PRIJSVERMINDERING
FIRMA DUIM BURGER
Amersfoortsche Schoolvereniging.
GROOTE
DE EEMLANDEB
Zaterdag 26 Juli 1930 Uitgave: VALKH0FF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 29e Jaargang No. 23
i DAMES MODEZAAK
Eenzijdige belangstelling
Woldemaras plotseling
gearresteerd
Naar een onbekende plaats
gezonden
Restaurant
Lunch
Buitenlandsch Overzicht
ÜUITEIMILAm
Fa. L. J. Luycx en Zn.
ONDERJURKEN
HOE ONTSTOND DE RAMP.
TE C0BLENZ?
Een onderzoek naar de
aansprakelijkheid
AMERSFOORTSQH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort 2.10. per maand 0.75, per
week (met gratis verzekering tcgeD ongelukken) f 0.171/*
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3,-* Afzonderlijke nummerj f 0.05.
POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERC JIJ
PRIJS OER ADVERTENTIEN van 1—4 regelj f 1.05 met Inbegrip van efn bewijsnummer
elke regel meer f0.25 Liefdadlghelds-advertentiKn voorde
helft van den prijs. Kleine AdvertentlUn „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regela
50 cent, elke regel meer 10 cent, driemaal plaatsen 1.—Bewijsnummer utvi f 0.05
door
H. G. C ANNE GIETER.
Er bestaat wel geen mensch, of hij bezit
een warme belangstelling voor de een of
andere zaak. Maar moeilijk is het voor ons
allen, onze belangstelling zoo uit ie breiden,
dat ze gelijkmatig verdeeld wordt over alles
wat recht op haar heeft.
Natuurlijk is het ondoenlijk, met ons be
perkt waarnemingsvermogen het heelal te
omvatten. Er blijven zelfs voor den alzijdig
ontwikkelde altijd meer dingen welke bij
niét dan welke liij wèl kent cn begrijpt
Het eenig, waartoe wij ons zelf moeten op-,
voeden, is de erkenning, dat er zulke voor
ons onbekende en door ons niet begrepen
dingen bestaan.
Wij plegen onzen kijker te uitsluitend op
een bepaald gezichtsveld te richten en het
geen daarbuiten valt verwaarloozen wij. Wij
zijn omsloten door ons vak, door onze fa
milie, door onze studie, door onze liefheb
berij. Het plekje, dat onze liefde heeft, zoe
ken wij af met het microscoop; wij verlus
tigen ons in de kleinste détails cn vinden
telkens nieuwe merkwaardigheden.'
En wij nemen ajideren kwalijk, aat ze ons
dierbaar plekje over het hoofd zien en naar
onze geestdriftige beschrijving van al zijn
schoonheden niet luisteren. Wij vergeten,
dat die andere menschen ieder weer hun
eigen gezichtsveld hebben, waarop zij met
hun microscoop zitten te turen.
Zoo kennen wij elkanders were-djes niet
en weten niet wat er wederzijds in ns om
gaat. We bekommeren ons ook niet daar
om. Zoozeer zijn wij verzekerd, dat ons
eigen gezichtsveld de grootste betcekcnis
heeft.
Zou het geluk van de samenleving door
dit gebrek aan onderling contact niet wor
den belemmerd? Inplaats van ons geledin
gen te voelen van één groot universeel ver
band. zien wij in onze medemenschen mede
dingers, tegenstanders of in elk geval: an
dersdenkenden.
Andersdenkenden, het is zoon aanncme-
F* lijk woord cn toch drukt het de grootste on
werkelijkheid uit. Andersdenkenden be
staan niet. Wij donken allen volgens de
zelfde wetten en met dezelfde middelen
Het eenig onderscheid is, dat wij onze ge
dachten op verschillende doeleinden ïich
ten en in verschillenden vorm inkleeden.
Maar in wezen zijn wij als menschen ook
in onze gedachten van hetzelfde maaksel #n
dus vrijwel gelijk.
Er bestaan menschen, die zich verheffen
boven de beperktheid van hun eenzijdigen
blik. Dit zijn de kosmische naturen, die
leven uit het besef van het onderling ver
band van alle verschijnselen. Zij letten niet
uitsluitend op hetgeen vlak voor de hand
ligt, maar trachten ook den horizon te door-
vorsehen. Zij dekken het kleine plekje, dat
hun bizondere voorliefde heeft, niet of, i.iaar
beschouwen het in het onafzienbare kader
van het Heelal.
