DE.EEMLANDEü
Dinsdag 19Augustus 1930 Uitgave: VALKHOFF Co.
Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaargang No. 43
Buitenlandsch Overzicht
Sinds maanden in de
gevangenis
ÜUITE£!N)!UyN!@
„Ik ben verloren'
fortmann en
hehenkamp
haardfauteuils,
damesfauteuils,
Bemiddeling mislukt in
Noord-Frankrijk
Patroons noch arbeiders
willen toegeven
Nanking meldt nieuwe
successen
Een spoedige wapenstilstand
verwacht
HET VERGAAN VAN DE
TAHITI
TREINRAMP IN
LOTHARINGEN
Vier dooden
Een dok gezonken
ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden voor Amersfoort f2.10, per maand f 0.75, per
week (mei gratis verzekering tegen ongelukken) f O-lT1/*»
Binnenland franco per post per 3 maanden f 3.-* Afzonderlijke nummers f 0.05.
POSTREKENING 17910 ^XRLEfOON INTERC JIJ
PRIJS DER ADVERTENTIEN vanl-iregebf 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummert
elke regel meer f0.25. Llc/dndlgbeJds-advertentlën voerde
helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regel»
rejel meer jO cent, driemaal plaatsen _j. I.—Bcwllsnummer e*tf» f 0.05
maginot
Frankrijks „bedreigde veilig
heid." Minister Maginot
eischt opnieuw milliarden voor
de bewapening.
Maginot, de Fransche minister van oor
log, die op het oogenblik zijn vacantie door
brengt in V ittol, wordt zelfs daar niet met
rust gelaten en zoo
is het een paar da
gen geleden gebeurd,
dat een journalist
hem heeft gevraagd
hoe het pp het oogen
blik stond met het
Fransche leger.
Volgens Maginot
diende dit alleen de
fensieve doeleinden;
z.i. kon men uit de
zen hoofde gepn
verzwakking of des
organisatie gedQO-
gen. Ook was lui van
gevoelen, dat de
eerlijke vredeswil
iegeiiwoordig niet voldoende was om do
veiligheid te waarborgen; de beperking \an
den diensttijd tot een jaar had de kracht
van liet leger toch .reeds aangetast. Magi
not \ond, dat het buitengewoon moeilijk
was geworden de veiligheid te verzekeren
met. een leger, dal, wat getalsterkte betreft,,
achteruit was gegaan en voor het groot
ste deel bestond uit. recruten, die nog geen
opleiding at-hter den rug hadden. Z.i. viel
or niet aan te twijfelen, dat er voor de
grensbewaking op liet oogenblik niet valt
tc beschikken over een voldoend aantal ac
tieve manschappen; zonder de hulp van de
reservisten zou een plotselinge aanval nau
welijks kunnen worden afgeslagen. De her-
grocpeering der troepen en een betere uit
rusting van het leger met technische hulp
middelen aldus Maginot's oordeel is
■volstrekt noodig om het tekort aan men-
schen aan te vullen. Doch daarvoor is geld
noodig en daarom was Maginot, naar hij
tegenover den journalist verklaarde, ge
noodzaakt geweest, voor de begrooting van
1931 opnieuw aanmerkelijk verhoogde crc-
dietcn aan te vragen!
Men kan niet zeggen, dat-dit er bemoedi
gend uitziet'en het toeval wil. dat juist
den laatstcu tijd Bnand's denkbeelden in
zake ceii Knropeesclie federatie op den
voorgrond treden. De plannen van den
Frahsclïen. minister van buitenlandsche za
ken zijn wel-is-waar niet officieel op de
agenda- der a.s. Volkenbondsvergadering
geplaatst, maar het lijdt geen twijfel, of zij
zuilen in September te Genève het voor
naamste onderwerp dor besprekingen uit
maken, zoodat er werkelijk een mooie gele
genheid voor de mogendheden bestaat om
het vraagstuk dei' veiligheid in Europa eer
lang onder dc oogen te zien.
De Vossische Zeitung is van opvatting,
dat Briand's collega. Maginot, zonder dat
deze het zelf wil, de zaak \an den vrede
en van dc veiligheid waarschijnlijk een goe
den dienst heeft bewezen, omdat hij in zijn
uitlatingen zoo den nadruk erop heeft ge
legd, dat liet Fransche leger onvoldoende
is om Frankrijks veiligheid te waarborgen.
