FIRMA DUIM ByR®iÜ Fa. M. ARamselaar iyeTEML®j» PLYMOUTH Complete Luier mand uitzetten JJ.MOLENAAR DE EEMLAHDEU Zaterdag 20 September 1930 Uitgave: VALKH0FF Co. «g. Bureau: Arnhemschepoortwal 2a 29e Jaargang No. 70 FOOIEN BUITENLANDSOK OVERZICHT Muitery van politieke gevangenen Stormachtige verkiezingen in Bombay Franscfe-Duitsch samengaan i j Londen, 19-Sej) t. (H. N.) Dc Morning Post cn dc Daily Mail publiceeren een op roep van dc voornaamste leiders van dc Etigclseho industrie en van den handel, waarin dc instelling van een nationalen CHRYSLER - NIEUWS GEDUCHTE REGENVAL ÏN SCHOTLAND Bruggen en huizen vernietigd BUIKBANDEN TSJANG HS0E LIANG WENSCHT DEN VREDE Hij treedt op als bemiddelaar tusschen Noord en Zuid U KUHJ mm ABONNEMENTSPRIJS pci 3 maandeD voor Atnersfoori f2.10. per maand 0.*75, per week (met gratis verzekering tcgcD ongelukken) f 0.l7'/t» Binnenland franco per post per 3 maandeo f 3.-» Afzonderlijke nummers f 0.ÖS. POSTREKENING 47910 TELEFOON INTERG 515 PRIJS DER AOVERTENTIEN van 1—4-regels f 1.05 met Inbegrip van een bewijsnummer mmmmelke regel meer. f0.25. Llcfdadlghelds-advertcntllfn voorde helft van den prijs. Kleine Advertentlën „KEITJES" bij vooruitbetaling 1—5 regels §0_cent, elke regel meer lO cent, driemaal plaatsen i !»-• Bewilsnummer ctto f 0.05 SEIZOEN-OPENING ARNKEMSCHE WEG 25 DAMESMODEZAAK ■dóór' H. G. CANNEGIETER. Het was in een buitciilaiidsche stad met een beroemd stadhuis. Op ons verlangen om dit te bezichtigen haalde de portier een opzettelijk voor dc ontvangst van be zoekers aangestèidën gids. Deze bleek een uitermate wellevend man,- die niet alleen met liet.grootste geduld en met onuitputte lijke bereidwilligheid ops elke merkwaar digheid haarfijn uitlegde,-maar die boven dien aan het gesprek een persoonlijk karak; ter verleende do,or. de wijze, waarop, hij onze opmerkingen beantwoordde en met ons van gedachten..-\visseïdc<-ovcr ond^rwel pen, w,clke. bij de rondwandeling, onwille- keurig ter sprake k-wa)ncn Toon .we alles pp ons gemak .hucUioj) ;be: koken cn ik den gids vroeg, wat ik hem schuldig-was, zei hij glimlachend: .Niels, hcelemaal niets. Dat doen wij ,hjcr<«allemaal kosteloos' en wc mogen cn willen'er ook niets voor. aannemen." Er sprak trots op zijn slacl en haar bestuur, maai ook zelf respect uit de vriendelijke woorden, waar mee hij ons ten afscheid verder goede reis wcnschte. Weer was ik een ervaring rijker gewor den. Deze keurige, vriendelijke .en, welle vende man had mij nogmaals een bewijs ge leverd tegen die pessimisten, die alüjd weer komen met het bezwaar, dat clc menschen geen moeite rrnfeiuzullen doen, zoodia 'de drijfveer van dc zelfzucht ontbreekt. liet verbaast mij vaak. dat zulke menschen niet beseffen, hoe JJeleedigeiul hun veron derstelling is jegens clc vcje bekwame en hoffelijke beambten in allerlei takken van dienst, die hot publick Jpompt bedienen zonclcr voor elke beleefdheid een fooi aan te nemen. Wat was het toch eigenlijk een lastige tijd, waarin- incn met een beurs vol kwart jes cn een zak vol sigaren moc.-i werken, wijl zelfs de onnoozetetc inlichting of hand reiking met een fooi moest worden be loond! Maar wat stoncl ook bet peil van dc maatschappelijke moraal in die (lagen nog laag! Grondslag van die moraal was im mers dc opvatting, dat een dienst of. een hoffelijkheid iets zoo buitengewoons was, dat ze een afzonderlijke vergelding verg den. Zooals men voor liet redden, van dren kelingen een medaille had ingesteld, dien de het kwartje of de sigaar tot cereblijk .voor wellevend gedrag. Gelukkig heeft men thans ingezien, dat liet doen van zijn plicht een normale maat schappelijke functie is. Wanneer dc ge meenschap iemand een opdracht geeft, om liet publiek in tc lichten of te