WLI\nUUIl Garage Molenaar
Fa. M. A. Ramselaar
BUITEMDSCH OVERZICJT
DE EEMLANDER
|Woensdag5 November 1930 Uitgave: VALKH0FF S Co. Bureau: Arnschemhepoortwal 2a 29e Jaargang No. 109
HUOTENILAN®
M F O LI11BI SUvan Luxe Autom°'l'e'en
ALOM IN EUROPA
HOOG WATER
Blum bepleit algemeene
ontwapening
fortman n en
hehenkamp
De Fransche Kamer bijeen
Duitschlands eischen
vinden gehoor
Zinspeling op de noodzaak om
de verdragen te herzien
Een nieuwe beproeving
voor dr. Borms
L. J. LUYCX ZOON
Gibson's pogingen tot
bemiddeling
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS cna.mdeo voor Amcrsfoon r 2.10 pci maaod 0.75. per
week imet gratis verzelceriag cegeo ongelukken» 0.I71/»
Biooeoiaod franco per pon per 3 oaande» L-> A/tonderllJke nummer» f 0.05.
POSTREKENING «7910 XHEFOON INTERC 51»
PRIJS OER ADVERTENTIEN van l—l regels f 1.05 mei inbegrip van een bewijsnummer
mmmm L elke regel mee» f0 25 Liefdadigheids adverteotlto voor
helft vao den prija - Kleine Advertenties „KEITJES' btf vooruitbetaling 1—5 regale
50 cent, elke regal meer 10 cent, drie naaf plaatsen f I.r-, BewUsnummcr est» f 0.ÜJ
Politieke ommekeer op den Bal
kan. Historische dagen t«
Angora.
In het laatst van October vonden te An
gora gebeurtenissen van historische betco-
kenis plaats: Vcnizelos, de Gricksche pre
inicr, bracht namelijk in gezelschap van
Michalakopoelos, den minister van buiten-
landsche zaken, een bezoek aan de Turk-
schc hoofdstad. Bovendien waren verschei
dene ambtenaren meegekomen en vertogen
woordigers der voornaamste Gricksche
kranten. De hecrcn zijn rnet groote praal
ontvangen Te Constantinopel en Angora
hebben Grieken en Turken den man, die
als erfvijand van Turkije gold, die de ziel
van den anti-Turkschcn Balkanbond was,
op grootscbo wijze gehuldigd en dc triompf-
p oor ten droegen zelfs tc Angora den Grick-
schen groet: Kalos i r t h at o (Wees wel
kom).
Bovendien verscheen omstreeks denzelf
den tijd graaf Bcthlen, 'do ministerpresi
dent van Hongarije, het land, waarmee
Turkije steeds zeer vriendelijke betrekkin
gen onderhield, eveneens te Constantinopel
cn Angora, waar hem eveneens een harte
lijk onthaal te beurt viel.
Zooals men weet,' zijn Vcnizelos en Micha-
lokopoelos in tegenwoordigheid van den
Turkschen minister van buitcnlandscho za
ken door Moestafa Kemal pasja, den staats
president, ontvangen. Dc staatslieden heb
ben enkele uren met elkaar van gedachten
gewisseld en naderhand hebben de Griek
sche staatslieden te Angora verscheidene
verdragen met Turkije getcckcnd: het
vrjcndschaps,- neutraliteit^- cn arbitrage-
verdrag, het handcis- en vestigingsverdrag,
alsmede het verdrag inzake de Turksch-
Grieksche bewapening ter zee. Dit laatste
bepaalt o.a., dat geen der beide staten een
nieuw oorlogsschip mag bouwen of koo-
pen, wanneer hij do tegenpartij daarvan
niet zes maanden van to voren heeft ver
vvittigd.
Mussolini's werk is hiermee voltooid, zoo
als terecht door den correspondent der
Kolnische Zeitung, te Constantinopel wordt
opgemerkt. Dc oostelijke hoekpilaar van
zijn Middellandschc zee-politiek is hiermee
opgericht. Men zal te Rome heel goed we
ten, wat tusschcn Vcnizelos en Ismet pas
ja, tusschcn Tewfik Rocsjdi bey en Micha
ïokopoelos bespraken is. Te Belgrado zou
men er stellig heel wat voor over hebben,
als men wist, wat cr verhandeld was.
