mui
DE EEMLANDEü
BUITENLANOSCH OVERZICHT
Vrijdag 19September 1930 Uitgave: VALKH0FF Co. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a
29e Jaargang No. 69
Ernstige toestand te
Barcelona
DE BERLIJNSCHE RAAD
NIET COMPETENT
LUCHTACROBATIEK
EISCHT 4 D00DEN
fortmann en
hehenkamp
U KUNT
Duitschiands partüen
plegen overleg
Zal een burgerlijke arbeids
gemeenschap gevormd worden?
NIEUWE DOODSTRAFFEN
IN RUSLAND?
Een „samenzwering" in cle
Duitsche Wolgarepubliek
De Vaticaanstad als
wereldlijke macht
Deelneming aan het luchtvaart
congres te Boedapest
L. J. LUYCX ZOON
De nieuwe regeeringen
in Zuid-Amerika
Door verschillende staten
erkend
ABONNEMENTSPRIJS
pci 3 maanden voor Araer&foort f2.10. per maand f 0.75, per
week (met gratia verzekering tegeo ongelukken) f 0.171/**
Binnenland franco per post per 3 maanden f3.-» Afionderhjke nummers f 0.05.
POSTREKENING 47910 XRÏ.EEOON 1NTERC 313
PRIJS DER ADVERTENTIEM vao regels f !.03 met inbegrip van een bewijsnummer.
""'V'1-""1-" dk€ reg€l meer f0.25. Liefdndigkids-advertentim voc* d.
helft van den pri)«, Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regtU
50 cent, eJkf rtjjl meer 10 cent, drkgifid ^Iiatsea l l.rr» Bewijsnummer «atm f 0.03
Een sensationeelo omme
keer in China? Tsjang
Hsoe Liang stuurt aan op
vrede.
Dc ïeidoi 5 van de N'oord-Chinecsclic coa
litie, die zich tegen de officicele regeering
te Nanking kanten, hebben gelijk men
weet onlangs op con confcrcntc va.il het
N'oord-Chineesche centrale cxocuticve comi
té te Peping, dc cudc Chincesche hoofdstad,
die vroege1.* Peking heette, de reeds lang
aangekondigde revolutionaire Noordelijke
regeering definitief in het leven geroepen
om een tegenwicht (c vormen met betrek
king tot Tsjang Kaï Tsjek s dictatuur".
Er werd een uit zeven leden bestaande
staatsraad gevormd, aan het hoofd waar
van Jen Sji Sjan, de vroegere gouverneur
van Sjansi. werd geplaatst, llci aanzijn
word gegeven aan elf ministerzetels, over
welker bezetting-,tot dusver nog niet a^ te
veel hekend is. Wel kwam men te weten,
dat naast Jen de Vroegere ..christelijke"' ge
ne-aal Feng Yoc Il.siaug con der voornaam
ste kopstukken van dc nieuwe regeering
was. Voorts verluidde, dat <le machtige
heerschtT van Mandsjoerijc, Tsjang Hsoe
Liang, die tot gróote verbazing der inge
wijden door de Pep'ingeis als één van de me
destichters der nieuwe regeering werd aan
geduid, zich krachtig verzette tegen deze be-
wi-ring. terwijl admiraal Sjon telegrafisch
Ie Peking informeerde hoe hem dc eer te
beurt was gevallen lot minister van marine
le worden benoemd. Dc >bcliecrsciier van
Mandsjoerijc had tot dusver er steeds hot
grootste gewicht aan gehecht in het geschil
1 usscheiT tsjang Kai Tsjek en zijn tegen
standers in het Noorden een onzijdige hou
ding aan te nemen. Bovendien is bekend
geworden, dat Wellington Koo cn Lu W en-
kan, op wier steun de Pepirigers stellig ook
hun hoop hadden gevestigd, Peking ton
spoedigste hebben v'eriatcn.
rit een i*n ander leidt dc Frankf. tg. af,
dat de „nieuwe" regeering nu al met de
grootste moeilijkheden heeft ie kampen:
zij heeft maar één ding op dc Nankingsche
regeering voor:'dat namelijk nog altiflfl het
diplomatieke corps zijn zetel te -Pcping en
niet te Nanking heeft. Deze omstandigheid
srhijm zjj als een kracht tc beschouwen.
