STADINOgyWS
DIEBEL'S EXPERIMENT VERBODEN
SIERKUNST
Restaurant Princess
örjeTband
Firma M.A. RAMSELAAR
KOMT HET VALLEIPLAN
TOCH ER DOOR?
EEN TENTOONSTELLING
VAN KLEINVEE
De Officieele Opening
EEN FELLE REDE VAN DEN
HEER KONING
Een incident aan het einde
der bijeenkomst
UTRECHTSCHE WEG
■■■■■■■■■■■■■■a
ie étage
Menu a f 8.-
voor Zondag as
i»* Schildpadsoep
Pasiei
Gepanneerde V arkcnscótclette
Spruitjes
'Aardappelen
Dessert
Tel 310
Het ideaal
voor iedere
vrouw.
steunt de
buikspieren.
geeft steun
in oen rug en
verschuift
niet.
AANBCVOLUi
teSCHEBMB
YEQEN
MAMAAK
DOOK HET
OCTROOI 17201
Verkrijgbaar bij:
LANGESTF5AAT 48-50
Mieenverkoop voor Amersfoort
en Omstreken.
Oe verbinding Amsterdam
Bovcnrijn
's Gr a von h ago, 27 Nov. Naar dc Tele
graaf verneemt is het voorgestelde project
voor een nieuwe verbinding van Amster
dam met den Bovcn-Rijn in de commissie
voor den waterstaat uit de Tweede Kamer
(z.g. coramissio-Bongaerls), niet bizonder
gunstig ontvangen. De meerderheid van de
ze commissie zou n.l. de voorkeur geven
aan het Geldcrscho Vallei-plan.
Hedenmiddag hoeft een bijoenkomst
plaats met den minister van waterstaat,
waarin de verschillende bezwaren nader on
der de oogen zullen worden gezien.
R.K. KIESVEREENIGING.
RECHT EN ORDE.
Candidaatstellisg voor de
Prov, Staten.
Gisteravond vond in het gebouw St. Jo
seph door bovengenoomde Kiesvereeniging
de candidaatstelling plaats voor do (gros
lijst van den Bond van R.K. kiezers in het
Kiesdistrict Utrecht, Aangezien de heer
Herm. Kroes geen nieuw mandaat zou aan
vaarden moest worden uitgekomen met
nieuwe namen.
Het BevStuur onthield zich van het noe
men van namen. Uit dc vrij goed bezette
verga-dering kwamen tal van namen. De
heeren Thïen, van Loon en van Koeien
gaven te kennen, dat op hen uitgebrachte
éjteramen verloren zouden zijn.
Gesteld werden als nummer één dc lieer
G. J. Noordman (20 stemmen) als twee de
heer FL J. C. Verwng (20) en als drie mr.
A. E. Th- Koolon (16). Aan de andere R.K.
kiesvereenigingen zal steun worden ver
zocht.
Op deze vergadering gaf <le secretaris
mr. A. E. Th. Kooien een korte uiteenzet
ting aan de hand der vcor dc vergadering
van den Partijraad van heden Zaterdag
(Utrecht) uitgebrachte prae-adviezen om
trent do financieelo verhouding tusschen
het Rijk en de Gemeenten met betrekking
tot belastingen, bedrijven cn sociale voor
zieningen.
Onder de ingekomen ötukken was een
l&chrijven van een der leden mot aandrin
gen op betere samenwerking tusschen
Baadsfractie en Kiesverceniging.
Het bestuur zal dit schrijven ter sprake
brengen in samenkomst met de Raadsfrac
tie.
AANBESTEDINGSNIEUWS.
Na onderhandsche aanbesteding werd
aan de N.V. „Aannemersbedrijf voorheen
T. van Hoogevest" alhier opgedragen de
bouw van twee paviljoons voor de Hel
dringstichting te Zetten voor de som van
1/ 107.450. Architect is de heor H. A. Pot
hoven a!hl<
Vogels van verschillende pluh
mage laten zich in de
Markthal zien.
De Amersfoortsche Kleinvcefokkersvcr-
eeniging heeft in de Markthal een tentoon
stelling van kleinvee georganiseerd, die
reeds bij eersten aanblik een keurigen in
druk maakt. Deze expositie, die do zesde
nationale is, zal tot 3n met a.s. Zondag 30
November, bezocht kunncu worden.
