Kwee Peren
Adverteert in dit Blad
FRANQAISE
Nederlandsche Chauffeursschool
Costumes en Mantels ontvangen
WvA
MEDEDEELING
FIRMA R. VAN DIJK
BEKWAAM MACHINEZETTER
Het petitionnement
Een overbodige demonstratie
ONTSLAG BIJ WILTON
750 arbeiders opgezegd
Nieuwe regeling van
de pacht
Memorie van antwoord
De niet doorgegane lezing van
Mr. Schultz van Haegen
RADIOPROGRAMMA
Advertentiën
DAGMEISJE
MuzieliYuis Polak
ENGELSCH
DUITSCH - FRANSCH
BERLITZ
Club- en Privéles
Concertgebouw „DE VALK"
©GRAFWERK
MACHINEZETTER
geplaatst worden
Fa. L. van Achterbergh
Maïson Nartel
De laatste modellen in
A
<2
IV ij lezenn in De Tijd (R.K.):
Do S.D.A.P. en liet N.V.V, hebben hun
petitionnement tegon het Vlootplan van Mi
nister Deckers voornamelijk om tiveo re
denen georganiseerd.
In de eerste plaats, omdat de Soc.-Dom.
nu eenmaal periodiek behoefte hebben aan
ietwat grootschcopsche agitatie.
En ten tweede, omdat do groepen in de
S.D.A.P., die al een paar jaar tegen elkaar
vechten, nu tijdelijk haar twisten torzijdo
kunnen stellen 0111 gezamenlijk op te trek
ken voor een ietwat geforceerde parade,
die indrukwekkend zou zijn als de leiders
zelve niet zooveel moeite hadden om er oen
ernstig gezicht bij te bewaren.
Vooruit stond vast, dat dit petitionnement
op de andere partijen in de Staten-Goneraal
geen indruk kin maken.
Men is op 1 September mot het inzamelen
van handteekeningen huis aan huls be
gonnen. In ziekenhuizen en aan den Ingang
van bioscopen worden lijsten tec ondorlocko
ning aangeboden. Thans doelt do partijse
cretaris mede, dat reeds 300.000 handteekc-
ningen zijn geplaatst. Een aantal lijsten zijn
nog in omloop. Do actie duurt nog llcn da.
gen en de inspanning wordt verdubbeld.
Laat ons nu even aannemen, dat men te
gen einde September hel viervoudige be
reikt, derhalve dat het petitionnement met
l.-OO.OOO handteekeningen zou kunnen
pronken.
Wat bewijst dot cijfer dan nog?
liet leert volstrekt niets nieuws. Im
mers, hat is algemeen hekend, dat er onder
do kiesgerechtigden in Nederland alleen
ruim 1.100.000 voorstanders ziju van natio
nale ontwapening.
Een blik op de vcrklczingscijters van
ÏO-'O leert het volgende:
Voor nationale ontwapening:
Partijen Stemmen
S. D. A. P. 801.714
Vrijz. Dem. Bond t'OS.079
Communisten (L. de Vissol) 37.G7S
Communisten (Wijnkoop) Ï0.8G3
Rev. Soc Partij 21812
Dem. Partij 0.0S3
Soc. Dem. Volkspartij 2.156
1.111.285
Tegen nationale ontwapening:
Allo andere partijen m c t 2.265.218 stem
men.
Het valt nog 4e bizicn ot het petitionne
ment de twaalf honderd duizend handteeke
ningen haalt.
Maar zelfs 44n nog blijkt de vertooning
overbodig te zijn.
In 1929 nog 6000 menschcn aan het
werk; thans nog plm. 2750.
Bij Wilton's Machinefabriek cn Scheeps
werf zijn dezer dagen honderden arbeiders
ontslagen.
Bij informatie bleek ons. aldus de Voor
waarts, dat Vrijdag j.l. aan ongeveer 730
arbeiders ontslag is aansezegd met ingang
van Zaterdag j.l. De week salaris, dio den
ontslagen arbeiders -nog toekwam in ver
band met den wettelijkcn opzeggingster
mijn, is den menschcn Zaterdag uitgekeerd.