Wanneer werkelijk legers de volken bc-
\eiligen konden. zou Frankrijk niet be
zorgd behoeven te zijn, daar het b ransche
leger op het oogenblik lief sterkste en best-
uitgeruste van heel de wereld is. want dc
riicnschenmassa's, die het roode leger \an
sovjet-Rusland vormen, zijn, wat de mili
taire waarde ervan betreft, niet. te vergelij-
ken met liet Fransche leger.
Wanneer Frankrijk dus eerlijk vrees \oor
zijn buren mceerit te moeten koesteren, dan
is dat het beste bewijs aldus de gevolg
trekking van het Duilschc blad dat de
milliarden meer, die Maginot nu weer voor
het leger wil opeischen, de vc|lj.gheid even
min zullen verzekeren; reeds nu is Frank
rijks militair overwicht, in vergelijking met
elk zijner huren van het. ontwapende
Duitschland kan gevoeglijk worden gezwe
gen enorm.
Maar er is in Maginot's verklaringen nog
itts, dat de aandacht trekt. Hij verlangt
ernstig en stellig heel oprecht, dat de we
reld, ondanks Frankrijks reusaeïffig leger,
erkent, dat de veiligheid van dit land be
dreigd wordt. Dergelijke uitspraken kun
nen niettemin, vooral ui Duitschland, dat
ontwapend is cri omgeven door goed bewa
pende staten, groote bezorgdheid en wan
trouwen wekken. Maginot mag er zich dan
ook niet over beklagen, wanneer zijn woor
den in Duitschland niet den weerklank vin
den, dien hij er misschien van heeft ver
wacht.
Hartverscheurende klacht van een
Engclsche dame in Rusland
GENERAAL HERZOG TE LONDEN.
London, IS Aug. (V.D.) Heden is alhier
gearriveerd generaal Herzog, teneinde deel
ie nemen aan de Imporiëelc Conferentie.
Generaal Ilerzog zal een bezok brengen aan
Mac Donald in Schotland.
ARBEIDSBEURS TE NEW-YORK
BESTORMD.
New-York. IS Aug. (V. D.) Heden
ochtend hebben 30t)0 door langdurige werk
loosheid tot verdwijfaling gebrachte per
sonen de juist geopende arbeidsbeurs be
stormd. De politie kon de orde spoedig bu
stellen. Verscheidene personen bekwamen
lichte verwondingen.
De Engclsche pers publiceert op 't oogen
blik een brief van een Engclsche dame, de
zuster van een. lid van den Engelschcn ge
heimen dienst, d'e gevangen zit in Rusland.
Deze brief werpt een schril licht op dc ge
dragingen van dc Russen in hun eigen land
en in zooverre klopt zij weer geheel met de
verklaringen die dc Russische stowaways
in Rotterdam afleggen, wanneer zij verzoe
ken om niet weer teruggestuurd te worden
naar Rusland, daar zij anders onvoorwaar
delijk zullen worden doodgeschoten.
Dc Eng el sc he gevangene woont sedert
vele jaren in Rusland en al herhaalde ma
len heeft zij erover geklaagd dat dc toe
standen onder het regime van de sovjet zoo
gevaarlijk zijn geworden. In een van haar
laatste brieven schreef zii het volgende:
Ik hen bang om aan juliie te schrij
ven, wam, jullie hebt er geen idee van
hoe gevaarlijk de toestanden hier zijn.
Wanneer bijvoorbeeld deze brief door
den censor zou zijn gelezen, dan zou
dat \oor mij onherroepelijk arrestatie
en een doodvonnis betcekcncn. Niet
dat ik daar zelf bang \oor ben, maar
liet zou zoo verschrikkelijk zijn voor
de kinderen. Ik ben er in geslaagd ze
ec^ beetje Engclsch te leeren en ik
hoop ze binnenkort nog eens naar En
geland te eenden, maar dat is een
droom die wel nooit werkelijkheid zal
worden.
