STRATEGISCHE WERKEN IN BELGIE
ER KOMEN TOCH 4
Militaire plannen
WAT DOET MINISTER
TERPSTRA?
Het Handelsonderwijs
Laaghartige straatroof
m
Binnenkort opheffing te
verwachten
Werkzaamheden aan de lijn
Antwcrpcn-Esschen, die
niet door econcir.iselte
belangen worden
gevorderd
Het Dagblad van Noord-Brabant meldt:
Eenige weken geleden werd gemeld, dat
de Belgische spoorwegen thans overgaan
tot het leggen van vier sporen op het
baanvak Brussel—Antwerpen en dat daar
na het baanvak Antwerpen—Esschen aan
de beurt zal komen.
Dit bericht heeft in den lande opzien ge
baard. Immers, er is indertijd in de door
het „Utreclitsch Dagblad" gepubliceerde do
cumenten van dit voornemen gewag ge
maakt: het werd toen echter tegengespro
ken. Enkele Nederlandsche bladen, die
daarna een onderzoek instelden, kwamen
bovendien hun lezers medèdeclen, dat er
niets aan de hand was.
Thans hebben wij, omwille der laatste
berichten een onderzoek ingesteld op een
plaats, waar men omtrent dergelijke en an
dere Belgische aangelegenheden doorgaans
zeer juist ingelicht blijkt. Het 13 natuurlijk
zeer moeilijk om in deze kwesties officieele
mededcelingon te vernemen of het naadje
van de kous to weten te komen.
In bovengenoemden Belgischen kring gaf
men ons toe, dat het inderdaad in de be
doeling ligt, in de toekomst de lijn Antwer
pen—Esschen op vier sporen te brengen.
De stand van zaken is thans als volgt:
Men is bezig aan het baanvak Antwer-
pen/Mechelen en wel bij Duffel.
Het baanvak Antwerpen—Eeckeren is
thans gereed gekomen. Bij Eeckeren ligt
een tweede brug en een niéuwe baan loopt
naast de oude tot op. het emplacement van
Eeckeren. Na het baanvak Antwerpen—
Brussel zal Eekeren—psschen aan de beurt
zijn.
Waarom, zoo vroegen wij, zijn die vier
sporen noodig?
Onze zegsman beweerde, dat zulk een
plan al voor den oorlog bestond. liet zeer
drukke vervoer van personen en bijzonder
van goederen zou deze uitbreiding noodza
kelijk maken. Daarenboven was het passa
giersvervoer van de tussclien Esschen cn
Antwerpen gelegen plaatsen naar en van
de laatstgenoemde stad zoo toegenomen,
dat men op den duur tot een overbelasting
an de spoorlijn zou komen.
Maar waarom, vroegen wij, heeft men
dan ontkend, dat dit plan bestond? Omdat
het aldus het antwoord in verband
met militaire aangelegenheden werd ge
bracht, terwijl het zuiver „economiek" is.
Nu meenden wij, dat de economie van
het spoorwegbedrijf op deze lijn weinig ge
haat zal zijn, wanneer deze vicrdubbel-
spoorsche lijn enkel tot Esschen en niet tot
Roosendaal zou loopen. De kwestie hebban
wij daarom eens besproken met een terzake
deskundigen Nederlander, die aan de
economische motieven totaal geen waarde
bleek toe te kennen. Aan zijn uiteenzettin
gen ontleencn wij het volgende:
Geen verandering te Roosendaal
Roosendaal aldus deze zegsman van
het genoemde blad is in het internatio
nale spoorwegverkeer het z.g. vcrdeelsta
tion van Antwerpen. De groote goederen
treinen voor cn van België worden op het
uitgebreide emplacement te Roosendaal ge
rangeerd en gedistribueerd, niet in Esschen.
Dit laatste station heeft daarvoor geen em
placement, geen installatie, geen personeel.
Het emplacement te Roosendaal is groot
genoeg om de taak als verdeelstation naar
behooren te vervullen. Voor den oorlog was
het vervoer drukker dan thans. Toen heeft
rnen wel eens met gebrek aan plaatsruimte
gekampt, doch dc lijn naar Bclgio bleef
nimmer in gebreke.
