BUITENLAND
DE.EEMIANDEG
Woensdag 6 Augustus 1930 Uitgave: VALKHQFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwai 2a
29e Jaargang No. 32
Buitenlandsch Overzicht
DOUGLAS FAIRBANKS
VERRAST
Nog steeds terreur in
Tsjangtsja
Japan zendt oorlogsschepen
naar Hankau
Technische vooruitgang
in de bewapening ter zee
Een Engelsch publicist spreekt
van een omwenteling
Het Vlaamsche studentental
Fa. L. J. Luycx en Zn.
fortmann en
hehenkamp
bouclé karpet,
Als de elementen toornen
Zware storm aan de
Engelsche zuidkust
AMERSFGGMSCW DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort f 2.10. per maiad 1 0.75, per
week (mei gratis verzekering tegen ongelukken) f 0.\V/v
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-» Afzonderlijke nummers f 0.05.
ÏOSUEKENING 47910 J£LE£OON 1NTERG 513
PRIJS DER ADVERTENTIEN van 1-4 regels ft.05 met Inbegrip van een bewijsnummer^
11 elke regel meer f0.25. Llefdadigbelds-advertentlén voofda,
helft van den prijs. Kleine Advertentlcn .KEITJES" béj vooruUbetallng 1—5 regel»,
50 cftat* elkf wyl weer 10 cent, drle^rnaFpiaat scat~lBewilsnujnmer extss f 0DS
Amerika's maatregelen tegen
Russische producten. De
Vereenigde Staten kruipen
tenslotte in hun schulp.
Den laatstun tijd zijn verscheidene be
lichten in de pers verschenen, die er uit
voerig over hebben ingelicht, dat de Ver
eenigde Staten den Russische invoer ei listi
ge moeilijkheden in den weg hebben gelegd.
Er waren dan ook al personen, die in dit
verband repten van ecu formeclen handels-
oorlog tussckcn den bond van sovjetrepu
blieken eencr-, Amerika anderzijds.
Degenen in Amerika, die niets moeten
hebben van relaties met het purperroode
Rusland trouwens: de erounigdu Sta
len hebben sovjet-Rusland nog steeds niet
tie jure erkend wreven zich in de liandcn
«-•n waren wat blij, dat er tusschen beide
staten moeilijkheden rezen. De regoering
scheen aanvankelijk nog ai kras te zullen
optreden; in do haven van New York lagen
verscheidene Russische stoomschepen, die
hout en houtproducten aan boord hadden.
Washington zond echter het bevel, dat on
der geen beding de lading mocht worden
gelost. Wat was de aanleiding tot dezen
plotselingen stap? liet lijdt geen twijfel, of
4© maatregel was het uitvloeisel van de
actie, die werd gevoerd door de conferentie
Ler bescherming- van de loonlickkendcn,
waarachter de machtige Amerikaansche
arbeidersbond staat. Dezerzijds werd ver
langd, dat op de voortbrengselen van den
Russischen arbeid, die zich aan boord van
tie sovjctschepen bevonden, een bepaling
van het nieuwe Amerikaansche douane
tarief zou worden toegepast.
Deze bepaling schrijft voor, dat de invoer
van waren, waaraan door gedwongen ar
beid het aanzijn is gegeven, verboden kan
worden. Het is de Amerikaansche vakver-
ecingingsorganisatic geweest, op wier aan
dringen vorenbedoelde bepaling in liet ta-
riefontwerp werd opgenomen en wel' spe
ciaal om Rusland daarmee te tref feu.
De Amciikaanschc arbeiders toch huldi
gen over bet algemeen de opvatting, dat
het avheidsstolsej, dat in sovjet-Rusland
wordt toegepast, feitelijk neerkomt op een
systeem van gedwongen arbeid.
Natuurlijk nam men in Rusland geen ge
noegen met den loop, dien de zaken haddejn
genomen. Een verontwaardiging en -ont
stemming kwamen niet alleen in de Rus
sische kranten tot uiting, die dc maatre
gelen tegen dc sovjctschepen in de New
Yorkschc haven ongehoord vonden maar
ook de Russische regeering zelf bleef niet
dadeloos. Zij gaf aan liaar agenten in Ame
rika opdracht de regiering van Iloover dui
delijk to maken, dat de Vereenigde Stalen
per slot van rekening aan liet kortste eind
zouden trekken; zeer handig voegden zij
er aan toe, dat van al de staten der wereld
Amerika dc mecsio waren naar Rusland
uitvoert.