Het bezoek van graaf Bethlen, waaraan
dat van Wnlko; den Ilongaarschen minister
van buitenlaYidsChc zaken, reeds is vooraf
gegaan; moet men eveneens m verband
met het vorenstaando beschouwen. Honga
rije toch behoort eveneens tot Mussolini's
politieke sfeer en daarom zal graaf Bcth
len ook wel naar Angora zijn gegaan om
blijk tc geven van zijn belangstelling v'oor
de groote Turksch-Grieksche verbroede
ring. Alle kenners der toestanden en het
nabije Oosten zijn het erover eens, dat dit
samentreffen der Griekschc, Turkschc en
Hongaarschc staatslieden geenszins een
toevalligheid is, maar een aanvulling op do
Italiaansch-Bulgaarsche bruiloft, waardoor
ook Bulgarije betrokken is geraakt bij Mus
solini's politiek.
Er kan dan ook worden getuigd, dat
Mussolini het spel in bet Oosten heeft ge
wonnen. De politieke grocpeering, waaraan
hij het aanzijn heeft gegeven, wil geen oor
log, maar houdt dc machtsverlangens van
Frankrijk cn de staten der kleine Entente,
die achter dit land aanloopen, in toom. Dc
verliezer bij het politieke spel in het Oosten
Is in werkelijkheid Frankrijk, dat te Athe
ne met allo middelen en langen tijd met
succes zich heeft beijverd de Gricksch-
Turkschc toenadering tc verijdelen.
DE SCHEEPSBOTSING BIJ WESER-
MUNDE.
Hamburg, 3 Nov. (V.D:). Omtrent de
tcheepsbotsing bij het Weser-lichtschip
wordt nader gemeld, dat het 't stoomschip
„YVahehe" van de Woermannlijn was, dat
de trawler „Larïgeroog" ramde. Dc trawler
zonk onmiddellijk, doch zes van de twaalf
leden der bemanning konden door de „Wei-
none" tceroil worden. liet schip heeft zijn
reis voortgezet en zal heden te Rotterdam
aankomen, vanwaar dc rocdcrij uitvoerig
bericht van den kapitein verwacht.
AUTO STORT IN EEN RIVIER.
Mexico, 3 No v. Een auto is van een
pont over dc rivier Mexcala in liet water
gegleden. Dc zeven inzittenden, van wie
drie kinderen, kwamen om het leven.
DE SPrlTENDE OLIEBRON.
Londen, 4 Nov. (H. N.) Volgens een be
richt uit New-York is het brandgevaar bij
Oklahoma nog steeds zeer groot. Gisteren
is op do rivier, welke met petroleum bedekt
is, op twee plaatsen brand uitgebroken,
waardoor een brug cn twee groote opslag
plaatsen van hout vernield werden.
DE CONSERVATIEVE MOTIE VAN
WANTROUWEN.
Londen, 4 Nov In het Lagerhuis
is heden de door de conservatievon voorge
stelde motie van war»rouwen verworpen
met 281 tegen 250 stemmen.
mB BP® ö!®8l H B F 9 VSr per nt'per dag eo voor lanSere termgnen
Telet 1211
Landerijen herschapen in
meren.
T ricr, 3 November. (V.D.) De laatsto da
gen is het water in de rivieren Moezel cn
Saar opnieuw gestegen.
Zondagmiddag toonde het peil to Trier
nog een stand van 250 Meter; Maandag
om 8 uur 's avonds bedroeg de stand reeds
4.53 M. Het water komt uit do Vogezen,
waar ten gevolge van een temperatuur van
12 A 15 graden sneewmassa's zijn gesmolten.
Dc veren over den Moezel zijn heden weer
gestaakt.
