AMEnSFOöKTSCH DAGBLAD
'BINNENLAND
Donderdag 11 September 1930
-DE EEMLANOEftT
29e Jaargang No. 62
TWEEDE BLAD
GENERAAL DE BAS
NEGENTIG JAAR
Reeks van inbraken te
Rotterdam
Geen menschen van het vak
Vechtpartijen te
Rotterdam
Duitsche Jantjes in actie!
Whvmmr
Dagelijks versch
st. NICOLAAS
Brutale roofoverval
te Alem
Kassier van de Boerenleenbank
uit zjjn bed gelicht
Groote boerderij
verbrand
FEUILLETON
De Louteringkuur
Een groot aantal schriftelijke en
telegrafische geluk:
wenschen
's-G ravenliag e. Luitenant-generaal
b.tl. F. de Bas, oud-directeur van het Kiijgs
geschiedkundig archief, is gisteren 90 jaar
geworden. Met het oog op zijn gezondheid
toestand had de generaal zijn verzoek be
kend gemaakt, hem op dezen dag geen be
zoeken te brengen. Waarmee bleek heden,
behoudens enkele uitzonderingen, rekening
te zijn gehouden. Des te grooter was echter
het aantal telegrafische en schriftelijke ge-
iukwcnschen en kaartjes, dat den 90-jarige
was toegezonden. Voor ts hadden velen hem
epn bloemenhulde doen toekomen.
Van den minister van Defensie, ontving
de generaal een telegram, vermeldende de
hartelijke gelukwenschcn aan den krassen
90-jarige.
De chef van den Generalcn Staf, luitenant-
generaal If. A. Seyffardt, zond, rncdc na
mens do officieren van dien staf en do lei
dendo personen van het Krgijsgeschiedkun-
dige Archief, een bloemenhulde aan den
nestor ran dien staf, met een hartelijk
schrijven, houdende gelukwenschcn.
Voorts ontving generaal De Bas een schrij
ven ran gelukwensch namens liet wapen
der Cavalerie, van den inspecteur van dat
wapen, en een namens do officieren ran
het 3e half-regiment huzaren, van den com
mandant van dat regiment.
Verder hebben nog een bezoek gebracht:
de burgemeester rar. J. A. N. Patiin. kolonel
de Goeycn en majoor do Jager, beiden als
rertegenwoordigers van de officieren ran
do regimenten grenadiers en jagers, de ge
neraals Wcber cn Piepers, de oud-com
mandant van liet veldleger gen. van Tcr-
wisga en kolonel van Kinschot.
GA NIET NAAR AMERIKA 1
De directeur ran het bureau der Ned,
Ver. „Landverhuizing", gevestigd Bczui-
denhoutscheweg 97, 'e-Gravcnhage, schrijft
het volgende:
Pas ontvangen belichten uit de ver. Sta
ten van Amerika noemen de aldaar lieer
schende werkloosheid zóó ernstig en do
kans op het vinden van ioonend rverk zóó
uiterst gering, dat, roor dit jaar althans,
aan een ieder moet worden ontraden om
naar dat land te emigrecren.
Zij die voornemens zijn in de Ver. Staten
een bestaan te zoeken, zullen hun vertrek
ten minste moeten uitstellen tot het roar-
jaar van 1931. Zij zullen goed doen dan
niet tot de afreis te besluiten, vóórdat zij
bij hoogergenoemde vcreeniging inlichtin
gen hebben ingewonnen of en, zoo ja, in
hoeverre er verbetering in den toestand is
ingetreden.
'Thans koeren vele landgenooten teleur
gesteld en verarmd uit de Ver. Staten te
rug.
UIT DE STAATSCOURANT.
Voornaamste Kon. besluiten cn
benoeming uit do Staatscou
rant van heden.
Op verzoek eervol ontslagen uit den zee
dienst met ingang van 13 September a.e.
de officier van de marine stoomvaart
dienst 2e klasse ir. H. Butcr cn is hij be
noemd bij dc koninklijke marinereserve tot
officier bij de marinestoomvaartdienst de
klasse;
op verzoek eervol ontslagen dr. A. W.