Van de ongeveer 6000 menschcn, die een
jaar geleden nog bij Wilton werkzaam wa
ren, zijn ei' thans nog ongeveer 2750 over.
Een gedeelte van de thans nog werkende
arbeiders werkt buitendien nog slechts om
de week. Zoo zullen deze werk driehon
derd man tot do volgende week op straat
6taan, waartegenover tweehonderd, die de
vorige week niet gewerkt hebben, vanoch
tend den arbeid weer voor een weok kon
den hervatten.
Het blad heeft zich tot de leiding van
Wilton's bedrijven gewend met. het verzoek
om nadere inlichtingen over dit massa
ontslag. Van de zijdo der directie deelde
ancn mede, dat men tot deze ontslagen
moest overgaan als een gevolg van do ern
stige slapte in het bedrijf De algemcene
6laptc in het bedrijfsleven vindt uit don
aard dei zaak een terugslag in den scheeps
bouw en -reparatie. Zoolang er nog werk
onder handen was, deed zich deze terug
slag bij Wilton nog niet in volle kracht ge
voelen. maar nu langzamerhand het werk
afgekomen is en er geen nieuwe orden» zijn
bijgekomen, zijn groolc aantallen arbeiders
overbodig geworden. Overigens deelde de
directie nog mede, dat Maandagmorgen
weer een vijftig ijzerwerkers zLin opgeroe
pen om Maandag nog aan het work te gaan.
Onder de ontslagenen zouden 200 Schie
dammers zijn.
EEN JAARGELD.
's-Gra ven ha ge, 23 Sopt. In over
eenstemming met het advies van do Com
missie van Toezicht op dc Rijksacademie
van Beeldende Kunsten, uitgebracht aan
clcn Minister van Onderwijs, Kunsten cn
Wetenschappen, is bij Koninklijk Besluit
aan J. G. Wertheim voor de vierde maal
een jaargeld verleend, téneindc hem in
6taat te stellen zich naar het buitonland
te begeven om zich in do beeldhouwkunst
te volmaken.
KONINKLIJK BEZOEK AAN DE
MAASSTAD.
Middagmaal op de Indrapoera.
Rotterdam, 22 September. Betref
fende het a.s. bezoek van de koninklijke
familie kan worden gemeld:
De Koningin, vergezeld .van prinses Ju-.
liana cn den Prins, zal in don namiddag
van den TIaag komen cn zich naar het
stadhuis begeven. Daar zullen do loden van
den Gemeenteraad aan de Koningin wor
den voorgesteld. Op het balcon zal do Ko
ningin een zanghulde in ontvangst nemen,
gobracht door do zangers dio op haar ver
jaardag steeds de aubade voor hot stadhuis
brongen.
Na hot bezoek zal een rondrit worden ge-
maakt in la Dnumont bespannen rijtui
gen, waarna do theo zal worden gebruikt
aan boord van het schip Indrapoera van
den Rottordnmschen Lloyd. Aan boord van
dit schip zal do Koninklijke Familie ver-'
volgons middagmalen.
In den avond zal een rondvaart worden
gemaakt over de rivier, die evenals tor gc-
logcnhoid van den eersten September j.l.
feestelijk verlicht zal zijn. Na afloop daar
van zal do Koninklijke Familio naar den
Ilaag tcrugkeeron.
Eenige wijzigingen om ont
duiking tegen te gaan
Vorschcnen is de memorio van antwoord
op hot voorloopig verslag der Twoede Ka
mer over het wetsontwerp: nieuwe regeling
van dc pacht cn regeling der pachtcómmis-
sics. Den tegenstanders van dit ontwerp
merkt de regecring op, dat hot lofwaardig
feit. dat er een groot aantal goede ver
pachters is, geenszins uitsluit, dat er an
deren zijn, niet mei zylk een goeden socia
len geest bezield. Tegenover mogelijk wel
gerechtvaardigde pachtverhoogingcn als
waarvan dio leden gewaagden, gaat geen
enkelo der hier voorgestelde wijzigingen.