Bij deze beschouwingswijze krijgen de
'dingen een ander uiterlijk dan zij bezitten
voor hem, «die zich op het microscopische
veld blind staart. De dingen blijven dezelf
de, maar hun beteekenis wijzigt zich.
Ook een kosmisch mensch kan een ge
ducht sportman zijn, maar hij is niet alleen
sportman: een pienter koopman, maar. hij
is niet alleen koopman; een overtuigd poli
ticus, maar hij is niet alleen man van dc
politiek. Hij ziet de sport, den handel, de
politiek in het groote universocle verband.
Onze tijd is de tijd van de specialiteiten.
Wetenschap, techniek, praktijk breiden zich
dermate uit, dat elk vak en elk onderdeel
van het vak den geheelen mensch oischen
De aan ambt of bedrijf met al zijn vermo
gens geklonkene houdt tijd noch kracht
over om buiten zijn boekje te gaan Hij
wordt noodzakelijkerwijze een eenzijdig
mensch.
Er bestaan allerlei instellingen, die aan
dit tekort van den tijd tegemoet trachten te
komen. De krant, de radio, de volksuniver
siteit trachten de belangstelling te winnen
voor de ineest uiteenloopende levensgebie
den. Vlugschriften herinneren de koopers
aan hetgeen ze van dit cn van dat moeten
weten.
Met allen eerbied voor dez9 instellingen
kan men er toch het bezwaar tegen aanvoe
ren, dat ze oppervlakkigheid en versnippe
ring van gedachten in de hand werken.
Onze geestelijke maag wordt bedorven door
dezen hutspot van half gare wetenschap.
Niet veelweterij is het, die tegen eenzij
digheid het geneesmiddel levert. Eenzijdig
heid of alzijdigheid is niet zoozeer een
kwestie van kennis als een kwestie van
levenshouding. Men kan specialiteit op
slechts een enkel gebied zijn en zich toch
kenmerken door een kosmischen blik.
Zoodra men zich \oor het ongekende cn
onbegrepene slechts ontvankelijk stelt.
Zoodra men de waarde- erkent van het an
dere vak, het andere levensgebied, de an
dere partij. Zoodra men, schoon oprecht
vaderlander en oprecht geloovige, zich maar
bewust is, dat buiten de grenzen voor an
dere menschen andere vaderlanden en an
dere gelooven bestaan, even goed, even
schoon, even waar in hun oogen als het onze
is in ons oog.
Met dezen blik op de wereld wordt ons
leven tot in het eindelooze verrijkt.
(Nadruk verboden).
Aanmelding van Leerlingen.
(Cursus 19301931) voor:
Ie. de KLEUTERKLASSE.
2ede LAGERE OPLEIDINGSSCHOOL voor H .B .S
Gymnasium - Handelsschool (van de 33 leerlingen
slaagden dit jaar 30).
Behalve in de eerste klasse kunnen nog enkele leer
lingen worden geplaatst in de klassen 2 en 3. Voor
de klassen 4, 5 en 6 kunnen alleen in bijzondere
gevallen nieuwe leerlingen worden aangenomen.
3e. de HOOGERE MEISJESSCHOOL voor voortgezet
onderwijs
In alle klassen is plaatsing nog mogelijk (leeftijd
12—17 jaar).
De aanmelding kan geschieden bij het Hoofd der school,
Oldenbarncvcldtlaan 23, of bij den Secretaris JPh. KORT
HALS ALTES Utrechtscheweg 80, die desgewenscht
gaarne bereid zijn, inlichtingen te verstrekken.
Huize „de Stichlsche Heuvel"
.Imersfoortsche Berg
Tel. 1200
Tel. 1290 v
§5 OlM.lNCllE 27 JU1LLET 1930 g
o
Hors d'oeuvre varié Dicppoise
Consommé Prinlanicr
Cassolette de Fle'tan Cardinal
Noisettes de Dyon a la Hongroise
Pommes Pailles
Rh des Carolines
Choix de jromages de France
Fruits du Pays
Lunch Tlié-Diner Concert.
