hooger en hechter
worden. En dat is een verschijnsel, dat de
aandacht verdient. Speciaal in een land als
het onze, dat zich altoos op het standpunt
van den vrijhandel heeft geplaatst. Het is
misschien een weinig overdreven, maar het
heeft er veel van. of zich binnenkort een
geweldige economische oorlog zal ontkete
nen, met alle gevolgen van dien. De ver-
eenigde Staten geven ten deze het illustere
voorbeeld, en bewijzen voor de zooveelste
maal, dat zij weinig of geen idee hebben,
van wat er in Europa omgaat. Uit Duitsoh-
land komen geregeld berichten over verhoo
gingen van invoerrechten, en ook Frankrijk
schijnt dien weg te gaan bewandelen. Blijk
baar al6 revanche-maatregel tegen Amerika
heeft het juist dc invoerrechten op automo
bielen verhoogd, één van de weinige artike
len, waarin het Amerika kan treffen. En in
Engeland, dat steeds het bolwerk van den
vrijhandel is geweest (tenminste zoolang de
conservatieven niet aan hot roer zaten) heaft
nu het verbond van vakvereenigingen een
rapport over den economischen toestand het
licht doen zien, dat door een van de bladen
al geschetst is als gaande lijnrecht in tegen
de vrijhandelspolitiek van Snowden. Ook
daar dus aJ een poging, om de groote werk
loosheid te bestrijden met beschermende
maatregelen, waarmee men niet anders be-
roikt, dan dat het buitenland dat voorbeeld
navolgt. Wij behoeven niet nader uiteen te
zetten welke nadeelen en gevaren (ook voor
den Internationalen vrede) er in het protec
tionisme schuilen, en mogen daarom toejui
chen do poging van Briand, om tot een
economische toenadering te komen. Zijn
voorste] trekt In de kringen van den inter
nationalen handel, en ook van de industrie,
zeer veel belangstelling, en men hoopt, dat
zijn pogingen succes zullen hebben. Het is
inderdaad hard noodig, dat er deze wat
meer internationale samenwerking komt,
niet het minst is het belang van den econo
mischen vrede.
De crisis in Duitsehland.
Duitschland heeft eindelijk een nieuwen
minister van financiën. Dr. Dietrich is ein
delijk voor den aandrang, op hem utgeoe-
fend gezwicht en heeft dc portefeuille aan
vaard. Maar het botert nog niet erg tus
schen de partijen onderling en tusschen dc
partijen en hun ministers. De Rijkskanse
lier schijnt namelijk van plan te zijn, om
tot allen prijs het standpunt van de regee
ring door te drijven, ook al wil de Rijksdag
een anderen kant uit. Het financieele pro
gram der regeering moet cr komen, zoo noo
dig door gebruikmaking van den niet-parle-
mentaire weg via artikel LS, d?r grondwet,
dat het mogelijk maakt, dat de regeering
tijdelijk het bewind voert zonder den Rijks
dag. Reeds is de regeering verweten, dat
zij dictatoriale allures aanneemt, doch zij
harerzijds wijst erop, dat de Rijksdag het
geheel in eigen hand heeft. Bovendien
6chijnt president van Hindenburg geheel
achter dc regeering te staan, zoodat zij ook
in hem een krachtigen ruggesteun heeft.
GEDWONGEN ARBEID
Een Duitsche verklaring over
de overeenkomst in de
zitting der Internatio
nale Arbeids'
conferentie
Het 1000;jarig bestaan
van de Aliing
Kopenhagen, 26 Juni. (V. D.). Heden
beginnen op IJsland de feestelijkheden tor
gelegenheid van het duizendjarig bestaan
>an de Alting.
Gisteren zijn de laatste gasten, die aan dc
feestelijkheden deelnemen, tc Reykjavik
aangekomen.
Hedenmorgen vroeg hielden studenten uit
Denemarken, Noorwegen, Zweden en Fin
land, die tegelijkertijd een congres te Reyk
javik houden, een intocht
Gisteren zijn in den loop van den voor
middag het Decnschc koningspaar en de
Zu'oedsehe kroonprins aangekomen. Na een
feestmaaltijd begaven do gasten zich naar
ae Tingvalla-vlakte, waar een tentenstad
vijfduizend tenten is opgericht
ERNSTIG AUTOBUSONGEVAL.