De officieele opening had hedenochtend
om 0 uur plaats door don voorzitter der or-
ganiscerende vcrceniging, den heer W. v.
d. Linde n. Er waren op dat oogenblik
nog maai weinig belangstellenden te be
groeten. De voorzitter verklaarde, dat het
bestuur eenigszins huiverig geweest was
oen dergelijk grootschen opzet ter hand te
nemen, doch hij geloofde wel, dat men
thans met succes gewerkt had. De heer v.
d. Linden dankte het gemeentebestuur, be-
nevens dr. do Winter en de Amersfoortsche
Postduivenvereniging voor hun groote
medewerking en verklaarde hiermee de
tentoonstelling voor geopend.
Daarna sprak de heer B. Roctert, voor
zitter van de Amersfoortsche Postduiven
vereniging, nog enkele woorden, waarin
hij zijn gelukwenscken uitto voor do goede
organisatie. Hij hoopte, dat nog meerdere
malen door onderlinge samenwerking iets
dergelijks tot stand gebracht zou kunnen
worden.
Als bijzonderheid kan nog worden ge
meld, dat den eieren, die in deze -tentoon-
slellingsdagcn gelegd worden, een liefdadi
ge bestemming gegeven wordt.
Wat de tentoonstelling den
bezoeker biedt
Het is een eigenaardige gewaarwording,
wanneer men de Markthal betreedt en lan
ge rijen van traliehokkcn met pluimvee
treft in de ruimte, waar Vrijdags de eitjee
verhandeld worden cn in dc wcekavonden
de tennisballen rondvliegen. Thans een
geheel gewijzigd aspect: een druk bezette
tentoonstelling met een fleurigen aanblik
door de aangebrachte planienverslering.
Een hanengekraai, dat mogelijk bedoeld
wordt om de bezoekers attentie te vrogen
voor de kooien, waarin de geluidsproduc
ten rondwandelen.
Er is ook een strijkje aanwezig om de
aanwezigen wat afleiding te bezorgen bij
hun bezoek De baantjes zingen de melo
dieën heel rustig-in-eigen taal mede, sóms
We! wat valscft of weinig rhythmisch, maar
GèscRénVffi van
blijvende waarde in
GERO-ZILVER
EN GERO-TIN
naar ontwerpen van
bekendekunstenaars
en in klassieke Hol-
landsche modellen.
Keuze voor elke
beurs. Verkrijgbaar
.in de vooraanstaan
de zaken. Raadpleeg
het geïllustreerde
geschenken-boekje;
„Geef Gcro."l
daaraan storen zij zich absoluut niet: zij
hebben thans hun hcogtijdagon er» Jubelen
in alle toonaarden. Of deze hanenzang al
of niet gewcnscht wordt, is een vraagstuk,
dat bon bitter weinig interesseert.
Bij onze rondwandeling troffen wc aan
dc afdeclingen hoenders (zeer uitgebreid),
konijnen, eenden cn duiven voor welke
laatste vatogorie de plaateelljko Postdui
ven verceniging niet minder clan 211 num
mers heeft ing.^ouden. Het is een kcurcol-
lcctie van pluimvee geworden, wïJcc git
inzendingen uit h»t ivh«-ole land bestaat
Voor dc kenners geven wij thans een be
knopte opsomming van de verechillende
soorten in dc afdeelingen. Bij dc hoenders
treft men aan kuifhoenders, naakthalzen
'die nog nimmer in onze stad worden geëx
poseerd), Barnevelders, Wolsummers, witte
cn zwarte leghorns (in groote verscheiden
heid en schitterende exemplaren), patrijs-
en koekoekleghorns. Verder anconas, die
ook sterk vertegenwoordigd zijn Bijzondere
vermelding verdient een blauwe Cochin, die
nog nimmer ih ons Tand wsa tentoonge
steld.
In de afdeeling konijnen zagen we een
groote collectie Vlaamscvhe reuzen in di
verse kleuren en soorten; Engelsche hang-
ooren, Wecners, Havanna's (niet te verwar
ren met de bekende sigaren!), Belgian Ha
res, Hollanders en de bijzondere Sabelkonij
nen.