Parijs, 3 Nov. De Intransigeant ver
neemt uit Coulomnicrs, dat de Grand Morin
buiten de oevers is getreden. Bij het krieken
van den dag had het water het peil van 1910
bereikt cn om 8 uur dat van 1876 Talrijke
straten van de stad cn dc weg naar Parijs
staan onder water. De schade is aanzion
lijk, aangezien dc meeste fabrieken blank
staan.
B r e s 1 a u, 3 November. 'Dc Oderdijk bij
Neumarkt dreigt te breken. Het dorpje See-
dorf verkeert eveneens in gevaar. De boeren
uit het dorp en uit den omtrek zijn dag cn
nacht bezig om den dijk to herstellen.
In dc Ohtevlaktc zijn verscheidene dorpen
bij Breslau over een ufstand van vele kilo
meters door een zee van water, die op ver
schillende plaatsen vijf meter diep is, van
dc voorsteden van Breslau afgesneden. On
geveer een dozijn booten voorzien de bewo-
neis van levensmiddelen. Post cn andere lo-
vensbenoodigdheden worden ook per boot
aangevoerd.
Spoorwogbrag ingestort.
Praag, 3 N v. (V. D.) Ten gevolge
van de groote overstroomingen bij Tinisch
aan den Adler is een spoorwegbrug inge
stort, zoodat alle verkeer langs deze lijn
voor onbepaalden tijd moest worden onder
broken. De overstroomingen hebben ook
verder nog groote schade aangericht.
In vele streken is het bezorgen van den
post onmogelijk geworden.
Naar uit Brünn gemeld xvordt, daalde
het water heden in alle rivieren.
Z.i. het eenige middel om
oorlogen te weren.
Parijs, 3 Nov., De socialitische afge
vaardigde Léon Blum hoeft op een verga
dering van jong-socialisten te Narbonne de
kwesties ontwapening en veiligheid bespro
ken cn verklaard, dat algemeene ontwape
ning het doeltreffende middel was om alle
oorlogsgevaren te keeren.
Door bewapening kan de oorlog niet uit
de wereld verbannen worden, bewapening
kan hem misschien enkele jaren tegenhou
den, maar niet hern onmogelijk maken
Breekt hij dan toch uit, dan grijpt hij om
zich hen en breidt zich uit over dc heelc
wereld.
Zonder twijfel zijn de communistische
wonorde in Europa cn de nood in bepaalde
landen grootendcels dc schuld van de ver
warring der openbare mcening, waarvan
dc nationalistische propaganda overal partij
trekt.
In vele kringen wordt aangekondigd, dat
hien, om te kunnen ontwapenen, eerst do
veiligheid moet versterken. Blum is echter
van oordeel, dat men lang zal moeten
wachten, voor die versterking der veiligheid
groot genoeg is geworden, om tc kunnen
ontwapenen.
DE VOORBEREIDENDE ONTWAPE-
NINGS-COMMISSIE.
Belangrijke voorstellen van
lord Cecil.
Uit Genève wordt d.d. 3 Nov. aan dc N.
R. C. gemeld:
Naar men hier verneemt, zou lord Cecil
van plan zijn dc volgende zeer belangrijke
voorstellen aan de voorbereidende ontwape
ningscommissie, die op 6 November onder
voorzitterschaps van Jhr. Loudon zal ge
opend worden, voor te leggen: Ten eerste
dc stichting van een permanente volken-
bondscornmissie, die toezicht op de naleving
der ontwapeningsconventie zal houden en
regelmatig rapporten aan den Volkcnbonds-
raarl zal uitbrengen.
langestraat 63 - tel. 88
kapstokkleeden
pluche tafelkleeden van f
pluche divankleeden
van f 16.90.
7.50
GAAT DEN WINTER NIET IN
met een gebrekkige haard of ka
chel. Wij ruilen Uw gebruikte in
i a jmfTüa
Uimgestj*. 90J%L.289
In do tweede plaats zou lord Cecil willen
voorstellen, dat onmiddellijk een'commissie
zal worden benoemd van mnrinc-dcskundi-
gen, teneinde het Londcnsch accoord tus
schcn do vijf groote zeemogendheden in
zake dc methode van vlootbeperking uit de
breiden tot alle zeemogendheden, dio niet
te Londen vertegenwoordigd waren. Dc on
der-commissie zal gelijktijdig met do com
missic-Loudon vergaderen. Het doel is om
een dergelijk accoord in do tockomstigo
ontwapeningsconferentie op te nomen.