Zoo goed c-n zoo kwaad als het gaat
houden wc maar vol. Ik heb hier al
zooveel meegemaakt, dat het mc
eigenlijk niet zoo heel veel meer kan
schelen. Ik verbaas me ailecn maar
hoe het mogelijk is, dat de mensch
zoo veel kan doormaken cn dan ten
slotte nog kan volhouden.
Dc-ze vrouw is dc dochter van een Engel
schcn koopman, die even vóór den oorlog
naar Rusland is gegaan als de vrouw van
een zeer rijken Russischen aristocraat. Deze
is bij de revolutie door de sovjet gevangen
genomen, terwijl zijn bezittingen w erden ge-
confisceerd. Zij heeft daarna den kost moe
ien verdienen met werken op het land en
het geven van lessen aan kinderen. Zij heeft
eenige zeer moeilijke jaren meegemaakt,
daar zij groote armoede heeft meegemaakt
n haar echtgenoot krankzinnig is gewor
den. Nu is zij in Februari j 1. onder verden
king voor Engeland te hebben gespion-
ncerd, gearresteerd en opgesloten cn sinds
dien is zij nog niet weer vrijgelaten. Waar-
chijnlijk zal zij niet meer vrijgelaten wor
den
Ik ben verloren!
Dezer dag enheeft zij een brief geschreven
naar haar broeder die in opdracht van den
Engelschen geheimen dienst in het buiten
land vertoeft, en waarin zij dezen haar nood
klaagt. Deze brief is meegegeven aan de
dochter van een Engelschen koopman, die
haar in dc gevangenis heeft bezocht, en er
in geslaagd is het gevaarlijke epistel dooi
de douane te smokkelen In dezen laalsten
brief heet het:
Ik ben door dc sovjet gearresteerd om
dat men mij van spionnage verdenkt.
Sinds maanden zit ik in de gevo .ge-
nis. Probeer me echter niet te helpen,
want dan zou ik onmiddellijk worden
doodgeschotenWc zullen er het
beste van hopen, maar poog in hemels
naam niet me eruit, te helpen, want dat
zou voor mij fataal zijn.
De broeder, die overigens door zijn werk
aan den geheimen dienst meer dan iemand
anders over mogelijkheden beschikt om
haar te helpen, is nu tot werkloosheid ge
noemd. Hij kan cn mag niets dóen. Waar
schijnlijk zouden zelfs do meest geheime
reddingspogingen onmiddellijk worden ver
raden.
Dc bladen melden verder dat de vrouw
reeds herhaaldelijk volgens den beruchten
„derden graad" door de Ge Pe Oe is ver
hoor. Zij wil echter niet bekennen Het is
echter merkwaardig dat in diezelfde bladen
heelcmaal niet positief wordt gezegd dat de
vrouw aan spionnage totaal onschuldig is
cn wanneer dat het geval was, dan zou
daarvan toch wel de noodigo drukte ge
maakt zijn. En men zwijgt daarover angst
vallig.
langestraat 63 - - tel. 88
verstelbare rookstellen.
24.-, 28.-, 32.-
STORM BOVEN FINLAND.
Hclsingfors. IS Au. (V. DA Een
storm van ongekende lievigheid heeft hoven
Finland gewoed. Bij Porkkala is een zeil
schip gezien, dat hulpeloos in dc branding
ronddreef. Het ss. „Olly" is ter assistentie
vertrokken, doch kon wegens dc hoogc
zecèn het schip niet dicht genoeg naderen,
om na te gaan of dc bemanning nog aan
boord was.
Rjjescl, 17 Aug. De werkgeversbonden,
die door Laval, den minister van arbeid,
waren uif.genooiligd tot een gemeenschap
pelijke bespreking, hebben geantwoord,
dat zij tot hun leedwezen aan dc uitnoo-
diging geen gevolg kunnen geven, daar Je
toestand in de nijverheid nog steeds zeer
ongunstig is en dat eerlang de voortbren
ging nog zal moeten worden beperkt, zoo
dat het nutteloos is te spreken over eón
salarisverhooging der arbeiders. Nog voor
dat dit besluit van de werkgevers bekend
was, hielden de arbeidersbonden te Rijs-
sel een algemeonc vergadering, waarop he
loten werd. de 'staking te dóen voortduren,
totdat de eischen der arbeiders waren in
gewilligd.