De categorie eenden toont enkele prach
tige exemplaren van fhjweel-cenden. Ook
kwaken er de ganzen en toonen zich op
deze expositie de witte kalkoenen in hun
pracht.
Er is ook een even groote als mooie col
lectie fasantcn in verschillende soorten,
waarvan we noemen de goud- en jsilverta-
sant en de lady Amherst.
Tenslotte dc duiven met hun vele soor
ten. Een pracht-collectie Brilnner Kroppere,
benevens mooie Stralsundcn?, Engelsche
tipplers en Exter duiven.
Als bijzonderheid mag bier wel de aan
dacht gevestigd worden op het keurige,
frisschc kuikenrennetje, voorzien van kui
kens!
Do entourage van deze rijk voorziene ten
toonstelling, die ongetwijfeld druk bezocht
zal worden in de beide komende dagen en
dit ook alleszins verdient, wordt gevormd
door enkele stands van ochtendvoer cn
broedmachines
En als men zich door het wandelen en
kijken wat vermoeid heeft, dan treft men
voor in het gebouw een buffet aan met een
prettig zitje bij de muziek, waar raon zich
kan verpoozen onder genot van een ver-
kwikkenden drank.
Het zou ons al heel sterk verwonderen,
indien de Amersfoortsche Pluimveefokkers-
veroeniglng hier geen éuccesvol werk heeft
georganiseerd. Een zeldzaam rijke sortee
ring en een goede organisatie zijn twee fac
toren, die twijfel aan het slagen der exposi
tie onherroepelijk afwijzen.
We kunnen nog raededeelen, dat tijdens
dc Icntoonstcllingsdagen een verloting zal
worden gehouden, waarvoor schitterende
pluim vee-prijzen worden beschikbaar ge
steld.
LIJST VAN ONBESTELBARE BRIEVEN.
Terugontvangon ia da aarsta
holit ran November.
Brieven Binnenland.
Amersfoortsch Dagblad, Amersfoort; .T.
Bindels, Eindhoven; W. J. Brongerema,
Velp <G.); Minister van Defensie, Den Haag;
Haagsche Post. Den Haag; Charles dc
Jager, Amsterdam; Bureau „Do Lach". Am
sterdam; Laterna, Amsterdam, 5 stuks; v.
Ommeren Jr.. Amersfoort; dc Standaard
„M. B.", Amsterdam; G. Wijnands, Den Fiel
der; Generale commissie Zuiderzeesteun-
wet, Amsterdam.
Briefkaarten Binnenland.
Langeberg v. Ommen, AmsterdamX.
Lubbc, Zaandam; Supeert, Utrecht; de
Vries, 's-Hertogenbosch.
Briefkaarten Bnitenland.
L. Amman, Zürich; Schippers, Erkclcns
Deutschland.
STADSNIEUWS.
De Dageraad hevig verontwaan
digd over het feit, dat de
Duifsche mijnwerker niet
in 't openbaar mag
experimenteeren
Gisteravond had in de groote zaal van
Dc Valk een bijeenkomst plaats van de
Vrijdenkersvereeniging „De Dageraad",
waarin dc heer Paul Diebei de wonderen
van Konncrsreufh voor het publiek aan zijn
eigen lichaam zou demonstreeren, terwijl
de heer Hoving uit Amsterdam, hoofdbe
stuurslid der vereenjgmg een voordracht
zou houden over „Wonderen
Deze bijeenkomst, welke volgens de aan
kondiging te S uur zou aanvangen, werd
pas te half negen geopend en daarna kreeg
het publiek, dat de zaal goeddeels vulde,
te hooren, dat het experiment van den heer
Diebei niet kon doorgaan, aangezien dit
verboden was.
Na deze mededeeling kreeg de heer Ho
ving het woord, om zijn rede uit te spreken.