Ontkend zol niet worden, dat zoowel van dc
zijdo van nlgemeeno bocrenorganisaties als
van dio van pachters voortdurend -gowezen
is cn wordt op do onrust, die in pachters-
kringen toeneemt ter zake van bodrijfson-
zokerhoid, waarvan do pachtersstand meer
dan vroeger blijkt tc zijn blootgesteld.
De vrees voer veel procedures is een ver
schijnsel, dat zich bij elke nieuwe regeling
van oen bepaaldo materie pleegt voor to
doen. Veelal blijkt deze vrees na eenigen
tijd ongegrond. De regecring is ervan over
tuigd. dat dezo regeling niet verder gaat dan
noodig is. Waar do verhoudingen niet te
wonschon laten, za; in 't geheel geen over
heidsinmenging worden gevoeld.
Dat door de in hot ontwerp voorgestelde
bovocgdheidsbepcrking van den eigenaar dc
waarde der landerijen zal dalen, daarvan {s
do regeering niet ovortuigd. In 't algemeen
hebben beido partijen baat bij weinig mu
tatie en het omgekeerde gnat altijd met
economische schade gepaard.
Dat aan publieke verhuringen euvelen zijn
verbonden, is dc regeering bekond. Gcrui-
men tijd geleden zijn dan ook reeds maat
regelen genomen om het kunstmatig opdrij
ven van prijzen te voorkomen. Om nu op
grond, dat daarmede nog niet alles is be
reikt, aanstonds te besluiten tot dc nood
zakelijkheid van afschaffing van openbare
verpachtingen, is een te vergaande conclu
sie.
In bepaalde omstandigheden is trouwens
publieke verhuring do eenige weg, langs
welken men een pachter voor zijn lande
rijen kan verkrijgen.
Dat er bij jaarlijkschc graslandverpach-
tingen onzekerheid voor do pachters bestaat
is juist. De vraag echter, of de wetgever hier
behoort in to grijpen, kan niet aanstond
bevestigend worden beantwoord.
De regeering heeft in het ontwerp eenige
wijzigingen aangebracht, o.m. om ontdui
king te ontgaan. Verder kan, in geval van
continuatie do rechter, volgens de in art.
1630, lid 3 alsnog aangebrachte wijziging,
don termijn Aan verlenging vaststellen los
van don eersten pachttermijn. Ook hoeft do
regeering teruggenomen de toekenning van
het zakelijk recht, hetgeen in den breeds
is uiteengezet.
Dat verbeteringen in de regeling van het
pachtcontract of tot aanstellen van loonboc-
ren zal voeren of tot zoodanige ontevreden
heid als naar gewelddadige onderwerping
van het bestaande leidt, is een stelling, die
in haar algemeenheid moeilijk aanvaard
baar lijkt. Tusschen deze uitersten liggen
nog verschillende mogelijkheden, niet in dc
laatste plaats onder een stelsel, dat als al
gemeen beginsel dc redelijkheid tot richt
snoer neemt.
Voor een geforceerde beweging door ont
eigening bestaat in ons land mot zijn over
wegend klein bezit niet de aanleiding, die
er mogelijk elders toe moest voeren.
De regecring acht haar voorstellen een
gepasto bevordering van socialo bevrediging
door eenigen steun te bieden aan de in den
regel zwakste partij bij afsluiting en afwik
keling eener economische gewichtige en
vaak volstrekt noodzakelijke overeenkomst.
Dc memorie gaat vergezeld van een nota
van wijzigingen op het wetsontwerp, hou
dende nieuwe regeling van de pacht en van
oen nota van Avijzigingen op hot wotsont-
werp, houdende regeling van de pachtcom-
missics.
DE VLOOTPLANNEN.
Actie van „Kerk en Vrede1'.
Het bestuur van Kerk cn Vrede richt zich
per omzendbrief tot predikanten en evange
listen met het verzoek, hun christelijk pro
test te doen hooron tegon dc vlootplannen
der regcering. Het Avokt hen op. in dc predi
katie van Zondag 28 dezer eenige woordon
tc wijden ton gunste van het petionnement
van Kerk cn Vrede,
Woensdag 24 dezer zal ds. J. B. Th. Hu-
ercnholtz, secretaris van dc vcreeniging Kerk
en Vrede, van 6.557.05 's a\ronds voor de
microfoon var. dc V.A.R.A. een toespraak
houden in verband met het petitionnement
van Kerk en Vrede tegen de vlootplannen.