Nanninga als leeraar aan de middelbare
koloniale landbouwschool te Deventer;
bij beschikking van den minister van
Staat, minister van Binnenlandsche Zaken
cn Landbouw is voor het tijdvak van 1 Oc
tober 1930 tot 1 October 1931 wederom be
noemd tot leeraar aan dc Rijkslandbouw
winterscliool te Veendam H. ten Have, al
daar;
is voor het studiejaar 1930—1931 be
noemd tot assistent aan dc landbouwhoo-
geschool te Wageningen J. A. Hogen Esch,
aldaar;
is voor het tijdvak van 1 October 1930 lot
1 October 1931 wederom benoemd tot leer
aar aan de Rijkslandbouwwinterschool tc
Winterswijk II. A. Weiman, aldaar.
Bij beschikking van den minister van on
derwijs, kunsten cn wetenschappen is be
noemd tol conservator hij de bibliotheek van
dc rijksuniversiteit te Leiden prof. dr. II. P
Blok, thans tijdelijk als zoodanig werkzaam.
Bij beschikking van den minister van fi
nancicn is dc inspecteur der registratie en
domeinen B. H. Vaags verplaatst van Mep
pel naar Enschede.
Tal van brandkasten zonder
succes geforceerd
Rotterdam, 10 September. Vannacht
hebben ccnige inbrekers danig huisgehou
den in een kantoorpand aari de Boompjes,
genaamd „Mcrcurius", waarin verschillende
expeditiekantoren zijn gevestigd. Zij hebben
zich waarschijnlijk gisteren laten insluiten
en hebben den nacht afgewacht in een ko-
lcnkist in een der leegstaande lokaliteiten.
Daarna hebben zij hun strooptocht door liet
gcheelc pand gemaakt Zij hadden het daar
bij vrij gemakkelijk, omdat in de keuken
die niet afgesloten was, een sleutclrck hing,
waarop zij alle sleutels van het gchcele
pand vonden.
Achtereenvolgens hebben zij toen ver-
chillcndc lokaliteiten een beurt gcgc\cn,
waarbij geregeld de brandkasten, die zij te
genkwamen werden geforceerd. Zoo is ge
lijkvloers bij dc fa. B. en S een binnenkast
van een brandkast waarvan do buitendeur
open was, opengebroken. Voorts zijn daar
een paar lessenaars opengemaakt. De ge
heele buit was. hier slechts wat sigaren cn
een fiets. Op de twee etage is bij de N.V. Ju-
lianaveem een gcJdkistjo opengebroken,
alsmede een bureau. Er wordt kleingeld
vermist. Op dezelfde etage is nog een kan
toor doorsnuffeld, zonder dat er iets ver
mist wordt. Bij de Holland—Rijnlijn die op
dc derde etage is gevestigd, zijn niet min
der dan twee brandkasten geforceerd, maar
ook hier bedroeg de buit niet meer dan een
paar papieren en een medaille De grootste
slag hebben de inbrekers nog geslagen bij
de fa. Nübcl en Co., waar een brandkast is
pengebroken die f 300 bevatte.
Hoewel de brandkasten vrij handig open
gebroken zijn, er was er niet een bij die bij
zondere moeilijkheden heeft geboden, is
deze reeks van inbraken toch niet tc kwa-
lificecrcn als mooi vakwerk. In de eerste
plaats al, omdat iedereen weten kan, dat
expeditiekantoren nooit vccld geld bevatten
en er dus ook niets te halen is. Alle moeite
is zoo goed als vergeefs geweest.
Dc politic heeft vanmorgen een langdu
rig onderzoek ingesteld, waarbij verschillen
de foto's zijn genomen. Dc huisbewaarster
heeft vannacht niets verdachts bemerkt of
schoon er wel degelijk vrij veel lawaai ge
maakt is en de dieven ook long werk moe
ten hebben gehad om alles open te maken
wat zij opengemaakt hebben.
De kastelein sloeg er met de
biljart keu op in
Rotterdam, 10 Sept. Duitsche zcelic-
don zijn vandaag en vannacht twee maal R
aanleiding geweest voor zeer ernstige
vechtpartijen, .waarbij zelfs ernstige gewon
den zijn gevallen. De eerste vechtpartij
vond gisteravond laat plaats m een cifé
aan den Grondhecrendijk. waar een zeven
tal Duitsche zeelieden had zitten 'hinken
totdat zij zoo onder don invloed waren ge
raakt dat de caféhouder weigerde hen er-
der tc tappen. Onmiddellijk daarop nt-
stohd een twist die eindigde niet een vsch'
partij. Dit is iets wat veel vaker gebeurt
met Duitsche zeelieden. Er zijn caféhouders
die beweren dat volui van hen het cr op
aanleggen om te drinken in een cafe cr
dan tenslotte herrie te maken om er van
door te gaan... zonder betalen. Geweldple
gingen zijn daarbij vaak aan de orde var
den dag.