bedienen, behoeft men niet stomverbaasd te slaan dat zoo iemand die opdracht correct ver vult en behoeft men niet bij wijze van ap plaus voor zoo bewonderenswaardig gedrag naar zijn beurs of sigarenkoker te grijpen. Er doet zich in de moderne gemeenschap een factor gelden, welke in dc oude maat schappij niet tot zijn recht ;S gekomen: het zelfrespect. De beambte, die zichzelf eerbiedigt, neemt geen geschenken aan voor plichtmatige handelingen, lipt contract heeft de persoonlijke willekeur vervangen. Men weet, waarop men rechtens kan reke nen cn is niet langer afhankelijk van de goedgunstigheid van allerlei klanten, whci luimen en grillen men heeft te ontzien. De predikant wordt, niet langer gehonoreerd met een ham of, een snees eieren; dc nota ris krijgt voor zijn mobile niet langer eon koppel gemeste ganzen; dc conducteur niet meer een sigaai, de werkman geen borrel. Men behoeft niet meer links en rechts dank-u ie zeggen Is hierdoor de maatschappij naar dc maan? Is er minder correctheid of minder plichtsbesef, nu de gulle gever met langer ech streepje vóór heeft cn de brani-mnkev zijn beurt moet afwachten? Geefl hel geen rust, dat men niemand naar de pogen, of liever' naar beurs of sigarenkoker behoeft te kijken cn men zijn klanten eerlijk cn naar volgorde bedienen kan? Zeker, cr bestaan nog steeds lopien, maar zij hebben liun schadelijk karakter verlo- ron, sinds ze zijn geüniformeerd. De kell- aier, die volgens vast tarief tien percent we gens bediening op clc rekening schrijf! of de chauffeur, die op een dergclijken evenredi gen toeslag een gewoonterecht kan doen gelden, ontvangt niet meer een fooi in den oudcrvvetschen zin van het woord. Immers is deze toeslag verplicht en wordt hij, voor ieder gelijk, vooruit aangekondigd. Wel begint deze uitzonderingstoestand voor enkele beroepen allengs tot de merk waardigheden te be.hooren. Waarom, aldus vraagt men zich af, ontvangen clezo func tionarissen hun loon niet, gelijk ambachts lieden, en winkelbedienden, rechtstreeks van den patroon? Een timincrmansknccdit betaalt men toch ook niet voor elk kar weitje cn als mien een das of een pond suiker koopt, geeft men toch ook geen loc- slag voor den bediende die helpt Allengs zal ook in de genoemde beroepen het atavisme verdwijnen. De gids op hel stadhuis is de voorbode geweest van een tijd, die met de fooi radicaal heeft gebro ken. L ^Naclruk .verboden). Zwart cn black in Zuid-Afrifca'. Scherpe aanval op do inboor- lingenpolitick der Eritsche re geering. De Zuid-Afrikaanschc minister Grobber, die deel uitmaakt van de rcgeering-Hei tzog, liecft te Pretoria een rede gehouden, waarin hij de politiek van t Britschc gouvernement tegenover clc inboorlingen zoo fel mogelijk veroordeelt. Ilij ontzegt de Engelsche re- gecrnlg het. recht zich met* deze aangelegcn- he:d. die voor den Zuid-Afrikaahsch.cn staat van dc grootste beteekenis is, te bemoeien öc 'minister w ees daarbij op het Engelsche ï'ejeeringsrapport oVcr de bestuurshervor- ming voor Otisl-Afrika, d.vv.z. Oeganda, Ke nya on Tanganyika, die oen politick tegen over do inboorlingen zal inleiden, welke niet relijkbércchtiifg is gebaseerd, maar jop bevoorrechting van den neger. De denkbeelden, welke het rapport bevat, heeft ónder clc blanke kolonisten in Kenya een stórrii van verontwaardiging in bet leven geroepen cn aanleiding gegeven tot felle kritiek op clc deihdcratiseciingsplaiincn der Engelsche rcgceiing, waardoor dc overheer- sclundo positie der blanke kolonisten met tertijd in i gedrang raakt. Genoemde gobie- den lócli worden door de Engelsche regee ring niet als koloniën beschouwd, maar als negergebieden. Dat Zuid-Afrika zich niet kalm houden, lag voor dc hand, want voor deze staal, clic gebouwd is op