In-lerdaad: ook wanneet men de zaak ob
jectief beschouwt, moet men deze situatie
eigenaardig vinden: ciai vei tegcuwooidigers
der biiitcnlamlsciie regceringen, ilic dc Nan
kingsche regeering ais de rechtmatige in
Chitta hebben erkend, hun werk verrichten
ui het centrum van Nanking's tegenstan
ders, in de stad der conlra-rcgeering.
Under! usschen schijnt er zich in China
oen opzienbarende ommekeer te voltrekken,
indien althans do mededeeling van een Ja-
jiunsch nieuwsbureau in alle doelen juist
is. Bedoeld agentschap toch meldt omtreul
den Chiiléescheii burgeroorlog, dat gene
raal Jeu Sji sjan. die pas enkele weken
geleden, zich to: president had laten be
noemen, voornemens is zijn ambt nu reeds
ncci (c Jeggen. IIij zöu verder van plan zijn
7. ii troepen terug te trekken naar tie pro
vincie sjansi. Dit besluit van den generaal
zou hiermee verband houden, dat Jen ver
nomen had, dat Tsjang llsoc Liang met
zijn Mandsjoerijschc troepen van zins is
tusschunbcide tc komen en wel ten gunste
van de regeering te Nanking. Wanneer dc
juistheid van dit Japahsche bericht beves
tigd mocht worden andere telegrammen
spreken niet van een interventie, maai
slechis van Tsjang's rol van bemiddelaar
1 usschen Nooul en Zuid - dan zou een en
ander ecu beslissing in den burgeroorlog
hcieckenon ten gunste van de centrale re
geering. Deze zal stellig Leng Yoc llsiang,
die nu alleen nog troepen in het veld heeft,
«Ie haas kunnen worden cn in dat geval
zou de strijd spoedig in t voordeel van
Tsjang Kai Tsjek beslecht kunnen worden.
liet garnizoen ge
consigneerd
Madrid, 17 Sept Y.D.j De stakingsbe
weging te Barcelona is opnieuw verscherpt.
Nadat Dinsdag dc havenarbeiders in sin
king waren gegaan, hebben beden ook de
arbeiders der stadsreiniging het werk neer
gelegd. Men vreest, dat ook dc iavi-chauf-
tours en dc arbeiders cn employé s van dc
metro zich bij de staking zullen aansluiten
Fr deden zich verschillende kleine inci
denten voor.
P a i ij s, IS Sept. 'Y.D.). l'it Barcelona
wordt gemeld, dat de toestand aldaar ten
gevolge van dc algcineenc staking steeds
ernstiger wordt.
Wegens oplutssing van de arbeiders wer
den cle directeur en de redactie van een so
cialistisch blad gcai resteerd. Bevel tot ar
restatie is uitgevaardigd tegen verschillen
de stakingsleiders.
In verband met den ernstigen toestand is
liet garnizoen van Barcelona geconsigneerd.
\'olgens oordeel der Nat. Soc.
En /ij verlieten de zaal
Berlijn, IS Sept. YD.) In de buiten
gewone zitting van den Berlijnschen Ge
meenteraad, werd namens de Nalionaal-
Socialistischc fractie een verklaring afge
legd, waarin er den nadruk op wordt gc-
legd, dat dc samenstelling van den Ge
meenteraad niet meer overeenkomt met
den wil der Berlijnsche bevolking.
Aangezien dc meerderheid der vergade
ring hei den Nationaal-Socinlisten onmoge
lijk maakt den goeden gang van zaken tc
handhaven, om in het belang van een
v iuchtdragenden arbeid op tc kunnen tre
den, zal de fractie der NaIionaal-Socialis
ten dc beraadslagingen niet verder bijwo
nen.
De Berlijnsche Nat ionaal-Socialistische
raadsleden verlieten hierop dc zaal.
Bij een poging om in een ander
\liegtuig over tc stappen
Stuttgart D fcept. (Y.D.) Op het
vliegterrein Stuitgart Boeblingcn kwamen
Donderdagmiddag hij een demonstratie 2
vliegtoestellen met elkaar in botsing cn
stortten neer. De vier inzittenden waren
op slag dood.