Twee dooden, twaalf gewonden.
Stockholm, 26 Juni (V.D.) In de na
bijheid van Soedertaeljc is Woensdag een
autobus, waarin achttien personen zaten,
'n botsing gekomen met een vrachtauto.
Pe autobus werd geheel vernield en sloeg
ln ecn sloot. Twee personen werden op slag
gedood cn twaalf werden ernstig gewond.
De inzittenden van de autobus kwamen to.
van de tentoonstelling te Stockholm,
*aar zij het Midzomejr eerst hadden g*-
*ierd en waren op weg naar de provincie
^"aaaland.
Genève, 25 Juni. (V. D.) De Duitsche
rijksminister b.d. heeft in de plenaire zit
ting van de Arbeidsconfercntic een verkla
ring afgelegd over dc overeenkomst inzake
den gedwongen arbeid.
Namens de Duitsche regeering verklaarde
spr., dat de ontwikkeling van het wereld
verkeer en de stijgende belcekcnis van het
economische leven tot gevolg hebben, dat
iedere 6taat, grool of klein, koloniale mo
gendheid of niet, belang heeft bij een heil
zame ontwikkeling der ovcrzcesche gebie
den cn de medewerking der bewoners in
het belang van intellectueelen en materiee-
len vooruitgang. Naast de meer humani
taire gezichtspunten wint ook deze econo
mische wereldbeschouwing van jaar toj'
jaar aan beteckenis. De sluiting van ccrf
overeenkomst inzake de regeling van den
gedwongen arbeid is geschikt om den
tegenstand te overwinnen, die bij dergelijke
hervormingen pleegt op tc treden. Dc Duit
sche regeering begroet het verdrag daarom
als ecn daad, die in deze wereld nieuwe
\riendcn zal maken voor de sociale ge
dachte.
De werknemersgroep eischto in een door
hen uitgebracht rapport volledige afschaf
fing van den gedwongen arbeid, daar bij
dikwijls nog erger is dan slavernij.
De Portugeesche afgevaardigde verklaar
de, dat de gedwongen arbeid ecn interne
aangelegenheid der koloniale mogendheden
is, welke do conferentie niet aangaat.
De Japansche vertegenwoordiger daaren
tegen sprong in de bres voor de overeen
komst, daar daarin de gelijkheid der ras
sen erkend wordt.
Even kwam het tot een klein incident,
toen de Grieksche afgevaardigde zijn rede
volkomen onberispelijk Duitsch uit
sprak. De voorzitter maakte hem erop op
merkzaam, dat slechts verklaringen in de-
mocdertaal der afgevaardigden toegelaten
worden. Waarop de Griek gedwongen was
zijn i^ededeelingen te doen in de aan de
meesto afgevaardigden vólkomen onbeken
de Grieksche taal.
De Conventie Inzake den
gedwongen arbeid van in
boorlingen in de koloniale
gobiodon in de eerste lezing
aangenomen.
Genève, 25 Juni (V.D.) In de zitting
van heden der Internationale Arbeidscon-
ferentie is de geamendeerde ontwerp-con-
ventie betreffende den gedwongen arbeid
van inboorlingen in de koloniale gebieden
in eerste lezing met 78 tegen 12 stemmen
aangenomen. Zes regcerings'afgevaardigden
n.l. van Frankrijk, België cn Portugal, stem
den tegen, evenals zes werkgeversvertegen
woordigers. Vele werkgevers onthielden
zich van stemming. De geheele Nederland-
schc delegatie stemde gesloten vóór de con
ventie. Vrijdag of Zaterdag a s. zal de con
ventie definitief in tweede cn laatste stem
ming worden gebracht.
PKierop
UxjvcESTja. 90J3&L28Q
GEVESTIGD 1885.
TE NEW-YORK GELAND
Een duizendkoppige menigte brengt
enthousiaste ovaties
DE ZOON VAN LINDBERGH.