Dit werkte op het handelsgevoei der Ame
rikanen, die zich niet gaarne kansen voor
nu en do toekomst zagen ontglippen. De
autoriteiten der Vereenigde Staten hebben
over het geval nog eens ernstig nagedacht
en kwamen tot het inzicht, dat zij cr ver
keerd aan hadden gedaan zoo scherp togen
<lo Russen op te treden. Bovendien gold de
overweging*, dat Amerika zich, vooral op
het oogenbük, geen voordcelen mocht laten
ontgaan, die onafscheidelijk vast zitten aan
den handel met Rusland, omdat ook de
.Vereenigde Staten ernstig worden getroffen
door de algemeene cconomischo depressie,
die als een vloedgolf over de wereld slaat.
Met andere woorden: Amerika, hetwelk
inzag, dat het zich niet de weelde van een
handelsoorlog met de Russen kon veroor
loven, heeft voor Rusland gecapituleerd of.
zooals de Frankfurter Zeitung dezer dagen
terecht opmerkte: er is thans v\eer vrede
gesloten tusschen het groot-kapitalisme en
het bolsjewisme.
De vraag is echter, hoe lang deze toestand
zal worden bestendigd. De Amerikaansche
lariefwet verstaat onder gedwongc-n werk
eiken vorm van arbeid, die onder bedrei
ging met straf wordt uitgevoerd en waar
voor de arbeiders zich niet vrijwillig aan
bieden. Twee zaken zijn nu mogelijk in de
toekomst: of de regeering der Vereenigde
Stalen zwicht te ccniger tijd opnieuw voor
den aandrang der eigcnlandsche arbeiders,
of de regeering laat zich beïnvloeden, dooi
de Amerikaansche zakenlieden, die dc voor-
deelen van den handel met Rusland breed
uitmeten. In elk gevel kan de strijd van
daag of morgen zeer goed opnieuw ontbran
den.
Door een niet roor de film
spelenden bandiet
Zorg voor „Mary" en haar juweelen
DOUGLAS FAIRBANKS,
zooals de inbreker hem niet zag.
Men meldt uit Londen d.d. 4 Aug. aan li c t
Volk:
Een der meest bekende filmacteurs van
I de wereld, die te Los Angelos op hel punt
i stond zich te bed te begeven, herinnerde
zich plotseling, dat hij de meid vergeten
had order te geven hem vroeg le wekken,
daar hij den beroemden Franschen zanger
Maurice Chevalier voor diens vertrek naar
Europa dc hand wilde drukken, llij ging
naar beneden om het de meid alsnog mede
te deelen. In het trappenhuis stond hij plot
seling voor een gemaskërdcn kerel, die liem
een glimmende revolver voorhield. „Hands
up1', klonk liet zaclit doch dreigend. Dc film
acteur, die iu dc, geheel© wereld om zijn
dapperheid, lenigheid cn onverschrokken
heid bekend siaat. sloeg den bandiet niet
tegen den grond, lichtte luxui geen beentje
en haalde geen enkele van zijn beroemde
filmtrucs uit, die do toeschouwers gemeen
lijk doen rillen. Neen, Doug, want hij was
het. stak hcel-iietjes. ztjiidrandeu omhoog» Dc
dief kwam nu nader cn zag. dat. hij in liet
huls was gekónlcn van den meest bekenden
filmheld dezer eeuw: Douglas Fairbanks.
..Drommels, liet is Doug", zeide dc Ver
raste ban-diet. „Het spijt mij heel erg, maar
buiten staan twee kaïneraden te wachten.
Wij hebben duiten noodig." De kerel vroeg
nog of Mary Pickford thuis was, waarop
Fairbanks antwoordde: „Zij ligt tc slapen,
maak haar niet wakker, anders schrikt zij
zich dood." De handiet beloofde zich stil te
houden cn vroeg, hoeveel contant geld Fair
banks in buis had. Deze antwoordde, dat
hij over honderd dollar beschikte, waarop
do bandiet hem bevel gaf deze le halen.
