De koude gure re
en zijn gekomen:
Eet meer visch
e
en
De Verdwenen Delera
Donderdag 30 October 1930 AM EPS F O OETS C1H DA.GRLAÖ 29e Jaargang No. 104
0 nF FFMUVNnFQ" 0 3
TWEEDE BLAD
NATUURWETENSCHAPPE
LIJK ONDERZOEK
Een flinke stroom van
amendementen
De Pachtwetten
Brood met aardappelmeel
Bescherm vroegtijdig Uw gezondheid
A. VAN DE WEG
FEUILLETON
EERSTE KAMER.
Een geldleening voor Indië
aangenomen
's G r a v e n h a g e, 29 Oct. Vergadering
der Eerste Kamer op heden Woensdag 29
October.
Zonder hoofdelijke stemming wordt aan
genomen het wetsontwerp tot het aangaan
van een geldleening ten laste van Ncd.-
Indië.
Aan de orde is het ontwerp tot «regeling
van het toegepast natuurwetenschappelijk
onderzoek.
De heer Steger (R.K.) acht de onder
havige regeling geenszins overbodig. Men
moet er zich zelfs over verwonderen, dat
deze quaestie eerst thans in 1930, geregeld
wordt. Het wetsontwerp heeft twee objec
ten ten doel: verbetering van de bestaande
en invoering van nieuwe industrieele me
thoden en producten. Voor 'onze industrie
is een zoodanige regeling hoog noodig, al
hebben vooruitziende zakenmcnschen te de
zen niet gewacht op het kleppen van de
staatsklok. Immers groote concerns als
Van den Bèrgh, Philips enz bezitten reeds
uitstekend ingerichte laboratoria.
Spr. vraagt den Minister aandacht voor
"de noodzakelijkheid van de samenwerking,
welke zal moeten bestaan tusschen de cen
trale organisatie voor het toegepast natu ïr-
wetenschappelijk onderzoek en de centrale
instelling voor de economische voorlich
ting. Tegenover een opmerking in de Mem.
van Antwoord is Spr. van meening, dat een
goede staf van geschoold personeel van
belang zal zijn voor onze industrie, welke
behoefte heeft aan bekwame werkkrachten.
Spr. wijst er verder op, dat als centraal ad
viseur van de regeering is aangewezen de
Kon. Academie van Wetenschappen. Spr.
vraagt, waarom de regeering echter hierin
niet vrij blijft, zoodat zij ook met andere
adviezen rekening kan houden.
Spreker verwacht een nauwe samenwer
king tusschen de ondernemers in hetzelfde
bedrijf, van welke samenwerking 6preker
een prachtig voorbeeld kent, nl. in Indië,
waar 1S3 suikerondernemingen gezamen
lijk slechts één proefstation hebben. De
verwachting, dat de samenwerking geheel
vrijwillig zal geschieden, lijkt spreker de
beste waarborg, dat zij tot stand zal ko
men. Spreker zal dan ook volgaarne zijn
stem aan het ontwerp geven.
Do heer Van C i l t e rs (A.R.) consta
teert, dat het wetsontwerp zeer sterk de
sporen draagt van een binnenskamerschc
samenstelling. Den invloed van de Kon.
Academie van Wetenschappen acht Spr. ie
groot. Waar 't bestuursterrein van de Cen
trale Organisatie zooveel omvat, rijst bij
spreker de vraag of het wel goed is in do
wet voor te schrijven, dat steeds die Kon.
Academie moet worden ingeroepen cn' niet
ook andere wetenschappelijke organen of
colleges te raadplegen, bij de samenstel
ling der centrale organisatie.
Spr. is van meening, dat hier een kost
bare. organisatie wordt opgezet, zonder dat
men weet waaraan men toe is.
Aan de uitsluiting van overdracht van
beheer van diensten aan bijzondere instel
lingen voor toegepast-natuurwetenschappe-
lijk onderzoek moet uitbreiding worden ge
geven. Ei* zijn ook buiten het zuiver weten
schappelijke tal van nuttig werkende dien
sten op het gebied van landbouwonderzoek
enz., die zelfstandig dienen te worden ge
laten.
De Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, m r. Terpstra, acht het
begrijpelijk, dat niet tveoren alles is vast
gelegd.
Ovordracht aan instellingen voor toege-
past-natuurwetenschappelijk onderzoek van
diensten of laboratoria zal niet geschieden
wanneer daarvan schade voor het onderwijs
is te vreezen.
Het wetsontwerp wordt z.hs. goedge
keurd.
Nadat do Voorzitter heeft medege
deeld, dat het in zijn voorloopig voornamen
ligt de Kamer weer bijeen te roepen tegen
11 November, gaat de vergadering te 12.20
in afdeelingen. De openbaro bijeenkomst
wordt gesloten.
TWEEDE KAMER
Doch de voorstellen hebben
weinig succes
De heer Do Visser vraagt een inter
pellatie aan over eventueele betrekkingen
tusschen den Paus, als staatshoofd, en het
Rijk der Nederlanden, en omtrent de positie
der Kamerleden ten aanzien van den Paus
als hoofd van de katholieke kerk, indien
deze optreedt in maatschappelijke acties.
Op dit verzoek wordt Donderdag beslist.
Hierna worden voortgezet de algemeene
beschouwingen over de pachtontwerpen.
Minister Ruys de Beerenbrouck
gaat do geschiedenis na van de totstandko
ming. Hij betoogt flat de misstanden op
pachtgebied het ingrijpen van den wetge
ver rechtvaardigen. Dit ingrijpen moet ech
ter niet geschieden dan met groote voor
zichtigheid, omdat de toestanden op het
platteland telkens veranderen. Veel moei
lijkheden in verband met de vaagheid der
bepalingen vreest spreker niet. Indien men
openbare verhuringen als een kwaad be
schouwt, moet men spreken van een nood
zakelijk kwaad, omdat een andere wijze
van verpachting vaak niet mogelijk is.
Afschaffing daarvan kan niet in uitzicht
worden gesteld. Wel zal de regeering over
wegen, of zij iets kan doen voor de kleine
boeren, in den geest der Landarbeiderswet.
De Minister zet voorts uiteen, dat het con-
linuaticrecht de voorkeur verdient boven
schadeloosstelling, omdat het laatste stel
sel verbreekt de band tusschen pachter en
grond. Minister Donner merkt nog op, dat
de ontwerpen niet kunnen worden gelicht
uit het algemeene beginsel der rechtsorde.
Het voorstel-De Visser doet dat wel.
De pachtontwerpen der regeering hebben
echter groote beteokenis, doordat in hoogo
mate een dwingend recht gegeven wordt.
De algemeene beschouwingen worden
hierna 'gesloten.
De heer W ij n k o o p dient een motie in,
houdende verbod van openbare verpachtin
gen, welke met 73 tegen 1 stem wordt ver
worpen.
De heer Hiemstra verdedigt een amen
dement met de bedoeling de pachtcommis-
sies te laten oordeelcn over alle nieuw te
sluiten pachtovereenkomsten.
De* heer Loerakker acht het voorgè-
stelde nogal omslachtig, daar ook die over
eenkomsten er onder begrepen zijn, waar
over de partijen het eens zijn.
De heer Eb els onderschrijft bezwaren
IJMUIDER Vischhandel H. GLASTRA Co. N.V.
ALLEEN: Utrechtschc straat 10 Telcf. 92.
Prijzen voor deze weok:
OESTERS „Zeenwsche Imperialen" s.v,p. TIJDIG bestellon.
per pond per pond
Kabeljauw, niet uitgesneden 40 ct Kooksoh el visch, vanaf 40 ct.
dikke moten of staartstuk 50 ct. Tarbot, 05 ct.
Bakschol, vanaf 20 ct. uitgesneden SO ct,
Kookschol, vanaf 40 ctKooktong 160 ct
Bakschelvisch, vanaf 16 ct.Baktong 150 ct
Zee-carbonade zilverblank, zeer fijn, tegen dagprijs Verder alle soorten versche
Noord- en Zuiderzeevisch. lederen dag aanvoer levende Zuiderzee-bot, versche garna
len, zoutevisch, s-tokvisch, gerookte zalm enz. Alle soorten vischconserven. „Drovi,
steeds visch in huis".