Soirée dansante
„THEMOÜ NT MINST RELLS" g
Grands et Petits Salons pour Diners, fêtes, g
Races el receptions J-
enS0SSGGOaeSSQS6<iSDSSGG95S9oriu
Een koene Oceaanvluclit werd.
voorbereid. Twee Duiischers
zullen den sprong wagen mot
een sportvliegtuig.
Er zijn lieden, die gevaren gering achten,
al weten zij, dat de dood hen bij hun on
dernemen plotseling kan overrompelen. Tot
hen behooren o.a. de bekende Duitschc
sportvlieger Wolf Hirth en diens begelei
der Oskar Weller, die Donderdagochtend
van de Tempelhofer vÜcghaven uit zijn ge
start om een zeer stout stuk te bestaan.
Het ligt namelijk in hun voornemen om
in hun kleine, Klemm-vliegtuig, waarin een
motor van maar veertig paardenkracht is
gebouwd, in verschillende étappes over den
Atlantischen Oceaan te vliegen. Dc laatste
berichten hebben er inmiddels reeds over
ingelicht, dat do vliegers Vrijdagochtend op
Croydon zijn aangekomen; in Engeland
wachten zij nu op gunstige weerberichten
en zoodra deze binnen komen, wagen zij den
sprong; verschillende tusschonlandingen
zullen worden uitgevoerd, o.a. op dc Orkney-
eilanden, IJsland, Groenland en in Labra
dor.
De vliegers, wien het blijkbaar niet aan
mogd ontbreekt, storten zich echter niet
linls-oyei-kop in het avontuur: hun Ociaan-'
vlucht hebben zij zeer grondig en sinds
'gcryimcji tijd voorbereid. Hirth heeft reeds
ferme étappes afgelegd cn een groote reeks
proefvluchten ondernomen om te onderzoe
ken of zijn plannen kans op verwezenlijking
hebben. Wolf Hirth-, een broer van dén he
kenden vlieger van voor den oorlog, Hell-
muth Wlr'th, heeft na den oorlog eerst naam
gemaakt als zcilvlicger en zich daarna spe
ciaal gewijd aan de motorvlicgsport.
Opmerkelijk is het, dat Ilirth noch een
reddingsboot meeneemt, noch een draad
looze inrichting; zelfs heeft hij een zwem
gordel maar thuis gelaten. Men ziet hieruit,
dat Hirth alles op één enkele kaart zet: het
functionceren van zijn motor en het weer
standsvermogen zelf van zijn vliegtuig bij
ongunstige weersomstandigheden.
Hirth heeft, gelijk wij opmerkten, met zijn
kameraad Weller cn de volle belasting in
den vorm van instrumenten enz. een heele
reeks proefvluchten ondernomen, waarvan
sommige niet minder dan 25 uren duurden
Voor de afzonderlijke étappes van de Oce
aanvlucht zal brandstof voor ongeveer 2?
uren worden meegenomen. De hoogste snel
heid van het vliegtuig, dat zelf 350 K.G.
en rnet den verderen inhoud 7U0 K.G. weegt,
bedraagt ongeveer 130 K.M. per uur.
In tegenstelling met dc tot dusver onder
nomen Oceaanvluchten hebben de beide
koene piloten Hirth und Weller eon traject
uitgezocht, dat over afstanden van 1000—
1600 K.M. een tusschenlanding mogelijk
maakt. Volgens de Voss. Ztg. rechtvaardigt
het plan de verwachting, dat de vlucht tot
een gelukkig einde zal worden gebracht,
indien althans het weer den vliegers goed
gezind is. Het moeilijkscht zullen in meteo
rologisch opzicht de beide trajecten IJs
landGroenland en GroenlandCanada
zijn. Hier heerschen, zooals de vroegere
Oceaanvluchten hebben aangetoond, volko
men onbekende en onberekenbare weers
omstandigheden, die aan menige vlucht al
te onverhoeds een einde hebben gemaakt.
Het besluit om met een kleine machine zon
der de bijna onmisbare hulp- en reddings
middelen (radio, reddingsgordel en boot) de
vlucht te ondernemen, legt dan ook ge
tuigenis af van een groote mate van held
haftigheid; anderen zullen eerder reppen
van een onbehoorlijke waaghalzerij.