Fairbanks sloop gehoorzaam naar zijn
slaapvertrek, baalde de honderd dollar en
wierp ze van de trap af naar den bandiet,
die er als de wnul mee van door ging.
Fairbanks, die later door de politie werd
verhoord, verklaarde:
„Tiet was niet bepaald precies als in een
film. Toch heb ik er mij mooi uit geréd. Ik
heb eerst de juweelen van Mary uit handen
van den dief gehouden en verder heb ik
hem belet haar wakker te maken, hetgeen
haar een doodschrik zou hebben bezorgd.
Dc dief nam dc duiten gretig aan. Toch ge
droeg hij zich uiUrst correct."
BOTSING TUSSCHEN ZWEEDSCH
EN AMERIKAANSCH STOOMSCHIP.
Vier personen gedood.
Stockholm, 5 Aug. (H.N.) Aan dc
Oostkust van Zweden zijn een Ameri
kaanse]} en een Zweedsch stoomschip n\et
elkaar Sn hotsing gekomen, waarbij het
Zweedsch© schip ernstig beschadigd werd,
zoodat het water maakte. Vier leden van
dc bemanning van het Zweedsche sclrip
werden bij do botsing gedood. Een Deeusch
stoomschip nam de overige leden van dc
bemanning aan boord en tracht liet Zweed
sch© schip, dat voor de helft onder water
Sig.t» maar een naburig© haven te sleepcn.
LEERSTOEL VOOR DE ORGANISATIE
VAN DEN VREDE
Hcrriot wil hem te Lyon stichten
Parijs, 5 Aug. (IT.N.) IJerriot heeft gis
teren in don gemeenteraad van Lyon een
voorstel ingediend om een leerstoel te stich
ten voor de organisatie van'den vrede en
den Luropeeschon. statenbond. De voorle
zingen zullen zoo georganiseerd worden,
dat zij niet alleen door studenten, maar ook
door het groote publiek gevolgd kunnen
worden. Ilerriot wees er op. dat er te Pa
rijs cn ie Berlijn reeds leerstoelen van het
Rockefellerinstituut zijn gesticht en ie 's-
Gravcnhage de academie voor internatio
naal recht reeds zomercursussen houdt,
doch dat de leerstoel te Lyon niet alleen
met het internationale recht en de regelen
van internationale arbitrage zich zal bezig
houden, doch vooral door wetenschappe
lijk onderzoek de beste methoden tot stand
te brengen.
OVERSTROOMINGEN IN INDIë.
K a r a t s j i, i Aug. Volgens berichten uit
het gebied van den boven-Sind houdt het
gevaar, door de overslroomingcn veroor
zaakt. aan; 200 vierkante mijlen staan on
der water. Men meldt verscheiden gevallen
van plundering en roofovervallen in het
overstroomde gebied.
VERDUISTERING VAN 20,000 DOLLAR.
Aanklacht tegen den directeur
van de Russvatorg.
Berlijn, 5 Aug. Naar aanleiding van
een aanklaclït door de Russische handels-
vertegenwoordiging bij de Duitsche justitie
ingediend, is de cliiecleur van den Russ
vatorg, clc licei: Smoyoff, vandaag in zijn ho
tel gearresteerd. De ItUssvatprg is 'een Rus
sische onderneming, die haai hoofdzetel le
Wecncn heeft cti ook een filiaal te Berlijn
onderhoudt. In het kapitaal dezer onderne
ming is de Russische liandelsvertegenwoor-
-diging voor 50 betrokken; ter-wijl de ove
rige-50 door particuliere ondernemingen
gefourneerd zijn.
Do - Russisch© handelsvorlegcnw oordiging
beweert, dat Smoyof een bedrag van *20.000
dollar heeft verduisterd.
Smoyoff ontkent dit échter en verklaart,
dat hij dit bedrag bij de liquidatie van het
Berlijnsche filiaal heeft ingehouden, we
gens dc confiscatie van zijn bezittingen in
Rusland, welke heeft plaats gehad, daar hij
weigerde naar Moskou terug te keeren.