clostrcn- c scheiding tussclicn zwart en blank en zooals de Fr. Ztg. opmeikt zelfs op de onderdrukking, der inboorlingen, is het van het grootste gewicht, wanneer ergens in Afrika.zich ccn te Londen verzonnen en met de autoriteit van Engeland gedrenkte be' siuur.svcrm ontwikkelt, dio met liet oude kolonistenbeginsel breekt, don inboorlingen lc leiding yap den staat in t vooruitzich stelt cn dit onder het motto: Afrika voor dc negers. Men krijgt den indruk dat Engeland het erop aanstuurt, in ccn veiwvijderdo toe komst een zv.art dominion in liet leven te Pepin, terwijl volgens de opvattingen dei' clqniot.'n een blank dominion reeds iets s van .'ie zeer nabije toekomst. Iu- deze kwestie, die van vercldbctcekc- nïs mag worden geacht, grijpt nu de 'ge ne erode vertegenwoordiger der Zuid-Afii- ■inaiische regcering met dreigende vuist in cn wjj beloven nu, hetgeen iets phenome- uiais is. dat een Zuicl-Afrikaner voor hei .eerst clc pretentie hoeft voor geheel Afrika tc spreken, wanneer hij zegt Wij hestrij- d'-n, dat dc cene of andere Europecsche natie. Engeland inbegrepen, het recht heeft ergens in Afrika m strijd met onze idealen le haclcl:ii cn wij zijn vast besloten tc ver hinderen, dat men cr ons onder krijgt. Ilij oischt voor Zuid-Afrika als cleel van liet Britschc lijk het recht op een definitie-, ve opvatting over deze kwestie in alle gebie den onder Engclsch beheer tc kennen to ge ven en ontkent, dat het mogelijk is de in- hoorlingcnpolitick in eenig deel van Afrika lc- regelen, zonderdat men onmiddellijk de ge- "Igcn daarvan bespeurt in elk ander doel. Dc minister is van gevoelen, dat ge lijkberechtiging tussclicn zwart cn blank het begin zou zijn van ZuidrAfrika's onder gang ais staat, waarvan de beteekenis juist cbor de scherpe scheiding tussclicn kolo nisten cn inboorlingen zoo geweldig is he- vcidcid. „Wij weigeren", aldus do Zuid- Afrikaanschc minister, „do gelijkheid tus sclicn Europeanen cn inboorlingen als een oplossing van bet inboorlingcnvraagstuk tc beschouwen en zijn ervan overtuigd dat wij ons geluk zullen vinden, wanneer zwart en blank uit elkaar w orden gehouden. Da leider van dc Zuid-Afrikaanschc rc gceiing, generaal Hertzog, is al op weg naai Londen urn zijn land op de rijkscoüferen- lie tc vertegenw oordigen. Do vraag is, of hij bij deze gelegenheid de Engelsche politiek tegenover dc inboorlingen even scherp zal laken als zijn rcgeeringscollege dat tc Pre toria heeft gedaan. raad'voor industrie en handel'wordt'ver langd om met alle middelen het économi sche leven van Engeland cn dc financieelc welvaart, tc bevorderen.' j0t de onderteeke naars behooren o.a._de_ voorzitters van dc Automobielfabrieken, van de General Elec tric, dc Imperial Chemical Cy. cn tal van andere.bekende industrieeion; Aan 4en op roep wordt veel beteekenis toegekend in verband met de aanstaanndc rij ksconf eren- tie, waar liet vraagstuk van vrijhandel bin nen het Engelsche rijk een belangrijke rol zal spelen. LANGESTRAAT Tc!. 341 Na veel moeite in hun cellen teruggedrongen VON GRONAU TE CUXHAFEN. Cuxliafcn, 19 Sept. (V.D.) Aan boord van het Hapag^stóomschip ..Hamburg" is hedenmiddag tc Cuxhafen aangekomen de bekende (Jceaanvlieger von Gronau. Ilij werd vergezeld van den aviateur Zimmcr, den monteur I-Iack cn den radio-telegrafist 'Alb recht. Een escadrille vliegtuigen cirkelde bo ven. de haven. Het enthousiasme der aan wezigen. o.w. de naaste familieleden van do vliegers, was zeer groot. Bielefeld, 19 Sept. (V.D.) In dc ge vangenis alhier is een muiterij uitgebro ken onder dc politieke gevangenen. Het bcwakings-personeel was niet bij machte het oproer lc' onderdrukken. Een- gerequl- rcerd„overvalcommando" heeft, cèret de straat voor dcgevangenis afgezet, daar