Geen onmiddellijk gevaar
voor de regeering?
Parijs, 4 Nov. (V. D.) Te 15 uur hoden
middag is de Fransche Kamer bijeengeko
men. Voor de opening van de zitting had
den dc afzonderlijke parlementaire groepen
nog eenmaal een bijeenkomst gehouden om
te beraadslagen over de tc behandelen
kwesties, -o
De minister-president Tardieu verklaarde
in den aanvang van do zitting, dat de re
geering allereerst de interpellaties over dc
buitcnlandscho politiek cn daarna do cri-
tiek op den Minister van Luchtvaart be
handeld wenscht to zien.
Nadat dc voorzitter vari de Kamer, Buis-
son, den afgevaardigde Franklin Bouillon
het woord nad gegeven ter motivcering van
de aanvallen op Briand, verklaarde, deze
onder algemeene hilariteit, dat hij zijn do-
cumcntcnmateriaal niet medegebracht had
cn daarom liever Donderdag liet woord
wenschte te voeren.
Do radicaal-socialist, Francois Albert, on
dernam daarop scherpe aanvallen op dc
groep-Marin, dio het kabinct-Tardieu
steunt. Hierbij kwam het tot een hevig tu
mult, teweeggebracht door de afgevaardig
den van de grocp-Marin, die den spreker
herhaaldelijk interrumpeerden. Do zitting
moest tenslotte een kwartier geschorst wor
den.
Dc afgevaardigde Walter van dc Elzasser
Katholieke Volkspartij verweet dc regee
ring, dat de amnostieering van de veroor
deelden van Solman nog steeds geen feit is
geworden.
Te 17 uur werd do zitting gesloten.
Do levendige gedachtenwisselingen tus
schcn links cn rechts geven den indruk, dat
het kabinet-Tardieu geen onmiddellijk ge
vaar dreigt, daar van scherpe aanvallen
op de regeeriug geen sprake was. De hou
ding van Tardieu deed echter vermoeden,
dat de regeering met het oog op den slech
ten gezondheidstoestand van Briand de
voorkeur zou hebben gegeven aan verdaging
van de debatten over de buitenlandsche po
litiek.
LITWINQF TE BERLIJN.
Berlijn. 3 Nov. (V.D.) De Russische
volkscommissaris voor buitenlandsche za
ken, Litwinof, heeft op de doorreis naar
Genève te Berlijn een bezoek gebracht aan
den rijksminister van buitenlandsche zaken,
dr. Curtius. Vervolgens had een maaltijd
plaats, waar Litwinof, de Duitsche en Rus
sische delegaties naar Genève en ook amb
tenaren van het rijksministerte van buiten
landsche zaken en van de sovjeet-ambas-
sadc aanzaten.
LANGESTRAAT
Tel. 341
HANDSCHOENEN
NAPPA TRICOT
Daladier acht verschillende klachten
van Berlijn gerechtvaardigd-
Parijs, 4 Nov (V.D.) In een uitvoerig ar
tikel behandelt de voorzitter van de radi
caal-socialistische partij. Dain.licr, Jen
Europeeschen toestand in het algemeen cn
in het bijzonder de huidtgo Duitsche
eischen. Daladier is van meening, dat eon
gemeenschappelijke FranschItaliaansche
politiek een hersenschim is Frankrijk
moest zich veel oerder naar Duitschland
oricntecren. Duitschland bedreigt I-rank
rijk niet. Het verlangt noch Corsica, noch
Savoyo, noch Tunis of Nico. Het denkt cr
bovendien niet aan iets tc willen herove
ren, maar het lijdt onder een nog nooit ge
ziene economische crisis, waardoor 15 mi'
lioen menschen in ellende zijn gestart
Duitschland beklaagt zich, dat de ontwape
ning, die het verdrag van Versailles het
als plicht heeft opgelegd, nog niet door «Ie
andere landen" is uitgevoerd. Het protesteert
tegen het bestaan van don Poolschcn corri
dor cn tegen de brute wijze, waarop men
het in het Oosten van zijn levensader af
snijdt. Men moet zich toch werkelijk afvra
gen, schrijft Daladier, of deze vraagstuk
ken niet inderdaad op verstandige wijze
tot oen vreedzame oplossing kunnen wor
den gebracht Daladier vraagt, wat Frank
rijk wel zou doen, wanneer Duitseht md
morgen, onder het voorwendsel, dat do an
derc landen en in het bijzonder Frankrijk,
den hun door het verdrag van Versailles
opgelegden ontwapeningsplicht niet zijn
nagekomen, zijn legersterkto verdubbelde?