Smoyoff heeft zich bereid verklaard het be
drag bij de rechtbank te Berlijn te depo-
neeren en volledige rekening cn verant
woording af te leggen.
Ernstige bedreigingen geuii tegen
drie Engelsche dames
Londen, 5 Aug. (Y.D.) Volgens Engel-
schen berichten uit Sjanghai zijn do door de
Nanking-regeering verspreide borichten
over de ontruiming van Tsjangtsja door de
communisten oh de vvederhezetling der
stad door do ïegceringstroepen onjuist. De
communisten zouden zich nog geheel onbe
dreigd in de stad bevinden. Rogcerihgstroe-
pen, die onder bescherming van het vuur
der voor Tsjangtsja liggende ka nonneer-
booten de rivier Jangtsekiajig willen over
steken, werden dooi* de communistische
troepen terug geworpen.
O]) 1 Aug. zouden de communisten te
Tsjangtsja een sovjet-regeening voor de
provincies Hoepei en Ilocnau en Jviangsi
hebben uitgeroepen, liet. samentrekken van
vló'otstnjdkTachtcn naar Tsiangtsia hebben
de communisten door bet, tot zinken bren
gen van alle mogelijke soorten vaartuigen
trachten te verhinderen.
Te Ilankau is de toestand zoo kritiek ge
worden. dat de Japansche admiraliteit er
en flotille van 21 torpedojagei s heen heeft
gezonden. Nantsjangi i-s door alle vreemde
lingen ontruimd. De Nanking-regeering ver
langt van de buitenlandsche consuls, dat
ook Hankau door alle vreemdelingen zal
worden ontruimd.
Londen, 5 Aug. WD.) Volgons ivia
Kowno Ontvangen berichten, neemt het
communistisch schrikbewind in China
steeds grooter vormen aan.
Engelsche particuliere berichten maken
melding van ernstige excessen tegen drie
Engelsche vrouwen. Dc vrouw van een
Engelsoh hoofdingenieur werd ill haar
woning door een Chineesch soldaat, le
vensgevaarlijk met bajonetsteken ver
wond. Twee vrouwelijke missionarissen,
miss Harrison en miss Netlieton, die zich
leeds geiuimcn -tijd in honden van de
communisten bevinden, werden met den
dood bedreigd, (indien niet onmiddellijk
een losprijs van G.000 p. st. door de En
gelsche autoriteiten werd uitbetaald. Een
Chinees beeft miste Harrison schriftelijk
medegedeeld, dat unies Keitlelon zware
folteringen t© verduren heelt. De commu
nisten dreigden, dat /ij beide vrouwen de
vingers zouden afsnijden, indien het los
geld niet tijdig betaald mocht worden. I)e
secretaris-generaal van de Engelsoh© mis
sie in China wacht nog op een officieelo
bevestiging van deze berichten. Blijken
deze inderdaad steekhoudend te zijn, dan
kon hij rékenen op dc hulp van de En
gelsche regeering.
Volgens verdere berichten werden te
Tsjangtsja drie matrozen van de Engel
sche kanonneerboot „Tcal" door commu
nisten mishandeld. De kanonneerboot .Pa
los" werd in dc buut t van Tsjangtsja aan
gevallen. waarbij een Amerikaantech ma
troos gewond werd. Ook ItaU«ansche en
Japansche kauonneerhooten werden in de
omgeving van Hankau met mitrailleuses
beschoten. Dc mogendheden hebben ter be
scherming van hunne onderdanen en eigen
dommen 11 oorlogsschepen voor Hankau
geconcentreerd. Dc buitenlandsche kolonie
van Iïankau telt 3000 personen.
ONTZETTEND FAMILIEDRAMA.
Financieele moeilijkheden dc
oorzaak?
Glauc-h.au, 4 Augustus. In het nabijge
legen St. Egidicn werden lieden de veertig
jarige chemicus en huiseigenaar Hartig en
zijn beide kinderen, een tienjarg jongetje
erf een zevenjarig meisje, dood gevonden.