Deze woordvoerder wees er allereerst op,
dat men dc mededeeling van den leider
der vergadering niet als definitief moest
beschouwen, want het experiment van Die-
bel zal plaats vinden te dezer stede, zoo
niet hedenavond, dan tóch op een anderen
avond, (applaus). De heer Hoving ving hier
na zijn eigenlijke rede over „Wonderen"
aan, waarbij hij er in de eerste plaats op
wees, dat deze beoogde om te laten zien
wat er achter dc experimenten van Paul
Diebei zit. Vervolgens gaf spreker een uit
eenzetting van de positie der geestelijken
in de Roomsch-Katholieke kerk. zooais die
door hem als vrijdenker werd gezien om
daarna in een zéér scherp betoog zich te
keeren tegen de wonderen waarvan in
Lourdes door de Roomsch Katholieken zoo
groote aandacht wordt gevraagd. Ook gaf
hij een beschouwing over de handelingen
van het meisje te Konnersreuth, Therèse
Neumann, welke de R- K. Kerk als wonde
ren wil beschouwd zien, doch waaromtrent
Paul Diebel wil komen bewijzen aan het
eigen lichaam, dat deze daden ook door
andere menschen kunnen worden vertoond.
Hierbij deed spreker oen aanval op den
commissaris van politie, wicn hij verweet,
dat hij aan de inzichten der ongeloovigen
geen vrijheid gaf, daar de positie der onge
loovigen volgens spreker voor de golocvigcn
in ons land steeds gevaarlijker wordt.
Spreker wees er voorts op, dat do vrij
denker wil ervaren, dat bij contact met
dc duigen wil hebben. Miraculeuze dingen
berusten volgens nern op suggestie. Dc heer
Hoving gaat verder inet het uitspreken van
zijn ergernis over dc handelingen der R.K.
i\erk, waarhij hij o.in. dc Katholieke strijd-
moraal cn dc journalistiek welke door liet
dagblad Dc Tijd wordt beoefend, aan een
scnerpo critiek onderwierp. Wanneer dc
neer Hoving de vraag bespreekt wat The-
resc Neumunn doet, wijst hij erop, dat de
pastoor van Konnersreuth geweigerd heeft
uat Thercsc Neumann in een wetenschap
pelijke kliniek gedurende eenigen tijd zou
worden bestudeerd door cenige doktoren, al-
noewel hiervoor 30.000 Mark vergoeding
was aangeboden.
Dc heer Iioving gaf vervolgens wederom
als zijn rnccning tc kennen, dat do R. K.
opvattingen méér beschermd worden dan
ooit het geval geweest is cn dnt de R. K.
invloed overal merkbaar is geworden. Wan
neer dc commissaris van politie te Amors-
ïoort, zoo gaat hij voort, als Roomsch Ka
tholiek een bijeenkomst met een experiment
als dit verbiedt, is dit onfatsoenlijk.
Geroep: „Jc bent ernaast, hij is niet
Katholiek!"
De heer H o v n g: „Dan is het nog erger,
want de Protestaut9che opvatting ie, dat
ieder mensch zijn eigen priester is; deze
opvatting stelt alle menschen gelijk, dus
de vrijdenkers kunnen dan ook vrij hun
meening uiten. Wij hebben vanavond weer
een staaltje van machtswillekeur gezien,
toegepast door iemand, die vijand onzer be
weging is, omdat hij het niet van belang
achtte, dat de inwoners van Amersfoort
kennis namen van dit experiment.
Spreker vraagt voorts wat hij (die vijand
der beweging) daarmee to maken heeft, laat
hij liever zorgen meer interesse te krijgen
voor nieuwe denkbeelden. Treedt hier nooit
eon fakir op? Dat is veel erger, maar dan
wordt er niet ingegrepen. Als er door de
vrijdenkers iets wordt georganiseerd, wordt
er ingegrepen omdat men het publiek geen
kennis wil laten nemen van hetgeen ande
ren denken.
Tenslotte deelde de heer Hoving mede,
dat er een Diebelvoreeniging zal worden op
gericht, waarvan alle aanwezigen zonder
kosten lid zijn. Deze verecniging zal op 17
December a.«. voor haar leden Paul Diebel
laten experimenteemt Een comité van
voorbereiding, waarin o.rn. zifting hebben
de hoor Feenstra, Mevrouw Vlamcling cn
de heer en Mevrouw Schut werd benoemd.
Een incident.
Voor de vergadering geslolen werd deel
de de heer Hoving roede, dat de heer Dio-
bel, door dc ondervonden teleurstelling
bloed was gaan wccncr,. Spreker vroeg of
er een dokter in dc zaal was die liern kon
helpen en noodigdc voorts dc aanwezigen
uit, om het feit tc komen constatecren.