Bij deze vechtpartij stonden de caféhou
der met zijn knecht te zuiv.cn tegenover
de zeven Duitschers. Zij waren echter niet
bang, en hebben ccnige billardkeu's geno
men en daarmee op hun vijanden ingesla
gen. Het gevolg was toon dc gewonden-
lijst" werd opgemaakt, dat een van de Duit-
schels, een 20-jarige steward met een ern
stige hersenschudding cn een hoofdwond
in liet ziekenhuis Coolsmgel moest worden
opgenomen. Een tweed", een 23 jarig ma
troos, had sen ernstige hoofd won.1 opgo-
loopcn, die in het ziekenhuis Coolsingol
moest worden vei bonden, de caféhouder
was cr af gekomen met een stukgeslagen
neus cn eeniye kneuzingen, terwijl ook de
bediende een kneuzing van zijn hand had
opgcloopcn
De Duitschers zijn vanmorgen met het
schip de „Eulda", die in de Petroleumha
ven lag, weer vertrokken. Voorloopig is
er dus aan deze zaak weinig ie doen.
Gevecht met de politic.
Vanmiddag zijn Duitsche zeelieden dc
aanleiding geweest. van een zeer ernstige
vechtpartij van Hollandschc zeelieden met
de politic.
In Hamburg zijn n.l. een aantal Holland-
eche schepelingen van liet s.s. Beursplein
gedrost, om cp eigen houtje w eer naar Hol
land terug te komen OndortusscUeir had de
reederij van dit schip Duitschers aangeno
men, die, zooals bekend geworden was, hier
eon poging wilden doen om weer op het
zelfde schip aan tc monsteren. De Holland
schc vroegere opvarenden hebben gepoogd
dit le beletten cn hebben iederen Duitscher,
die zich voor het kant >or van den water
schout bevond, aan de Boompjes, gernol'cs-
tcerd. Dc politie is daarop met een groolo
macht uitgerukt, omdat al heel gauw, toen
bekend werd dat het ging om vreemde zee
lieden buiten de Xederlandsch9 vloot tc
houden, honderden andere zeebaden ver
sterking boden, cn heeft ook bereden agen
ten op de menigte afgestuurd. Tegen drieën
is het. lot een'complete veldslag geworden,
toen dc politie liet noodig oordeelde can de
menigte met sabel en gummistok uiteen le
drijven en daarbij nogal op verzet stuitte,
Er is met stokken gegooid en geslagen cn
op een gegeven oogenblik is bet zelfs noo
dig geweest om ecnige revolverschoten in
de lucht te lossen Ooggetuigen verklaren,
dat cr door verschillende zeelieden met
vuurwapens is gedreigd, doch daarvan is
officieel niets bekend. Wel heeft men e:n
der agenten den helm stuk geslagen en is
een andere agent door twee mannen mis
handeld die daarop in verzekerde bewaring
zijn gesteld, doch voor zoover bekend
zijn er geen gewénden gevallen. Om half
v icr was dc orde weer hersteld.
Te Alem heeft in den nacht van Maandag
op Dinsdag een brutale roofoverval plaats
gehad. Gemaskerde bandieten drongen in
dc woning van den kassier der Boerenleen
bank, lichtten hem uit zijn bed cn dwongen
hem, onder bedreiging met revolvers de
brandkast, tc openen. Hierin bevonden zich
drie duizend gulden aan contanten, waar
mede de roovers aan den haal gingen
Dinsdagmorgen is hef Parket uit "s-Her-
togenbosch ter plaatse verschenen tot liet
instellen A an een onderzoek
In verband met den roofoverval te Alem
bij den heer W. A. Otten, kassier van de
boerenleenbank, waarbij onder bedwang
mot een revolver door een viertal bandie
ten een bedrag van f 3000 werd gestolen,
kan nader worden gemeld, dat de politie
in dan afgeloopen nacht twee vermoede
lijke daders heeft gearresteerd. Zij zijn
naar Den Boêch overgebracht voor het eer-
hoor door den officier van justitie. Zij zul
len morgen met den heer Otten wordni ge
confronteerd.