Uit het politieonderzoek bleek, dat Hartig
het jongetje en het meisje gestoken en ge
worgd had. Hartig zelf heeft daarna vergif
ingenomen en zich aan het raam opgehan
gen. Zijn vrouw was sinds enkele dagen op
reis.
Men meent, dat financieele moeilijkheden
de aanleiding waren tot deze daad.
I/O it d n, '5 Aug. (V.D.) In een artikel
wijst de marinemedewerker van de Daily
Telegraph erop, dot de bouw van «enige
nieuwe schepen bij du vloot van een paar
continentale mogendheden een omwente
ling beteekont in de techniek van den bouw
van oorlogsschepen. De schrijver wijst n.l.
op:
1. den bouw van den Duilsch.cn pantser -
kruiser Preusscn. die 19.000 ton meet en
uitgerust is met 20 c.rn. geschut, doch alle
kruisers van deze klasse in gevechtswaarde
verre overtreft.
2. den bouw van een nieuwen Italiaan-
schcn kruiser van. een geheel nieuw sy
steem. met 5*250» Ion - waterverplaatsing, die
ondanks zijn snelheid van 37 knoopen zoo
zwaar bewapend is. dat hij in gevechts
waarde de'nieuwe ETauscho flottillèleiders
verre overtreft.
3. den houw van dun Franschen onder
zeeër Surcouf, die zoo zwaar bewapend is,
dat de gewone afweermiddelen tegen duik-
booten tegen deze duikboot niet zijn opge
wassen.
De belangrijkste van deze drie nieuwe
oorlogsschepen acht de schrijver in de Dai
ly Telegraph den Duitschen kruiser, die al
le andere kruisertypen verre overtreft en
veel sneller is dan de 20.000 tons kruisers.
Vólgens den schrijver van liet artikel zou
den vele Britsche marine-officieren het dan
ook een verkeerde vlootpolitiek van de re
geering achten, dat men in Engeland
10.000 (ons kruisers bouwt, die niet zijn op
gewassen tegen de wonderen van techniek,
die de nieuwe oorlogsschepen van de con
tinentale mogendheden zijn.
Zou professor Vetmeylen aan de
vernederlandschtc universiteit
le Gent een Vlaamschen
geest verspreiden
Vrees van de Brusselsche
Gazette
De correspondent van de N. R. Ct. te
Bi usscl meldt:
In Vlaamsche, sludcerende kringen wordt
verzekerd, dat een heele groep studenten,
die cr aan dacht, aan de slechts gedeelte
lijk vcrriederlandschte katholieke universi
teit te Leuven college te gaan Joopen, hare
keuze heeft laten vallen op do Rijksuniver
siteit te Gent, welke, met ingang van Oc
tober, geleidelijk zal wórden verncder-
landsoht. Een Waalscll Kamerlid stelde de
zer dagen aan den minister van kunsten
cn wetenschappen de vraag, hoeveel stu
denten, in het afgeloopeii academisch jaar,
de Nederlandscho cursussen aan de zooge
naamde „half-on-half" universiteit icGcnt
hebticn gevolgd. Uit het antwoord \an mi
nister Vauthier blijkt, dat er 71 waren in
de faculteit van wijsbegeerte en letteren,
2 in de rechten. 70 in de hoogero handels
school, 1 in de wetenschappelijke faculteit
buiten dc „technische scholen' 2 in dc fa
culteit voor geneeskunde. 7 in het hooger
instituut voor lichamelijke opvoeding en
.50 in dc technische scholen, in totaal dus
203. De Vlaamschgezinden verwachten, dat
dit cijfer, in October, reeds ongeveer zal
worden verdubbeld.