In den Jongstcn winter en het voorjaar
heeft men wel ccnigcn tijd overbelasting
gehad, doordat de ledige goederenwagens
van Belgic uit allen via Roosendaal naar
Nederland terugkwamen. Dit waren voor
namelijk ledige kolenwagens, die van het
Zuid-Limburgscho kolenbekken geregeld
kolentransportcn naar België brengen.
Doordat de brug bij Klinkempois (onder
Luik) stuk was, kwam er groote stagnatio
en lcgdo men de terugreisroute via Roosen
daal.
De telkens wcderlceerende geruchten over
utbreiding van het stations-emplacement in
Roosendaal houden geen verband met den
dienst van het vervoer, doch van de tractie.
De werkplaatsen te Roosendaal ondergaan
gestadig uitbreidingen en zeer veel rollend
materiaal wordt daar hersteld. Ook is hei
zeer wel mogelijk dat in de naaste toekomst
een gedeelte van do werkplaatsen van Til
burg naar Roosendaal zullen orden over
gebracht, omdat men in Tilburg met nij
pend gebrek aan ruimte en zeer verouder
de gebouwen zit te kijken.
Men wees er ons op, dat het emplacement
van Eeckeren thans aanmerkelijk grooter
geworden, eventueel ook een rol als ver
deelstation voor het internationaal verkeer
kan spelen, terwijl er nog een lijncncom-
plex ligt bij Hoogboom, dat daar reeds gc-
ruimen tijd geleden gelegd is. Zelfs zeer
drukke toeneming van het goederenvervoer
zal nimmer echter oorzaak zijn, dat naast
de bestaande lijn op Nederland nog een
tweede gelegd zou moeten worden.
Van een verdubbeling van het korte
stukje van Esschen op Roosendaal zal dan
ook wel nimmer iets kornen. Krachtens dc
fusie-overeenkomst in de Nederlandsche
Spoorwegen moet iedere nieuwe bouw de
goedkeuring hebben van den minister van
Waterstaat. Men begrijpt natuurlijk wel,
dat er geen ministerieel besluit tot het leg
gen van twee lijnen op Roosendaal zal ver
schijnen. Dergelijk besluit zou geen econo
misch, doch ccn totaal ander oogmerk die
nen.
Wanneer nu aangetoond is. dat bij de
voorgenomen verdubbeling van de lijn op
Esschen noch een economisch, noch een
spoorwegtechnisch belang gediend wordt,
dan kleint de vraag: waarloo dient die
verdnbbeling dan?
Miltaire plannen.
'Het is van algemecne bekendheid, dat
België na den oorlog er toe overgegaan is
sterke strategische werken langs de Neder
landsche grenzen óf in stand te houden, óf
op te richten.
Het slagwoord, waarvan men zich in mi
litaire kringen aldaar steeds bedient, is:
Nederland verdedigt Limburg niet, dus
moeten wij ons zelf helpen.
Hiermede dienen ook die maatregelen in
verband te worden gebracht, welke reeds
omschreven waren in de te Utrecht gepu
bliceerde documenten en thans door de
aan het licht komende feiten, voor echt in
plaats van valsch dienen door te gaan.
Al die maatregelen passen volkomen in
het kader der Franscho verdedigingsplan
nen en zullen dus wel een uitvloeisel zijn
van het geheim militair accoord, dat tus-
schcn Frankrijk en België bestaat.
Naast de behandelde sporengeschicdenis
staat nog do geheimzinnigheid rond het in
aanleg zijnde groote kanaal van Luik naar
Antwerpen.
Het militair karakter van dit kanaal
wordt niet meer ontkend. Zulks zou bij het
stilaan vorderen van de werken ook on
mogelijk zijn.
Van Luik af omsluit dit kanaal de z.g.
enclave" van Maastricht als een gordel lot
Driegden, maakt daar ccn hoek van 90 gra
den in dc richting Genck en is verder via
I-lasselt, Becringen, Gheel, Ilerenthals, Ant
werpen ontworpen.