THUIS BEZORGEN ZONDER VERHOOGING.
Heerlijke gebakken visch, croquetten visch koekjes, gemarineerde haring en rolmops.
IJmuider Vischhandel H. GLASTRA Co. N.V. Alleen: Utrechtschestr. 40, Telef. 92.
evenals de heeren Van den Heuvel en
Bakker.
Minister R u ij s wijst het amendement af
op grond dat het het karakter van pacht-
commissies verandert.
Het amendement werd verworpen met 60
tegen 20 stemmen.
De heer E b e 1 s verdedigt een amende
ment om vast te stellen, dat een pachter
niet verder in vrijheid van gebruik mag
beperkt worden dan voor een goede bedrijfs
voering wordt gevorderd.
Minister Donner heeft formeele bezwa
ren en vindt dat het amendement te ver
gaat.
Het amendement wordt verworpen met 47
tegen 34 stemmen.
De heer Van der Sluis licht een
amendement too om uit te schakelen, dat
een vergoeding voor verbeteringen zou ver
vallen.
De heer Ebels verdedigt een amende
ment tot verplichting van den verpachter
onder zekere voorwaarden tot betaling van
een waardevermeerdering, tengevolge van
verbetering door den pachter sedert 10 jaren
aangebracht.
Minister Donner bestrijdt beido amen
dementen.
Het amendement-van der Sluis wordt
met 42 tegen 31 stemmen verworpen; het
amendement-Ebels met 39 tegen 33 stemmen
eveneens verworpen.
De heer van der Sluis verdedigt een
amendement tot aanspraak op pachtver-
iaging ingeval van ernstige daling der op
brengst van de producten.
De heer Ebels licht een amendement
van dergelijke strekking toe.
Minisaer D 0 n n e r bestrijdt beide amen
dementen met het oog 0. m op de wissel
valligheid van p rijsschomme 1 i ngen
Het amend^ment-v. d. Sluis wordt ver
worpen met 43 tegen 23 stemmen, het amen
dement-Ebels met 41 tegen 24 stemmen.
De heer van der Sluis verdedigt een
amendement om in geval van verzekering
van risico's bij buitengewone omstandighe
den den verpachter en den pachter elk de
helft van de premie te laten dragen.
Het amendement wordt aangehouden, na
dat de Minister alleen een technisch be
zwaar heeft geopperd.
De heer van Voorst tot Voorst ver
dedigt een amendement om de bevoegdheid
aan den pachter en den verpachter toe te
kennen elke drie jaar herziening der pacht
te vragen bij wijziging der conjunctuur.
Minister Ruys verklaart, nadat de hee
ren Iliemstra en Loerakker liet amende
ment hebben ondersteund, het onaanneme
lijk, omdat het een nieuw element in de
wet brengt.
De stemming wordt bepaald op morgen.
De vergadering wordt verdaagd.
De Tweede Kamerleden hebben
er een proefje van kunnen
nemen
Een „Voorloopig Verslag"
Aan de leden der Tweede Kamer is Dins
dagmiddag in de Koffiekamer een proefje
gegeven van brood met aardappelmeel 't Is
aldus wordt aan de Tel. gemeld door
de leden met weinig enthousiasme ontvan
gen en met lange tanden genuttigd. Over het
oordeel, dat uitgesproken werd zou men
een voorloopig verslag kunnen samenstel
len, dat in den bekenden stijl van zulk een
verslag als volgt zou luiden:
Sommige leden betwijfelen of het ter bc
schikking gestelde brood tien procent aard
appelmeel bevatte. Diezelfde leden vonden
afgescheiden hiervan het brood hoewel
versch gebakken droog. Andere leden
vonden het brood goed, mits met veel boter
genuttigd. Eén lid van het brood zeer goed
bewerkt, daarbij in het oog houdend, dat
tien procent aardappelmeel was toegevoegd.