Iniusschcn gaat dc anti-Vlaamsche cam
pagne, gericht tegen de candidatuur van
prof. dr. A. Ycrmeylen, voor liet rectoraat
van de Rijksuniversiteit tc Gent, voort. De
Brusselsche Gazette, mei welgevallen na
gepraat door de Lribre Belgique. is van oor
dcel dat prof. Vermeylen le Gent niet mag
worden benoemd omdat Jiij. als rector, zeer
zeker niet zou aarzelen, den „Vlaamschen
geest" („Tesprit llamand", schrijft I^i Ga
zelle) tc verspreiden cn op de aan de Vla
mingen, na een eeuw ongeveer, noodge
dwongen teruggegeven universiteit, wel
eens een Vlaamschen stempel zou durven
drukken. Het is echter niet waarschijnlijk,
dat de regeering de fout zal begaan, in een
aangelegenheid als deze, die alleen de Vla
mingen aangaat, naar de stem van bet
anii-Vlaaoische element uit dc hoofdstad
te luisteren en, onder de studeerende jeugd
iu Vlaanderen, nog meer ontevredenheid te
wekken dan er thans reeds bij haar tot
uiting komt.
TREINBOTSING IN ENGELAND.
Vele tientallen gewonden.
Londen, 5 Aug. (V.D.)' Op onge\eer 1
K.M. afstands van Preston, ruim 50 K.M.
on N.-W. van Manchester, kwam gister
avond een vacantietrein in hotsing met een
anderen trein, waarmee politieagenten een
uitstapje hadden gemaakt; elf personen
werden ernstig gewond, terwijl een vijftigtal
snij wonden en andere lichte kwetsuren op
liepen.
WEERBERICHT.
Hoogste Barometerstand:
765.0 te La Corona.'
Laagste Barometerstand:
741.9 te Lerwick.
Verwachting:
Zwakke tot matige Z. "NV,
wind, afwisselende bcwol.
king waarschijnlijk nog en
kele regenbuien, iets zachter.
VERKEERSGEBOD
De fielsiamp naar beneê genent
't Doei V de galen i'inden
En nooit kan dan Uw rijwiellichf
Een ander gaan verblinden.
LANGESTRAAT 49-51. Tel. 190.
De avonden worden weer langer.
Laat Uwe LAMPEKAPPEN
in orde brengen.
Wij ontvingen de nieuwste
draadvormen.
langestraat 63 - - tel. 88
voor uw huiskamer een
zeer solide, beschaafde kleuren en dessing
200 x 300 230 x 315 250 x 350
39.-
52.-
64.-
POOLSCHE GRENSSCHENDINGEN
IN DUITSCHLAND,
Warschau, 4 Augustus. De Duitsche
gezant alhier heeft bij de Poolschc regeering
opnieuw slappen gedaan in verhand met
het vliegen van Poolsche vliegtuigen over
Duitsoh gebied. De Poolschc regeering heeft
toegegeven, dat inderdaad in enkele geval-,
len schending van de -grens heeft plaats ge-)
had. Er zijn thans maatregelen genomen om.
herhaling van deze schending in den.vert
volge te voorkomen.
Vindltoos teistert het gebied
van Holstein
Hamburg, 4 Apg. (V.D. Een hevig©!
windhoos, gepaard gaande met wolkbreuken,
onweer en hagel, heeft Maandagmorgen de
omgeving .van MeldóVf~ geteisterd, waai:
groote schade werd aangericht.
Taliijke boorenhofsteden weiden verwoest
cn vele landbouwmachines vernield. De enor-i
ine hoeveelheden' regenwater, die de huii
zen binnendrongen, hebben ook veel schade!
berokkend. In Meldorf zelf werden talrijk©
boomen als lucifers geknapt,' terwijl tweo
huizen zoodanig werden beschadigd, dat zij
wegens instortingsgevaar moesten worden
ontruimd.
Londen, 4 Aug. (V.D.) Jn de laatste 2-£
uur heeft boven de Zuidkust van Engeland
een hevige storm gewoed, welke de scheep-)
vaart ten zeerste belemmerde. Vele scbe-i
pen werden ernstig beschadigd. Talrijk®
reddingsbootcn moesten ter assistentie "uit
varen. Voor zoover tot dusverre hekend is,
zijn er -geen menschenlevens te betreuren,
GEEN AARDBEVING BIJ DE KASPISCHE
ZEE?
Berlijn, 5 Aug. (IIN.). Ifet Russische
tclegraal'agentschap spreekt de in het bui-i
tenïand verspreide berichten over een aard-*
beving aan de Noord-Oostkust van dc Kas
pische zee tegen. Deze berichten zijn .vol
gens het agentschap geheel ongegrond.