Een medicus bleek er niet in de zaal te
zijn. Het publiek begon naar voren te gaan
om te zien of Paul Diebel inderdaad bloed
weende. Wij kunnen hierop bevestigend
antwoorden. Zoodra mon zich naar het too-
nee) wilde begeven gelastte de commissaris
van politie, dc heer Goorhuis, die den ge-
hcclon avond met ccnige leden van zijn
personeel aanwezig was geweest, het gor
dijn voor het toonecl te sluiten. Toen hier
aan geen gevolg werd gegeven begaf hij
zich zelf naar het podium, gevolgd door
den adjunct inspecteur. Jhr. Mollorus en
ecnige rechercheurs. Hierop werd het gor
dijn gesloten.
De politie verzocht het publiek dc zoal tc
verlaten.
Onder het zingen van „Wij leven vrij" en
de Internationale verliet men dc zaal.
Het verbad voor het experiment.
In verband met het feit, dat de heer Ho
ving erop zinsspeelde, nis zou de commissa
ris van politie alhier op liet allerlaatste
moment het experiment hebben verboden,
waardoor dc Dageraad op groote kosten
werd gejaagd, hebben wij gisteravond nog
een onderzoek naar do juiste toedracht van
de zaak ingesteld. Wij kunnen hieromtrent
het volgende mededeeien:
Gistermorgen te ongeveer 10 uur hebben
wij, in verband met het verbieden van het
experiment te Utrecht, op Woensdagavond
J.l. onzon burgemoester gevraagd, wat hier
in Amersfoort zou geschieden. Deze ant
woordde ons, dat hij daar nog niets van af
wist, aangezien er nog geen vergunning was
gevraagd voor het houden van het expe
riment. Dit moet wél geschioden aangezien
dit valt onder openbare vermakelijkheden.
Om half één gistermiddag is dc gérant van
De Valk erop attent gemaakt, dat cr ver
gunning moest worden aangevraagd. Deze
wist echter niet precies wie dc zaal had
gehuurd, doch na eenig zoeken werd de
persoon gevonden. Daarna pas is de vergun
ning aangevraagd. De beslissing op het ver
zoek van deze vergunning is te half vijf ge
vallen.
Wij vragen ons hierna af, in hoeverre men
hier een verwijt aan do overheid kan rich
ten, als men nog erop attent gemaakt moet
worden, dat voor een dergelijke bijeenkomst
oen vergunning noodig is. Blijkbaar wa6
men er óók niet mee op de hoogte, dat
een dergelijk verbod wordt uitgevaardigd
door den burgemeester en niet door den
commissaris van politie, die slechts heeft
zorg te dragen dat de gemaakte bepalingen
behoorlijk worden nagekomen:
Hebt U een kijkje bQ ons genomen
▼oor Uw St. Nlcolaasgesohenken?
Een groote keuze voor oud en Jong
in alle prijzen.
TEL. 1235
..i fc TOONEEL.
Bouwmeester EnsunbSet fielten,
De Ernst des Levens. Milne, Be
linda.
Het kleine Bouwmeester-Ensemble gaf
gisteren in Amicitia voor „Het Nut" een
tooncelavond die tot een van de aardigste
avonden werd, die wij hier dit seizoen mee
maakten.
Als inzet bracht het programma een één-
acter van Felix Salten: „De Ernst des Le-»
vens", een kort psychologisch stukje, dat
scherp even het ware karakter ontrafelde
van een zelfbewust en doelbewust man»
uiterlijk een geslaagd, een nuttig mensch
en een sterk karaktor. In het aangezicht
van den dood vallen deze uiterlijke kwali
teiten weg en blijkt hij een lafaard, een
kruiper en een mensch vervuld van gedach
ten van haat en wraakneming. Het is een
sterk, fel stukje, waarin deze man gespeeld
werd,.door Jan van Dommelen, die te wei
nig registers in zijn spel heeft om de fi
guur in al zijn schakeeringen uit te beel
den. Dit tekort aan uitbeeld ings-vcrmogeiï
wreekt zich in tooneelwerk dat. do onder*
stroomingen van dc ziel verklaren wil,
dadelijk. De nietsnut cn levensgenieter, die
door den schrijver tegenover deze figuur
werd gesteld, een werkelijk zwak mensch
maar een mensch die zichzelf is en daar
door de gekunsteldheid van den ander niet
uit kan staan, werd door Frits Bouw
meester zeer subtiel gespeeld, met vol be
grip cn overgavo. Maar hierdoor kreeg bet
stukje niet- zijn vollo evenwicht cn werd
bet soms bedenkelijk een tikjo Grand Guig-
nol, wanneer rcvolvcr-effecteh hoofdzaak
werden, die slechts dienen o ra de handelin
gen aan de personen te ontlokken.