Londen, IS Aug. (V.Dr) Uit Nanking
wordt gemeld, dat men aldaar verwacht,
dat door do successen der Nankingschc
troepen wel spoedig een einde zal komen
an den strijd tuSschen Noord en Zuid. De
Nankingsche troepen, die Tsinanfoe. óe
hoofdstad van Sjantoeng, veroverd zouden
hebben, zijn opgerukt tot aan de Gele ri
vier. Zij zouden 30.000 geweren cn 130 ka
nonnen veroverd hebben. Men gelooft, dat
het leger der Noordelijken zal terug trek
ken en dat binnenkort een wapenstilstand
gesloten zul kunnen werden.
Staat van beleg afgekondigd to
Peking.
Londen, IS Aug. (V.D.) Uit Peking
wordt gemeld, dat gisteren plotseling te
Peking cn in het district Peitaiho, waar ve
le Europeanen, o.a. de Britsche gezant in
China, Sir Miles Lampson. hun vacantie
of hun week-end doorbrengen, de staat van
beleg is afgekondigd. Medegedeeld werd, da1
de staat van beleg afgekondigd werd in vel
band met een muiterij van Chineesche
troepen.
DE ONBEWAAKTE OVERWEG.
Auto raakt onder den trein:
drie dooden.
Kopenhagen, 18 Aug. (V.D.) Niet ver
van Kopenhagen is gistermiddag een a ilo
bij een onbewaakten overweg in botsing
gekomen met een trein. Van de inzitten
den werden drie personen gedood, terwijl
een vijfjarig kind ernstige vsrwondipgen
kreeg.
AANSLAG OP EEN FRANSCH DOUANE
BEAMBTE.
Parijs, IS Aug. (V.D.). Uit Straatsburg
wordt gemeld, dat een douane-ambtenaar
aan de grens van de Palts, bij Wissembourg,
een man wilde aanhouden, die zonder pa
pieren de grens wilde passeeren. De beamb
te vroeg den man, toen deze de grenspost na
derde, naar zijn papieren. Dc man stak dc
hand in den zak, doch in plaats van de ge
vraagde papieren haalde hij een revolver er
uit en loste twee schoten op den douane-be
ambte, die aan zijn hand en aan zijn linker
been gewond werd. De onbekende zette het
op een loopen, achtervolgd door den doua
nier, die de achtervolging echter weldra we
gens bloedverlies moest opgeven.
LORD BIRKENHEAD'S ZIEKTE.
Londen. 1 7AugustU6. (V.D.) De oud-mi
nister van Tndlc, Lord Birkenhead, heeft een
rustigen nacht gehad. Zijn toestand is iets
vooruitgaande.
HET VERGAAN VAN DE TAHITI
De passagiers en bemanning
door andere schepen overge
nomen.
De 148 passagiers en de geheele beman
ning van het in den Stillen Oceaan in nood
verkeerende s.s. Tahiti zijn aan boord ge
nomen door het Amerikaanschc s.s. Ventu
ra en het vrachtschip Penbryn.
Zes postzakken verloren
Londen. IS Aug. (V. D.) Dc door het
gezonken s.s. „Tahiti" meegevoerde post is
voor het grootste deel door het s.s. „Ven
tura'' overgenomen. Met uitzondering van
een 6-tal postzakken, die bij het overladen
in zee vielen, zijn slechts drukwerken vcr-
loren gegaan, benevens de pakketpost. Vol
gens andere berichten zou zich aan boord
ook een hoeveelheid goud hebben bevonden.
Een bevestiging is echter noch van dc
scheepvaartmaatschappij, noch van dc
Nieuwzcelandsche regeering ontvangen.
Dc geredde passagiers hebben telegra
fisch aan de Niouwzeelandsche regeering
hulde betuigd aan het dappero gedrag van
den gezagvoerder van dc „Tahiti". De reizi
gers verklaren hun redding voor het over-
grootc doel aan de plichtsvervulling van
den kapitein tc danken te hebben gehad.