Thans is men bezig met grondaankoop in
Belgisch Limburg. Die grondaankoop, beter
gezegd onteigening, gaat al zeer eigenaar
dig in zijn werk. Ze wordt klaarblijkelijk
niet alleen geleid door het kanaalbelang,
want er wordt veel meer aangekocht, dan
door de waterstaatkundigen wordt noodig
geoordeeld. Daarenboven moet iedcro
grondaankoop eerst door het militaire ge
zag worden goedgekeurd. Militairen ver
schijnen dan ook alom ter plaatse, meten
terreinen af enz. Onder Sutendaal en
Genck zijn thans gronden in beslag geno
men, hier en daar zelfs van zeer groote
oppervlakte. Een en ander heeft groote ver
bittering gewekt onder de bevolking, die
zich dikwerf de beste stukken grond ziet
afgenomen.
Overigens is liet thans in die streken
van algemcene bekendheid, dat diverse
technische kanaahverken ter elfder ure op
militair bevel moesten worden gewijzigd,
dat dc onteigeningen van dc gronden tus-
schcn het Albertkanaal e,n dc Nederland
sche grens nabij Zuid-Limburg geheel voor
militaire doeleinden geschieden en ter
plaalso ingrijpende veranderingen zullen
worden gebracht.
Wel worden ook uit speculatieve oogmer
ken gronden onteigend, doch dat geschiedt
verder Limburg in. De ons verstrekte ge
gevens voegt het Dagblad van Noord-
Brabant hcraan toe zien wij intusschen
reeds vrijwel bevestigd in polemieken, die
in Belgisch-Limburgsche bladen over deze
grondonteigeningen gevoerd worden.
Van Noordzee tot Maas.
Met de uitvoering van dit kanaalwerk
wordt dan het geheelc strategische werk
voleind, dat van dc Noordzee af tot aan de
Maas loopt.
Onder Zeeuwsch-Vlaanderen is de verde
digingslinie, door dc Duitschers gelegd, ge
handhaafd. rond Antwerpen, speciaal tus-
schen de Schelde cn dc spoorlijn Antwer
pen—Esschen zijn de daar aanwezige mi
litaire werken aanmerkelijk verstevigd en
uitgebreid, zooals de versterkinkingen on
der Oorderen cn Hoevencn en rechts van de
spoorlijn bij Hoogboom e. 0.. terwijl ook de
z.g. pilboxen, daar in menigte gedurende
den oorlog gelegd, gehandhaafd zijn. Zoo
komt men tot een lange serie van strategi
sche punten op geringen afstand onzer
grenzen.
Zullen wij zoo vraagt het blad nog
hier een conclusie aan toevoegen?
liet spreekt vanzelf, dat het vredelieven
de Nederland geen aanleiding geeft tot
zulke geweldige militaire werken langs ge
heel onze grens, als thans worden uitge
voerd.
Onwillekeurig gaan de gedachten dan
ook uit naar voorbereidingen van een nieu
wen oorlog met Duitschland, waarbij Ne-
derJandsch grondgebied tot operatie- of ge
vechtsterrein „uitverkoren" wordt, wan
neer onze regcering er niet in zou slagen
om op afdoende wijze onze neutraliteit te
verzekeren.
met ingang van 13 November benoemd
bij het personeel van den Geneeskundigen
Dienst der landmacht tot officier van ge
zondheid le klasse, die der 2e klasse L. A.
Irnliof, van dat personeel;
bij beschikking van den minister van
Binnenlandöchc Zaken en Landbouw is
met ingang van 1 November benoemd tot
lid van de commissie van toezicht op dc
Rijkslandbouwwinterschool te Drachten P.
Eringa, te Buitenpost, gem. Achtcarspelen.
benoemd tot rechter ia dc arrondisse
mentsrechtbank te Tiel mr. A. E. J. Ter-
windt, thans substituut-griffier der gemel
de rechtbank;
tot rechter in dc arrondissementsrecht
bank te Haarlem mr. Th. F. Raedt, thans
substituut-griffier der gemelde rechtbank;
tot griffier van de arrondissementsrecht
bank te Utrecht mr. dr. P. Oosting, thans
substituut-officier van justitie bij gemelde
rechtbank:
benoemd in de arrondissementsrechtbank
te Haarlem tot president mr. G. Slui6, thans
vice-president;
cn tot vice-president mr. Th. Maassen,
thans rechter in gemeld college;
bevorderd tot hoofdcommissies bij het
rijksarchief van Limburg te Maastricht J.
M. v. d. Venne, thans commies bij dio in
stelling;
hij beschikking van den Minister van
Financiën is met ingang van 17 Nov. e.k.