Pièco de résistance van deze a avond was
ae April-grap van A. A. Mitnj: „Belinda".
Wie herinnert zich nog de avonden waarop
Enny Vrede en Verkadc ons kennis lieten
maken met het vuurwerk van den geest
van Wilde, Pinero en Shaw. Het waren
avonden van lichte, speelsche en fonkelen
den geest, van op den duur wel zeer uiter
lijk en onbevredigend tooneel. maar van
tooneel waaraan men zich gaarne gewon
nen gaf cn waarvan een groolc bekoring
uitging.
„Belinda" is van denzclfden geest door
trokken, het is do luchtige geschiedenis van
Belinda Tremayne, wier man, John, na een
kort huwelijk spoorloos verdwenen is. Zes
tien jaar later treffen wij haar aan, een
nog jonge vrouw, die men het niet aanziet,
dat zij een dochter heeft, dio reeds van
kostschool thuis komt. Belinda, omzwórven
door vele aanbidders, is deze haar werke
lijke leeftijd verradende dochter ook niet
aangenaam, zoodat Delia voor een nichtje
moet doorgaan.
Natuurlijk keert de man terug en brengt
dit vele verwarringen cn een goed einde.
Zoo licht, luchtig en sprankelend als deze
April-grap geschreven is, werd ze ook ge
speeld. Ieder vond den juisten toon: een
volmaakte Belinda ellcrcerst van Corrie
Roosendaal, die deze rol nog wel overnam
nu Sophie Stein door ongesteldheid niet
kon optreden.
Een betere vervangster was niet denk
baar, zij gaf alle licht-glijdende en zeer ge
nuanceerde schakeeringen die deze rol
cischt. Adolf Rijkens als de dichter Willy
Devenish en Jan van Dommelen als de sta
tisticus Harold Baxter waren de beide aan
bidders, en ze typeerden hun rollen ver
makelijk in stijl. Het. was èf en zeer gees
tig. Frits Bouwmeester heel goed als mijn
heer Brown, die do gezochte „wijlen mijn
heer Tremayne" bleek 1o zijn en Dolly
Bouwmeester een frisschc cn levendige
Delia.
Van dit uitstekende ensemble-spe», dat
zoo geheel in stijl bleef, is door het publiek
zeer genoten, er werd veel en hartelijk ge
lachen. Voor het Bouwmeester-Ensemble
een verdiend succes en voor 't Nut een
avond die dooi* dc leden kennelijk bijzon
der werd geapprecieerd.
De Nutsleden van L tot Z, die hedenavond
aan de beurt zijn om hetzelfde programma
te zien, bevelen wc dan ook met aandrang
aan zich deze prettige tooncelavond niet tc
laten ontgaan.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Johanna Margaretha, d. y.
Gerrit Florijn en Margaretha Vonhof.
Ondertrouwd: Gijs van Ginkol en
Aaltje Mastenbroek. Johannes Wilhelmus
Reijncn cn Jannetje van der Kuilen. Jau
Heimensen en Jannetje van de Beek. Wil
lem Cornells van Diornen on Martha Cla-
sina Glavimans.
Gehuwd: Elbertus Johannes van Deu-
veren cn Christina Geertruida Haar Sm a.
Matthcus Antonius Henricus Bekkcr en Eli
sabeth Wilhclmina Kok. Cornells Lamber-
tus Binsbergcn en Rika Gijsbertha Boraas.
Arie Preker cn Gerarda Wilhclmina van
Toor.
Overleden: Hendrik Sondorp, oud 2
dagen. Nicolaas Bochove, oud 67 jaar, echt
genoot van Gcrdina Cornelia Alida de
Wilde.
De Eene traag, de andere rins
Eenmaal ons bezocht
Somt D steeds terns.
Wolhandel DE CONCURRENT
LANGESTRAAT 81 AMERSFOORT