Frankfort a. d. M. IS Aug. (II.N.) Iti
het Lotharingsche mijngebicd, dicht bij het
Saargebied, is vanmiddag bij het 6tation
Kreuzwald een goederentrein ingereden op
ccn reizigerstrein, waarin in hoofdzaak
mijnwerkei's uit het Saargebied gezeten wa
ren. De eerste wagen van den reizigerstrein
werd in elkaar geschoven. Voor zoover op
het oogenblik bekend, zijn \ier personen
gedood, l.'i ernstig cn 27 lichter gewond.
DE DESIDERATA VAN DE CONSERVA
TIEVE VOLKSPARTIJ.
Een flinke wascliliist I
B er 1 ij n, IS Aug- (V. D.) Dc Conserva
tieve Volkspartij heeft een verkiezingsma
nifest in het licht gegeven, waarin na'dc
gebruikelijke uiteenzetting betreffende den
binnenlandsch-politiekcn toestand, een
aantal desiderata wordt uitgestippeld: Her
ziening der „tributairelasten, herstel van
dc verkeerde verdecling der grenzen in
Pruisen; vrijheid van kiesrecht in Eupen-
Malmcdy; teruggave van het Duitsehe
Saargebied; gelijke vermindering der be
wapening; nieuwe omschrijving van de
plichten van rijk en landen, ter vermijding
van dubbcl-regeeirng; instelling van een
nieuw kiesstelsel, dat den band tusschec
persoonlijk vertrouwen cn nawijsbare ver
antwoordelijkheid tusschen kiezers en ge
kozenen wj/irboi'gt, zulks ter invoering
van persoonsverkiezing, in plaats van par
tij-verkiezing; voltooiing van de.'agrarische
hulp cn die aan de oostelijke gebieden, enz.
ONGELUK BIJ DEN BOUW VAN ESN
HUIS.
Twee arbeiders gedood en
verscheidene zwaar gewond.
Bozen, IS Aug. (V.D.). Van een huis
van drie verdiepingen, dat. tc Bozen in
aanbouw was, 6tortte plotseling het dak
gedeeltelijk in cn kwam terecht op den
bcuwsteiger, welke eveneens instortte.
Verscheidene arbeiders werden zwaar ge
wond, terwijl twee arbeiders gedood wer
den.
HET LEVEN GERED.
4 Engclsche stoker maakt een
S'V'.i reis van duizenden mijlen om
zijn vrouto 'n half uur te kun
nen zien.
Dezer dagen was de vrouw van een sto
ker van een Engel6cli oorlogsschip, dat op
3000 mijl afstand van Londen was, zoo ern
stig ziek, dat er met reden voor haar leven
werd gevreesd. Zij riep in haar ijlkoortsen
steeds weer om haar man, cn dc behande
lende geneesheeren, die inzagen dat alleen
een stimulans, als het weerzien van haar
man. haar zou kunnen redden, riepen de
hulp in ven het ministerie van oorlog,
uit bleek tenslotte soepeler tc zijn dan
men van een ministerie kan verwachten
cn men vond er het volgende op; dc stokrr
werd overgeplaatst naar een station in W.-
Indië, en moest onverwijld van zijn schip
naar West-Indie gaan. Dat kon niet an
ders dan door over Londen te reizen, en
wanneer men hem daar tweemaal vier en
twintig uur verlof gaf. zou hij zijn vrouw
kunnen bezoeken. Meteen waren dan de
reiskosten gedekt.
De stoker begon zijn verre reis Maar-het
geluk was niet met hem, want hel schip
waarmee hij in Le Havre aankwam, was
dertig uur te laat en zoo bleven hem maar
achttien uur van zijn verlof over. Hij slaag
de erin Londen tijdig te bereiken, en mocht
een lialf uur bij zijn vrouw zijn. Zij leefde
nog cn was zelfs bij het vernemen van de
tijding, dat haar man terug zou komen, wat
opgeknapt. Een half uur lang heeft het
echtpaar kunnen praten, toen moest de
stoker weer weg. De soepelheid van het
ministerie van oorlog was nog niet groot
genoeg om met te laat komende mailboo-
WEERBFJUCHT.
Hoogste haroiïkstcrstniy Li
768.6 te Lacoruna.