Het zijn dc vlieger-instructeur en lucht
acrobaat Schindlcr, kapitein Lngewer. le
avinleur Spengler en dc mecanicien Ha
gen meijei
hen der heide machines is oen Klemmloe-
stcl. terwijl het andere een Filet-Flamingo
i>. De oorzaak van het ongeval is het feit.
dat Schindlcr hoog in de lucht van liet
cenc in het andere vliegtuig wilde over
stappen.
Indertijd werd hem dit staaltje va Klucht
acrobatiek op het Berlijnsche vliegveld
Tempelhof verboden
Schindlcr wilde dit nummer thans tc
Boeblingcn uitvoeren. Tusschen de lieidö
loestellon was oen ladder bevestigd. In het
eene toestel hadden plaats genomen Lnge
wer, ccii bekende piloot, en Spengler.
Schindlcr. bevond zich in Jict laagst v lie
gende der beide, toestellen cn klom in den
touwladder omboog, toen hij misstapte.
De beide machines rankten elkaar cn
stortten neer. Spengler trachtte nog van
zijn parachute gebruik tc maken, liet val
scherm werd evenwel door een dor beide
vliegtuigen gegrepen en vernield.
Het drama speelde zich zoo snel af. dat
op geen enkele wijze hulp kou worden ic-
boden.
PROCLAMATIE VAN HET BESTUUR
DER DUITSCHE VOLKSPARTIJ.
Over den verkiezingsstrijd.
Berlijn, IS Sopt. (V.Dj liet bestuur van
dc Duitschc Volkspartij publiceert de vol
gende proclamatie:
..Aan onze vrienden binnen het Rijk!
Ken zware verkiezingsstrijd ligt achter
ons. Helaas hoeft ook dc Duitschc Volks
partij, evenals de andere puilijon van het
midden, eon achteruitgang tc noleeren, niet
omdat haar politiek valsch was, de toe
komst zal aontoonen, dat ecu verheffing
slechts mogelijk zal zijn op den door ons
aangegeven weg
Wij zijn ons reeds van den aauvang af
bewust geweest van den moeilijken, ons
opgedrongen taak. lu trouwe kameraad
schap hebben onze vrienden, oude zoo-v el
als jonge, mot ons schouder aan schouder
gestaan en hun krachten tot bot laatste in
gespannen. Hun allen hartelijk tc danken
voor hun work on hun bereidvaardigheid,
io een dringende noodzakelijkheid.
Do uitslag van do verkiezing van 14 Sep
tember mag on kan ons niet ontmoedigen.
Wij zijn vast van meen ing, dat do aan
hangers van hel radicalisme zich spoedig
gedupeerd zullen zien. Dan zullen velen,
die ons thans hebben vei lal en, in onze
gelederen lerugkedren, terwijl dc „overwin
naars van heden" dc verliezers van mor
gen zullen zijn."
w.g. „Partijbestuur'.
JUWEELENDIEF GEARRESTEERD.
De Bru-sc!sche correspondent van de
Maasbode meldt:
Dc dader van den diefstal der juweclcn
van mevrouw Lippens, cchtgenootc van dei)
Belgischen minister van verkeerswezen is te
Charleroi gearresteerd, 't Is. zooals men
weet dc kamerknecht van dc familie Lip
pens.
Dc/c kamerknecht was een verwoed lief
hebber i -• ii paardenraces. Geld, T-at hem dek
iaatsten tijd was toevertrouwd, om leveran
ciers te betalen, had hij verwed en ten ein
de raad vond hij geen betere oplossing om
zich zelf uit den brand tc helpen, dan er
met de juwcelcn van mevr. I ippens en de
spaarpenningen van een .dienstmeisje van
door te gaan.
langestraat 63 - tel. 88
divans vanaf f 8.90
onze divans van f 25.-, 29.-
35.- en 39.- garandeeren wij
volkomen.
Incassokoslcn tijdverlies en
moeite vermijden, door ons
te machtigen, u:o abonne
mentsgelden automatisch en
zonder kosten van uw giro
rekening af te schrijven.