D. H. Everse te Leiden, benoemd lot tijde
lijk bouwkundig ambtenaar lste klasse bij
den Rijksgebouwendienst;
bij beschikking van den Minister van
Staat, minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw is voor het tijdvak van 1
Nov. 19301 Nov 1931 benoemd tot vast
assistent aan de Landhouwhoogeschool te
Wagcningen ir. J. K. Groenewolt te Die-
verbrug.
Vele Kamerleden over hem
teleurgesteld
Aan het Voorloopig Verslag over de On
dcrwijsbegrooting 1931 wordt het volgende
ontleend:
Vele leden meenden te moeten opmerken,
dat van de werkzaamheid van den minis
ter tot dusverre weinig is gebleken. In den
stand van het onderwijs is dan ook sedert
het vorigo jaar nagenoeg geen verandering
gekomen.
In de verwachting, thans iets eigens van
dezen minister lo mogen verwachten, ver
klaarden vele leden zich teleurgesteld. Met
aandrang verzoekt men den minister, dat
hij thans zijn werkplan aan de Kamer zou
bekend maken ton aanzien van vele ge
wichtige onderwijsvragèn, die reeds gerui
men tijd aan de orde zijn.
Verscheidene andere leden zagen echter
in verband met de omstandigheid, dat uit
de ingediende begrooting op verschillen.le
plaatsen blijkt, dat de minister zich niet
voortvarendheid en toewijding van zijn
taak kwijt, met gerustheid de behartiging
der onderwijsbelangen aan dezen minister
toevertrouwd.
Vele leden zouden het betreuren, indien
een wijziging der L. O. wet zou moeten
wachten op het rapport van de Slaatscoin-
missie-Rutgers.
Gevraagd werd naar de plannen van don
minister inzake het bewaarschool- cn voor
bereidend onderwijs.
Verscheidene leden wezen er op. dat de
beslaande toestand, waarbij het Rijk zich
niets van dit onderwijs aantrekt, niet kan
voortduren.
Door vele leden werd aangedrongen op
ccn definitieve regeling van het buitenge
woon lager onderwijs.
Ook het handelsonderwijs heeft dringend
behoefte aan regeling bij dc wet, zoo noo
dig bij afzonderlijke wet, indien de open
bare behandeling van het ontwerp tot her
ziening van het voorbereidend hooger en
het middelbaar onderwijs nog gerui men tijd
op zich laten wachten.
UIT DE STAATSCOURANT.
Benoemd met ingang van 15 November
tot burgemeester van Bemmcl J. Iler-
kenrath met gelijktijdig eervol ontslag als
burgemeester van Ammerzoden;
HET NIEUWE SLACHTHUIS
TE BREDA
De officieele opening van
een monumentaal gebouw
VEEHOOGING VAN DEN ACCIJNS
OP GEDISTILLEERD.
Hst verslag over het wetsont
werp.
Verschenen is het verslag over het wets
ontwerp tot verhooging van den accijns op
gedistilleerd. Het bevat de opmerkingen
van dc Vaste Commissie voor Belastingen
en de antwoorden van de Regecring daarop
Volgens de commissie houdt het voorstel
der Rcgoering niet voldoende rekening met
den cisch cm de veranderingen tot het
noodzakelijke te beperken. Het is slechts
ruim anderhalf jaar geleden, dat dc ac
cijns met een aanzienlijk bedrag werd ver
iaagd. Thans wordt deze verlaging gedeel
telijk te niet gedaan, omdat de opbrengst
is tegengevallen. Als onafwendbaar kan
deze verstoring der stabiliteit niet worden
beschouwd, gezien eenerzijds de betrekke
lijk geringe bate, welke de Regecring er
van verwacht, anderzijds de niet als bij
zonder netelig te beschouwen positie waar
in dc schatkist verkeert.
De commissie meent voorts, dat er reden
bestaat voor de veronderstelling, dat de
bate' van 4 milliocn, die de Regcering
verwacht, bij lange 11a niet zal worden be
ïeikt. Ook acht de commissie het herleven
der grensfraude, als gevolg der verhooging,
niet denkbeeldig.
De commissie is in haar geheel van oor
deel, dat de maatregel, in het ontwerp
vervat, geen aanbeveling verdient.