Geen verbod door de Radiocommissie
doch afwijzing door de Algemeen
Programma Commissie.
Naar aanleiding van het persbericht vol
gens hetwelk de uitzending van een oor
dracht van mr. J. II. Schultz van Haegan
voor don Noderlandschen omroep (aig
progr., deze week verzorgd wordende door
de VARA) over „noodzakelijke verbeterin
gen In het gevangenis- cn reclasseeringswe-
zen" zou zijn verboden door do Radio con-
tróle-commlssie, wordt ons van de zijdo de
zer commissie medegedeeld, dat zij met
deze aangclogonheid niets te maken heeft.
Do hier bedoelde afwijzing is geschied dooi
de algemeen-programma-commissie, omdat
zij do uitzonding niet voor het algemeen
programma geschikt achtte.
DIRECTIE DER GASFABRIEKEN TE
AMSTERDAM.
De vooilocplso voordracht.
Het Hbld. verneemt dat in do jongste
vergadering van het col lego van B. en W
van Amsterdam door den wethouder voor
do bedrijven dr. F. M Wibaut is ingediend
de voorlooplge voordracht ter vervulling
van de vacature van directeur der gemeen
telijko gasfabrieken.
Het college is voorloopig mei het voor
stel medegegaau in afwachting van- de
goedkeuring door de commissie van bij
stand voor do bedrijven, die eerstdaags
voor dit specialo punt zal ergaderen
Aan hot oordeel van do commissie zal
worden voorgelegd het voorstel om als al
gemeen dnccteui der gemeentelijke gasfa
brieken te benoemen den heer M van der
Horst, werktuigkundig ingenieur en een
der fabrieksdirecteuren van het gemeente
lijk gasbedrijf.
Donderdag 25 September.
H 11 v e re u m. 8.01- -9.45 yramofoon-
muziok, 10.20—12.00 ochtendconcert, 12.15- -
2.00 concert, 2.30—3.30 gramofoonmuziek,
5.00—530 gramofoonmuziek. 5.30—6.15 con
cert, 8.01—8.45 concert, 10.15—11.00 concert,
11.00—12.00 gramofoonmuziek.
Huizen 8.000.13 platenconcert, 10.00
10.30 zang, 12.01—1.30 lunchmuziek, 1.30
—2.00 nieuwste gramofoonplatcnj 2.00—2.45
gramofoonplaten, 5.00—6.30 concert, 0.40
0.45 gramofoonplaten. 7.00—7 30 gramofoon
platen, 10.20—11.30 gramofoonplaten
Brussel. 5.20 concert. 6.55 gramofoon-
platcnconccrt. 8.35 orgelconcert, 9.05 orgel
concert, 9.25 dansmuziek.
K a 1 u xi d b o r g. 12.20—2.20 concert. 3.20—
5.20 namicldagconcert. 8.20—9.35 orkest
muziek, 10.00—11.15 piuno-soli, 10.3511.30
orkest- cn solistonconccrl
Lang en berg. 7.25—7.50 grnmofoon-
platenconcert, 7.508.50 concert. 10.35 gra
mofoonplatenconcert, 12.30 gramofoonpla-
tenconccrf. 1.25—2.50 middagconcert, 3.30—
6.50 cbhcert, 8.20—9.15 avondconcert, 9.20
symphonie concert.
Daventry (Midland Regional 12.20
concert, 1.20 balladen concert. 1.50 dans
muziek, 2.503.20 orgelspel, 7.50 operette
muziek.
Parijs. 12.30 symphonische muziek, 4.03
dansmuziek, 9.05 concert, 9.50 concert.
Vrijdag 2G September.