„Beroemdste baby der wereld".
De nog altijd geweldige populariteit van
kolonel Lindbergh, den jeugdigen Oceaan
vlieger, is Zondag wederom gebleken ter
gelegenheid van de geboorte van zijn zoon.
Deze kwaip ter wereld ten huize van de
ouders der jonge moeder, in Englewood
(New Jersey), waar deze wonen sedert de
heer Dwingt Morrow als Amerikaansch
ambassadeur in Mexico is afgetreden, aldus
het Hbld.
De geboorte van den baby werd in New-
York metextra edities der bladen aan
gekondigd. Er werd in gemeld, dat „the
worlds most famous baby" ter wereld was
gekomen. Uit alle doelen der Ver. Staten
kwamen telegrammen met gelukwenschen.
Prentbriefkaarten met de afbeelding van
een vliegtuig, dat een ooie\aar met een
baby naar New Jersey vervoert, werden bij
honderden op straat verkocht.
TUMULT IN DEN ZWITSERSCHEN
NATIONALEN RAAD.
Basel, 25 Juni. In den nationalen raad
is het heden bij de behandeling van het
rapport \an den bondsraad over de tien
de volkenbondsvergadering tot heftige too-
neelen gekomen.
De katholieke afgevaardigde Dolfus werd
door ecn communist ecn „leugenaar" 'ge
noemd, waarop Dolfus hem een klinkende
oorveeg gaf. En ontstond tusschen beide af
gevaardigden een handgemeen, waarna de
zitting moest worden geschorst.
In de pauze geraakten beide tegenstand-
ders wederom slaags, bij welke gelegenheid
de communist Dolfus een oorveeg teruggaf.
Een vertegenwoordiger der boeren greep
daarna den communist cn wierp hem de
zaal uit.
New-York, 26 JanL (VJ3.) Te 0.49 Am-
sterdamsche tijd, ls de Sonthorn Cross op
Roosevelt-field het vliegveld van New-York,
vlot geland.
Een duizendkoppige menigte bracht en
thousiaste ovaties aan de krachtige man
nen, terwijl vele autoriteiten, onder wie
vele van het corps diplomatique, speciaal
uit Washington naar Ncw-Y'ork overgeko
men, de vliegers complimenteerden. Eén
van de eersten, die Kingsford Smith ge
luk wenschte, was de Engelsche ambassa
deur Sir Ronald Lindsay.
DIETRICH MINISTER VAN
FINANCIEN
Staatssecretaris Trendelenburg neemt
voorloopig economische aan=
gelegenheden waar
Berlijn, 26 Juni. (H.N.) De rijkspresi
dent hoeft, na het rapport van Dr. Brü-
ning over den politieken toestand tc heb
ben gehoord, op diens voorstel dr. Dietrich
van zijn ambt als rijksminister voor eco
nomische aangelegenheden ontheven en
hem tot rijksminister van financien be
noemd. Voorts Ï6 met de waarneming van
het departement voor economische aange
legenheden voorloopig staatssecretaris
Trendelenburg benoemd.
Berlijn. 26 Juni. (II. N.). Blijkens ecn
gisteravond laat verschenen communique
is bij de beraadslagingen van het kabinet
overeenstemming bereikt over de te tref
fen maatregelen. De rijkskanselier vertrekt
vandaag naar Ncudeck, om den rijkspre
sident rapport uit te brengen. Men ver
wacht, dat dr. Brüning dan ook om toepas
sing van art. 48 van de grondwet zal vra
gen voor het geval, dat de in te dienen
wetsontwerpen tegenstand ontmoeten in
den rijksraad cn den rijksdag, wat volgens
dc algemcenc opvatting ongetwijfeld het ge
val zal zijn. Volgens sommige berichten
moet er naar aanleiding van de gisteren
genomen besluiten een zekere spanning zijn
ontstaan tusschen minister Curtius en de
fractie der Duitscho volkspartij cn minister
Dietrich cn de dcmokratischc rijksdagfrac
tie.