zich ccn zeer gróot'e menigte voor het ge bouw verzameld had cn gevreesd werd dat liet publiek zicli in het geschil zou mengen. Dc gevangenen riepen uit de vensters der eetzaal, dat zij te weinig voedsel krijgen. Zij weigerden naar hun cellen terug tc keei'cn. De politie heeft tenslotte dc zaal met geweld ontj-uimd, waarbij de gedeti neerden krachtige» tegenstand boden. Dc politie-agenten wisten hen tenslotte met. dc gummistok in bun cellen terug tc dringen. Tat levenslange deportatie veroordeeld Dit kan slechts den vrede in Europa ten goede komen BSEMOIRES VAN KROONPRINSES CAECILIE. Leipzig, 19 Sept. (V.D.) Dc voormalige kroonprinses Caccilie heeft besloten liaar memoires te publiceeren. Volgens een moclcdeeling van den uit gever. wordt in deze gedenkschriften ner gens de politiek ter sprake gebracht. Daarentegen geven zij ccn duidclijk.becld van het leven aan dc Duitschc en buiien- landsclie hoven,waarmede de prinses ver- vvan t was. ER BEVORDERING VAN WELVAART. ENGELANDS Een oproep van industrieele leiders. Parijs, 19. Sept. D.) Dc Volonlé bespreekt héden dc kwestie van dc toenade ring tusschen Düitscliland cn Frankrijk, welke hot blad den grondslag noemt voor den vrede in Europa. Fan-Europa aldu.s wordt in het blad betoogd is slechts mo gelijk, wanneer dit gebouwd wordt op een eerlijke samenwerking tussclicn Duitsch- Jand cn Frankrijk. Vcrcenigd kunnen Frankrijk cn Düitscliland dc gchcelc wereld hun wil kenbaar maken en zoo tot vreed zame bij legging van alle kwesties bijdragen. Mussolini doet alle moeite om ccn Duitsch- Ilaliaansch-Russisch-Oostenrijksche Enten te tot stand te brengen als tegenwicht te gen dc kleine cn groote Entente. Aan het eind van dergelijke combinaties staat steeds de oorlog, dien men wcnscht tc verhinde ren. Ilct toenemen van de dictatuur schaadt den vrede, zoodat de groote staten, Hie het democratische regiem gehandhaafd hebben, als Engeland, Frankrijk cn Duitschland, on- voonvaai delijk met elkander moeten onder handelen. Het is dc plicht van Frankrijk na den uitslag van de verkiezingen in Duitsch land de Duitsche jeugd den gruwel van den oorlog voor te houden. De aanhangers van Hitler zijn meest jongelieden, wien men Vergeten heeft dc gruwelen van den oorlog te leeren. Daarom moet Frankrijk het be zoeken aan dc vroegere slagvelden verge makkelijken cn door persoonlijk contact van rnensch tot mensch ccn eerlijke samen werking bevorderen. EEN ARABISCH LEIDER VERBANNEN. L o n d c n, 19 Sept. (V. D Uit Jeruzalem wordt gemeld, dat Subchi Chadrah Bei, dc burcauchef van de' Arabische executieve, wegens opruiing en liet verspreiden van ophitsende pamfletten naar Safed is ver bannen en voor een jaar onder politictoe- zicht is gesteld. f 100.-- duurder dan de goed-, koopste Amerikaansche Auto Districts Importeur Telefoon 1210 Amersfoort Londen, 15 Sept. (V.D). Dc verkiezingen voor de wetgevende vergadering tc Bombay zijn bijzonder stormachtig vcrloopcn. De po litie zag zich genoodzaakt '382 vrouwen en IS mannen, welke (ot dc congrespartij be hoorden, tc arresteoren. In totaal werden 250 personen gewond. Vrouwen stonden als boycotpostcn voor de stemlokalen cn deden al liet mogelijke om dc kiezers te verhin deren hun stemplicht uit te oefenen. Na af- ,loop der verkiezingen trad dc politie tegen de menigte op. De vrouwen werden na het vallen der duisternis grootendcclg weer op vrije voeten gesteld. Calcutta, 18 Sept. Dinesh Chandra Ma- jumdar, de student in dc rechten, die op 25 Augustus wegens den bomaanslag op den commissaris van politic, sir Charles Tcgart, in hechtenis was genomen, is lot levens lange deportatie veroordeeld. Londen. 