Hilversum. 8.00 Gramofoonplaloncon-
cert, 11.30 Gramofoonmuziek. 12.15—2.15
Middagconcert, 3.00—4.00 Middagmuziek,
5.45 Vooravondconcort. 7.03 Vooravondcon
cert, 8.30 Concert. 9.30 Concert. 10.15 Con
cert, 11.00 Gramofoonmuziek
Huizen. 8.009.15 Platenconcert, 12.01
—1.30 Lunchmuziek. 1.30—200 Gramofoon
muziek. 2.304.00 Middagprogramma. 5.00
—6.00 Populair grainofoonprogramma, 0.01
7.15 Vooravondconcei t 7.45—S00 Gramo
foonmuziek, 8.00—11.00 Concert. 11.00—12 00
Gramofoonmuziek.
Brussel. 5.20 Dansmuziek. 6.55 Kamer
muziek, 8.35 Concert. 8.35 Concert.
Kalnndbo r g. 12.20—2 20 Concert. 300
5.00 Namiddagconcert, 11.10 12.30 Dans
muziek.
Lange n berg. 7.25—7 50 Gramofoon-
platenconcert, 7.50S.50 Concert. 10.35—11.35
Gramofoonplatonctmcert. 12.30 Gramofoon-
platcnconcert, 1.25—2.50 Middagconcert, 5.50
6.50 Vooravondconcert. 8.20 Orkestmuziek,
gevolgd door dansmuziek
Daventry (Midland Regional 12.20
Concert, 1.35 Licht concert, 7.00 Concert,
10.20 Dansmuziek
Parijs. 12.50 Symphonische muziek, 4.05
Concert, 9.05 „Cavalleria Rusticana 10.20
Concert.
Zaterdag 27 September.
H i l v o i' s u m. 8.00 orgelconcert, 9.00 gra-
mofoonplatcnconcert, 11.30 gramofoonmu
ziek, 12.15 middagconcert, 2.45 paedagogisch
concert, 8.00 populair concert. 9.30 cabaret
programma, 11.30 gramofoonmuziek.
Huizen 8.00—9.15 morgenconcert. 12.01
—1.30 lunchmuziek, 1.30—2.30 nieuwste gra
mofoonplaten, 5.00—0.00 platenconcert, 0.15
6.40 gramofoonmuziek. 7.43—8.00 gramofoon
muziek, 8.01—11.00 populair concert; 11.00
12 00 gevarieerd rialenconccrt.
Brussel. 5.20 gramofoonplatenconcert.
0.50 gramofoonplatenconcert, 8.35 concert.
Kal un db org. 12.35—1.03 gVamowoon-
platenconccrt. 3.50—5.50 namiddagconcert,
8.20—9 20 oude dansmuziek, 10.35—11.05 con
cert, 11.0512.33 dansmuziek.
Lange nberg. 7.25—7.50 concert, 7.50—
8.50 concert, 10.35—1105 gramofoonplaten
concert, 1.25—2.50 middagconcert, 5.50—6.50
vooravondconcer;, 8.20 vroolijkc avond,
daarna tot 12 20 jazz van gramofoonplaten.
Daventry Midland regional). 4.50 dans
muziek, 7.C5 balladenconcert, 9.40 concert,
10 03 orkestmuziek, 10 30—10.50 orkest (ver-
vols).
P a v ij s. 12.50 symphonieconcert. 4.05
dansmuziek, 9.05 concert. 9.50 „L'Educalion
Manqucc" opei a-comique.
G et ï'ou av d:
G. v. d. BAAN
cn
I. HASELAGER
die, mede namens weder/.ijd-
sche familie hartelijk dan
ken in het bijzonder aan de
dames-cliêntole, do firma
LIJYCX en VAN KAALTE,
vrienden en kennissen, voor
do blijken Aan belangstelling
vóór cn bij hun huwelijk on
dervonden.
Hilversum, 2i Sept. 1930.
In het faillissement a an de
firma Gobi's. ITüSKEN, ge
vestigd tc Amersfoort en ba
rer firmanten IT. cn 15. A. HOS
KEN en J. H. 1 M. MEYER,
allen te Amcrsioort zijn de
eenige. uitdcelingslijsten ge
deponeerd ter Griffie van <lc
Arrond. Rechtbank to
Utrecht cn van het Kanton
gerecht te Amersfoort en
liggen aldaar gedurende 10
dagen ter kostclooze inzage
van dc schuldeischers.