U bcliocji daartoe slechts een
machtigingsformulier in te
vullen, dal u-ij u met genoe
gen zenden.
Hel spreekt vanzelf, dut de
machtiging vervalt bij de op
teggtng-van het abonnement
Mogen wij u zulk een formu
lier zenden
Ook ons maakt u het daar
mee gemakkelijker.
Vriendelijk dank!
Atim. Amcrsf. Dagblad
- B c r I ij li, 17 Sept- Do »oop¥ckUu-
gen tusschen de partijen en dc pai iijlci Jcrs
over den uitslag der verkiezingen zijn
reeds volop aan den gang. Dc rijkskanse
lier heeft zich in verbinding gesteld met
de leiders der partijen, in de eerste plaats
met dr. Schol?, den leider der volkspartij,
dien liij gistermiddag ontving. Hedenmid
dag zal Bcüning deze besprekingen ver
moedelijk voortzetten met dc Duitschc
Sloatspai tij
Daarbij wórdt in bevoegde kringen ver
klaard, dat het geen officicclo onderhande
lingen betreft, doch persoonlijke bespre
kingen, die ten doel hebben den rijkskan
selier in te lichten omtrent de 'opvattingen
in het kamp der verschillende partijen en
op te helderen, of zij het eens zijn met her
standpunt der rijksregeering. zooals dit. tol
uiting i.-; gebracht in de officicele mededcc-
liu.g over de kabhielszilting van gisteren
De kanselier zal zich trouwens slechts ju
verbinding stellen met lie partijen, welke
ia den vongeii rijksdag achter de regee
ring stonden. Bovendien zal hij misschien
*»ok een bespreking hebben met den Pruïsi-
schcii minister-president. Betoogd wordt
echter, dat dit onderhoud niet in de eerste
plaats den sociaal-democratischen leider,
maar den minister-president Otlo Braun
zal gelden.
Behalve deze besprekingen van den rijks
kanselier zijn ook nog van belang de be
trekkingen. die lussciicn de verschillende
parlementaire groepen aangeknoopt wor
den. Zoo beweert men. dat het nagestreefde
samengaan van de kleinere groepen der
gematigde rechterzijde vrij ver gevor
derd is.
Vorder heeft dr. Scholz reeds Maandag
verklaard, dal hij de poging tot vereeni-
ging der midden-partijen mot alle moge
lijke middelen zou doorzetten. Men spreekt
dan ook van de mogelijkheid eener arbeids
gemeenschap lusschen de Duitsche Volks
partij en de nieuwe fractie, die aan den
vleugel der gematigde rechterzijde in wor
ding is.
Kvenwijdig hiermee zal dr. Scholz ver
moedelijk ook weer betrekkingen aauknoo-
pen met do Duitschc staatsparty! Men
poogt dus in het burgerlijke centrum oen
ai berdsgimeenschap te vormen van 90 a
100 afgevaardigden.
In parlementaire kringen wijst men op
de ondervinding, nat c: vóór de verkiezin
gen tamelijk ernstige moeilijkheden in den
weg stonden aan de pogingen tot yc.ecni-
ging dor burgerlijke partijen cn staat men
daarom nog vrij sceptisch tegenover de
kansen van cle nieuwe pogingen tol aan
eensluiting.
Men geeft echter toe. dat de toestand se
dertdien aanzienlijk gewijzigd is cn dat het
toch mogelijk t-, dat dc pogingen thans
meer succes hebben.
MILITAIR VLIEGTUIG NEERGESTORT
De vlieger overleden.
Praag. 17 Sept. (Y.D.) Hedenmorgen is
ongeveer 2 K.M. ten zuiden van Beneschau
een legen licgtuig tijdens'een oefenvlucht
neergestort. De piloot was onmiddellijk
dood De oorzaak van den val is onbekend.
K o f n o, IS Sept. (V.D.. Naar uit Moskou
gemeld wordt, wordt van offieieele zijde
meegedeeld, dat do autoriteiten in de Duit
sche Wolga-repubJiek een samenzwering
op liet spoor zijn gekomen.