Bij minder goede bewerking cn gebakkon
met minder zorg zullen deze resultaten, zoo
meende dat lid, niet worden bereikt,
Ecnige leden wenschten alleen dan dit
brood te eten wanneer er oorlog is of een
zoodanige ramp welke hen zou noodzaken
lot het eten van aardappelmeel in dezen
vorm. Woer een anrler lid vond de zaak van
geen belang daar liet enkele sneetje brood
door hem per dag gebruikt z.i. de moeite
niet loonde om er veel over te zeggen.
Tot zoover het Voorloopige Verslag. Ecni
ge snedige opmerkingen, tijdens de beraad
slagingen over liet aardappelmeelbrood ge
opperd, mogen wij echter den lezers niet
onthouden: „Goed gemeubileerd gaat zoo'n
sneetje er wel in", meende er één. „Er is
geen smaak of geur aan", zei een ander. Ecu
philosofisclio natuur jneende dat hij „er te
vreden mee zou zijn als hij niet anders kon
krijgen." De opmerking, dat voor een des
kundig oordeel het brood eigenlijk óngesne-
den en ongesmeerd zou moeten worden ge
proefd werd ook eenige malen gehoord.
Een lid vestigde er onze aandacht op dat
dit aardappelmeelbrood alleen kan worden
gebakken met buitenlandsche tarwe en niet
met onze slappe inlandsche tarwe. Uit er
varing wist hij, dat mengen en niet te
lang bewaren belangrijke factoren zijn
cn dat de tien procent niet mag worden
overschreden.
WERELDSPAARDAG.
IIij„ die door schrapen,
Saam weet te rapen
Veel geld en goed,
Die door ontberen
Dat gaat vermceren,
't Liefst nog met spoed,
Die zelfs het noodig'
Acht overbodig,
Zoolang hij leeft,
Zal vast ervaren
Dat hij na jaren
Armoede heeft
Ilij, die vermaken
Zoekt, en z'n zaken
Steeds maar negeert,
Die in pleizioren
En passagieren
Alles verteert,
Die z'n begeeren
Vindt in 't verteeren
Wat hem behaagt,
Zal moeten lijden
Daar hij na tijden
Armoede vraagt'.!
Die kan bewaren,
Wal hij kan sparen,
En dat vergaart,
Die weet tc „leven",
En nog kan geven
Van wat hij spaart,
Die steeds de nering,
Zet naar de tering
Heeft vlug geleerd,
Dat zulk een sparen
Door alle jaren
Armoede weert!!
GROEGROE.
(Alle rechten voorbehouden).
DE FAMILIE SPEENHOF TERUG.
Amsterdam, 29 Oct. Met de „Johan
van Oldenbarneveldt", het mailschip der
Stoomv.-Mij. Nederland, die hedenmorgen
te Amsterdam is aangekomen, zijn de heer
cn mevrouw Spoenhoff in gezelschap van
hun jongste dochter van haar Indische
tournée, wélke in hot geheel 11 maanden
heeft geduurd, in Holland teruggekeerd.
STAATSRAAD BARON VAN HUGENPOTH
TOT AERDT.
Ernstig ongesteld.
's-Gravenhagc, 29 October. Naar wij
vernemen is het lid van den Raad van State
irir. dr. G. F. M. baron van Ilugenpoth tot
Aerdt reeds eenigen tijd ongesteld. Dc laat
ste dagen is in den toestand van den staats
raad een zoodanige verergering ingetreden,
dat hem bereids de laatste H. Sacramenten
zijn toegediend.
Koude en warme Schotels.
Pasteitjes en croquetjes.
Wyberttablettten
Bazeltjes
Potters Linia.
Langestraat 23.
Tel. 217.
Potters Catarrh
Medicinale Levertraan
Scott's Emulsion. Purol.
Wees niet alleen geduldig onder groote
lasten, maar vooral ook onder kleine.
Door E. PHILLIPS OPPENHEIM.
Geautoriseerde vertaling van
Mr. G. KELLER.