DE BEGROOTING VAN
PRUISEN
Met 230 tegen S stemmen
aangenomen
Berlijn, 2 5 Juni. (V. D.) In den Prui-
sischcn Landdag had heden de met span
ning tegemoet geziene eindstemming plaats
der Pruisische begrooting6wet.
Naar verwacht werd, kon de tot besluiten
onbevoegd verklaring van den Pruisischen
Landdag worden vermeden, daar het voor de
competentie van het Huis vereischte stem-
mentnl van 226 werd bereikt en overschre
den. De begrooting werd met 230 stemmen
der regeeringspartijen voor cn 8 stemmen
tegen aangenomen.
Voor stemden de afge\ aardigden der
Duitach-Hannoversche Partij, de Volks
partij en der Chr. Nat. Volksdienstparlij.
6e afgevaardigden der andere partijen
hebben zich van stemming onthouden,
Naar aanleiding van de
credielen voor het
eeuwfeest
„Op een vulkaan'
Brussel, 25 Juni. (Hbld.) In de Ka
mer is het vanmorgen tot hevige inciden
ten gekomen in verband met een debat over
credieten, door de regeering aangevraagd
voor de viering van het Eeuwfeest.
Dc Vlaamsche nationalist Leuridan oefen
de critiek uit op de gebeurtenissen van
1830 cn zei dat de revolutie het Werk van
de Franschen is geweest en dal dc huidige
feesten een anti-Vlaamsch karakter dragen.
De spreker werd hierop tot de orde geroe
pen. alsmede zijn partijgenoot Ward Her
mans, die mede onderbrak en die boven
dien met uitsluiting werd bedreigd, nadat
ook de aanwezige ministers en de presi
dent heftig hadden geprotesteerd.
Leuridan verweet nog dc Vlaamsche mi
nimalisten, dat ze de Gozelle-viering lieten
insohakelcn in de viering van het Belgi
sche eeuwfeest Hij besloot met te verkla
ren. dat het eeuwfeest werd gevierd op ecn
vulkaan en dat de Vlaamscho nationalisten
alles doen om de uitbarsting zoo spoedig
mogelijk te doen plaats hebben.
De president noemde de rede van Leuri
dan de hatelijkste, die ooit in de Kamer
werd uitgesproken.
De Vlaamsche nationalist Hermans voer
de vervolgens het woord, eveneens onder
heftige protesten cn talrijke onderbrekin
gen, om critiek te oefenen op het inge
diende wetsvoorstel. Spr. besloot met te
verklaren, dat de echte omwenteling thans
door de Vlamingen wordt voorbereid. Weer
noemde de president deze rede allerhate
lijkst.
Do Vlaamsch-socialistische ex-minister
van kunsten en wetenschappen Kamiel
Huysmans kwam vervolgens aan het woord
om te protesteeren tegen dc uitlatingen van
de vorige sprekers en te betoogen, Jat
België'ecn Europeesche noodzakelijkheid is
tot consolidatie van den vrede. (Vander-
velde: „België is ook een historische wer
kelijkheid"). Huysmans verklaart dan nog
obk critiek op 1830 te kunnen uitoefenen,
maar eveneens op de gebeurtenissen, die de
revolutie voorafgingen. De oorlogsverkla
ring van 4 Aug. 1914 heeft meer gedaan
aan 1930 om de Belgische natie te vormen.
Hij protesteert tegen de stelselmatige critiek
van dc Fronters in de Kamer tegen Belgie
en besluit met te zeggen, dat de socialisten
met overtuiging en geestdrift de nationale
feesten meevieren.
De Kamerzitting werd daarna zonder in
cidenten opgeheven.
HET CALMETTE-SERUM
L b e c k. 20 Juni. (H. N.). De officier van
justitie te Lübeck heeft op grond van het
over de zaak van het Calmette-serum vér-
zamelde materiaal de opening van een in
structie gelast tegen dc verantwoordelijke
geneesheeren van het ziekenhuis prof. Dey-
ke, prof Klotz, dr. Alstacdt cn tegen de
laborante van prof. Dcycke wegens het ver
oorzaken van den dood en het toebrengen
van lichamelijk letsel door onachtzaamheid.
Verklaringen van
Mac Donald
WEERBERICHT.