In een staatslandbouvybedrijf aan de Wol-
ga weid een hulparts gearresteerd onder
besehuldiging den onderdirecteur van dc
onderneming gewond hebben. Hij zou hem
inplaats van een onschuldig hoofdpij npoo-
der een sterke dosis vergift hebben voorge
schreven. Bij hel onderzoek van dit geval
heeft men ontdekt, dat liet gcheelc bedrijf
zich in honden bevond van de Duitsche
bóeren. In verband hiermee is de directeur
van de onderneming Schneider afgezet, llij
zal moeten terechtstaan. Daarna zal een re
geling moeten plaats hebben. Men verwacht
in verband met dc scherpe toon van de sov
jet-autoriteiten verschillende doodstraffen.
WEERBERICHT.
Hoogste Barometerstand:
7G5.U tc Hqrnösand.
Laagste Barometerstand
731.5 te Yalcntia.
Vei wacht ing:
Matige tot krachtige O.
tot, M vvinrl. betrokken
tot zwaar bewolkt, tijdelijk
regen, aanvankelijk war
mer.
Rome, 17 Sept. (Y.D.) Yoor hel eerst
sedert het afsluiten der Lateraanverdragen
zal de Vaticaanstad thans als zuiver we
reldlijke macht optreden, wanneer de ver
tegenwoordigers van den paus zullen deel
nemen aan het. internationale luchtvaart-
congres, dat aan het einde van deze maand
te Boedapest zul worden gehouden, llcclcn
weid bekend gefcnaakt. dat Mgr. Roita, pau
selijk nuntius in Hongarije u Augciiili
3WetffffWw?N
tot gedelegeerden benoemd zijn.
De paus stelt buitengewoon veel belang
in Juchlvaartzaken. /elfs gaan geruchten,
als zouden er plannen bestaan cni vlieg
veld binnen dc grenzen der Vaticaanstad in
tc richten, niet eigen vliegtuigen en piloten
voor passagiers- cn postdiensten.
Het congres te Boedapest zal o.a. behan
delen regelingen betreffende overzcesche
vluchten, diefstallen en misdaden aan boord
van vliegtuigen benevens herziening van
verschillende, thans vv.n kracht zijnde, a era
nautische regelingen.
AMAN OELLAH S GOEDEREN in
BESLAG GENOMEN.
Stamboel, 17 Sopt. (Y.D.) Naar uit Ka
boel gemeld wordt, heeft de nationale ver
gadering besloten alle goederen van don
voormaligen koning, A man Oellah. in be
slag tc nemen en tot staatseigendom Ic ver
klaren, Verder is het verzoek van Aiu.m
Oellah. om hem een pensioen uit tc keeren,
afgewezen.
DE BURGERLIJKE ONGEHOOR
ZAAMHEID IN INDIc.
Talrijke aanhoudingen.
Delilj, 17 Sept. Ilct congres-comité van
het district en de school voor de opleiding
van vrijwilligers der burgerlijke ongehoor
zaamheid tc Delhi zijironwettig verklaard.
Alle kvveckelingcn van laatstgenoemd insti
tuut, 150 in liet geheel, zijn aaiigehoiidoii.
SPORTVLIEGER VERONGELUKT.
Onder do rook van Berlijn.
Berlijn, 17 Sej>t. (Y.D.) Hedenavond is
ouder de rook der stad een 30-jarige sport
vlieger, F. Kbcihavd genaamd, met zijn
vliegtuig tijdens een noodlanding zoo onge
lukkig op den grond terecht gekomen, dat
het toestel geheel werd vernield. Dc brand
weer bevrijdde den vlieger, die zwaar ge
wond was. uit. de overblijfselen van het
vliegtuig cn vervoerde hem naar Jiet zieken
huis.
BRAND IN EEN ASFALTFABRIEK.
Bij een brand, die Woensdagochtend uit
brak in een asfailfahriek ie Rudovv bij Ber
lijn, zijn tienduizend liter benzol in
lucht 'gevlogen. F.ui arbeider werd cnrFig
gewond; de fabriek zelf is geheel vernield
DE COMMISSIES BIJEEN.