Zou Frankrijk een diplomatieke nota zon
den, of zou-het Duitschland den oorlog ver
klaren? En wanneer liet Fransch—Pool-
sche militaire verdrag over tweo jaar 1.»
afgeloopen, zal Frankrijk dan opnieuw do
verplichting op zich nemen om voor den
Poolscbcn corridor zoo noodig in den ooi-
log te ghan? De geesten moeten zich aan
passen aan de verandering des vredes °n
men zal op den duur moeten overgaan tot
wijziging van toestanden, welker voortbe
staan een gevaar voor den vrede betcckenf.
Zijn zoon is plotseling krank
zinnig geworden.
Wij lezen in De Schelde:
Dr. Borms komt een nieuwe zware be
proeving te treffen. Zijn zoon Lodewijk, 22
jaar, student tc Leuven, was huiswaarts
gekomen, 's Nachts kreeg de ongelukkige
jongeling een aanval van krankzinnigheid
en klom op het dak, waar de buren door het
lawijd gewekt werden. Hij kwam wat ver
der langs een duivenhok op een zolder en
werd door de politie gevat. Toen kwam hij
hierop onmiddellijk tot rust en herkende
zijn vader niet meer. Hij werd naar Stuy-
venberggasthuis gevoerd ter verpleging.
Tot hiertoe vernamen we nog geen verder
nieuws van de zij do der geneesheeren.
Naar wij uit zeer ernstige bron vernemen,
zou de zoon van dr. Borms verleden weck
te Leuven alleen in een koffiehuis gegaan
zijn, waar Walen-Luxemburgers zaten. Men
zou cr een vocht in zijn bier gemengd heb
ben en daarna werd met een bierglas een
zwaren slag toegebracht op zijn hoofd, dat
nog altijd de sporen er van draagt.
Alle Vlamingen sluiten zich zekeT bij ons
aan bij de ontroerde deelneming, die wij
Dr. Borms uitdrukken, bij deze nieuwe be
proeving, die hem, na zoovele andere, komt
te treffen. Moge een spoedige genezing in
treden \oor zijn ongelukkig kind!
Het Dagbl. van N.Bi verneemt:
De ongelukkige 22-jarige zoon van dr.
August Borms, die enkele dagen geleden
een aanval van waanzin had. tengevolge
van zenuwoverspanning, en door dc politic
moest overmeesterd worden en naar liet
gasthuis vervoerd is, is naar we vernemen
haar 's-Hortogcnbosch overgebracht, naai
den broeder van dr. Borms, Karei Borms,
directeur \an een gesticht voor zcnhwlij-
ders.
NIEUWE WAHABIETEN-INVALLEN
IN TRANS JORDANIË.
flet dorp Bayer geplunderd
Londen, 4 Nov. (V. D.) Ondanks dc af
spraken tusschen den Neschd en zijn nabu
ren zijn wederom Wahabieten-stammen het
gebied van Transjordaniö binnengedron
gen. Zij overvielen het dorp Bayer en dood
den 10 personen. Daarna namen zij met me
deneming van een 600-tal kamelen de
vlucht, nog voordat Engelsche vliegers en
pantserwagens tusschcnbeide konden ko
men.