18 Sept. Naar bericht wordt, neemt de boycot van Engelsche goederen in Britsch-Indic af. In Engelsche tcxticl- kringen wordt verklaard, dal de export- vooruitzichten van Engelsche goederen naar IndiT gunstiger beoordeeld kunnen worden L o n d e li, 19 Sept. Een deel van Schot land werd Donderdag door een lievig ui re gen geteisterd. Er is belangrijke schade aangericht. De stralen in Glasgow stonden geheel blank, zoodat de kinderen in vracht auto's naar school moesten worden ge bracht. Een- 8 M. hooge muur 6toitte in, waardoor een nachtwaker gedood werd. In Dunning in liet graafschap Perth wer den vier bruggen weggeslagen. In Bed- worth zijn 18 huizen overstroomd, waar van één instortte. DE BEROERING IN SPANJE. Rog ccn ernstige toestand tc Barcelona. Uit Barcelona wordt nog gemeld, dat een aantal orde-maatregelen van den gouver neur de staking hebben'verhaast. De stra ten van dc stad maken ccn verlaten indruk. Er is order gegeven om dc stakingsleiding van dc bouwvakarbeiders aan to houden, maar dezen licbben reeds van te voren plaatsvervangers aangewezen. Te Barcelona zijn eenige honderden gendarmen samenge trokken. De gouverneur der provincie hoeft uitgebreide volmachten ontvangen. De stu denten hebben zich met dc stakers solidair verklaard. De rector der universiteit heeft zijn ont slag ingediend. De stakingen te San Sebas tian en Granada behooren tot het vorlcdon. Madrid, 18 Sept. De algcmccne staking is geëindigd te San Sebastian en tc Gra nada, waar alle arbeiders weer aan liet werk zijn gegaan. Er hecrsclit volkomen rust. Opheffing van de censuur. Een telegram uit Madrid behelst, dat na zeven jaren eindelijk do censuur op dc pers is opgeheven. WEERBERICHT. Hoogste Barometerstand: 761.5 tc Lacpruna. Laagste Barometerstand: 732.0 tc Holyhead. .Verwachting: Stormachtige, tot krachtige, Z. \Y. tot W. w ind, betrokken tot zwaar bewolkt, regen buien, iets koeler. L. J. LUYCX ZOON Langestrsat 49-51 -- Tel. 190 SPECIAAL AORES VOOR S j a nfg h a i, IS Sept. Men meent tc weten, dat Tsjang ITsoe Liang, dc dictator van Mandsjoerije, van plan is als vredesbemid-. delaar op le treden tusschen dc Noordelijk ken cn de Zuidelijken. Mot goedvinden van deze tegenstanders zou Tsjang ITsoe Liang Tientsin on Peking gedurende de vredesonderhandelingen on der zijn hoede willen nemen, ten einde daar dc orde te handhaven. Dc Zuidelijken cn Noordelijken moeten de vorige week verwoede gevechten hebben geleverd, waarbij de nationalisten (Zuidelij ken) 30.000 man aan dooden zouden hebben verloren. Teruggave van Amoy aan China? Londen, 18 Sept. In bevoegde kringen verklaart men, dat cr een overeenkomst ge-t siotcn is, waardoor Amoy aan China terug* geven zal worden onder dezelfde vóor-i waarden als Tsjekiang verleden jaar. DE TOESTAND TE BARCELONA. Madrid, 19 Sopt, (V.D.) In "den alge- mccnen toestand van dc slaking tc Bar celona is lot nu loc weinig verandering gekomen. De stakers hebben eenige ma len werkwilligen aangevallen. Daai bij werd één persoon gedood cn een andere zwaar gewond. Te Madrid deden aanhangers van het monarchistische leger een aanval op liet redactiebureau van de „Nosotros", dat ge heel vernield werd. Zoowel van do zij do der aanvallers, als van de zijde der redac tie werd gescholen. Daarbij werd evenwel niemand gewond. I ncassokostcntijdverlies en moeite vermijdendoor ons ie machtigen, uzo abonne mentsgelden automatisch en zonder hosten van uw giro rekening ate schrijven, behoclt daartoe slechts een machtigingsformulier in te vullen, dat wij u met genoe gen zenden. Hel spreekt vanzelf, dat de machtiging vervalt bij de op legging van hel abonnement. ?Iogen wij u zulk een formu lier zenden? Ook ons maakt u het daar mee gemakkelijker. Vriendelijk dank! Adm. Amersf. Dagblad

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander | 1930 | | pagina 1