Amersfoort, 24 September '30
Snouckaeitlaan 19.
Do Curator:
II. TYDEMAX.
L. STOLBERG
ARNHEMSCHESTRAAT 1,
hoek Varkonsmavkl.
Tel. Oil
Een net
gevraagd, boven do 16 jaar
Zondags vrij. Te vervoegen bij
P. a EEN. Kalkoenstraat 8.
Heer z. b. h. li., zoekt met
ingang van 15 October a.s.
gemeubileerde
ZIT- en SLAAPKAMER
met Aolledig pension in be
schaafde omgeving.
Br. met oj>g. van cond. etc.
onder No. 4644 bur. Amcrsf.
Dagblad.
HEBT U RADIO?
Laten wij een Pick Up in
stallatie voor U varzorgen.
U stelt dan Uw eigen pro
gramma samen, terwijl de
muziek voel mooier on sto-
ringvrij is. Vraagt condities
en demonstraties.
Utr.weg 69.
TeL 1279
HUIB HOLSTEIJN
als naam
In ied'rc instantie
op Motor ol Rijwiel
Geeft zeok're garantie.
GEVRAAGD
LESSEN
ter opleiding akte Duitscii
L. O. Br met opgave van
cond. onder No. 4646 bureau
Amcrsf Dagblad.
VLOT COIMVERSEEREN
leert U in KORTEN tijd bij
Ecoles Int. de Langues, méthode
UTRECHTSCHESTRAAT 14
voor beginners en
gevorderden.
Uw leeftijd is geen bezwaar!!
Inl. Donderdags tot 9 n.m.
Cours de Francais
aux grandes
pe-sonnes et aux
erafants par
Diplomée M.O.
Beekensteinsche laan 21
On peut se faire inscrirc
le madir dc 4 5 5 h.
L.S.
Hiermede neemt onder geleekende
beleefd de vrijheid UEd. te berichten,
dat hij de exploitatie van het
heeft overgenomen.
Allereerst is begonnen de zalen,
vestiaires etc. grondig te restaureeren
en vleit hij zich, dat een en ander mo
menteel voldoet aan alle eischen welke
men tegenwoordig daaraan redelijker
wijs mag stellen.
Het is daarom dat ondergeteekende
zich tot U wendt met het beleef d ver
zoek de zalen enz. eens in oogenschouw
te komen nemen, waarvoor onderge-
teekende de geheele komende week
zich te Uwer beschikking houdt, ver
trouwende dat na Uw eventueel bezoek
er wellicht ook voor Uwe vereeniging,
corporatie etc. aanleiding moge zijn
de zalen van het Concertgebouw ,,de
Valk" te benutten voor Uwe vergade
ringen, lezingen, uitvoeringen, partijen,
verkoopingen als anderszins.
Aanbevelend, C. M. ZANDWIJK
Tel. 281
Directie: G
STATIONSSTRAAT 23
WAAGEMANS
AMERSFOORT.
30.— PER GEHEELEN CURSUS 30.—
incl. motorics. (Dczc Chauffeursschool is een afdcoling der
grooto Nedorl. Chauffeursschool tc Amsterdam. Het siageil
voor TJw ex-amen wordt tl door ons schriftelijk gegarandeerd,
cn het. aantal lessen is onbeperkt.
Inlichtingen cn prospectus dagelijks verkrijgbaar zonder
verplichting.
Zaterdag en Zondag
van 8-11 uur
Prima Consumptie Billijke prijzen
Beleefd aanbevelend, G.BELDER
ARNHEMSCHEWEG 6-8 - TEL. 405
WIJ LEVEREN GOED VERZORGD
TEGEN UITERST BILLUKE PRIJZEN
Bij L. E. BOSCH ZOON te Utrecht
kan een
Probeert eens onze 1o soort Duitsclie of Hollandsche
BKECHCOKES
voor uw contralo verwarming. Minimum asoh en slakken.
KOESTEEG 5, b.d. Varkensmarkt, Tel. 155
*7