ARGUMENTATIEMIDDELEN OP
DUITSCHE POLITIEKE VERGADERINGEN
NaMonaal-socialisten contra
communisten.
M ünchen, 2 5 Juli. (H. N.) Tijdens een
vergadering der nationaal-socialisten is het
lot een woeste vechtpartij met communisien
gekomen, waarbij bierpullen cn stoelpooten
als wapenen dienst deden. Tal van perso
nen werden gewond. Nadat de politie de
zaal had ontruimd, werd de vechtpartij op
straat voortgezet. Hier vielen ook enkele
schoten. Het duurde geruimen tijd, voordat
de politie de orde had hersteld.
Ivofno, 25 Juli. (V. D.) In den nacht
van Donderdag op Vrijdag werd op last van
den commandant van Kofno prof. Wolde-
maras gearresteerd cn naar een onbekende
plaats in de provincie gezonden. Tegen 11
uur 's avonds arriveerden twee auto's voor
do woning van Woldemaras. Eenigo met
karabijnen gewapende politieagenten cn mili
tairen stapten uit. Zij begaven zich in de
woning, arresteerden Woldemaras cn voer
den hein mee. Gedurende den geheelen
nacht werd door politic-patrouilles door de
stad getrokken.
Zijn meubelen en bibliotheek op
straat gezet.
Kofno, 25 Juli (V.D.) Naar officieel om
trent de arrestatie van Woldemaras mede
gedeeld wordt, is hij uit Kofno verwijderd
omdat zijn tegenwoordigheid aldaar ge
vaarlijk moest worden geacht voor de open
bare orde.
Over een verbanningsoord wordt niets
medegedeeld, doch men vermoedt, dat hij
naar een dorp in het district Mariampol is
verbannen. Van andere zijde wordt daar
tegenover een plaats in het district Krot-
tingen genoemd.
Na de arrestatie van Woldemaras werd
zijn woning ontruimd en alle meubelen
werden op straat gezet. De vele duizenden
banden tellend© particuliere bibliotheek
van Woldemaras zou heden naar een op
slagplaats worden overgebracht.
Naar verder bekend wordt, werden ge
durende de laatste dagen herhaaldelijk
Putsch pogingen van de aanhangers van
W oldemaras gevreesd. De commandant van
Kofno heeft in verband met dit gevaar zijn
bureau eenigo nachten niet verlaten. Tcge
lijk met Woldemaras zou nog 'n aantal zij
ner aanhangers gearresteerd cn verbannen
zijn.
Het is nog niel te voorzien welke gevol
gen de arrestatie van Woldemaras zal heb
ben cn of de aanhangers van Woldemaras,
die op 20 000 mar, geschat worden, ecnige
gewelddadige poging zullen ondernemen.
Men mag evenwel verwachten, dit Wolde
ma ras als martelaar zal worden voorge
steld cn dat zijn aanhangers voor een
strijd niet zullen terugschrikken.
liet orgaan van Woldemaras werd op
bevel van den commandant, verboden.
Kofno, 25 J n 1 i. (V.D.) Van beslist be
trouwbare zijde wordt medegedeeld, dat
Woldemaras is overgebracht naar een door
de regeering bestuurd landgoed in het dis
trict Krottingen, waar hij onder strenge be
waking zal blijven tot een nadere beslissing
omtrent zijn verblijfplaats zal zijn genomen.
Voordat hij werd weggeleid, verlangde
Woldemaras, dat in het proces-verbaal zij
ner arrestatie zou worden ingevoegd, dat hij
gearresteerd werd als rechtmatige minister
president en minister van buitcnlandsche
zaken; deze titel zette hij ook onder zijn
naam bij de onderteekening van het proces
verbaal. Dit gedrag van Woldemaras wekte
bij de aanwezige politieambtenaren een
vreemden indruk van de geestesgesteldheid
van Woldemaras. Mevr. Woldemaras, die
haar echtgenoot wilde begeleiden en zijn
neefje, dat, naar men zich herinneren zal,
bij den aanslag op Woldemaras op den ze
venden Mei van het vorig jaar door negen
schoten gewond wérd, werden echter tegen
gehouden.