EEN OPGEBROKEN RIJWIELPAD.
Langs den rijksweg naar Apel
doorn.
Het rijwielpad langs den rijksweg Hoeve
laken—Zwolle is sinds langoren tijd opge
broken, waardoor do' wielrijders genood
zaakt zijn op den drukken rijweg te rijden
zeer ten ongerieve van hun zelve cn van
het overige verkeer. Naar aanleiding van
een verzoek van den A.NAV-B. en de K.N.A.C
gericht aan den betrokken Arrondisscnients-
ingenieur van den Rijks-Waterstaat om
spoedige afwerking van het rijwielpad te
bevorderen, werd bericht ontvangen, dat de
vertraging ten zeerste wordt betreurd; deze
is ontstaan wegéns moeilijkheden met den
betrokken aannemer, die het werk in den
steek liet, doch een spoedige voortzetting
van het werk zal worden bevorderd.
DE KOORD TE DEURNE
Helmond, 10 Sopt. Betreffende de
vechtpartij met doodeiijken afloop op Zon-
lagavond j.l. tc Deurne vernemen wij, dat
van de twee aangehouden verdachten uit
Helmond L. thans bekend heeft, den dood
steek aan het slachtoffer K. te hebben toe-
ebracht. De andere verdachte M. is daarna,
gisteren op vrije voeten gesteld. L. is heden
overgebracht naar het huis van bewaring te
Roermond.
DE „REDDINGSKASTJES" VAN DE
AMERSFOORTSCHE REDDINGSBRIGADE
Een onoog'lijk. „kastje"
Zeer eenvoudig, klein
Met als sob'rcn inhoud:
„Reddingsboei cn -lijn"
Ziet men in onz' veste
Wachtend als het waar
Om te helpen redden
Als eens komt 't gevaar!
„Hier dempt men de put di
Voor het kalf verdrinkt"
En men is ter plaatse.
Vóór een noodkreet klinkt
En hoe onbeduidend
Ook zoo'n „kastjo" lijkt
Als bij ongevallen
Eens dc waarde blijkt
Kan die zijn: onschatbaar
Groot! Oneindig groot!
Want liet redde menschen
Van een zeek'ren doorll
Waarde kennen d Ouders.
Waar door „boei cn lijn"*
Kind ren schier verdronkc
T'ruggegevcn zijn.'
Voor d'organisatie
Die in onze stad
Voor deez' nutl'ge „kastjes'
Steeds haar zorgen had.
Hebben wallen eerbied!
Voor hetgeen ze gaf
Neem ik namens allen
Graag „mijn-petje-af"
Voor haar arbeid hulde
t Dient gerespecteerd
"t Komt haar toe dat ieder
't Mooio werk waardeert!
Als eens één der Uwen
Onverhoopt 1 eland t
In het diepo water
En zóó hij do hand
Zoó maar voor het grijpen
Vindt U „boei cn lijn"
Dan zal U goed blijken
AA at die „kastjes" zijn
GROEGROE!
(Alle rechten voorbehouden)
53 Vavkens omgekomen; veel oogsf
en materiaal vernield.
Borculo, 10 Sept. Gisteravond om
streeks uur brak door onbekende oorzaak
brand uit in de kapitale boerderij van Oos-
terhaus te Needc. Dc geheele boerderij ging
in vlammen op. liet woonhuis, dat afzon
derlijk was gelegen, bleef gespaard. 53 var
kens kwamen in de vlammen om. Groote
voorraden fourage, de geheele oogst, veel
landbouwwerktuigen, een tractor melkma
chines enz. gingen verloren. De schade is
aanzienlijk. De boerderij was een bekend
fokstation van varkens. De schade wordt
slechts gedeeltelijk door verzekering ge
dekt.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL.
Op 22 September a us. zullen in de Open
bare Senaatsvergadering de eere-diploma's
aan dc nieuwbenoemde eere-doctoren wor
den uitgereikt door de volgende promoto
ren:
aan Prof. Ir E. K. Th. van Iterson, door
den promotor Prof. Ir A. J Ter Linden;
aan Ir. P. Joosting, door promotor Prof.