Eenige leden wezen er nog op, hoe door
de voorgestelde accijnsverhooging het No-
derlandsche product nog meer wordt ach
tergesteld bij uit het buitenland geïmpor
teerde, laag belaste alcoholhoudende dran
ken.
Breda, 27 Oct. Naast de onlangs ge-
stichto veemarkt in den Belcrumpolder aan
de Noordzijde van de stad is een gebouwen
complex verrezen, dat door zijn fraaie archi
tectonische vormen de aandacht trekt en
waarvan een liooge toren ver boven Je om
geving uitsteekt. Het is het gemeentelijk
abattoir, dat daar gesticht is naar een ont
werp van den vroegeren directeur drr ge
meentewerken, den heer J. C. Th Elicli, in
samenwerking met den directeur van den
lceschkcuringsdienst, die ook als directeur
het nieuwe slachthuis zal beheeren, den
heer J. J. Meier. Het is op een geheel af
gesloten terrein gebouwd van 113 X 117 M.
en bestaat uit het hoofdslachtgebouw met
den monumentalen 22 M. lioogen toren, die
liet reservoir van de eigen watervoorziening,
bevat, een administratiegebouw met labora
torium en plaats, een kantoor voor de
vlceschkeurmecster en een aan de Amstcr
lamsche Huidenclub verhuurd gebouwtje,
dat als huidenbergplaats dienst zal doen
Het hoofdslachtgebouw bestaat uit twee
Jeelen: het slachtgedeelte en het vlecsch-
bewaargedeelte; zc zijn verbonden door een
z.g. hangruimte. Alles is zoo gegroepeerd,
dat zoo vlug mogelijk splitsing plaats vindt
van de meer en minder reine deelen cn dat
de behandeling in een soort éénrichtingsver
keer geschiedt. Er kunnen 10 60 runderen
én verder een groot aantal kalveren en var
kens per dag worden geslacht. De techni
sche installatie is uiterst modern. De kosten
van het geheel hebben bedragen ruim C
ton; door een slachtrccht te heffen van 4 ct.
per Kg. slachtgewicht, waarbij alles is in
begrepen, kan een sluitende exploitatie
worden verkregen.
Hedenmiddag om twaalf uur is het nieu
we abattoir officieel geopend. Behalve het
college van B. en W. en leden van den ge
ineenteraad waren daarbij aanwezig dc di
rectcur-generaal der volksgezondheid mr. L.
Lietaert Pecrbolte, en de nieuwbenoemde
hoogleeraar dr. H. C. L. E. Berger, inspec
teur van de volksgezondheid, in het bizon
der belast met het toezicht op de naleving
der vleeschkeuringswct. Bij de opening
voerden o.m. de burgemeester, mr. dr. W. G
A. van Sonsbeeck cn dc directeur van het
slachthuis, de heer J. J. Meier, het woord,
waarbij dc laatste een uiteenzetting gaf van
het doel en de werkwijze van den nieuwen
dienst. Daarna werd een rondgang door dc
gebouwen gemaakt en werden enkele dc
rnonstratics gevolgd.
stemming werden ontvangen, behoort het
instellen in Nederland van een voorloopig
vier dagen durende quarantaine van het
voor uitvoer bestemde vee, terwijl het afle
veren van een certificaat van gezondheid
door den veterinairen dienst met de groot
ste gestrengheid zal gebeuren
Door dr. Boes werd anderzijds voorge
steld, dat bij het in te voeren vee een ge
tuigschrift zou gaan waarin vermeld zal
6taan, dat de dieren herkomstig zijn van
hoeven en gemeenten, in welker omgeving
het mond- en klauwzeer niet voorkomt, en
dat bij het vervoer geen aanraking heeft
bestaan met besmettingshaarden.
Op dezen grondslag werd principieele
overeenstemming bereikt tU6schen de bei
de verantwoordelijke hooMen van de vete
rinaire diensten. Bedoelde maatregelen zul
len thans voor verdere behandeling aan de
betrokken regeeringen worden voorgelegd.
Wat den datum van toepassing betreft,
moet evenwel worden gewacht tot dc Bel
gische grens volledig is ontsmet, doch de
tegemoetkoming van beide landen, die bij
de toepassing der verscherpte bescher
mingsmaatregelen zal worden getoond, wet
tigt de hoop, dat daarmede geen twee
maanden gemoeid zullen zijn, zooals verle
den week door den Belgischen veterinairen
dienst in uitzicht werd gesteld.