Naar vernomen wordt, waren de autori
teiten in verband met het instellen van een
vervolging van Woldemaras reeds geruimen
tijd van plan tot de arrestatie van Wolde
maras over te gaan. Volgens een niet te
controlecren bericht zou de staatspresident,
die voor zijn vertrek naar het buitenland,
rpet verscheidene dreigbrieven lastig werd
gevallen, opdracht hebben gegeven Wolde
maras tot zijn terugkeer onschadelijk te
maken.
WEERBERICHT.
Hoogste Barometerstand:
7GG.3 te Clermont.
Laagste Barometerstand:
750.3 te Blaöksod.
Verwachting:
Meest matige, wellicht tij
delijk toenemende, Z. tot W.
wind, half tot zwaar 'bewolkt,
mogelijk later eenigc regen,
L-.NGESTRAAT 43-51. Tel. 190
Wij brengen nu de
cok in extra lang.
Verschcnon^Vj hei tfezelliv^ boek1
\nn Cissy van Mnrvvoldl
Em;»ylle!inthrde-Delinfan<e\,
Het brugma'eriaal moet van
goede hoedanigheid zijn
geweest
TE VOET DOOR CANADA.
Montreal, 24 Juli. Mies Kathleen
Trcvolyan, dochter van den Engelschcn
minister van Onderwijs, is hier aangeko-
komen, na heel Canada te voet zijn door
getrokken en den berg Edith Ca veil beste
gen te hebben. Het is de eerste keer, dat
zulks door een vrouw gedaan wordt.
WILD WEER IN ITALIË.
Rome, 24 Juli. (V.D.). Een wervelstorm
heeft heden te Cremona den schoorsteen
van een spinnerij afgerukt, waardoor dc fa
briek ten deele verwoest werd. Drie arbei
ders werden gedood. Ook Brescia werd door
een onweer geteisterd, dat vergezeld ging
van een slagregen, die groote overstroomin-
en veroorzaakte.
Honderden nieuwsgierigen hebben den
heelen Donderdag te Coblcnz vertoefd :'n
de nabijheid van de plaats van de vreese-
lijke ramp, die zoo plotseling een einde
aan de groote bevrijdingsfeesten heeft ge
maakt. De overblijfselen van de brug zijn
thans uit het water gehaald cn door des
kundigen onderzocht Dezen hebben geen
spoor van fouten in het materiaal kunnen
ontdekken.
In alle kringen wordt er thans ijverig
over gediscussieerd, wie aansprakelijk voor
leze catastrophe dient te worden gesteld.
Met dc officïeele verklaring, zeggend, dat
men hier met een ongelukkigen samenloop
van omstandigheden te doen heeft gehad,
stelt zich te Coblcnz niemand tevreden.
Een vertegenwoordiger van het rijksdepar
tement van verkeerswezen is te Coblcnz
aangekomen. Hij zal in overleg met de be
voegde autoriteiten de werkelijke oorzaak
van de ramp vaststellen. De meeste bla
den zijn van meening, dat. als de gemeen
telijke autoriteiten wat voorzichtiger te
werk waren gegaan, de ramp had kunnen
worden vermeden. De contróle op de brug,
alsook het toezicht op het algemeene ver
keer, heeft, op den feestavond heel wat te
wcnschen over gelaten.
C o b 1 e n z, 2 4 Juli. Nog 16 slachtoffers
der bruginetorting worden vermist.
Zaterdagmorgen om 9 uur zal de bisschop
van Trier, mgr. Bornewasser, te Coblcnz een
pontificale Requiem-mis opdragen.
Des middags te 4 uur zullen 15 lijken uit
Coblcnz op een eereplaats van het stedelijk
kerkhof begraven worden.
B e r 1 ij n, 2 4 Juli. Naar wij vernemen,
hebben de volgende vertegenwoordigers van
buitenlandsche staten hun deelneming be
tuigd met de catastrofe te Coblcnz: de pau
selijke nuntius, de Braziliaansche gezant,
de Nederlandsche gezant, de Russische
zaakgelastigde, de Dcensche en Noorsche
gezant.
Bovendien zijn bij den rijkspresident con
doléances binnengekomen van den Oosten-
rijkschen bondspresident en den koninklij
ken Hongaarschcn rijksbestuurder.