Ir. N. C. Kist;
aan Ir. J. M. Ringers, door den promotor
Prof. Ir. G. H van Mourik Broekman.
Er is iets in de wereld, dat sterker is dan
kennis, namelijk: toewijding.
37
door
CISSY VAN M ARXVELDT.
„Mevrouw Landerman zegt, dat zc hem
nog niet haar poes zou durven toevertrou
wen!!"
„ITeeft ze een poes? Ik vind haar eerlijk
gezegd heelernaal geen mensch voor een
poes."
„Bij wijze van spreken," zei juffrouw
Ficne wat ongeduldig.
„O." Juffrouw Clara staarde in het vuur.
Dan zei ze: „Ik had me eigenlijk voorge
steld, dat we veel gezelliger ender mekaar
zouden zijn. Ik vind het altijd echt aardig
verschillende menschen mee te maken.
Maar het is hier feitelijk een beetje ja,
hoe moet ik (Ut nu zeggen?"
„Er zijn te veel antipoden hier," zei juf
frouw Ficne. „Dat is het. Je voelt niet de
sympathie onderling."
Juffrouw Clara knikte. „Zoo is het. Zc
verstaan elkaar niet. Ik heb nu maar hcop,
dat Kerstmis dc harten nader tot elkaar
brengt."
„Ach, dat was vroeger zoo." Juffrouw-
Ficne staarde ook peinzend in het vuur.
„Maar tegenwoordig. Ze denken toch alleen
aan dansen cn pretmaken. O, ik bedoel er
niets kwaads mee. 't Is de jeugd. Alleen
vroeger toen hechtte je nog waarde aan
de mooie betcekenis van het Kerstfeest.
„Och, tegenwoordig ook wel."
„En wie denk je dan, dat- hier van alle
logés de Kerststemming aanvoelt?"
„Zeker mevrouw van Son. Dat vind ik
een lieve, sympthieke vrouw."
Ficne wreef langs haar neus. „Ja, dat ben
ik met je eens. Maar dc anderen..."
„O, en mevrouw van Ampercn ook wel,
en Trix misschien."
„Suzc van Ampercn ja maar alleen,
omdat ze ongelukkig is. Niet uit heilige
overtuiging."
„Kom, kom, wat weet jc daarvan?"
„Dat weet ik, omdat ik mijn oogen de
kost geef. Er spelen zich hier romans af
Clara, waar je levend bij zit."
„Ik beb niets daarvan gezien."
„Neen, omdat jij je oogen niet de kost
geeft."
Juffrouw Clara keek even wat onthutst.
Dio Fiene wist altijd zoo precies waar het
op stond."
„Wat voor romans dan?" vroeg ze.
„Drama's," zei juffrouw Ficne.
Juffrouw Clara rilde even.
„Hè, ik hoop niet. dat cr wat naars gaat
gebeuren. Ik vind het hier met die meneer
van Rees eigenlijk al angstig genoeg."
„We hadden beter kunnen thuis blijven,"
zei juffrouw Ficne. „Alles welbeschouwd
is het me deerlijk tegengevallen."
„We hadden de kinderen van Margreet,
bij onze Kerstboom kunnen vragen." peins
de juffrouw Clara.
„Ja, cn de kinderen van nicht Jeanne.
En we hadden nog eens die oude Kerst
liedjes met hun kunnen zingen, die we ver
leden jaar Paultje cn Tiny hebben geleerd."
„Zouden ze hier Kerstliederen zingen?"
„Op die hoempa-wijzen misschien,' wre-
velde juffrouw Fiene. r:
„Och nee, dat zal wel niet. Vandaag
wordt de boom gebracht. En we beginnen
vanavond met ons allen den boom te ver
sieren. Dat geeft toch wel een idee van
saamhoorigheid."
„Ja zeker. En als mevrouw Landerman
de engel boven in den boom wil hebben,
wil Trix hem aan den ondersten lak."
„Toch mag ik Trix vrij wat liever dan
mevrouw Landerman. Dat is zoo'n koele
ego-centrische vrouw.'
„Ja, ik mag Trix ook wel. Alleen ze
heeft me. te weinig.ernst."