De opheffing van het vee-invoerverbod
mag dan ook vrij spoedig tegemoet worden
gezien.
Een oude man van zijn spaan
centjes beroofd
Overeenstemming tusschen Neder
land en België. Scherpere
controlemaatregelen
Uit Brusel wordt d.d. 27 October aan de
Tel. gemeld:
Hedenmiddag is op het departement van
landbouw alhier een conferentie gehouden
tusschen dr A. ten Sande, hoofd van den
Nederlandschcn veterinairen dienst, cn
dr. J. Boes, hoofd inspecteur van den Belgi
schen veterinairen dienst, over het Rd-
gisch-vee-invoerverbod. Deze conferentie
had ten doel te onderzoeken, welke scher
pere beschermingsmaatregelen kunnen
worden genomen om zonder gevaar voor
besmetting in België het bedoelde verbod
ten spoedigste op te heffen
Tot de scherpere contróle middelen, die
van Nederlandsche zijde worden voorge
steld en dievan Belgische zijde met in
's-Gravenhage, 28 Oct. Gistermiddag
omstreeks 4 uur, op klaarlichten dag dus,
heeft in het hartje van dc stad een brutale
straatroof plaats gehad, waarvan een oudo
man geldelijk het slachtoffer is geworden.
Op een bankje op de Amsterdamsche
Veerkade zat gistermiddag dc 72-jarige C.
W. B., wonende in de Falckstraat, wat uit
te rysten, toen hij gezelschap kreeg van vier
jeugdige mannen, geen onbekenden van B.,
want hij had die wel eens ontmoet in de
Metropool op de Gedempte Gracht, waar de
oude heer bijna dagelijks een kopje koffie
ging drinken. Het was bekend, dat B. al-
tiid zijn spaarduitjes bij zich droeg in een
linnen zakje, dat hij in dc Metropool nogal
eens te voorschijn haalde cn er dan mee
geurde. Gistermiddag 4 uur stapte hij van
het bankje op en zeide hij, dat hij weer
naar de Metropool ging. Zijn jeugdige vrien
den gezeldcn hem. Zij liepen een zijstiaat
in cn kwamen zoo in de St. Jacobstraat. Ter
hoogte van perceel 12, vlak bij de Wagen
straat, werd dc oudo man door twee van de
kerels beetgegrepen. De eenc hield met bei
de handen den mond van den man dicht
en de andere haalde het linnen zakje met
spaarpenningen uit den broekzak van het
slachtoffer, dat ook nog een flinken slag op
het hoofd kreeg. De twee anderen bemoeiden
zich met het geval niet. Eén cn ander is
gezien door een chauffeur in ccn garage,
maar de chauffeur verkeerde in de mecning,
ua* liet hier een vechtpartijtje betrof, zooals
in dip buurt nogal eens voorkomt. In ieder
geval kreeg hij geenszins den indmk van
een bcrooving met geweldpleging. Alle vier
de onverlaten kozen het hazenpad. De oude
man deed intusschen van het voorgevallene
aangifte bij de politie, die onmiddellijk de
grensstations waarschuwde. Het .slachtoffer
had van zijn twee aanvallers een vaag sig
nalement op kunnen geven. Gevolg^van één
en ander was, dat de marechaussee te Roo
sendaal gisteravond kon arresteeren den 22-
jarigen zwerver J. D.. ge.cn onbekende van
dc politip, die verdocht wordt, bij dc heroo-
ving betrokken te zijn geweest Vandaag
zou hij op transport gesteld worden naar
Den Haag
Bovendien heeft de politie vanochtend
van zijn bed gelicht den 2o-jarigcn zeeman
H. W. G., wonende te 's-Gravenhagc. Deze,
dié ook als één der betrokkenen wordt be
schouwd, is in verzekerde bewaring gesteld.
De twee onderen zijn nog zoek. Van het ge
roofde bedrog is ongeveer 40 gulden tereeht.
Dit hedrag had de te Roosendaal gearres
teerde D. nog in zijn bezit. De laatste had
een kaartje naar Parijs genomen.