14
„Mijnheer", zeide Bartot, „u is blijkbaar
gewapend en u kunt dit vertrek vrijelijk
verlaten. Maar ik waarschuw u, dat u niet
zoo gemakkelijk Parij6 zult verlaten."
De toestand wa6 mij volkomen duidelijk
Hoe weinig vleiend het voor mijn ijdelheid
zou zijn geweest, zou ik toch volstrekt niet
verbaasd zijn geweest, zoo Bartot mij de
hand had toegestoken en mij excuses had
gemaakt, om vervolgens een flesch wijn te
J>3stellen.
„Wees nu verstandig, mijnheer", drong ik
bij hem aan. „Het 6taat toch een ieder vrij
mademoiselle te bewonderen? Overigens
ben ik hier slechts enkele oogenblikken
geweest. Voor zoover mij betreft", liet ik
er op volgen, met een blik naar de tafel'
„fieaft madame alleen geluncht." -
„Als ik dat maar kon gelooven!" bromdê
Bartot. terwijl zijn oogen mij vricndelijkei
aankeken.
„Mademoiselle kan het bevestigen", ver
klaarde ik.
„Maar wat i6 u hier dan komen doen?*
jvroeg hij.
Ik trok mjjn wenkbrouwen op, zeggend:
„Ik wiet niet, dat dit een familierestau-
rant, was!"
„Neen, rnaar u ie thans in een cabinet
particulier! Intueschen begrijp ik wel, dal
het een misverstand ie. Ik heb altijd ver
trouwen in mademoiselle gehad.'
Mrft een theatraal gabaar strekte zij haai
handen naar hem uit, zeggend:
„Henri, je moogt aan mij niet twijfelen\
Dat is ondenkbaar!"
„Neen, je hebt gelijk", anwoordde hij
haastig „Ik was te heet gebakerd."
Ik keek beiden glimlachend aan en zeide1
Mademoiselle, het spijt mij werkelijk
oat one gezellig gesprak zoo plotseling ia
geëindigd. Wees intusschen overtuigd, da\
/k steeds uw zeer onderdanige dienaaï
ben".
Ik deed de deur open en Bartot deed een
schrede in mijn richting. Ik .ben overtuigd,
dat hij op het punt stond mij een hand te
geven en een flesch wijn te bestellen, maar
ik achtte op het oogenblik terugtocht het
meest gewenscht. Ik ging dus weg en 6loot
de deur achter mij.
„De rekening, mijnheer?" met die
woorden kwam een kellrier mij achteroo.
toen ik de trap afging. Ik stopte hem vijf
franc fooi in de hand en zeide, wijzende
uaar het cabinet: „mijnheer betaalt."
HOOFDSTUK VIII.
Toen ik mijn hotel bereikte, zag ik hoe
Louis ongeduldig heen. en weer stapte on
het trottoir voor den ingang Bij mijn na
dering ging hij mij haastig tegemoet.
„Ik loop hier reeds meer dan een uur op
u te wachten", riep hij uit.
Ik keek hem eenigszins verbaasd aan. Ik
was er nog niet aan gewend om hem op
die wijze tot mij te hooren spreken.
„Heb ik dan beloofd, dat ik direct terug
zou keeren? vroeg ik.
„Natuurlijk niet!" antwoordde hij. „Maar
nadat u was weggegaan heb ik nog het een
en ander besproken mei mijnheer Grisson
De mogelijkheid beslaat, d-at wij Tapilow
naar een hospitaal moeien brengen en hij is
juist iemand om dan te gaan klappen.
Mijnheer Grisson staat er nu op, dat u
vanmiddag met den trein van vier uur uit
Parijs vertrekt."
Hoofdschuddend verklaarde ik:
„Dien pak ik niet meer. Het is al half
vier."
„Ik houd intusschen vol, dat u het moet
doen en dat, u het kan. Ik heb mij de vrij
heid veroorloofd om uit uw naam aan den
bediende te telefóneeren uw kleercn in te
pakken. Uw bagage ligt reeds in de hal cn
er staat een taxi gereed om u naar het
station te brengen."