„Ze is nog jong," vond juffrouw Clara.
„Toch ook al dertig. Vroeger was jo met
dertig oud. Tegenwoordig heet dat jong."
„Leeftijden bestaan niet méér. Nee Fiene,
als het er op aankomt, zijn wij met onze
zes kruisjes, ook nog jonge bloemen."
„Zéker. Als we ons haar afknipten en ons
poeierden en verfden, dan konden wc nog
best 's avonds meedansen.
„Kónden we ook," schorste Clara. Zc
had iets guitigs in haar oogen. „Och Fiene,
dc menschen zijn zoo kwaad niet. Laat ze
wat langer jong zijn, dan wij zijn geweest.
Dat is geen ondeugd. En zal ik je eens wat
zeggen, de stemming hier zou oneindig veel
beter zijne als do familie Landerman èn
Jacquelientje er niet waren."
„Ilcb je dat wel opgemerkt?"
„Natuurlijk wel."
„Dan ben jc toch niet zoo blind als Ik
dacht." Juffrouw Fiene trok het doekje
dichter om haar schouders „Zullen we nog
een eindje omwandelen? Of maar hierblij-
vcn? De thee zal wel zoo komen. Thuis
zou Dina onze "thee a! lang hebben binnen
gebracht
„O maar thuis!" zei juffrouw Clara. En in
dat ecne woord klonk door haar verlangen
naar het lieve, propere villatje, dat zoo
warm en beschuttend om haar tweetjes cn
Dina heenstond.
„En ik zeg je," sprak de K. V. S. „dat
ik die mevrouw Rcyland een gruwelijk vul
gair mensch vind."
Pa l anderman kuchte en humde.
„Als jij het zegt Albcrtine, zal het wel
zoo zijn."
„Meneer -Rcyland vind ik te beklagen."
„Ehum, ja, dat zal wel zoo zijn, Albcr
tine."
„En mevrouw van Son doet of zo lièól
wat is. Die schijnt zich niet met me tc
willen bemoeien."
„Maar jij bemoeit jé toch ook niet met
haar, Albertine," weerstreefde meneer
Landerman. die zooveel hart als hij durfde
aan Mary verloren had
„Van mij behoeft dat niet uit te gaan,"
zei de K. V. S. fier. „En meneer van Son
vermeet zich, geloof ik. om niet Jacque
lientje de spot te drijven."
„Welnee, dat verbeeld je jc Albertine."
„Ik verbeeld'me nooit iets. Ik wiet het.
Hij plaagt haar op zoo'n ironische ma
nier
„Maar hij plaagt mevrouw Rcyland ook,
Albertine."
„Noem me asjeblieft nipt do naam van
dat mensch. Dat kan ik niet dulden, Mar-
tinus."
„Jij begon anders zelf over haar," strib
belde Pa. Landerman nog tegen.
„Nee, dat deed ik niet. Jij begon over
haar."
„Och, is het wel de moeite waard
omme
„Nee, dat mensch is zeker dc moeite niet
waard," sneed dc stem van de K. V. S. „Ze
heeft een verlagende invloed op haar om
geving."
„Ehum," kuchte Pa angstig.
„En ik stel rne voor, om hier niet langer
dan de dag na Kerstmis tc blijven. Zc be
derft al mijn genoegen1.''
„Maar we hebben kamers besteld tot de
vijfde Januari," prevelde Pa Landerman.
„Dat kan me hoegenaamd niets schele*
Ik zal juffrouw van de Berg wel duidelijk
maken, dat i* me in dit milieu niet op
mijn plaats voel."
„Zou je dat wel doen?" Soms kreeg Pa
het beklemde gevoel, dat hij de al te voor
uitstrevende neigingen van zijn vrouw
moest remmen.
„Is daar soms iets op tegen?"
„Me dunkt van wel Albertine."
„Laat het maar aan na ij over Martinus."
zei de K. V. S. fier. Dat was altijd de dood
doener. waar Pa voelde niet tegen op te.
kunnen.
(v/ordt vervólgd).
VROOM DREESMANN
Langestraat.
Moderne en OUd-Hollandsche
GANGSP1EGELS
Extra voordeelig f 2.90
m. Leeuwenkopje 3.50
Kogelvormig model4.10