Hoogste barometerstand:
761.6 te La Coruna.
Laagste barometerstand:
745.5 te Vestman oer.
Verwachting:
Zwakke tot matige Z. O.
tot Z. W. wind, betrokken tot
zwaar bewolkt, nog enkele
regenbuien, weinig verande
ring in temperatuur.
VERKEERSGEBOD:
Rijdt verstandig en bezadigd,
Doe niet mal of stapeldol.
Ziekenhuizen komen ook wel
Zonder Uw grimassen vol.
LANGESTRAAT 49-51. - Tel. 190
langestraat 63 -- tel. 88
markiezen en zonschermen
de nieuwste indanthren-streepen
vraagt prijsopgave
Vcrsohcn«i>^ hei yezclliyo book1
loonden, 26 Juni (V.Dj Dc diplomatieke
medewerker van de Daily Mail meldt aan
zijn blad dat de preqiier Macdopald gisteren
in een vergadering der soc. partij heeft ver
klaard dat er algemeene verkiezingen zul
len zijn voor den herfst.
Macdonald heeft zijn gehoor uiteengezet
waarom het kabinet heeft besloten de veel
besproken educatiewet en de vee'best reden
verbruikerswet te laten vallen cn de zitting
van het parlement in Juli te sluiten en in
October te heropenen.
Een van de redenen verklaarde hij, dat
het kabinet de vvètfên heeft laten vallen is
dat er voor den herfst nieuwe algemeene
verkiezingen zuilen zijn.
DE VETERANENWET AANGENOMEN.
Hoover hondt voet bij stnk.
Washing toni 26 Juni. (V.D.) Het Huis
heeft de veteranenwet waarbij ecn bedrag
van 102000.000 dollar worai beschikbaar ge
steld voor pensioenen voor veteranen uit
den wereldoorlog zonder stemming aange
nomen en aan president Hoover gezonden.
President Hoover zal heden Donderdag zijn
veto over de wet uiispreken en aan het
congre)? terugzenden.
Het Huis zal daarna besluiten voor het
eerste jaar 50 millioen dollar beschikbaar
te stellen welk besluit door den president
zal worden goedgekeurd.
De beslissing van de senaat is echter du
bieus.
»«n Cissy van .Marrv oldt
Emmy Ik»Iinfante-Boliji/anIei
„SLECHTS GOED VOOR DE
PAPIERMAND"
Nehroe over het rapport der
CommissietSimon
Londen, 25 Juni. (H. N.) De leide.
der Indische nationalisten Nehroe heelt in
een onderhoud met een journalist ver
klaard, dat er geen sprake van is, dat de
campagne ^voor de onafhankelijkheid van
Br^tsch-Ipdjé haar einde nadert of dat er
onderhandelingen met de Indische over
heid gevoerd zullen worden. Aan ecn com
promis alt niet tc denken. De voorstellen
van de Simoncommissie zijn onaanneme
lijk cn ook de voorgestelde conferentie met
de Indische leiders is bij voorbaat tot mis
lukking gedoemd. Indiü zal do besluiten
van een dergelijke conferentie nooit erken
nen. Ook de leiders der Indische liberalen
kunnen zich mot het rapport der Simon
commissie niet vercenigen. Aanvankelijk
hebben dc Indische liberalen dc onafhan
kelijkheidsbeweging niet goedgekeurd, doch
thans hebben ook zij het vertrouwen in En
geland verloren. Het rapport der Simon
commissie is slechts goed om in de papier
mand te worden geworpen. De correspon
dent van de Daily Express meldt dat nooit
in de moderne geschiedenis van Indiö een
document zoo algemeen verwenen is al6
het rapport der Simoncommissie. De Indi
sche leiders verklaren dat de in dit rap
port voorgestelde autonomie der provinciën
slecht* een schijnautonomie is. In werke
lijkheid zullen de bevoegdheden der hooge
Engelsche bestuursambtenaren nog uitge
breid worden en het gevaar bestaat, dat de
financieele zelfstandigheid van Indic, die
overigens onvoldoendi«-ach«ai «iu»a—#n
zal worden.