Laagste barometerstand:
747.7 tc Aberdeen.
VerwachtingMatige, in
het Noprden krachtige, later
afnemende Z.W. tot W.
wind, licht tot lialf bewolkt,
overdag toenemende bewol
king, mogelijk een enkele
regenbui, iets koeler.
ten rekening te kunnen houden. Zoodat do
stoker, toen het cene half uur om was,
dat de doktoren hem per dag hadden wil
len toestaan, weer moest heengaan. Zijn
schip vertrok korten tijd later. Maar hij
nam dc zekerheid met zich mee, dat, zijn
vrouw herstellende wa6, en inderdaad is
er sinds dien dag een belangrijke wending
ten goede in het ziekte-proces ingetreden.
Groote schade
Rome, 18 Aug. Uit Assab, de hoofdstad
van Ilaliaansch Eritrea aan tic Roodc Zee
kust van Afrika wordt gemeld, dat een dok
dat te Asmara verankerd lag en dat in
gebruik zou worden gesteld bij de zoutwin
ning aldaar, tengevolge van den storm
plotseling gezonken is. 3i Inboorlingen en
1 Italiaan konden zich nog op hól laatste
moment redden door in twee terzijde lig
gende pontons te springen. Tengevolge van
den stói'm sloegen deze pontons los en na
uren lang te hebben rondgedreven, werden
de niet-bcstuurbare vaartuigen naar de
kust gedreven, waar alle opvarenden veilig
aan land konden komen. Men zal trachten
het dok te lichten. Dc schade bedraagt on
geveer een millioen lire.
DE AFRIDIS RETIREEREN.
Londen, 18 A u g. (V. D.) Volgens de
laatste berichten uit Karachi, ontvangen
van do Britsch-Indische noordwestelijke,
grenzen, trekken dc Afridis verder terug.
In de omgeving van Pesjawar zijn dc Afri-.
dis uit de laagvlaktenverdwenen.
ZITTING VAN HET DUITSCHE
RIJKSKABINET.
Het herfstprogramma.
Berlijn, IS Aug. (V. D.) Het rijkskabi
net, dat morgen een zitting houdt, zal zich
volgens dc Germania bezighouden met dc
formuleering van het „herfstprogramma''.
Het blad wijst dan op dc hervormingen, die
rijkskanselier Brüning onlangs te Keulen
noodzakelijk heeft genoemd. Van primaire
bcteekenis bij dc kabinctsbesprekingcn zijn
dc kicsrcchthcrvorming cn dc financiecle
saneering, benevens alle daarmede ver
band houdende kwesties. De voorbereidin
gen voor dc kiesrechthervorming verkee-
ren reeds in een vergevorderd stadium.
Men neemt aan, dat de eerste besprekin
gen in het kabinet einde dezer weck vol
tooid zullen zijn.
DR. SCHATZ IN HECHTENIS GENOMEN
Berlijn, IS Aug. (V. D.) Dc Berlijn-
schc advocaat dr. J. Schatz, legen wien
geruimen tijd geleden reeds door dc jus
titie een rechtsvervolging werd ingesteld,
is in hechtenis genomen, omdat er kans
op ontvluchting iiestaat.
HERVATTING VAN HET WERK IN
NOORD-FRANKRIJK?
Parijs, 18 Aug. (II.X.) Tc Rijsscl heb
ben vandaag 2000, te Roubaix 5000 cn te
Tourcoing 6500 arbeiders het werk herval.
In dc meeste gevallen werd te voren een
loonsverhooging toegestaan, hoewel de
bond van werkgevers zich officieel tegen
iedere loonsverhooging heeft verklaard.
ZES PERSONEN VERDRONKEN.
Kopenhagen, 18 Aug. (V.D.) Uit Hcl
singfors Wordt gemeld, dat op het Kallape-
simeer in de nabijheid van Kuopio in Fin
land een ernstig ongeval heeft plaat6 ge
had. Een plezierjacht met ze6 passagiers
sloeg om. Toen een in de nabijheid gelegen
stoomschip te hulp kwam en de plaats des
onheils naderde, vvès het jacht reeds gezon
ken en waven alle opvarenden in de diepte
verdwenen,