WEERBERICHT
Hoogste Baromotei-stand:
760.0 te Dyon en Zurich.
Laagste Barometerstand:
737.9 tc Valentin.
Verwachting:
Matige tot krachtige, tijde
lijk wellicht stormachige,
Z.O., later naur W. omloopen-
de wind; betrakken met re
gen, aanvankelijk veel zach
ter.
Langestraat 49-51 Tel. 190
BONTKRAGEN
Dagelijks nieuwe soorten.
MOOIE VOSSEN.
Een basis voor een accoord
tusschen Rome en Parijs?
Parijs, 4 Nov. (V.D.) Üe Amerikaanscho
ambassadeur, Hugh Gibson, die zich voor
diplomatieke besprekingen to Rome be
vond en gisteren vandaar naar Parijs zou
torugkeeren, heeft besloten zijn vertrek nog
een dag uit te stellen. To Parijs heeft dit
besluit groot opzien gebaard. Verschillen
de geruchten doen de ronde en in verband
met andere geruchten neemt men aan, dat
Gibson te Rome een basis heeft kunnen vin
den, waarop een eventueele overeenstem
ming tusschen Frankrijk cn Italic moge
lijk zal zijn. Dc Echo de Paris verklaart
uit Rome te vernemen, dat deze overeen
stemming betrekking zou hebben op het
vlootbouwprogram, dat tot het jaar 1936
geldig is, terwijl andere bladen nog voider
gaan en rekenen op een wijziging van bet
geheelc Italiaansche standpunt ten aan
zien van het vloot vraagstuk.
Uit Washington wordt daaromtrent nog
gemeld, dat Italic uit financieele overwe
gingen bereid zou zijn het huidige stand
punt op tc geven.
Mussolini, die rccd6 langen tijd voorne
mens is te trachten in Amerika een gjjoo-
tc leening aan te gaan, zou in verband
hiermede Amerika ook graag op dit gebied
welwillend willen 6temmcn.
MAJOOR PABST MAG BLIJVEN.
Ween en, 4 Nov. (V. D.) 15e Minister
van Binnerilandscho Zaken, Starhemberg
heeft, naar officieel wordt medegedeeld, de
uitwijzing van Majoor Pabst van do Bur
gerwachten geannuleerd, nu dc tegen hem
door de justitie aanhangig gemaakte er-
volging ingetrokken is.
Volgens de officieuze „Politischc Korrcs-
pondenz" heeft Starhemberg van den juri-
dischcn adviseur van Majooor Pabst een
verklaring ontvangen, volgens welke deze
voorloopig geen actieve functie in de bur
gerwachtenbeweging zal aanvaarden. Hij
zal eerst zijn particuliere aangelegenheden
in het buitenland regelen en dan na ver
loop van ccnigen tijd in Oostenrijk terug-
keeren.
VARGAS VOORLOOPIG
PRESIDENT.
Ne w-Yo r k 3 No v. (V. D.) Volgen»
richten uit Rio do Janeiro heeft Vargas
heden onder groote plechtigheden voorloo
pig liet Braziliaansche presidentschap op
zich genomen.
Londen, 4 Nov. (II. N.) Uit Rio v ordt
gemeld, dut de nieuwe regecring terstond
na de ontbinding van het parlement nieuwo
verkiezingen zal uitschrijven. Het morato
rium, dat aanvankelijk voor VA maand af
gekondigd was, is met nog 14 dagen ver
lengd. Het aantal slachtoffers van de be
schieting van de Baden is thans tof 33 ge
stegen, doordien nog 2 gewonden, een Span-"
jaard en een Duitscher, in het ziekenhuis
overleden zijn.
POLITIEKS ARRESTATIES IN ITALIC.
Rome, i Nov. (V.D.) Uit Milaan wordt
gerncld, dut Bartelo Belotta, één van Ha
llo's voornaamste staatslieden onder het
vorige regiem, publicist en anti-fascist, is
gearresteerd cn zou veroordeeld zijn tot
verbanning naar een der Italiaansche ge-
stiaften-eilajidcn aan dc Italiaansche kust.