Ik wilde tegen deze eigenmachtigheid
protestecren, maar opnieuw onderging
Louis' houding verandering.
„Kapitein Rotherby", zeide hij, „mijn
vrienden en ik helpen u wellicht uit zeer
ernstige moeilijkheden. Vergeef mij, dat ik
u daaraan herinner, maar wij achten het
niet gepast, dat u met ons in discussie
treedt oveï de door ons tc nemen maatre
gelen."
Louis had gelijk. Er waren zelfs meer re
denen dan hij wist, waarom het voor mij
gewenscht was Parijs te verlaten.
„Ga je met mij mee?" vroeg ik.
„Ik steek met de nachtboot over. Ik ben
nog niet klaar met de zaak, waarvoor ik
gekomen ben. Ik moet nog een en ander
koopen."
Ik moest even glimlachen, terwijl ik
antwoordde:
„Ik had zoowaar je betrekking vergeten!"
Ik ging het hotel binnen en betaalde
mijn rekening. Louis bracht mij naar het
station cn zorgde voor de inschrijving van
mijn bagage. Vervolgens zorgde hij, dat ik
de voor mij gereserveerde plaats vond,
waarop ik mijn reisdeken en mijn lectuur
legde. Daarna stapte ik weer uit en dren
telde met hem over het perron.
„Ik hoop, dat mijnheer een aangename
reis zal hebben en prettig gezelschap", zei
de hij.
Ik wierp een blik in een coupé, die wij
juist voorbijgingen en het was wel toeval
lig, dat op het oogenblik, dat hij die-woor
den zeide, mijn oogen blikten in die van
het meisje, wier gelaat mij in de laatste
dagen telkens voor den geest had ge
zweefd!
Tegenover haar zat de grijsgebaarde De-
lora, blijkbaar reeds verdiept in een ro
man. Alle plaatsen in de coupé waren be
legd met hun pakjes, valiezen, kussens,
een groot juweelenki6tje, boeken, papieren,
bloemen en een doos met chocolade.
Ik wendde mij tot Louis met de opmer
king: „Ik zie al weer bekenden. Wat is
de wereld toch klein!"
Wij liepen weer een eindje. Om de een
of andere reden scheen Louis mij een
beetje zenuwachtig toe. Hij keek naar de
klok en staarde naar de in den trein stap
pende reizigers met een bijna buitenge
wone belangstelling. Toen zei hij plotse
ling: „Mijnheer, ik zou u nog graag iets
/ragen vóór de trein vertrekt,"
„Er zijn heel wat vragen, die ik je zou
wi'len doen", antwoordde ik. „Maar ik
houd ze voor het oogenblik terug. Ga
maar voort."
„Ik zou graag willen weten, waar u het
uur heeft doorgebracht tusschen het oogen
blik, dat u het Café Normandié verliet on
dat waarop u het Ritzhotel bereikte."
fk aarzelde een oogenblik, maar goed be
schouwd had ik geen enkele reden om mijn
gangen geheim te houden. Het was mis
schien toch ook rriaar beter zooveel moge-*
lijk moeilijkheden te vermijden. Ik ant
woordde dus:
„Nu, als je dat zoo graag wilt weten: ik
neb gevolg gegeven aan de afspraak met
de dame met de turkooizen".
Louis' bleeke gelaat scheen te betrekken
en hij bromde:
„Dat is mijn schuld. Ik had u niet aJleen
moeten laten gaan. U begrijpt niet, hoe
het hier te Parijs toegaat! Als Bartot dat
wist
„Maar Bartot weet het!" viel ik hem ln
de rede.
Louis' gezicht was het aankijken waard.
„Bartot kwam binnen, terwijl ik met de
dame zat te praten", verklaarde ik.
- i'. (Wortit vervolgd).
VROOM DREESMANN
Langestraat
Gestikte 2 pers. Satinet dekens
in zeer mooie kleurstellingen
8.90, 6.75.
Dezelfde in 1 pers. maat 5.90, 5.40.