G e n tl v e. IS Sept. (Y.D.i Donderdagoch
tend zijn ook de overige Yo!k< nbondscom-
missies, n.l. de eerste (juridische', dc twee
de (technische^ cn dc zesde (politieke) com
missie niet haar werkzaamheden aangevan
gen.
Terwijl in dc zesde commissie een aantal
kwesties inzake het vluchtelingevraagstuk
in behandeling "kwam, heeft in de tweede
commissie Miss Susan Lawrence (Groot-
Britannic) rapport uitgebracht over het hu
manitaire weik der hygiënische commissie.
Langestraat 49-51 -- Tel. 190
Ons succesartikel van dit jaar is
FIL MET ZIJDEN
Onderjurkenaf 2,90
Directoiresf 1,90
Washington, 17 Sept. Stimson, dc <^r'-
crctaris van staat, heeft aan de gezanten
van Amerika in Ferm, Bolivia, cn Avgcnti-^
"JHö bevolen wc Cl" T&Trfir?Ti •ffpImftÖ1-.
trekkingen met deze landen aan te kn.'o-
pcn.
Londen, 17 Sept. Liit bevoegde bron
wordt medegedeeld, dat eerlang een mede-
decling zal worden gepubliceerd, \olg'n,s
Welke dc Uriltsche diplomatieke betrekkin
gen met Argentinië cn Peru niet gewijzi- l
zijn door dé verandering van regeering.
Bw en 0 6 Vires, 17 Sept. YD Done
middel van den Franschch unjbasóadcur
Buenos Aires h?eft Frankrijk beden de.
nieuwe rcgc'eiiug medegedeeld dat liet de
voorloopige regeering erkent.
Irigoyen gaat goed vooruit.
Wat met dc af te danken amb
tenaren te doen?
Buenos Aires, IS Sep!. Y.D.) Lm
neef van den vroegeren president liigoyn,
die met bijzondere toestemming den- afge-
1 reden president bezocht aan boord van J.*u
pantser-kruiser Belgrano, heeft, naar La
Prensa meldt, meegedeeld, dat zijn oom ten
gevolge van dc zeelucht goed vooruitgaal u
dat hij op weg is naar volledig herstel.
Dc voorloopige regeering is begonnen do
schulden te-bctalen. welke dc vorige regee-»
ring bij buitenlaiidsche banken heeft luien
oploopen.
50.000 is uitgetrokken voor den aankoop
van wapens. Grootc moeilijkheden vero.»:-*
zaakt dc kwestie, wat moet geschieden met
dc duizenden beambten, die dc vorige reget -
ring onupodïg heeft aangesteld. Uriburi u
de chef van den marinedienst hebben zich
verplicht'geen hooger salaris le ontvangen
dan zij in*militairen dienst hadden. De ov
rige ministers hebben geheel van salaris al-*
gezien.
BUILENPEST IN MANDSJOERIJE.
Tientallen doodea.
Hongkong, 17 Sept. (Y.D.) In Noord-'
Mandsjoerijc is een builcnpesi-opïdeinia
uitgebroken.
Tot. nu toe zijn reeds 01 gevallen nu t
dpodelijkcn afloop te betreuren.
t Andere berichten sproken zelfs reeds
van enkelen honderden doodciv-l
Londen, IS Sept. (H.X.). In een bericht
uit Mockdcn wordt or oj» gewezen, dut in
het betrokken gebied dc pest iedere 10 jaar
optreedt, vvcshglve de volkenbondscommis-
sio voor de liygiènc reeds een onderzoek iu
dit gebied heelt gelast. Het spoorwegverkeer
mot het door de pest bezochte gebied is ge
staakt
ZES MIJNWERKERS GEDOCD.
Een mijngasontploffir.g.
Bi ver Herbert (Nieuw Schotland). 1S
Sept. Gisteren zijn hier ten gcvólge van een
mijngasontploffing minstens zes mijnwer
kers om het leven gekomen. Dc ontploffing
deed een mijngang instorten, waar zeventien
man aan liet werk waren. Lenigen hunner
werden door het vallend gesteente van de
buitenwereld afgesneden. Drie anderen kic-
gren ernstige.brandwonden, (l el.)